Book Title: Siddhchakra Yantroddhar Vidhi Vyakhya
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229424/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIsiddhacakrayantroddhAravidhi - vyAkhyA // zrIsiddhacakrayantra e jaina dharmanuM eka viziSTa ArAdhya yantra che. pAMca parameSThI ane 4 jJAnAdi guNo ema nava padonAM tAttvika ane tAntrika saMyojanathI nirmita A yantranI viziSTa - vistRta upAsanAnI prakriyA jaina saMghamAM Aje paNa pravartamAna che. A yantranI upAsanAnI aitihAsika vigato mATe itihAsavettA paM. zrIkalyANavijayajI kRta 'nibandhanicaya'no A viSayano lekha jovo jarUrI che. saM. vijayazIlacandrasUri siddhacakano sIdho sambandha zrIpAla - mayaNAnI kathA sAthe joDAyelo che. A banne pAtronI kathA, sarva prathama, nAgapurIya bRhattapAgacchanA zrIratnazekharasUrie racela 'sirisirivAlakahA ' (15 mo zataka) mAM upalabdha thAya che. te pUrvenA zvetAmbarasaMghanA koI puruSe A be pAtro viSe kAMI lakhyaM hoya athavA AgamomAM te pAtrono koI ullekha hoya tevuM jANavAmAM AvatuM nathI. jaino dvArA thatA nityapAThanA sUtrarUpa 'bharahesara' nI sajjhAyamAM paNa A benAM nAmo gerahAjara ja che. zrIratnazekharasUrie 'sirisirivAlakahA ' mAM zrIpAla - mayaNAnI kathA rasaprada rUpe guMthI che. temAM ja, prasaMgopAtta, siddhacakrayantranuM svarUpa paNa temaNe darzAvyuM che. te varNananI mukhya 12 gAthAo che, jeno arthabodha jaina tantravidyAnA jANakArone ja thaI zake tevI te gahana che. te artho tathA upAsanAvidhinA AmnAyanuM rahasyodghATana, kartAnA ja ziSya AcArya zrIcandrakIrtisUrie (16mo zataka) te gAthAonI sarala ane sugama vyAkhyA karIne karela che. A vyAkhyA pramANenI upAsanAvidhi sAdhe vartamAnamAM pracalita upAsanA (pUjana) paddhatine sarakhAvavAmAM Ave to mahadaMze sAmya jovA maLe che. athavA bIjI rIte ema kahI zakAya ke A vyAkhyA dvArA upalabdha thatI paddhatino viniyoga pravartamAna pUjanavidhiyAM karI zakAya, ane te rIte keTalIka pravezelI vikRtione dUra karI zakAya. be patranI, sambhavataH 17mA saikAmAM lakhAyelI, nijI saMgrahanI eka pratinA AdhAre A sampAdana karavAmAM AvyuM che. AkRtio pratilekhake ja AlekhI batAvela che. gA. 5nI vyAkhyAmAM nirdiSTa 'labdhikalpa'no sambandha sUrimantrakalpa Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 anusandhAna 36 sAthe hovAnuM sambhavita che. OM namaH siddhaM // gayaNamakaliAyaMtaM uDDAhasaraM sanAyabiMdukalaM / sapaNa[va]krovabIyA-NAhaya maMtasaraM saraha pIDhammi // 1 // atha granthakAro dvAdazabhirgAthAbhiH zrIsiddhacakroddhAravidhimAha ! tatreyamAdigAthA-gayaNamityAdi / atra gaganAdisaMjJA mantrazAstrebhyo jJeyA / tatra 'gagana' zabdena 'ha' ityakSaramucyate / pIDhamiti mUlapIThe yantrasya sarvamadhye 'ha' ityakSaraM smarata / iha ca smaraNamevA'dhikRtam / smaraNasyA'zakyatve padasthadhyAnasAdhanArthaM manojJadravyairvahikA-paTTAdau likhanamapi pUrvAcAryairAmnAtam / evamanyeSvapyagretanagAthAgaNokteSu bIjeSu dhyAnAdikaM svayamUhyam / tatrAdau hakArAkSaraM lekhyamiti prakRtam / tat kIdRzamityAha - akaliAyaMtamiti / asyaakArAkSarasya kalikA-vyAkaraNasaMjJAmayI vakrA '5' itykaarruupii(paa)| tayA AcAntaM-sahitaM-Adau akalikayA yuktam / tato ''ha' iti bhavati / punargaganabIjaM kIdRk ? uDDAhasaraM ti / urvAdha: saraM - saha reNa- rakArAkSareNa vartate iti saram / hakArasyoddhamadhazca ro nyasyata ityarthaH / tato ''rha (hI' iti jAtam / punaH kIdRzaM gaganam ?-sanAyabiMdukalaM ti / nAda ityarddhacandrAkAro'nunAzikaH, tannyAsaH / bindukalA ca pUrNo'nusvAraH / tato nAdazca bindukalA ca-etAbhyAM sahitam / tato '5' iti jAtam / punaH kIdRzam ? - sapaNavatti / sapraNavabIjAnAhatam / praNava- ne kAraH, bIjaM - dvAkAraH, anAhataM ca kuNDalAkAraM G) etAdRzaM bIjam / tatazca dvandvaH, taiH sahitam / atrA''mnAya: - ' meti bIjaM nakArodare nyaset / etacca bIjadvayaM jhAkArodare nyaset / tatazca nAkArasyekArasvarAt rekhAM pazcAd vAlayitvA dvi:kuNDalAkAreNA'nAhatena tadbIjatrayamapi veSTayet / tannyAsaH 7 / punaH kIdRk ? - aMtasaraM ti / ante svarA-mAtRkoktAH 'a A i I u U R R la la e ai o au aM aH' iti lakSaNAH SoDaza yasya tadantasvaram / pUrvoktasya sarvataH svarAn nyasedityarthaH / ityetA[va]t karNikAyAM dhyAyatetyarthaH // iti prathamagAthA // 1|| Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ June 2006 jhAyaha aDadalavalaye sapaNavamAyAie savAhaMte / siddhAie disAsuM vidisAsuM daMsaNAI (I )e // 2 // atha jhAyaha tti / iti pIThaM likhitvA tatpArzve vRttaM maNDalaM likhet / tadupari aSTadalakamalAkAraM valayaM likhet / tatrA'STadalavalaye caturdikpatreSu praNavamAyAdikAn svAhAntAn siddhAdikAn caturthIbahuvacanAntAn ityAmnAyaH / IdRzAn dhyAyet / tatra praNava:- kAro, mAyA-kAra:, tAvAdau yeSAM te tAn / nA siddhebhyaH svAhA | pUrvasyAm / AcAryebhyaH svAhA / dakSiNasyAm / upAdhyAyebhyaH svAhA / pazcimAyAm / sArvasAdhubhyaH svAhA / uttaradigdale likhet // tathaiva vidikSu darzanAdIni catvAri padAni krameNa likhet - darzanAya svAhA / AgneyakoNe / jJAnAya svAhA / nairRtyAm / cAritrAya svAhA / vAyave (vyAm) / tapase svAhA / IzAnakoNe // evamaSTadalaM prathamavalaye // 2 // 25 bIyavalayammi aDadisi dalesu sANAhae saraha vagge / aMtaradale asu jhAyai paramiTThapaDhamapae // 3 // bIvalayamiti gAthA / prathamavalayabAhyato maNDalAkAraM SoDazadalaM nyaset / tatra dvitIyavalaye'STasvekAntaritadigdaleSu sAnAhatAn - anAhatabIjasahitAn aSTau vargAn - 'a-ka-ca-Ta-ta-pa-ya-za' rUpAn krameNa likhet / tatra prathamavarge SoDaza varNAH / kavargAdiSu paJcasu pratyekaM paJca paJca varNAH / antimavarNadvaye pratyekaM catvAro varNAH / aMtaratti / aSTasu vargANAmantaradaleSu parameSTiprathamapadAn (ni) dhyAya ( ye ) t / aSTasveva pratyekaM namo arihaMtANaM' ityekameva padaM likhedityarthaH / evaM dvitIyavalae ( ye ) // 3 // taI (i) yavalae vi aDadisi diTTaMta aNa( NA ) haehiM aMtarie / pAyAhiNatittha (ya? ) paMtiAhiM jhAeha dalaTThieee // 4 // taIyavalayammitti / tRtIyavalaye'STasu dikSu aSTAvanAhatAn likhet / tAMzca tripaGktivyApakAn likhet / dvayordvayorantare dve dve labdhipade, evamaSTasvapyantareSu SoDaza labdhipadAni prathamapaGktau / evaM SoDazaiva dvitIyapaGktau / evameva ca tRtIyapaGktau / prAdakSiNyena tribhiH paGktibhiraSTacatvAriMzallabdhipadAni dhyAyata ||4|| Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 anusandhAna 36 te paNavabIya arihaM namo jiNANaM ti ea sAhIya / aDayAlIsaM NeyA sammaM sugurUvaeseNaM // 5 // te paNavatti gAthA / te iti prAkRtatvAnnapuMsakasya puMstvam / tAni labdhipadAni praNava-kAro mAyAbIjaM-hAkAro'hamiti siddhabIjam / etatpUrvakaM 'namo jiNANa miti padam / kI aha~ namo jiNANaM' ityevamAdInyaSTacatvAriMzatsaMkhyAni samyaka sugurUpadezena jJeyAni / eteSAM nAmAni mAhAtmyAni ca labdhikalpAdavaseyAni / iha tvArAdhanavidhinA pustakalikhane doSa iti na likhitAni // 5 // taM tiguNeNaM mAyA-bIeNaM suddhaseavanneNaM / pariveDhiUNa parihii tassa gurupAue namaha // 6 // taM tiguNeNaM ti gAthA / tat - pIThAdilabdhipadAntaM triguNena zuddhazvetavarNena mAyAbIjena-jhAkAreNa pariveSTayitvA tasya paridhau gurupAdukA namata / atrAyaM bhAvaH-sarvayantrasyorvaM sAkAraM vilikhya tasyekA[rA]t sarvayantraparikSeparUpAM rekhAM trirvAlayitvA caturtharekhArddhaprAnte kroM ityakSaraM likhet / tasya ca paridhau gurupAdukA likhet // 6 // tA evA''ha arihaM-siddha-gaNINaM guru-paramA-'diTTha-NaMta-sugurUNaM / duraNaMtANa gurUNaM sapaNavabIAu tAo a 117 / / arihaMsiddhagaNINamiti gAthA / arhatAM pAdukAH 1, siddhAnAM 2, gaNINaMti AcAryANAM 3, gurUNAM 4, paramagurUNAM 5, adRSTagurUNAM 6, anantagurUNAM 7, duraNaMtANaMti anantAnantagurUNAM 8, ityevamaSTAnAmapi tAH pAdukA: sapraNava Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ June-2006 27 bIjA:- usAyuktAH- aGgA arhatpAdukAbhyo namaH 1 ityAdikAstatra likhedityarthaH 1 // 7 // rehAdugakayakalasA-yArAmiamaMDalaM va taM saraha / . caadisi vidisi kameNaM jayAi-jaMbhAikayasevaM // 8 // rehAdugatti / rekhAdvikena yantrArddha bhAgAd vAma-dakSiNanirgatAnyonyagrathitaprAntarekhAdvikena kRtaM yat kalazAkAramamRtamaNDalaM tadiva smarata kalazAkAraM likhedityarthaH / kiviziSTaM yantram ?, caudisitti / caturdikSu vidikSu ca krameNa jayAdibhizcatasRbhiH jayA 1 vijayA 2 jayantI 3 aparAjitA 4bhiH tathA jambhAdibhiH jambhA 1 thambhA 2 moha! 3 andhAbhiH 4 kRtA sevA yasya tat / tatra jayAdikAzcatasraH krameNa pUrvAdidikSu jambhAdikAzcAjJe(gne)yAdividikSu likhet // 8 // sirivimalasAmipamuhA-hiDAyagasayaladevadevINaM / suhagurumujhau jANia tANa payANaM kuNaha jhANaM // 9 // sirivimalasAmitti gAthA / zrIvimalasvAmItinAmnA zrIsiddhacakrAdhiSTAyakastatpramukhA ye'dhiSTAyakA devA devyazcakrezvaryAdyAstAsAM dhyAnaM sugurumukhAd jJAtvA tANatti-tatsambandhinAM payANaM ti- mantrapadAnAM dhyAnaM kuruta / eteSAM nAmAni kalazAkArasyopari sarvato likhet / ' zrIvimalasvAmine namaH' ityAdi likhet / / 9 / / taM vijjAdivi-sAsaNa-sura-sAsaNadeviseviadupAsaM / mUlagahaM kaMThanihiM caupaDihAraM ca cauvIraM // 10 // disivAla-khittavAlehiM seviaM dharaNimaMDalapaIvaM / pUaMtANa narANaM nUNaM pUrei maNai8 // 11 // taM vijjAdivitti gAthA / tathA disivAlakhittavAlehiti gAthA-yugmasya vyAkhyA / tat siddhacakra-kartR, pUjayatA-narANAM nUnaM-nizcitaM manaiSTamanaso'bhIpsitaM pUrayati / kathambhUtaM tat ?, vidyAdevyaH SoDaza rohiNyAdyAH / zAsanasurA gomukhayakSAdyAH / zAsanadevyazcakrezvaryAdyAH / tato vidyAdevIbhiH zAsanasuraiH zAsanadevIbhizca sevitau dvau pAzvau~ vAma-dakSiNau yasya tat / punaH kIdRzam ?, Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 anusandhAna 36 mUlagahati / mUle-kalazasya mUladeze grahAH - sUryAdayo yasya tat / tathA kaNThegalasthAne nidhayo nava naisarpakAdyAH samayaprasiddhA yasya tat / tathA catvAraH pratihAradvArapAlAH kumudA 1 'Jjana 2 vAmana 3 puSpadantAkhyA 4 yasya tat / tathA catvAro vIrA mANibhadra 1 pUrNabhadra 2 kapila 3 piGgalAkhyA 4 yasya tat IdRzam / tato vidyAdevyaH SoDazApi 'yA rohiNyai namaH, napA prajJaptyai namaH ityAdi paritazcakraM likhet / zAsanasurA(rA)zca cakrasya dakSiNadizi likhet / zAsanadevI (vI:) vAmadizi likhet / tathA cakrasya mule patadgrahAdhaH 'muAdityAya namaH' ityAdinavagrahANAM nAmAni likhet / kaNThe ca vAma-dakSiNato navA'pi kalazAn kRtvA tadupari naisarpakAya namaH' ityAdi likhet / tathA catasRSu dikSu krameNa kumuda 1 aJjana 2 vAmana 3 puSpadantAn 4 likhet / tathA mANibhadrAdIMzcaturo vIrAnapyevaM dikSu likhet // 10 // disivAlakhittavAlehiM ti dvitIyA gAthA / dikpAlairdazabhiH indrA-'gniyama-nairRti-varuNa-vAyu-kubere-zAna-brahma-nAganAmabhiH kSetrapAlena ca sevitam / tato(tra) dazasu dikpAleSvaSTau dikpAlAn pUrvAdikrameNa likhet - indrAya namaH' ityAdi / UdhrvaM tu 'muMbrahmaNe namaH', adhaH 'nAgAya namaH' / nijadakSiNabhAgakoNe 'nakSetrapAlAya namo' likhediti gAthAdvayArthaH / tathApyasya likhane samyavidhizcA'syA''mnAyavinmukhAd yathAlikhitacakrAdvA'vasAtavyaH ||11|| eyaM ca siddhacakkaM kahiaM vijjANuvAyaparamatthaM / nAeNa yeNa sahasA sijhaMti mahaMtasiddhIo // 12 // eyaM cetyAdigAthA / kaNThyA / navaraM vidyAnuvAdo nAma navamaM pUrvaM, tasya paramArtharUpaM rahasyabhUtamityarthaH // 12 // iti zrImannAgapurIyatapAgacchanAyaka suvihitazirazekhara zrIratnazekharasUriviracitAyAM zrIzrIpAlarAjA(ja)kathA yAM] siddhacakayantroddhAragAthAdvAdazakasya vyAkhyA saMkSepato vyadhAyi bha0 zrIcandrakIrtisUribhiH // cha / /