________________
१४. से केणठेणं भंते ! एवं वुच्चइ-बणस्सइकाइया
जाव कलियोगा? १५. गोयमा ! उववायं पडुच्च। से तेणठेणं तं चेव ।
१६. यद्यपि वनस्पतिकायिका अनन्तत्वेन स्वभावात्
कृतयुग्मा एव प्राप्नुवन्ति। (वृ. प. ८७३), १७.१८. तथाऽपि गत्यन्तरेभ्य एकादिजीवानां तत्रोत्पादमङ्गीकृत्य तेषां चतूरूपत्वमयोगपद्येन भवतीत्युच्यते,
(व. प. ८७३)
१४. किण अर्थे भगवंत जी ! रे, इम कहिय छ प्रयोग।
वनस्पतिकायिक कदा रे, जाव हवै कलियोग ? १५. जिन कहै उपपात आश्रयी रे, तिण अर्थे तिमहीज। ए च्यारूं पद नों हिवै रे, न्याय वृत्ति थी कहीज ।।
सोरठा १६. यद्यपि वणस्सइकाय, जीव अनंतपणे करी।
स्वभाव थी कहिवाय, खै कडजुम्माईज ते ।। १७. तथापि अन्यगतिथीज, एक प्रमुख जे जीव नों।'
उत्पत्ति तिहां कहीज, ते अंगीकार करि रूप चिह।। १८. पिण ए रूपज च्यार, समकाले तो है नथी।
ते माटै अवधार, कदा शब्द चिहं ठोड़ छै ।। १९. वनस्पती ते सोय, नीकलवा ने आश्रयी।
रूप च्यारूई होय, पिण नहिं वंछयो ते इहां ।। २०. *बेइंद्रिया जिम नेरइया रे, जावत कहिq एम । वैमानिक दंडक लग रे, सिद्ध वनस्पति जेम ।।
सोरठा २१. अथ कडजुम्मा आदि, तेह राशि करि द्रव्य नीं।
परूपणा संवादि, करियै छै ते सांभलो।। षट् द्रव्यों के युग्म २२. *कतिविध सहु द्रव्य छै प्रभुजी ?
जिन कहै षटविध जोय । धर्मास्तिकाय जावत छठो रे, अद्धा समय अवलोय ।।
१९. उद्वर्तनामप्यङ्गीकृत्य स्यादेतद् केवलं सेह न विवक्षितेति।
(वृ. प. ८७३) २०. बेंदियाणं जहा नेरइयाणं । एवं जाव वेमाणियाणं ।
सिद्धाण जहा वणस्सइकाइयाणं । (श. २५।१०८)
२१. अथ कृतयुग्मादिभिरेव राशिभिर्द्रव्याणां प्ररूपणायेदमाह
(व. प. ८७३)
२२. कतिविहा णं भंते ! सव्वदवा पण्णत्ता ?
गोयमा ! छव्विहा सव्वदव्वा पण्णत्ता, तं जहाधम्मत्थिकाए, अधम्मत्थिकाए जाव अद्धासमए ।
(श. २५६१०९) वा.-'कतिविहा णं भंते ! सव्वदव्वा' इत्यादि, तत्र 'कतिविधानि' कतिस्वभावानि कतीत्यर्थः । 'धम्मत्थिकाए ण' मित्यादि। (वृ प. ८७३)
वा-कतिविधानि कतिस्वभावानि–कतिविध केतला स्वभावकानि ते किसा ते कवण सर्व द्रव्यानि ? जिन कहै-छह विधा-षट स्वभाव सर्व द्रव्य धर्मास्तिकाय १, अधर्मास्तिकाय २, आकाशास्तिकाय ३, पुद्गलास्तिकाय ४, जीवास्तिकाय ५, अद्धा समय ६-ए षट् द्रव्य जाणवा।। २३. धर्मास्तिकाय भदंत जी ! रे, दवट्टयाए देख ।
स्यू कडजुम्म हुवै तथा रे, जाव कल्योज संपेख? २४. जिन कहै कडजुम नहीं हुवै रे, तेओगे नहिं होय ।
द्वापरयुग्म हुवै नहीं रे, कलियोगे इक होय ।।
वा०-धर्मास्तिकाय द्रव्य एकपणां थकी चतुष्क अभाव करिक च्यारू रूप नथी, धर्मास्तिकाय एकहीज छ ते भणी।
२३. धम्मत्थिकाए णं भते ! दब्वट्ठयाए कि कडजुम्मे
जाव कलियोगे? २४. गोयमा ! नो कडजुम्मे, नो तेयोगे, नो दावरजुम्मे, कलियोगे।
वा.-'कलियोगे' त्ति एकत्वाद्धर्मास्तिकायस्य चतुष्कापहाराभावेनैकस्यैवावस्थानात् कल्योज एवासाविति,
(व. प. ८७३) २५. एवं अधम्मत्थिकाए वि। एवं आगासत्थिकाए वि।
(श. २५३११०) जीवत्थिकाए णं भंते ! ---पुच्छा। २६. गोयमा ! कडजुम्मे, नो तेयोगे, नो दावरजुम्मे, नो कलियोगे।
(श. २५।१११)
२५. इम अधर्मास्तिकाय छै रे, इम आगास्थिकाय ।
जीवास्तिकाय ने पूछियां रे, तब भाखै जिनराय ।।
२६. ते कृतयुग्म हवै सही रे, तेओगे नहिं होय ।
द्वापरयुग्म पिण नहि हुवे रे, कलियोगे नहि कोय । *लय : अनन्त नाम जिन चवदमा रे ५४ भगवती जोड़
Jain Education Intemational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org