________________
અક્ષરાર્થ-જડ હદયના પુરૂષ ઉચી જતનાં કેશર વિગેરેથી પોતાના શરીરને શણગારી; આત્માથીજ આત્માને ગે છે. ૬૯
વિવેચન- આ શરીરને ઉચી જાતના કેશર વિગેરે પદા થોથી શણગારવું, તે પિતાથી જ પોતાના આત્માને ઠગવા જેવું છે. એવું કરનારા પુરૂષે છે; કારણ કે તેઓ વિચાર વગરના છે. આ શરીર મલિન છે, તેનાં છીમાંથી વિષ્ટા, મૂત્ર, લીટ, બડખા વિગેરે મેલા પદાર્થો ઝર્યા કરે છે, તેવા શરીરને ગમે તેટલા સંસ્કાર કરવામાં આવે, પણ તે નકામા છે; કારણ કે તેની મલિનતા કદિ પણ જવાની નથી. તે છતાં જે પ્રાણી તેને શણગારે છે, તેઓ ખરેખા જ છે એટલું જ નહીં, પણ તેઓ પિતાના આત્માને આત્માથી ઠગનાર છે. કહેવાનો આશય એવે છે કે મલિન અને દુર્ગધથી ભરેલી કાયાને સંસ્કાર કરવાને મેહ રાખવો નહીં, અને જે તે મહ રાખવામાં આવે, તે આભાવથકપણાને મહાન દોષ પ્રાપ્ત થાય. ૬૮ તત્વ વિચારથી મનને જય કર, અને
તે પછી ઇન્દ્રિયને જય કરવું જોઈએ. * स्वांतं विजित्य दुर्दातमिद्रियाणि मुखं जयेत् । तत्तु तत्वविचारेण जेतव्यमिति मे मतिः॥७० ॥
અક્ષરા–દુખે કરીને દમન થાય, તેવા મનને જીતવાથી ઇંદ્ધિા સુખે જીતી શકાય છે,
