Book Title: Sattvasamruddha Sthulabhadra
Author(s): Pradyumnasuri
Publisher: Pathshala Prakashan Surat
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004568/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI nemi-amRta-deva-hemacandrasUri ziSya-AcArya zrI pradyumnasUri mahArAjanI pAThazALA pustaka : 73 navembara : 2009 mAgasara:vIra saM.2536 :vi. saM. 2066 sattvasamRddha sthUlabhadra Education International paropatApa ane paropakArano A uttama dAkhalo che. sthUlabhadra yuvAvasthAmAM kozA gaNikAnA mohamAM lapaTAyelA. pitAnA mRtyuthI zokagrasta thaI dIkSA lIdhI ane gurunI anumatithI kozAne tyAM comAsu karI kAmane harAvI kozAne dharmamAM sthira kare che. jIvananI zarUAta paropatApathI thaI ane jIvananuM utthAna paropakArathI thayuM ane sattvathI paNa samRddha banyuM. saujanya : Avazyaka kriyA sAdhanA (mokSapatha prakAzana 39 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sattva samRddha banIe sAmAnya rIte ema kahevAya ke tIrthakaromAM mukhyatve traNa samRddhi bharapUra pramANamAM hoya che : puNya samRddhi, guNa samRddhi ane sattva samRddhi A traNe samRddhinuM mULa paropakAra che, karuNA che. ApaNe paNa sattva samRddha banavuM hoya to roja paropakAranuM kAma karavuM joIe ane paropatApane sarvathA varjavo joIe. - ApaNAM nAnAmAM nAnA kAmamAMthI paropatApane zunya banAvavo joIe. derAsaramAM ke upAzrayamAM ke anya jAhera sthaLomAM jaIe tyAre bIjA je loko pagarakhAM vinA ja je Ave tene agavaDa rUpa na banavuM joIe. bane tyAM sudhI AvA pavitra sthaLe javAnuM hoya tyAre pagarakhAM vinA ja javuM joIe. agara tyAMthI pachI bajAra ke dukAne javuM hoya to pagarakhAM eka bAjue sarakhI rIte anya koIne naDe nahIM tema utAravA joIe. e ja pramANe viveka sAcavIne, prabhujInI AratIno Adeza ghI bolIne lIdho hoya tyAre tyAM koI vRddha ke vaDIla ke koI dIkSArthi-dIkSArthInI hAjara hoya to temane lAbha Apavo joIe. - paryuSaNa parva vakhate ghaNA tapasvIo tyAM hoya temane pavana Avato hoya tevI jagyAe besADavA te paNa paropatApa vinAno paropakAra kahevAya; tenAthI sattvamAM ghaNo vadhAro thAya che. sattvanI sAthe sAthe puNya paNa vadhe che guNa paNa khIle che. ema trividha lAbha thAya che. - prajA 22 $40 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A che aNagAra amArAM sAdhvIjI zrI kamalaprabhAzrIjI temanuM nAma. mALavAvALA induzrIjInA ziSyA. temanA tapomaya sAdhvI-jIvananA ucca saMyama-pAlananI vAta karavI che. temano janma ema.pI.nA rAjagaDha gAmamAM vi.saM. 1978mAM thayelo ane temanA kALadharmano divasa vi.saM. 2045, Aso vadI trIja. kamalaprabhAzrIjI kALadharma pAmyA tyAre temano dIkSA paryAya 36 varSano thayo hato. emanI saraLatA joIne ghaNI dIkSArthI baheno temane ziSyA banAvavA Agraha kare, chatAM ziSyA to temaNe karyA ja nahIM. kahe, mArAmAM evI yogyatA nathI." temanI A namratA ja daSTAMtarUpa hatI. emanI guru baheno avAranavAra temanI sevAmAM rahetAM. chellA varSomAM sAdhvIjI zrI vizvaprajJAzrIjI temanI sevAmAM hatAM. teo traNa ThANA hatAM. teo ghaNI vAra gammata karatAM ke have tame jazo pachI ame traNanA traNa ja rahevAnAM! tyAre kahe tame cAra thazo. kharekhe banyuM paNa ema ja. eka dIkSArthI bahena je dIkSA levAnAM hatAM temane svapnamAM be vakhata AzIrvAda ApI kahI AvyA ke tAre vizvaprajJAzrIjI pAse dIkSA levAnI che. e bahena mULa cANasmAnA paNa pATaNamAM rahyAM ane chelle muMbaI marInaDrAIva rahetAM, temanI dIkSA thaI ane te zrI pUrNimAzrIjI che. temanuM jIvana ghaNuM ucca hatuM. temaNe jIvanabhara DoLI ke vhIlacera vAparyA nathI ke kyAMye sthiravAsa paNa karyo nathI. teo uttamatapasvI hatAM. temaNe karelI aneka moTI tapasyAomAM noMdhapAtratapasyA jevI ke, bhadratapa, mahAbhadratapa, dAnatapa, mahAdAnatapa, vargatapa, siddhitapa, zreNitapa, A uparAMta khAsa to 100 oLI pUrNa karI ane temAM saLaMga 1200 AyaMbila karyA. 100mI oLInuM pAraNuM comAsAmAM ja rAkhyuM jethI emanA sAMsArika sagA virAdhanA karIne Ave nahIM. temanI AvI pApa bhIrUtA hatI. temaNe siddhagirirAjanI 115 vakhata covihAra chaThTha karIne sAta jAtrA karI. ekI sAthe pAMca-daza upavAsa to ramatamAM karatAM. jyAre kALadharma pAmyA tyAre pAMca upavAsanA paccakhANa hatAM ane teo trIje upavAse kALadharma pAmyAM! temanA kALadharma pachI agnidAha samaye te veLAnA zrIphaLa-badAma-paisA emanA ema ja rahyA. ene agninI AMca paNa lAgI nahIM! are temano eka kapaDo paNa AMca lAgyA vinAno emane ema rahyo. e to juvAniyAone thayuM ke A kema baLato nathI, tethI te vAre vAre bhaDabhaDa thatI citAmAM parANe nAMkhyo to trIjA prayatna te baLyo. chatAM zrIphaLa-badAma-paisA to emane ema ja rahyA. A badhI vastuohAla rAjagaDhamAM sacavAI che. sAdhvIjI hemaprabhAzrIjInA grupanA sAdhvIjIone AphatanA samaye sahAya kare che. sAdhvIjI zrI muktiharSAzrIjIne hAlamAM paNa sAdhvIjInA veSamAM darzana Ape che. A svAdhvIjI temanI dara mahinAnI tithie AyaMbila kare che. prasta ri 641 WWW.jainelibrary.org Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patra - 1. patrapAla tatra, aMtaraMga ughADa mATe pUchAvyuM to, upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjanA jIvanamAMthI ApaNe eTale ke jainoe, jaina sAdhuoe khAsa, dhyeya svarUpe rAkhavA jevuM che. temaNe vi.saM.1737mAM zrIpALa-rAsa racyo te veLAe aMtaraMga ughADa thayo. bahu ochA sarjaka evA che je anubhUtine zabda dvArA abhivyakti ApI zake. bAkI ema lAge ke anubhUti to ghaNA Atma-sAdhakone thatI haze. upAdhyAyajInA zabdo A rahyA --- mAre to gurucaraNa pasAthe anubhava dilamAM peTho, Rddhi siddha prakaTI gharamAMhIM Atamarati huI beTho : muja sAhiba jagano tUkyo. A abhivyaktine vAraMvAra TAMkavAmAM Ave che. AmAM Atamarati zabda bahu agatyano che. Atamaratino pratipakSa zabda che pularati. ApaNe bhavothI eka saMskAravaza thaIne pugalamAM rAcI-mAcIne rahyA chIe. vaLI e mATenI ApaNI dRDha mAnyatA che ke tenAthI sukha maLe che. pudgalasivAyanI bhUmikAno sparza ja nathI; evI kazI kalpanA ja nathI. raMgAro jyAre koIpaNa bhIMta ke lokhaMDa-lAkaDAnA sAdhanane raMgakAma kare che tyAre raMga lagADatAM pahelAM ene ghasI, sApha karIne pachI prAImara' lagADe che, tyAra pachI ja raMgakAma kare che. Ama karavAthI ja chelle karela raMganI camaka-damaka Ave che, uparAMta te TakAu paNa bane che. A saMsAramAM Dagale ne pagale je harSa ane zoka dekhAya che tenuM kAraNa uparanA A dAkhalAthI samajavuM saheluM thaI paDaze. jenA jenA jIvanamAM adhyAtmanA prAImara' vinAno uparachalo raMga lAgyo che te kyAreya TakAu banI zakyo nathI. saMsAra harSa-zokanA ATApATAmAM lapeTAyelo ja anubhavAya che tenuM kAraNa Ama spaSTa che. vaLI bhUlo potAnI hoya ane Topalo saMsAra para DhoLAto hoya che. kyAM re javuM tuM ne kyAM jaI caDyA bhavanA musAphira bhUlA re paDyA ! ApaNe A bhavamAM to Atamarati thaI zakIe tema lAgatuM nathI to paNa ATalI samaja ATalI jAgRti che te paNa ghaNuM che. emAM paNa thoDI samaja umerI zakIzuM. 642. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ApaNAmAM chalochala ahaMkAra bharAyelo paDyo che e ApaNane pugalaratithI Ama-tema khasavA deto nathI; Atamarati sudhI pahoMcavAnI to kalpanA ja zI karavI? chatAM ApaNo nirdhAra hoI zake ke Atamarati banavuM che te nakkI ja. te AtmA sUma che, arUpI che vaLI kevaLI nirakhIta che te vAta sAcI paNa abhyAsa ghaNo agatyano che. "rata srarata madhyAna nara, namati hota sunnAna" ApaNo mULa Azaya to te ja rahyo che. tenA mATe ja badhA saMbaMdhone chedIne mAtra prabhuno ane prabhunA vacanono saMbaMdha. temane prApta karyo che. AtmAne mATe tene bhajIe chIe. te sattva samRddha - puNya samRddha ane guNa samRddha che. ApaNe to e traNeyamAM daridra chIe. ApaNuM sattva to alpa ja. puNya ane guNanI bAbatamAM paNa kAMI batAvI zakIe tevuM nathI. samyakatvanI utkRSTa bhUmikA che. prAthamika bhUmikAnuM samyakatva to ApaNI pAse che ja. prayatna karavAno che. pariNAma AvavuM te to bIjAnA hAthamAM che. paramopakArI, paramahita vatsala, AtmIya parama pUjya AcAryazrI vijaya pradyumnasUrIzvarajI mahArAja sAheba..Adi kAMdivalIthI kulacandra vijayanI bhAvabharI vandanA. Apano patra maLyo, atIva AnaMda thayo. eka eka zabda hRdayamAM UtarI jAya evuM thayuM. Atmarati ane pudgalaratinI vAta mananIya ane sparzanIya che. A viSayanuM ApanuM kheDANa ane UMDANa hoya to ja ATalI spaSTatA pUrvaka vAta jaNAvI zakAya. Apano nakazo to spaSTa thaI gayo ane Ape to pudgalarati ane Atmarati vaccenuM aMtara ghaNuM badhuM ochuM karI nAkhyuM temAM zaka nathI. Apano kRpAMza amArI jevA pAmarane maLato rahe che e ja amAruM saubhAgya ! chatAM ATalAthI saMtoSa na thAya te svAbhAvika che. aMtaraMgI ughADanA dhabbA"nI hAla to pratIkSA ja karavAnI rahI. evI lAyakAtI dhanyatA kyAre maLaze! RSabhe paNa vandanAdi jaNAvyA che. pUjya divyayaza mahArAjane paNa sAruM haze. tene to roja miSTAnna anAyAsa maLatuM haze ! amane kyAreka kiMcit --e ja. 43 Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patra - 2: aMza "je kAMI jANo bhaNo te bhAra rUpa "bojA rUpa mahenata AtmAne jANavA karo. tene jANavA je mahenata karIe temAM pahela prathama Azrava tyAga karavo paDe. bIjA badhA saMgharSo TALavA paDe. mAtra ne mAtra AtmakhojI banavuM paDe. khojI je bane tene AtmakhapI banavuM rahyuM ane AnA mATe khAkhI paNa banavuM paDe." yemak paramopakArI, paramahita vatsala, AtmIya parama pUjya AcAryazrI vijaya pradyumnasUrIzvarajI mahArAja sAheba..Adi kAMdivalIthI kulacandra vijayanI bhAvabharI vandanA. kharekhara khojI, khapI ane khAkhI banavAnI tripadIe aMtara manane halAvI dIdhuM. ApanI keTalI badhI sukSma ane pAradarzaka daSTi che; jANe sAdhanAnA mahAsAgaranA taLiyethI A traNa ratnonI prApti sarva baMdhanone toDavA sakSama banI rahe tema badhuM rahasya chatuM karI dIdhuM. vaLI ApanI khUbI to e che ke kuzaLa kuMbhAranI jema pAtrane aMdarathI temaja bahArathI eka sAthe samagra rIte ghaDAya. ApanI kRpA sadeva smRtimAM raheze. nAdurastI vacce paNa yAda karI yatkiMcita rasAsvAda mATe mane utkaMThita karyo. ApanI udAratA - vizALatAnuM smaraNa thayA kare che. aMka 72 : "pAThazALA' traimAsika (traNa varSanA rU. 300/-) vadhu jANakArI mATe nIcenA sthaLoe paNa saMparka karavo. saMdIpabhAI zAha, 40ra-jaya epArTamenTa, 29-vasaMtakuMja sosAyaTI,zAradA maMdira roDa, pAlaDI amadAvAda-380007 phonaH 26634037. jitubhAI kApaDiyA, ajaMtA prinTarsa, sattara tAlukA so., 12, lAbha koMplekSa, posTa : navajIvana, amadAvAda - 380014 cimanabhAI dozI, kAnapura hAusa, 28187, narazI nAthI sTrITa, bhAta bajAra - muMbaI phonaH 25065998 vijaya dozI, sI-602, dattANI nagara, bilDIMga naM.3, vivekAnaMda mArga, borIvalI(pazcima),muMbaI-92 - phonaH 93204 75222 zaradabhAI zAha, vI.TI. eNpArTamenTa, kALA nALA, bhAvanagara - 364 001 phonaH 2426797 pradIpabhAI zAha 14, saroja epArTamenTa, 79, dahANukaravADI, kAMdIvalI(pazcima), muMbaI- 47 - phonaH29672520 mukundabhAI zAha 505506, "bI' vIMga, kailAsa, zreyasa sinemA sAme, elabIesa mArga, ghATakopara (pazcima) muMbaI-86 phonaH 2500809, 25005949, 9324065421 vAcakamitrone: 'pAThazALA' traimAsika mATe traNa varSanA lavAjamanI rakamanA rU.300/- jemaNe bharyA che te badhA vAcakamitrone vinaMti ke amArI yAdI saMpUrNa thaI zake te mATe amane rakama bharyAnI tArIkha patra lakhIne avazya jaNAve. AbhAra. email : ramesh_pathshala@yahoo.com pul shahrameshb@gmail.com pAThazALA'nA aMko eka sAthe inTaraneTa bloga rameshshah.wordpress.com parathI vAMcavA tathA prinTa kADhavA meLavI zakAze; atyAre aMka 41 thI aMka 69 sudhInA upalabdha che 644 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sUtAM pahelAM sAta lITI jeNe jeNe jIvanamAM saphaLatA sAdhI, nirAMtano zvAsa lIdho, dhanyatAno anubhava karyo teNe teNe potAnA jIvananuM kaDaka nirIkSaNa vAraMvAra karyuM che ane ema karatAM je je doSo jaNAyA te dUra karavA bharacaka prayatna karyA che. uttama puruSonA jIvana, temanI manovRtti ane valaNa sAthe potAnA vRtti, valaNa ane vartana sarakhAvatAM je je uNapa jaNAya te dUra karavA dilathI koziza karI hoya che. ema karatAM krame krame doSo, duSaNo ane uNapo kADhatAM vadhu ne vadhu unnata ane uttama banAvAya che. A badhuM tyAre ja zakya bane jo vAraMvAra ane satata potAnA jIvAtAM jIvana para daSTipAta karAto hoya. e karavA mATe rojiMdA jIvananI yAdI 'DAyarI' rUpe lakhavI paDe. AvI rojanizI traNa prakAranI hoya H 1. roja rojanI sthULa dinacaryA. 2. vAMcatAM, sAMbhaLatAM je je zubha vicAro hRdayamAM pravezatAM hoya tenI noMdha. 3. potAnA jIvana parano kaDaka cokI pahero; sUkSma nirIkSaNanI noMdha. traNeya prakAramAM ApaNe trIjA prakAranI, nirIkSaNa noMdhanI vAta joIe. koI ghaTanA banI. te ApaNAM mAnasamAM kevI rIte pratibiMbita thaI ? manamAM sukhada ke duHkhada pratibhAva jAgyA ? zuM pratibhAvo AvavA joItA hatA ? AvA nirIkSaNa ane parIkSaNa pachI, evA doSo punaH na sevAya te mATenI jAgRti thavI. AvA jAgRta manomaMthana karatAM rahIe to daza vakhatanA prasaMgomAM traNa vakhata to ApaNI ja jIta thavAnI ! ane AvA prayatnonA sAtatyathI to traNanA sthAne cAra vakhata, pAMca vakhata...ema ApaNI jItanA poInTa vadhatAM rahe. binajarUrI kharatuM jAya. pachI zeSa rahe temAMthI mahAnatAno piMDa racAya. Ama uttamatAnA ughADa mATe, uttamatA vikasAvavA mATe nirIkSaNa jarUrI che. bhAvanagaranA zreSThivarya zrI tribhovana bhANajI AvI 'DAyarI' -rojanizI rAkhatA. vItI gayelA vakhatanuM vaLatara meLavatA. potAnI nirbaLatA temAM ThAlavatAM ane e nirbaLatAne jItavAno pUro prayatna karatA. ene sahAre jIvanamAMthI nabaLI vRttione nAthatA. azobhanIya vartaNuMkamAM pheraphAra karatA. ema karIne potAnA jIvanane umadApaNAmAM laI gayA. moTo phAyado e anubhavyo ke je kAMI bolAtuM hatuM temAM binajarUrI ghaNuM che ema lAgyuM enI jANa thatAM vANIno durvyaya aTakI gayo. vANImAM oja ane teja pragaTyAM. roja ne roja, sUtAM pahelAM sAta lITInuM AtmanirIkSaNa karavAmAM Ave to unnata jIvana hAthaveMtamAM maLI zake. karI jovA jevuM che ! ri - 45 Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pukAro game te svare, huM maLIza ja; samayanA koI paNa thare huM maLIza ja. na khUle na tUTe kaTAyeluM tALuM; koI hijaratInA ghare huM maLIza ja. hato huM sudarzana sarovara chalochala; have kuMDa dAmodare huM maLIza ja. nagAre paDe dAMDI pahelI ke core; samIsAMjanI jhAlare huM maLIza ja. bapore uparakoTanI sUnI rAMge; aTUlA koI kAMgare huM maLIza ja. taLeTI sudhI koI vhelI savAre; jazo to prabhAtI svare huM maLIza ja. koI paNa TUMka jaI jarA sAda dejo; sUsavatA pavananA svare huM maLIza ja. zikhara para caTakatI haze cAkhaDI nedharIne kamaMDala kare huM maLIza ja. chatAM yAda AvuM to kedAra gAjo; tarata AvIne bhItare huM maLIza ja. zame maunamAM zabda mArA pachI paNa; koI soraTha dohare huM maLIza ja. haze, koka jaNa to ukelI ya zakaze; zilAlekhanA akSare huM maLIza ja. mane gotavAmAM ja khovAyo chuM A, patye parakamA Akhare huM maLIza ja. jUnAgaDha, tane to khabara che, ahIM harajhare, jhAMkhare, kAMkare huM maLIza ja. thaLaprItinuM giranArI manorAjaya 646 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vatanaprItinI zUla kavizrI rAjendra zukale kaheluM ke, "varSo pahelAM jUnAgaDhanI koI sAhityika saMsthAe kAvya-paThanano kAryakrama yojelo. huM amadAvAdathI esa.TI.basamAM jUnAgaDha jaI rahyo hato tyAre jUnAgaDha vIseka kilomITara dUra rahyuM hatuM tyAM acAnaka A kAvya AvyuM." vaLI bhAvanagaranA mahendrasiMha paramAra oDio keseTa "gajhala giranArathI"mAM kAvya-paThananI pahelAM teo A kAvyanuM rahasya khulluM kare che; ane vatana prItinI A gajhalanI 13 kaDI sudhI vistarelA kavinA bhAvo jotAM e vAta sAcI lAge che. "jUnAgaDhamAM ja giranAranI chAyA taLe mArI kavicetanAno udaya thayo eTale jUnAgaDhathI pRthaka kyAreya mArA hovAne anubhavI zakyo nathI. mane evuM hatuM ke koI paNa mANasamAM hoya evI vatana prIti jUnAgaDha mATe mane che. paNa A racanA racAyA pachI mane khabara paDI ke vAta eTalI sIdhI nathI. A sthAna sAthe mAre aneka kALamAM, aneka janmamAM koI rahasyamaya saMvAda rahelo che, e A racanAnI upalabdhi che. jUnAgaDhamAM koI paNa samaye, koI paNa kALe mArA vidyamAna hovAno anubhava A racanAmAM pragaTa thayo te A racanA pUrve mane paNa spaSTa na hato." gajhalamAM 13 zeranuM laMbANa kavie karyuM e A bhUminA kAraNe che. adhyAtmanI UMcAI ane ciMtananI UMDAInA darzana bAramA zeramAM thAya che : "mane gotavAmAM ja khovAyo chuM A, patye parakamA Akhare huM maLIza ja." vAcako ! basa, A majAnA kAvyane mANo.. ' - pra1 vari Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kALa mahArAjAnI balihArI badhAe svIkAryuM che ke kALa badalAI cUkyo che. badhAja kSetramAM badalAva AvI cUkyo che. eka udAharaNa ApuM : jainonI vastI sauthI vadhu hoya evA amadAvAdanA dozIvADAnI poLanA vistAramAM eka khaDakI che je zukalanI khaDakInA nAmathI oLakhAya che. varSo vitatA tyAM je brAhmaNa zukala rahetA hatA te jaja banyA. AjubAjunA jaino hatA te saMghanA AgevAna banyA. koI evo prasaMga banyo ke kAraNavazAt A jaina AgevAno korTamAM phariyAda karanAra hatA ane pelA zukala e korTanA jaja hatA. jaje vAta sAMbhaLI cukAdo Apyo. pachI AgevAnone kahyuM ke jatI vakhate mArI cembaramAM thaIne jajo. badhA bhAIo to vimAsaNamAM paDI gayA! zuM haze? saMkocathI jajanI cuMbaramAM to gayA; paNa nIkaLyuM juduM. jaja sAhebe eka eka jaina AgevAnane oLakhI batAvyA! pachI vAta laMbAvatAM teoe kahyuM ke mArA bA ema kahetAM ke baTATA cholIne tenI chAla eka DabAmAM rAkhI mUkatI ane rAtanuM aMdhAruM thAya ane ATha vAgyA pachI e nIce mUkI AvavI. jyAM AjubAju jaino rahe che tyAM koIne A vistAramAM pheMkAyelI baTATAnI chAla joI ema samaje ke jeno baTATA khAya che to anartha thAya, mATe chAla rAte aMdhAruM thAya pachI mUkI AvavI. keTalI jAgRti hatI! ane Aje..? khuda jaino ja baTATA khAya che pachI kAMI kahevAnuM ja zuM rahe? are ! nonaveja na khAvuM evuM evuM paNa kahevuM paDe che ! eTale zukalanI khaDakInA A prasaMganA anusaMdhAne Ajano badalAva kheda sAthe jovo paDe che. chatAM kALA DibAMga vAdaLAM jevI nirAzAomAM paNa AzAnuM kiraNa kinAra banIne jhaLakI UThaze evI aTala zraddhA che. varSo pahelAnAM saMskAranI suvAsa yAda Ave che. ISTa tattvonI sAthe gADha saMbaMdho gharAvatA parivAro yAda Ave che. vahelI savAre ghara-gharamAM AratI pUjA thatAM. e raste nIkaLIe to maMtroccAranA ane ghaMTaDInA madhura taraMgo vAtAvaraNamAM laherAtA. cheka nAnapaNathI A saMskAro bALamana para gADha banI aMkAI jatAM. A bALako paMDitanI adAthI zAstronA pATha kaDakaDATa bolI saMbhaLAvatA. 48 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AjanA divasanuM varNana paNa karI na zakAya evuM varavuM thatuM jAya che. pUjApAThanI vAta to javA do, khAna-pAnanAM raMgaDhaMga to niyamone neve mUkI kyAMya AgaLa nIkaLI gayA che. e to koInA gharanA phrija kholIne joIe to dekhAI Ave. pahelAnAM e divasomAM khAdya padArtho gharamAM ja banatA. mIThAIo paNa gharamAM banatI. emAM darekanI ruci sacavAtI. Aje badhI vastuo bahArathI lAvavAnI thaI gaI che. gharamAM jamaNavAra hoya to moTA bhAganI vastuo bahAranI ja hoya! ApaNe je kAMI khAIe chIe tenuM pAcana thaIne lohI, mAMsa-majjA, virya bane che. bahAranI je-te vastuo svAdanA caTakAnA kAraNe gharamAM AvatI thaI che eTale AhAra zuddhinA nAme to moTuM mIMDuM ja! sahu koI jANe che ke jevuM ana tevuM mana.vicAra ane AcAramAM je mAThAM pariNAma AvyAM che e sahunI jANamAM che. parivAro nAnAM thatAM gayA ane TuMkA parivAranA mana paNa saMkucita ane TuMkA ja thayAM. ApaNA jainonA gharamAM paNa pUchavuM paDe. rasoInI zuddhatA mATe to zaMkA ja Ave. are, khAkharA jevI vastu gharamAM banAvavAne badale bahArathI AvatI thaI. vaLI A badhuM bahArathI AveluM khAdyAna phijamAM - DIpa phrijamAM divaso sudhI paDyuM rahe che. enI pAchaLa khoTuM gaNita maMDAya ke paisA bace che. Ama patanano grApha UMce caDato jAya che! pahelAM je joI nIcA joNuM thatuM e seksa ane hiMsA ApaNA susaMskRta gaNAtA gharamAM AvI rahyA che. ApaNAthI AvuM na karAya' --evo vicAra nAbUda thayo che. kALa badalAyo che. "AMdhI caDyA kare che, AMdhI zamyA kare che, samaju jIvo sadA ye nizcala UbhA rahe che." A AMdhI che. game tevI bhAre AMdhI aMte to ame ja che. A AMdhI paNa zamavAnI ja che. mane evI zraddhA che ke AjanI badabU bharI havA khAtara banI jaze ane emAMthI navo sAro pAka laNavAnI mosama Avaze ja. e divaso dUra nahIM hoya. zukalAnI khaDakImAM banelI eka nAnI lAgatI paNa mahattvanI vAta parathI AciMtana pragaTyuM te tamArA badhAnI pAsethI sArA banavAnuM nimitta mAMgI le che. prakramA 2 49 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upamiti pravacanamALA H muddAo vandanA graMtharAja upamitinA samagra akSarone vandanA karuM chuM. siddharSi mahArAja tathA temanI guru paraMparAne vandanA karuM chuM. siddharSi mahArAjanuM pUrvajIvana kula paraMparA brAhmaNa; teo kavi mAghanA bhatrIjA thAya. upamiti jevA mahAgraMthane potAnA jIvanamAM sAMgopAMga avataraNa karanAra, bhAvanagaranA zrI motIcaMda giradhara kApaDiyAnuM smaraNa karIe. emaNe A gaMthanuM pUrNa adhyayana karyuM hatuM. paricaya koI paNa viSaya evo nathI ke je upamitimAM na hoya ! tenA viSayonI vipulatA jANavA mATe enA anukramanI mALA jotAM ja mastaka DolI UThe. mAtra viSayonA nirUpaNane ja joIe to anubhUti thAya ke A Akho graMtha paramatattanI kRpAthI prApta thayo che. koI sarjaka game teTalo prajJAzALI hoya to paNa Avo graMtha racavAnuM tenuM gajuM nathI. Aje AvA prAjJa vidvAnonI moTI TIma kAme lAge ke koI mAtabara saMsthA Avo projekTa kare to paNa upanitinI jarAtarA najIka AvI zake tevI racanA paNa na thAya. A racanA evI adbhuta ane ciraMjIvI che. eka vicAra vicAra to ema thAya che ke, bhAgavata-rAmAyaNanI jema upamiti graMthanuM saptAha besADavuM. bauddhikone, zraddhALuone ane sAhitya-rasikone zrotA tarIke AmaMtraNa ApavuM. jagatanA uttama sAhityanI haroLamAM gaNanA karI zakAya, e haroLamAM unnata mastake UbhuM rahe tevuM A pradAna che evuM duniyAnA sAkSarone jaNAvavuM joIe. jaina zAsananI A anokhI oLakha che. upamitigraMthamAM ciMtanAtmaka vicAra-ratno pAne pAne verAyAM che. A graMthanI kaMDikAomAM raju thayelI vAto e gaIkAlano itihAsa nathI, AjanA tAjA samAcAra jevA Aje ane atyAre paNa prastuta che ! AjanA viSama (ane viSamaya paNa) thatAM jatAM samayamAM paNa jIvananAM aMdhArA UlecIne navo prakAza Ape tevA che. graMthakAra mahApuruSa graMthanA racayitA maharSi siddharSinI pratibhAnA guNagAna karatAM na dharAIe. saMskRta bhASAnuM asAdhAraNa prabhutva dharAvanAra A pratibhAvaMta gadya tathA padyamAM 50 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ akutobhayavicaraNa karI zake che. satyanI pUrNa rajuAta, paripakava jJAna pakSapAta, mAnavamananA agAdha citta vikArono pUrNa abhyAsa --A badhA temanI saphaLa zailInA aMgo che. vi.saM 9daranI AsapAsanA samayanI sAmAjIka paristhiti, te samayanA rIta-rivAjo vagereno anUTho abhyAsa teoe kevo karyo hato; sarvAgINa ceto vistAra teoe kevo sAdhyo hato tenuM je diggadarzana che te Azcaryacakita kare tevuM che. ahaMno sAdhu ekAMgI na hoya paraMtu te sarvAgINa daSTivaMta hoya tenuM A Adarza udAharaNa che. vikramanA dazamA zatakamAM zrImALamAM A graMtha-maNinI racanA thaI te pachI tenA anukaraNarUpe kulavalayamAlA graMtha zrI saMghane maLe che. upamitinA sAroddhAra sAra-saMkSepa rUpe to saMskRta, prAkRta ane junI gujarAtImAM ghaNI racanAo maLI che. vartamAna zrI saMghanuM parama saubhAgya kahevAya ke Avo graMtha akhaMDa rUpe ApaNane sulabha thayo. vaLI bhAvanagaramAM tenuM vAcana-zravaNa thayuM. tyAMnA eka zrAvaka te graMthane gujarAtImAM utAre che. temaNe karelA anuvAdamAM paMktie paMktie jovA maLe che ke anuvAdaka muLa graMtha-kRti ane graMthakAra pratyenA ahobhAvathI kevA lathabatha che. zrAvako paNa saMskRta bhASAnA sujANa bane ane durbodha graMthanI ArapAra ArAdhanA kare. jo ke te kALa A mATe ja hoya tevA ghaNA nakSatro tyAre ahaMtu zAsana-gaganamAM camakatA jovA maLe che. Ajano samaya e vAtAvaraNathI viparIta che. Ane zuM kahevuM? vartamAna saMghamAM zramaNa saMghamAMthI aneka sAdhu mahArAja sAhebo AmUlyavAna graMthanuM adhyayana kare che. pUrve paNa ghaNA munirAja A graMthanA marmathI raMgAyA che. samagra graMthamAMthI sahaja vairAgya, sahaja saMvega pade pade nItare che. AnA vAcanazravaNa dvArA saMsAranA mULa svarUpano bodha thAya che ane mokSanuM lakSya nizcita thAya che. AvA mUlyavAna graMthane sabhA samakSa kaI rIte nirUpavo tenI mUMjhavaNa hatI. zramaNa saMghane teno rasto traNaso varSa pachI pATaNamAM maladhArI hemacaMdrasUri mahArAje sabhA samakSa tenI prarUpaNA karI tyAre tyAM vidyamAna aneka sAdhuo mAtra kevI rIte AnuM guMphana thAya che te jANavA pratyakSa sAMbhaLavA AvatA. tyArabAda A graMtha sabhA samakSa vaMcAvA lAgyo. haju Aje paNa tenuM vAcana ane zravaNa baMne virala gaNAya che. A graMthane prabuddha tathA sAmAnya zrotAgaNa eka sarakhI rIte samajI zake tevA bhAga-vibhAga pADIe to varNano, upadeza paMktio, vyAkaraNanA abhyAsa mATenA 51 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kriyApado vagere bharapUra sAmagrInA khajAnArUpa kaho ke ANarUpa A graMtha che. temAM adbhutarasa, hAsyarasa, zRMgArarasa vagere 2sonuM nirUpaNa puSkaLa pramANamAM che. Ama rasajJa jijJAsune je joIe te AmAMthI maLI zake tema che. kutrikA paNa kahevAya tevo A graMtha che. pUjya udayasUri mahArAjane, pUjya padmasUri mahArAjane A graMthanI ghaNI kaMDikAo kaMThastha hatI. Ama kaMThastha karavAthI mULa graMthakAra sAthe parokSa saMbaMdha sthapAya che ane graMthakArano anugraha paNa prApta thAya che. ApaNA zrI saMghanI pratyeka vyaktie jIvanamAM e * vAra to zakyataH mULa athavA gujarAtI anuvAdanuM vAcana-zravaNa avazya karavuM joIe. enA dvArA graMthakAranI kRpA ane anugrahano lAbha thAya che. - prAImari } kathA-vArtA e upadezanuM prabaLa sAdhana che. kathAkAra jyAre ucca Adarzo sAthe apUrva rasa reDIne je kathAnuyoga ApI zake che te zuSka upadeza karatAM vadhu asara karI jAya che te niHsaMdeha che. ApaNA dezanA kathA sAhityamAM jaina kathAnuyoga agrapada bhogave che. emAM ye 'upamiti bhava prapaMca' graMtha avvala che. zrI siddharSigaNino Azaya upamiti dvArA saMsAranA sarva prapaMca batAvavAno che. vArtArUpe saMsAranA gUDha rahasyo jevA ke manovikAro, doSo ane iMdriyo kevI rIte kAma kare che te barAbara batAvI, te dvArA cittane saMsArathI vimukha karAvI yogya mArge laI AvavAnuM kArya saraLa rIte karI zakyA che. manovikAronuM TIkAtmaka ke upadezAtmaka varNana vAMcanArane ke zrotAone zuSka lAge; graMthakartAe saMbhALapUrvaka ane sArI rIte kahevAnuM kahI dIdhuM che ane Azaya siddha karyo che. zrI siddharSigaNie upadeza prasaMgo evI suMdara rIte prayojyA che ke sAMbhaLanArane magaja para dabANa na karatAM zAMti Ape ane dhAryuM kAma barAbara karI Ape. saMskRta sAhityamAM advitIya evo A graMtha adbhuta che. ApaNA sadbhAgye A graMthano saraLa chatAM rasALa evo gujarAtI anuvAda upalabdha che. enuM vAMcana ane manana cittane samajapUrvakanI zAMti Ape tevo che. (anuvAdaka zrI motIlAla gIradharalAla kApaDiyAnI prastAvanAno aMza.) para Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAdagAra manorathamALA sAkSAt zrI jinadevane nIrakhazuM, kyAre aho! netrathI, ne vANI manohArI citta dharazuM, kyAre kaho premathI; zraddhA nizcala dhArazuM jinamate, zreNikavatuM ke same, ne devendra vakhANa pAtra thaIzuM, kyAre supuNya ame! kyAre deva calAyamAna karavA, mithyAmati Avaze! ne samyakatva suratnanI ama viSe, sAcI parIkSA thaze! kyAre pauSadhane grahI praNayathI, sadbhAvanA bhAvazuM ne romAMcita thaI tapasvI munine, kyAre paDilAbhazuM sad vairAgyarase rasika thaIne, dIkSecchu kyAre thazuM ne dIkSA grahavA munIzvara kane, kyAre subhAgye jazuM! sevA zrI gurudevanI karI kadA, siddhAMtane zIkhazuM ne vyAkhyAna vaDe samastajanane, kyAre pratibodhazuM! gAme ke vijane surendrabhavane, ne jhUMpaDe kyuM sama! strImAM ke zabamAM samAnamatine, kyAre dharIzuM ame! sarpa ke maNimALamAM kusumanI zayyA tathA dhULamAM, kyAre tulya thazuM praphullitamane, zatru ane mitramAM. yogAbhyAsa rasAyaNe hRdayane, raMgI asaMgI banI, kyAre asthiratA tyajI zarIranI, vANI tathA cittanI; AtmAnaMda apUrva amRtarase, hAI thazuM nirmaLA, ne saMsAra samudranA vamaLathI, kyAre thaIzuM vegaLA! kyAre siddhagiri pavitra zikhare, jaI zAMtavRtti sajI, siddhonA guNano vicAra karazuM, mithyA vikalpo tyajI; vAsI candana kalpa thaI pariSaho, sarva sahIzuM mudA, AvI zAnta thaze aho ama kane, zatru samuho kadA! zreNI kSINa kaSAyanI grahI ane, ghAtI haNIzuM kadA, pAmI kevalajJAna koNa samaye, dezuM kadA dezanA! dhArI yoganirodha koNa samaye, jAzuM aho mokSamAM, evI nirmaLa bhAvanA praNayathI, bhAvo sadA cittamAM. kAvya-AsvAda pUjyapAda pIyUSapANi AcArya mahArAjazrI vijaya amRtasUrIzvarajI mahArAjanI dIkSAnA pahelA varasamAM (vi.saM. 1971). A manorathamALAnI racanA thaI mULa boTAdanA desAI parivAramAM kavitvanI havA hatI. kavi dAmodaradAsa khuzAladAsa boTAdakaranI sAthe beThaka lakSmIcaMda bhavAna desAInI kApaDanI dukAne hatI. navAM navAM kAvyo race ane dukAne gharAkI na hoya tyAre saMbhaLAve. Ama kAvya-racanAnI preraNA maLI rahetI. manorathanI sopAnazreNinA eka eka pagathiyAMnI ahIM kramaza: rajuAta che. prabhu sAthe meLApa karavAno manoratha e jIvananA sarvocca dhyeyarUpe che tethI prAraMbhano manoratha che. kyAre! zabda batAve che ke evo divasa kyAre ugaze. samavasaraNamAM virAjita sAkSAta prabhune mana bharIne jovA che, kyAre joIzuM. joyA pachI vANI cittamAM gharIzuM evI zraddhA to hoya, paNa te evI nizcala hovI joIe ke devone paNa te zraddhAnI noMdha levI paDe! prAcara 53 WWW.jainelibrary.org Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meghakumAra rAjagRhI nagarI, zreNikarAjA, dhAriNIdevI, putra meghakumAra. meghakumAranI apsarAne zaramAve evI ATha patnI. zramaNa mahAvIranI vANI sAMbhaLI; vacano gamyA. saMsAra na gamyo ! dIkSA lIdhI. meghakumAra muni thayA. pahelo divasa: prathama rAtrie kramathI chevaTanA saMthArA para sUtA; rAtrie bahAra jatA AvatA munionA caraNa vAraMvAra zarIra sAthe athaDAtA. saMthAro dhULathI bharAyo. nimitta maLatA gaIkAlanI rAta sAthe sarakhAmaNI thaI. becena mana nirNaya para AvyuM A na paravaDe. A karatAM ghara sAruM. mahela sAro. zarIranI sukhAkArIno vicAra mukhya co. jIvadaLa uttama tethI nirNayamAM vacce prabhune rAkhyA. prabhune pUchIne savAre ghera saraNuM. savAra paDI. prabhu pAse gayA. prabhue ja pahelo prazna karyo H rAtre tame je vicAryuM te barAbara nathI. gayA bhavamAM hAthInA avatAramAM tame ghaNuM sahana karyuM, ArtabhAva vinA sahana karyuM. e badhA to jAnavara hatA. A to badhA jagata pUjya. saMsAranA tyAgane varelA sAdhuonI pavitra caraNarajathI saMthAro bharAyo. evA kAraNathI manane vyagra na karavuM. AkuLa vyAkuLa na thavuM. prabhunA vacananI asara thaI. lajjAthI zeraDA paDyA. vratamAM sthira thayA. nI mAThA vicAranuM mithyAduSkata karyuM. manamAM saMkalpa thayo. abhigraha lIdho. be AMkha sivAya koI paNa aMgane bhale IjA pahoMce, manamAM koI azubha vicAra nahIM karuM. (AdhAra : upadezamALA gAthA 154 - vRtti heyopAdeyA) _ prajA | 'pAThazALA' nA A aMkanA saujanyano sAbhAra svIkAra karanAra pUjya AcAryazrI nemisUri mahArAja sAhebanA samudAyanA pUjya cAritrazrIjI mahArAja sAhebanA ziSyA pUjya hemalatAzrIjI mahArAja sAhebanA ziSyA pUjya jitamohAzrIjInI preraNAthI.. pujya muditAzrIjI mahArAja sAhebanI 100 mI oLI tathA pUjya jinamitrAzrIjI mahArAja sAhebanI 90mI oLI nimitte... saujanya dAtA : vimaLAbahena dhIrajabhAI punAtara : ilAbahena narendrabhAI : khububahena pArasabhAI : kiMjalabahena devAMgabhAI valasADa 2 prakAzaka: bApAlAla manasukhalAla zAha TrasTa vatI, rameza zAha (saMpAdaka) YTOTOM 703, nUtana nivAsa,bhaTAra mArga,sUrata : 395 001 Phone: (0261)2240733 & 3054748 Mo.: 9427152203 pustaka: 73 email : ramesh_pathshala@yahoo.com (tamArA tathA deza-videzamAM vasatA tamArA snehInA imeila saranAmAM mokalo ame temane 'pAThazALA'nA navA-navA aMko meIla karIzuM) 654