Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Rong Rong Rong Rong Rong Rong Rong Rong Fa Le Fa Ming Ming Jiu Ming Ming Fa Ming Fa Ming Fa Le Fa Ming Ming Jiu Ming Ming Fa Ming Fa vAdhyAya kalA : 3 (20 kulaka, hRdayapradIpa, zakrastava Adi) * AzIrvAda che. adhyAtmayogI pUjya AcAryazrI vijayakalApUrNasUrIzvarajI ma.sA. * preraNA pU.A. zrI vijayakalAprabhasUrIzvarajI ma.sA. pU.paM.zrI kalpataruvijayajI ma.sA. - saMpAdana : paM. muktiyadravijaya 5. muniya dravijaya * prakAzana che zAnti jina ArAdhaka maMDala c/o. bhogIlAla gAMdhI zAnti niketana, Po. manapharA, jI. kaccha, tA. bhacAu, pIna : 370 14che. phona : (02837) 286638 dravya sahAyaka navajIvana zvetAmbara mUrtipUjaka jaina saMgha jJAnakhAtuM lemiMgTana roDa, muMbaI - 400 008. $ $ $ $$$ Nu Ting Ting Nu Le Le Chang Le Fen Le Qi Le Nu Le Le Chang Le Fen Le Yu Ting Nu Le # Li Jing Ting Ting Ting Ting Ting Ting Ting Ting Ting Ting Ting Ting Xiao Rong Rong Rong Rong Rong Kong Kong Li Rong Nan 5 pustaka : svAdhyAya kalA : 3 (20 kulaka, hRdayapradIpa, zakrastava Adi) * preraNA : pU.A.zrI vijayalAprabhasUrIzvarajI ma.sA. pU.paM.zrI kalpataruvijayajI ma.sA. saMpAdana : paM. muktiyadravijaya 5. munindravijaya * saMparka : * : zAkti jina ArAdhaka maMDala c/o. rAmajI rAyazI sAvalA Ara. je. koTeja, pahele mALe, jahAMgIra dAjI krosa lena, sleTara roDa, muMbaI - 400 007. * caMpaka bI. deDhiyA 20, paMkaja 'e', ploTa naMbara 171, ela. bI. esa. mArga, ghATakopara (vesTa), muMbaI - 86. phona : (022) 25101990 mudraka : Tejas Printers 403, VimalVihar Apartment, 22, Saraswati Society, Nr. Jain Merchant Society, Paldi, AHMEDABAD - 7. * Ph. : (079) 6601045 . Kong Kong Nan Wu Nan Wu Nan Wu Nan Wu Nan Wu Le Tou Dan Dan Zan Ming Ming Ming Ming Ming Ming Ming Ming Ming Ming Ming $
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ | sUribhaTTArakAH evaM kathayanti sma... jainazAsanazRGgArAH saccidAnandamayAH adhyAtmayoginaH pUjyapAdA: guruvaryAH AcAryapravarA: zrImad vijayakalApUrNasUrIzvarAH vAMkI tIrtha - cAturmAsye (vi.saM. 2055, A. ba. 7-8-9) prarUpitavantaH - . pUrvAcAryANAM saMrakSaNa-viniyogAdiguNatvAt paramparAgataM kiJcit zrutajJAnam asmAbhiH labdham / iyaM zrutasamRddhiH asmAbhiH api asmadanugAmibhyaH deyA / na dadyAma cet aparAdhinaH vayaM bhAviprajAdRSTyA / ito'pi idaM zAsanaM sArdhASTAdazasahastravarSANi yAvad iha sthAsyati tacca zrutajJAnAdhAreNaiva / . svAdhyAyaH kila sAdhUnAM jIvanam / svAdhyAyasamaye tu svAdhyAyaH karaNIyaH eva, kintu antarA'pi yadA yadApi samayo labhyeta tadA tadA'pi svAdhyAyaH karaNIyaH / pratyekA'vasareSu yathA vaNig lAbhaM pazyet tathaiva sAdhurapi pratyekA'vasareSu svAdhyAyalAbhaM pazyet / * saMvaraH nirjarA ca mukti-mArgaH / svAdhyAyAt saMvara-nijI bhavataH / svAdhyAyAt navaH navaH saMvegaH utpadyate / svAdhyAyaM vidadhAnaH ullasitAntakaraNa: sAdhuH cintayati-bhagavatkathitAni tattvAni kIdRzAni adbhutAni ? ayaM khalu saMvegaH / / svAdhyAyAt bhagavanmArge nizcalatA utpadyate / svAdhyAyaH kila mahat tapaH / tapasA ca nirjarA jAyate / * dAnaM kartuM kaH prabhavet ? dhanavAneva / upadezaM kartuM kaH prabhavet ? jJAnavAneva / vAcanAdipaJcavidhaM svAdhyAyaM vidadhAne sAdhI upadezazaktiH svayameva prAdurbhavati / svAdhyAyasya saptamaM phalaM kila paropadeza-zaktiH / * svAdhyAyasya sapta mahAnti phalAni / tAni cemAni - (1) AtmahitajJAnam / (2) pAramArthikaH bhAvasaMvaraH / (3) nUtanajJAnAt apUrvasaMvegavRddhiH / (4) niSkampatvam / (5) utkRSTaM tapaH / (6) karma-nirjarA / (7) paropadeza-zaktiH / * kiJcidapi jJAnaM viniyogArthameva bhavati, na svapArve saJcayanArthameva / anyebhyaH adIyamAnaM jJAnaM vinaSTa bhaviSyati / dhanamadadAnaH kRpaNaH cet jJAnamadadAnaH kathaM na kRpaNa:? anyebhyo dAnAdeva asmajjJAnaM vRddhi yAyAt /
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ muniH paThitumAgataM nA'vagaNayet, api tu vAtsalyapUrvakaM pAThayet / evaMkaraNAt avyavacchittiH syAt / (paJcavastuka 565-566) ahaM cet ziSyAn pAThayiSyAmi, te'pi tacchiSyapraziSyAdIn pAThayiSyanti / itthaM samyak paramparA caliSyati / ataH eva siddhayanantaraM viniyogaH darzito'sti / praNidhAna-pravRtti-vighnajaya-siddhi-prAptyanantaramapi viniyogaH cet na prAptaH, jJAnaM sAnubandhaM na bhavet bhavAntarA'nuyAyi na bhavet / na dRzyeta cet ko'pi adhyayanArthI , svayameva kamapi AhUya pAThayantu / puSpaM vikAsA'nantaraM saurabhaM prasArayati tathA bhavAnapi adhyayanAnantaraM jJAna-saurabhaM prasArayatu / tacca viniyogAdeva sambhavati / itthameva tIrthaparamparA caliSyati / jinazAsanasya calantyAM akhaNDa-paramparAyAM vayaM manAgapi nimittatvaM prApnuyAma, IdRzaM bhAgyaM kutaH ? bIjaM sthAyi bhavet / bIjaM syAt cet vRkSaprAptiH svayameva bhaviSyati / zrutajJAnaM kila bIjam / atra alpavayasaH bahavaH sAdhavaH sAdhvyazca santi / idaM zrutvA adhyayanA'dhyApane agragAminaH bhavantaH bhaviSyanti uta santoSiNaH eva ? atra santoSaH khalu aparAdhaH / kintu tat jJAnam ahaGkAraM na janayet ityatrApi pratijAgaraNIyam / etadarthaM bhAgavatI bhaktiH upAdIyatAm / 'jima jima arihA sevIe re, tima tima pragaTe jJAna' yathA yathA arhan sevyeta, tathA tathA jJAna prAdurbhavet / dhanArjanA'nantaraM tatsaMrakSaNaM kiyat kaSTapUrNametat cet bhavantaH na jAnanti pRcchantu kaJcit anubhavinam / bho dinezamahAbhAgAH ! ("dineza ravajI mahetA, bhuvaDa-kaccha, samprati madrAsa" iti parivAradvArA tadAnIM upadhAnA'nuSThAnaM calad AsIt vAMkI tIrthe ) satyamidaM khalu ? manAg anavadhAnatAyAmeva dhanaM vinazyati / jJAne'pi evameva / jJAnArjanA'nantaramapi tatsaMrakSaNaM kila kaSTapUrNam / jJAna - saMrakSaNamicchanti cet bhavantaH anyAn pAThayantu / anyAn pAThayiSyanti bhavantaH cet bhavanta eva punaH paThiSyanti / bhavatAM jJAnaM surakSitaM bhaviSyati / ahamapi vAcanAdiSu yat kathayAmi tadeva jJAnaM tiSThati, avaziSTaM vinazyati / iha vayaM 110 sAdhu-sAdhvyaH smaH / 15-20 vRddhAn vihAya anye tu adhyayanA'dhyApanakSamAH santi eva / ittham adhyayanA'dhyApanakaraNAt kiM prApnoti muniH tat jAnanti bhavantaH ? tIrthakaranAmakarmA'pi sa badhnIyAt iti haribhadrasUrayaH kathayanti / (kahe kalApUrNasUri-1, pR. 407 taH 421)
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ varSatritayAt pUrvaM vAMkItIrthe pUjyAcAryAH IdRzIM divyAM vANIM varSayanti sma / vayaM tat vANI vAri avatArayAmaH sma / ( tadAnIM vayaM na jJAtavantaH yat itthaM likhitamidaM 'kahe kalApUrNasUri' nAmaka pustakaM bhaviSyati ArAdhakAnAM ca kRte tat amUlya: alaGkAraH bhaviSyati / vayaM tu yathAvat sahajarUpeNa likhAmaH sma / prArambhe ekasyAH prateH 50-100 vA pratikRtayaH ( jherokSa) kAritA:, kintu tAsu niSThitAsu 500 pratayaH mudritA: kAraNIyA:, iti cintitam kintu 500 pustakebhyaH 1000 pustaka mudraNe na mahArghAni bhaviSyanti iti kenacit tajjJena kathitaM zrutvA 1000 pustakAni mudraNIyAni iti nizcitam kintu manasi bhayamAsIt yat sUribhaTTAkAnAm IdRzIM tattvambhIravANa kaH paThiSyati ? kintu adya vayaM pazyAmaH dvayoH AvRttyoH jAtayorapi adyApi lokAH tat kAmayante / idAnI (varSAmeDI, vai. zu. 13) kumArapAla vI. zAha ityaitai: mahAnubhAvaiH kathitam 'kahe kalApUrNasUri' pustakaprakAzanena bhavadbhiH atyuttamaM kArya kRtam / ahaM lekhanImAdAya adhorekhAM (anDaralAina) kartumudyataH, kintu kutra adhorekhAM kuryAm ? sarvameva pustakam adhorekhA yogyam / ) idAnIM vayaM vAMkItIrthasya tasmin eva trizalAbhavane upaviSTAH smaH, yasmin sUripAdaiH vANI-bhAgIrathI pravAhitA AsIt (bhayaGkarabhUkampena paritaH bhadrezvara vaDAlA guMdAlA luNI goarasamA mundrAdi grAma - nagara - jinAlayeSu dhvasteSu api vAMkItIrthasya vizAla: jinAlaya: akhaNDa asti / ) zrIcaraNAnAM vidyamAnatAyAm iha darzanArthinAM mahAn sammardaH AsIt / adhunA nIravA zAntirasti tathApi sUridevAnAM sAdhanA - paramANavaH asminneva kSetre bhrAmyantaH santi, ye adyApi sAdhaka sAdhanAyAM vegamApUrayanti IdRza: anubhava: vAMkItIrthA''gamanA'nantaraM jAyate eva sahRdaya-sAdhakAnAm / AcAryapAdAnAM smaraNArthaM prakAzyamAnasya 'svAdhyAya kalA' ityasya pustakasya prastAvanA'pi pUjyAcAryANAM sAdhanA sthalIrUpe vAMkI tIrthe pUjyAcAryANAmeva gurumaMdirasya zilAnyAsa - prasaGge likhyate ityapi ekA AnandapradA ghaTanA'sti / vidyAvizami asmin pustake pratyekaprakaraNa- prArambhe pratyekagAthAnAmAdyAkSarANi nyastAni / tAni kaNThasthIkRtyaiva yadi tattatprakaraNAdikaM prArabhyeta cet vidyArthibhiH anekalAbhA: prApsyante iti vayaM vizvasimaH / asmAkaM zlokAdikaNThasthakartRRNAmayamanubhavaH yat gAthAstu vayaM smarAmaH kintu gAthA -krama-smaraNe skhalanAmanubhavAmaH / AdyAkSara kaNThasthIkaraNAt iyaM samasyA nirastA bhaviSyati /
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ imAM paddhatimavalambya bhavadbhiH gAthAH kaNThasthIkRtAH cet varSANi yAvat bhavantaH tAH gAthAH na vismariSyanti / antarA kutracit ekA'pi gAthA ardavitardA na bhaviSyati / kiJca, 25 tamI 47 tamI vA gAthA kA ? iti zodhanamapi saralaM bhaviSyati / yataH paJcAnAM paJcAnAmeva gAthAnAm AdyAkSarANi saMgRhya tAni nyastAni santi 1 parAvartanArUpasvAdhyAye ekA gAthA'pi na luptA bhaviSyati / kadAcit sA luptA syAt cet jhaTiti bhavantaH jJAsyanti asmin sthAne iyaM gAthA svastA vismRtA vA / mA manyantAM bhavantaH yat iyaM navInA paddhatirasti iti / iyaM tu prAcInA eva paddhatiH pUrvAcAryaiH AcIrNA ca / caityavandana-bhASyagranthAdiSu sampadA'vismaraNArthaM paddhatimimAM prayuktavantaH eva tatkartAraH zrIdevendrasUrayaH / yathA dvAdazA'dhikArAH kathaM smaraNIyA: ? namu je a arihaM loga savva pukkha tama siddha jo devA; ujji cattA veA vaccaga ahigAra paDhama payA // (caityavandanabhASyam 42 ) (atra dvitrANi akSarANi gRhItAni etAvAneva vizeSaH / yataH asmAbhiH akAraM vihAya ekamevAkSaraM gRhItam / ) 'namu' taH 'namutthuNaM' 'je a' taH 'je a aIA' 'arihaM' taH 'arihaMta ceiANaM' 'loga' taH 'logassa ujjo agare' ityAdikam / imAmeva paddhatimatra vayam darzitavantaH / prArambhasamaye vicitrarUpeNa dRzyamAnAnAnAm eSAM padAnAM kaNThasthIkaraNe prayAsaH sambhavet tathApi sa prayAsa: naiva vyarthatAM gamiSyati apitu tattatprakaraNAdikasya adhikadRDhIkaraNe atyantaM sahAyakaM bhaviSyati / sakRt prayoge kRte bhavantaH jJAsyanti / anayA paddhatyA stavana- svAdhyAya (sajjhAya) - caityavandanAdIni kaNThasthIkRtAni bhaviSyanti cet varSANi yAvat bhavantaH tAni na vismariSyanti / adhika samayA'bhAve eSAm AdyAkSarapadAnAM punarAvartanamAtreNa tattatprakaraNapunarAvartanatulyaH lAbhaH bhaviSyati / asmAbhistu ekasmin laghu'noTabuke' catuHprakaraNAdInAm AdyAkSarANi kevalaM likhitAni taddvArA ca kArya nirvahAmaH / anayA paddhatyA nUtanAH vidyArthinastu lAbhAnvitAH bhaviSyanti eva kintu purANA: vidyArthinaH api kevalaM AdyAkSarANi kaNThasthAni kariSyanti ced vismRtasUtrANi punaH smRtAni kartuM prabhaviSyanti / atra manAgeva prayAsaH AvazyakaH / asmAbhiH ayaM prayogaH vihitaH / nUtanavidyArthinaH api asmin prayoge asmAbhiH niyojitAH santi / asmin bahavaH lAbhAH asmAbhiH dRSTAH / anye'pi etAn 10
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAbhAn prApnuvantu iti bhAvanayA asmin svAdhyAya-pustake eva prakaraNAdInAM prArambhe AdyAkSarANi nyastAni / sUcanA : ata: ArabhamANAnAM gAthAnAM dve akSare gRhIte / yathA 'abbhaya turI usaM' asyAH gAthAyAH 'abbha' iti gRhItam / eSAM sUtrANAM svAdhyAyadvArA sarve svAdhyAyArthinaH manaH zuddhim Atmazuddhi ca prApya svajIvitaM prasannatApUrNa vidadhatu iti AzAsyate / vAMkI tIrtham, trizalA bhavanam tA. mundrA, jI. kaccha pina: 370 425. paM. mukticandravijayaH gaNiH municandravijayazca vi. saM. 2058, vai. ba. 6 di. 1-6-2002, zanivAsaraH, pU. kalApUrNasUri-gurumaMdirazilAnyAsa - dinam / 11 * anubhA * 1. zrI kulaka saMgraha 2. hRdayapradIpaSatriMzikA 3. zakrastava 4. zrIgautamASTakam 5. EUR. zrIratnAkarapazcaviMzatikA 7. zrI paMcamI-stuti 8. kheDAdRzI-stuti 8. yogasAra 10. sAdhumaryAdApaTTaka zrIsiddhasArasvatastava 12 13 58 70 31 73 76 66 78 88
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ // zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH / ||zrIpadma-jIta-hIra-kanaka-devendra-kalApUrNa-kalAprabhasUrigurubhyonamaH maMgalaM padma-jItAghA, maMgalaM kanako guruH / maMgalaM sUridevendra:, kalApUrNAstu maMgalam // * zrI kulaka saMgraha * 1. guNAnurAga kulaka * AghAkSaro . sautteji (5), sogujjojo (10), taMcajepa (15), AejapisA (20), pueSAkArsa (25), jague (28) sayala-kallANa-nilaya, namiUNa titvanAhapayakamala | paraguNa-gahaNa-sarUvuM, bhaNAmi sohagna-sirijaNayuM || 1 || uttama-guNANurAo,nivasai hiyayaMmi jasTa purisassa / Atitthaya2-5yAo, na dullahA tassa riddhio || 2 || te dhannA te punnA, tesu paNAmo havijja maha niccuM | jesi guNANurAo, akittimo hoi aNavarayaM || 3 || kiM bahuNA maNieNaM, kiM vA tavieNa kiM va dANeNaM / ikkuM guNANurAya, siha sukkhANa kulabhava // 4 // jaivi carasi tava viula, paDhasi suyaM karisi viviha-kAI / na dharisa guNANurAyuM, paresu tA niSphalaM sayarla || 5 || soUNa guNukkarisaM, annaksa karesi maccharUM jaivi / tA nUrNa saMsAre, parAhavaM sahasi savvattha || 6 || 13 || 10 || || 11 || guNavaMtANa narANuM, IsA-bharatimirapUrio bhaNasa / jai kahiva dosalesaM, tA bhamisa bhave apAraMmi | 7 || jaM adhmaseI jIvo, guNaM ca dosaM ca itya jammumi / tuM paraloe pAvaI, abbAseNuM puNo teNaM || 8 || jo jaMpai paradose, guNasayabhario vi maccharabhareNuM || 9 || so viusANamasAro, palAlapuMjavva paDibhAi jo paradose giSThai, saMtAsaMtevi duSTabhAveNaM / so appANuM baMdhai, pAveNa niratthaeNAvi taM niyamA muttavyaM, jatto upajjae kasAyangI / taM vartye dhAriA, jeNovasamo kasAyANaM jai icchaha gurucatta, tihuyaNa makhkhuMmi appaNo niyamA / tA savva-payatteNaM, paradosa-vivajjaNa kuNaha // 12 // cauhA pasaMsaNijjA, purisA savvuttamuttamA loe / uttamauttama uttama, majhimabhAvA ya savvesi / / 13 / / je ahamaahama ahamA, gurukammA dhammavajjiyA purisA | te vi ya na niMdaNijjA, kiMtu dayA telu kAyavvA | 14 || paccagukhmaDajujvaNavaMtINaM, surahisAradehANuM | juvaINaM majjagao, savvuttama ravavaMtIrNa || 15 || AjammabaMbhayArI, maNavayakAehiM jo dharai zIlaM / savvuttamuttamo puNa, so puriso savvanamaNijjo| 16 / yugma evaMviha juvaigao, jo rAgI hujja kavi iga samaye / bIya samayaMmi niMdai, te pAvuM savvabhAveNa || 17 || 14
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ jamaeNmi tasmina puNo, havijja rAgo maImi jasa kayA so hoi uttamuttama-ravo puriso mahAsatto | 18 || picchaI juvaI rad, maNasA citaI ahava khaNamAM | jo na carai akasja, patthirjato vi injIhi || 19 II sAhU vA saTTo vA, sadArasaMtosa-sAyaro hukkA . so uttamo maNusso, nAyabbo thova saMsAro || 20 || purisarbhesu pavaThThai, jo puriso dhammaatyapamuhesuI anunnamanAbAha, majhimaravo havai eso || 21 ||. eesiM purisANaM, jai guNagahaNa karesi bahumANA | to Asasivasuho, hosi tuma narthIi saMdeho | 22 pAsatpAisu ahuNA, saMjamasiDhilesa mukkajogesuI no garihA kAyavvA, neva pasaMsA sahAmarjhA || 23 / kAuNa su karuNe, jaI mannai to payAsae magna | aha sai to niyamA, na tesiM dosa payAsei | 24 / saMpai dUsamasamae, dIsai thovo vi jalsa dhammaguNo ! bahumANo kAyavo, tassa sayA dhammabuddhIe || 5 | jau paragacchi sagache, je saMvignA bahusuyA muNiNo | tesiM guNANarAya, mA muMcasu maccharaSpahao | 26 // guNarayaNa-maMDiyANuM, bahumANe jo kareTha suddhamaNo | sulahA annabhavaMmi ya, tasma guNA huMti niyameNuM / 27IL eya guNANarAya, samma jo dharai dharaNi majajhemi ! siri somasuMdarapaya, so pAvai saOnamaNirja II 28 | 2. zrI gurupradakSiNA kulakam - AdyAkSaro . go'aksa'sAha 'ava' (5), ciMjAmadu ja (10), jajaba'aha"ahI" (15), IAA (18). goama suhamma jaMbU, pabhavo sirjabhavAi AyariyA | annevi jugappahANA, taI di suguru te diTTA || 1 / ajaja kayatvo jammo,ajI kayatve ca jIviya majhaT jeNa tuha daMsaNAmaya-raseNa sittAI nayaNAI || 2 || so deso taM nagara, gAmo so a Asamo dhanno | jaltha pahu ! tumha pAyA, viharaMti sayAvi supasannA// 3 // hatyA te sukayatno, je kiIkamaeN kuNaMti tuha calaNe ! vANI bahuguNakhANI, suguruguNA vanniA jIe | 4 ||. avayariyA suradheNuM, saMjAyA maha gihe kaNayaqTTI dArid ajja gayuM, diThe tuha suguru muhakamale || 5 || ciMtAmaNisAriSTha, saMmatta pAviyaM mae ajjA saMsAro dUrIkao, diThe tuha suguru muhakamale || 6 ||. jA riddhi amaragaNA, bhujaMtA piyatamAisaMjuttA | sA puNa kittiyamittA, diThe tuha suguru-muhikamale // 7 // maNavayakAyehiM mae, je pAvuM anjiya sayA (bhayava) I te sayaM ajja gayuM, diThe tuha suguru muhakamale | 8 || dullAho jiNida dhammo, dulaho jIvANa mANaso janmo | laddevi maNuajame, abadullahA sugurusAmaggI || 9 II 16 15
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ jattha na disaMti gura, paccase ukriehi supasannA | tatya kahe jANijjai, jiNavayaNe amiasAricchI 10II. jaha pAusaMmi morA, diNayaraudayami kemalavaNasaMDA | vihasaMti teNa tacciya, taha arpe daMsaNe tumha | 11 || jai sarai surahi vaccho, vasaMtamAsa ca koilA sarai | vijha sarai gaIdo, taha aha maNaM tuma sarai / 12 // bahuyA bahuyA divasaDA, jai mAM suhaguru dITha I locana be vikasI rahyAM, hIaDaI abhiya paiTha || 13 || aho te ninjio koho, aho mANo parAjio aho te nirakriyA mAyA, aho loho vasIddhio // 14 || aho te ajavuM sAhu, aho te sAhu maddava | aho te uttama khaMtI, aho te muttI uttamAM || 15 // ahaM si uttamo bhaMte ! pacchA hohisi uttamo | loguttamuttama ThANuM, siddhi gacchasi nIrao / 16 / Ayaria-namukkAro, jIva moei bhava sahassAo bhAveNa kIramANo, hoi puNo bohilAbhAe | 17 II Ayariya namukkAro, savvapAvappaNAsaNo | maMgalANaM ca savvarsi, taiyaM havaI maMgala / 18 | saMpunnaIdiyAM, mANasataM ca AyariyakhittA jAikulajiNadhammo, lakmati pazyapuNehi || 1 // jiNacalaNakamalasevA, sugupAyAjuvAsaNaM cevo sajajhAyavAyavaDAM, lakmati pabyapuSNahiM || 2 //. suddho boho suguruhi, saMgamo uvasamaM dayAluttA dAkhinna karaNe jaM, labatmati pambhayapaNehi || 3 // saMmatta nizcala tuM, vayANa paripAlaNe amAyatta paDhaNuM guNarNa viNao, labhaMti pabhUyapuSNahi || 4 || ussagga avavAye, nicchavivahAraMmi niNittA maNavayaNakA suddhI, lakmati pabhUyapurNahiM . pa . aviyAre tArunna, jiNANe rAo parovAyArattA niEpayA ya jhANe, labhaMti pabhUyapuNehi || 6 || paraniMdAparihAro, appasaMsA attaNo guNANe cA saMvego nivvao, labhaMti pambhayapurNahi || 7 ||. nimpalasIlabbAso, dANulAso vivegasaMvAso. caugaiduhasatAso, labatmati pambhayapuNehi 8 || dukkaDagarihA sukaDA-ghumoyaNuM pAyacchiA -tavacaraNa ! suhajajhANa namukkAro, labhaMti pabyapuSNahiM || 9 || iya guNamaNibhaMDAro, sAmaggI pAviUNa jeNa kao . vicchinnamohapAsA, lahaMti te sAsayaM suSma / 10 || 3. puNya kulakam * AghAkSaro che saMjisusaMu (5), 'avipanihuI (10) 18
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4. dAnakulakam * AdhAkSaro che. padhadAdAla (5), kapamUdAja (10), dhajIjidA'aIH (15), tisikapa4i (20). pariharie rajjAro, uppADia-saMjamikkagurubhAro ! khaMdhAo devadUsa, ciasaMto jayau vIrajiNo || 1 | dhammatyakAmabheyA, tivihaM dArNa jayaMmi vikhAyA tavi a jiNiMdamuNiNo, dhammadANuM pasaMsaMti // 2 // dANuM sohaggakara, dANuM AruSNakAraNe paramaM ii dANuM bhoganihANuM, dANa ThANuM guNagaNANuM || 3 || jANeNa phurai kirI, dANeNa hoi nimmalA kaMti ! dANAvarjiahiao, vairI vi hu pANiya vahai | 4 || dhaNasatyavAha-janme, je ghayadANuM kayuM susAhUNaM ! takAraNamusabhajiNo, telukkapiyAmaho jAo | 5 | karuNAi dinnadANo, jammataragahiaputrakiriANo tisthayara-cakkariddhi, saMpatto saMtinAho vi || 6 || paMcasayasAhubhoyaNa-dANAvarjiasupunnapanmAro | accharia-caria-bhario, bharo bharatAhivo jAo. mUlaM viNAvi dAuM, gilANapaDiaraNajogavabhUNi | siddho a raNakaMbala-caMdaNavaNio vi saMmi bhave II & II dAUNa khIradANuM, taveNa saMsiaMgasAhuNo dhaNie . jaNajaNiacamakkAro, saMjAo sAlibhaddo vi / 9 / 19 jammataradANAo, ullasiADapuvakusalajhANAo ! kayaunno kayapunno, bhogANuM bhAyaNe jAo || 10 || ghayapUsa vatthapUsA, maharisiNo dosalesaparihoNA | laddhIi savagaccho-vagrahagA suhagaI pattA || 11 || jIvaMtasAmipaDimAe,sAsaNaM viarijaNa bharIe. pavaiUNa siddho, udAiNo caramarAyarisI / 12 || jiNaharamaMDiavasuho, dAuM aNukaMpapattidANAI titthappabhAvagarehi, saMpatto saMpairAyA / 13 / dAuM saddhAsuddha, suddha kummAsae mahAmuNiNo.. sirimUladeva kumAro, rajjasiri pAvio guruI II 14 . aDadANamuharakaviaNa-virai-sayasaMkhakavvavindarieT vikrama-nariMda-carie, akkavi loe parikrachA 15 | tiyaloyabaMdhavehi, tanmavacarimehi jiNavariMdehiM kayakiccehi vi dinna, saMvacchari mahAdANuM || 16 || siri sekaMsakumAro, nissayasa sAmio kahaM na hoi phAsuadANa-pavAho, payAsio jeNa bharahaMmi || 17 // kahaM sA na pasaMsirjAi, caMdaNabAlA niNaMdadANeNaM . chammAsiatavatavio, nivvaviojIevIrajiNo ! 18 II paDhamAi pAraNAi, akariMsa karaMti taha kariauMti arihaMta bhagavaMto, jalsa ghare tesiM dhuvA siddhI || 19 / jiNabhavaNabiMbaputyaya-saMghasarUvesu sattakhisu ! vavie dhaNuM pi jAyai, sivaphalayamo aNaMtagaNuM |20I. ra0
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5. zIlakulakam * AghAkSaro . sosIsIsi (5), paMcAnaMbhasI (10), sihamathuluM (15), accanisaje (20) || 2 || || 3 || || 4 || sohaggamahAnihiNo, pAe paNamAmi nemijiNavaiNo / bAleNa bhuyabaleNaM, jaNaddaNo jeNa niz2iNio // 1 // sIla uttamavitta, sIlaM jIvANa maMgalaM paramaM / sIlaM dohaggahara, sIlaM sukSmANa kulabhavaNuM sIlaM dhammanihANa, sIlaM pAvANa khaMDaNa bhaNiya | sIla jaMNa jae,akittimaM maMDaNuM paramaM narayaduvAraniruMbhaNa-kavADasaMpuDasahoaracchAyuM / suraloa-dhavala-maMdira-AruhaNe pavaranisseNi siriuggaseNadhUyA, rAImaI lahau sIlavaI rehaM | girivivaragao jIe, rahanemi ThAvio maLye | | || pajjalio vi hu jalaNo, sIlappabhAveNa pANIaM hoI / sA jayau jae sIA, jIe payaDA jasa-paDAyA || 6 || cAlaNIjaleNa caMpAe, jIe uggADiaM duvAratigaM / kassa na harei citte, tIe ciraaM subhaddAe naMdau nammayAsuMdarI, sA suciraM jIe pAlieM sIlaM / gahilattaNuM pi kAuM, sahiyA ya viDaMbaNA vivihA || 8 || bhaE kalAvaIe, bhIsaNarannami rAyacattAe / || 7 || jaM sA sIlaguNeNaM, chitraMgA puNajJavA jAyA || 9 || 21 | sIlavaIe sIlaM, sakkai sakkovi vanniuM neva / rAyaniuttA sacivA, cauro vi pavaMciA jIe || 10 || sirivaddhamANapahuNA, sudhammalAbhutti jIe paddhavio / sAjayau jae sulasA, sArayasasivimalasIlaguNA | 11 || hariharakhaMbhapuraMdara,-mayabhaMjaNapaMcabANabaladau lIlAi jeNa lio, sa thUlabhaddo disau bhadraM / / 12 || maNaharatArujJabhare, padghijjato vi taruNiniyareNuM / suragirinizcalacitto, so vayaramahArisI jayau || 13 || NiuM tassa na sakkA, sassa sudaMsaNassa guNanivaheM / jo visamasaMkaDesu vi, paDio vi akhaMDa sIladhaNo // 14 // suMdari sunaMda cillaNa, maNoramA aMjaNA migAvaI A / jiNasAsaNa supasiddhA, mahAsaIo su N kiMtu // 15 || accakAria dadguNa, (suNiUNa) ko na dhuNai kira sIsuM / jA akhaMDia-sIlA, bhillavaI-kanthio vi daDha || 16 || niyamitte niyabhAyA, niya jaNao niya piyAmaho vA vi / niyaputto vi kusIlo, na vallaho hoi loNuM // 17 || savvesi pi vayANuM, bhANuM asthi koi paDiAro / pakkaghaDamsa va kannA, na hoi sIlaM puNo bhagga || 18 || veAlabhUarakkhasa-kesaricittayagaIdasappANuM | lIlAi dalai dapaM, pAlato nimnala sIlaM || 19 || je kei kammamukkA, siddhA sijajyaMti sijhi iMti tahA | savvesi tesi bala, visAlasIlassa mAhau || 20 || ... 22
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. zrI tapaH kulakam * AdhAkSaro che sosaM athi'chaso (5), gopudepa'ani' (10), 'aImpanaMsetu (15), jaMjimAthaki (20) so jayau jugAIjiNo, jassese sohae jaDAUDo | tavajajhANagnipajalie-kammidhaNa dhUma-lahari vA/ 1 //. saMvaccharie taveNa, kAussagnemi jo Thio bhayad | pUria niyayapainno, harau duriAI bAhubalI || 2 ||| athire pi thira vaMkaMpi, ujUe dulahaMpi taha sulahaM | dustajanRpi susajajhaM, taveNa saMpanjae karja // 3 // chaThTha chaTheNa tavaM, kuNamANo paDhamagaNaharo bhayavaM ! akhINamahANasIo, sirigoyamasAmio jayauM || 4 || sohai sarNakumAro, tavabalakhelAisaddhisaMpanno. nirTua khavaDiyaMguli, suvannasohaM payAsaMto / 5 //. gokhaMbhagaSmagalmiNIbaMbhiNIghAyAi guruapAvAI ! kAUNa vi kaNaya pi va, taveNa suddho deDhakhahArI || 6 || puvabhave tivratavo, kavio je naMdiseNa-maharisiNA | vasudevo teNa pio, jAo khayarIsahassANuM || 7 || devAvi kiMkarAM, kuNaMti kulajAivirahiANaMpina tavamatapabhAveNaM, harikesabalassa va risimsa II & II paDasayamegapaDeNaM, egaNa ghaDeNa ghaDasahassAI jaM kira kuNaMti muNiNo, tavakeppatarusTa te khu phala / 9 / aniANasa vihie, tavassa tarialsa kiM pasaMsAmo.. kijjaDa jeNa viNAso, nikAIyANaM pi kammANa 10 | aIdukkaratavakArI, jagaguruNA kahapucchieNa tadA vAhario so mahappA, samarijjao DhaMDhaNakumAro // 11 || paidivasa sattajaNe, haNiUNa(vahiUNa)gahiyavIrajiNadiSpo duggAbhihaggahanirao, ajuNao mAliosiddho // 12 //. naMdIsaraagesuvi, suragirisiharevi egaphAlAe .. jaMghAcAraNamuNiNo, gadghati tavappabhAveNuM | 13 //. seNiyapura jesiM, pasaMsiaM sAmiNA tavorUvaM te dhannA dhannamuNI, duhavi paMcuttare pattA / 14 / suNikaNa tava suMdarI-kumarIe, aMbilANa aNavarayaT sarphei vAsasahassA, bhaNa kamsa na kaMpae hiaN II 15 II. jaM vihiamaMbilatava, bArasavarisAI sivakumAreNa te dardra jaMburad, vinDaio seNio rAyA / 16 //. jiNakappia parihAria, paDimApaDivannalaMdayANaM sophaNa tavasarUve, ko anno vahau tavagavuM || 17 // mAsaddhamAkhavao, balabhaddo rUpavaM pi hu viratto | jo (so?) jayau rannavAsI, paDibohie sAvayasahasso // 18 //. tharahariadharaM jhalahalia-sAyaraM caliyasayalakulaselA jamakAsI jaya vihu, saMghakae te tavassa phala // 19 / kiM bahuNA bhaNieNaM, jaM kassavi kahevi kaWvi suhAI ! dIsaMti (tihuaNa) bhavaNamajhe, tatyatavo kAraNaMceva || 20 || 24
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7. zrI bhAva kulakam * AdyAkSaro che kanimaNujI (5), bhakabajUha (10), papajIsibhA (15), visirjabhAkiMI (21). kamaThAsureNa raiyami, bhIsaNe pasayatullajalabole bhAveNa kevalalacchi, vivAhio jayau pAsajiNo || | niSNunno taMbolo, pAseNa viNA na hoi jaha raMgo ! taha dANIlatavabhAvaNAo, ahalAo savya bhAva viNA | 2 || maNimaMtaosahINa, jaMtataMtANa devayANaM piAM bhAveNa viNA siddhI, na hu dIsai kalsa vi loe / 3 // suhabhAvaNAvaseNaM, pasannacaMdo muhuramitteNaM ! khaviNa kampagaMThi, saMpatto kevalaM nANuM | || 4 || susUsatI pAe, guruNIrNa garahiUNa niyadose ! upannadivyanANA, migAvaI jayau suhabhAvA || 5 || bhayakaM IlAiputto, gurue vaMsaMmi jo samArUDhomAM dahUNa muNivariMde, suhabhAva kevalI jAo | . kavilo A baMbhaNamuNI, asogavaNiAI majajhayAraMmi lAhAloetti paya, paDhaMto (jhAyato) jAyajAisaro // 7 II. navaganimaMtaNapuvaeN, vAsiabhatteNa suddhabhAveNa; bhujaMto varanANuM, saMpatto kUragaDU vi 8 pUbaibhavasUrivirai, nANAsAaNapabhAvadumeho | niyanAma jhAyato, mAsatuso kevalI jAo // 9 //. hatyimi samAraMDhA, riddhi darTuNa usabhasAmissaT tawNa suhajhANeNaM, marudevI sAmiNI siddhA // 10 || paDijAgaramANIe, jaMghAbalakhINamanniAputtA saMpattakevalAe, namo namo puSkacUlAe || 11 // pannarasayatAvasANa, goamanAmeNa dinnadidhdhANaM . uppannakevalANuM, suhabhAvANaM namo tANuM || 12 // jIvasya sarIrAo, bhee nAuM samAhipattANuM . uppADianANANuM, khaMdakasIsANaM tesiM namo | 13 | sirivaddhamANapAe, pUatthI siMdUvArakusumehi . bhAveNa suraloe, dugaInArI suhaM pattA // 14 / bhAveNa bhuvaNanAI, vaMdeuM dadurovi saMcalio! mariUNa aMtarAla, niyanAmaMko suro jAo / 15 || virayAvirayasahoara, udagamsa bhareNa bhariasariAe . bhaNiyAe sAviAe, dinno magRtti bhAvavasA | 16 // siricaMDaruddaguruNA, tADijIMto vi daMDaghANI takkAla tassIso, suhaleso kevalI jAo | 17 | jaM na hu bhaNio baMdho, jIvasya vaha vi samiigurANuM ! bhAvo tatya pamANe, na pamANe kAyavAvAro | 18 II. bhAvacciya paramatyo, bhAvo dhammassa sAhago bhaNio ! sammattastavi bIe, bhAvacciya biMti jagaguruNo // 19 / kiM bahuNA bhaNieNe, tatta nisuNeha bho ! mahAsattA | mukhasuhabIyabhUo, jIvANa suhAvo mAvo || 20 ||
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ iyadANasIlatavabhAvaNAo, jo kuNaI sattibhattiparo deviMdaviMdamahiaM, airA so lahaI siddhisuhaM || 21 // aNubaMdhaheusaravA, tatya ahiMsA tihA jigudiTTA dableNa ya bhAveNa ya, duhAvi tesi na saMpattA || 9 || 8. abhavya kulakam AdyAkSaro * jakatAmati (5), ca'aNaji'aNu" (9) jaha abhavijIvahiM, na phAsiyA evamAiyA bhAvA | IdattamaNuttarasura-silAyanara-nArayataM ca / 1 / kevaligaNaharaharbhe, pavajjA titkavacchara dANA pavayaNasurI sUrad, logaMtiya-devasAmitta || ra III tAyattIsasuratta paramAhampiya-juyalamaNuaiI saMbhinnasoya taha, pulvadharAhArapulAyatta || 3 | mainANAI suddhI, supattadANuM samAdhimaraNattA cAraNagamahusadhdhiya, khIrAsavINaThANaoN || 4 || tisthayara-tisthapaDimA, taNuparibhogAi kAraNevi puNo puDhavAiya bhAvaMmi vi, abhavya jIvahiM no patta | 5 | caudasa-rayaNanaMpi, patta na puNo vimANasAmittA sammAnANasaMyama, tavAi bhAvA na bhAvadurga || 6 | aNubhavajuttA bharI, jiNANa sAhampiyANa vacchallA na ya sAheba abhavo, saMvigatta na suppaSma || 7 | jiNajaNayajaNaNijAyA, jiNa jamukhA jasmiNI jugapahANA | AyariyapayAi dasagaM, parama- guNadvaippAM || 8 || 9. puNyapApa kulakam * AdyAkSaro chajasa'aThThAti (5), dabAvAchAsa (10), Ilaelae (16) chattIsadisahassA, vAsasaye hoi AuparimANuM ! jhijhataM paIsamaya, picchao dhammammi jaiavaM || 1 | jai posahasahio, tavaniyamaguNehi gammada egadie I tA baMdhai devAu, iniyamittAI paliyAI || 2 // sagavIse koDIyA, sattahararI koDilakha sahassA yo sattasayA sattaDuttari, navabhAgA sattapaliyamsa || 3 || aTTAsII sahassA, vAsaNaye, dunni lakhapaharANuM ! egovi a jai paho, dhammajUo tA imo lAho 4 ||. tisayasagaM cattakoDi, lakakhA bAvIsa sahasa bAvIsA) dusaya duvIsa dubhAgA, surAubaMdho ya igapahare | 5 ||. dasa lakha-asIya sahasA,muhurU saMkhA ya hoi vAsasae / jai sAmAiasahio, egovi a tA imo lAho / 6 / bANavayakoDio, lakukhA guNasaddhi sahastapaNavIsI navasayapaNavIsajuA, satihA aDabhAgapaliyamsa || 7 || vAsasaye ghaDiANaM, lakhigavIsaM sahasa taha saTTI | egAvi a dhammajuA, jai tA lAho imo hoi || 8 | 28
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ chAyAlakoDI guNatIsalakha chAsaThThIsahassa sayanavAM | tesaThThI kiMcUNA, surAu baMdheu igaghaDio || 9 || saddI ahoraNa, ghaDiAo jalsa jaMti purisassI niyamaNa virahiAo, sodiahaniphalossa / 10II cattAri a koDiyA, koDio satta lakha-aDayAlA | cAlIsa ca sahassA, vAsasaya hRti UsAsA || 11 || ikkovi a UsAso, na ya rahio hoi puSNapAvehiM. jai puNeNaM sahio, egovi a tA imo lAho || 12 ll. lakhaduga sahasaMpaNacAM, casiyA aTTa ceva paliyAI kiMcUNA caubhAgA, surAu baMdhe igusAse || 13 IL eguNavIsa lakhA, tesaphIsahassa duya sattaTTI paliyAI devAu, baMdhaI navakAraussaggo // 14 / lakSmigaTTI paNatIsa-sahasa dusaya-dasapaliya devAu 1 baMdhaI ahiyaM jIvo, paNavIsusAsaussaggo | 15 || evaM pAvaparAyANaM, havei nirayAo assa baMdhoviT ia nAu siri jiNakitti-aMmi dhamaeNmi ujama kuNaha // 16 II luddhA narA atyaparA havaMti, mUDhA narA kAmaparA havaMti | buddhA narA khaMtiparA havaMti, missA narA titrivi Ayarati | 1 | te paMDiyA je virayA virohe, te sAhuNo je samaye caraMti ! te sariNo je na cayaMti dharmo, te baMdhavA je vasaNe havaMti || 2 || kohAbhibhUyA na suha lahaMti, mANaMsiNo sAyaparA havaMti | mAyAviNo huti parasTa pesA, luddhA mahicchA naraya uviti | 3 || koho visaM kiM amaya ahiMsA, mANo arI kiM hiyamaMmAo mAyA bhayaM ki saraNaM tu sacce, loho duhaM ki suhamAha sudI |4 || buddhI acaMDa bhayae viNIya, kuddha kusIla bhayae akittI | saMbhinnacitta bhayae alacchI, sacce phiyaM saMbhayae sirI ya || 5 || cayaMti mittANi nara kayagdha, cayaMti pAvAI murNi jayaMta . cayaMti sukkANi sarANi haMsA, cayaMti buddhI viyaM maNusse || 6 || aroIarthe kahie vilAvo, asaMpahAre kahie vilAvo. vismittacitte kahie vilAvo, bahu kusIse kahie vilAvo / 7 // dukA nivA daMDaparA havaMti, vijAharA maMtaparA havaMti mukho narA koparA havaMti, susAhuNo tattaparA havaMti || 8 sohA bhave uggatavassa khaMtI, samANijogo pasamassa sohA | nANuM sujhANuM caraNassa sohA, sIsassa sohA viNae pavittI || 9 abhUsaNo sohai baMbhayArI, akiMcaNo sohai dikakhadhArI . buddhijuo sohaI rAyamaMtI, lajajAjuo sohai egapatti // 10 || appA arI hoi aNavaTTiyamsa, appA jaso sIlamao naralsa | appA durappA aNavaTTiyamsa, appA jiappA sarakhuM gaI ya / 11 || 10. zrI gautama kulakam * AghAkSaro * utekokoLu (5), ca'aro'duso'abhU' (10), 'appA"nanaje, (15), sajUhiMdA'asA" (20) 29 30
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ na dhammakakzA paramanci karja, na pANihiMsA parama akarjA na pemarAgA paramatyi baMdho na bohilAbhA paramathi lAbho || 12 // na seviyavA pamayA parakkA, na seviyavvA purisA avijjA | na seviyavo ahimAni hINA, na seviyavA pisuNA maNussA || 13 // je dhampiyA te khalu seviyavyA, je paMDiyA te khalu pucchiyavA | je sAhuNo te abhinaMdiyavyA, je nimmamAM te paDilAbhiSavA / 14 | puttA ya sImA ya sama vibhattA, risI ya devA ya sama vibhattA | muphakhA tirizmA ya samaM vibhattA, muA daridrA ya sama vibhattA // 15 || savA kalA dhammakalA jiNAi, savA kahA dhammakahA jiNAi ! savaM bala dhammabale jiNAi savaeN suha dhammasuhaM jiNAi // 16 || jUe pasattassa dhaNassa nAso, maMse pasattassa dayAi nAso | maje pasAksa jasassa nAso, vesA pasAssa kulamsa nAso || 17 | hiMsApasattassa sudhamma nAso, corI pasAssa sarIra nAso | tahA parasthisu pasattayamsa, savyassa nAso ahamAM gaI ya || 18 || dANuM daridssa pahusse khaMti, icchA viroho ya suhoiyassa | tArunnae Idiyanigraho ya, cattAri eANi sudukkarANi // 19 || asAsaya jIviyamAhu loe, dharma care sAhu jiNovaIa I dhammo ya tANuM sarakhuM gaI ya, dharme nisevi7 suhaM lahaMti || 20 || jaMvakajaa (20), "ahi"modha aImsa (25), pahaIlo (30), konAjacira (35), jasu"appA"bo'ava' (4o), pataMI (43) dhammappahAramaNijja, paNamig jiNe mahiMdanamaNirjA appAvabohakulayuM, vRdgha bhavaduhakayAlaye || 1 || attAvagamo naknaI, sayameva guNehi ki bahu bhaNasiT sUrudao lakhijaI, pahAi na u savahanivaheNa / 2 //. dama-sama-samatta-mittI-saMvea-viveativyanibaeNA ee pagaDhaappA-vabohabIassa aMkurA || 3 || jo jANai appAkhaM, appANe so suhANa na hu kAmI | pattaSmi kaNvaruSNa, rukukhe kiM patthaNA asaNe || 4 || niavijJANe nirayA, nirayAi duhaM lahaMti na kayAvi jo hoi maggalago, kahe so nivaDei kavampi ? || 5 || tesiM dUre siddhI, riddhi raNaraNayakAraNe tesiM! tesimapuSNA AsA, jesi appA na vijJAo | 6 || tA duttaro bhavajalahI, tA dujeo mahAlao moho ! tA aivisamo loho, jA jAo na (no) nio bohoII II. jeNa surA-suranAhA, hahA aNAhutva vAhiyA sovinI ajajhappajhANajalaNe, payAi payaMgagNe kAmo || 8 || jaM baddhapi na ciTTai, vArijjataM vi sarai asese. jhANabaleNe te pi hu, sayameva vilijjaI citta || 9 || bahiraMtaraMgabheyA, vivihA vAhI na diti tassa duhaM . guruvayaNAo jeNaM, suhajajhANarasAyaNe patta || 10 || 11. zrI AtmAvabodha kulakam * AghAkSaro . 'attAdajAni (pa), tAjenjaba (1), jiduelajI (15), 31 32
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ jiamapUciMtaNapara, na koi pIDei aheva pIDei | tA tassa natyi dukhe, riNamurkha mannamANasa / 11 | dukhANa khANI khalu rAgadesA, te huMti cittemi calAcalaMmi | ajajhappajogaNa caei citta, calattamAlANiakuMjaruvu || 12 // eso mittamamitta, eso saggo taheva narao ane eso rAyA raMko, akhA tuko atuTTo vA | 13 // laddhA suranarariddhI, visayA vi sayA niseviA NeNA puNa saMtosaNa viNA, kiM kaltha vi nivuI jAyA ? / 14 / jIva ! sayaM cie nizmiataNughararamaNI-kuTuMbaneheNuM ! meheNa va diNanAho, chAiklasi teavaMto vi || 15 / jaM vAhivAlasAnarANa, tuha veriANa sAhINe . dehe tattha mamatta, jia! kuNamANo vi kiM lahasi? I 16 | varabharapANahANa ya, siMgAravilavaNehi puTTo vi | niapahuNo vihaDato, suNaeNa vi na sariso deho ! 17// kaTTAi kaDua bahuhA jaM, dhaNamAvajji tae jIvI kaTTAi tujha dAuM, te aMte gahiamannahi | 18 jaha jaha ajJANavasA, dhaNadhannaparigraha bahuM kuNasi | taha taha lahuM nimajjasi, bhave bhave bhAriatari vI/ 19 / jA suviNe vi hu diTTA, harei dehANa dehasavarsI. sA nArI mArI iva, jayasu tuha dumbalatteNaM || 20 || ahilasasi cittazuddhi, raksasi mahilAsu ahaha mUDhattA nIlImilie vacaeNmi, dhavalimA kiM cira ThAi ? / 21 // moheNuM bhaya(va?)durie, baMdhie khittoti nehanigaDehi | baMdhavamisaNa mukkA, pAriA tasu ko rAo ? | 22 / dhammo jaNao karuNA, mAyA bhAyA viveganAmaNA khaMti piA saputto, guNo kuTuMba imaM kuNasu | 23 / aipAliAhiM pagaisthiAhiM, je bhAmiosi baMdheluM saMte vi purisakAre, na lajjase jIva ! teNaMpi | 24 / sayameva kuNasi kamma, teNa ya vANijvasi tuma evA re jIva! appaveria, annassa ya desi kiM dosaM // 25 //. te kuNasi taM ca jaMpasi, tuM ciMtasi jeNa paDasi vasaNoNe 1 eya sagiharahasse, na sakkimo kahiumannassa || 26 || paMciMdiyaparA corA, maNajuvarazno militu pArassA nianiaarthe niratA, mUladii tujha lupati / 27 II haNio vivegamaMtI, bhinna cariMgadhammacakkapi muThuM nANAidhaNaM, tumaMpi chUDho kugaikUve | 28 / ittiakAla huMto, pamAyaniddAigaliyaceao jai jagniosi saMpai, gusvayaNA tA na veesi || 29 | logapamANosi tuma, nANamao khaMtavIriosi tumAM niyarajjaThiI ciMtasu, dhammajhANAsaNAsINo || 30 . ko va maNo juvarAyA, ko vA rAyAi rajapabamaeNse | jaI jagniosi saMpai, paramesara pavisa ceanno (ceanna) / 31 // nANamao vi jaDo viva, pahU vi cosalva jaltha jAosi | bhavadurgAmi kiM tatya, vasasi sAhINasivAyare || 32 //. 34
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaltha kasAyA corA, mahAvayA sAvayA sayA ghorA | rogA duThThabhujaMgA, AsAsariA ghaNataraMgA || 33 / ciMtADavI sakaTTA, bahulatamAM suMdarI darI diThA. khANI gaI aNegA, siharAI aThamayabhe || 34 || rayaNiaro micchatta, maNadukkaDao silA mamatta ca | te biMdasu bhavasela, jhANAsaNiNA jia saheluM || 35 | jatyasthi AyanANuM, nANe viyANa siddhisahayuM sesa bahuM vi ahiya, jANatu AjIviAmitta / 36 / subahu ahie jaha jaha, taha taha gaONa pUriaM citta ! hiaappaboharahiasta, osahAu uThThio vAhI. 37 II aprANamabohaMtA, paraM vibohaMti kei tevi jaDAnA bhaNa pariyaImi chUhie, sattAgAreNa kiM karja || 30 || bohaMti para kiMvA, mugaMti kAla narA paoNMti sukhaM ! ThANamuati sayAvihu, viNADaDayabohaM puNa nasiddhI 39o. avaro na nidiavo, pasaMsialvo kayA vi na hu appA | samabhAvo kAyavvo, bohassa rahassamiNameva | 40 | parasakhitta maMjasu, raMjasu appANamappaNA cevI vajjasuviviha kahAo, jai icchasi appavitrANA 41 / taM bhaNasuM gaNasu vAsu, jhAyasu uvaisasu Ayarelu jiA| khaNamittamapi viakhaNa, AyArAme ramasi jeNI 42 II iya jANiUNa tatta, guruvaIa para kuNa payattA lahilaNa kevalasiri, jeNe jayaseharo hosi || 43 //. 12. jIvAnuzAsti kulakam * AdhAkSaro * rerererere (pa), rererereIjI (11) re jIva ! kiM na bujhasi, caugai saMsArasAyare ghore ! bhamio asaMtakAla, arahaTTaghaDiva jalamajhe | 1 || re jIva ! ciMtasu tuma, nimittamitta paro havai tujha || asuhapariNAmajaNiya, phalameyaM puvaeNkammANuM || 2 // re jIva ! kammabhariyuM, uvaesa kuNasi mUDha ! vivarIaM duggaigamaNamANe, esa zciya hiyai (havai) pariNAmo // 3 //. re jIva ! tuma sIse, savaNA dAUNa suNasu maha vayaNe je sukhaM na vi pAvisi, tA dhammavivanjio nUNall 4 || re jIva ! mA visAya, jAhi tuma picchiUNa parariddhI dhammarahiyANa kutto?, saMpanjaI vivihasaMpattI || 5 |. re jIva ! kiM na picchasi, jhijhaMta juvarNa dhaNuM jIaM | tahavihu sibdha na kaNasi, appahiyaM pavarajiNadharmo 6 || re jIva ! mANavajjiA , sAhasaparihaNa dINa gayalajja | acchasi kiM vIsatyo, na hu dharme Ayara kuNasi || 7 || re jIva! maNuyajamma, akayatve juvvaNaM ca volINuM ! na ya ciSNa uSNatad, na ya lacchI mANiA pavarA || 8 || re jIva ! kiM na kAlo, tujha gao paramahaM nIyaMtassa | je icchiyaM na patta, te asidhArAvayaM carasu || 9 || 35
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ iya mA muNasu maNeNaM, tujajha sirI jA parasTa AittA ! tA AyaNa gihesu, saMgovaya vivihAyaNa || 10 || jIvie maraNeNaM sama, uppa4i juvraNa saha jarAe ! riddhI viNAsasahi, harisavisAo na kAyavvo / 11 || nayariMdie payaMgA, huMti mayA puNa savaNadosaNuM | ee paMca vi nihae, vayaMti paMciMdiehi puNo || 8 || jastha ya visaya virAo, kasAyacAo guNasu arAo ! kiriAsu appamAo, so dhammo sivasuho loe (suhAvAo ?) I 9 | 13. indriyAdivikAra nirodhakulakam. * AdhAkSaro rakurikomA (pa), kAphInaja (9). rajjAibhogatisiyA, akvasaTTA paDaMti tirienuM ! jAImaNa mattA, kimijAI ceva pAvaMti || 1 || kulamatti siyAlitte, uThThAIjoNi jaMti rUvamaeT balamatte vi payaMgA, buddhimae kukkaDA huMti || 2 // riddhimae sANAi, sohagnamaeNa saptakAgAI ! nANamaeNa badallA, havaMti maya aTTa aiduTTA / 3 // kohaNasIlA sIhe, mAyAvI bagANaMmi vaaiti | lohilla mUsagare, evaM kasAahiM bhamaDaMti || 4 || mANasadaMDeNe puNa, taMdulamacchA havaMti maNadukA/ suyatittaralAvAI, hou vAyAi bajajhaMti || 5 || kANa mahAmacchA, maMjArA (u) havaMti taha kUrA | te te kuNaMti karmo, jeNa puNo jaMti naraesu || 6 | phAsiMdiyadosaNuM, vaNasuyarattamaMmi jaMti jIvA viI jihAloluya vagyA, ghANavatA saptajAIzuM // 7 II 14. zrI karma kulakam * AdhAkSaro * tevIvIdAvI (5), gasIsakona (10), 'aMdha'nI'avaM'sami (15), vavAnApA'aNa' (21). telukkikkalsa mallamsa, mahAvIrassa dAruNA | uvasaggA kahaM haMtA, na huMta jaI kampayaM || 1 || vIrassa minuyaggAme, kevalistAvi dAruNo | aisAro kahe huMto ?, na huMta jai kammaya | 2 //. vIrasya aTriaggAme, jakhkhAo sUlapANiNo | veaNAo kahe huMtI ?, na hutaM jai kammaya || 3 || dAruNAo salAgAo, kannenuM vIrasAmiNo | pambivaMto kahe govo? na huMta jai kammaya || 4 || vIsa vIrasya uvasaggA, jiNiMdassAvi dAruNA | saMgamAo kahe huMtA ? na huMta jai kammaya || 5 | gayasukumAlasa sIsaMmi, khAiraMgArasaMcayaT pambivaMto kahe bhaTTo , na huMtaM jai kammaya || 6 // 37 38
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahassa vAsudevasma, maraNaM egAgiNo vaNe ! bhAyAo kahe huMd ?, na huMta jai kammaya || 18 || nAvAsTimsa uvasaggo, vaddhamANassa dAruNo | sudADhAo kahe huMto ?, na huMta jai kammaya / 19 II. pAsanAharU uvasaggo, gADho tirthaMkarasTa vize kamaThAo kahe huMto ?, na hutaM jai kammaya | 20 | aNuttarA surA sAyA-sukhasohagalIlayA | kahaM pAvaMti cavaNa ?, na huMta jai kammaya | 21 //. thA sIsA u khaMdagastAvi, pIlijjatA tayA kahe ? | jaM teNa pAlaNAvi, na huMtaM jai kammaya | 7 | sarNakumArapAmukhacakiNo vi susAhuNo . veyaNAo kahe huMtA ?, na huMtaM jai kampayuM |8 | kosaMbIe niyaMThassa, dAruNA azkiveyaNA | dhaNiNo vi kahe huMtA ?, na huMta jai kampayuM || 9 | namisaMto mahAdAho, naridassAvi dAruNo | mihilAe kahyuM hato ?, na huMta jai kammaya || 10 || aMdhatta baMbhadattasta, sudehassAvi dussaha | cakitsAvi kahe hui ?, na huMta jai kammaya || 11 // nIyagutte jirSido vi, bhUripuSNo vi bhArahe te UpajeMto kahe vIro ?, na huM jai kammaya || 12 // avaMtIsukumAlo vi, ujeNIe mahAyaso. kahuM sivAI kharjato, na huMta jai kammaya || 13 // saIe suddhasIlAe, bhattArA paMca paMDavA | dovaIe kahyuM huMtA ?, na hutaM jai kammaya || 14 || miyApunnAijIvANuM, kulINANa vi tArisaM. mahAdukukhe kahe huMd ?, na huMta jai kammaya || 15 / vasudevAIrNa hiMDI, rAyavaMsobhavANa vi. tAruSNa vi kahe hutA?, na huMta jai kamya / 16 II vAsudevasya puttovi, nemisIso vi DhaMDhaNo | alAbhillo kahe huMto ? na hete jai kammaya // 17 II 39 15. daza zrAvaka kulakam. * AdhAkSaro * vAniyaMkAkA (pa), AkaMsacasAsAI (12) vANiyagAmapuraMmi, ANaMdo jo gihavaI AsI . sivanaMdA se bhajjA, dasasahasta goulA cahero / 1 / nitivivahArakalaMtaraThANesuM, kaNayakoDibArasagAM so sirivIrajisesara, pAyamUle sAva jAo / 2 // caMpAI kAmadevo, bhaddAbhajjo susAva jAo chaggoula aTTArasa, kaMcaNakoDINa jo sAmI || 3 || kAsIe culaNipiyA, sAmA bhajjA ya goulA aTTa | cakavIsa kaNayakoDI, saDhANa siromaNI jAo | 4 || kAsII sUradevo, dhannA bhajjA ya goulA chacca | kaNayaTTArakoDI, gaThIyavao sAvao jAo | 5 || o
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ AlaMbhiyAnayarIe, nAmeNuM cullasayagao saTTo / bahulAnAmeNa piyA, riddhI se kAmadevasamA || 6 || kaMpillapaTTaNaMmi, sazno nAmeNa kuMDakoliyao / pussA puNa jamsa piyA, vihavo sirikAmadevasamo || 7 || sadAlaputtanAmo, polAsaMmI kulAlajAIo / bhajjA ya agnimittA, kaMcaNakoDINa se tinni cauvIsa kaNayakoDI, goula aTThava rAyagahanayare / sayo bhajjA terasa, revai aDa sesa koDIo / / 9 / / sAvatcInayarIe, naMdaNipiyanAma sadguo jAo / asmiNinAmA bhajjA, ANaMdasamo ya riddhie || 10 || sAvatcIvattho, laMtagapiya sAvago ya jo pavaro / phagguNinAmakalatto, jAo ANaMdasamavihavo || 11 || ikkArasa paDimadharA, savvevi vI25yakamalabhattA / savvu vi sammadiSTi, bArasavayadhArayA savvu || 12 || || OM || 16. zrI khAmaNA kulakam * AghAkSaro : jonaghAnihA (5), jaitibejachi (10), sasaomaphA (15), casA'akka'"abba'5 (20), ruSaAmida (25), sudebhavaM (30), paIsajii (39) jo koi mae jIvo, caugaisaMsArabhavaDillaMmi / dUvio moheNaM, tamahaM khAmemi tiviheNuM 41 || 1 || naraesu ya uvavajJo, sattasu puDhavIsu nArago houM / jo koi mae jIvo, dUhavio saMpi khAmemi || 2 || ghAyaNacunnaNamAi, paropparaM jaM kayAI dukhkhAI / kambhavasaeNa narae, saMpi ya tiviheNa khAmemi // 3 // niddayaparamAhammia-veNaM bahuvihAI duskhAI jIvANuM jaNiyA, mUDheNe saMpi khAmemi hA ! hA ! taiyA mUDho, na yANimo paramsa dukkhAI / karavattayacheyaNa-bhayaNehiM, kelIe jaNiyAI | | || kiM pi mae taiyA, kalaMkalIbhAvamAgaeNa karyuM | durkha neraiyANuM, taM pi ya tiviheNa khAmemi || 6 || tiriyANuM ciya majhe, puDhavImAisu khArabheesu / avaropparasattheNaM, viNAsiyA te vi khAmemi beidiya-teIdiya-cauriMdiyamAiNegajAisu / je jIvA velaviyA, dukkhannA te vi khAmemi sandUlasIhagaMDayajAiyuM, jIvaghAyajaNiAsu / je uvavajJaNa mae, viNAsiyA te vi khAmemi // 4 // je bhakSiya-duviyA, te viya tiviheNa khAmemi | 8 | jalayaramajhagaeNaM, aNegamacchAirUvadhAreNuM | AhArakA jIvA, viNAsiyA te vi khAmemi || 9 || chinnA bhinnA ya mae, bahuso duDheNa bahuvihA jIvA | je jalamajhagaeNaM, te vi ya tiviheNa khAmemi | 10 || sappasarisavamajhe, vAnaramajjArasuNahasarahesu | || 11 || 42 || 7 || || 12 ||
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ olAvagiddhakukDa-haMsabagAisuM sauNajAisu ! je chuhavaseNa khaddhA, kimimAi te vi khAmemi | 13 . maNuesa vi je jIvA, jinmidiyamohieNa mUDhaNa ! pAraddhiramaMteNaM, viNAsiyA te vi khAmemi || 14 . phAsagaDhieNa je cciya, paradArAisu gacchamANeNaM ! je dumiya dUhaviyA, te vi ya khAmemi tiviheNuM ! 15 II. caaidiyaghANidiya-sodiyavasagaeNa je jIvA | dukhaMmi mae ThaviyA, te haM khAmemi tiviheNuM || 16 II sAmitta lahiUNaM, je baddhA ghAiyA ya me jIvA savarAhaniravarAhA, te vi ya tiviheNa khAmemi || 17 II akkamiuNuM ANA, kAraviA je u mANabhaMgeNaM, tAmasabhAvagaeNe, te viya tiviheNa khAmemi || 18 || ampakakhANuM je me, dinna duddeNa karUi narassa | rosaNa va lobheNa va, te pi ya tiviheNa khAmemi / 19 / paraAvayAe hariso, pesunna je karyA mae IhaI ! maccharabhAvaThieNaM, te pi ya tiviheNa khAmemi || 20 || ruddo khudasahAvo, jAo bhegAsu micchajAisa dhammotti suho sado, kannahi vi tatva no visuo 21 // paraloganiprivAso, jIvANa sayAvi ghAyaNapasaro jaM jAo duhahela, jIvANuM taM pi khAmemi || 22 // Arilakhitta vi mae, khaphiNavAnuriyaDumbajAisu | je vi hayA jiyasaMghA, te vi ya tiviheNa khAmemi | 23 / micchattamohieNe, je vi hayA ke vi maMdabuddhie ! ahigaraNakAraNeNaM, vahAviA te vi khAmemi || 24 || davadANapalIvaNaya, kAUNe je jIvA mae daDhA | saradahatalAyasose, je vahiyA te vi khAmemi | 25 / suhadullalieNa mae, je jIvA kei bhogabhUminu aMtaradIsu vA, viNAsiyA te vi khAmemi | 26 || devatte viya patta, kelipasaNa lohabuddhIe . je dUhaviyA sattA, te viya khAmemi savaeNvi | 27 II. bhavaNavairNa ka, AsurabhAvampi vaTTamANeNaM! NiyahaNaNamaNeNaM, je dumiyA te vi khAmemi | 28 // vaMtararUveNuM mae, kelIkilabhAvao ya je dukhI jivANaM saMjaNiyuM, te pi ya tiviheNa khAmemi | 29 || joisiesa gaeNaM, visayAmisamohieNa mUheNAM jo kovi kao duhio pANI me taM pi khAmemi || 30 | pariddhimacchareNaM, lohanibuDeNa mohavasageNaM . abhiyogieNa dukhe, jANa karyA te vi khAmemi / 31 // iya caugaimAvaThyA, je ke vi ya pANiNo mae vahiyA | dukhe vA saMviyA, te khAmemi ahaM sarve | 32 / sarve khamaMtu majajha ahaMpi tesiM khamemi savaeNsiMA je keNaI avaraddha, vera cAMuNa majajhanho || 33 //. na ya koi majha veso, sayaNo vA entha jIvalogaMmi | daMsaNanANamahAvo, ekko haM nimmo nicco || 34 / 43 44
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ jiNasiddhA saraNe me, sAhU dhammo ya maMgalaM paramaM jiNanavakAro pavaro, kammakkhayakAraNe hou iya khAmaNA u esA, caugaimAvajJayANa jIvANuM / bhAvavisuddhIe mahaM, kammakkhayakAraNe hou * 17. vairAgya kulakar 7 AdyAkSaro * // 35 // 45 || 36 || jatabharuga (5), kiMmujapitA (10), jAyokArjako (15), paMtAjAjarUpatAtA (22) jammajarAmaraNajale, nANAvihavAhijalayarAize | bhavasAyare asAre, dullaho khalu mANuso janmo / / 1 / / tammi vi Ayariyakhitta, jAikularUvasaMpayAuthaM / ciMtAmaNi sAriccho, dullaho dhammo ya jiNabhaNio / / 2 / / bhavakoDisaehiM, parihiMDiuNa suvisuddhapunnajoeNa / ittiyamittA saMpai, sAmaggI pAviyA jIva rUvamasAsayameyaM, vijyulayAcaMcala jae jI / saMjhANurAgasarisaM, khaNaramaNIyaM ca tAruA || 4 || gayakannacaMcalAo lacchIo tiyasacAvasAricche / || 3 || visayasu N jIvANuM, bujhasu re jIva ! mA mujha || 5 || kiMpAkaphalasamANA, visayA hAlAhalovamA pAvA / muhamahurattaNasArA, pariNAme dAruNasahAvA || 6 || bhuttA ya divyabhogA, suresu asuresu tahaya maNuesa / na ya jIva ! tujJa tittI, jalaNassa va kaTTaniyarehiM || 7 || jaha saMjhAe sauNANuM, saMgamo jaha pahe ya pahiyANuM | sayaNANaM saMjogo, taheva khaNabhaMguro jIva ! || 8 || piyamAibhAibhaiNI,-bhajjAputtattaNe vi savvuvi / sattA aNaMtavAraM, jAyA santhesi jIvANuM || 9 || tA tersi DibaMdha, uvira mA taM karesu re jIva ! / paDibaMdha kuNamANo, ihayaM ciya duktio bhamisi || 10 || jAyA taruNI AbharaNavajjiyA, pADhio na me taNao / dhUyA no pariNIyA, bhaiNI no bhattuNo gamiyA || 11 || thovo vihavo saMpai, vaRRi ya riNuM bahuvvao gehe / evaM ciMtAsaMtAvadubhio duHkhamaNuhasi || 12 || kAuvi pAvAi, jo attho saMcio tae jIva / so tesiM sayaNANaM, savvesi hoi uvaogI || 13 || jaM puNa asurUM karmAM, ikkuciya jIva ! teM samaNuhasi / na ya te sayaNA saraNa, kugaie gacchamANasa || 14 || koheNuM mANeNaM, mAyA lobheNa rAgadosehiM | bhavaraMgao suiraM, naDutva naccAvio teM si paMcehiM iMdiehiM, maNavayakAehiM duHjogehi / bahuso dAruNarUa, duHkhaM pattuM tae jIva ! tA eannAuNuM, saMsArasAyareM tumeM jIva ! / sayalasuhakAraNammi, jiNadharmo Ayara kuNasu // 17 // || 15 || || 16 || 46
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAva na badiyANI, jAva na jararakhkhasI pariDurai jAva na roga viyAro, jAva na marcI samulliyai II 18 jaha gehami pavitta, pUrva khaNiuM na sakkai kovi ! taha saMpatte maraNe, dhammo kaha kIrae jIva ? || 19 || pattammi maraNasamae, Dajhasi soagniNA tuma jIva ! | vagurapaDio va mao, saMvakRmiu jaha va pakhI | 20 || tA jIva ! saMparya ciya, jiNadhame urjAmaM tuma kuNasu mA cintAmaNisanma, maNuyatta niSpharla Nesu || 21 || tA mA kuNasu kasAe, diyavasago ya mA tuma hosu | deviMdasAhumahiya, sivasuSma jeNa pAvihisi | 22 / jo dhamma kuNai naro, pUijjaI sAmiu va loeNa / dAso paiso vra jahA, paribhUo atyaMta@iccho || 4 ||. iya jANiUNa eya, vImasaha attaNo payatteNaM jo dhammAo cukko, so cUkko savvasukhANuM || 5 || dhamma kareha turiya, dhammaNa ya hRti savasukhAi so abhayapANeNaM, paMciMdiyanigrahaNaM ca || 6 || mA kIrau pANivaho, mA jaMpaNa mUDha ! aliyavaNAI mA haraha paradhaNAI, mA paradAre maI kuNaha || 7 || dhammo attho kAmo, anne je evamAiyA bhAvAne hara harato jIyuM, abhaya dito naro dei || 8 || na ya kici ihaM loe, jIyAhitI jiyANa daiyayara ! to abhayapayANAo, na ya anna uttama dANuM || 9 ||. so dAyA so tavasI, so ya sudhI paMDio ya so cevo jo savvasukhabIyaM,jIvadaye kuNai khaMti ca | 10 | kiM paDhieNa sueNa va, vakhANieNa kAI kira teNa | jattha na nanjai eya,parassa pIDA na kAyavvA || 11 // jo paharai jIvANuM, paharai so attaNo sarIraMmi | appANa verio so dukhasahassANa AbhAgI || 12 // je kANA khujjA vAmaNA ya, taha ceva rUvaparipINA | utkaMti ahannA, bhogehi vivajjiyA purisAll 13 //. iya je pAviti ya duhasayAI, jaNahiyayasogajaNayAI | taM jIvadayAe viNA, pAvANa vilaMbiyaM eyaM || 14 / 18. sArasamuccaya kulakam * AdhAkSaro che nauMjA joI (5), dhamAdhanaso (10), kiMjojaMI4 (15), sana accha" bhata (20), 'A'teIkaja (25), ja'aImmA"acce" kiM (30), saMjatovata (35), lanAe (38) naranaravadevANaM, je sokakha savvamuttama loe te dhammaNa viDhappai, tanhA dhamaeN sayA kuNaha / 1 // ucchinnA liM ca jarA? naTTA rogA ya kiM mayaM maraNa ThaiyaM ca narayadAra ? jeNa jaNo kuNaI na ya dhamma || 2 || jANai jaNo masjida, pecchai lo maraMtaya anna | na ya koi jae amaro, kaha taha vi aNAyaro dhamma // 3 / 47 48
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaM nAma kiMci duSma, nArayatiriyANa taha ya maNuyANuM ! te savaM pAveNaM, tanhA pAvaM vivarjaha || 15 // sayaNe dhaNe ya taha pariyaNe,jo kuNaI sAsayA buddhI | aNadhAvaMti kuDheNaM, rogA ya jarA ya magU ya || 16 // narae jIya ! dussahaveyaNAu, pattAu jAo paI mUDha ! jai tAo sarasi iniMDa, bhatta pina ruccae tujha // 17 || acchatu tAva nirayA, je durkha gambhavAsamajanRmi | paraM tu vayaNijja, te saMpai tujha vIsariyaM // 18 // bhamiuNa bhavagrahaNe, dukhANi ya pAviNa vivihAIi lambhai mANasajamma, akhegabhavakoDidulaeNbha | 19 / tatva vi ya kei garbhe, mayaMti bAlagNaMmi tAsanne ! anne puNa aMdhalayA, jAvajIvaM duhaM tesiM || 20 || anne puNa koDhiyayA, khayavAhi sahiyapaMgubhUyA yI dAriNaDabhibhUyA, parakammakarA narA bahave || 21 // te ceva joNilakhkhA, bhamiyavyA paNa vi jIva ! saMsAre | lahiUNa mANasatta, je kuNasi na urjAmaM dhamma | 22 . iya jAva na cakkasi, erisamsa khaNabhaMgurasta dehassa | jIvadayAvittio, to kuNa jiNadesiya dham | 23 .. kamaeN dukhasarU, dukhANuharaM ca dukhaheluM ca | kammAyatto jIvo, na sumbalesaMpi pAuNai | 24 || jaha vA eso deho, vAhihiM ahiThThio duhaM lahaI ! taha kammavAhinlyo, jIvo vi bhava duha lahaI || 25 // jAyaMti apacchAo, vAhio jahA apacchanirayassA saMbhavai kanmavuDUDhI, taha pAvADapacchanirayassa || 26 || aigaruo kammariu, kayAvayAro ya niyasarIratno | esa uvikhirjato vAhi va viNAsae appa // 27 || mA kuNaha gayanimIla, kammavighAryAmi kiM na urjAmaha . ladhUNa maNuyajamma, mA hAraha aliyamohahayA / 28 /. accatavivajjAsiya,-maiNo paramacaidumbarUvesu ! saMsArasuhalavazuM, mA kuNaha khaNuM pi paDibaMdha | 29 / kiM sumiNadiTTaparamatya,-sunnavasthessa karahu paDibaMdha 1 savaM pi khaNiyameya, vihaDissai pecchamANANa II 30 / saMtaMmi jiNuddhi, kammasmayakAraNe uvAryAmi | adhvAyattemi na kiM, tadiTTabhayA samukyUha / 31 / jaha rogI koi naro, aidusahavAhiveyaNAduhio | taduhanilvinnamaNo rogaharaM veknamannisai /32 / to paDivarjAi kiriyuM, suvejjabhaNiyaM vivajai apacchA tucchannapacchabhoI, isI suvasaMtavAhiduho / 33 //. vavagayarogAyako, saMpattADaDaroggasomnasaMtuTTo bahu mannai suvenja, ahiNe deI vekyUkiriye cA 34 || taha kammarAhimahio, jammaNamaraNAuinnabahuduSpo tatto nivijJamaNo, paramaguru tapaNu agnisaI || 35 | laami gusaMmi tao, tanvayaNavise kayaaNuTTANo | paDivajai pavarja, pamAyaparivarjaNavisuddha || 6 | pa0
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ nANAvihatavanirao, suvizuddhAsArabhikhabhoi yaT sava- appaDibaddho, sayaNAisu mukavAmoho || 37 | emAi gurUvai, aNumANo visuddhamuNikiriyA muccai nIsaMdiddha, cirasaMciyakammavAhihiM | 38 .. pU. somasuMdarasUri-racita 19. saMvijJa sAdhu yogya niyamamulakam * AdhAkSaro che. bhanitanA'aNe" (5), vApake "a" 5 (1e), 'aha' a" u "asa""anna' (15) sajama "a"ro (20), baMpaepama (25), 'aha' tanini "a" (30), davipacani (35), sevAbhasavuM (4o) dusaMjasaMvatae (47). bhuvaNikkAivasama, vIraM niyagurupae a namiUNaI ciraiaradikhiANaM, jugaeN niyame pavakhAmi / 1 // niaairapUraNaphalA, AjIviamitta hoi pavajjA dhUliharIrAyattaNa-sarisA, salaeNsiM hasaNijjA || 2 // tanhA paMcAyArA-rAhaNaheluM gaNijja ia niameT loAikaTTaravA, pavajjA jaha bhave saphalA || 3 II. nANArAhaNaheluM, pAdiahaM paMcagAhapaDhaNuM mA parivADio gihe, paNagAhANaM ca saTTA ya || 4 || aSNasiM paDhaNaDhyuM, paNa gAhAo lihemi taha nirca | parivADIo paMca ya, demi paDhatANa paidiyAM || 5 || vAsAsu paMcasayA, a ya sisire a titri gikhaMmi. pAdiyaha sajajhAya, karemi siddhataguNaNeNaM || 6 || paraminivapayANuM, sayamege pAdiSNa sarAmi ahaM | aha daMsaNaAyAre, gahemi niame ime samma || 7 || deve vaMde nicce, paNa sakka-ehi ekavAramahaM ! do titriya vA vArA, paijAmaM vA jahAsatti || 8 || aTTamI cauddasIsuM, savvANi vi ceiyAI vaMdijjA | salaeNvi mahA muNiNo, sesadiNe ceiaM ikve / 9 / paidiNa titri vArA, jiThe sAhu namAmi niameNuM ! veyAvacce kiMcI, gilANa-vuDhAiNe kulle | 10 | aha cArittAyAre, nimiSNahaNa karemi bhAveNa . bahi bhUgamaNAIsu, vaje vattAI IriyaEUR // 11 // apamasjiyagamaNammi asaMDAsapamasjiuM ca vivisaNe ! pAuMchaNaya ca viNA, uvavisaNe paMca namukkArA / 12 // ugvADeNa muheNaM, no bhAse ahava jariyA vArA | bhAse tattiamittA, logassa karemi ussagga || 13 // asaNe taha paDikkamaNe, vayaNe vaje vise kanja viNA sakriyamuvahiM ca tahA, paDilehaMto na bemi sayA || 14 . annajale labatmate vihare, no dhAvaNaM sakajeNuM ! agaliajala na vihare, jaravANIya visesaNuM || 15 .. sakriyamuhimAi, pamasjiuM nikhilemi giheminA jai na pamattemi tao, tatthava kahemi namukkAra / 16 | para
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaltha va tatva va ujajhaNi, daMDagauvahIe aMbila kuve | sayamAM sajhAya, ussagga vA guNemi ahaM || 17 || mattagaparikvarNami a, jIvaviNAse karemi nizviyaM avihAi vihariUrNa pariThavaNe aMbila kulle | 18 || aNujANaha jasuggaha, kahemi uccAramAgaTTANe || taha saMnnADagalagajoga, keppativhAi vosire tigaM | 19 . rAgamaye maNavayaNe, ikviM niviya karemi ahaM kAyakuciTTAe puNo, upavAsa aMbila vA vi | 20 | bediyamAINa vahe, hadiasaMkhA karemi niviyayA bhayakohAivaseNaM,alIyavayaImi aMbilaye || 21 || paDhamAliyAi na gihe, ghayAivalUNa guruadiThANaM diMDagatappaNagAI, adi#gahaNe ya aMbilayaM || 22 / eginjIhi vAM, na kare parivADidANamavi tAsiM! igavarisArihamuvahiM, ThAve ahiga na ThAvemi || 23 // pattaga duSkaragAi, pannarasa uvari na ceva ThAvemiAM AhArANa cahiM, roga vi a saMnihi na kare // 24 / mahAroga vi a kADha, na karemi nisAi pANIyaM na pibe ! sAyaM doghaDiyANuM, majhe nIruM na pibemi || ra5 || ahavA nicchiA sUre, kAle nIre karemi sAyakAla aNahArIsahasaMnihi,-mavi no ThAvemi vasahIe / 26 II tavaAyAre gihe, aha niyame kaIvae sasarIeT ogAhiyaM na kaththai, chaThThAi tavaM viNA joga | 27 / niviyatigaM ca aMbila,-durgA ca viNa no karemi vinayamahaM | vigadadiNe khaMDAi,-gakAra niyamo a jAjIva || 28 // niviayodhanagiphe, nitriyatigamakjhivigaidivase aT vigaI no gihemi a, dunni dize kAraNe mud / 29 / aTTamIcauddasIsuM, kare ahaM nitriyAI tinnevA aMbiladurga ca kube, upavAsaM vA jahAsatti || 30 dadhvanittAigayA, diNe diNe abhiggahA gahealvA | jIyaMmi jao bhaNi, pacchittamabhiggahAbhAve | 31 / viriyApAraniyame, gihe kei avi jahAsattiA diNapaNagAhAiDyuM, atyaM giNahe maNeNa sayA || 32 // paNavAra diNamajhe, pamAyayaMtANa demi hiyasikaMT egaM parikvemi a, mattayaM savvasAhUNaM | 33 / cauvIsa vIsa vA, logassa karemi kAusaggamiAM kammakhayaTTA paidie, sajhAya vA vi tamitta / 34 / nidAipamANe, maMDalibhaMga karemi aMbilayA niyamA karemi ega, vissAmaNamaM ca sANaM // 35 // sehagilANAiNe, viNAvi saMghAyAI saMbaMdha paDilehaNamallagapari-ThavaNAi kulle jahAsatti || 36 // vasahIpavesi nignazmi, nisAhityavassiyANa vistaraNe pAyADAmajaNe vi ya, tatthava kahemi navakAra | 37 .. bhayavaM pasAu kariuM,icchAi abhAsaNaMmi vusuI icchAkArAtakaraNe, lahusu sAhUsu kanvesu || 38 || pa3 54
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ || 2 || sava-vi khaliesu, micchAkArassa akaraNe taha yA sayamannAu vi rie, kahiyavo paMca navakAro || 39 / vRddhassa viNA puccha, visevanyuM na demi gihe vAT annaSi e mahakarja, vuDUa pucchiya karemi sayA | 40 || dumbalasaMghayaNANa vi, ee niyamA suhAvahA pAya | kiMcivi vegeNaM, gihivAso chaDio jehi | 41 || saMpaikAle vi ima, kAuM sakka karei no niame. so sAdhuttagihiraNa,-ubhayabhaTTo muNeyabbo || 42 / jalsa hiayaMmi bhAvo, thovo vi na hoi niyamagahaNaMmimAM tassa kahae niratyayamasirAvaNi kUvakhaNaNuM va / 43 || saMghayaNakAlabaladUsamA,-2yAlaMbaNAI dhitUrNa savaM cie niamadhura, nirunjamAo pamueNti // 44 / vacchinno jiNakappo, paDimAkappo a saMpai natyi | suddho A therakappo, saMghayaNAINa hANIe || 45 . tahavi jai eaniyama-rAhaNavihie jaejja caraNaMmi. sammamuvauttacitto, to niyamArAhago hoi | 46 | ee sarve niyamAM, je samma pAlayaMti vegA tesiM dikakhA gahiA, sahalA sivasuhala deI // 47 ll namavi siri vaddhamANassa payapaMkayuM ! bhavia jia bhamaragaNa niccapariseviya . caugaI jIvajoNIya khAmaNa kare ! bhaNimu kulayaM ahaM nisuNiyuM jaha sue nArayANuM jIA sattanaraya () banmavA | apajja panjara bheehiM caudasa dhuvA | puDhavi patteya vAu vaNassairNatayA paMca te suhuma cUlA ya dasa huMtayA apakla pakkara bheehi vIsa bhave ! apakva parjara patteya vaNassai duve II. evamegiMdiA vIsa do juttayA | apajja pajja biMdi tedi cauridiyA nIra thala khearA uraga parisapayA | bhujaga parikha sannivasatri paMciMdiyA ||. dasavi te panja apanjara vIsa kayA | tiriyasaveDAyAlIsa bheyA gayA paMca dasa kammabhUmI ya suvisAlayA | tIsa akasmabhUmI a suhakArayA // aMtaradIva taha pavara chappaSNaya ! miliya saya mahiya megeNa nara ThANaya || 3 || | 4 || 20. iriyAvahiya kulakam * AdyAkSaro * nanA'apa'nIpa (5), tabhaki'apapa (10), kaMII (13). 55
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ || 11 // karaNa kAraNa aNumai saMjoDiyA | ega lakha sahasa igatisaya cAlIsayA || kAlatie gaNiya tinna lamba cau sahasayA | vIsahia iria micchAmidukkaDapayA iNapari caugaimAMhI je jIvayA ! kammaparipAki navanaviya joNiThiyA // tAha savAhaka kariya sira uppare ! demi micchAmi dukkaDaM bahubahu pare ia jia vivihappari micchAmidukkaDaM . karihi ji bhaviA suThamaNA || ti chidia bhavaduhaM pAmia sura suhaMsa siddhinayari suha lahaI ghaNA || 12 ||. tatya apara pawta naragamayA | vaMta pittAi asanni apajjattayA || miliya salaeNvi te tisaya tiuttarA maNuya janmammi tama hRti vivihappayara bhavaNAi deva dasa pannara parahampiyA! jaibhagA dasa ya taha sola jaMtara gayA // cara thirA joisA caMda sUrA gahA ! taha ya nakhatta tArA dasa bhAvahA kimbAsA tikSNI sura cAra vemANIyA | bheya navanava ya gelijja logaMtiyA || paMca aNuttarA suravarA te jyA ! egahiNe sayaM deva devI juyA apajja panjara bheehi sayANuA| bhavaNa vaNa joi vimANiyA miliyA | ahie tesaphI savi hRti te paNasayA | abhiyA padasaya guNie jAyA tayA paMcasahasA chasaya bheya tIsAhiyA | rAgadosehi te sahasa egArasA | dusaya sakruitti maNa vaya kae puNo . sahasa tenIsa sayasatta asii ghaNo | 7 || | || 13 || | 8 || * hadayapradIpapabiMzikA : * AdhAkSaro * zajAsavibho (5), tvadhasaM'ani'mo (10), 'atha'kAyayaba (15), sayajuguye (20), mutASata (25), ruesaimayAH (80), vilotAnayaza (36). zabdAdi - paccaviSayeSu vicetaneSa, thoDattargato hadi vivekakalAM vyakti | yasmAd bhavAntaragatA pi ceSTitAni, prAdurbhavattvanubhavaM tamima bhajethAH | 1 || | 10 || 58
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ || 2 | | 9 || | 3 || || 8 || jAnanti cinnatu kartamIzAH, katuM kSamA ye na ca te vidantiA jAnanti tavaM prabhavanti karyuM, te keDapi loke viralA bhavatti samyagu viraktirnanu yasya citte, samyagu guryasya ca tattvavettA | sadAnubhUlyA deDhanizcayo ya-, svasthava siddhinahi cAparasTa vigraha kRminikAsakula, duHkhada hadi vivecayatti ke guptibaddhamiva cetana hi te mocayanti tanuyatrayandritam bhogArzametad bhavinAM zarIra, jJAnArthametat kila yoginAM vai | jAtA viSe cedviSayA hi samyagura jJAnAttataH kiM kuNapasya puNya tvamAMsameToDasthipurISamUtra-, pUrveDanurAgaH kuNape kartha te deSTA ca vaktA ca vivekarUpa-, svameva sAkSAt kimu muusItyam dhana na keSAM nidhana gata vai, daridriNa ke dhanino na deSTAH | duHkhaikahetau vibhaveDatitRSNAM, tyakRtvA sukhIsvAditi me vicAraH saMsAra - duHkhAnna parosti roga, samyavuicArAtu paramauSadhuM nI tadrogaduHkhasya vinAzanAya, sacchARtoDaya kriyate vicAraH anityatAyA yadi cet pratIti-, stattvasya niSThA ca guruprasAdAt | sukhI hi sarvatra jane vane ca, no cedrane cAtha janeSu duHkhI mohAlpakAre bhramatIha tAvatuM, saMsAra-duHkhaizca kadaAmAnaH | yAvadvivekArkamahodayena, yathAsthita pazyati nAtmarUpam. artho ghanartho bahudhA matotham strINAM caritrANi zavopamAni viSeNa tulyA viSayAzca teSAM, yeSAM hRdi svAtmalayAnubhUtiH | 4 || | 9 || | 5 || | || 10 || II E II pa9 FO
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ || 12 II | 17 || || 13 || || 18 || kArya ca kiM te paradoSadeTyA, kArya ca kiM te paracintayA caT vRthA kathaM khighasi bAlabuddha ! kuru svakArya tyaja sarvamAnyatuM yasminuM kRte karmaNi saugalezo duHkhAnubandhasya tathAti nAntaH | manobhitApo maraNaM hi yAvatuM mUrkhADapi kuryAtu khalu tanna karma yadarjita vai vayasADakhilena, dhyAna tapo jJAnamukha ca satyam | kSaNena sarva pradahatyaho ! tatva kAmo balI prApya chaluM yatInAmuM balAdasau moharipurjanAnAM jJAna viveke ca nirAkaroti | mohAbhibhUta hi jaganiSTa tattvAvabodhAdapayAti mohaH sarvatra sarvasya sadA pravRti, duHkhasya nAzAya sukhasya hatoH . tathApi duHkha na vinAzameti, sukha na kasyApi bhajet sthiratvam yat kRtrima vaiSayikAdisaunuM, bhramanuM bhave ko na labhetu maryaH sarveSa saccAdhamamadhyameSa, yad dezyate tatra kimabhuta ca sudhAtRSAkAmavikAraroSahetuzca tad bheSajavadatti ! tadasvatantra kSaNikaM prayAsa, yatIzvarA dUratara tyajatti gRhItaligasya ca caddhanAzA, gRhItaligo viSayAbhilASI | gRhItaliko rasalolupakSe, viDambanaM nAsti tatoDadhikaM hi ye lubdhacittA viSayArthabhoge, bahirvirAgA hadi baddharAgAH | te dAmbikA veSadharAkSa dhUrtA, manAMsi lokasya tu ranjayanti mugdha% lokoDapi hi yatra mArge nivezitastatra rati karoti dhUrtasya vArdhaH parimohitAnAM, kevAM na citta bhramatIha loke I[ 14 II | 19 || // 15 | | 20 | | 16 || | 21 ||
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ ye niHspRhAsyaktasamastarAgA-, stavaikaniSThA galitAbhimAnAH / santoSapothaikavilInavAcchA-, ste raJjayanti svamano na lokam tAvaDhivAdI janaranjakazca, yAvanna caivAtmarase sukhajJaH | cintAmaNi prApya varaM hi loke, jane jane kaH kathayanuM prayAti paNAM virodho'pi ca darzanAnAM, tathaiva teSAM zatazazca bhedAH / nAnApathe sarvajanaH pravattaH, ko lokamArAdhiyatuM samarthaH tadeva rAjya hi dhanaM tadeva, tapastadeveha kalA ca saiva / svastha bhavecchItalatAzaye caMnd, no cek vRthA sarvamidaM hi manye ruerjanaH kiM yadi cittazAnti, stuerjanaiH kiM yadi cittatApaH / prINAti no naiva dunoti cAnyAnu, svasthaH sadodAsaparo hi yogI 63 || 22 // || 23 || 11 28 11 || 25 || // 26 // ekaH pApAt patita narake yAti puNyAt svarekaH, puNyApuNyapracayavigamAt mokSamekaH prayAti / saMgAlUnuM na bhavati sukhaM na dvitIyena kArya, tasmAdeko vicarati sadAnandasaupTena pUrNaH trailokyametad bahubhirjita hai-, rmanojaye te'pi yato na zaktAH / manojayasyAtra puro hi tasmAt, tRNuM trilokIvijayaM vadanti manolayAnnAsti paro hi yogo, jJAnaM tu tattvArthavicAraNAcca / samAdhisaukhyAnna paraM ca saukhyuM saMsArasArUM yametadeva yAH siddhayo'STAvapi durlabhA ye, rasAyana cAJjanadhAtuvAdAH / dhyAnAni mantrAzca samAdhiyogAzcitte'prasanne viSavad bhavanti vidanti tattva na yathAsthitaM vai, saMkalpacintAviSayAkulA ye / saMsAradu:khaizva kadarzitAnAM, svapreDapi teSAM na samAdhisaukhyam * || 27 || 11 22 11 || 29 || || 30 || || 31 ||
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ || 30 || | 33 || zloko varaM paramatattvapathaprakAzI, na granthakoTipaThana janarajanAya | sajIvanIti varamauSadhamekameva, vyartha: zramaprajanano na tu mUlabhAraH tAvatuM sukhecchA viSayAdibhoge, vAvanuM manaH svAthyasukha na venniA labdha manaHsvAthyasukheMkaleze, railokyarAjyaDapi na tasya vAcchA na devarAjasya na cakravartina-, staa sukha rAgayutasya manya T yadvItarAgasTa muneH sadAtmaniSThastha citte sthiratAM prayAti yathA yathA kAryazatAkula vai, kutrApi no vizramatIha citta tathA tathA tattvamidaM durApa, hadi sthita sAravicArahInaiH zamasukharasalezA dhyatAM saMprayAtA, vividhaviSayabhogAyattavAcchAvizeSAH | paramasukhamidaM ya bhajyateDantaHsamAdha, manasi yadi tadA te ziSyate kiM vadAyatuM zrIsiddhasenadivAkaraviracitaH * zakatavaH * OM namoDahaMta bhagavate paramAtmAne paramajyotiSa paramaparameSThine paramavedhase paramayogine paramezvarAya namaH parastAt sadoditAdityavarNAya samUlonyUlitAnAdisakalaktazAya | 1 || OM namoDahaMte bhUrbhuvaHsvastrayInAthamaulimadAramAlAciMtakramAya sakalapuruSArthayoniniravavidyApravarnakavIrAya namaHsvastisvadhAsvAhAvapaDazeMkAntazAttamUrtaye bhavabhAvibhUtabhAvAvabhAsine kAlapAzanAzine sattarajastamoguNAtItAya anantaguNAya vAlmanogocaracaritrAya pavitrAya karaNakAraNAya taraNatAraNAya sAttvikadaivatAya tAttvikajIvitAya nigraMnthaparamabrahmahRdayAya yogIndraprANanAthAya tribhuvanabhavyakulanityotsavAya vijJAnAnandaparabradhvaMkAbhyasAmyasamAdhaye hariharahiraNyagarbhAdidevatAparikalitasvarUpAya samyakazrayAya samyagupleyAya samyakuzaraNyAya susamAhitasamyaspRhaNIyAya || 2 || - OM namoDahaMte bhagavate AdikarAya tIrtharAya svayaMsabuddhAyapuruSottamAyapuruSasihAyapuruSavarapuNDarIkAya puruSavaragandhahastine lokottamAya lokanAthAya lokahitAya lokapradyotakAriNelokapradIpAyaabhayadAya dRSTidAyamuktidAya mArgadAya bodhidAya jIvadAya zaraNadAya dharmadAya dharmadezakAya | 34 || | 35 || | 36 II 65
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ dharmanAyakAya dharmasArathaye dharmavaracAturantacakravartine vyAvRttacchamane apratihatasamyajJAnadarzanasadmane II 3 II OMOM namo'haMte jinAya jApakAya tIrNAya tArakAya buddhAya bodhakAya muktAya mocakAya trikAlavide pAratAya karmASTakaniSaMdanAya adhIzvarAya zambhave jagatprabhave svayambhave jinezvarAya syAdvAdavAdine sArvAya sarvajJAya sarvadarzine sarvatIrthopaniSade sarvapASaNDamocine sarvayajJaphalAtmane sarvajJakalAtmane sarvayogarahasyAya kevaline devAdhidevAya vItarAgAya || 4 || OMOM namo'hate paramAtmane paramAmAya paramakAruNikAya sugatAya tathAgatAya mahAhaMsAya haMsarAjAya mahAsattvAya mahAzivAya mahAbodhAya mahAmaitrAya sunizcitAya vigatadvandvAya guNAdhdhaye lokanAthAya jitamArabalAya // 5 // OM namoCte sanAtanAya uttamazlokAya mukundAya govindAya viSNave jiSNave anantAya acyutAya zrIpataye vizvarUpAya hRSIkezAya jagannAthAya bhUrbhuvaHsvaHsamuttArAya mAnaMjarAya kAlaM-jarAya dhruvAya ajAya ajeyAya ajarAya acalAya avyayAya vibhave acintyAya asaMkhyeyAya AdikezavAya AdizivAya mahAbrahmaNe paramazivAya ekAnekAArasvarUpiNe bhAvAbhAvavivarjitAya astinAstidvayAtItAya puNyapApavirahitAya sukhadu:khaviviktAya vyaktAvyaktasvarUpAya anAdimadhyanidhanAya namoDastu muktIzvarAya muktisvarUpAya // 6 // 67 OM namo'hate nirAtIya niHsAya nirbhayAya nirdhanhAya nistarajJAya nirurmaye nirAmayAya niSkalaMkAya paramadhaivatAya sadAzivAya mahAdevAya zakurAya mahezvarAya mahApratine mahAyogine mahAtmane pacamukhAya mRtyuJjayAya aSTamUrttaye bhUtanAthAya jagadAnandAya jagatpitAmahAya jagadevAdhidevAya jagadIzvarAya jagadAdikandhAya jagadbhAsvata jagatkarmasAkSiNe jagaccakSuSe trayItanave amRtakarAya zItakarAya jyotizcakracakriNe mahAjyotirthotitAya mahAtamaH (5H) pAre supratiSThitAya svayaMkarve svayaMhatre svayaMpAlakAya AtnezvarAya namo vizvAtmane || 7 || OMOM namo'haMte sarvadevamayAya sarvadhyAnamayAya sarvajJAnamayAya sarvatejomayAya sarvamaMtramayAya sarvarahasyamayAya sarvabhAvAbhAva-jIvAjIvezvarAya arahasyarahasyAya aspRhaspRhaNIyAya acittvacintanIyAya akAmakAmadhenave asaGgalpitakalpadrumAya acittvacintAmaNaye caturdazaravAtmakajIvalokacUDAmaNaye caturazItilakSajIvayoniprANinAthAya puruSArthanAthAya paramArthanAthAya anAthanAthAya jIvanAthAya devadAnavamAnavasiddhasenAdhinAthAya || 8 || OMOM namo'haMte niranjanAya anantakalyANa-niketanakIrtanA-(rtitA)ya sugRhItanAmadheyAya (mahimAmayAya) dhIrodAttadhIroddhatadhIrazAntadhIralalitapuruSottamapuNyazlokazata sahasralakSakoTivanditapAdAravindAya sarvagatAya || 9 || 68
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ OM namoDahaMte sarvasamarthAya sarvapradAya sarvahitAya sarvAdhinAthAya kasmacana kSetrAya pAtrAya tIrdhAya pAvanAya pavitrAya anuttarAya uttarAya yogAcAryAya saMprakSAlanAya pravarAya AraiyAya vAcaspataye mAlyAya sarvAtmanInAya sarvArthAya amRtAyasadoditAya brahmacAriNetAyine dakSiNIyAya nirvikArAya varjarSabhanArAcamUrtaye tattvadarzine pAradarzine paramazine nirupamajJAnabalavIyaja:zavaizvaryamayAya AdipuruSAya AdiparameSThine AdimahezAya mahAjyotiH sa(sta)jvAya mahAciMdhanezvarAya mahAmohasahAriNe mahAsattAya mahAjJAmahendrAya mahAlayAya mahAzAntAya mahAyogIndrAya ayogine mahAmahIyase mahAhaMsAya haMsarAjAya mahAsiddhAya zivamacalamarujamanattamakSayamavyAbAdhamapunarAvRttamahAnanda mahodaya sarvaduHkhakSaya kaivalya amRtaM nivaNamakSara parabrahma niHzreyasamapunarbhava siddhigatinAmadheyaMsthAna saMprAptavate carAcaramuavate namoDastu zrImahAvIrAya trijagasvAmine zrIvardhamAnAya || 10 || - OM namoDahaMte kevaline paramayogine (bhaktimArgayogine) vizAladAsanAya sarvalabdhisampannAya nirvikalpAya kalpanAtItAya kalAkalApakalitAya vispharaduruzukaladhyAnAgninirdazvakarmabIjAya prAmAnantacatuyAya saumyAyazAntAya malivaradAya aSTAdazadoSarahitAya saMskRtavizvasamIhitAya svAhA OM hrIM zra ahaM namaH || 11 | * AdhAkSaro * lo-jiyanuM lokottamAM niSpatimatvameva, vaM zAzvata malamapyadhIza ! I -AmekamaInuM zaraNaM prapadya, siddharSisaddhamamayasvamevA 1 || tvame mAtA pitA netA, devo dharmo guru paraH prANA svargoDapavargazca, sarva tattva gatirmatiH // 2 jino dAtA jino bhoktA, jinaH sarvamidaM jagatuM ! jino jayati sarvatra, yo jinaH sohameva cI 3 yatkiMcitu karmaNe deva! sadA sukRtaduSkRtam | tanme nijapadasthasya, huM kSaH kSapaya - jina ! || 4 || guhyAtiguhyagoptA vaM, gRhANAsmalkata japam ! siddhiH zrayati mAM yena, tvatrasAdAttvayi sthitam | 5 | iti zrI vardhamAnajinanAmamagna stotra ||. iti zakrastavaH || * zrIgotamAkaSTakam * - - AdyAkSaro che zrIzrIzrIya'aSTA' (pa), trisaziTvazrI (10). zrIindrabhUti vasubhUtiputra, pRthvIbhava gautamagotraratnam suvanti devAsuramAnavendrAH, sa gautamo yacchatu vAMcchitA 1 zrIvardhamAnAtripadImavANa, muhUrtamAtraNa kRtAniyenA ajJAni pUrvANi caturdazADapi, sa gautamoyacchatu 70
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAMcchita me || 2 || zrIvIranAthana purA praNItam manna mahAnandasukhAya yasyo dhyAyajyamI sUrivarAH samagrAH, sa gautamo yacchatu vAMcchita me || 3 || yasyAbhidhAna munayokapi sarve, gRtti bhikSAbhramaNasya kAle 1 miSThAnnapAnAmbarapUrNakAmAH, sa gautamo yacchatu vAMcchita meT 4 || aSTApadAdro gagane svazanyA, yayau jinAnAM padavandanAya | nizamya tathatizaya surebhyaH, sa gautamo yacchatuM vAMcchita me | 5 | tripaccasayAzatatApasInAmu, tapa kuzAnAmapunarbhavAya | akSINalajhmA paramAnnadAtA, sa gautamo yacchatu vAMcchita me || 6 || sadakSiNe bhojanameva deyaM, sAdhamika sasaparyayeti kaivalyavatraM pradada munInAmu, sa gautamo yacchatu vAMcchita me hAzivaM gata bhartari vIranAthe, yugapradhAnatvamilaiva mavA | paTTAbhiSeko vidadhe surendra, sa gautamo yacchatu vAMcchita me | 8 | trailokyabIje parameSThibIjuM, sajAnabIjuM jinarAjabIjamAM yajJAma cokta vidadhAti siddhi, sa gautamo kacchatu vAMcchita me || 9 || zrIgautamasyASTakamAdareNa, prabodhakAle munipuNavA yeA paThanti te sUripada sadaivAnanda labhatte sutarAM krameNa || 10 || kalamarAlavihaMgamavAhanA, sitadukUlavibhUSaNalepanA praNata-bhUmihAmRtasAriNI, pravaradeha-vibhAbharadhAriNI // 1 | amRtapUrNakamaDaluhAriNI, tridazadAnavamAnavasevitA bhagavatI paramaiva sarasvatI, mama punAtu sadA nayanAbujam | 2 | jinapatiprathitakhilavADmayI, gaNadharAnanamaDapanartakI, gurumukhAbujakhelanahaMsikA, vijayate jagati zrutadevatA // 3 / amRta dIdhitibimbasamAnanAM, trijagatIjananirmitamAnanA... navarasAmRtavIcisarasvatI, pramuditaH praNamAmi sarasvatIm || 4 || vitataketakapatravilocane, vihitasaMskRtiduSkRtamocane, dhavalapakSavihaDamalAMchite, jaya sarasvati pUrita-vAMcchita // 5 || bhavadanugrahatezatarakitAstaducita pravadanti vipazcitaH, nRpasabhAsu yataH kamalAbalA, -kucakalAlalanAni vitaqte || 6 || gatadhanA api hi tvadanugrahAtu, kalitakomalavAkyasudhormayaH cakitabAlakuraMgavilocanA-janamanAMsi haranvitarAM narAH || 7 || karasaroruhakhelanacacelA,tava vibhAti parA japamAlikA, zrutapayonidhimadhyavikasvaro-valataraMgakalAgrahasAgrahA || 8 | dviradakesari-mAribhujamA-sahanataskararAjaja bhayam, tava guNAvalimAna-tarakiNAM, na bhavinAM bhavati zrutadevane II 9OM hrIM klIM bla tataH zra tadanu hasakala huM athoe namoDaste, lakSa sAkSAtkrapedyaH karasamavidhinAsattapA brahmacArI | nirdhAntI candrabimbA, kalayati manasA tyAM zrI bappabhaTTasUriviracitaH * zrIsiddhasArasvatastavaH * * AdhAkSaro kaamRji amuvi (5), bhagakaThThio (10), recaMsta (13). 72
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagaccandrikAbhAM, so'tyartha vahnikuNDa, vihitabhRtahutiH syAddazAMzena vidvAn / / 10 // 2e re lakSaNa-kAvya-nATaka-kathAcampa-samAlokane, kvAyAruM vitanoSi bAliza mudhA kiM namravatrAmbujaH|bhatyArAdhayamantrarAjamahasADanenAnizaM bhAratI, yena dvaM kavitA-vitAna-savitA-dvaitaprabuddhAyase || 11 || caMcaccandramukhI prasiddha mahimA svAcchA rAjyapradADaDanAyAsena surAsurezvaragaurabhyarcitA bhaktitaH / devI saMskrutavaibhavA malayajA - lepAgaragatiH, sA mAM pAtu sarasvatI bhagavatI trailokyasajIvanI | 12 || stavanametadanekaguNAnvitaM, paThati yo bhavikaH pramanAH pragesasahasA madhurairvacanAmRta-nRpagaNAnapi raJjayati sphuTam // 13 || * zrIratnAkarapazcaviMzatikA . * AdyAkSaro * zrejakiMdada (pa), kRmatvavaipa (10), vighnavilo'aMga' (15), AnAnacasa (20), sthivaipUrkidI (25). zreyaHzriyAmalakelisagha!narendradevendranatAMghripadma ! I sarvajJa ! sarvAtizayapradhAna ! ciruM jaya jJAnakalAnidhAna ! // 1 ||jagatrayAdhAra ! kRpAvatAra!durvArasaMsAravikAravaidya ! / zrI vItarAga ! tvayi mugdhabhAvAdvijJaprabho ! vijJapayAmi kiScit // 2 // kiM bAlalIlAkalito na bAlaH, pitroH puro jalpati nirvikalpaH / tathA yathArtha kathayAmi nAtha ! nijAzaya 73 sAnuzayastavAge || 3 || datta na dAnaM parizIlita ca, na zAlizIlaM na tapobhitaSTham / zubho na bhAvo'pyabhavadbhaveDasminuM vibho ! mayA bhrAntamaho mudhaiva // 4 // doDagninA krodhamayena daSTo, duSTena lobhASyamahorageNa / grastoDabhimAnAjagareNa, mAyA-jAlena baddho'smi kartha bhaje svAm|| 5 / kRtaM mayAmutrahitanaceha-loke'pi lokeza!sukha na meDabhUta / asmAAM kevalameva janma, jineza ! jaze bhavapUraNAya || 6 || maLye mano yajJa manojJavRttAM, tvadAsyapIyUSamayUkhalAbhAn / vrutaM mahAnaMdarasaM kaThoramasmAdhmAM deva tadazmato'pi || 7 || tvattaH suduHprApamidaM mayAtaM, ratnatrayaM bhUribhavabhrameNa pramAdanidrAvazato gataM tat, kasyAgrato nAyaka!pUtkaromi||8||vairAgyaroDaparavacanAya, dharmopadezo janaraJjanAya / vAdAya vidyA'dhyayanaM ca meDabhUta, kiyad dhruve hAsyakara svamIza ! || 9 || parApavAdena mukha sadoSam, netraMparastrIjanavIkSaNena cetaH parA'pAyavicintanena kRta bhaviSyAmi kathaM vibho'ham || 10 || viDambita yasmaraghasmarArti-dazAvazAstva viSayAndhalena | prakAzita tadbhavato hriyaiva, sarvajJa ! sarva svayameva vetsi | 11 || dhvastoDanyamantraH parameSThimantraH, kuzAstravAkyUrnihatAgamoktiH / kartta vRthA karma kudevasA-davAgjhi hI (he) nAtha matibhramo me / / 12 / / vimucya dalakSyagata bhavantam, dhyAtA mayAmUDhadhiyA hRdantaH / kaTAkSavakSojagabhIranAbhi-kaTItaTIyAH 74
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ suzAM vilAsAH || 13 // lolakSaNAvakatranirIkSaNena, yo mAnase rAgalavo vilagnaH | na zuddhasiddhAntapayodhimaNe, dhautoDaNagArAraka! kAraNe kimU| 14 | aDAM na ca na gaNo guNAnAM, na nirmalaH koDapi kalAvilAsaH | huraTyUbhA na prabhutA ca kApi, tathANahAradathitoDaham || 15 | yugelayAzu na pApabuddhirgata vayo no viSayAbhilASaH | yatna bhaiSajyavidhau na dharme, svAminmahA mohaviDambanA me // 16 / nAtmA na puNya na bhavo na pApaM, mayA viTAnAM kaTugIrapIyamuaidhAri karNo tvayi kevalArke, puraH sphaTe satyapi deva ! dhik mAm / 17 / na devapUjA na ca pAtrapUjA, na zrAddhadharmazca na sAdhudharma: ladhvApi mAnuSyamidaM samasta, kRta mayAharaNyavilApatulyam / 18 || cakre mayADasarUpi kAmadhenu-kalpadrucintAmaNiSa spRhArtiH | na jainadharmo phuTazarmadeDapi, jineza ! me pazya vimUDhabhAvamu / 19 || salmogalIlA na ca rogakIlA, dhanAmo no nidhanAgamathyA dArA na kArA narakastha citte, vyacitti nitye mayakAdhamena 20 || sthita na sAdhoIdi sAdhuvRttAtu, paropakArAnna yazoDajjitaM ca | kRtaM na tIrthoddharaNAdi kRtya, mayA mudhA hAritameva janma / 21 / vairAgyarako na gurUditeSa, na durjanAnAM vacaneSu zAntiH | nADadhyAtmalezo mama koDapi deva, tAryaH kathaEAramaya bhavAbdhiH II 22/ pUrve bhaDakAri mayAna puNya-mAgAmijanma pi no kariSya | yadIzoDahaM mama tena naSTA, bhUtodbhavambhAvibhavatrayIza!II 23 /kivA mudhADatuM bahudhA sudhAbhuka-pUjya vadagre caritaM svakIyam | jalpAmi yasmAt trijagavarUpa-nirUpakarUM kiyadetadatra // 24 || dInoddhAradhurandharasvadaparonAste madanyaH kRpA-pAtra nAtrajane jinezvara ! tathADayetAM na yAce zriyam | kiMvahannidameva kevalamaho saddhodhiratna ziva, zrIratnAkara ! malaikanilaya ! zreyaskaraM prArthaye || 25 || * * * * * * zrI paMcamI-stutiH * * AdhAkSaro * zrIsaMpIsva (4). zrInemiH paMcarUpa-tridazapatikRta-prAjya-janmA-bhiSekaThaMcatu-paMcAkSamattaDhiradamadabhidA, paMcavaDyopamAnaH, nirmuktaH paMcadehyAH paramasukhamayaH prAptakarma-prapaMcaH, kalyANaM paMcamI sat-tapasi vitaytAM, paMcama-jJAnavAnuM vaH || 1 || saMprINanuM saccakorAnuM zivatilakasamaH kauzikAnaMdamUrtiH | puNyAbdhiH prItidAyIsitaruciriva yaH svIyagobhistamAMsi, sAMdrANi dhvaMsamAnaH sakala-kuvalayollAsamuccezvakAra, jJAna puSyAjjinaughaH sa tapazi bhavinAM, paMcamIvAsarasya || 2 || pIvA nAnAbhidhAthamRtarasamasamaM yAMti thAsyati jammujIvA yasmAdaneke vidhivadamaratAM, prAnirvANapuryA yAtrA devAdhidevAgamadazamasudhA, kuMDamAnandahetustapaMcamyAstapasyadyata-vizadadhiyAM, bhAvinAmastunityAM phall svarNAlaMkAra 75
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ valsanu-maNikiraNagaNa-dhvasvanityAMdhakArA,huMkArArAva dUrIkRtasukRtijanavrAta-vijJapracArA; devI zrIaMbikAkhyA jinavaracaraNabhoja-mUMgIsamAnA, paMcamyanastaportha, vitaratu kuzala dhImamAM sAvadhAnA || 4 | * * * * * * zrI ekAdazI stuti * zrIbhAgu-nemirkhabhASe jalazayasavidha rtiekAdazIyAM | mAdyanmohAvanIndra prazamanavizikhara paMca bANArcirarNaH || mithyAtvadhvAntavAnau ravi-kanikarastIvra-lobhAdrivajaM zreyastatparva vastAt zivasukhamiti nA suvratazreSThinoDabhUtu / 1 . indrarahmabhramabhimunipa-guNarasA-svAdanAnanda-pUNNaH | divyabhiHsphArahAra lalita varavapuryaSTibhiHsvarvadhUbhiH || sArdha kalyANakaugho jinapatinavate bindubhUtendu saMkhyo ! ghase sminuM jage tad bhavatu subhavinAM parva maccharma hetu // 2 // siddhAntAbdhi-pravAha: kumatajanapadAnu plAvayanuM yaH pravRttaH | siddhidvIpa nayanuM dhI-dhanamunivaNijaH satyapAtra-pratiSThAnuM ! ekAdezyAdi-parvedumaNimatidizanuM dhIvarANAM mahArNa | sayAyAmmazca nitya pravitaratu sa naH svapratIre nivAsam // 3 ll tatparvodApanArtha samuditasudhiyAM zambhasaMkhyA prameyA | mutkRSTAM vastuvIthImabhayadesadane prAkRtIkurvatAM tAmu ||. teSAM savyAkSapadaiH pralapitamatibhiH pretabhUtAdibhiI. duSTarjanya tvajanya haratu haritanu-nyastapAdAmbikAkhyA || 4 ll prAcInaparamarSiracitam - zrI yogasAra prakaraNam * (prathamaH prastAvaH) yathAvasthitadevasvarUpopadezaH * AdhAkSaro * prayazukita (5), sAsaka 'apa'ka (10), haharAsayA (15), AsaMjAAye (20), kuMjJAvita (25), paisaIAci (30), svabhaDhAyesa (35), bumayasvatai (40), yavIrArAvIya (4) praNamya paramAtmAna, rAgadveSavivajitam yogasAra pravakSyAmi, gammIrArtha samAnataH || 1 || yadA dhyAti yadyogI, yAti tanmayatAM tadA | dhyAtavyo vItarAgasta6, nityamAtmavizuddhaye || 2 //. zuddhasphaTikasaMkAzo, niSkalazcAtmanAtmani | paramAtmati saMjJAtaH, pradatte parama padam / 3 // kintu na jJAyate tAva, yAvad mAlinyamAtmanaH || jAte sAmena narmalya, sa skuTaH pratibhAsate || 4 ||. tattvajJAnabathyAdi-kaSAyavigamakramA AtmanaH zuddhikRtu sAmya, zuddha zuddhatara bhavet || 5 // sAmyazuddhikrameraiva, sa vizuddhata AtmanaH | samyakatvAdiguNeSu cAtuM, sphaTa: phuTatara: prabhuH || 6 | sarvamohakSayAtuM sAmya, sarvazuddhe sayogini (na:) I sarvazuddhAtmanaveSa, prabhuH sarvasphaTIbhavet | 7 || 78
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ kaSAyA apasarpatti, yAvatuM kSAjyAditADitAH | tAvadAtmava zuddhoDayuM, bhajate paramAtmatAm | 8 | apasarpatti te yAvatu, prabalIbhUya dehiSA sa tAvanmalinIbhUto, jahAti paramAtmatAm || 9 || kaSAyAstagnihantavya-stathA tatsahacAriNaH | nokaSAyAH zivadvArA-rgalIbhUtA mumukSubhiH || 10 || hattavyaH kSamA krodho, mAno mArdavayogataH | mAyA cArjavabhAvena, lobhaH saMtoSapoSataH || 11 || harSa: zoko jugupsA ca, bhaya rattharatI tathA | vedatrayaM ca hantavyuM, tattvagairdaDhabairyataH || 12 // rAgadveSamanveSa, hiteSvAntara-vairiSa | sAmya sunizcale yAyA-dAtmava paramAtmatAmu || 13 || sa tAva dehinAM bhinnaDa, samyagu yAvanna lakSyate | lakSitastu bhajalaiMkya, rAgAdhanamArjanAtu | 14 | yAdezoDanattavIryAdi-guNotivimalaH prabhuH | tAdezAteMDapi jAyanta, karmamAlinkazodhanAtu || 15 AtmAno dehino bhinnA:, karmapakakalakitAH || adehaH karmanirmuktaH, paramAtmA na bidyate || 16 II. saMkhyayAnekarUpoDapi, guNatattvaka eva saH | anantadarzanazAna-vIryAnandaguNAtmakaH || 17 || jAtarUpe yathAjADhyuM, bahurUpamapi sthitamU | sarvatrApi tavaike, paramAtmA tathA prabhuH || 18 /. AkAzavadarUpoDasau, citUpo nIrujaH zivaH | siddhikSetragatoDanatto, nityaH zuM paramaZte || 19 //. yenaivArAdhito bhAvAtuM, tasyAsau kurute zivam sarvajantasamasyAsya, na parAtmavibhAgitA || 20 || kRtakRtyodayamArAdhyaH, svAdAjJApAlanAt punaH | AjJA tu nirmala citta, kartavya sphaTikopaman || 21 //. jJAnadarzanazIlAni, poSaNIyAni sarvadA | rAgadveSAdayo doSA, hantavyAzca kSaNe kSaNe | 22 // etAvatyeva tasyAzA, karmaThumakuThArikAmAM samastadvAdazAArtha-sArabhUtAtidurlabhA // 23 / vizvasya vatsalenApi, railokyaprabhuNApi ca | sAkSAdu viharamANena, zrIvINa tadA kila || 24 || ta eva rakSitA duHkha-bhairavAd bhavasAgarAtu | iyaM vaiH svIkRtA bhakti-nirbhararabhayAdibhiH || 25 / vaistu pApabharAkrAntaH, kAlazaukarikAdibhiH | na svIkatA bhavAsmodha, te bhramiNyatti duHkhitAH || 6 || sarvajantuhitArzavA-zaiva moDmakapaddhatiH | caritAraiva cAritra-mAzaiva bhavabhanjanI || 27 // iyaM tu dhyAnayogena, bhAva- sArastutistavai | pUjAdibhiH sucAritra-caryayA pAlitA bhavet | 28 // ArAdhitoDaqsau, bhAvastavena vratacaryayA | tasya pUjAdinA dravya-stavena tu sarAgataH | 29 || 80
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ || 31 || || 32 || || 33 || // 34 || cintAmaNyAdikalpasya, svayaM tasya prabhAvataH / kRto dravyastavo'pi syAt, kalyANAya tadarthinAm // 30 || svargApavargado dravya-stavoDatrApi sukhAvahaH / hetucittalane ko bhUmi sAthe bhaved viratiraSyasya, yathAzakti punadi / tataH prakSaritaH siMhaH, karmanirmathanuM prati zrAvako bahukamAMpi, pUjAyaiH zubhabhAvataH / dalayitvAkhilaM karma, zivamAproti satvaram yenAjJA yAvadArAddhA, sa tAvallabhate sukham / yAvad virAdhitA yena, tAvad du:kha labheta saH sadA tatpAlane lIH, paramAtmAtmanAtmani / samyak sa zAyate jJAto, mokSa ca kurute prabhuH buddho vA yadi vA viSNu-ryadvA brahmAthavezvaraH / uccatAM sa jinendro vA, nArthabhedastathApi hi || 36 || mamaiva devo devaH syAt, tava naiveti kevalam / matsaraskrUrjita sarva-majJAnAnAM vimnitam yathAvasthitavijJAta-tasvarUpAntu kiMcit / vivadatte mahAtmAna-stattvavizrAntardaSTayaH ? svarUpa vItarAgatva, punastasya na rAgitA / rAgo yadyatra tatrAnce, doSA dveSAdayo dhruvam nadIpalito deva, kahuM vinumati ! / itza mAdhyasthyamAsthAya, tattvabucAvadhAryatAm // 40 || // 35 || || 37 || // 38 || || 39 || 81 || 41 || 11 82 11 yadvA rAgAdibhirdoSaH, sarvasaMklezakArakaiH / dUSitena zubhenApi, devenaiva hitena kim vItarAgaM yato dhyAyan, vItarAgo bhaved bhavI / ilikA bhramarIbhItA, dhyAyantI bhramarI yathA rAgAdidUSita dhyAyan, rAgAdivivazo bhavet / kAmukaH kAminI dhyAyanuM, yathA kAryakavizrva H // 43 || rAgAdayastu pAppAno, bhavabhramaNakAraNam / na vivAdo'tra koDasti, sarvathA sarvasaMmate vItarAgamato dhyAyan, vItarAgo vimucyate / rAgAdimohitaM dhyAyanuM, sarAgo baddhacate sphuTam // 45 || 1188 11 ya eva vItarAgaH sa, devo nizcIyatAM tataH / vinAM vi. anuzyapada gaMgA || 46 || (dvitIyaH prastAvaH) tattvasAropadezakaH * AghAkSaro : sadepopa (pa), maidha'aho'matA (10), yapayarAmA (15), za'aSTa'kri'agha'ki (20), krikanA (25), devetacasu (30), pA aNu'tadhasva (35), yakSAsA (38). sarveDapi sAmprataM lokAH, prAyastattvaparAkhAH | phlizyantu svAgrahagrastA, dRSTirAgeNa mohitAH || 1 || dRSTirAgo mahAmoho, dRSTirAgo mahAbhayaH / dRSTirAgo mahAmAro, dRSTirAgo mahAjvaraH || 2 || 82
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ patitavya janaiH sarve:, prAyaH kAlAnubhAvataH | pApo matsarahetusta, nirmitoDasau satAmapi || 3 . mohopahatacittArUM, maitrAdibhisaMskRtAH | svayaM naSTA jana mugdha, nAzayatti ca pigu hahA | 4 | pare hitamatirmetrI, muditA guNamodanam | upekSA doSamAdhyaa, karuNA duHkhamokSadhIH || 5 | maitrI nikhilasatveSa, pramodo guNazAliSa. mAdhyazcamaviyeSa, karuNA duHkhidehipu || 6 || dharmakalpadrumasyatA, mUlaM maitryAdibhAvanAH | vairna jJAtA na cAstAH , sa teSAmatidurlabhaH || 7 II. aho vicitra mohAlyuM, tadabairiha yajjanaiH | doSA asattoDapIphyujo, pare santoDapi nAtmani || 8 || madIyaM darzana mukhya, pAkhaDAnyaparANi tu madIya AgamaH sAraH, parakIyAsvasArakAH | 9 | tAttvikA vayamevALe, brAntAH sarveDapyatAtvikAH | iti matsariNo durotu-sAritAstattvasArataH || 10 || yathA hatAni bhADAni,vinazyatti parasparam | tathA matsariNIDanyonya, hI doSagrahaNAddhatAH || 11 || paraM patanta pazyanti, na tu sva mohamohitAH | kurvantaH paradoSANAM, grahaNe bhavakAraNam || 12 || yathA pasya pazyakti, doSAnuM thadhAtmanastA | saivAjarAmaratvAya, rasasiddhistadA nRNAma || 13 // rAgadveSavinAbhUta, sAmya tataM yaducyate | svazaMsinAM kuva tatu teSAM, paradUSaNadAyinAmu // 14 || mAneDapamAne nindAyAM, stuta vA lokhuMkAgyane jIvite maraNe lAbhA-lAbhe rake mahaddhike ke 15 . zatrau mitre sukhe duHkhe, hRSIkArthe zubhAzubhe | sarvatrApi yadakatva, tavaM tad bhedyatAM param || 16 //. aSTakamyApi yogaca, sArabhUtamidaM khalu ! yato yamadivyAsoDasminuM, sarvoDaNacaiva hetave 17 II kriyate dadhisArAya, dadhimaLyo yathA kilo tathaiva sAmyasArAya, yogAbhyAso yamAdikaH || 18 || adya kalyaDapi kaivalya, sAmenAnena nAnyathA | pramAdaH kSaNamapyatra, tataH katuM na sAccatam || 19 || kiM budhana kimIzanuM, ki dhAtrA kima viSNunA . kiM jinendraNa rAgAdhe-caMdi staM kaluSa manaH? | 20 || kiM nAnTena sisai raktaH, kiM parTa: kiM jaTAbharaiH | kiM muDamuDanenApi, sAyaM sarvatra no yadi ? | 21 /. kiM vrataiH kiM vratAcAre:, kiM tapobhijIpazca kim | kiM dhyAnaiH kiM tathA therya-rna citta yadi bhAsvaram | 22 // kiM kliSTandriyarodhena, kiM sadA paThanAdibhiH | kiM sarvasvapradAnena, tattva nonmIlita yadi ? || 23 || nAcalo mukhavaDhuM na, na rAka na caturdazI | na zrAddhAdipratiSThA vA, tattva kinDamalaM manaH || 24 || 84
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ yatra sAmya sa taraiva, kimAtmaparacintayA ! jAnIta taddhinA haMho !, nAtmano na parasya ca || 36 // kSAjyAdirdazadhA dharma:, sarvadharmaziromaNiH | soDapi sAmyavasAmeva, maityAdikRtakarmaNAm || 37 II. sAyaM samastadharmANAM, sAruM jJAtvA tato budhAH | bAhya dRSTigraha mutvA, citta kuruta nirmalam | 30 || devA zrIgautama buddha-stripaccatatApasaiH | bharatapramukhaivapi, kava kRto bAhyakugraha: ? | 25 . daDhaprahArivIreNa, cilAtIputrayoginA | ilAputrAdibhizaiva, sevito yoga uttamaH || 6 || yena kena prakAreNa, devatArAdhanAdinA | citta candrojvaluM kArya, kimacaeNrrAhakujhaH ? || 20 tathA cinya tathA vAcya, ceSTitavya tathA tathA! malImasa manohatyartha, yathA nirmalatAM vajetu | 28 caccalasyAsya cittasya, sadaivatyathacAriNaH | upayogapaH sthaya, yogibhiryogakAphikSabhiH | 29 || sukara maladhAritva, sukara dustapa tapaH | sukaroDakSanirodhathya, duSkara cittazodhanam || 30 || pApabuddhayA bhavet pApaM, ko mugdhoDapi na vejyadaH | dharmabukyA tu yatuM pApa, taccittva nipurNabudhaH || 31 / aNumAtrA api guNA, dezyanta svadhiyAtmani. doSAstu parvatasthalA, api naiva kathaMcana || 32 // ta evA vaiparIcena, vijJAtavyAH para vacaH | dimoha iva koDakheSa, mahAmoho mahAbalaH || 33 / dharmasya bahudhAdvAno, loke vibhramahetavaH | teSu bAhyaphaTATopA-ttattvavibhrAntadeyaH || 34 / svasvadarzanarAgeNa, vivadatto mitho janAH | sarvathavAtmano dharma, majajo na paraNya tu || 35 || (tRtIyaH prastAva:) sAmyopadezaH * AdyAkSaro : sakasasU'apa' (5), zanorAloara(10), veehuyasa (15), sAsvayazcisvA (2), vasuyasanA (25), toka asaniHsaI (31). sahajAnandasAmyasya, vimukhA mUDhabuddhayaH | icchanti duHkhada duHkho-tpAdya vaiSayikaM sukham // 1 // kaSAyA viSayA duHkha-miti vetti janaH skuTam | tathApi tamukhaH kasmA, dhAvatIti na budhyate || 2 // savesaksa-parityAgaH, sukhamityapi vetti saH | saMmukhopi bhavet kiM na, tasyatyapi na budhyate | 3 || sUkSmAH sUkSmatarA bhAvA, bhedyanta sUkSmabuddhibhiH | etad dvayaM tu durbheda, teSAmapi hi kA gatiH ? | 4 || aparAdhAkSamA krodha, mAno jAtyAghahaMkRtiH lobhaH padArthatRSNA ca, mAyA kapaTaceSTitam || 5 || 45
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zabdarUparasasparza-gandhAstha mRgatRSNikA | duHkhayatti ja sarva, sukhAbhAvimohitam || 6 | nopendrasya na candrazya, tatu sukha naiva cakriNaH | sAmyAmRtavinirmagno, yogI prAmoti yat sukham II 7 rAgoDabhISTapu sarveSa, vaiSoDaniSTapu vastupu ! krodhaH kRtAparAdhaSa, mAnaH paraparAbhave || lobhaH parArthasaMprAptI, mAyA ca paravaccane A gate mRte tathA loko, harSazvAgatajAtayoH aratirviSayagrAme, yAzubha ca zubhe ratiH | caurAdibhyo bhaya caiva, kutsA kutsitavastuSa / 10 II vedodayazca saMbhoge, vyalIyeta muryadA | antaHzuddhikara sAmyA,- hamRtamujjummate tadA || 11 //. eteSu yena kenApi, kRSNasarSeNa dehinaH | dasya nazyati kSipra, vivekavarajIvitamU || 12 // duvijeyA durucchedA, eteDabhyattaravairiNaH uriSThamAnA evAto, rakSaNIyA prayatnataH || 13 // yadyAtmA nirjitoDamIbhi-stato duHkhAgamAM mahAnuM yadyAtmanA jitA ete, mahAnuM saukhyAgamastadA / 14 || sahajAnandatA seya, saivAtmArAmatA matA | unmanIkaraNaM tad yadu, muneH zamarase layaH || 15 II sAmaeN mAnasamAveSa, sAmya vacanavIciSa | sAmya kAyikaceSTAsu, sAyaM sarvatra sarvadA || 16 || svapatA jAgratA rAtrau, divA cAkhilakarmasu ! kAyena manasA vAcA, sAmya sevya suyoginA || 17 || yadi - sAmyasaMto, vizva tuSTa tadA tavA tallokasyAnuvRjyA ki ?, svamevaikaM samaM kuru || 18 .. zritazrAmasyayogAnAM, apacca: sAmyahetA tathApi tattvatastasmAja, janoDayaM plavate bahiH || 10 || svAdhIna sva parityajya, viSama doSamandiram | asvAdhIna para mUDha !, samIka kimAgrahaH || 20 || vRkSamya kSedyamAnasya, bhUSyamANasya vAjinaH | yathA na roSastoSazva, bhavet yogI samastathA | 21 || sUryo janasya tApAya, soma: zItAya khi(vi?)ghate | tad yogI sUryasomAbhaH sahajAnandatAM bhajet || 22 // yathA guDAdidAnena, yatuM kiMcit tyAjyate zizuH | cala citta zubhadhyAne-nAzubhaM tyAjyate tathA | 23 || sarvabhUtAvinAbhUta, sva pazyanuM sarvadA muni ! maitrAghamRtasaMmagnaH, kuva kalezAMzamapi sparzatuM ? 24 ||. nAjJAnAt bAlako vetti, zatrumitrAdikaM yathAT tathAtra ceSTate jJAnI, tadihaiva para sukham || 25 //. toSaNIyo jagannAtha-stoSaNIyazca sadguruH | topaNIyastathA svAtmA, kimanvarbata toSitaiH ? | 26 || kaSAyaviSayAkrAnto, bahibuddhiraya janaH | kiM tena ruSTatuSTana, toSaroSa ca tatra kim | 27 II
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ asadAcAriNaH prAyo, lokAH kAlAnubhAvataH | dvaSatteSa na kartavya: saMvibhAvya bhavasthitim || 28 .. niHsadgo nirmamaH zAnto, nirIhaH saMyame rataH | yadA yogI bhavedanta-stattvamudbhAsate tadA || 29 / savRkSa prApya nirvAti, ravitato yathAdhvagaH | mokSAdhvasthastapastapta-stathA yogI para layam || 30 || iti sAmyatanutrANa-trAtacAritravigraha: mohasya dhvajinI dhIro, vidhvaMsayati lIlayA || 31 // (caturthaH prastAvaH) sattvopadezaH * AghAkSaro * tyahIsAtAka (pa), pIuMdujamu (10), tAgRsArAstrI (15), dUyatva'ahae (20), AkrikacAta (25), prakinAasthi (30), yesuelo (35), losaddhibAmAtata (4ra). tyakRtvA rajastamobhAva, sarve citta sthirIkaruM.. na hi dharmAdhikArobasti, hInasattvasya dehinaH || 1 || hInasattvo thato jaju-baMdhito viSayAdibhiH | bADha patati saMsAre, svapratijJAvilopanAt | 2 // sAvadya sakala yoga, pratyAkhyAmAnyasAkSikam | vismRtAtmA punaH klIbaH, sevake pairyavarjitaH | 3 | tAvad gusvacaH zAstra, tAvatuM tAva bhAvanAH | kaSAyaviSayaeNryAva, na manastaralIbhavet || 4 || kaSAyaviSayagrAma, dhAvattamatidurjayam | yaH svameva jayatyekaM, sa vIratilaka: kutaH ? || 5 || dhIrANAmapi vaidhurya-kara raudraparISahai: | skRSTa san koDapi vIrendraH, saMmukho yadi dhAvati || 6 || upasarge sudhIratva, subhIrutvamasaMyama | lokAtigaM kayamidaM, muneH syAd yadi kasyacit | 7 | dussahA viSayAstAvatuM, kaSAyA atiduHsahA. parISahopasargAzva, vidhiLuM duHsahaduHsahAH | 8 || jagatraryakamalla%, kAmaH kena vijIyate | munivaraM vinA kaMcit-cittanigrahakAriNam || 9 || munayopi thatastana, vivazIkRtacetasaH | ghore bhavAmpakUpeDasminuM, patitvA yAjyadhastalam | 10 | tAvat vairya mahattva ca, tAva, tAva vivekitA | kaTAkSavizikhAnuM vAva, na lipatti mRgekSaNAH || 11 // gRhaM ca gRhavAtAM ca, rAjya rAjyazriyoDapi cI samarNa sakala strINAM, ceSTatte dAsavarjanAH || 12 //. sA mitra saiva mastrI ca, sA banyuH saiva jIvitam | sA devaH sA guruzaiva, sA tattva svAminI ca sA | 13 // rAtrau divA ca sA sA sA, sarva sarvatra saiva hi | evaM syAsaktacittAnAM, kuva dharmakaraNe ratiH ? || 14 // strIsamudraDatra gambhIre, nimagnamakhila jagatuM ! unmajUti mahAtmADasmA, yadi koDapi kathaMcana | 15 / 89
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ dUra dUratare vAstu, khagadhAropama vratam ! hInasattvasya hI cintA, svAdarasthApi pUraNe || 16 // yat tadartha gRhasthAnAM, bahu cATuzatAni saH | bahudhA 2 karotyucya:, zveva daityaM pradarzayanuM | 17 II tvamAryA vaM ca mAtA me, vaMsvasA - pituH svasI ityAdijJAtisaMbandhAnuM, kurute dainyamAzritaH || 18 III ahaM tvadIyaputroDasmi, kavalestava vardhitaH | tava bhAgaharathaiva, jIvakalle tavehakaH || 19 // evamAdIni dainyAni, lIbaH pratijana muhuH | kurute naikazastAni, kaH prakAzayituM kSamaH ? || 20 || Agame yoginAM yA tu, saihI vRttiH pradarzitA | tasyAstrasyati nAsnApi, kA kathAcaraNe punaH ? || 21 // kintu sAtaikalipsaH sa, vastrAhArAdigUrjIyA | kuvaNo mannatannAdi, gRhavyApti ca gehinAmu || 22 . kathayaMzca nimittAdhuM, lAbhAlAbhaM zubhAzubham | koTi kAkiNimAtraNa, hArayet svaM vrata tyajanuM || 23 || cAritrezvaryasaMpanna, puNyaprAbhArabhAjanam mUDhabuddhine vetti rUM, railokyoparivartinam | 24 tatazca bhikSukaprAya, manyamAno viparyayAt | bhAvaniHsvadhanezAnAM, lalanAni karotyasau || 25 II prazAntasya nirIhasya, sadAnandasya yoginaH | indrAdayoDapi te raka-mAyAH syuH kimatAparAH? | 26 / kiM vibhutvena ki bhogaH, ki saundaNa kiM zriyA | kiM jIvitena jIvAnAM, du:cet pragaNuM puraH || 27 II nAzmate yAvadaizvarya, tAvadAyAti saMmukham | yAvadabhyazmate tAvatuM, punaryAti parAmukham || 28 || adharyAdavicAryeda- micchAvyAkulamAnasaH | hA hA heti tadartha sa, dhAvanuM dhAvanuM na khidyate || 20 || sthiro dhIraju gamamIraH saMpannu ca vipalsa caT bAdhyate na ca harSeNa, viSAdena na ca kavacit || 30 || ye siddhA ye ca selyanti, sarve sarve pratiSThitAH | sarva vinA hi siddhine, proktA kutrApi zAsane || 31 || evameva sukhanaiva, sidhyatti yadi kaulikAH | tad gRhasthAdayoDaAte, kiM na sidhyanti kacyatAmu // 32 // sukhAbhilASiNoDatyartha, grastA yAdigauravaiH | pravAhavAhino zvatra, dezyanta sarvajantavaH || 33 // evameva sukhanaiva, siddhiryadi ca manyate | tatkAmau sarvajanUnAM, tadA rikato bhave bhavaH || 34 . lokeDapi sAttvikenaiva, jIyate paravAhinI ! uddadhulikoDapi nAceSAM, dezyateDanAya nazyatAm / 35 | lokottarottaragasTa, mohasainyasya taM vinA / saMmukha nApareH sthAtuM, zakayate nAtra kautukam | 36 / sarvamasya dInasya, duSkaraM pratibhAsate || sarvekavRttivIrasya, jJAninaH sukara punaH || 37 || 92
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ || 38 || // 39 || dvitrAtri-caturA vApi,yadi sarvajagatyapi / prApyattve dhairyagAmbhIryo-dAryAdiguNazAlinaH bAhulyena tadAbhAsa-mAtrA api kalau kutaH / busaprAyastu lokoDayaM, pUrito bhavapUrakaiH mAnuSya durlabhaM labbA, ye na lokottara phalam / gRtti sukhamAyatyAM, pazavaste narA api tatpunarmokSado dharmaH, zIlAgavahanAtmakaH / pratisrota:plavAtu sAdhyaH, sattvasAekamAnasaiH tataH sattvamavaSTabhya, tyA kugrAhiNAM graham | kriyatAM bhoH ! sudharmasya, karaNAyoghamaH sadA // 42 // // 40 || || 41 || * (pazcamaH prastAvaH) bhAvazuddhijanakopadezaH * AdyAkSaro 0 kAIazru'muA (5), nidimukoau (10), aubImUlo (15), saMzotrine'adha' (20), susaMsuiijI (25), krU'ana'sAuya (30), sasuva4 (35), epAcasazA (40), dhadudusaM (45), tieisva (49). kAryana manasA vAcA, yatkarma kurute yadA / sAvadhAnastadA tattva-dharmAnveSI munirbhavet iSTAniSTeSu bhAveSu, sadA vyagra mano muniH / samyaGganizcayatattvajJaH, sthirIkurtIta sAttvikaH 93 || 1 || // 2 // 118 11 || 5 || || 6 || azubha vA zubha vApi, svasvakarmaphalodayam / bhuJjAnAnAM hi jIvAnAM, hartA kartA na kazcana mRtaprAya yadA citte, mRtaprAya yadA vapuH / mRtaprAya yadA'kSANAM, vRnde pakvaM tadA sukham AjanmAjJAnaceSTAH svA, nindAstAH prAkRtairapi / vicintya mUDha ! vaidagdha-garva kurvajJa lajjase nirubbAcittadurghAnaM, nirundhyAdayataM vacaH / nirundhyAt kAyacApalyuM, tattvatallInamAnasaH dinAtivAhikAM kaSTAM, deA bandhAdidu:khinAr | ruddhamekAntamaunAbhyAM, tapazcitta sthirIkuru muninA masUrNa zAnta, prAJjalaM madhuruM mRdu / vadatA tApalezo'pi, tyAjyaH svasya parasya ca || 8 | komalApi susAmyApi, vANI bhavita karkazA / aprAgdhalAsphuTAtyartha, vidagdhA carvitAkSarA aucityaM ye vijAnanti, sarvakAryeSu siddhidam / sarvapriyaMkarA ye ca, te narA viralA jane aucityaM paramo bandhu-raucityaM paramaM sukham / dharmAdimUlamaucitya-maucityaM janamAnyatA karmabandhadaMDhazleSa, sarvasyAprItike sadA / dharmArthinA na kartavya, vIreNa Tini yathA bIjabhUtaM sudharmasya, sadAcArapravartanam / sadAcAra vinA svairi-bhrupavAsanibho hi saH || 9 || || 10 || || 11 || || 12 || || 13 || 94 || 3 || || 7 ||
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ mUrtI dharma: sadAcAraka, sadAcAroDayo nidhiH | daDha vairya sadAcAra:, sadAcAraH para yazaH || 14 . lobhamumUlayamUlA-dapramatto muniH sadA | lAyopathamike bhAve, sthitoDanutsukatAM vrajenuM | 15 // saMsArasaraNilabho, lobhaH zivapathAcalaH | sarvaduHkhakhanilabho, lobho vyasanamandiram || 16 // zokAdInAM mahAkabdo, lobhaH krodhAnalAnilaH | mAyAvallisudhAkulyA, mAnamattejavANI || 17 II triloyAmapi ye doSA-ste sarve lobhasaMbhavAH | guNAstarthava ye keDapi, te sarve lobhavarjanAtuM | 18 // rnirapekSyAdanausUkya-manasuyArca susthatA | susthatA ca parAnanda-stadapekSAM kSayed muniH || 19 / adharmo jihmatA thAva, dharma: syAd yAvadArjavam | adharmadharmayota, jayamAdimakAraNam | || 20 || sukhamArjanazIlatva, sukha nIce vartanam sukhamindriyasaMtoSaH, sukha sarvatra maityakam | 21 // saMtuSTa sarala saumya, namra naM kuragaDukamAM dhyAyanuM muni sadA citte, ko na cAccandranirmalaH ? | 22 . sukumArasarUpeNa, zAlibhadraNa bhoginA ! tathA tapta tapo dhyAyanuM, na bhavet kastaporataH ? || 23 // kiM na cetayase mUDha ?, mRtyakAleDapyapasthite ! viSayeSu mano yatte, dhAvatthava nirakuzam | 24 / jIvite gatazeSeDapi, viSayecchAM viyoya te. cet tapaH pracurNa ceta-stataH kizcidra na hAritam II 25 || kUTajanmAvatAra rUM, pApopAzca saMkulam | vyartha nItyA batAdyApi, dharme citta sthirIkuru || ra6 | anantAnuM pudgalAvartAnu-nAtmannekendriyAdiSA brAntoDasi chedabhedAdi-vedanAbhirabhivrutaH || 27 || sAmrataM tu deDhIbhUya, sarvaduHkhadavAnalam | vrataduHkha kiyatukala, saha mA mA viSIda bhoH || 28 upadezAdinA kiMcita, kathaMcita kAryane para:| svAtmA tu svahite yotuM, munIndrarapi duSkaraH || 29 II yadA duHkha sukhatvena, duHkhatvena sukha yadA munirvetti tadA tasya, mokSalakSmIH svayaMvarA || 30 || sarva vAsanayA duHkha, sukhaM vA paramArthataH | glAyatyaakSaNeDapyo, hatoDaNavastu tuSyati || 31 // sukhamagno yathA koDapi, lInaH prekSaNakAdiSA gata kAla na jAnAti, tathA yogI pareDakSare || 32 // mRgamitro yathA yogI, vanavAsasukhe rataH | tadA viSayazarmecchA-mRgatRSNA vilIyate | 33 . vane zAntaH sukhAsIno, nirdhanno niSparigrahaH | prAproti yasukha yogI, sArvabhaumoDapi tatkRtaH || 34 janmabhUtvAn pulindAnAM, vanavAse yathA ratiH | tathA viditatattvAnAM, yadi syAt kimataH param || 35 //. 95
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ eko garbhasthito jAta, eka eko vinaphlyusi || 38 || || 39 || tathApi mUDha ! patyAdInu, kiM mamatvena pazyasi ? II 36 || pApaM kRtvA svato bhinna, kuTumbe poSita tvayA / du:kha sahiSyase tena bhrAnto'si hA mahAntare ? // 37 // cala sarva kSaNAr vastu, dRzyate'tha na dRzyate / ajarAmaravat pApaM, tathApi kuruSe katham saptadhAtumaye zleSma-mUtrAdyazucipUrite / zarIrakeDapi pApAya, koDayuM zaucAgrahastava ? zArIramAnasaidu:khai-bahudhA bahudehinaH / saMyojya sAmprataM jIva !, bhaviSyasi kathaM svayam || 40 || dharma na kuruSe mUrkha !, pramAdasya vaMzavadaH / kalpe hi trAsyate kastvAM, narake duHkhavalam // 41 || kandharAbahapApAmA, bhavAndhI yadyadhogataH / kva dharmarajjusaMprAptiH, punarucchalanAya te duHkhapeDatra saMsAre, sukhalezabhramopi yaH / soDapi duHkhasahasraNA-nuvidvoDataH kutaH sukham ? / / 43 || duHkhitAnakhilAJjansUnu, pazyatIha yathA yathA / // 42 // tathA tathA bhavasyAsya, vizuddhAtmA vijyati // 44 || saMsArAvartanirmagno, gharNamAno vicetanaH / adha eva jano yAti, nikaTe'pi taTe hahA // 45 || tiryaMngoyaM yathAcchi, naghAH syAt pAragaH sudhIH | bhavasthApi tathotsargA-pavAdakuzalo muniH || 46 || 97 ebhiH sarvAtmanA bhAvai-bhAvitAtmA zubhAzayaH | kAmArthavimukhaH zUraH, sudharmekaratibhavet iti tattvopadezaugha-kSAlitAmalamAnasaH / nirdendu ucitAcAraH, sarvasyAnandadAyakaH svasvarUpasthitaH pItvA, yogI yogarasAyanam / niHzeSaklezanimukta, prAproti paramaM padam * 1. .. 3. 4. 5. 6. 7. || 47 || // 48 || // 49 || * sAdhumaryAdApaTTaka . AcAryazrI hIravijayasUrinA pharamAnarUpa muniyogya niyamo tathA bolo chate yoge hamezAM jinamaMdire darzana karavA javuM. hamezAM (ochAmAM ochI) eka navakAravALI (bAdhApArAnI) gaNavI. hamezAM-pratidivasa moTAnI sevA-cAkarI karavI. chatI zaktie hamezAM divasamAM eka gAthA athavA chevaTe eka pada paNa navuM bhaNavuM. paDikkamaNuM ThAyA pachIthI laIne IcchAmo aNuspriM' sudhI arthAt cha Avazyaka pUrAM thatAM sudhI (1), AhAra karatAM (2), udhi zIkhenuM paDilehaNa karatAM (3) ane mArge cAlatAM (4) A cAra kAryo karatAM bolavuM nahIM. hamezAM dinapratye eka hajAra gAthAno svAdhyAya karavogaNavI. (nAnAM moTAM thaIne) pAtarA 7 uparAMta rAkhavA nahIM. 98
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8. 9. 10. bImArI ane vihAra vigere kAraNa vinA hamezAM ochAmAM ochuM trivihAra bIAsaNuM karavuM. 11. moTA kAraNa sivAya divase tathA rAtre pahelI porisImAM ochAmAM ochA eka mahinAmAM cha upavAsa karavA. je je gAmomAM jAya tyAM tyAM pahele divase pAraNAvALA sAdhune vigai 2 ane bIjA sAdhuone vigai 1 tathA bIje divase vigai 2 uparAMta na kalpe. arthAt eka divasamAM bethI vadhAre vigaI koI paNa sAdhu-sAdhvIoe levI nahIM. arthAt saMthArAporisI bhaNAvyA pahelAM sUvuM nahIM. 12. hamezAM eka divasamAM traNa uparAMta DUco' na kalpe; paraMtu AhAra Adi vadhyuM hoya to athavA AhArathI kharaDAyela pAtarUM vagere gurU Ape to tenI jayaNA. 13. aTavI ullaMghana karavI hoya vagere kAraNa vinA mArgAtIta, kSetrAtIta ane kAlAtIta (pANI vinA) AhAra na kahyuM. 14. navAM-jAnAM kula kapaDA 7, kAMbaLI 1, colapaTTA 7, saMthAriuM 1, uttarapaTTo 1, AthI uparAMtavasrona rAkhavA. 1. 2. DUcano artha barAbara samajANo nathI. gAmaThI bhASAmAM 'DUco' eTale AhArano koLIyo, ema samajAya che. - saM. cAlu mArga vinA lAvela, aDhI gAu uparAMta lAvela ane traNa pahora vyatIta thayela AhArapANI munine kahyuM nahIM. (zrI hIravijayasUrijIe ahIM pANInI chUTa jaNAvI che.) cera 15. gItArtha AhArapANInI mAMDalImAM na bese te pahelAM chAsa (1), bhAta (2), khArUM DUcuM (3) ane pANI (4) A cAra dravya sivAya bIjuM kAMI koIe vAparavuM nahIM. moTA kAraNe jarUra hoya to gItArthane pUchIne vAparavuM. 16. AhAra-pANInI mAMDalIno kAjo paraThavyA sivAya ane pAtarAM upara gucchA caDAvyA pahelAM je sAdhu-sAdhvI uMghI jAya tene gItArthe AyaMbila karAvavuM. 17. cha ghaDI sUrya caDyA pahelAM-sUryodayathI cha ghaDI sudhImAM, sthaMDilAdi kAraNe bahAra na javuM. kadAca koI jAya to gItArthe tene AyaMbila karAvavuM athavA potAnI pAse besADIne eka hajAra gAthAno svAdhyAya karAvavo. 18. rAte sthaMDila javuM paDe to eka AyaMbila karavuM. 19. caumAsIno chaThTha ane saMvaccharIno aThThama moTA kAraNa vinA mUkavo nahIM. 20. gRhastho pAsethI pAchA ApavAnI zarate-uchInA vastra ke kAMbaLa bIlakula levAM nahIM. 21. nIkhAreluM (kheLavALuM, camakavALuM ke raMgeluM) vastra hoya to teno raMga parAvarta karIne vAparavuM. arthAt pANImAMnAMkhIne raMga-camaka-bhabhako ocho karI nAkhIne vAparavuM. 22. kriyA saMbaMdhI anuSThAna-vidhi karavAno vizeSe karIne khapa karavo. arthAt kriyArUci thaIne kriyA karavAmAM tatpara rahevuM. 23. paDilehaNa karyA vinAnuM vastra-kAMbaLa na vAparavuM. 100
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ AloyaNa - AlocanA na ApavI. A saghaLI maryAdA saMbaMdhI samasta gaNa-gacchanA sAdhusAdhvInI sAraNA-vAraNA vagere (1) zrI vijayasenasUri, (2) upAdhyAyazrI vimalaharSagaNi, (3) upAdhyAyazrI zAMticaMdra gaNi, (4) upAdhyAyazrI kalyANavijaya gaNi ane (5) upAdhyAyazrI somavijayagaNi emaNe vizeSe karIne karavI, paNa upekSA na karavI. iti. saMvat 1646nA poSa vadi 13ne zukravAre zrI pATaNa nagaramAM A sAdhu maryAdApaTTaka lakhAyo che. 24. gItArthe paNa pUrvokta maryAdA pALavI ane potAnA saMghADAnA sAdhu-sAdhvIo pAse paLAvavI; chatAM koI na pALe to gacchanAyakane jaNAvavuM. 25. pAMtrIza bola' pALavA ane traNe caumAsIne divase (sabhAmAM) saMbhaLAvavA. 26. traNa nagara ane te traNe nagaranAM parAMomAM thaIne mAsa traNa rahevuM. (tethI adhika na rahevuM.) 27. je gItArtha pATIe bese (agresara thaIne vyAkhyAna vAMce) teNe mAsakelpa AdinI maryAdA paLAvavI, chatAM koI na pALe to guru (gacchanAyaka)ne jaNAvavuM. vaLI pATIe bIjo koI gItArtha Ave tyAre potAnA mAsakalpamAM je je sAdhuone jeTalA jeTalA divaso thayA hoya te sarva navA gItArthane lakhI ApIne kahevuM ke AvI maryAdA tame paLAvajo. evI maryAdA pALIpaLAvI zake teNe ja pATIe besavuM. koI sAdhu mAsakalpAdinI maryAdA lopaze to pATIyAdAra gItArthane Thapako maLaze. 28. saMjogovazAt kadAca AMdhaLAM sAdhu-sAdhvInuM vastra-pAtra maLI Ave to te sarvasAdhAraNane mATe rAkhavuM; paNa koi ekanI nizrA ke mAlikInuM karIne na rAkhavuM. 29, pacAsa varSathI ochI ummaranA gItArthe zrAvikAne 1. A bola gurU pAsethI jANavA. have zrImAnuM hIravijayasUrIzvarajI mahArAja, samasta sAdhu-sAdhvI-zrAvaka-zrAvikAne pharamAve che ke : zrImAnuM vijayadAnasUrijIe pharamAvelA sAta bolanA artha saMbaMdhI viSavAda-phleza TALavAne mATe e ja sAta bolano artha vistArathI-vivecanathI lakhavAmAM Ave che. 1. parapakSIne' - sAmA pakSavALAne koIe paNa kaMI kaThaNa vacana na kahevuM. 2. "parapakSIoe karelAM dharmakAryo sarvathA anumodavA yogya nathI." ema koIe na bolavuM. kemake ahIM parapakSI zabda digaMbarI, lokAgacchavALA, kharataragacchIya, aMcalagacchIya vagere jainamatanA ja bhinna phirakAvALA samajavA ke jeonI sAthe te vakhate virodha vAda-vivAda thayA karato hato. 101 102
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ dAnarucipaNuM, svabhAvathI vinItapaNuM, alpa-kaSAyIpaNuM, dayALupaNuM, paropakArIpaNuM, bhavyapaNuM, dAkSiNALupaNuM, priyabhASIpaNuM vagere je je mArgAnusArIpaNAnA dharmakartavyo che, te jaina sivAyanA anyadarzanI koI paNa jIvamAM hoya to te paNa zAstrane anusAre anumodavA yogya jaNAya che, to pachI jainomAMhenA ja parapakSIo saMbaMdhI mArgAnusArI dharmakartavyo anumodavA yogya hoya temAM to kahevuM ja zuM ? arthAt game te jIvanAM uparokta mArgAnusArI dharmakAryonI anumodanA karavAmAM kaMI paNa doSa nathI - anumodanA karI zakAya che. 3. gacchanAyakane pUchyA sivAya koIe zAstra saMbaMdhI navI prarUpaNA na karavI. digaMbarI cetyo, sAdhu vinA) kevaLa zrAvakoe pratiSThita karelA caityo ane dravyaliMgI (yati vagere)nA dravyathI banela caityo-e traNa jAtanAM caityo sivAya bIjAM saghaLAM caityo vAMdavA-pUjavA yogya jANavAM. temAM jarA tha zaMkA na karavI. uparyukta traNe prakAranAM avaMdanika cetyo ke mUrtio jo svapakSInA gharamAM (ke kabajAmAM) hoya to te uttama sAdhuonA vAsakSepathI vAMdavA-pUjavA yogya thAya che. sAdhuo pratiSThA karAve." A vAta zAstromAM lakhelI che. 7. sadharmivAtsalya karatAM kadAca svajanAdika saMbaMdhane laIne parapakSIone jamavA bolAve-notare to tethI sadharmI-vAtsalya phoka na thAya. 8. zAstromAM kahelA dezavisaMvAdI (amuka amuka bAbatamAM ja usUtraprarUpaNA karanArA) nidbhava sAta ane sarvavisaMvAdI (badhI bAbatomAM utsutraprarUpaNA karanAra) nidvava eka, ene choDIne bIjA koIne nidbhava na kahevA. 9. parapakSIo sAthe carcA-zAstrArthanI udIraNA na karavI, parapakSI koI udIraNA kare to zAstrane anusAra uttara Apavo, paraMtu kleza vadhe tema na karavuM. 10. zrImAnuM vijayadAnasUrIzvarajI mahArAje ghaNA lokonI samakSa jaLasaraNa karelo "usUtrakaMdakuddAla" nAmano graMtha tathA temAMno asaMmata artha bIjA koI graMthamAM parapakSIo lAvyA hoya to tyAM te artha 'apramANa' nahIM mAnavA yogya che, ema jANavuM. 11. svapakSavALAnA saMghAta-sobatano joga na maLatAM parapakSIo sAthe jaIne yAtrA karavAthI te yAtrA phoka niSphaLa na thAya. 12. pUrvAcAryonA vakhatamAM parapakSIoe banAvelA je je stuti-stotra stavanAdi kahevAtAM hatAM, te kahevAnI koIne nA na kahevI. A badhA bolathI koI judI prarUpaNA karaze tene guruno tathA saMghano Thapako maLaze. 103 104