Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir / kobAtIrthamaMDana zrI mahAvIrasvAmine namaH / / / / anaMtalabdhinidhAna zrI gautamasvAmine namaH / / / / gaNadhara bhagavaMta zrI sudharmAsvAmine namaH / / / / yoganiSTha AcArya zrImad buddhisAgarasUrIzvarebhyo namaH / / / cAritracUDAmaNi AcArya zrImad kailAsasAgarasUrIzvarebhyo namaH / / AcArya zrI kailAsasAgarasUrijJAnamaMdira punitapreraNA va AzIrvAda rASTrasaMta zrutoddhAraka AcAryadeva zrImat padmasAgarasUrIzvarajI ma. sA. jaina mudrita graMtha skeniMga prakalpa graMthAMka :1 jaina ArAdhanA na kandra mahAvIra kobA. // amarta tu vidyA zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra zahara zAkhA AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kobA, gAMdhInagara-zrI mahAvIra jaina ArAdhanA kendra AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira kobA, gAMdhInagara-382007 (gujarAta) (079) 23276252, 23276204 pheksa : 23276249 Websiet : www.kobatirth.org Email : Kendra@kobatirth.org AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira zahara zAkhA AcAryazrI kailAsasAgarasUri jJAnamaMdira traNa baMgalA, Tolakanagara parivAra DAiniMga haoNla kI galI meM pAlaDI, ahamadAbAda - 380007 (079)26582355 - - - For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAribhASika-za0dukoza, puravaNI. kato, vizvanAtha maganalAla bhaTTa The success and enduring influence of any systematic construction of truth, be it secular or sacred depend as much upon an exact terminology, as upon close and deep thinking itself. Indeed, unless the results to which the human mind arrives are plainly stated, and firmly fixed in an exact phraseology, its thinking is to very little purpose in the end. - Trench: On the Study of Words. gujarAta varnAkyulara sosAyaTI taraphathI - chapAvI prasiddha karanAra, hIrAlAla tribhuvana dAsa pArekha bI. e., Asi. sekreTarI, amadAvAda, kiMmata pAMca AnA For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pAribhASika zabdakoza puravaNuM khaMDa Abandon, Atmavisarjana [na.bho.] ! Accessory, upasAmagrI ni.bho.] a. ka. 254: mahArA kaMThamAMthI gIta- a. ka. 219: hunnarathI TevAyelA ane paMktione pravAha hevo te cAlyA ke jANe hannarathI sahejamAM bagaDelA jamAnAmAM kalpanAe prayoganI sAthe mahAre kazo saMbadhe ja zakti bhabhakAdAra zobhA zaNagAra ane upanA hoya ane kalAmAM matta, AnaMdamaya, sAmagrIthI maLatAM sarva uddIpanI mAgaNI Atmavisarjana tathA pariNAma tarapha nitAnta kare che: (mULa aMgrejI:-In a generation upekSA e sivAya mahe bIjuM kazuM saMvedana accustomed to art and soon coranubhavyuM nahi. (mULa aMgrejI:-The rupted by art, the imagination "Ah fors' e lui aria" and the quickly demands all the stimulants "Semper Libera" poured from my offered by magnificent decorations throat almost as though I had and accessories.) nothing whatever to do with the Accoustics, Galati (ul...] performance, and the only sonsation vi. vi. 103 1 esperionced was one of almost Adhesion, saMlagnatA [ki.gha.] delirious artistic abandon and jI. zo. 1, 145: saMlagnatA athavA koI recklessness.) padArthane vaLagavAnI zakti (a.) Absentee landlordism, gera Administration, tatra [ba.ka.] hAjara jhamInadArI [ba.ka.] aM. 65: juo Constitution (pR.43) pra. 10, 122: matalaba ke yuropIya ciMtake jene "gerahAjara jhamInadArI" (ebsanTI | Affirmation, astipakSa [na.bho.] lenDaleDijhama a. J.) no mahAga kahe che, a. ka. 273: padya ane saMgIta abhitenI A sthiti che. nayamAM rasapaSaka bane che ke anyathA thAya Absolutism, ekAntavAda priA. vi. che ? A praznano uttara astipakSamAM ane khAnagI kAgaLa, tA. 19-6-31]. nAstipakSamAM, ane bannenA mizraNamAM ApavAthI saMpUrNatA Avaze ema lAge che, Abstract, bhAvAtmaka (pa.go] | vi. vi. 89 vijJAnanA bhAvAtmaka ane Agenda paper, nizapatra [pU.vi.]. varNanAtmaka e be mukhya vibhAgamAM bhAvAtmaka sArtha gujarAtI joDaNIkoza, 932 4. ane varNanAtmaka Concrete e Agriculture, kRSividyA [pa.go.] zabdano artha spaSTa karavAnI jarUra che. vi. vi. 103 For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Amateur A priori Amateur, kalApremI kalApriya ni..] | copaDIo aneka prAMtamAM phelAya che tathA AMgla aka. (1) 96: naTIne dhaMdhe AbarUne deSanA (A.) ghAtaka viSane garadama phelAvI gaNAto nathI, paraMtu keTalIka vAra kuTumba rahI che, e A ApaNI navI janmelI asmimaMDaLamAM khAnagI khelo thAya che hAre keLa- tAmAM mithyAbhimAna Adi kIcaDa keTalA vAyelAM kuTumbomAMthI puruSa tema ja strIo pramANamAM che, tenA prakaTa dAkhalA che. (jeNe "paDadAno tyAga karelo hoya che te) | Animation, ojasa [2.ma.] kalApremI khela kare che. (2) 112: kalApremI bu. pra. 58, ra72: juo Elegance nATaka khela tAmila bhASAmAM kelejanA vidyA (pUrvAdha pR. 60) thIo kare che. (3) 112: kalApriya nATaka khela" Animism, jhavavAda [vika] paMjAbamAM AjathI 20 varSa upara bahu jesamAM kau. 1931, eprila, 261: pASANayuganA hatA. (4) ra70: kalAsiddhi mATe abhyAsa anya ane upAsya bhAge daramIAna sapta ane Izvaradatta zakti baMne Avazyaka che ja; siMdhumAM jIvavAda "enimijhama" pravartato ema e kalA svayaMbhU che tema ja abhyAsa sAdhya che, kahI zakAya. to vadhAre caDhate abhinaya dhaMdhAdArI na karI sake ke kalApremI naTe e siddhi meLavI sake? Apparatus, umakaraNa [..] e prazna jarAka jovAlAyaka che. vi. vi. 372 Amoeba, jIvANuM [ki.gha.] Apperception' mass (jJAna) saMrakArapiMDa (prA.vi. khAnagI kAgaLa jI. . 1; 175: paNa zarUAtamAM ApaNe zedha mATe svIkArelAM dhoraNa mujaba cittanuM tA. 19-6-31] bIjarUpa cihana ApaNe pUrNa manuSyamAM jevAne Applied, badale jhINAmAM jhINuM jIvANu (amoeba) mAM Applied music, ajita zodhavuM joIe, ane te pachI manuSyani | saMgIta ni..]. sudhImAM tene kramazaH kevI rIte vikAsa thayo a. ka. 14: A vyApAranI dRSTie jotAM, te tapAsavuM joIe. saMgItakAvyanA upara je prabhAva prajita Anatomy, zarIraracanAzAstra [...] saMgIta (a m.)ne pravarte che; he ja prabhAva vi. vi. 103 kavikRta nATaka upara naTanI abhinayakalAno pravarte che. Anglo-phobia, glaza [ba.ka] itihAsa digdarzana, 12H "hiMdu supIri Apprentice, zIkhAu [ba ka] veriTi (Hindu Superiority)" jevI aM. 76 yunivarsiTImAM gujarAtI nibanya kevaLa azAstrIya cepaDIe ati lokapriya thAya lekhanane sAre mahAvare paDI jatAM hoya te che. aitihAsika navalakathAne nAme chatrasAla lekhakanI zIkhAu (8. eprenTisa) dazAnI jevA adhamane paNa vIra puruSa jevo citaryo ADaMbarI (pedantic paDesTika) kamabaddha hoya evI copaDIonA ApaNI aneka (strained TrenDa) oNDI khAtI (hopping bhASAmAM tarajumAM thAya che; zivAjI ane TIpu hapaga) vAkyAvalio ghaNI kharI' tyajI sulatAna jevAnI jIvanacaryAnA lagabhaga dareka sudharI jaya, ane bahu ochI chapAya, moTA banAvane mATe pUratA ane vizvasanIya Apriori; anubhava para nihAda] sAdhano che, chatAM temanA vize abhiprAya keTalAMka kAvyo, 1, TIkA, 115: jJAnanA bAMdhavAmAM hajI haThIlA matabheda pravarte che; ane anubhavapara aMza (A priori elements "ATaluM to jANa" "ATaluM vizeSa jANa" of knowledge) zuddha nirmaLa bhAvanAo jevI daSTa ane nAsAbIta tehamatathI nIgaLatI (Ideals, ideas of Kant); kavacita kavacita For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Aristocratic 223 Average thaI AvatI avarNanIya (zabdoccAramAM paNa ! graMthamAMthI thAya ane tenI rajuAta paNa na mUkI zakAya evI) AtmAnI sthitio, bhale ApaNe "arvAcIna' kahevAtA dRSTibiMduthI svarga patye vicAravAnI manuSyaAtmAmAM karIe -chatAM viSayanI rajuAta karavAmAM je rahelI svAbhAvika preraNA sau pUrva jIvananuM "revaraMTa philapasI" vALI (anAdarI vAbhAna karAve che. cApatraya bharI) zelI lekhako AvI racanAmAM aristocratic, ziSTazAsita [ba.ka.] vAparyA vinA rahI zakatA nachI, je zailIyu. sTe. 87-8, je varSomAM yurepanI prakArane vyApAra vaLI pAcho temanuM tATastha aMdara phrAnsanA rAjyaviplavathI badhAM rAjya khevarAvI, ullAsa emanAM aMtaramAM prakrAvate bandhAraNe zithila thaI gayelAM, te ja samaye lAge che, e zalI viSayanA samagra artha janma pAmavA chatAM yunAITeDa sTeTasanuM rAjya saMskAra ("esesiezansa') ne anurUpa bandhAraNa adyApi pitAnuM pUrva rU5 rAkhI hetI nathI. rahyuM che, ane ethI karIne caMcaLa amerikana | Atomic substance, adravya mAnasamAM ye rakSaka nItinI AvazyaktA vize [ na. de. ] evI mudrA paDI che, ke tenI purepanA sauthI su. zA. paH astitva arthAt savizeSa vadhAre ziSTazAsita (. erisTeTika) dezane guNadharmavALA azudravyano saddabhAva: (2) koSa paNa IrSyA thAya. 1; adravya (A. i.) zarIranI ghaTanA karaAsexual, aliMgI, amaithunI nide] nAra jhINuM paramANurUpa dravya athavA dhAtu. su. zA. (1) 7: A dehanI utpatti | Attitude, vRttisthiti [na. je. ] athavA piMDane AviSkAra thavAnA be mukhya va. ra7, 13: paraMtu AthI paNa vizeSa prakAra hoya che - bheda baMne kavinA paramatattva pratyenI kavitva(1) aliMgI (esephyuala); (2) liMgI darzananI vRttisthitimAM (a.) che, te hevo (sephyuala) (2) amathunI ( Asexual) sUkSma che ke atyAre huArI pAse te pratyakSa karAsRSTi-strIpuruSanA jAtibhedavALI vyakitaonA vanAre sUkSmadarzaka yatra nathI. saMbaMdhavaDe utpanna thAya nahi tevI sRSTi. | Authority, pramANupuruSa [ vi. ka. ] Associated, anuSaMgI [ ki. gha. ] ka. 1931, mArca 256: muMbaImAM epe che. ze. 1, 234: paraMtu sAmAnya rIte ? renTonA pramANapurUSa ("orthoriTI) De. josapha buddhine vyApAra ATale ja nizcaya karIne ] zeranI e bhASA vizenI bhASaNamALA aTakato nathI. e gAya kenI che, kevI che, te zarU thaI. kyAM che, zuM kare che vagere nizcaya paNa upajAve | Auto-erotism, Atmati [da.bI.] che. "A gAya che e saMprajJAna sAmAnya che, pra. 11, 290: Self love mATe gujarAtI konI che, kevI che, zuM kare che vagere vizvamAM zabda ko? pahele vicAre zabda sUjhe che, raheluM saMprajJAna cokkasa padArthane anuSaMgI Atmati': paNa e pavitra zabdano pavitra bhAva mArIne ene AvA apavitra bhAva mATe vApaAssociation, 1bhaNakArasaMga [vi.2.] re e barAbara nathI. ane e zabdane spa va. 28, 299H je zabda bhaNakArasaMga (A ga karavo ja hoya to ene potAne karavA a)thI jIvanavyavahAranAM atiparicita, na mATe aMgrejI zabda A. . umedavAra sundara ke na ucca, Alekhana viSaye na anu- beThe ja che. 35, 6 khaDAM kare tene grAmya gaNA. Average, sarvasAdhAraNa [ba. ka.] 2. arthasaMskAra [ vi. ka. ] . A. ka. sa. pravezaka, 27: ane rejidA ka. 1931, mArca, 191: paNuM sAhitya upaganI vastuonuM mUlya ApaNe te cIjanA racanAnI, kalAnI daSTie ema lAgyA vinA sarvasAdhAraNa (avareja a ) namUnA uparathI rahetuM nathI ke viSayapasaMdagI bhale dharma. | AMkiye chiye, te cheTuM nathI. Aver For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Bacteriology 224 Blank verse Bacteriology, jaMtuvidyA pi. ga] ! kau. 1930, mArca 169: dvimArgIkaraNanI vi. vi. 126: prAcIna hindI prajAmAM 217411 Bifurcation of studies - vijJAnano pracAra sAra hato ane bIjI prAcIna bIjo prazna abhyAsakramonA dvimArgIkaraNane prajAo karatAM temanI sRSTijJAnanI samRddhi hato. te para vizeSa carcA na cAlatAM e uMcA prakAranI hatI, eTaluM svIkAryA pachI, karAva thayo hato ke (1) maeNTrimAM badhA viSayo vedamAM badhuM arvAcIna vijJAna che, vedamAM jatu Avazyaka raheze, dvimArgIkaraNa tyAMthI zarU vidyA (B) hAlanA jevA ja svarUpamAM varNavelI nahi thAya. che...vagere atyuktiothI dUra rahevuM e ISTa che. Biophor, jIvANu, sacetana paramANu Balance, ni. de.] Balance of power, gultagai . zA. 6: vijJAnanI bhASAmAM jIvANu [ba. ka.] ( bAyophora)nA nAmathI oLakhAtA A dravyanA yu. sTe. 48: e vigraho mATe dharmavidha, sanAtana paramANuo sRSTikramamAM AraMbha vArasAnA ane bIjA hakko viSe kalaha, rASTra- pAmyA karaze te paNa teo avinAzI (Ape. maMDalamAM zaktitulA (b. o p beleMnsa opha sika rIte) samajAyA che. : pAvara) keI eka paNa rASTra mukAbale baLavattara (2) jue pUrtimAM Germplasm. banI jatAM viSama thAya tema thatuM aTakAvavAnI Biweekly, ardhasAptAhika [vi. ka.] agatya, vagere aneka kAraNo hatAM. kau. 5, 3, 830, ardha sAptAhika kesarIBand, chatrIvAju, chaMda, kutapa [ga.go.] ] mahArASTranuM A AgraNI vRttapatra trIjI gA.vA. pA. 1, 296: aMgrejI rAjyanA ogasTathI, maMgaLa uparAMta zanivAre paNa sahavAsa pachI ApaNe beMDa e zuM che te sama prasiddha thavA mAMDayuM che. javA lAgyA; tene ApaNI junI bhASAmAM "chatrIvAstu" kahetA. e zabda ane kalpanA Biology, 1. jIvanazAstra [ajJAta] kaMI navIna nathI. gAnAra vagADanArane je samUha - 2. jIvavighA [ pi. ge. vi. vi. jaze ke TeLuM tene pUrve chaMda (beMDa) kahetA ane 103 ] tenA uttama, madhayama ne kaniSTha bhede ratnAkaramAM 3. jaivazAstra [ vi. ka. ] gaNAvelA che. (2) juo nIce String band. kau. pa. 1, 304: punA AnaMdAzramamAM String band, tatakutapa [.ge.] jevazAstra ("bAyolojI") nI paribhASA gA. vA. pA, 1, 296: A uparAMta bhArata vize carcA. munie kutapa evA nAmathI 3 vRde kahyAM che; Blank verse, pravAhI padya [ba ka.] tene anukrame tatakutapa avanaddha kutapa ane A ka. sa. zuddhio ane vadhArA, 64: nATaya kutapa e nAma ApelAM che. tatakutapa vaLI aMgrejI blenka varsa ane pravAhI eTale sarve taMtuvAdyo vagADanArAonuM ToLuM; pRthvInA uttama namUnAmAM te arthAnusArI ke jene hAla sTraga beMDa kahe che te; ane te arthaSika artharArja, layalaharIo ja sAthe vAMsaLI, zaraNAI, zaMkha, muhurI, raNa mukhya laya banI rahI, aMgrejI paMktinA zIMgaDuM, moTo tAla ApanAra, rahelA hoya to Ayakha-laya-jAne ke gujarAtI paMktinA te sarvenA chaMdane (katapane) tatakutapa karyuM che. "pRtha"--laya-mojAne pitAnuM vAhana ja banAvI Barometer, vAyu bhAramApaka pi.ga.] le che mATe ja pravAhI padyano laya kalAmaya Bifurcation, dvibhAkaraNa, dvi- gadhano je chAMTa rUpa laya, ane tAlapradhAna bhAgIkaraNa [. ka.] kavitAne agara tAla vinA paNa paMktine For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Boarding 225 Capitalist cheDe ane kaDI cheDe draDha virAmavALI kavitAne Bolshevism bahu janatAvAda [A.bI.] je aniyaMtrita (vicAra chandane bandhanarUpa) va. 29, 66 mi. banDa rasele pUrve laya-e beca cheDAnA lo vaccenuM sonerI eka ThekANe bAlazivijhama (bahujanatAvAda) madhyabindu (golDana mIna) che; jenA pravAha- sAme be vAMdhA batAvyA hatA: "kamyunijhama mAM ja kalAnvita layamAdhuryanAM uttattama cAne samaSThirAjyatanya prApta karavA mATe rUpe khIlI zake che, ane kavitAsAmarthya manuSyajAtie je kiMmata ApavI paDe ema gadya ke saMgIta mukAbalo ja kayAMthI karI zake che e bhayaMkara che; bIjuM e kiMmata ApatAM eTaluM vadhI jAya che. blenka varsa pravAhI chatAM paNa mAgelI vastu maLe ke kema e padyaH nizcita virAmabandha vinAnuM padya. zaMkA che. Boarding, vidyAvAsa [A.bI.] | Botany, 1. ubhijavidyA [ sayAjI va. 26, 301: pacIsa varSa upara koNe sAhityamALA kacyuM hota ke strIone taravAnI kaLA zIkha 2. vanaspatividyA pi.go.] vavI joIe ane te mATe swimming vi vi. 103 bath yAne taraNakuMDa joie, ane chatAM | Breve, (Music) mahAhaMsapada [...] Aja banArasa hindu yunivarsiTimAM strI gA. vA. pA. 1, 50. onA vidyAvAsamAM e bAMdhavAnuM vicAra Semi breve, haMsapada [gogo.] cAle che ! gA. vA. pA. 1, 50. Cacophonous, karNaka, karkaza a | madhura [ba.ka.] A. ka. sa. 83: ApaNI gujarAtI uccAraNaDhabamAM ucharelAone AvI paMkti karNakaTa athavA karkaza athavA amadhura (9. kephenasa) lAge ja. Gaeophony, karkazatA [ba. ka.] khAnagI kAgaLa, tA. 23-10-30. Calculus, kalanavidyA pi.ga.] | vi. vi. 103 Calyx, bAhyakeza [...] vi. vi. 246: Capillary, kezIya pi.go.] vi. vi141: juo Cohesiveness. capitalist, mUDIpakSI, mUDIdAra [ba.ka.] aM. para: aMka (aMbAlAlabhAI) vANijya zabda industries yAMtrika udyoganA arthamAM vAparatA; vyApAra vANijya trade and industry. paNa vANijya zabdano artha | vahepAra ja thaI zake. (nhAnA moTA vahepAramAM Apa le thatI jaNase te vaNaja, vANijyane mAla, arthAt vANijya eTale vahepAra.) saMkhyAbaMdha majUre, sAMcAonA kArakhAnA, ane lAkha karoDanI mUDI vaDe cAlatA foszl.-Capitalised factory industries with powerdriven machinery and labour congregated in numbers ene mATe vANijya zabda khUTe che udyoga zabda apUrato che, kArakhAnAM giraNIo Adi zabda paNa ThIka nathI. eka ja zabda badhA ye anvayamAM vAparI zakAya evo maLaze paNa nahIM. sAMcAkAma upara bhAra devo hoya tyAre samuhodyoga, mUDI upara bhAra devo hoya tyAre mUDIdhadyoga, evA evA pAribhASika zabda vagara cAlavAnuM nathI. tema C. mUDIpakSI, mUDIdAra; majUre ke kAmagorena pakSanAne mATe kAmagArapakSI, TreDa yUniyana mATe kAmagArasaMdha, evA evA zabdo paNa joIze ja. vaLI kAma vagara rakha For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Cardinal Chard Data unemployed te bekAra te kAme | vagara pacce maLa vATe bahAra paDI jAya che, lAgelA majUrane kAmagArane badale kAmakAra paNa paNa A kASTakaMtu maLane sahelAIthI bahAra zAne na kahevA ? kAmakAra, kAmakA maMDaLa, kADhI nAMkhavAmAM bahuja upayogI che. vanaspati kAmakArapakSa, vagere. AhAramAM A jAtanuM "selyulojha" khUba cardinal, (Grammar) saMkhyAma maLI Ave che. Censor, mudraNaniyaMtA [vi.ma.] vAcaka ki.grA.] ma. vyA. 72: nizcita saMkhyAvAcaka vize premane daMbha, nivedana, 7: A uMbhaya bhASAntare TesTeyanA mULa pustakanI je paNa be prakAranAM che -saMkhyAkramavAcaka ane be judI judI AvRttio prakaTa thaelI tene saMkhyAkramapUraka. saMkhyAkramavAcaka saMkhyAne krama batAve che, dAkhalA -eka, be, traNa, anusaratAM jaNAya che. miDanuM bhASAntara raziyana mudraNaniyaMtA (c.) e kApakapa tathA cAra, ItyAdi. pheraphAra karIne prasiddha thavA dIdhela AvRtti Casting vote, tulasIpatra di. bA.] mujabanuM che, tyAre TakaranuM DhAyanA asala navajIvana, zikSaNa ane sAhitya, tA. 6- | hastalekhanI je lI AvRtti nIkaLelI te 12-31, 47-4: jyAre banne pakSa tarapha pramANenuM lAge che. sarakhA mata thAya tyAre pramukhane vizeSa mata | Champion, 1jamadekamala [sAbaramatI] ApI koI eka pakSanuM palluM bhAre karavAno 2. saMsAravijayI [hindI-mAdhurI) adhikAra hoya che. Ane aMgrejImAM 3. cakravatI [kumAra-saurASTra kAsTiMgavATa' kahe che. rukamiNue zrIkRSNane vi. ka. ka. 4, 3, 9: tAjetaramAM vAMcelA khatAM tulasIpatra nAkhI bIjuM palluM bhAre keTalAka vadhu ochA upayogI pAribhASika karyuM hatuM, e paurANika prasaMgane jIvatA zabdaH cempIana jagadekamala gAma rAkhavA mATe ApaNe kAsTiMgaTane "tulasI ("sAbaramatI") saMsAravijayI gAmA ("mAdhurI"). patra" kema na kahIe ? pramukhe tulasIpatra paNa ene mATe "saurASTra vattA "kumAra" ne nAMkhI TharAva pAsa karI dIdho, ema ApaNe cakravatI' uttama lAge che. kahI zakIe. Characteristic, (noun), lakSaNarekhA, cell, piMDa nide.] svabhAvalakSaNa [..] su. zA. keSa 6: piMDa-svataMtra jIvanavALo a.ka. (1) 20: juo Piancy (uttarArdha, aNu pachI te itara zarIranA aMzarUpa paNa hoya. pR. 158) (2) 70: henI pratibhAnuM mahaTAmAM Egg cell, garbhabindu ni de.]. maheTuM lakSaNa eka e hatuM ke avalokananI zakti su. zA. kaSa, 4: garbhabiMdu (e.c.) zukra henI tIvra hatI, mAnavasamUhanAM sUkSmamAM tathA zeNitanA yogathI, puruSanA vIryanA sUkSma ane satvara sarakI jAya tevAM svabhAvaaNu vaDe yukta thayeluM strInuM bIja. lakSaNo jevAne hameza e zakti jAgRta rahetI somatic cell, dhaTaka aNu ni de.] ane e svabhAvalakSaNothI ati sukSma rIte su. zA. 40-1: manuSyajAtimAM asAdhA- AkarSAtI (mULa aMgrejI:-His fine raNa TuMkA AMgaLAMvALA manuSyane dehadharma- power of perception, alive and ghaNe bhAge dehanA dhaTaka aNuomAM ja rahele susceptible to the most delicate and hoya che ema nathI. ovanescent characteristics of humaCellulose, kASTataMtu bApAlAla garabaDa nity, was one of the greatest feadAsa zAha]. tures of his genius.) pra. 13, 37 : zAkAhAramAM kASTakaMtu | Chord, ( Mathematics ) cApakarNa (c.) hoya che te pacI zaktA nathI; eTale te pi.go] For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ghorus 227 Collected works vi. vi138: hioe yunAnI prajA che paNa viTaMbanA naDe te Akho samAja pAsethI je kAMI lIdhuM haze temAM hindu eka vyakti tarIke eke prayane teno rasto ziSTatAnAM ta dAkhala thayA vinA rahyAM nathI. levA maMDI jAya. ApaNe hAla cAlatI laDhAI dAkhalA tarIke c. cApakarNane badale dareka mAM joyuM ke aMgrejI prajA game teTalA judA mataThekANe sines' jevAne upayoga jovAmAM matAMtarathI Amatema taNAtI hatI paNa jyAM Ave che. svadezane DaravAnuM kAraNa maLyuM ke bIjI paLe Chorus 1. gAyakamaMDaLa [na.bho.] virodhano nAza thaye, matamatAMtaro adazya thayA ane AkhI aMgrejI prajA eka a. ka. 38: grIka nATakamAMnuM c. (gAyaka vyaktinI sudaDhatAthI jamanI sAme thaI. A maMDaLa) saMskRta nATakamAM jaNAtuM ja nathI. jussAnuM nAma "hIransa" athavA "sudaDha 2. jhIla, yuvAna hA.da.] . eka--ekatAnatA. keTalAMka kAvyo, 1, (1) TIkA, 117 ne ! cohesiveness, saMsakti pi.go.] (2) 33: vi. vi. 141: kaNAdanA vaizeSika siddhAMtamIThA pachI premagIto taNI jhIla . mAM, tema ja jaina ane bauddha matamAM, tema ja DhaLI uchaLI chavAI jate. bIjA tavavettAonA matamAM paNa dravyanA hyme AkharasabApAlAla garabaDadAsa sAdhAraNa guNa viSe varNana jovAmAM Ave zAhI che. sthitisthApaktA svairya, saMsakti-saMghAta pra. 13, 39 : hAjarImAMnA Amarasa (9), abhedyatA, sAMdratA (impenetrability) (c.) ne amya svabhAva (acid character) cikaTatA, snigdhatA (viscosity) pravA grahaNImAM "sikreTina" (secretin) nAmanA hitA dravatA (fluidity), chidramayatAanya padArthane janma ApavAmAM thAya che sauSirya (porosity) vagere dravyanA guNonuM Classical; ziSTapadArUDha vika] pRthakkaraNa karavAmAM AvyuM hatuM. vanaspatimAM kau. 5, 1069: ziSTa padArUDha (klAsikala), mULathI zAkhA sudhI jIvanarasa sap no udvADumayasevakanA nAma pAchaLa kharI rIte ? gamanathI, tema ja chidramaya vAsaNomAMthI pravAaupacArika 'bhAI' ke e kaIka zabda hIonA thatA vyApana (diffusion) ane * binajarUrI che, e rivAjane anusarI AkhA abhisarSaNathI kezIya gatinI (capillary lekhamAM "aMbAlAla evo prayoga karyo che. motion) samajutI ApavAmAM AvatI hatI. Coherence, sudaDha aikaya ekatAnatA | Collected works; 1. kRtisaMgraha ki.mI.] [bhaMDaLa kamiTI). raNajItakRtisaMgraha. ke. le. 40: be aMkamAM sAmAjika taMdarastInAM be mULa to zakti ane svAtaMtrya 2. saMhitA [vika] para kaika vivecana karyuM have trIjuM lakSamAM ka. 5. 1124: e vivecananI pUrtirUpe, laIzuM. tene "sudraDha kaca"--ekatAnatA kahIzuM brAhmasamAja kevA saMjogomAM ane kaI rIte te cAlaze. aMgrejImAM ene "hIra" ! sthapAI tenA prAraMbhanA divasomAM te kayA (C) kahe che, sazakta zarIramAM avayavono prakAranuM kArya karatI, tene lagato eka phakare ekameka para e Azraya hoya che, badhI nIce utArIe chIe, je rasaprada thaI paDaze nasenasa evA aikacathI prerita hoya che ke evI AzA che. phakaro mekasamyularasaMhitA zarIramAM game tyAM meM paNa thAya te AkhuM ? (saMhitA kalekaTeDa varkasa)nA chaThThA maMDala nAme zarIra eke avAje pokAre che. tevI ja rIte 'ciMsa phoma e jarmana varkazopa, bAyo, jIvaMta samAjamAM evuM lakSaNa hoya che ke grAphikala esejha' mAMnA 'rAjA rAmamohanarAya" temAMnA game tenA para ke du:kha Ave, koIne zIrSakavALA pahelA nibaMdhamAMthI lIdhe che. For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Comedy 228 Conservative Comedy, 1. upahAsikA [rA.vi.] | mArga meLavavA mATenI vyavahArU bAMdhachoDa DhIMgalI, upodaghAta, 9: 1892 mAM lakhelI ( mAIjha c.) nI paddhati zakaya ja premanI upahAsikA' (Love's Comedy) nathI. mAM tenI zakti prathama dRSTie paDe che. Conceit, durAkRSTavicAraNuM [ba.ka.] 2. sukhapradhAna nATaka [..] A. ka. sa. 113: premetha AnaMda ke a. ka. 58: grIka nATakamAM (karuNarasa zekanA atizayamAM thoDI ghaNI tANIne ghaTAnATakamAM) naTanuM kada UMcu karavAne eka jAtyanA velI ghaTanA athavA durAkRSTa vicAraNA (ce. jADA taLiyAnA joDA paherAvatA hatA. tenuM kasITasa) AvI ja jAya. nAma cathrous hatuM. C. (sukhapradhAne | conception, svarUpakalanA ni.bhA.) nATaka) mAM naTa pAtaLA taLiyAnA jeDA a.ka. 13: amuka pAtratAnI svarUpakalanA paheratA. naTanI kRtithI svataMtra rahelI pUrva sAmagrIthI Comedian, hAsyarasanATakakAra nizcita thAya che; ane e kalanAne apUrvatAnuM [na. je. ] nAma mAtra bIjA vyApAranI sAthe sarakhAa.ka. 125H kAMIka A prakArane ja vyApAra maNImAM ja ApI sakAya. (mULa aMgrejI:nATakane vize eka cIka C. hAsyarasanATaka- The conception of a character is kAre batAvyuM che........... determined by antecedents not of Commonsense, 49 actor's own making and the term va. 27, 93: vakIla tarIke ramaNabhAInI originality can be applied to it tIkSNa buddhi hemanA dhaMdhAmAM jeTalI kAma only in, a relative sense.) AvI hatI teTalI ja hemanI vyavahAradaSTi nA vyavahAradaSTi | Concrete, varNanAtmaka [..] (c. s.) paNa upayogI thaI hatI. vi. vi. 89: juo pUrtimAM Abstract. Communism, 1. samaSTi rAjyata | Conscience, aMtarAtmA [ma.ka.] A.bI.] Conscious, sabhAna [vi.ka.] va.29, 66: jUo pUrtimAM Bolsberism ko. 5, 3, 770: atyAre pahelAM graMthasthA Communist, samaSTi svAmitvavAdI thaelA e sAhityamAM bahudhA bhAvanAtmaka ke [ A. bI.] kriyAtmaka, utkaTa mAnavatA pradhAnapade hatI, va. 30, 243 : jarmanImAM chellI cUMTaNI tyAre A gItamAM caDhautara zaktionA thaI temAM kamyuniTa" yAne samaSTi kavionI RtuvarNana nimitte AvirbhAva svAmitvavAhIonI saMkhyA vadhAre AvI. pAmatI sabhAna" (" kezyasa") kalA AgaLa Companion, zikSakamitra (ramaNalAla ! tarI Ave che. vasaMtalAla desAI consciousness, cetanAnuM kSetra [prA. kau. 1930, sa bara, 160; temanA vi. khAnagI kAgaLa, tA. 19-6-31] pitAnI evI mAnyatA hatI ke zikSaNanI ! kalA yurepicane jevI jANe che tevI hiMda- Conservative, 1. prAcInatApremI vAsIo jANatA nathI. eTale hAnapaNathI ja mi.ka.] temaNe potAnAM bane bALako mATe AyA A. ka. 1, 130: A jUnA rivAjane narsa tema ja zikSakamitra C. tarIke yuropi- pAchaLathI kaze artha na rahyo chatAM te prAcIna yunene ja rAkhyA hatA. tApremI-dhImA-iMglaMDamAM rahI gayA. Compromise, bAMdhachoDa [ba ka.] 2. saMrakSaNavAdI [A bI.] A. ka. sa. 19: kalAne gauravathI ja ajJa | che. 30, 38: A kAraNathI rA. dUrakALane ane saundarya premI, e be pakSo vacce madhyama prayatna ame piSTapeSaNa rUpa mAnatA nathI, For Private And Personal Use Only
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kchatirth.org Constructive 229 ane ene cAgya nyAya karavA sArU ame vAcakane smaraNa ApIe chIe ke pazcimanI krunI badhI Radicals yAne ucchedavAdIAthI ja sI nathI; . cAne sarakSaNavAdIonuM paNa tyAM heATuM baLa che, ane emanI 'Taga opha veAra' cAne shAmastAnI khe cAkhe cImAM ucchedaka jItatA jovAmAM Ave che, te paNa saMrakSakA deraDuM cheADI de teA ucchedaka ekadama jamInamAM pachaDAya e sthiti spaSTa che. purANapriyatA, Conservatism, kSemavRtti [ 6. khA. ] sArtha gujarAtI joDaNIkAza, nivedana, 8: peAtAnI hastI jokhamamAM heAya tyAre pArakAnA humalAthI bacI javA mATe, amuka jAtanI purANapriyatA kaheA athavA kSemavRtti (e.) kahe| te Avazyaka che. Constructive, maMDanapriya [na.de.] su. zA. 87: mAtra tee hAlanA sudhArakA jevA AvezavALA na hatA, tathA khaMDanapriya na hatA, paNa ma`Danapriya hatA, ane tethI dhAryA sudhArA samAjamAM praveza karAvI zakatA hatA. Contradiction in terms, anta virodha [na.bho.] a. ka. 274: 'gadyakAvya'e zabdamAM antavirAdha samAyeA che. Contrary, atyanta visamvAdI [ba.ka.] A. ke. sa. 184: hu=ahu vaiyaktika manujatva. huM=AtmA=sAmaSTika caitanyatva, e vedAntI anI nItine paNa tenAthI atyanta visamvAdI (keAnTrarI .) arthAM te A kAvyane viSaya che. (ApaNA tarkazAstranI paribhASAmAM kanTrI ane konTrADikaTarI (contradictory) ne bheda mane jaDatA nathI. ApaNuM AkhuM nyAyadarzana padAviSacaka che; padArthI jene kathe che. te khAdya vastu-sRSTine e zAstra ane e darzIna sparze che paNa kharuM ke ? na jAne ! paNa huM te pUchIza : pUchuM mhane kaTeva. eTale ahIM kAMTrarI mATe tenI jAtinu atyanta visamvAdI ema lakhavuM paDayuM che. hindI unI jema AvA aMgrejI ma Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Cosmic substance zabdone ja apanAvI levAthI prajAne vicAravikAsa tvarAthI ane kudaratI rIte thAya; ke vidvAne! mAthuM khajavALI khajavALI cAgya ribhASA ghaDe ane dareka zabdanuM ghaDatara (kudaratI rIte ja) te zabda sAthe jAhera kare, temAMthI prazna keTalAka rAkhta svIkAre keTalAkane avagaNe, e rIte ja thavA sambhave vAru e mATo prazna pachAta hindanI dareka praznanA vidvAneAe ukelavAnA che. A viSayamAM mhAru valaNa jANItuM che; huM bIjI rItine ja va chuM. tathApi aMgrejI zabdothI abhaDAtA paNa nathI. prazna nate calaNI banAvI le che tevA sa` paradezI zabdone gujarAtI ja gaNavA rAjI chuM. ) Control Experimeut, nirNAyaka prayAga [pA. go.] vi. vi. 26: amuka anAvanuM kAraNa amuka paristhiti che, athavA te amuka rAga amuka jaMtuthI thAya che e niyame tathya uparathI phalita thatAM hAya, te chatAM paNa vadhu prayAgathI A anumAnane sAkhIta karavAnI jarUra rahe che. A chellI kasoTI nirNAyaka prayAga C. E. thI thAya che. Convention, Poetical conventio, kavitArUDhi [ba. ka.] A. ke. sa. 114: paNa e viSayane sAmAnya vicAra karatAM sAgara-zazI, zazIkumuda, ravi-kamala, cAtaka-medha, Adi yugaleAne upayAga karavAnI kavitArUDhi saMskRta kavitAmAMthI gujarAtImAM AvI che evI kavitArUDhio ( poetical conventions) ne! je jhamAne ati upayoga jovAmAM Ave te jhamAne kavitAnI sajIvanatA pUratI nathI, ghaTI gaI che, ema jANavuM. Cordon, cakravyUhu [gU. vi.] sA gujarAtI joDaNIkAza, 825. Cosmic substance, prakRtidravya, jagAtu [na. de.] su. zA. 4: arvAcIna vijJAnapaddhati paNa eTaluM svIkAre che ke, prakRtidravya ke (keAsmika sabasTansa) jagaddhAtu eka che, ane For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Cross-breed 230 Degree te kramazaH aneka to, aNuo, ane golakarUpe pariNAma pAme che. Cross-breed, saMkaramANI [ki. gha.] | - pra. 13, 5 : e ja pramANe DAvine vikAsavAda samajAvyo te pahelAM meM enA niyamono amala duniyAmAM hato ja; lokone gheDeghaNe aMze enuM, spaSTa na hoya te ye aspaSTa bhAna hatuM, ane pitAnI AvazyakatAnusAra tenA lAbha uThAvatA hatA. IrAnIonAM lAMbAM nAka, aMgreja strIonI pAtaLI kamara,cInI strIonA nAnA paga, khaccara jevAM saMkara prANIo (c.-b.)nI utpatti vageremAM enuM ochuMvatta jJAna raheluM hatuM. Crustacean, kavacI [na. de]. su. zA. 23: kavacInI jAti (kasTezIana) sakhata pIThavALAM, ane bAjue havA levAnI paDIvALA, darIAnA pANIthI ! kinAre ghaNAM ghasaDAI AvelA jovAya che. cynic, cynical, vakradarzI, vAMkadekhuM, vAMkadekhuM [vi. ka.] - kau. (1) 4, 2, 96: "sInikala' mATe vakrabhAvI ne vakradazI sUcavAyA che. lakhANamAM eTale paNa bolANamAM nahIM. vAtacItamAM te je dhoraNe 'vAMkAbalI' ne "adekha" vAparIe chIe, tenI sevA svIkArIne ' vAMkadekha" "vAMkadekhe" e kaIka bela ghaDa joIe. (2) jAnyuArI, 1930, 57: vacce evI matalabanuM paNa kahI nAkhyuM ke ghaDAyelo itihAsa prerA) Ajane mATe, na ApI zake, ne tame badhA itihAsanA ziSyo che tethI huM kahuM chuM te mAnavAna nathI tenI mane khabara che." A sAMbhaLI kaI vAMkadekha (sinika) manamAM ema bolyo hoya ke, "te pachI ATalI badhI, kesariyAM karyA jeTalI, tasadI zIda le cho ?" te navAI nahIM. cynicism, 1. vakabhAva [vi. ka.] ko. 4, 2, 103: teo ATalI vaye paNa bhAvanAdanane ATaluM nirmaLa rAkhI zakayA che e emano moTAmAM moTo guNa nahIM ? bIjA bhAvanAzALIo to vIsI utaratA ke trIsI bese na bese tyAM kevA kara vakrabhAvI banI gayA hoya che ? paNa A sthitinuM kAraNa kadAca e hoya ke IzvarakRpAthI jIvanamAM eka vAra amuka prakAranI anukuLatAe ne sadbhAgya sAMpaDe, eTale pachI vakribhAvane khIlavA avakAza raheto nathI. 2. chidraSTi [ba. ka.] ka. 1930, eprila 256; bhAvanAmayatAthI ulaTu je 'sinisijhama' tene mATe "chiddhadaSTi' no zabda paNa apAela. D Debating society, carcAsamAja bhaumitika racanAvALI AkRti vela vagere mi. ka.]. manakalpita dhoraNathI banAvavAM. A. ka. 1, 235H A saMsthA carcA-| Deduction, nigamana [pa. ge.] samAja jevI hatI. tenI niyamasara sabhA vi. vi. 23-4, nyAyazAstranA niyama thAya, temAM teo judA judA viSaya upara pramANe jotAM vijJAnanI paddhati mizrita bhASaNe kare, nibaMdha vAMce. gaNAya. kAraNa ke Induction Agamana ane Decoration, citrAbharaNa, suzobhana D. nigamane baMnenuM temAM mizraNa che. [gu. vi.] Degree, (Grammar) saM. 1982 nI pahelI niyAmaka sabhAne Comparative Degree, bure ahevAla, pR. 39: citrAbharaNu (suzobhana ! katAvAcakarUpa ki, prA.] D.) ApelI jagyA upara kalpita citro ma. vyA. 75: saMsakRtamAM sAmAnya aMga karI zobhita karI ApavI, akSaro lakhavA, ! uparathI tulanAvAcaka aMga bane che. ema For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Denoument 231 Disciplinarianism adhikatA ane zreSThatAne artha rahelo che.] prajA, e prajAnA "D' yAne AdeNa nathI, paNa tera" ke "IcasU" pratyaya lagADavAthI adhika prajAne AtmA "Soul'-che. tAvAcaka bane che ane tama" ke "ISTa' | Diction, bhASAzailI ni .] pratyaya lagADavAthI zreSatAvAcakarUpa bane che. a. ka. 32: e nATakamAM vastusaMkalanAnuM Positive degree, sAmAnya aMga cAturya, vRttAMtAnI gUMthaNanI buddhimattA, [ka. prA. sadara] pAtronI svabhAvarekhAnAM Alekhana, tathA superlative degree, zreSatA paraspara vilakSaNatAnA pradarzananuM kauzala, ane vAcakarUpa ki. prA. sadara] * bhASAzailInI pragalkatA tathA subhagatA, A . Denoument, nirvahaNa Ai. bI.]. sarva guNo ApaNuM potAnA mahAna nATakavA. 29, 43: mahAbhAratanA nirvahaNa kArenI yogyatAne pahoMcADe tevA jaNAya che. (D.) sadhinuM A svarUpa gAMdhIjIe yathArtha (mULa aMgrejI:-The dexterity with pakaDI lIdhuM che. which the plot is arranged, the ingeDensity, ghanatA, gurutva [pa. ge.] nuity with which the incidents vi. vi. (1) 210: pRthvInI sarerAza are connected, the skill with which ghanatA (mean density) mApavAnuM kAma teNe the characters are delineated and karyuM hatuM. (2) 373. contrasted, the boldness and faciDeorganization, ( Phonetics ), lity of the diction are scarcely unsthAnAMtavidhAna [ke. ha. ] worthy of our own great drama. tists.) kA. pU. 23: saM. marda nA aMtyavyaMjanane | Dietics, bhakSyAbhaThyaprakaraNa na. de.] bacAvavA dvirbhAvathI sa yukta ja nIpajAvI sthAnAMtaravidhAnathI daMtyano mUrdhanya karavAthI su. zA. keSa, 8: bhakSyAbhaThya-prakaraNa prA. marda thAya che. (vaidakanuM) D.-khAvA yogya ane na khAvA yogyane viveka karanAra vaidyakazAstra khaMDa. Dependency, uparAjya ni. lA.] Differential calculus, actrldha. vi. 228: iMglaMDanuM rAjya potAnA A dezanAM uparAjyane potAnAthI chuTuM pADavA kalanavidyA (pa. ge.]. ne IcchatuM nathI. vi. vi. 194: kalanavidyA calculus Destructive, khaMDanapriya [na. de.] ane calana-kalana-vidyA . c. tema ja teno khagoLazAstra ane jyoti-vidyAmAM upayoga su.zA.87, juo pUrti mAM Constructive. Dialect, 1. belI [ajJAta) karavAmAM nyuTana (1642-1727) karatAM bhAska rAcArya (1114)nI zodha lagabhaga pAMcase varSa 2. upabhASA [2. ma.] jeTalI prAcIna hatI. ka. sA. 3, 136: mi. bimsa ema dhAre | Diffusion, vyApana [ pi. go. ] che ke hiMdI bhASA apabhraMzamAMthI thaI che. vi. vi. 151: juo pUrti mAM Cohesiane gujarAtI te hiMdImAMthI thayelI upabhASA veness. (d.) che. Dipthong, saMdhyakSara,saMdhisvara[ka.prA.] Dialogue, ubhayAlApa [na. bho.] ma. vyA. 6: e, ai, o, ane au ene a. ka. 24, jebanuM pustaka te kAMIka saMdhyakSara ke saMdhisvara kahe che; kemake te be nATakarUpa ubhayAlApa che. (mULa aMgrejI:- svaranA banelA che. The book of Job is a kind of dra. Disciplinarianism, vinayanamatic dialogue.) zIlatA [va. ka.] pictator, AdeSTA [A. bI.] ka. 1930, mArca 199: javAharalAlanI va. 30, 122: gAMdhIjI eTale hindanI | vinayanazIlatA (Disiplineriyanijhama) have For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Dispersion 232 Egois m te sujJAta che lekhaka kahe che ke emaNe mahA va. 28, 362: lAhora BcaeNse TharAva karyo samitinA kAryAlayane keI sarakArI khAtA ke- kacesanA dicanA maMtramAM "svarAjya " karatAM paNa vadhu vyavasthita karI dIdhuM che. zabda che eno artha "T svarAjya " Dispersion, vibhAjana pi. ge.] samajhavuM. atyAra sudhI e zabdanA arthamAM vi. vi. 194: prakAzanuM che. vibhAjana d, s. "miniyana sTeTasa"--arthAta sAMsthAnika thavAthI sUryanA zveta prakAzamAMthI sasaraMgapaTa pada-briTiza sAmrAjyanAM saMsthAne je pada dekhAya che te batAvIne ane eka goLa pAnA bhogave che te pada-eno paNa samAveza thato upara sAta raMga sAthe sAthe lagADIne te phera- tene badale havethI ene artha pUrNa svarAjya' vavAthI temAMthI zreta raMga pAcho utpanna thAya karavAmAM Avaze. che, te dekhADIne teNe prakAzanA svarUpa saMbaMdhI 2 vasAhatI svarAjya [ rA. vi. ] saMzodhananI zarUAta karI hatI. pra. 11, 206: madrAsanA TharAvamAM hiMdI Dissipation, zaktikSaya [na. bho.] prajAnuM dhyeya saMpUrNa rASTrIya svataMtatrA meLavavAva. 27, 96: mahArA badhu, kRSNarAva, nuM hovA chatAM A kharaDo vasAhatI A vAta sAMbhaLyA pachI hamane hasavA lAgyA svarAja (d. s.)thI saMtoSa mAnato hato. ane vyasanI lokonA khAnapAna, gAnatA, Drawing, rekhAkalA [A. bI.] jevuM A paNa che. (zaktikSaya) nuM ja udAharaNa va. 28, 48: 9: rekhAkalA (DeIMga) gaNune kAMIka hamAro deSa ja hemaNe mAne. Drawing and painting, Distortion, vipathagamana pi. ge.] | rekhAMkana ane raMgapUraNI [vi. ka.] vi. vi. 230: A vipathagamana mApavAthI ka. 1931, jAnyuArI, 30: e citrakArotemanI gati ane ghanatAnuM mApa laI zakAya che. nAM rekhAMkana ane raMgapUraNI AjanAM citraDogmatism, AgrahazIlatA [vi.ka.] vidyA zIkhatAM cAlAka hoMzIlAM bALakonA citromAM hoya che, tenAthI bahu caDhIAnAM kau, 5. 1146: vivecanA e ke zAstra | nahIM hoya. nathI hoya to yuvAne te zIkhI letaH e | Dynamics, mAnasika valaNa paNa nathI-je tema hota, to Astro-dynamics, khamaMDaLagati* vRddho te keLavavAmAM saMpUrNatA sAdhata; vi vidyA [ pio. ge. ] vecanA te che evuM eka sAhasa, jemAM udAra vi. vi. 103. zaurya ane kSamAnI, tarkavidyAnA naramAzabharyA Electro-dynamics, la pollaupaganI, kalpanAne svairavihAranI ane vidyA [po. go. sadara) mAtra AchIpAtaLI ja AgrahazIlatA Hydr--dynamics, jagati- (DomeTijhama)nI jarUra paDe che. vidyA (pa. ge. sadara]. Dominion status, vizua's 4a Thermo-dynamics, 9021ra[ A. bA. ] vidyA [ pio. go. sadara ] Ego, abhimAnI na de. ] Egoism, ahaMbhAva [ba. ka.] su. zA. 65paraMtu A adhiSThAna tatva A. ka. sa. 90-1: kavi ahaM pradhAna AtmaathavA brahma kaMI pUrNa sat padArtha che eTaluM lIna prANI che, e hakIkata A citranI ja nahi, paNa pUrNa cita dareka abhimAnImAM | rekhAomAM paNa spaSTa che, tathApi ahIM kavi preraka AtmA rUpe rahe che, ane dekhAtA jaDa eTale saundaryano pUjArI, "mAM" pAchaLa vizvanA bhItara pradezamAM aMtaryAmI Izvara prANa pAtharanAre, divya anugraha vaDe ja samaNuM rUpa rahe che, pamAya te pamAya e anubhave vinamra, e For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Elasticity 233 Epic enuM lakSaNa mukhya vaktavya bane che, ane th opens his heart to every elevakavine ahaMbhAva ( IgeIjham ) eTalo | ting feeling.) kheMca nathI. Emanation, ni:saraNa pi.ga.] Bgoist, ahaMbhAvI [ba. ka] vi. vi. 232: A saMbaMdhamAM reDIama nI - A. ka. sa. 24: ane yuvAne paNa khurasI zodha ane temAMthI nIkaLatA nisaraNa (emeo kheMcI kuMDALuM vaLI beThA, eTale te nezana) vagereno abhyAsa ghaNo ja rasamaya ane A upacItArA, apacItArA, lebhAgu, ane upayogI che.-reDIemamAMthI utpanna thatA ahaMbhAvI (igoIsTa .) ghusaNIyAne gALa padArthomAM vAyumaya nisaraNa ghaNuM ja agatyaupara gALa devA lAgyo. nAM che. Elasticity, svarUpavRti [ka. gha.] Embriology, 1 garbhavikAsa prakaraNa che. ze. 1, 14-8: sarva cIjomAM rahelA [na. de.] ahaMkAramAM be sAmAnya dharmo parakhAI Ave su. zA. kaSa, 4: garbhavikAsa prakaraNa (2) che: (1) AghAta sAme potAnuM svarUpa kAyama -garbhabiMdu zI rIte vikAsa pAmI dehAkAra 2104911 Rultet (elasticity, ability ) bane che te jaNAvanAra vaidyakazAstrane khaMDa. ane (2) sAme AghAta (pratyAghAta) karavAnI 2. garbha vidyA [pa. ge.] zakti (resistance). manuSya ke prANIne ye vi. vi. 99: eka ja prANI garbhAahaMkAra AthI kazuM vizeSa karato nathI. e vasthAmAMthI pUrNAvasthAmAM kevI rIte Ave che jemAM potAnI asmitA mAne che temAM pharaka te viSaya garbhavidyA (e.) kahevAya che. na paDavA devA, ane koI temAM pharaka pADavA | Emphasis, 1 bhAra [ajJAta] Ave to pratyAghAta ApavA je baLa kharce che te ja eno ahaMkAra che. pachI e asmitA 2. daDhIkaraNa [na. bha.] zarIrane lagatI hoya, ke kuMTuMba, samAja ke a. ka. 237: have vANIne gaurava, saundaryA di apita guNo ApanArAM aMga che.e. dezane lagatI hoya, ke vANI ke vicArane e aMgaH (5) daDhIkaraNa athavA bhAra (e.).... lagatI hoya, ane nAnA moTA jaDa padArtho prathama daDhIkaraNa laIe--orja henarI TyUsa paNa AvI svarUpadhRti ane pratyAghAtanI kahe che:-daDhIkaraNa ane virAma e bhASaNukalAmAM zaktio dharAve che. kaThaNamAM kaThaNa viSaya che. Electrone, 1 vighudaSNu pi. ge.] Epic, . bahalkAvya [ marAThI-rasikalAla vi. vi. 236: A paramANunI madhyamAM dhanavidhatavALA jaDa bhAga hoya che tenI cAre choTAlAla parIkha ] . bAju RNa vidhutavALA vidyut aNuo pharatAM vasaMta rajata mahotsava smAraka graMtha, 288: hoya che. have A kaLAonA prakAra mATe je zabda vaparAyA che tenA gRjarAtI paryAyono vicAra 2 aNukiraNa [ nhA. da. ] karIe. Epic poetry ne mATe ApaNe mahA pAMkhaDIo, prastAvanA, 6: yajJakuMDanI yajJazikhAo uchaLe che tyAre maMhIthI kaI kaI kAvya athavA brahalkAvya zabda vAparIe. A zabdamAM eos no artha nathI Avato paNa liMga uDe che: ethIe jhINerA A aNu sAdhAraNa rIte Epies mAM je jAtanuM varaMtu ane kiraNo eo, che. zilI hoya che te prakAranuM vastu ane varNanaElevating, unnatAkarSI [ na. bha. ] zelI mahAbhAratAdi ke raghuvaMzAdi mahAkAvyomAM a.ka. 17: bhAvagrAhI yuvaka pratyeka unnatA- hoya che. mahAkAvya ApaNAM paricita kAvya kaSI bhAvane praveza ApavAne potAnuM hRdaya mATe rAkhI marAThImAM jAte "bahatkAgya " udhADe che (mULa aMgrejI:-susceptible you- { zabda epic nA anuvAda tarIke vAparI zakIe. For Private And Personal Use Only
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Epilogue 234 . Expression notation Epilogue, itilekha [ba ka.] tional evolution ) nA yugamAM lupta thaelA juo Prologue. (uttarArdha 165) ke vikRta thaelA vAkupracAra vartamAna bhASAmAM Equilibrium, the [ki. dha.]. anukaLatAthI goThavI che tevA hoya che te navajIvana, zikSaNa ane sAhitya : E. mATe | - sajIvana karavAmAM Ave e zakya che. mATe "" zabda sUcavuM chuM. jyAre beu bAjUnA | Expert, viziSTa vidvAna [ A. bA. ] davA sarakhA hoya tyAre "" thAya eTale gati va. 30, 276; sara dorAjazAha mahetA aTakI jAya. keTalIka ramatamAM "gha' zabda ramata yunivarsiTI seneTamAM prophesare uparAMta bahAranA baMdha karavAnA hukama tarIke vaparAya che evuM keLavAelA ane vyavahAradakSa puruSonI apekSA kAMika smaraNamAM che. rAkhatA eTaluM ja nahi paNa "viziSTa vidvAnaErotosis, atikAmavara [vi. ka.] - nA julama " ("tyranny of experts') ka. 1931 mArca 15: thI keLavaNIne bacAvavA mATe evA puruSanI juo Puritanisis (pR. 169). seneTamAM jarUra che ema kahetA. Ethnography, mAnavajAtizAstra | Expletive, arthabhArapUraka [2. ma]. [ kA. cha. ] ka. sA. 3 165: "AvatA beza tale" e va. 27, 103: prathama adhivezanamAM pAMca IgrejI mAnI vAkya gujarAtImAM "AvatA pAMca vibhAga hatA, rasAyana, bhautikazAstra, beza taLe evA rUpamAM mukAya. e be vAnuM prANizAstra, vanaspatizAstra, ane (e.) mAnava- sarakhApaNuM spaSTa che....upara utArelA vAkyamAM jAtizAstra, 'tA" e mAtra arthabhArapUraka (e.) che ane te Evolution, uddabhava [ 2. ma. ] | mATe gujarAtImAM "to' vaparAya. ka. sA. 3, 134: "I lyuzana'ne kama Expression notation,vizeSakriyAmanuSyajAti sudhI lAvyA pachI kudarata dUra khasI lekhana [ga. ga.] che ane kudaratanI dhurA manuSyane khabhe AvI gA. vA. pA. 1, 129: svara ane kALa che. ivolyuzananuM kArya kudaratane badale manuSya sivAya je keTalIka khAsa kriyAo svarane AgaLa calAvavAnuM prApta thayuM che. kudarata je uccAravA ke vAdyamAMthI zabda athavA svara uddabhava zArIrika pheraphArathI upajAvatI te udu- prakaTa karavA mATe karavAmAM Ave che tene vizeSa bhava buddhivyApArathI upajAvavAnuM manuSyane kiyAlekhana kahIzuM. aMgrejImAM ene mATe mAthe AvyuM che. e lakSya mATe upAya ekaspezana (e, ) noTezana kahe che. "eka jatAM manuSyo itihAsanI paNa madada le che sTezana" e zabdamAM amuka svara ke tenA ane bhUtakALamAM saphaLa thayelA keI aMze samUhane maMda, mahaTe athavA bahu ja maMda vartamAnamAM goThavAya tevA hoya to tene paNa karavo paDe ke kema eTalI ja bAbatamAM cihaupayoga kare che. Avo IrAdAvALo uddabhava nono samAveza karavAmAM Ave che. paNa (intentional evolution) 14104147HI ApaNe tene badale je "vizeSa kriyA" e je paNa pravate e svAbhAvika che ane tethI, zabda vAparyo che temAM te svaranA maMdapaNAne bhASAnA bhUtakALamAM eka vAra saphaLa thaelA spaSTa ke prakAzita paNAno ane te uparAMta paNa IrAdA vagaranA uddabhava (uninten- ApaNe bIjI aneka bAbatono samAveza karIzuM. For Private And Personal Use Only
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra Fact www. kchatirth.org 23pa Fact, bhAva [ba. ka.] li. 169: evA mahattvanA vicAra (iden) vA bhAva (k.) ne mATe zabdo te game teTalA yAAya, te sarvamAMthI je eka rUDha thavA pAme, bhASAnI TaMkazALamAM pAsa paDe, te eka zabdanA prathama ghaDanArane (jaDe te) sambhAravA, ane bIjA kAMkarAone tema kAMkarAonA UchALanArAone visArI devA e ja vizvakramane lAyakanI cira jIvatA (survival of the fittest) nA kAyade che. 1. 28, 33 paNa jue. Factitive verb, apUrNakriyAvAcaka samaka kriyApada [ka. prA.] ma. nyA. 80: keTalAMka sakarmaka kriyApada evAM che ke tenI pachI ka uparAMta keTalAka zabdo vAparIe tyAre ja tene apUra thAya. dAkhalA: AvI vartaNukathI putre pitAne ghaNA gusse karyA-krodhI banAvyeA. Fairy tale, yakSiNI vArtA [marAThI-- zrIkaMTha nIlakaMTha cApekara] kau. 1930, mai,30 : TUMkamAM kahIe tA, ke. ArTae peAtAnI sAmAjika navalakathAethI, kalpita vADmayanA kSetramAM mhAluM parivartana karyuM; emanI pahelAM jene "adbhuta ramya" (Romance) ane '"kalpita athavA yakSiNI vArtAo'' (Fairy tales) evAM nAme sAdhAraNa rIte ApI zakAya, evI vArtAe ane kathAnakAnI prathA vizeSa rUDha hatI. Federal, 1. samavAyAdhIna, samavAcI [taMtrIo, prasthAna] pra. 11, 189: geALamejI pariSadmavALAoe hiMdustAnanA bhAvI rAjyama dhAraNa mATe 'pheDarezana' athavA AkhA zabda pheDarezana epha sTeTasa' nuM rUpa pasaMda karyuM che; yuniTarI' rUpa pasa Mda nathI karyuM. ApaNe gujarAtImAM Ane mATe kayA zabdo vAparIzuM ? A ja aMkamAM eka lekhake 'yuniTarI' mATe 'ekamukhI' sattA ane 'pheDarala' mATe 'bahumukhI' sattA evA zabdo vAparyA che. F Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Federal 'yuniTarI' baMdhAraNamAM rAjyanI kula sattA avibhakta rIte ekatantra' ne adhIna heAca che, eTale tene ekatantrAdhIna baMdhAraNa athavA 'ekatantra' baMdhAraNa evuM nAma ApI zakIe. 'pheDarezana' mAM svAdhIna sattAvALAM saMsthAne saMdhi athavA karArathI eka banI sattAnI vaheMcaNI kare che. AmAM amuka sattAe-- meATA bhAge . AkhAne lagatI sattAo-madhyavartI tantrane sAMpavAmAM Ave che, ane amuka sattAe pratyeka saMsthAna athavA avayavanA hAthamA rahe che. zeSa sattA vize eka sarakhuM dheAraNa nathI. AvA rAjyamAM tenAM bhinna bhinna saMsthAne amuka khAkhatAmAM svAdhIna ane khIjI khAkhAmAM madhya maMDaLane adhIna hAya che. AvA saMcAgane mATe samavAya' rAkhta vAparI zakAya. 'samavA' mA 'savA' zabda gujarAtamAM nAteAnA peTA vibhAgeAnA ekIkaraNa mATe vaparAya che; jemake 'bAvIsa gAmAne! samavA' 'audicyAne! khareDI savA ItyAdi. A rIte pheDarezana opha sTeTsa' ne 'sasthAnasamavAya' evuM nAma apAya. sAdhAraNa vyavahAramAM ekalA 'samavAya' zabda vAparIe te paNa cAle; evA khadhAraNane 'samavAyAdhIna'baMdhAraNa athavA 'samavAyI' baMdhAraNa evuM nAma apAya. saMsthAnanI sattAne 'sa'sthAnI-sattA' ane samavAyanI sattAne samavAyI' sattAe kahevAya. 'yuniTarI' ane pheDarala prakAranAM adhAraNA mATe 'ekatantra' baMdhAraNa, ane 'samavAya' baMdhAraNa evAM nAmeA anukrame vAparI zakAya. For Private And Personal Use Only 2. sayAjaka [khuzAla talakazI zAha] pra. 11, 407: hiMdanuM bhAvi rAjakha dhAraNa sayeAjaka (F) tAnusAra ceAAro; ane tenI madhyastha rAjasasthA-macastha pradhAna maMDaLa (Federal exeutive)--saMcAjita prajApratinidhitvavALI dhArAsabhAne javAbadAra thaze.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Federation 236 Function Foot, Federation, 1. samavAya [taMtrIo, ! khavarAvI, ullAsa emanAM aMtaramAM prakaTAprasthAna vato lAge che, e zailI viSayanA samagra pra. 11, 189: juo upara Federal. arthasaMskAro ('esosiezansa") ne anurUpa hotI nathI. 2. saM jana [khuzAla talakazI zAha]. pra. 11, 407: madhyastha-eTale ke akhila Football, pavanadaDe da. bI.] . bhAratIya rAjasaMsthA, ane prAMtika eTale ke sthAnika ane rajavADI sarakAranI paraspara kumAra, 1987, kArtika, 480: eka divasa sattA, maryAdA, kAryakSetra, kema racAyAM che, ane huM golakIpara hate. uMcethI pavanadaDe ( phUTa saMyojana (F.) thayA pachI kema racAze, tene bAla) Avyo. lakSyavedha (gola) thavAnI vicAra ahIM karavAnI AvazyaktA nathI. saunI khAtarI hatI. 3. samavAyI taMtra, samavAyataMtra Foot-path, pagathI mi. ka.] [za. vi.] A.ka.1, 202: te mujaba hiMdIo pagathI pra. 11, 208: badhI carcAnuM bAdhArabhUta , (phUTapAtha) upara hakapUrvaka na cAlI zake, rAtanA nava vAgyA pachI paravAnA vagara bahAra dhoraNa e hatuM ke madhyavartI sarakAra briTiza | na nIkaLI zake. hiMda temaja dezI rAjanA samavAyI taMtra Fountain-pen, jharI, zAhIsarI (f.) nuM bane. A taMtranuM svarUpa kevuM ghaDavuM e have pachI nakkI thaze, A taMtranA aga ki. gha. khAnagI kAgaLa, tA. 6-7-31] bhUta ata ane dezI rAjyo, je viSayo Frequency, AvRtti saMkhyA [vIramitra samatrane suparata karaze teTalA upara ja bhImarAva diveTiyA]. tenI ro raheze. pra. 11, 336: prakAzanI aMdara rahelo Finance, arthaprakaraNa,mahesUla [rA.vi.] zaktipuMja' prakAzataraMganI AvRtti saMkhyA pra. 11, 209, rAjyanuM arthaprakaraNa athavA (f.) nA pramANamAM hoya che. lAla taraMganI mahesUla (f.) sapatA pahelAM upara jaNAvelA AvRtti saMkhyA nAnI hoya che eTale emAM haMdanA rakSaNa vagerenA kharacanA apavAde rahele "zaktipuMja' paNa ocho eTale thoDA karavA joIe. temaja sekreTarI opha sTeTa pramANamAM hovo joIe; jyAre bhUrA raMganA taraphathI je je javAbadArIo levAI hoya taraMganI AvRtti saMkhyA moTI hoya che eTale tanA pAlana mATe paNa apavAda karavA joie. zaktipu ja' paNa teTalo ja vadhAre ane moTA -ATalA apavAde sAthe arthaprakaraNa hiMdanI pramANamAM hoya che. javAbadArIne suparata thaze. Ane artha Fulcrum, 1. AdhAra [ajJAta] e thaye ke arthaprakaraNamAM dvisattAka 2. khAMdha, khabhe [ki. gha.] vyavasthA cAlaze. navajIvana, zikSaNa ane sAhitya, "keTalAka Flippancy, vAcApalya [vi. ka.] pAribhASika zabda"; F. mATe 'AdhAra' karatAM ka. 1931, mArca, 196: paNa sAhitya khAMdha' ke "kha" e zabdo vadhAre yogya racanAnI, kalAnI daSTie ema lAgyA vinA thAya ema mane lAge che. rahetuM nathI ke viSayapasaMdagI bhale dharma- Function, kiyA [A. bI.] graMthomAM thAya ane tenI rajuAta paNa bhale va. 29, 135: arthAta samAnatAnuM pada ApaNe arvAcIna" kahevAtA dRSTibiMduthI kharuM, paNuM e padane lagatI saghaLI ja kriyAmAM karIe-chatAM viSayanI rajuAta karavAmAM je samAnatA nahi ! AvI sAMkaDA ane apramArevareTa philapasI" vALI (anAdarI vAkacA Nika mananI dalIla sAme vicAra karavA eka palyabharI) zailI lekhake AvI racanAmAM kenpharansa maLyuM, jenuM kAma "status" (pada) vAparyA vinA rahI zakatA nathI, je zailI ane "functions" (kriyA) no avidhi prakArano vApara vaLI pAcho temanuM tATastha sAdhavAnuM hatuM. For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Germ 237 Humorous Germ, che ane koSezakane badale (G. S.) bIjabindu kahevAya che. Germ-p sm, bIjarasa ni. de.] Germinal vesicle, allorable su. zA. 6: A prakAranA sacetana Ara. [sayAjI sAhityamALA] bhaka paramANuo, temanI amuka prakAranI garbhanI kathA, 9: juo upara Germinal racanAvALA aNuo, te aNunI ghaTanAvALA Spot. piMDa ane tenI AgaLa pAchaLa raheluM dravya desticulation, aMgavikSepa na. .] rUpa maMDaLa maLIne je prANurasa bane che tene ! - a. ka. 65: abhinayanAM mukhya aMgamAMnAM bIja rasa (jarma-plejhama) kahe che. be aMga-aMgavikSepa (g) ane vadanAbhinaya Germinal, -henI prAcIna kALamAM zI sthiti hatI te Germinal spot, bIjabindu | jarAka joie. siyAjI sAhityamALA] Graph, Alekha [ajJAta garbhanI kathA, 96 Sakavacane badale kau. 1930, oNgasTa, 85 vidyArthIo (Toma Pellucida) "aMDakavaca' kahevAya che, roja keTaluM kAma kare che tenI noMdha tyAra koSarasane badale (York) "aMDarasa" "aMDa- sudhI noMdhapothImAM rahetI tene badale eka pIla" "dAla" kahevAya che, kezane badale khAsa pragatipatraka taiyAra karI temAM Alekha (Germinal vesicle) bIjaphoTa kahevAya ("grApha') dorIne kAryamApa thavA lAgyuM. o] HalotejamaMDala vhiA. da.] Heretic, pAkhaMDI [vi. ka.] keTalAMka kAvyo, 1, 43: ka. 1930, me, 316H rensa rIyala ke tejamaMDala anupama ne suhAgI svataMtramijAja hato ke AlDigana to tene mAMgalyakArI priyane mukhaDe virAje; eka prakArane pAkhaMDI (hareTika) ja kahe che. (2) 118: tejamaMDala H., devAMzIonA Hospital, AturazALA [na. de.. mukha pharatuM tejanuM kuraNa hoya che te prabhA. Hedonist, sukhavAdI [ba. ka.] su. zA. 29: paraMtu soLamA varSathI temaNe piotAno abhirucine viSaya vaidyakazAstra hAtha kau. 1930, sapTembara, 148: rAvajInA 1 upara lIdhe. A vidyAne anubhava temaNe pitA giridhararAva heDamAstara spensarabhakta barmiMgahAma AturazALA (hospITala) mAM hatA, ogaNIsamI sadInA uttarArdhamAM ke meLavyo hato. trIjI paccIzImAM madrAsa, muMbaI, ajamera, Humorous, mArmika [ba. ka.] paMjAbanA suzikSitAmAM mila ane pensara li. 65: mANasa chellI ghaDIe potAnuM nA bhakta ghaNuM moTA pramANamAM pAkelA e AkhuM jIvana eka daSTipAte joI le che ane etihAsika hakIkata che,-temanA zikSaNathI e , cheka sukhavAdI (hADanisTa h.) bane che. Akhe janmAro pote pauruSanuM hIra zemAM Heredity, anuvRtti ni. de] gayuM te vinamrabhAve paNa dRDhatAthI- chellA su. zA. 8: A matamAM vyaktinA dehanA dAkhalAnI jema mArmika (h)nI rIte athavA jIvanasamayamAM thayelA vyApAra ane karmo vAvaibhava ane dalIlasamRddhi vaDe athavA vaDe prajAmAM guNadharmanI anuvRtti thAya che narI prauDhatAthI athavA to protsAhaka saMgItaevuM mAnavAmAM Ave che. mAM kahe che. pR. 47 paNa jue. For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Iceberg ra38 Image Iceberg, baraphameru [ba. ka.] Ikon, mukharekhA bicubhAI rAvata] pra. 8, 250: barapha (i.) ne sAta- | kau. 1931, mArca, 16 gujarAta ane kAThiyAvADanA taLapadA vAsIonI lAkSaNika Dubelo rahe che, eka-aSTamAMza ja sapATI upara mukharekhAo (ii.) tathA vividha svabhAvadarzana ane sUryanA prakAzamAM phuTa dekhAya che tema AlekhatuM sabaLa pAtranirmANa, jANe sAcuM mAnava jIvana ane prakRtinI askuTatAo ja gujarAta AMkha sAme khaDuM thayuM hoya evA saMgIta kaLAnuM pradhAna ane viziSya ema che. gujarAtanAM zahera-zerI, grAma-vADI, ane Idealist, viSayAbhAvavAdI [na dvA.) pAdara-sImADAonAM dRzyanirUpaNa, ane tyAre karIzuM zuM ? uttarArdha, 103: te jemAMthI gujarAtanI lokottara saMskAritAno viSayAbhAvavAdI philasuphI (Idealist philo- sAco prANa belata hoya evuM bhAvAlekhana sophy) eTale ke je padArtho indriyagocara aneka varSo pachI, pahelavahelAM prakaTayAM. thAya che tenI sattA nahi svIkAratAM te padArtha Illustration kathAcitra, kathanacitra viSenI kalpanA satya che evuM pratipAdana kara [bacubhAI rAvata] nAre mata-temAM mAnanAre hate. kau. 1931, mArca, (1) 169: ane e Idealistic, bhAvanAtmaka ni. bho.] ! zrImAne vizuddha kalApremathI lokonI vRtti a. ka. 7H saundaryanA svarUpa vize eka keLavavA mATe "suvarNamAlA" nuM prakAzana karavA mata he che ke padArthanA aMzanI sapramA mAMDayuM tene mATe AkhA muMbAI ilAkAmAM thatA te ja saundaryanuM tatva; A erisTe agraNuM manAtA ane muMbAI kalAzALAmAM TalanuM materialistic (jaDavAdI) lakSaNa che. UMcuM sthAna bhogavatA zrI. dhuraMdhara jevA bIje mata Neo-Platonist tattvavettAone citrakAra paNa, zrImAna puruSottamanA prAcIna che je saundaryanuM I. (bhAvanAtmaka) lakSaNa kalAnA vipula saMgrahamAMthI kazI ja preraNuM Ape che; e lakSaNamAM saundaryanuM bIja padArtha jhIlavAne asamartha nIvaDayA ane "suvarNa nI sapramANa ghaTanAthI para rahelA koI mAlA mAtra pazcimI copAniyAmAM AvatAM bhAvanAmaya tAvamAM raheluM manAya che. kathAcitro (Ii.) nAM khokhAM jevAM nATakI Idealistic monism, 2483 48 DhabanAM hiMdI pAtra vaDe ja citarAIne bahAra paDatI. (2) 172: ane gujarAtanA AjanA su. zA. (1) 11H jaDa advaita mAne ke lagabhaga keI paNa sacitra-sAptAhikanAM pAnAM ajaDa advaita mAna-game te bhAvanA tatva jemanAM sAmayika kathanacitro (li.) thI vaMcita darzananI svIkAro, to paNa vizvanA jAti nathI te "klAmbira-zrI. durgAzaMkara paMDyAmAM ane vyaktinA bhedano khulAse kevaLa taTastha mULathI ja naisagika pratibhAnI evI camaka che IzvarathI karavAmAM sapramANatA nathI. (2) 19: ke te dhAre te jotajotAmAM AgalI haroLamAM ajaDa (advaita) (I. m.)-cetana dravya vaDe AvI zake. vizvavyavasthA karanAre tattvavidyAno siddhAnta. | Identity, tAdAmya [hA. da.]. kau. 5, (1) 72pa naitika cAbakhA, ane keTalAMka kAvyo, 1, 63, ne 120: dalIlabAja ke kevaLa guNagAna karatAM bhajanane tAdAbhyasamarUpatA. I. kevaLa paghanA khADAmAMthI ugAranAra Idiom, uktirUDhi [2. ma] pratirUpo (ii) hoya che. (2) 7ra6: jUnA ka. sA. 3, 165: gujarAtImAM paNa taLe bhajanasAhityane kavitA banAvanAruM A nA arthamAM 'heThaLa" zabda uktirUDhi (i.) sarvamAnya, sAmAnya calaNI, pratirUpa ke pramANe vaparAya. pratIka (I.). For Private And Personal Use Only
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Immanental '230 Inference Immanental, vidhAntaryAmI [..] jI je karyuM ane sulabha Alasya Adi li. 106: bIjI rIte jIvo. prema eTale doSo paNa evA ja bhayaMkara dekhAya che. mANasa jevA zuddha jatunI najare adekhe .Individualist, vyakti svAtaMtryavAdI paNa. God is love Izvara prema che te God is a jealous lover; 24 God is aM. 45. Righteousness Izvara sadAcAramUrti che. Individuality, svavilakSaNatAAtma(izvara dharma che) te God is Wrath vilakSaNatA [na. .] Izvara rudra che--e be joDakAM mANasanI a. ka. 11, 10: A ucca kartavya pAra upAdhibaddha daSTine to anyonyapUraka ja lAge. pADavA mATe naTanAmAM paralakSI kalpanAzaktinI A anyonyapUrako paraspara virodhI ja lAgyA jarUra che; paNa te sAthe ja yogya pramANamAM kare. evAM evAM dronuM samAdhAna, Izvara AtmalakSI kalAnI paNa tene AvazyaktA che. vizvAntaryAmI paramAtmA che (Immanental tema nA hota te nATakakAre racelAM pAtrono Pantheism) Izvara vizvottara paramAtmA che veza bhajavatAM bhinna bhinna naTe eka sarakhI (Transcendental Pantheism ) 241 rIte ja bhaje, ane pratyeka naTanI svavilakSaNavedAntI paryeSaNa vaDe ja thaI zake. tAne prasaMga ja nA maLe ema banata. (2) Impersonation, anyarUpapraveza 12: A te naTanI avinAza, adamya Atmani. bho.] vilakSaNatA; kalAnA pradezanI bahAra rahenArI - a. ka. nivedana, ka: juo Personation ane prakRtimAMthI sAkSAta AvanArI e (uttarArdha, pR. 151) AtmavilakSaNatA che. (mULa aMgrejI:-This Incisor, chedakadAMta [bApAlAla garabaDa- is the actor's indestructible, insupdAsa zAha] portable, individuality making itpra. 13, 32: dareka jaDabAmAMnA AgaLanA self felt by means which lie out. dAMtane chedaka" dAMta (Ii.) kahe che eTale side of art and come direct from ATha chedaka dAMta che. nature.) Inconsistency, visaMgati [ba. ka.) | Inferiority complex, nikRSTatAnI A. ka. sa. 30: ane A savAla pranthi A. bA.] aMgata visaMgati (InkasisTansI i.) cIMdha va. 30, 122: jenA magajamAMthI "I. e." vAne, agara to A saMgrahamAM geya kavitAnA cAne nikRSTatAnI granthi nAza pAmI che ene moTA pramANane cIMdhavA kAje uThAvavAmAM sarakAra sAthe sahakAra karatAM paNa AtmAmAnanI Avaze ja, ema samajhI laIne teno AgaLa hAnino bhaya nathI. thI javAba ApI lauM. Inhibition, kriyAzodha [girajAzaMkara Individualism, vyaSTivAda [A. bA.] bhagavAnajI badhekA va. 30, 34: baMne pakSane nipakSapAta moMTaserI paddhati, 46: kriyA ke kriyAzodha rIte avaletAM jaNAya che ke AtyaMtika karavo paDe tevI jAtajAtanI pravRttio karavA vyaSTivAda (I.) ane AtyaMtika samaSTivAda mAMthI ja kriyAzaktine baLa ane vikAsa maLe che. (socialism) ane kheTA che, ane satya jema Inference, hamezAM bane che tema madhya bindumAM ja virAje Immediate inference by che. vyaSTivAdamAMthI UpajatA anyAya, zaurya, complex conception, vAkayAtha. dAridraya Adi doSothI khaLabhaLI manuSyahRdaye samanvayavyApAra (rA. vi.] ane manuSyabuddhie samaSTivAdano Azraya vasaMta rajata mahotsava smAraka graMtha, 113: lIdhe, paNa samaSTivAdanA bIjA anyAya, A jagAe keTalAka pramANuzAstrIo jene For Private And Personal Use Only
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kchatirth.org Inorganic 'immediate inference by complex conception' kahe che tene svIkAravuM ghaTe che. Ane ApaNe eka rIte vAkayA samanvayavyApAra' kahIe jemake: 240 dhADu' prANI che mATe gheADAnuM mAthuM te prANInuM mAthu che. athavA kALu gheADu te kALu prANI che. kharI rIte A vyApAra, vAkya para vAkya khelAtuM jAya tema tema cAlatA ja jAya che. eka UMdara hateA. tene sAta pUchaDI hatI. te nizALe gayA.'='eka sAta pUchaDIvALe UMdara nizALe gayA.' A bhinna bhinna vAcAnA arthAnA samanvaya che. Inorganic, akaraNa [na. de.] su. zA. 4: sArAMza ke, prakRtidravya ke jagaddhAtu (meTara) ane tenI a MtaryaMta zakti | (phA) anaMta vyaktione vikAsa pamADe che; ane tenA vikAsakramamAM araN dra, ane sakaraNa dravya kALe karIne prakaTe che. Insect, SaTapadI [na. de.] su. zAH 23: SaTsadI ti (inseTasa)- rUpAMtara pAmavAnA svabhAvavALAM Saspada. e AMkha, kaI sakhata cAmaDIvALAM. Instinct, 1. adj. anuprANita [na.bho.] a. ka. 247H chekarAnuM TALu ramatuM hAya te dhArIne joIzuM teA jaNAze ke jahAM sUdhI ~hamane kAI jIve che' ema hemane khabara nathI heAtI, tyAM sudhI hemanI badhI aMgaceSTAe svAbhAvika, DALa vinAnI, ane lAlityathI anuprANita hoya che. ( mULa aMgrejI:-Watch a group of children at play; all their gestures are natural, unaffected, instinet with grace so long as they do not think they are being observed. ) 2. noun, In a bad sense) abhiniveza [prA. vi. khAnagI kAgaLa] Integral calculus, calarAzilana [pe. gA.] vi. vi. 91: tevI ja rIte calita parimANeAmAM paNa sthAna ane kAlanA antara ane Intuition calanane lIdhe tenA paraspara sabaMdhamAM thatA bheda (Variation) nA vivecana uparathI phala (Funetion) nA siddhAnta ane lanavidyA caleulus ane tenA be vibhAga calana klana ~Differential ane calarAzilana I,~ vagere prApta thAya che. Intermittent, pravrutta-niruddha [ki.dha.] jI. zA. 1, 243: ghaDiyALanuM leAlaka eka bAjUe caDI cUkyuM che, paNa pAchuM vaLavAnI zarUAta thai nathI--e sthitinI, athavA vidyutpravAhe| jhapATAbaMdha savyApasavya (alternate) thatA hAya, athavA vegathI sUnAM kiraNA ke pANIne kuvArA pravRtta-niruddha (i.) thatAM hAya, tyAre e sthiti vaccenA sayeAganI paNa upamA ApI zakAya. Introspection, anta zana [na.bhA.] a. ka. 161: ApaNe sarve ApaNI jAtyanA prekSakA chiye, paraMtu kalAniSTha svabhAvanuM vizeSa lakSaNa e che ke hRdayane atyanta sukhalaDakhala karI nAMkhe hevA bhAvedvega khAda karatAM khInna sa` bhAvedveganI kSaNeAmAM paNa henuM peAtAnA hRdayamAM antardana vAravAra karavAmAM, tathA hemAMthI kalAsAmagrI kheMcI kADhavAmAM, Ananda mAne che (mULa a'grejI: We are all spectators of ourselves; but it is the peculiarity of the artistic nature to indulge in such introspection even in moments of all but the most disturbing passion, and to draw thence materials for art.) Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Intuition, 1. pratibhA [na. de.] su, zA. (1) 19: atra eTaluM ja jaNAvavuM khasa thaze ke, upaniSadomAM jema eka suvarNInI mALA lai seAnI anaMta navA ghATa ghaDayAM kare che, tema eka ja AtmA navA navA vyaktizarIrAne prakaTAvI puna: bIjarasamAM laya karI navA zeAlana, azeAlana, deharUpa ghATane ghaDe che ane te aMtaryAmI cetana tvaSTA kahevAya che. evuM varNana che, temAM vijJAnanA A kALanA prayAga ane nirIkSaNanA phle rUpa anubhavanuM prAcIna pratibhAmAM sphureluM sAkSAt For Private And Personal Use Only
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kcbatirth.org Invertebrate darzIna che. (2) kASa, 7H pratibhA (I.)-vicAranA pariNAmarUpe utpanna thatA buddhijJAna karatAM jUdA prakAranuM, padArthonA sArAne athavA amuka bhAgane ekadama sparza karatuM svayaMbhU jJAna, jevuM ke kavienuM, tattvajJAnuM. Jolly-boat, vahuAratarI [ba. ka.] 2. sAkSAt upalabdhi [na. bhA.] a. kra. 13: abhyAsa ane mananane madada ApIne anubhava, ane pratibhAdatta temaja anubhavathI ghaNe darajje pUrI paDAtI sAkSAt upalabdhi,--e sAdhanAne khaLe pUrvathI taiyAra karI rAkhelI sAmagrInuM a`darzIna, saMmelana ane apUrNa pUrti karavAnI zakti naTane prApta thAya che. (mULa aMgrejI:--Study 241 J gA. vA. pA. 1, 237: AvA kramathI sa thI ni sudhImAM AvatA badhA khAre svAmAMthI game tene kIneTa tarIke (AraMbhaka svara) gaNIne tyAMthI svaramALA (skela) banAvavAmAM Ave che. Knight, Knight and reflection enable him, with the aid of experience and of the intuition which genins bestows, but which experience may in a high degree supply, to interpret, to combine, and to supplement given materials.) Invertebrate, apRSThava'zI, asthi [na. de ] K Key-note, (Music) AraMbhaka svara [ga. ge.] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir su.zA. 21: lemA prANIva`ne e mukhya vibhAgamAM geAThave che:--(1) apRSThava'zI ke anasthi (InvarTibreTa) (2) pRSThava'zI ke sAsthi (varTibreTa). A. ke. sa. 100. Knight errantry, vIracaryAM [na. bheA.] For Private And Personal Use Only va. 27, 87: savaeNIMnTise DAkivajhjhATa ane sAMkA pAnjhA jevA hAsya rasanAM pAtrA sarjAvIne asAdhAraNa guNavALI kathA ghaDIne madhyakALamAM yUropamAM pravate lI " nAITa era'TrI " (K. C.)--vIracaryA-nAM khAmIvALAM svarUpAne mIThA samabhAvayukta upahAsane viSaca banAvyeA. ""
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Landscape Masque Landscape, rahita paNa che. hiMdImAM te eka lITararI' nA Landscape painting, EP3 paryAya tarIke cAlu che ja. ApaNe paNa e Alekhana [bacubhAI rAvata] arthamAM tene apanAva ghaTe, kemake majakura kau. 1931, mArca, 171: cheka bALavargamAM aMgrejI zabdanuM sAruM gujarAtI te vinAnuM abhyAsa karatA tyArathI rekhA upara emano kaI jaDatuM nathI. "lITararI jarnAlIsTa mATe ajaba kAbu che ane prANIcitraNa tathA meM eka vAra "sAkSarI patrakAra" kaheluM. paNa dazyaAlekhana ([. p.) nI emanI e e purato saMtoSakAraka nathI. samayanI khAsa zaktio Aje te sarasa | Local sign, sthAnalakSaNa (prA. vi. paripAka pAmI che. khAnagI kAgaLa, tA. 19-6-31] Lever, 1. uccAlanayaMtra [ajJAta). | Logical, 2. kAMTe, kAvaDa [ki. gha] Logical necessity, pramANugata navajIvana, zikSaNa ane sAhitya, "keTalAka AvazyaktA [prA. vi.] pAribhASika zabda". Lever mATe uccAlana kau, 5, 1, 261: AvI pramANugata AvayaMtra zabda karatAM kAMTe athavA kAvaDa e zyaktA (1. gha.) ne laIne ja kATe potAno zabda vadhAre yogya thAya ema mane lAge che. Categorical Imperative il PEREIRA Life-size, kade Adama gUi. vi.] bAMdhyo hato. 1982 nI niyAmaka sabhAnI pahelI beThakane ahevAla, 40; sAdazya citrakAra tarIke Loud speaker, ivanipravardhaka [gaNeza kade Adama (1. s.) citra karavuM. vAsudeva mAvalaMkara]. Literary, sAhityika [hiMdI uparathI pra. 9, 196: temAM belanArane avAja badhA sAMbhaLI zake te mATe vinipravardhaka kau. 4, 2, 96: "mAruM mana a-sAhityika (L. S.) yaMtra mUke lAM hatAM. thayuM che- " A vacana eka mitranA tAjetaranA | Lunatic asylum, pAgalakhAnuM patramAMnuM che. asAhityika eTale "analITa- [rA. vi.] rarI'. pelA aLakhAmaNA ne ebalagAmaNa DhIMgalI, prastAvanA, 31: AdarIna pAgalakhaTTA zabda "sAhityaka' thI A sAhityika khAnAmAMthI nIkaLI havAphera karavA jAya che tyAM jude che, ne huM mAnuM chuM te pramANe deSa- A rUbeka daMpatI jaI caDe che. M Malice, asUyA vi. ka.] Masque, saMgIta nATaka [na. bho.] kau. 1930, jAnyu. 7H je lalita a. ka. 216: zaspIaranA samayamAM asUyA (phAina melisa) AvAM kAvyomAM | paNa bena jonasane dazyasAmagrI hAme joIe te pUratA pramANamAM nathI. arucine ghoSa karyo jaNAya che. teNe racelA Martyr, hutAtmA [marAThI uparathI-vi.ka.] Masque (saMgItanATaka) mATe jensa nAmanA kau. 1931, julAI, 84: hutAtmA jana kArIgare dRzyaracanA ghaNI kImatI ane opha ArkanA AtmabalidAnanI 500 mI aTapaTI ane bhabhakadAra racI hatI. ane puNyatithi. sAhityamaya aMza ane dRzyaracanAnA aMza For Private And Personal Use Only
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kchatirth.org Masterpiece 243 anene sarakhe darajje gaNavAmAM AvyA tethI ena jonasana nArAja thayA ane jonsana | vize sakhataAkSepa kAvyA heNe ramyAM hatAM. bena jonsananA eka hastalekhamAM A kaTAkSavacananI pa Mkti che : " Painting and Carpentry are the soul of mas' citrakAma ane sutArakAma te que. saMgIta-nATakanA jIvanarUpa tattva che. ' Masterpiece, 1. (Literary) graMtha tI [caM. na.] zAradA, 1931, jAnyu. 942: emanA jevA paMDita saMskRta ane aMgrejI sAhitya nA graMthatIrthA (masterpieces) nA cAtrika banavAmAM kRtakRtyatA mAnI virAma pAme te kAMI nA paDAya ? 2. (Painting) citramaNi [vi.ka.] kau. 1931, julAI, 84: myunikamAM, kalAsvAmIe elacekA, ekhini, TrAenjelikA ane raziyananA citramaNi ('mAsTarapIsIsa') IaaN. 500,000 nI kImate vecAyA. Materialism, prakRtikAraNavAda [na.de.] su. zA. 11: vaLI Astika matinA manuSyane kevaLa prakRtikAravAda iSTa ane satya na lAge te aMtaryAmI izvaravAda ke jemAM prakRtidravyamAM IzvarasattA phelAyelI che, ane te kAla ka pramANe te dravyaneA nAmarUpAtmaka paripAka karI bhinna bhinna jAti tathA vyaktiAne prere che evuM manAyuM che, te vAda vijJAna paddhatithI avirAdhI raheze. Materialist, jaDapUjaka [rA. vi.] pra. 11,203: eka aMgreja peAtAne badhA sArA cAle ane tene mATe napho maLe teTalA mATe jAherakhabara Ape, AMkaDA bhegA kare, dhaMdhAnA zAstrIya abhyAsa kare, vijJAnanI madada le, tene ApaNe jaDapUjaka (m.) kahIe chIe, ane evA ja naphA mATe koi hindu pATha karAve, maMtrA karAve, jApa karAve, mALAe pherave, tilaka kare, darzIne jAya, tene AdhyAtmika kahIe chIe. Matter, jagaddhAtu [na. de.] su. zA. 4: sArAMza ke prakRtidravya ke jagad* | Moment dhAtu (meTara) ane tenI aMtargata zakti (phesa') anaMta vyaktione vikAsa pamADe che. Mechanics, yaMtravidyA [pA. go.] vi. vi. 103. 1. adhyAtmavidyA Metaphysics, [na. de ] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir su. zA. 4: kSetrakSetrajJanA vibhAga adhyAtmavidyAnA viSaya che. 2. abhidhamsa [prA. vi.] khAnagI kAgaLa, tA. 19-6-31: Greek, Meta=beyond=mi, physics= dharma. Meter area, ceSTApradeza [mAlakRSNa amarajI pAThaka] pra. 11, 42: jIe Sensory area. Modelling, AkRtighaTanA [na. bhe.] a. ka. 238: pATha kheAlI javA heneA atha e che ke sapATa bhAge! ane ucca bhAgeAnI, prakAza ane chAcAnI, ceAgya geAThavaNI karavI. khIjA rUpamAM kahetAM, pATha belave! te AkRtighaTanA che. (mULa aMgrejI:-To recite means to distribute the plane surfaces and the reliefs, the light and the shade. In other words reciting is modelling.) Molecule, aNu [pa, geA.] vi. vi. 214: aNu e eka bhautika kalpanA gaNAya ane dravyanI nhAnAmAM nhAnI svata Mtra rIte rahI zake tevI rajakaNa te aNuM kahevAya; paramANu atom eTale rAsAyanika saceAjanamAM bhAga laI zake tevuM tattvanuM khArIka aNukaNa. Mollusk, mRdukAya [na. de.] su. zA. 24: mRdukAya (mAlaska) uparathI sakhata pIvALAM, paNa aMdara kamaLa avacavavALA ane viziSTa racanAvALA pRSTavaMzI vathI nikaTa sagAIvALAM, Moment, . [ki. dha.] navajIvana, zikSaNa ane sAhitya, "keTalAka pAribhASika zabdo."...A dRSTie keTalAka pAribhASika zabdo sUcavuM chuM. Moment = ( distance x weight) ne mATe For Private And Personal Use Only
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Momentum Motor nerve dUvo (pUratA 4 vajana). [vAne sAmAnya (tat + 2 + tAM) AvyA kare, tethI na artha--keIka vastumAM rahele kasa athavA kaMTALanAra cheDA. masAlo thAya che. uccAlanayaMtramAM vajana| Mood, (Logic) AkRti [rA. vi.] ane aMtaranA guNAkAramAM enI kAryazaktino vasaMta rajata mahotsava smAraka graMtha, 103: do rahelo che. emAMne "' akSara dUratA pazcimamAM erisToTale anumAnanA je gaNe sUcaka che, ane 'va' vajanasUcaka che. sAMkaLanI ane AkRtio ( figures and moods) eke eka chuTI karIne paNa dU kahe che. dareka batAvelAM che, ane tenI carcAmAM je niyamo davAnI zaktimAM sAMkaLanI zaktinuM mApa nakkI karelA che, te dRSTie parArthAnumAnanA raheluM che. niyamo kayA kayA che ane tene upakAraka Momentum, vaga, ga, ghaki.gha.]. vyApAra kayA kayA svIkAravA e A nibaMdhanavajIvana, zikSaNa ane sAhitya, "keTa no viSaya che. lAka pAribhASika zabado". Momentum | Morbid, rogAviSTa ni. bhe.] (Force or weight x velocity ) HE va. 29, 145: huM dhAruM chuM A vArtA vaga, voga athavA edha zabda javA sArA lekhakanA A vidhAnanuM lakSya sUkSma prema nA thaze. e zabdanI racanA, ahiM to vajana ke hoI mAtra morbid sentimentality regAbaLavAcaka "va" athavA "vo" ane gati viSTa, nirbaLa, lAgaNInI paravazatA ja haze. vAcaka "ga" mAMthI thAya. e rIte vaga ke voga zabda bane; ane UlaTI varADI paddhatie Mother tongue, 1. mAtRbhASA "voga" ne " dha" paNa thAya. ( varADamAM [ajJAta u" no "va" ane "e" no "va" 2. mAdarIjabAM [ba. ka.] bolAya che. dA. ta. -ATe, elaM-vAle ka. zi. 1: je prajAomAM keLavaNI UMcAmAM ityAdi ) "vaga" tathA " gha" bhASAnA UMcA pagathiyA sudhI mAdarIjabAMmAM apAya pracalita zabda paNa che, ane emAM rahelo che, tyAM nibaMdhalekhana, padyaracanA, alaMkAra, bhAva Momentum zabdamAM paNa rahyo che. TUMkI vArtA navala nATaka kAvyAdimAM vastuMomentum of vibration, saMklanA, zailI ane viSayanA saMvAda, vi. ka5saMtAnasaMskAra [pa. go.] saMvAda, pAtra vastu ane vAtAvaraNanA saMbaMdha, vi. vi. 145: zabdasaMtAna-Sound sAhityanAM viziSTa svarUpanAM lakSaNa, e dareka waves nI kalpanA ane vicita raMga-pANInAM rUpanA aitihAsika udayAsta, vagere ghaNuM ghaNuM mA sAthenuM sAmya ane zabdanA tArandAdi svabhASAnI uttama madhyama kRtione padArtha bheda (Pitch) tIvrandAdi bheda (intensity) pAThanI jagAe rAkhIne, zAstrIya pRthakkaraNanA ane sAdhAraNa dharma (quality) e saMbaMdhI viSaya banAvIne, tema sAthe sAthe ziSyane nirUpaNa, ane kampasaMtAnasaMskAra m. 0. v. pitAne maneyatno ApI ApIne, ane dareka nI nirbaLatAnI sAthe ivaninI thatI nirbaLa- nhAnA moTA nirNayanAM kAraNe tenI buddhi tA ane layanI samajutI, sAraMgadevanAM AgaLa anekAneka dharIne, zIkhavavAmAM Ave che. saMgItaratnAkara ane dAdaranAM saMgIta darpaNa 3. mAIbhASA [ba. ka.] jevAM pustako uparathI, prAcIna hinduonI aM. 79: mAIbhASAne mArI nAkhIne tenI A viSayanA jJAnanI samRddhino khyAla jagA le ema nahIM; tenI saMpUrti lekhe Ave che. AntararASTrIya (international InTanezanala) Monotony, devatA [ba. ka.] jevA vyavahAra mATe pravate te "samAnabhASA'. A. ka. sa. 86: tema paMktinA cAra gaNA Motor nerve, preraka taMtu pi. ga.] gAgA, evI vadhAre paMktio Ave to majhA | vi. vi. 263: juo pUrtimAM SenghaTe. tadevatA (mATenI o.) eTale ene e ! sory nerve. For Private And Personal Use Only
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Multiple Multiple Multiple, guNuka pi. ge. vi. vi. 199] ] Lowest common multiple, 1. ladhutama sAdhAraNa bhAjya [ajJAta) va. 28, 438, juo nIce aMka 5 nuM avataraNuM. 2. niHzeSa laghutama sAdhAraNa bhAjya [ajJAta va. 28, 438. 3. ladhutama sAdhAraNa avayavI ) [ajJAta]. va. 28, 438, 4. ladhutama (ajJAta va. 28, 439. 5. dahabhAjya (cunIlAla becaralAla bhI. va. 28,439: gujarAtamAM sarakAre zALAo udhADI te pahelAMnI paMDayAnI zALAomAM lIlAvatI graMtha aMkagaNitanA zikSaNuM mATe cAlatuM hatuM. A graMthamAM daDhabhAjaka che, paraMtu Aje je ladhutama sAdhAraNa bhAnya ke ladhutama sAdhAraNa avayavI kahevAya che te nathI. eTale paMDayAnI nizALanA vidyAthIo te bhaNatA nahi. paraMtu sarakArI ughaDelI zALAo mATe aMkagaNita aMgrejI uparathI taiyAra thayuM. tethI temAM trIjA dhoraNanA vidyA ! HIE Greatest Common Measure 248 Lowest Common Multiple mATe anukrame daDhabhAjaka ane ladhutama sAdhAraNuM bhAnya zabda AvyA. pAchaLathI jaNAyuM ke harakeAI saMkhyA-je niHzeSa na bhAgI zakAya te paNa bhAnya hoI zake, paraMtu multiple to haMmezAM niHzeSa bhAgI zakAya tevI saMkhyA che. eTale keTalAMka navAM thatAM aMkagaNitamAM ladhutama sAdhAraNuM bhAnyane badale niHzeSa ladhutama sAdhAraNa bhAjya athavA ladhutama sAdhAraNa avayavI zabda dAkhala thayo. vizeSamAM nAnA chokarAne sahelAIthI banne rItane bheda spaSTa karAvI zakAya te mATe daDhabhAjakane badale gutama sAdhAraNa avayava paNa Abhe. A bane navA dAkhala thatA pAribhASika zabdamAM doSa e che ke te bahu lAMbA hovAthI bolatI vakhate pracAramAM laghutama ane gurutama ema vaparAya che. A vAparavuM khoTuM che. paraMtu kALe karIne te kheTe rUDha thaI jAya ja. AthI karIne zikSaNazAstrIo ane bhASAzAstrIo pAribhASika zabda jema bane tema TUMkA ane arthasUcaka rAkhavA Agraha kare che. aMgrejImAM to TuMkA rU5 G. C. M. ane L. C. M. pracalita che. paraMtu gujarAtI bhASAmAM tevAM TuMkA rUpe pracalita Aja sudhImAM thayAM nathI ane je tevAM TuMkA rU5 banAvI pracalita karavA jaIe to te ni. la. sA. bhA. athavA la. sA. a. ane gu. sA. a. thAya. A baMne TuMkA rUpamAM a. avayavI tema avayava ema bannene mATe calAvavo paDe. A karatAM je zabda ja TuMkA ane pUrNa arthasUcaka hoya te vadhAre sAruM ema vicArI huM dRDhabhAjaka ane daDhabhAjape zabdo sUcavuM chuM. banne TuMkA che ane arthasUcaka che. dRDhabhAjakaH = dRDhaprApakaH bhAjakaH = daDha saMkhyA prApta karAvanAra bhAjaka, dRDhamAja: = prApa: mAthaH = daDha saMkhyA prApta karAvanAra bhAnya. lIlAvatImAM kuTTaka prakaraNamAM bhAskarAcAryuM jaNAveluM che ke "je saMkhyAo vacce sAdhAraNa avayava na hoya te daDha saMkhyA che." tethI zodhI kADhela daDhabhAjaka ke daDhabhAjya evo che ke tene ApelI saMkhyA sAthe saMbaMdha spaSTa karatAM ApaNane daDha saMkhyA prApta thAya che. jemake 14, 18 ane 70 no daDhabhAjaka ane daDhabhAjya anukrame 2 ane 630 che. daDhabhAjyano ApelI mULa saMkhyAo sAtheno saMbaMdha spaSTa karatAM 45, 35 ane 9 daDha saMkhyAo prApta thaI che, te traNe saMkhyAmAM paNa kaI sAdhAraNa avayava nathI. Ama A banne zabda pUrepUrA arthasUcaka ane TuMkA che. vaLI vidyAthIo bhAgAkAra zIkhatI vakhate bhAjya ane bhAjaka zabda zIkhelA hovAthI daDhabhAjya ane daDhabhAjakano ApelI saMkhyAo sAthe bhAnya For Private And Personal Use Only
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Mysticism 246 Nervous ane bhAjakano saMbaMdha che e sahelAIthI | samajI zake tema che. vaLI daDhabhAjaka zabda | navo nathI paraMtu phakta daDhabhAjya ja no pracalita karavAnuM che. vizeSamAM A zabdo evA che ke ene upayoga bIjagaNitamAM paNa thaI zakaze. A kAraNe uparathI dareka zikSaka ane aMkagaNitanA lekhakane spaSTa thaze ke niHzeSa ladhutama sAdhAraNa bhAjya ke ladhutama sAdhAraNa avayavIne badale daDhabhAjya ane gurutama sAdhAraNa avayavane badale dakabhAjaka zabdo pAribhASika zabda tarIke svIkAravA vadhu cogya che. Mysticism, yogadarzana [ vi. ka.] kau. 1932, eprila, 339 daramiyAna "lIgasI opha IslAmamAMthI A nAnI hakIkta TapakAvI rAkhavA jevI che, ke mare mAta surIvAde yupI yogadarzana ('misTisijhama) para madhyakAlamAM paDela prabhAva tyAM hajIya mejUda che. N National, rIte The positive and the negative National consciousness, momentums are equal te mATe "sabhya prAsmitA [ba. ka.]. ane apasavya davA sarakhA hovA joIe." aM. 51. jAo Nationalism. (kAza ema belAya. te ja rIte DAbIthI jamaNI pR. 129) tarapha sanca, nIcethI upara savya, ethI UlaTuM Naturalism, 1. prakRtikAraNavAda apasavya, ni. de.] Negative form, nabAkRti [ba.ka.] su. zA. 11H juo Materialism A. ka. sa. 22: maMtrachA kahe che-sva(pUrtimAM ). dezI. senApati AnI naLAkRti (negeTIva phema n. 1) pakaDIne vaTahukama cheDe -- 2. vizvapUjanavAda [vi. ka.] bahiSkAra, kau. 1931, eprila, 261: A manodazA-| mAMthI, kadanA pra-yuga tathA madhyayugamAM Neophyte, navadharmI (me. ka] teNe vizva pUjanavAda (necaralIjhama") ane A. ka. 1, 97: je nava dharma svIkAre pachI bahudevavAda ("pilIthIjhama") khIlavyA che tenI te dharmanA pracArane lagatI dhagaza te hovAnuM anumAna karI zakAya che. dharmamAM janmelAnA karatAM vadhAre jovAmAM Ave che. annAhAra e vilAyatamAM te na Negation, nAstipakSa ni bho.] ja dharma hato ane mAre sAru paNa ema ja a.ka. 273: juo pUrtimAM Afirmation. gaNAya. kemake buddhithI to huM mAMsAhArane Negative, 1. gaDhaNa [ajJAta) himAyatI thayA pachI vilAyata gaye hate. 2. apasavya (ki. gha]. annAhAranI nItine jJAnapUrvaka svIkAra to navajIvana, zikSaNa ane sAhitya, "keTa meM vilAyatamAM ja karyo, eTale mAre sAru lAka pAribhASika zabda": A ja saMbaMdhamAM navA dharmamAM praveza karyA jevuM thayuM hatuM. navatema ja bIjI aneka jagyAe Positive, dhamanI dhagaza mArAmAM AvI hatI. negative zabda vAparavA paDe che. ene Nervous AzukSobha vi. ma.] mATe anukrame " savya " " apasavya ' zabdo | premane daMbha, 3: trIje besAra koInI sUcavuM chuM. savya-ghaDIyALanI dizA mATe, sAthe na bhaLatAM eka kora sAva ekalo beTho apasavya-ghaDIyALathI UlaTI dizA mATe. A| hato. te bAMdhI daDIne hato, atIva Azu For Private And Personal Use Only
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Newspaper 247 Notation (n.) saMgItalipi ApaNA saMgItane anu kULa nathI. kuMbha (n..bahu Avezamaya-jaNa hatA, ne | tenI uMmara kaLAtI na hatI. Nervous system, 1. jJAnataMtusaMsthAna po. ge.] vi. vi. 375. 2. jJAnataMtuvyavasthA [ki. gha.] che. ze. 1, 143: te ja pramANe mana eTale magaja nahi, athavA jJAnataMtuvyavasthA (n. s.) paNa nahi, paNa e sAdhana mAraphata vyakta thatI keTalIka vizeSa zaktio ke dharmo che. Newspaper, 1. vartamAnapatra [ma.rU.] ce. kA. ca. 64: krAMkilanane cAkarI karatAM Azare traNa varSa thayAM, tyAre eTale satra 1721 mAM enA bhAIe nyu IMgleMDa kaureTa nAme vartamAnapatra chApavAnuM zarU karyuM. 2. vRttapatra [ajJAta), Non-resistance, apratirodha [ba.ka.] yu. sTe. 43: kakarA vahepAramAM paDayA ane temAM phAvatA gayA tema samAja rAjyanAM baMdhano anAdara karavAnuM bhUlI gayA. vaLI temanA apratirodha (n. ". nena-rijhisTansa) arthAta hiMdI vicAraNAnI paribhASAmAM ahiMsAnA satyAgraha vA matanuM zAsta AjJAdhInatA (passive obedience pesIva ebIDiyansa)mAM rUpAntara thaI gayuM, eTale te teo rAjyakartAone ulaTA priya thaI paDayA. Normative, vyavasthApaka [ba. ka] va. 28, 36H jANItA dAkhalAo sAthe navAne mukI sarakhAmaNI karavI bheE jovA ane tAratamya vicAravAM, e vivecanAnI priya paddhati che, Ama karatAM karatAM kalAmImAMsA, rasazAstra ane vADamayane lagatAM varNanapradhAna ane vyavasthApaka (n.) vijJAne baMdhAya che. Notation; 1. saMgItalekhana gi. ge.] gA. vi. pA. 1, 121 (2) 308: juo ha Staff notation. 2. svaralipi [ajJAta 3. saMgItalipi ni. bho.] rAsakuMjanI sarigama, prastAvanA: pAzcAtya | 4. aMkana, svarAMkana nArAyaNa merezvara khare. pra. 8, 374 (1): atyAra sudhI AvA gItonuM aMkana karavAnA prayatno be cAra vyaktioe karyA che. "aMkana" eTale N. gItonI layabaddha sAregama te. (2) AjakAla jUnI paraMparAnA ghaNuM saMgItakuzaLa vidvAna mAnI beThA che ke gItanuM yathAtatha N. (svarAMkana) thatuM nathI, thavAnuM nathI. Expression notation, age kiyAlekhana [ga. ge.] gA. vA. pA. 1, 129 svara ane kALa sivAya je keTalIka khAsa kriyAo svarane uccAravA ke vAghamAMthI zabda athavA svara prakaTa karavA mATe karavAmAM Ave che tene vizeSa kriyAlekhane kahIzuM. aMgrejImAM ene mATe ekasTrezana (D.) noTezana kahe che. "esTezana " e zabdamAM amuka svara ke tenA samUhane maMda, mahoTe athavA bahu ja maMda kare ke kema eTalI ja bAbatanAM cihanono samAveza karavAmAM Ave che. paNa ApaNe tene badale je "vizeSa kriyA" evo je zabda vAparyo che temAM to svaranA maMdapaNAno, spaSTa ke prakAzitapaNAne ane te uparAMta ApaNe bIjI aneka bAbatono samAveza karIzuM. Staff-stave-notation, Bule bidulipi [ga. ga.] gA. vA. pA. 1, 398: aMgrejImAM Te. zananI be paddhatio cAlu che. temAMnI ekane sTApha (Staff) noTezana paddhati kahe che ane bIjIne Tenika solphA (Tonic solfa) naTezana paddhati kahe che. sTApha noTezanane ApaNe reSAbiMdulipi kahIzuM ane Tenika solphAne svarAkSaralipi kahIzuM. sTApha noTezanane sTeva (Stave) noTezana paNuM kahe che. A paddhati ghaNuM jUnI che. emAM amuka lITI ke khAnAmAM mIMDuM mukIe to amuka svara gaNAya che, ane te mIMDAne kALanA cihanathI aMkti karI svara For Private And Personal Use Only
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Notochord 248 Orchestra vyaktione e zabda lAgu paDato nathI eTale jAtivAcaka nAma ane samUhavAcaka nAmamAM ane kALanuM baMdhAraNa nakkI karI saMgIta- | lekhana kevI rIte karavuM te viSe samajAvavAmAM | AveluM che. Tonic solfa notation, PARIkSaralipi [ga, go.] gAM. vA. pA. 308: juo upara Staff notation. Notochord, AdipRSThavaMza siyAjI sAhityamALA) garbhanI kathA, 14: A "majajAnaLI mAMthI magaja ane jJAnataMtu banavAnA che, emAM evI eka naLI ane (N. C.) "Adi pRSTavaMza' eTale jemAMthI hADapiMjara banavAnuM che evI eka naLI AvI jAya che. Noun, Collective noun, 1. jasthAvAcaka nAma [ajJAta]. 2. samUhavAcaka nAma [ka. prA.] ma. vyA. 26: keTalAMka nAma AkhA samUhane ja lAgu paDe che.-lazkara, kAphalA, vaNajAra, pheja, senA, TeLuM, medanI, prajA, samUha vagere evAM nAma che.--samUhanI chUTI TI Common noun, 1. sAmAnya nAma [ajJAta] 2. jAtivAcaka nAma [ka. prA.] ma. vyA. ra6: jAtivAcaka nAma eTale je nAma AkhA vargane temaja te varganI dareka vyaktine-dareka chUTA padArthane lAgu paDe che te. Material noun, 1, padAthavAcaka nAma [ajJAta 2. dravyavAcaka nAma [ka. prA.] ma. vyA. ra7: ghAtunAM nAma, anAjanAM nAma, ane ghI, goLa jevA padArthanAM nAma A vargamAM Ave che.--dravyavAcaka nAma nativAcaka nAmanA vargamAM Ave che. Proper noun, 1. vizeSa nAma [ajJAta] 2. saMjJAvAcaka nAma ki. prA.] ma. vyA. 25: ekaja padArthane ke vyaktine ApaNI icchAnusAre pelAM AvAM nAma saMjJAvAcaka nAma kahevAya che. saMjJA eTale ApaNI IcchA pramANe ApeluM nAma obsession, praha [ rA. vi. ] kau. 5, 3, 662H temaNe mane ane ene pra. 12, 211: paNa ghaNIvAra lekhakanA tema ja prophesara-jeo madrAsanI presIDansI spaSTa udeza vinA lekhakanAM maMtavyo nahi kelejamAM ane anne samudrazAstra (0.) ne paNa tenA graho (oo.) kalAmAM dhUsI jaI abhyAsa kare che, teone temane ghera nAtAlanA kalAne bagADe che ane kalAnA aura usanane divasa gujAravA notaryA hatA. aTakAve che ema paNa bane che. | Olpainting, tailacitra [ajJAta Obsolete, kAlagrasta [ ba. ka. ] Orchestra, vAghamaMDaLa [na. .] pustakAlaya, 1931, jUna, 255: keza a. ka. 51: uparanI sarakhAmaNImAMthI keTarUDha" zabdano ja saMgraha, e vyAkhyA lIka Adhunika raMgabhUminI saMsthA viSe sahaja paryApta hoya, te kezomAM kAlagrasta (6) vicAra Avaze. prAcIna Chorus nI jagA zabdono Akho varga asthAne che. lupta thaI che; ane pAzcAtya nATakamAM (Opera Oceanography, samudrazAsa [ 'De. bAda karatAM) saMgIta nATakathI taddana juduM ja zivasuta"] paDI mAtra eka aMka pUro thaI bIje zA For Private And Personal Use Only
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Ordinal Paramount thatAM pahelA vacamAM vAghamaMDaLa (0.)nuM saMgIta | Orthodox, purANamatavAdI mirAThI dAkhala thayuM che. uparathI--vi. ka.] Ordinal, saMkhyAkamapUraka [ka. prA.] | ko. 4, 3, 99: tAjetaramAM vAMcelA keTalAka ma. vyA. 72: saMkhyAkramapUraka saMkhyAne | vadhu ochA upayogI pAribhASika zabdo:krama pUranArA che. dAkhalA--paheluM, bIjuM, -orthoDAkasa" ne "rIphermara" mATe rA. trIjuM, cothe, ItyAdi. keLakara eka lekhamAM "purANamatavAdI " ne sudhAraNumatavAdI" vApare che. AmAMne Organism, piMDa, kSetra [na. da.]. khAsa karIne pahelo, "junA vicAravALA " su. zA. (1) 6 (2) 3: manuSya prANI ApaNu lukhAsukA zabdo karatAM vadhu saskAratenA mizra svarUpamAM ApaNuM jovAmAM Ave yukta che, saraLa paNa che; tene apanAvo joIe. che. ane temAM traNa mukhya aMze rahelA | overlined, uparirekhAMkita [ ki. che. ] che:--(1) sthUla deha, (2) sUma deha athavA pra. 12, 2para: je zabado rekhAMkita karavAnA jJAna kriyAnuM sAdhana ane (3) kSetrajJa athavA hoya, tene adhorekhAMkita (underlind) adhyakSa cetana. pahelA be aMzAne ApaNA karavAne badale uparirekhAMkita (.) karyA hoya prAcIna "kSetra" nAma Ape che. (3) ke. toye e ja hetu sare. 11: kSetra (0.)--zarIra, jemAM skUla, sUkSma Ovum, mAtRbIja [na. de]. ane kAraNa dehane samAsa thAya che. su. zA. 7H jyAM sudhI pauruSa tasathI | Originality, apUrvatA ni bho.] athavA biMduthI mAtRbIja sagarbha banatuM nathI a. ka. 13-: juo pUrtimAM Con tyAM sudhI pRthakSaNe kaMi paNa sarjanakArya ception. thaI zakatuM nathI. P Palaeontology, prAcInakANuvidyA | pra. 13, 36: A rasa svAdurasa (p. 3) pi. ga.]. sAthe mizrita thaIne natrila, sneha, zarkarA vi. vi. 29: vyaktinI vRddhi uparAMta vagere sarva jAtanA khorAkanA paripAka-kAryamAM jAtinI vRddhi ane vikAsanA abhyAsane mATe sahAyatA kare che. prANI mAtrane prAcIna itihAsa zilAomAM | Paramount, sAva bhauma ["RSibALa] rahelA temanA avazeSo -fossils-uparathI upa- kSatriya, " rAjAo ane navuM baMdhAraNa", jAvI kADhavAmAM Avyo che. A vidyAne ha: rAjAo ane rAjakulonA haka jALavavA prAcIna prANuvidhA (P.) kahe che. pUratI sArvabhauma (peremAunTa p. ) sattA Pancreas, ayAzaya, svAdupiMDa briTiza krAunane hastaka ja cAlyA karaze, ane [ bApAlAla garabaDadAsa zAha ] kAhana vatI vAIsaroya ane gavana re potAnI pra. 13, (1) 36: udaramAM jamaNI bAjUe jAtamunasarI (Diskazana discretion) e AvelA cakRtamAMthI ane DAbI bAjU upara bhagavaze; paNa A eka ja apavAda zivAyanI AvelA abhyAzaya (paeNkriyAsa)mAMthI anukrame sarvopari sattA (sedranTi sovereignty ) je rasa jhare che te A bhAgamAM (grahaNImAM) kulakula pheDarezananA be pratinidhimaMDaLeThalavAya che. (2) 388 svAdupiMDa (P) eselphI ane seneTanA hAthamAM AvI Pancreatic juice, 291572 jaze, ane tene vahIvaTa temane javAbadAra [bApAlAla garabaDadAsa zAha]. ( risponsibala responsible ) pradhAna For Private And Personal Use Only
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Parole 250 Political Economy Parole. samiti (kebineTa cabinet ) samiti | Perceptual time, kALa [prA.vi.] lekhe karaze. khAnagI kAgaLa, tA. 19-6-31. Parole, vAsaMmati, makabulI [marAThI | Phonetic, vAbibeka [ba. ka.] uparathI-vi. ka. ] pustakAlaya, okaTobara, 1931, 5473 ka. 1932, mArca 255H "perelanuM aMgrejI jevI mahAsamartha saikAothI kheDAtI gujarAtI zuM ? A bAbatamAM gujarAtIo te ati susaMpanna duniyAnA khaDekhaMDamAM phelAyelI aMgrejonA celA ja lAge che ne ghaNAkharA bhASAnI lipi cheka apUrNa ane sadeSa che bIjAmAM paNa tevA ja; eTale aMgrejI zabdane evI lipimAM vAlbimbaka (h.) lakhANa apUrva AMtararASTrIya bhAvanAvaDe pitAne azakaya che. mAnI le che. paNa A vakhatanA 'kesarI "mAM eka carcAkAre jhINavaTabharI carcA pachI Piano, (Music) maMda [ga. go.] sUcavyuM che ke "perela vAkasaMmati, mAMkabulI, gA. vi. pA. 1, 133 juo Mozao ne "onaperela =vinAlekha (lakhANa vinA (keza, uttarArdha, 119) mAMnI kabulI para choDI de te.) Pianissimi, atimaMda gi. go] On Parole, vinAlekha [ vi, ka.] gA. vA. pA. 1, 134. kau. 1932, mArca, 255H juo upara | Poetic, Poetic diction, maaarid Party, padAvalI [ba. ka] Party factiousness, vilket A. ka. sa. 15-6: juo Rhetoric, arismatA [ba. ka.] 2. (In a bad sense) kavitAaM. 83: pAkSika asmitA (p. f.) ane bhAsI-kavitvAbhAsI - padAvalI kAmI amitA (communalism kamyunA- [ba. ka.] lijhama) e vadhAre pAzavabalanI dhakkAmukkImAM | A. ka. sa. (1) 15-6: juo Rheto, prAtika asmitA bIcArInuM zuM thavA beThuM che ric. (2) 20: arthaga nahIM evI kavite hAla to samajhAya ema paNa nathI. vAbhAsI padAvalI (poTika Dikazana), vagaPassive, Dambara, (utaratI pratinuM hetAraka rhetoric) Passive agent, niSkriya vidheya anucita alaMkaraNe, prakAza bala ane prasAda [da, bA] chuTA chuTA zabda ke zabdajUtha ke layakhaMDa ke da. mU. 1931, phebru. 342: ane vidyAthI ! be cAra paMktimAM jarA camake paNa kRtine e p. a. (nici vidheya) kAI kALe samagre letAM teno abhAva athavA bAdhaka doSa hoto ja nathI ke ApeluM potAnI Dhabe -donI pradhAnatA, vagere bAbatone A gaLI ja jAya: "bhASAbalihArI" TIkA sparze che. Penal Code, aparAdhazAsanazAstra [na. bha.] * | Policy, jIvananIti nihA. da.] a. ka. 84: rAjyanA pInala koDa (aparAdha udhana, 103: paNa e dvimukhI P. zAsanazAstra) nI eka kalama pramANe cInanA jIvananItithI AtmAnI kera akhaMDa pratyeka nATakakAra upara sadAcAra para udeza rahetI nathI. rAkhavAnI pharaja rakhAya che. Political economy, arthanIti Perceptual, di. bI.] Perceptual space, di priA vi.] navajIvana, zikSaNa ane sAhitya tA 30-8-31 khAnagI kAgaLa, tA. 19-6-31, 20: "poliTikala ikonomI" e zAstra ja navuM che, For Private And Personal Use Only
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Porosity 25. Puritan Ti bheda che ' anya eTale e navI Dhabe ApaNuM zIkhavA lAgyA | parigrahavRtti (p) vadhe e banavAjoga che. chIe. ene mATe ApaNe "arthazAstra' zabda bALakone ApaNe kaMI bhaviSyamAM bAvA banAvAparatA hatA, paNa cANakyanuM "arthazAstra" vavA nathI e kharuM, paNa tethI ulaTuM ApaNe hAtha AvyuM ane e zabda "ike nomikasanA temanI jarUrIAto vadhArI mAtra duniyAnI arthamAM vAparo e anartha che e ApaNe cIjomAM ja temanuM mana racyuM pAmyuM rahe tevA joyuM. cANakyanA e ja graMthamAMthI ApaNane karavAnI paNa jarUra nathI. surepamAM posseszabda ja vArtA. vArtA eTale vRttinuM sive instinct parigrahavRtti bahu che, tethI ja zAstra, AjIvikAnuM zAstra, vepArIo ane teNe AkhI duniyA upara koIne koI rIte dhaMdhAdArI kaI rIte kamANI kare e batAvanAruM AkramaNa karyuM che. zAstra. eTale e zabda paNa baMdhabesato | Primordial, azlasUla bi. ka.] nathI ja, Akhare ApaNe "saMpattizAstra A.ka. sa. (1) 23 (2) 148: narmada para AvyA. avataryo asvasUla (p. prAImeDiyala) sudhApaNa keTalAka zabdonI ApaNe navesara | raka, sAhasanI ja mUti, pote uThayA tyAMthI yojanA karI zakIe ema chIe. samAjavidyAnI savAra e manedazAvALo. daSTie manuSya jIvana kevuM hovuM joIe e | Problem, prameya [na. de.]. batAvanAra zAstra te dharmanIti; prajAne aMkuza- su. zA. 21: eka ja zAstranA daSTibiMduthI mAM kema rakhAya, rAjya kema calAvAya enuM abhyAsa karI niSNAta thanAra vidvAna ane vijJAna ne daMDanIti; rAjyamAM sAmAjika aneka zAstranA saMbaMdhanuM bhAna rAkhI tavahitane arthe dhana saMcaya kema karo ane ciMtana karanAra vicAramAM moTe bheda e che te kema vAparavuM enuM rahasya batAvanAra vidyA ke, tattvaciMtaka anya zAstranA prameya upara te arthanIti; evI rIte ApaNuM zabdanI ghaNo prakAza nAkhe che ane jJAnagirinAM zikhareyojanA karIe te "poliTikala InaoNmI'nA ne navaraMgI banAve che; tyAre eka zAstraarthamAM arthanIti zabda jarUra vAparI zakAya. nipuNa vidvAnanA pAvaDA ane kodALI te artha eTale samAjapuruSanI saMpatti; e / te girinI guphAomAM nivAsa karavA yogya vizenI je sAmAjika ke rAjakIya nIti te | upayogI kAma kare che. arthanIti; e bhAva saheje grahaNa thAya che Protoplasm, prANarasa, sacetanadravya e che. [na. de.] Porosity, chidramayatA, sauSiya pi.go.], su. zA. 6: pazcimamAM pravartatA utkrAntivi. vi. 141H juo pUrtimAM Viscosity. vAda pramANe ghaDAyelA chavavidyAnA siddhAnta Possessiveness, parigrahavRtti jotAM jaNAya che ke, dehanuM AraMbhaka dravya [prA. vi.] sakaraNa ane mRdu bhAvavALuM hoya che. tevA kau. 5, 3, 840: pradarzanamAM bALakanI dravyane ApaNe "prANura" ke "sacetana dravya daSTie eka oraDAmAM goThavaNI karavAmAM (proTeplejhama) evuM nAma ApIzuM. AvI hatI. bALakane gharamAM amuka sagavaDa maLe e kika vAta che, paraMtu tene mATe Psychology, mane dharmavidyA ni. de.] badhI ja cIjo nAnA mApanI karI judI su. zA. 60: mane dharmavidyA ane tenA rakhAya tethI kaMI bALakanA manane vikAsa bhAvanAmaya pradezane lagatuM prakaraNa suprajanazAstra turata thaI jAya e saMbhavita nathI. ulaTuM upara mATe prakAza nAkhe che. temanI mAlIkInI cIjo vadhAre saMkhyAmAM | Puritan, 1. nItirata [ba. ka.] ApavAthI bALakomAM kadAca khoTI ahaMtA aM. 72: agara jo ke javAnInAM bhAvanAAve, ane pariNAme cIja taraphanI lAlaca ke pradhAna varSo daramiyAna paNa A vyavahAre ghaNo prakAra For Private And Personal Use Only
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Quarantine 2para Realistic kriyApyAsI nItirata (pUriTana) jIvane zuddha saMgIta ke zuddha sAhityanI laganI keTalI haze te kaMi kahevAya nahIM. 2. zuddhAtmavAdI vi. ka ko. 1931, oNgasTa, 155: keTalAka kalA- | kArenAM jIvana temanI kalA jeTalAM unnata nathI hatAM, teo "kevaLa kaLAkAra' banavA bhaNuM vadhu derAya che, e durbhAgyanI zuddhAtmavAdI] (A zabda ApTene AdhAre (paramAInDeDa zuddhAtmA) "yuriTana" mATe ghaDayo che. "cakhaliyA" ApaNe tyAM pracalita thavA mAMDayo che te sahela ne vadhu asarakAraka paNuM ocho saMskArI che) daSTie temAM mImAMsA 2. (In a bad sense) cekhaliyuM hiA. da.] Quarantine, sUtaka mi. ka.]. A. ka. 1, 291: je rastAmAM koIne cepI roga lAgu paDayo hoya to sTImarane sUtakamAM-karaMTInamAM-rAkhe che. ame muMbaI choDayuM tyAre tyAM marakI to cAlatI ja hatI. tethI amane kaMIka sUtaka naDavAne te bhaya | hate ja. Quorum, avarasaMkhyA [da. bA.]. navajIvana, zikSaNane sAhitya, 6-16-31, 47: sabhAniyaMtraNamAM keTalAka aMgrejI zabdo ApaNane naDe che. sabhAsamitiomAM ochAmAM eAchA amuka sabhya hAjara hoya to ja kAma cAlI zake e niyama hoya che, e kAryasAdhaka saMkhyAne aMgrejImAM karama kahe che. ApaNe tyAM e "korama"nI kalpanA hatI, dharmanirNaya mATe pariSada bolAve tyAre ochAmAM ochA dasa sabhyo te joIe ja e niyama hato. ene dazAvarA pariSad kahetA. eTalA na maLe, ane amuka yogyatAvALA khAsa traNa vidrAne maLe to ye kAma calAvI zakAya evI paNa vyavasthA hatI, ene "cavA pariSada' kahetA. eNe ApelA cukAdA pariSadane mAnya cukAde gaNAtA. dazAvarAvA pariSadaM ye dharma parikalpayet / tryavarAvApi vRttasthA taM dharmana vicAlayet // -manusmRti adhyAya 12, loka 151 eTale ApaNe karamane mATe "avarasaMkhyA e jUno zabda jarUra vAparIe Radical, ucchedavAdI [A. bA. . ane kriyAo bhramaNa mAtraH A jJAna, darzana, , 30, 38, juo pUrtimAM Conser- pratyakSIkaraNa (realization), te ja abhaya vative. agharA zAtine nirvikalpa anubhava; ane Realisation-Realization, 9. sahaja ullAsa, AnaMda, te paNa enI sAthe sAthe lAbhe. sAkSAtkAra [ajJAta] Realistic, chabIrAgI [ba. ka.] 2. pratyakSIkaraNa bi. ka] A. ka. sa. 20: navajuvAnImAM, amuka li. 113: paramAtmA te jIvana, te amRta || saMjogomAM, ke dekhAdekhI thoDI kavitA to tatva, te sarvasva; utpatti sthiti lacanI ghaNuya sAhityathI TevAyelA mANasa lakhI tamAma skUla lIlA ke mAyA ke nAmarUpa zake; ane kSaNika kalpanA vyApAraprerita vibhUtio e ananya tatvanI; tema mRtyu nikhAlasa vinamra mANasanI kavitA chabIrAgI vinAza Adi nAme oLakhAtI sthitio (rayalisisTaka i.) ane sArI paNa hoya. For Private And Personal Use Only
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Reality 253 Religion Reality, vAstava [ba. ka.] te pachI svAbhAvika rIte prasaMge upasthita A. ka. sa. 139: parantu sArI beDa thAya, tema ja abhinayane aMge ja zagAra bAhya vAstava ( jekiTava rIyAliTI Ob- | rasanA prayoganI asara hRdayavRtti upara thayA jective reality) mAM rAcatA kalpanAbale vinA na rahe. ja racAya. Relativity, sApekSatA pi. go.] Reference book, 1. saMdarbhagraMtha vi. vi. 201: gati, di ane kALa e [vi. ka. baMnethI sApekSa hoya che-TenanI gati pATA kau. 1932, eprila 3414 nIcenI jamIna sthira hoya to ja dekhAya che? .... A sarvanA graMthakAra paNa "gujarAtanA sarva vidyamAna A sApekSatAno siddhAnta prAcIna samayanA lekhake'mAMnA ja keTalAka baMdhuo hovAthI, tatvavettAone ajJAta nahe. majakura saMdarbhagraMthano bhAga trIje A varSe Relativity theory upAdhivAda, taiyAra karatI veLA hIrAlAlabhAIe e lokeAnAM sApekSatAvAda [va. e.] paNa mAbApa ne bairIonAM nAmathI mAMDIne va.30, 69: mAnasa daSTie deza ane kALa vacce ghaNo bheda che. paNa bhautika sAyansanI temanI amarakRtionI yAdI sudhInI badhI daSTie e be vacce tattvataH kAMI bheda nathI, caritrasAmagrI potAnI hamezanI dhIraja ane bemAMthI ekenuM svataMtra astitva nathI. eka ja khaMtathI meLavavI tathA belAzaka chApI devI. nirupAdhika svata- satanA be svarUpa (as| (juo Bibliography) pects) che. eka svataMtra mULabhUta sat che. 2. kozagraMtha [vi. ma.] jene "Space-Time" eTale ke deza ane Reflection, parAvartana [5. go.] . kALanuM aviSya yugala (arthAta daitAdvaita, vi. vi. 170: prakAzavidyA, prakAzanA daitamAM raheluM advaita) kahevAmAM Ave che; e, parAvartana ane vakrIbhavana (refraction) nA caturmAna (lITI, corasa ane ghana ema dezamAM niyamene teNe abhyAsa karyo hato. traNa mAna ane te uparAMta cothuM kAlanuM mAna Reflector, pratiphalaka [ba. ka.] ema cAra mAnavALuM four-dimensional) A. ka. sa. 164: harilAla dhruva ane akhaMDa sata te hAlamAM jagajAhera thaelA maNilAla trivedInI AsapAsa prakaTelA upa- AInsTAInane upAdhivAda yAne sApekSatAgraho (seTalAiTasa Satelites) ane mAtra vAda (R. t.) nI mULa zilA che. pratiphalake (riphalekaTarsa rr.) nA samUhamAM Religion, 1." narmada-dalapata peDhImAM peThelI te karatAM aMgrejI 2. anugama [ki. gha.] asara vizeSa AvI...... che. zo. 1, 61: aMgrejI zabda "riliRefraction, vakIbhavana (pa. go.] jyana" ne mATe ApaNe sAmAnya rIte vi. vi. 170: juo pUrtimAM Reflection, dharma " zabda vAparIe chIe; ane te rIte Rehearsal, pUrvAbhyAsa, pUrva prayoga hiMdu dharma, khristI dharma, musalamAna dharma [na. bho.] ema belIe chIe. paNa "dharma' zabda a. ka. (1) 194: vigana keTalAka zi rilijyana" zabda karatAM vadhAre vyApaka jeDe eka nATakanA pravezane pUrvAbhyAsa () arthavALe che; ane e zabdanI vyApaktA karato hate. (2) 262: A kharuM che; paraMtu ApaNuM khyAla bahAra jatI nathI. udAharaNArthe, te chatAM paNa, raMgabhUminI sAthe joDAyelAM jIvanamAM je je karmo avazya karavAM bIjAM jokhamo che:--nATakanA khela vakhate joie, jemAMthI mukta rahevuM joIe, je paDadA pAchaLa vyavahArano prasaMga nathI maLato ! sadAcAra pALavo joI be--e badhAne ApaNe te ThIka, paraMtu r. (pUrvaprayAga) vakhata tathA dharma samajIe chIe, ane veda, kurAna ke For Private And Personal Use Only
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Renaissance-renaiscence 248 Revision bAIbalanA svIkAra-asvIkArathI e tene prabodhakALa (Renaissance rI-nesansa) ne ApaNe vadhAre mahatva ApIe chIe. AthI nAme oLakhAtA mahAna vicAraparivartana amuka zAstra ke amuka puruSe pravartAvelA aMge lakSamAM Avyo. AcAra, vicAra ane zraddhAnI praNAlikA mATe "dharma " zabda vAparavAthI vAraMvAra Repulsion, 1. apAkarSaNa [pe. ge.] vicAramAM ghoTALo thAya che. " rilijyana" | vi. vi. 288: A aNuo sthira nathI hatA paNa aMdaranA AkarSaNa ane apAzabda pAchalA arthamAM ja vaparAya che. AthI " rilijyana' mATe meM "anugama" zabda karSaNane lIdhe eka prakAranI gatimaya sthiratA vAparyo che. zruti smRtine AdhAre racAyelI dynamic equilibrium nA rUpamAM hoya che. praNAlikA te vedAnugama, mahAvIranI pAchaLa 2. apakarSaNa [ki. gha] AvelI praNAlikA te jainAnugama, buddha che. zo. 1, 145: apakarSaNa athavA dUra pAchaLanI buddhiAnugama, khrista pAchaLanI khristA haThavAnI zakti (1) nagama, mahaMmada pAchaLanI mahaMmadAnugama, ItyAdi. ene mAnanArA loko te tenA anu- | Rest, (Music) mAtrAlepa [ga. ge.] gAmIo. evA keI "anugama' ne svIkArI- gA. vA. pA. 1, 130. ne paDelI zAkhAone te te anugAmanA saMpradAya kahI zakAya. A rIte vaiSNava, | Restoration, puna:sthApanA [ba. ka.] smArta, digaMbara, zvetAMbara, mahAyAna, hIna- yu. sTe. 29: i. sa. 1660 mAM IMglAMDamAM cAna, sunnI, ziha, proTesTaMTa, remana kethalika rAjagAdI ane dharmabandhAraNanI puna:sthApanA vagere judA judA anugAnA judA judA (R.) thatAM, merIlAnTa pAchuM lorDa baeNliTaranA saMpradAya che. vaMzajanA hAthamAM AvyuM. teNe jUnA kAyadA pAchA dAkhala karyA. rAjakAraNane 'rilijyana" thI juduM pADavuM joIe ema jyAre kahevAmAM Ave che tyAre | Revision, punarIkSaNa vi. ma] ene artha AvA anugamothI tene para karavuM kau. 3, 38: A pramANe samakAlIna vijoIe ema yurepamAM thAya che. paNa rili- vecana anyAyI ja hoya e vAda khUTe che. e jyana" ne dharma zabdanA arthamAM samajI, vAdamAM je kaMI tathya hoya to te eTaluM ja ApaNe keTalAka netAo ema mAnatA thaI che ke hAM sudhI koI paNa sAhityakAranuM gayA che ke rAjakAraNa nIti-anIti, sadA- lekhanakArya samApta thayuM na hoya, e lekhanacAra-durAcAra, vagerene lagatA khyAlothI para kArya kevI paristhiti vacce zAnI preratAthI thavuM joIe. (zabdathI vicAramAM utpanna thatA thayuM tenI saMpUrNa vigato jaNAI na hoya, goTALAnuM A udAharaNa che.) enuM samagra jIvana je vividha dazAomAM Renaissance-renaiscence, you: saMkramaNa karIne judI judI asare nIce ghaDAyuM hoya te pUrepUrI mAlama paDI na hoya, prabodhakALa [ba. ka.]. ane e badhAnuM anveSaNa karI enA yugamAM yu. sTe. pa: upara sUcavelI rASTrabhAvanAne enuM sthAna nirNata karI zakAya-sthAnajanma prAcIna grIsamAM IsavIsana pUrve thayelo. nirNaya mATe joituM yathArthadarzana zakya bane yurepanA madhyakALane nAme jANItA yuga -teTale gALo pasAra thayo na hoya tyAM (Middle Ages miDala ejisa) mAM e sudhI je je abhiprAya ApavAmAM Ave vicAra AtmA-paramAtmA, svarga-naraka Adi hemAM punarIkSaNa (1) ane parivartanane mATe vicAre taLe daTAI gayelo, te pAchA I. sa. haMmezAM avakAza rahe che, eTale evo abhinA teramA-caudamA saikAmAM zarU thayelA punaH prAya kadI aMtimatAno dAvo na karI zake. For Private And Personal Use Only
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kchatirth.org 255 Rotation Rotation, bhramagati, parivRtti [pA. go.] vi. vi. (1) 201: pRthvInI bhramaNa gati rAni ke guru karatAM aDadhI ja che ane tethI zani ke gurunA graha upara chevaTane divasa pRthvInA divasa karatAM aDadhA ja che. (2) 376, Ruling, rekhAlekhana [ka. dha.] pra. 12, 249; mane lAge che ke devanagarI Sensory, | Sensory nerve, jJAnata Mtu[pe.ge.] vi. vi. 243: mana zarIrane kevI rIte kAbumAM rAkhe che ane mananA sa MdezA zarIranA judA jIMdA vibhAgAne kevI rIte pahoMce che tenI tapAsa karatAM majjAta Mtu be jAtanA che e zeAdha sa. 1811 mAM sara cArlsa elanA hAthe thaI; eka teA bahAranA jagatamAMthI IMdriya dvArA thatA jJAnasavedanane magajane pahAMcADanArA jJAnataMtue ane khAna magaja taraphathI zarIranA jUdA jUdA vibhAgAne kAma karavA mATe preraNA ApanAra preraka tataMtuo. Sexual, maithunI, liMgI [na. de.] S Solvent, drAvaka [aa. po. vi. vi. 376] Spectroscope, raMgaparadaeN ka [pA.go.] vi. vi. 298: dUrabIna, phaoNTAgrApha, ane raMgapaTadaka (S.) nI madadathI ema siddha thatuM jAya che ke pRthvI uparanAM jANItAM tattvAmAMthI ja khIjA graheA ane tArakA banelAM che. Spectroscopy, rgapavidyA [pA. go.] vi. vi. 40: A zeAdhamAM raMgapaTavidyA (s.) ghaNI upayAgI thaI paDI hatI; temAM paNa cAkasAI ane jhINavaTathI kAma karanArane Aragana, hIlIama, nIna vagere navA tattvAnI zeAdha karavAnA lAbha maLyA hatA. Spectrum, raMgapaTa [aa. ge.] vi. vi. su. zA. (1) 95: khAlako tathA khAlikAAne temanA yauvananA Arbha pahelAM maithunI sRSTimAM pravartatA niyameAnuM aparokSa rIte nahi paNa pakSa rIte bhAna karAvavuM oie. (2) 7: jIe Asexual. Shorthand, saMkSipta-cihna-bhASA [na. bhA.] a. ka. 188: Art of acting nA lakhanAra mukhacarcAne saMbhASaNanI sakSipta-cihna -bhASA (short-hand of talk) ema khag agarbha nAma Ape che. Slur, (Music) 1. ti [mAlAbakSa] gA. vA. pA. 1, 130. 2. svarasaMcAcihna [ga. ge.] gA. vA. pA. 1, 130, Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Sponsor tathA baMgALInA pahelA TAIpa pADanArane paNa jo ema sUjhI gayuM heAta ke mAthAnI lITI e akSaranuM anivA` aMga nathI, paNa lekhananI vyavasthA sAcavavA kareluM rekhAlekhana (r.) ja che, ane taiyAra rekhAMkti kAgaLa para athavA chApavAmAM enI jarUra nathI...to nAMgarI ke baMgALInuM svarUpa sudhAtIya ka bahu bhinna prakAranuM na bakatAM Sperm, narAdheza [sayAjI sAhitya, garbhanI kathA, 9] Source, book mULagraMtho[ caMdrazaMkara zukala ] navajIvana, zikSaNa ne sAhitya, 6-12-31, 46 H AvA mUlaga'the! (Sourcebooks) ItihAsa samajavAmAM temaja lakhavAmAM meATAmAM meATI madada kare che. Sponsor, praNetA [vi. ka.] kau. 1932, mArca, 243; A prakAranA graMthasamarpaNanI mULa sUcanA karanAra rAmerAlAM hatA. jenA praNetAe ( speAnasasa ) tarIke temanA tathA gAMdhIjI, meA. AisTAIna, zrIka sAhityakAra phAsTesa pAlAmAsa ane DaoN, For Private And Personal Use Only !
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Status 256 Syndicalist jagadIzacaMdra bosanI laghukRti ke saMdeza | submarine, jaLAtyaMtaragAminI graMthAraMbhe zobhe che. jaLanaukA [hA. da.] status, pada [A. bA.] u dhana, 10: hAM hAM vijJAne va. 29, 125: AvI sAMkaDI ane ane ! (Science) manuSya sukhane sahALyuM che, pramANika mananI dalIla sAme vicAra karavA hAM hAM, ApaNe visariye chIe, heye -saMsArakavitA pAMgarI che. ApaNI rAtrie eka konpharansa maLyuM, jenuM kAma " status" (pada) ane "functions" (kriyA) no vIjaLIe ajavALI che, dUra dUranAM cheTAM uche. avidha sAdhavAnuM hatuM. dAyAM che, TelIphena, sInemA, grAmephena, reDIo; moTaramAM kAzmIrayAtrA, sAIkala stereochemistry, ghanarasAyana pi. upara juvAnanI jagayAtrA; jalanaukAo, ge. vi. vi. 103] jalAbhyantaragAminI jalanaukAo, gaganavihAra vimAnayAtrAo;...... stereoscope, ghanacitradarzaka [ pi. | suggestive, ivanipradhAna [vi. ka] ge. vi. vi. 376 ] kau. 1931, ogasTa, 129; ..... e strained, zramabaddha [ba. ka.]. vagere muddAone ApaNane tRpti thAya tevo aM. 76: juo pUrtimAM Apprentice. sphoTa, vanipradhAna ("sajesTiva) paddhatithI paNa lekhaka karI zakyA nathI.' subconscious, noun, sUkSma mana, Survival of the fittest, 2015 upamana pi. ge.] tika nirvahana [na. de.] | vi. vi. 268: A pramANe magajanI kevaLa su. zA. 14-5: jIvanane A akhaMDa bhautika zaktio badhI mAnasika kriyAonuM kalaha abuddhipUrvaka prANIvargamAM pravartI rahyo nirUpaNa karavAne samartha nathI; majajAtaMtu che. vyaktio paraspara, jAtio paraspara, ane magaja uparAMta kAMika vadhAre sUma, te janasamAja paraspara AtmarakSaNamAM eTalI chatAM vadhAre upayogI ane vilakSaNa vibhAga badhI harIphAI kare che ke, satata jIvanakalahamAM vize khAtrI thatI jAya che. Ane sUma mana jeo paristhitinA pheraphAramAM TakI zake (upamana) Subconscious mind athavA tevA baLavALA hoya che te ja AtmarakSaNa sabaliminala selpha Subliminal self e uparAMta prajotpattinA vizeSa kAryamAM joDAya nAmathI oLakhAya che. che. A jIvanakalahanA pariNAmamAM sarvottama 2. AMtaramana [vi. ka.] vyaktio TakI zake che, ane tethI DArvina kau. 1931, okaTobara, 4ra6; sAhitya prakRtinA A tAratamya karavAnA kramane "prAkRsarjanamAM AMtaramana (sabakezyasa mAInDa) tika nivahana" (sarvAIvala opha dha phiTesTa) paNa agatyano bhAga bhajave che. karavAnuM samartha sAdhana mAne che. syndicalist, mahAjanasattAvAdI ad). upamAnasika pi. ga.] kezavalAla hiMmatalAla kAmadAra] vi. vi. 376: mAnasika pravRttimAM paNa ka. 5, 1126: pro. kALe amuka vicArasUkSma ane sthUla ema be prakAra che. sAdhA keTi dharAvatA nathI. teo samAjasattAvAdI, raNa cetanamaya IcchAthI jJAnataMtuonI mAra ke vyakti sattAvAdI, ke mahAjanasattA (s) phita thatA mAnasika vyApAra uparAMta paNa vAdI, nathI-temane vAda mAtra eka ja che - keTalAka upamAnasika ( S.) vicAra paNa ne te hiMdanuM kema bhaluM thAya, tenI Arthika jevAmAM Ave che. pragati kema sadhAya, te ja, For Private And Personal Use Only
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Taste 257 Transcendental Taste, rasajJAna [na. lA.] 2. mahAnibaMdha vi. ka.] jUnuM narmagadya, 328, nATaka ane gAthA e kau. 1932, phebruArI, 178; "gujarAtane be mANasanA rasajJAnane (t.) sudhAravAne ghaNAM sAMskRtika itihAsa e prabaMdha urphe mahAja jarUranAM sAdhana che. nibaMdha ("thIsisa") chapAvavA mATe rA. maMju Technique, AyeAjana [vi. ka.] lAla ra. majamudArane vaDedarA rAye rU. kau. 1931, ekabara, 403; pariNAme, 1000 bakSyA. svapnasiddhinI zodhamAMne khaMDa cothe, jemAM Thyroid, kaMThagraMthi (sayAjIsAhityamALA] gAMdhIjIne vyAsa bhagavAnanA vaMzaja tathA garbhanI kathA, 14. cannapurUSa tarIke oLakhAvatI bhavya ane Title page, apRSTha [bacubhAI rAvata apUrva kalpanA rajI thaI che ke jemAM lekhaka graMtha ane graMthakAra, 219H pachInA moTA nI lAkSaNika zaktione pUra bahAramAM khIla TAIpa te vartamAnapatronAM mathALAM ane vAne sauthI vadhAre avakAza hato te khaMDa- jAherakhabare goThavavA mATe ja ghaNuM kharA Ayojana ("Tekanika") zailInI dRSTie khapanA che. pustakamAM te mAtra zarUAtanA nabaLA evA vyAkhyAnane kaika sAre kahevA agrapRSTha (TAiTala peja) mATe ke pUThA mATe jevo bhAga-viSayanI mahattAne nyAya Ape vAparI zakAya, ane prakaraNanI zarUAtamAM te ke uMcI paMkitanA lekhaka tarIkenI rA. prathamAkSara tarIke khapamAM Ave. munazInA pratiSThAne joba Ape tevo ; lakhAya nathI. Toleration, matAMtaratitikSA [ba. ka.] Telepathy, 1. dUrasaMvahana pi. ge.] A. ka. sa. 195: matAMtaratitikSA (TAlavi. vi. 269: dUrasaMvahana (TelIpathI) rezana t.) sudharelA (khristI) dezamAM bahu dhIre dhIre keLavAI che, teTalI ApaNe tyAM ane (kalerAyansa) dUradaSTinI ghaTanAnI sama paNa keLavAtAM, dharmaviSayaka zAstrIya taTastha jUtI mATe A sUkSma mananI kalpanAne vadhAre tAne jamAvavA cAhatA vicArake ApaNane daDhatA prApta thaI che. paNa ochA vicitra lAgaze. 2. vicAravinimaya [e. bA. pra. 4, 255H hIpnoTIjhama-saMmohana, Tournament, akhADAyuddha ni. bho.] vicAravinimaya (T.)- Premonition va. 29, 145: yuropanA madhya yugamAM aneka "nAITa-eraTe" (bhramaNa karatA vIra) bhAvInuM purogAmI sUcana, vagere ghaNI bAbato athavA te samayanAM tournaments (akhADAnya vyavahAramAM paNa jovAmAM Ave che. yuddha) mAM jhajhanArA vIrAnAM parAkramanI pAchaLa Tensibility, dhAraNuM [ki. gha.] preraka baLa sundarIonAM nayananI dIpti, che. za. 1, 145: dhAraNA, athavA tANa. alaukika premanA lalanAbhaktinA rUpamAM parisahana karI paristhitine anukuLa thaI javAnI vatana pAmelI vRtti hatI, te paNa udAra ochI ke varI zakti (t.). vIratAnA ja prakAra gaNazuM. Theoretical, sidvAntika pi. go.] Transcendental, vittara [ba. ka.] vi. vi. 14raH gatividyAnA saiddhAntika | ki. 106: A anyonyapUraka paraspara jJAnamAM prAcIna hinduo pravINa hatA. vidha lAgyA ja kare evAM evA konuM Thesis, 1. prabaMdha [gujarAta varnAkyulara | samAdhAna, Izvara vizvAntaryAmI paramAtmA che sosAITI] (Immanental Pantheism) 47 . For Private And Personal Use Only
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shil kailassagarsuri Gyanmandir Trigonometry 258 Uniformity stara paramAtmA che (Transcendental Pan-1 theism) evI vedAMtI paryeSaNa vaDe ja thaI zake. Trigonometry, trikoNamiti jUno] Plane trigonometry, talarikANumiti [pa. go.] vi. vi. 13pa: hiMdu tiSIonA koSTaka uparathI ema paNa siddha thAya che ke prAcIna hiMduone (plane) talatrikoNamiti uparAMta gelIya ( Spherical ) trikoNamitinuM jJAna hatuM. Spherical trigonometry, gelIya trikoNamiti [pa. go. vi. vi. 135] Ultra-violet, jAbulAtIta pi.go.] | vicAranA lekhomAM padene sAmAnya krama eNe vi. vi. 290: A RNa vidaNuo laga- ghaNe ThekANe ulaTAvI nAkhelo. bhaga dareka padArthamAMthI amuka saMyogomAM 2. abodhapaNe vi. ka.]. chuTA pADI zakAya che, jemake padArthone temAMthI sapheda prakAza nIkaLe tyAM sudhI tapAvavAthI, kau. 1930, jAnyu), 74: bIje vakhate na athavA te ultra-violet jAMbulAtIta prakAza nabhAvI levAya tevA vicArone potAne nAM kiraNomAM rAkhavAthI. pitAnA duzmana banAvatA, A paraspara virodho atyAranA UkaLI UkaLIne puSkaLa ja Unconscious, nina vi. ka.] DahoLAyelA vAtAvaraNamAM kudaratI, samajI zakAya ka. 1930, ogasTa, 121: avalokana | tevA heI adhapaNe (arkezyaslI) nirdoSa mATe pahelAM sAta bhASaNa temAMthI vAMcelAM, ramujanA acchA pIrasanAra bane che. teno saMskAra mana para evo rahyo che ke teo ghaNA svaccha magaje vicAra kare che ne | Underlined, 1. adhorekhita [ajJAta tene, sIdhI sosaravaTa nIkaLatI-vANImAM | 2. arekhAMkita [ki. gha] mUkI de che. mUkavAnI rItamAM nirNAna (arke- pa. 12, 252. juo pUrtimAM Overlined zyasa") kalA paNa che, jeno anubhava ApaNune ghaNI vAra kaMDikAte AvatA sAragarbha | Uniformity, 1. ekarUpatA pi. go] sUtramAM, emanAM ghaNuM sAdAM, ghaNAM gharagatu vi. vi. 64: sRSTimAM vyavasthA ane paNa ghaNAM asarakAraka dAkhalA dRSTAMta ne niyama che, sRSTikriyAmAM ekarUpatA (L.) rUpakomAM tathA emanA keI vAra AtmAne ane ektA che; sakla sRSTi samanvita che, e mAtra dajhADatA te kaI vAra bALIne bhasma sAdAM lAgatAM vAkayamAM samAyeluM gUDha rahasya karatA kaTAkSAmAM thAya che. jarA vigatavAra tapAsIe. Unconsciously, 1. abodhapUrvaka 2. niyamitatA [ba. ka.] [kAlidAsa uparathI-vi. ma.] va. 28, 287: vaLI I. sa. 1880-90 kau. 1930, jAnyu), 33: A vyutkrama mAM gujarAtI lekhana-saNomAM je rANI paddhati rA. ThAkara pUve namade paNa yojelI. cAlatI hatI, tene AjanI joDaNI sAthe AkhuM jIvana gadyalekhanamAM gALI tenA zAMta ane zAstrIya mukAbalo karavAmAM Avaze, balAbalathI paricita banelA ApaNe e to A cALIza pacAsa varSamAM ApaNuM Adi gadyakArane paNa gujarAtI vAkayaracanAnI joDaNImAM niyamitatA (u. yuniphAmiTI) keTalI ekavidhatAnuM kadAca abadhapUrvaka (L.) bhAna badhI vadhI che, te cakakhe cokhuM puravAra thayeluM, ane tethI uttarAvasthAnA enA dharma | thaI jaze. For Private And Personal Use Only
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Unit 259 Vegetarian Unit, 1. ekama [ajJAna] zAstramAM varNavAya che. eka "U. G. '2. ekAMka di. bA.] kendrita rAjyacakra-evuM ke jemAM aneka navajIvana, zikSaNane sAhitya, tA. 6-12 hAnAM hAnAM rAjyacakra hoya paraMtu te sarva 31, 46H muMbaIthI nyuyenuM aMtara jema | eka ja madhyavatI zaktithI nimAya, jemake ApaNe IMca, AMgaLa ke dorAthI pAmatA nathI, vartamAna hindanuM rAjyatatra je dilhI ane mAilathI mApIe chIe tema prakAzanI gatine | simalAthI sarva prAMtonAM cakra pherave che. vicAra karatI vakhate nAnAmAM nAno ekAMka ! Unofficial, lokamAnya [ka. mA.. ( yuniTa) mAIlane na gaNatAM upara batAvelI ke. le. ha7: A maMDaLe sAmAnya lekagatie prakAza eka varasa sudhI eTale ke traNa mAnya (I.) paMcAyata, ke je vaDe dareka nyAta karoDa agiyAralAkha, cArahajAra sekaMDa sudhI ane dhaMdhe hiMdamAM parApUrvathI potAnI deDIne jeTaluM aMtara kApe teTalA mAIlane AMtara vyavasthA karyA jAya che, tenAM rAje gaNAya che. svIkArelAM svarUpa gaNAya. Unitary, ekatavyAdhIna, ekatatva, | Urban, nAgarika [vi. ka.] ekata~I [taMtrIo-prasthAna] kau. 5, 880H A vakhate je. bukenane pra. 11, 189: "yuniTarI" baMdhAraNamAM abhiprAya che ke robarImAM rAjyataMtrI karatAM rAjyanI kula sattA avibhakta rIte "eka ! kalAkAranAM to vadhAre hatAM. zailI paNa tatra"ne adhIna hoya che, eTale tene eka tenI be prakAranI: 19mI sadInI asaravALI tatrAdhIna baMdhAraNa athavA "ektastra' baMdhA te nAgarika ("abena"); 17 mInI asaravALI, raNu evuM nAma ApI zakIe...... payagaMbara jevI. yuniTarI" ane pheDarala prakAranAM baMdhA- | Utilitarianism, upayogitAvAda raNo mATe "ektatrI" baMdhAraNa, ane mi. ka] samavAya baMdhAraNa evAM nAme anukrame A. ka. 1, 77: eka divasa mitre mArI vAparI zakAya. pAse beMthamano graMtha vAMcavAnuM zarU karyuM. Unitary government, kendrita upagitAvAda viSe vAMcyuM. rAjyacakra [A. bA] | Utopia, dhavanagara [ki. gha]. va. 30, 35: A " eka-aneka' nA che. za. 1, 37: eTale A koI gaMdharvasaMbandhanAM traNa svarUpe atyAranA rAjya-| nagara (I.) ne zodhanArA prayatna nathI. -~A zrIkailAsasAgararAri jAnamandira zrImahAvIra jaina ArAdhanA kendra tala (AMdhanAra) ji 2801 Vaccum, zanya avakAza pi. go.] | 'dazya hAsyajanaka che ema kahenArA keTalAka che. vi. vi. 117: aNunI kalpanAnI sAthe te loke temAM rahelI jIvanamAM mAnavInI - zUnya avakAza (I.) nI kalpanA paNa eri- mehavRtti (V.) upara kaTAkSadRSTi, tema ja sTeTalanI samajamAM AvI zakI nahi ane parvata rAjAnA upara hemAM samAyelI TIkA tethI khAlI avakAzamAM badhA padArthonI gati samajI zakatA nahi hoya. sarakhI hoya e DemokrITasanA siddhAntane paNa Vegetarian, annAhArI [mo. ka.] teNe kabula karyo nahi. A. ka. 1, 80: Ama bhaTaktAM eka Vanity, mehavRtti ni. bho.] divasa huM pheriMgDana TrITa pahoMcyo ne "vejIva. 27, 92: e nATakamAM keTalAka loke Teriyana resTarAM' (annAhArI vIzI) evuM dUSaNa batAve che. eka to darpaNapaMthIovALuM ' nAma vAMcyuM. bALakane managamatI vastu maLavA For Private And Personal Use Only
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kchatirth.org Verbosity 260 | thI je AnaMda thAya te mane thayA. harSoMdhele. huM aMdara dAkhala thAuM tenA pahelAM te meM daravAna pAsenI kAcanI bArImAM vecavAnAM pustako joyAM. temAM me'sAlTanuM 'annAhAranI himAyata' nAmanuM pustaka joyuM. Vegetarianism, annAhAra [meA. ka.] A. ka, 1, 80, jIe upara Vegetarian. Verbosity, zabdabAhulya, zabdAlutA [ba. ka.] A. ka. sa, (1) 109: iMdradhanuSya zI ajaba sundara cIja che te kahevAne ajakha vicitra zabdabAhulya (vasiTI v.) vAparavuM e vanachaTAmAM koIka vAra ucite gaNAya, ema umeravuM paNa joie. (2) 105: ane AvI kavitAbhAsI padAvali (pAyeTika Dikazana) nI zabdAlutA (vasiTIv.) rA. nhAnAlAlanI racanAomAM echI nathI. Verse, pathya, padyamadha [ba. ka.] A. ke. sa. 193: A sa'gIta tA che. agadya eTale padakha'dha vA padyabaMdha (v. va`) paNa che, Ane kavitA kahevAya kharI ? Waterspout, byAmajaladhAdha [na.bho.] va. ra7, 11: huM ema batAvavAne IcchuM huM ke arvAcIna kavitA-sAhitya kAI water -spout (jyeAmajaladheAdha) nathI, AkAzamAMthI ekAeka cakrabhramaNalIlA karIne samudra upara paDatA jalane! Adha nathI, paraMtu dUranA Yeoman Vertebrate, pRSThavaMzI, sAsthi [na.de.] su. zA. 21: jIe Invertebrate. Vicious circle, ana para parA cA W f(chAMta] pra. 9, 400: jyAre kyAMya paNa anaparaMparA (V. C.) nirmANa thAya tyAre tene ukela eka sthAne nastara mUkIne ja thaI zake. Viscosity,ciDhatA, snigdhatA [pA.go.] vi. vi. 141: kaNAdanA vairoSika siddhAntamAM, temaja jaina ane bauddha matamAM, temaja bIjA tattvavettAnA matamAM paNa dravyanA sAdhAraNa guNA viSe vana jovAmAM Ave che. sthitisthApakatA, cai', sasakti -suMdhAta ( cohesiveness), abhedyatA, sAMdratA ( inpanetrability ), cikaTatA, snigdhatA v., pravAhitA-dravatA (fluidity), chidramayatA-sauSiya ( porosity ) vagere dravyanA guNAnuM pRthakkaraNa karavAmAM AvyuM hatuM. Vision, pratibhAdana [na. bhA.] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Y zabda Yearbook, abdakoSa [marAThI-vi. ka.] kau. 5, 1147: gaI kAlanA ' kesarI ' mAM sAlijhama mATe samAjasattAvAda joyA e vadhAre zAstrazuddha heAvA chatAM, pracalita thave lAMbe| paDe tevA che; sAmA pAnA para ' icara bUka ' mATe 'abdakoSa' cennayalA oyA. e uMcakIne gujarAtImAM levA jevA che. laI Yeoman khetaradhaNI, [ba. ka.] 1. 30, 286: A asAdhAraNa guNavALA kAvyanuM svarUpadarzana kariye: temAM pragaTa thatuM gambhIra darzana kavinA pratibhAdana (v.) nI sAkSI pUre che. prAcIna samayamAM udgama pAmIne, peAtAnI pravAhagati vividha pradeza bhUmimAM thaIne sacaratA, koI vAra bhUminI nIce lupta thatA, pAhe pragaTa thatA ane navIna paristhitiyAmAMthI navIna rga letA, sthira gatie jatA napravAha che. yu. sTe. 5: madhyakAlIna yuropamAM deze pramANe prajAvibhAga heAtA; dareka dezamAM dharmAM dIkSita pAdarI (Clerk klArka), kSAtra guNAvALA lAkarakSaka nAITa (Knight) vaizya khetaradhaNI (Y. ceAmena), antima padavIne 'sarpha ( sork )' vagere thara taLe thara ema geAThavAyelA vavabhAga ja hatA, ane badhA dezonA varga-vibhAga ghaNe aMze eka sarakhA hatA. * For Private And Personal Use Only
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir rUDhaka95 aMgrejI zabdonA paryAya dezavatsala" saM. 1936 mAM AveluM hemAM che" Appeal, 1. zuddhataranyAya [ go. mA. ] | -na. je. sa. caM. 3, 254: rAjAonA paMca 2. pakSamatrI [ go. mA. ] nImAyelA adhikArIne mAthe uparI sarakAre sara sa. caM. 1, 2223 te dhArAzAstranI parIkSApaMcanuM kAma karavA mAMDayuM ane sAdhAraNa prajA mAM saphaLa thaI muMbAInA variSThadharmAsana varganAM mANasa eka nyAyAdhikArInI pAsethI ('hAIkorTa") no pakSavAdI (vakIla) banyo saMtoSa na maLatAM uparI nyAyAdhikArI pAse hato ane pakSAmaMtrI ( "kAuMsIlazuddhatara nyAya (apIla) mAgavA jAya tema bArisTara") thavA abhyAsa karatA hatA. rAjAo eTa pAsethI sarakAra pAse javA 3. nyAyanipuNa [ da. bA. ] lAgyA. 2. hRdayasparza [da. bA. ] [ Bicycle, dvicakrI [ma sU. ] Auditor, 1. aSaka [ gu. vi. ] - a. 23H eka dvicakrI (a bicycle )nAM vi. 9. niyAmakasabhA eka athavA vadhAre be cakrone tene pratikArakatrI pRthivI upara na yogya puruSane vidyApIThanA hisAbe tapAsa. | sparzavA daI vAyumAM pheravIe to te cakro baha vAne aSake nImaze. vegathI pharaze. B. Birthcontrol, 1. garbhanirodha [vi. ma.] Baloon, vAyuvimAna [ge. mA. ] strI ane puruSa, 148: garbhanirodhanI ste. mu. 172: khararara pachI uce uDavA himAyata karatuM pustaka huM joI gayo. lAgyuM jyoti, adhara laTakayuM jANe koya vAyu 2. janmanirodha [ vi. ka. ] vimAna ( "baluna' ) ka. 1931, aMka-navembara, 4ra9H 2. vimAna [ da. bA. ] kempIDeglio ( ITalImAM )mAM aMtararASTri Band, vAghasamUha [ na. . ] janmaniSedha ('bartha kanTrola" ) pariSada bharAI. ha. vI. raH udyAnamAM madhura vAdyasamUha | Boarding-house,vasatigrahavAsagraha vAje. [ ma. 2. ] Baptism 1. jIsaMskAra [ na. lA. ] zi. I. 179 H pahelA prakAranA vidyAthIo sa. na. ga. 512: jisasa bApaTijhama mATe nizcita karelAM bIjAM vAsagRho hatAM. (jaLasaMskAra) pAmyo tyAre AkAzavANI thaI 2. chAtrAlaya [ a. ka. ni. vi. ] Book-seller) graMthAvaketA [ ajJAta ] 2. jaLadIkSA [ na. la. ] I. I. 110: A same jaLasaMpradAyaka jaina Brake: saMyamakaLa [ ha. da. ] nAmano eka mATe sAdhu maLe teNe jorDana vasantotsavamAM bhASaNa, 1982, 14, brekanadImAM jaLadIkSA ApI; ane te vakhatathI saMyamakaLa vinAnI moTara dIThI che? Isu bhaktimArganI sthApanA karavA niDarapaNe| Broad-cast, davanipa[marAThI uparathI, bahAra paDaye Barrister, 1. rAjyaniyama [ma. sU] | ka. 1932, me, 419: juo rUDhakalpa (jayAmAM)-meghadUtanuM avalokana "sva | zabdonA paryAmAM Talkie. hatI. vi. ka.] 6 For Private And Personal Use Only
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Casual leave Degree 2. madresA [ma. rU.] I. mu. 88: mAnacesTarathI huM lIvarapula Casual leave, paracUraNa-chUTaka-rA, gayo; zeTha dAdAbhAI navarojajI AgaLa Avazyaka rajA [ gu. vi. ] muMbaInI elaphisTana madresAmAM mArA gaNitavi. 14: ekI sAthe sAmAnya rIte eka gurU hatA. ahIM peDhI kahADI rahetA hatA. aThavADiyA karatAM vadhAre Avazyaka rajA koIne 3. mahAvidyAlaya [ na. la. ] ApavAmAM nahi Ave. na. graM. 1, 265: rajA khulatAM narmadACatalogue, 1. yAdI. zaMkare ApaNe dezanA mahAvidyAlayamAM praveza 2 TipaNa na. de. ] karyo. ' hiM. ta. I. pU. 161: cAInIjha bhASAmAM 4. mahApAThazALA [ ha. ThA. ] buddhadharmanA graMthanA TippaNa (c)no ullekha -- ke. zA. ka. 1, 287: purNa avasthAmAM dareka Nanjio Catalogue vaDe karyo che. vidhA tattvajJAna (philasuphI)nuM svarUpa dhAraNa 3. sUcipatra [ da. bA. ] kare che, tethI kAraNasiddhi ne adhikadanaChancellor, kulapati [ gu. vi. ] rIti e mahApAThazALAne khAsa anukuLa thAya che. vi. 2 kulapati e vidyApIThanA pramukha. | 5. mahAzALA [ ma. sU. ]. Vice-chancellor, kulanAyaka [gu.vi.] bharatakhaMDamAM adya 5 yunivarsiTIo(samastakulanAyaka eTale vidyApIThanA upapramukha. zALAo) che, 191 kaleje (mahAzALAo) che. Circular, 1. vaTahukama Compass, parikAra [gU vi . 2, cakSatra [2. vA. ]. vi. 46: bu. 69, 182: lekhakonI saMkhyA evI Congress (Indian National-) karI nAkhyA pachI chApelo cakrapatra (c.) mokalavAnI jarUra rahetI nathI. (A zabda mahAsabhA [ajJAta vize TIkA karatAM pUrve eTaluM lakSamAM rAkhavAnuM ke ja mitra paranA pAchaLathI prakaTa thaelA! Debating Society, vAdasaMsadu paNa mULa khAnagI patra te mATe vAparelo.). 3, paripatra [ gU. vi. ] [ ma. na. ] sa. 19, 105: eka bIje paNa AvAM vi. 17H je viSaya mATe mahAmAtrane ema lAgaze ke patrathI abhiprAya mAgI zakAya, te maneyatnane prakAra che-vAdasaMsa ( DIbeTIMga mATe samitine bolAvavAne badale aThavADiyA sAITI) jenA viSe paNa vicAra karavAnI nI mudata TharAvI paripatra (sarakayulara ) thI sabhyonA abhiprAya mAgI le. Degree, 1 tAratamya [ke, ha.] club, maMDaLa [da. bA.] a. na. Collector, dezAdhyakSa [ u. ke. ] che. 1. khitAba, [gu. zA.] bri. A. I. 1, 81: dezAdhyakSa (kalekaTara)thI 4, 111: chelI sabhA muMbaI yunivasITInI vadhAre darajajAnA amaladArane vyavahAra- thaI hatI te veLA pasaMda paDelA vidyAthIone nyAyAdhIza ane dareka vibhAganA sAhAsA- 1 AbarUpatra tathA khitAbe moTA ThAThamAThathI dhikArI tarIke nImyA. apAyA. College, 1. pAThazALA [ma, rU.] 2. upAdhi [ ma. 2.] drAca. 12: moTA revolyuzananA zi. I. 16: Igliza pAThazALaprakhyAta varSamAM tene pAThazALA taraphathI emAM zIkhelA bI. e. ema. e. pAmeMTamAM mokalyo. vagere upAdhidhArIeAnI temanI upAdhio D For Private And Personal Use Only
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www. kchatirth.org Demonstrator uparathI ja zikSaNayeAgyatA svIkArI levAmAM Ave che. Foot savAnI na hoya. sAthe sAthe bALakAne zAkha -saundaryaMtarasa kema keLavAya ane chApAvAca e paNa jovuM paDe. ra. vadhArAnuM vAcana, madadagAra vAMcana [6. bA. ] 4. padavI [ajJAta] 3. ItaravAcana [ajJAta F Demonstrator (of a college); Farce, pratusana [na. la] prayAgavidra, taMtravida da. bA.] Dictation, 1. anulekhana [na. la.] 263 3. pratiSThApadravo [ka. prA.] gu.zA.43, 327: teNe yunivarsITI ( vizva vidyAlaya) nI "DIgrI" (pratiSTApadavI) prApta karI nathI. na. graM. 3, 170: bALakA maneAyatnanA javAba lakhatA hoya, nibaMdha lakhatA hoya, DikaTezana (anulekhana) lakhatA heAya te veLA te akSara upara kheparavAhI rAkhe nahi evI mULathI ja Teva pADavI. 2. zrutalekhana [ma. 2.] zi. i. pa37: eka va nuM vAMcana letI vakhate khIjAne zratalekhana athavA dAkhalA ApavA paDe. Diploma, 1. pratiSTAlekha [ka. prA.] gu. zA. 43, 212; eDimbareAnI yunivarsiTimAM zikSakanI cAgyatAnA DipleAmA (pratiSTAlekha) mATe nIce pramANe niyame che. 2.samatipatra [marAThI uparathI-vi.ka.] ka. 1932, jIna, 506: tAjetaranA'kesarI'vAcanane pariNAme: mejika menTa^=citradIpa; menDeTa=AjJApatra; DiplAmA=saMmatipatra; jyAlojikla jJAmika. Direct method, pratyakSa paddhati [ ka. prA. ] gu. zA. 46, 98: A pramANe parabhASA khelavAnA mAvarAthI zIkhavI--e paddhatine pratyakSapaddhati (DirekaTa methaDa) kahe che. Divider, parakAra [gU. vi.] E Extra reading, 1. phAlatu vAMcana [sAhitya] 1926 95,9:pAThayapustaka uparAMtanuM je phAlatu vAMcana khALakonA hAthamAM mUkavAnuM hoya temAM viSayanI gaMbhIratA ke sarasAI ekalI tapA graM. 2, 195: A kAraNathI te| eka karUNapariNAmaka ga'bhIra nATaka prahasanarUpa (phA` jevuM) thai paDayuM che. Fee, 1. (school fee) bhaNAmaNI [ jUne ] 2. lavAjama [ajJAta] Film, 1. phUlaka [ ba. ka. ] Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir sA. jI. pravezaka, 37: vaLI pustakA chakhIe, nakazA, citrA, khaMgaDIe (dises) lakA (ff. ) AdinA kAze, sUci, anukramaNie ghaNAM thayAM che. 2. citrapaTa [ rAmacaMdra zukala, sa. 1927, 42.] Firstaid, prathama pacAra [ marAThI-za kara rAmacaMdra bhAgavata ] 1. 30, 309: prathameApacAranI vyavasthA Foot, Football, pAdakantuka [ca'. na.] sa. geAvanasmAraka, 86: pratyeka lattAprahAre AmathI tema prerAnArA pAdakaHka (k, b.) jevA jene peAtAnA abhiprAye| ja nathI tevA puruSamAMthI, satya hitanI siddhine arthe vilakSaNa dha yuktithI avyavasthAnuM samAdhAna karanAra mahAzayAne viveka. karave e atyanta Avazyaka che. Footnote, 1. TIpa [. u.] nA.pra. 243 vaLI nIce TIpamAM Apele eka aMgrejane abhiprAya keje! bhUla bharelA che te jIve. 2. paIipaNa [ gA, mA.] sA jI.234: sarasvatIcadra bhA. 3,pR. 125 ane pakSa TippaNa. For Private And Personal Use Only
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Governor 264 Homeopathist 3. pRSThaTipaNu [ ka. prA.] | Graduate, 1. padavAna [buddhivardhakagraMtha) zaMkarajayantI vyAkhyAnamALA; prastAvanA, 11, 258: tyAM kembrIjanI mahAzALAmAM zrI kaccha karajayaMtInA mAMgalika prasaMge jude jude (university sana 1848 mAM padavAna (G) sthaLe karelAM vyAkhyAnone pustakAkAramAM chapA- thayo. tyAM thIka ane lAtI bhASAmAM bahu vavAnI mAgaNI keTalAka mitro taraphathI thavAthI A kuzaLa gaNuto tathA gaNitamAM eNe pratiSThA saMgraha prakaTa karyo che. emAM bhASA jema bane ([Honours) meLavI hatI. tema sarala karI che, temaja pRSThaTippaNanI jarUra 2. upAdhidhArI [ma. 2.] lAgI tyAM te paNa ApyuM che. zi. I. 16H juo Degree. 3. raNaTippaNuM, [2. vA.] 3. padavIdhara [ajJAta bu. pra 69, 182H avataraNa hoya te 4. snAtaka [gu. vi.]. caraNaTipaNamAM ApavAM ane lekhamAM tenAM --- vi. 2. snAtaka eTale vidyApITha taraphathI saraLa bhASAMtara ApavAM. kaI padavI meLavanAra. 4. paTipanI, ni. .] dramophone, 1. nAdayaMtra ni, bha.] * khU. . 3: sma.mu87HkAMIka te rIte ja paNa svarUpabhedathI eha napUranAdanAM sva.satyendranAtha TAgoranA amadAvAda prArthanA kaMI paDayAM pratibimba je samAjanA vyomapradezamAMnA caMkramaNane vize nAdayaMge ura taNuM upamA ApI zakAya ema lAgyAthI gayA arpe jagADI Aja te. smaraNamukuranA pratibimbamAM satyendranAthane 2. belatI ghaMTI [. bA.] kuMDaLImAM ketusthAne mUkyA hatA ane pRSThanI padaTipanImAM e upamAne sahaja isAre karyo hato. Handbill, hastapatrikA mi. ka] Footpath, pagamAga [ma. rU.] | gAM. vi. 176H ApaNe AgaLa hastapatrikA iM. mu. 13: rastA ghaNuM pahoLA ne emAM joI gayA chIe. paththarathI bAMdhelA hoya che. temAM vacamAM gADI | High ghoDAne javAno mArga ane AsapAsa page [Highcourt.1 variSTha nyAyAsanago.mA.] cAlavAno mArga hoya che. e pagamArga upara sa. caM. 1 juo Barrister. paththaranAM capaTAM laMbacorasa cosalAM jaDelAM 2. variSTha nyAyasabhA mi. sa.] hoya che. go. jhA. 178. G 3. nyAyamaMdira [da. bA. Governor, 1. sUbo jUno]. Highjump, aMgada kUdake gu. vi.] 2. prAntapati mi. sU] vi. 39H ge. jhA. 301: saMvata 1939 nA AraMbha Highschool, 1. mAdhyamika zALA mAM muMbainA pravAsI prAntapati (gavarnara) [ajJAta] sara ricarDa Tempala verAvaLa mArge jUnAgaDha 2. pAThazALA [ha dvA.) ke.zA.ka.1 328. javAnA hatA. 3. vinayamaMdira, gi. vi] vi. raH 3 hAkema hi. ThA.]. ilomeopathist, samApacAravettA chaThThI pariSad, bhASaNa, 51: sudharelA dezamAM | [ ja. pu. ] prakhyAta patranA taMtrIne eka hAkema (gavarnara) | ma. ki. 36: sva. mathurAdAsa amRtalAla jeTalo ke vadhAre pagAra maLe che. A vasAvaDA uphe "mAstara" nAmathI jANItA For Private And Personal Use Only
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir K Honours 265 Lible thayelA paraduHkhabhaMjaka samApacAravettA (homI- | Inspector, nirIkSaka [ma. sU]. opethIsTa) taraphathI "dArthaprakAza' nAmaka go. jhA. 78: rA. rA. prANalAla che tevAmAM mAsika jUnAgaDhamAM zarU thaeluM. surASTra dezanA (kAThiyAvADanA) zikSaNazAkhAnA Honours ( Academic Distinc- upanirIkSaka-DepyuTI ejayukezanala InsapekaTara tion ), pratiSThA [ buddhivardhaka graMtha | thayA hatA. juo Graduate.] . Italics, (Printing) vakrAkSara hi. prA.] Horse power, 1. pazubala [ba, ka] su. pu. 1, aMka 1, pR. 999 sudharelI duniyAne cere kAmadAravarganI paddhatisara Kindergarten, 1. bAlavATikA phariyAda uparathI ghaNA sudharelA dezo vacanathI baMdhAyA, ke ame amArA majUrone mANasa [ ma. 2. ]. gaNIzuM; pazubaLa (h. p.) ke snAyubaLa zi. I. 36: erisToTalanA A zabdamAM (muscalar power) mAtra nahIM gaNIe. bAlavATikA (kinDaragArTana) jevI yojanA 2. azvabaLa [5. vi.] vi. 55. ne parihAra thAya che ema samajavAnuM nathI. Hospital, 1. AturAlaya du. ke.]. 2. bAlAghAna [ajJAta yu. 1980 aSADa, 2paraH A AturAlayanuM kinematography - CinematonAma vIralezvara AturAlaya che. AmAM graph, gaticitraka seihenI] 1. kAyacikitsaka (Physician), 1. zayacikitsaka (Surgeon), 2. purUSaparicArako sudarzana 16, 312H joDAgADI, AgagADI, 2. strI paricArikAo, 1 sevaka, 1 dhobI, vijagADI, saMdeza,kAgaLa, tAra, chabI, svaralekhaka 1 dvArapAla ane 1 kuMbhAra eTalAM mANaso (Photograph) gaticitraka (k.) ItyAdi tenAM tenAM kAma mATe rAkhavAM. yojanAothI sthaLo vaccenuM game teTaluM aMtara 3. saNAlaya [da. bA.] nahIM jevuM bane che. Hostel, 1. zALAniketana hi. mA.]. hiM, rA. 180. Lecturer, 1. upa-adhyApaka [a. ka] 2. vasatigRha hi. kA.] yu. 1980, mAha, 343: AvI rItanA sA.5, 727;dareka tAlukAmAM eka pAThazALA 16 prophesare (adhyApake) uparAMta e yuniane dareka jIllAmAM eka mahApAThazALA varsiTIne ame 50 upa-adhyApako (lekacarara) vasatigRha [vazI-h.) sAthe ughADavI joie. ne soLa zikSako che. 3. ziSyAvAsa bi. ka] 2. azveitA, upAdhyAya (da.bhA.) sa.1982,ASADha, 112: uttara ane madhya | Lible, aidhyApa [na. va.] hiMdainI kolejomAM ziSyAvAsa (hh.) nI na. graM. 1, 300: ame to A apavAdane vyavasthA ApaNA IlAkAmAMthI evI sArAmAM ApaNuM dezI bhaNelAo upara duSTa mithyAsArI saMsthAne Takkara mAre evI che. repa (lAibala) gaNIe chIe. 2. cAritradUSaNa [ge. mA.] Icecream 1. malAI barapha [ajJAta]. sa. caM.4, 46: cAritraya dUSita (cAritraya2. dUdhamAra [ba. ka.] dUSaNa-lAIbala=pArakAnI AbarU halakI karavI) u. . 40: oho, te muMbaI-pUnAmAM karyAnA AropakALe ekaluM satyavacana bolyA IrAnInI cAha ke monijanI-konaliyAno | chIye kalAthI ApI nirdoSI nathI karato. dUdhaThAra (i. c.) paNa hame letA nathI? 3. badanakSI [ajJAta 3. kulaphelAI di. bI.] . 4. AbarU-nukazAnI mi. ka.] For Private And Personal Use Only
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir M Librarian Municipality sa.I. 2,179: jo kamizana AgaLa jubAnI 3. daMDadhara, mAjIsTreTa da. bA] na daI zakAya te jeone kema gunhegAra gaNatI | Mark (In an examination), guNa hatI teonI sAme phariyAdo evA rUpamAM [gu. vi. ] bahAra pADavI ke jethI tahomatadAranI arajI Martial law, lazkarI keyaDe [ba. ka.] hoya te lAIbala-AbarUnukazAnIno dAvo mAMDI zake. va. 8, 47: prAcIna aMdhAdhuMdhIne vakhataLibrarian, graMthapAla [da. bI.] mAM lazkarI keyaDe (M. L) cAlate. Matriculate, vinIta [gu. vi.] Life member, AjIvana sabhya vi. 2: vinIta eTale vinayamaMdiranI [ sumanas harilAla dhruva ] keLavaNI pUrI karI, mahAvidyAlayanI keLavaNI va. 7, 395: te samitimAM traNa prakAra levA yogya che evI jAtanuM vidyApITha taraphathI nA sabhAsado che. 1 AjIvana sabhya pramANapatra meLavanAra, (L. M.) sAdhAraNa sabhya (Fellows), 3. aow) * Medal, padaka, caMdraka, cAMda [ ajJAta ] sabhAvaka sabhya (Patrons). Member, 1, aMgabhUta [ge. mA ] Long jump, hanumAna kUdake [. vi.] sa. caM. 1, 222: A samayamAM ghaNAka vi. 39: vidvAna gRhastha sAthe tene prasaMga paDayo hate. ghaNIka sabhAomAM aMgabhUta ("membara") Magistrate, 1. sAhasanyAyAdhIza, | hovAthI A prasaMganAM sthAna aneka thayAM hatAM. sAhasAdhikArI [u. ke. ] 2. sabhya, sabhAsada [ajJAta.] bri. A. I. 1, (1) 81H yuropiana | Mill, (Cotton mill) sUtrayaMtra dIvAnI adhikArIone kalekaTara (dezAdhyakSa) [ go. mA. ] jaja ( vyavahAranyAyAdhIza) ane mejIsTreTa sa. caM. 1, 233 zeTha eka sUtrayaMtra ( sAhasanyAyAdhIza ) nA saMyukta adhikAra ( sUtaranI 'mila')nA mULa vyavasthApaka hatA. ApavAmAM AvyA. (2) 829 1793 mAM Municipality, 1. zaherasudharAIkhAtuM. dIvAnI ane jadArI InsAphanI rItimAM zaherasudharAI, sudharAI [ajJAta ] bIjA sudhArA thayA. nyAya ane kAryabhAra 2. nagarasabhA vi. e.]. | khAtAM judAM paDayAM. dezAdhyakSa (kalekaTara) karatAM va.5,164:sthAnika rAjyakozane jema svataMtratA vadhAre darajajAnA amaladArane vyavahAranyAyA ApavAmAM AvI tema svarAjyanA saMbaMdhamAM dhIza ane dareka vibhAgamAM sAhasAdhikArI nagarasabhAo ane janapadasabhAo (Local tarIke nImyA. Boards) ne vadhAre chUTa ApavAmAM AvI. 2. zAsaka [ba.ka.] 3. grAmasabhA [2. vA.] darzanIuM 93:emane vicAra e che ke ApaNe cAra maLIne A gAma mATe kAyamanA paMca thaIke, ' sa.19,366:dara varSe varSanA prAraMbhamAM dareka sthaLasarakAramAM ApaNuM cAranuM baneluM maMDaLa gAmanA nI nagara ke grAmasabhA (m.) potAnI maryAdAmAM kAyamanA lavAda ( arbitrator ArbiTreTara ) vasatA lokonI gaNatrInA koThA taiyAra kare che. ane zAsaka (ja. mejIsTreTa) tarIke noMdhAya, 4. sudharAIsamiti [ba. ka.] ane pachI gAmalokanA je kaMi vAMdhA uThe, su.1920 Azvina,127: rakhaDatAM kutarAMno upadrava agara je kaMI sAdhAraNa gunAha bane te - aMkuzamAM rAkhavAne mATe polIsa ane zaherasaunI rAjIkhuzIthI ApaNuM AgaLa Ave, sudharAInA sahakArathI je praNAlikA varSo thayAM ane ApaNe tene jAhera ane rItasara nikAla | cAlatI hatI, te amadAvAdanI zaherasudharAIkarIye. samiti (TyunisipAlITI) e aTakAvI pADI. For Private And Personal Use Only
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Museum Plague P che "sa oLakhakakSA nA 5. nagaravyavasthAmaMDaLa [dabA.3 Tuseum, saMgrahasthAna [ajJAta ] Pension, 1. vizrAmavRtti [ma. mU.] 2. ajAyabaghara [da. bA. gau. e. uddaghATana, 150 je svAzrayI kAle 2,190:hiMdI koma jevI saMskArI jAti purUSe rU. 5) nA vArSika vetanathI rAjyahajAre varasa sudhI dUra dUra dezanA lokonA sevAmAM praveza karelo tenuM, saddabuddhi tathA paga taLe kacarAI jatI chatI bhUgoLanuM mahattva saddavartanathI rAjya sevAmAMthI mokSaNa samaye jANatI nathI e vastu daivanA ajAyaba gharamAM | vArSika sadupAjana rU.20000)nA vaMzaparaMparAnA (myujhiyama) paNa eka ane namUna che. grAsarUpa grAma ane 20,000) vizrAmavRtti 0 (penzana) kula rU. 40,000 nuM varSAzana. office, kacerI 1. [ jUne ] 2. nivRttavetana [da. bA] 2. kakSA [go. mA.] Photograph, varalekhaka [sehenI] sa. caM. 4, 845: e ApInuM nAma juo Kinematograph. kakSAo" pADayuM hatuM, ane sUtracaMtra kakSA, 2. svarapratyutpAdaka yaMtra [vi. . ] vyApArakakSA ane samAjakakSA nAmethI e zALApatra jayubili aMka, 139, e AsIse oLakhAtI hatI. eTale ja balake ethI paNa vadhAre daraje 3. kAryAlaya [ajJAta phenegrAphanI (svarapratyutpAdaka yaMtranI) kaLA A jamAnAmAM pAracita thatI jAya che. Oil painting, tailacitra [ajJAta) Phonography, pratisvarespAdana juo kezamAM Bookillustration. [ba. ka.] Oral, mikhika 1. [. vi. ] sA. jI. pravezaka, 37: hAla lekhanakaLA vi. 73: audyogika parIkSAo lekhita uparAMta mudraNa, pratisvarespAdana (reproduane pratyakSa levAze, kadAca maukhika paNa ction of the sound-phonography ) levAya. nRtya abhinaya Adi gati ane ceSTAonuM 2. mukhagata ni..] bismIkaraNa yatheSTa vadhyAM che. sma. mu.17pa A vakhate saMskRtamAM vidyAthIo | 1 LPhotography, 0. nI(mukhagata) parIkSA levAtI hatI. [ma, se. ] Order, vicArasAgara, prastAvanA, 13: jema kiraNaout of order,.niyamabAhya [A.bA.] | lekhyakSAmAM (pheTogrAphImAM) sUryanAM kiraNa va. 23, 198: A zarta niyamabAhya zaddha thaI saMskAra pAmelA nizcaLa kAca upara (out of order ) che ema presiDanTa sara kSaNavAramAM yathArtha paripUrNa citra pADe che, cimanalAle jaNAvyuM. tema brahmaniSTha zrotriya uttama guru zuddha thaI 2. taMtrabAhya, taMtraviruddha di. bA. ]. saMskAra pAmelA nizcaLa aMtaHkaraNa upara orderly, saMdezavAhaka, pratihArI (P) | yathArtha jJAnanI pratimA pADe che. [ da. bA. ] 2. prakAzalekhana di. bI.] oxygen, 1. prANavAyu [ajJAta] | Plague,1. marakI, gAMDiye tAva [ajJAta] 2. piSakavAyu gei.mA.) 2. granthivara mi. sa. sA. 3, 370 piSakavAya--jevA padArtha e.pa94 e rUdravIzInA dazakamAM paga sarvane grAhya thavA devA mATe manathI utpanna (granthivara) tathA duSkALa hovAthI prajA baha thatA sarva antarAya dUra rAkhIzuM. saMkaTamAM che. grakalA For Private And Personal Use Only
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Platform Programme 3. mahAmArI [ajJAta-dAmodara khu- | Private secretary, amAtya zAladAsa boTAdakara:] nijharaNa. | [ ma. sU. ] Platform, go. jhA. 228: gavarnara janarala sAhebanA 2. vyAsapITha [ajJAta] amAtya (prAiveTa sekreTarI) gavarnaranA ja 3. sabhApITha [A. bI.] putra hatA. va. 24. 438: sanAtanadharmI paMDita 2. rahasyamaMtro [ajJAta madanamohana mAlavIya ane paMDita 3. khAnagI kArabhArI [ajJAta]. dInadayAla zarmA ane AryasamAja lAlA Privy Council, viziSTa maMtrImaMDaLa lajapatarAya ane svAmI zraddhAnaMda eka ja [u. ke. ] sabhApITha upara manyA, va. 17, 302: hiMdI sarakAranA bandhAraNuM 4. oTe ba. ka.]. saMbaMdhamAM eka agatyane vaMdho e che ke su. 1983, kArtika, 108: sTezananA lAMbA hiMdamAM eka viziSTa maMtrImaMDaLa (P. C.) eTA (D.) pleTaphorma upara potAnI baMdha sthApavuM. bArInI AgaLa ja A be vacce thayelI Professor, 1. zikSAguru [ ma. rU.]. nIcenI vAtacita lorDa karjhane bArI pAchaLathI " kAnokAna sAMbhaLI. 2. da ca. paH gaNitavidyAmAM te ghaNo prakhyAta thayuM hatuM tethI tene te vidyAlayamAM Police, 1. cikIdAra [ jUne ] gaNitane zikSAgurU karyo. 2. prAntarakSaka, dezapAlaka [ge.mA.] 2. vidyAguru [ma. rU.] sa. caM. 4, (1) 221: rAjA che tenA che. mu. 649 vidyAgurUonA pagAra rAjyatvane aMge ja hAnI sarakhI senA bhAre che. e koleja sarasa gaNAya che. athavA " sazastra prAMtarakSako "-armed 3. AcArya [ka. prA.] police- ame rAkhIe chIye; (2) 303: gu. zA. 43, 301: kaoNleja jevI IgrejI rAjyamAM zaMkita kArAgRha dezapAlaka moTI saMsthAo, jemAM vidyAthIo -polIsa-adhikArIonA hAthamAM hoya che. e viSayamAM keTaloka praveza karI cUkyA 3. nagararakSaka [ ha. ThA. ] hoya che, temAM paNa jyAre vidyArthIsA.5, 649H jAnamAlanA rakSaNa mATe nagara pustako vAMcI zIkhe tenA karatAM AcAryo rakSaka (polIsa)nAM thANAM ThekaThekANe besADavAmAM (prophesara) vyAkhyAna kare tenI chApa ghaNI AvyAM hatAM. uMDI paDe che tyAre prAthamika zALAmAM paDe Practising school, zikSaNanubhava temAM te navAI ja zI ? zALA [ ma. 2. ] 4. adhyApaka [ajJAta] zi. i. pa2; zikSaNanubhavazALA ke je | PrLaramme, 1. paripATI, kAryakrama dareka zikSaNapaddhatizALAmAM Avazyaka aMga gaNAya che, te zikSaNukalAnI adhogatinI. [ go. mA. ] sa. caM. 4, 342: tyAM racavA dhArelI rAsapUrNatA kare che. lIlA vagerenI paripATI (kAryakrama, P.) tyAMnA Principal, 1. mukhya adhyApaka maMDaLa pAsethI jANuM levA lAgI ane [ caM. na. ] kumudane samajAvavA lAgI. sa. 1919, mArca phargyusana kolejanA * 2. kAryavAhi [ha. ThA.] mukhya adhyApaka prinsipAla parAMjape sAthe sA. 8, 45: have pachIne mATe hemane mApha saMbandha hato. tame tamArI kAryavAhI (progrAma) taiyAra 2. AcArya [gU. vi.] karI ke nI ? For Private And Personal Use Only
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Proof Senate 3. kAryAvali [hiMhi vi.] bhA. le. "prAya 56svAsthAlaya (s.) 4. kamanivedana (ka. cha. sa.30,483. yogya sthaLamAM heTI saMkhyAmAM ane pUratI sagavaDavALAM racAvAM joIe. Proof scout. 1. cAra [ ne. bho. ] Proofsheet pUrvamudrApara [masU.] sma. mu. 208: kezavalAlalane badale temano ha. bA. 7H tevAmAM "vicArasAgara" hA bhAI, dasa varasane bALaka, AgaLathI nAme tatvajJAnanA graMthanuM gUjarAtImAM pratyayAM jato hato. (s, cAra rUpe mokalyA haze ) tara mudrAMti thatuM hatuM. tenAM pUrva mudrApatro pAchaLa gupta raheluM daLa hatuM te hamane khabara (praphazITe) zodhavAmAM teo sahAyabhUta thayA hatA. 2. bAlavIra rA. vi.] 2. chApAkharaDo [ a. pha.] sAtamI pariSada pra.2, 326:gUjarAtamAM skAuTa, bAlavIranI Prospectus, 1. bedhapatraka [ajJAta | caLavaLa kizoremAM thavA lAgI che. 2. rUpanirdeza, rUparekhA [ da. bA] Boyscout, bAlanika [u.ke. Pump, zeSaka [ da. bA. ] va. 15, 91: zALAomAM ja bALasainiko R (B. S9.) tarIkenI tAlIma ApI amuka vaye lazkarI jIvanano khyAla ApavAnI sagaRailway, lehamAga [ma. sU. ] vaDa karavI joIe. a. 178: "baeNkabe " AgaLa jyAM jaLa ! Second language, A bhASA hatuM tyAM sthaLa ane vaLI te upara lohamArga (relve ) ane agniratha ! [ajJAta ] Reminder, yAdapatravika]khAnagI kAgaLa. 2. sahabhASA [vi. ka.] - kau, 1, 2, 97: kamanasIbe tame sahabhASA Reporter, 1. khabarapatrI [ ajJAta ] phArasI pasaMda karelI. 2. vRtAMttakAra [vi. ka.] 3. ducama bhASA, saMskArabhASA kau. 2, 1 255H 'madrAsaMmela' nA mAjI [da. bA. ] vRttAMtakAra (rIporTara ) ra. sI. ema. Secretary, 1. munazI [ ajJAta ] manusvAmI AyaMgaranuM avasAna. 3, vRtAMttanivedaka [A. bI.] narmadayuga, jemake buddhivardhaka sabhAne munazI, jJAnapracAraka sabhAne munazI (juo va. 31, 29: ane amane yAda Ave che dalapatarAmakRta punarvivAha prabandha.) te pahelAM amerikana vartamAnapatranI vRtAntanivedikA (riporTara") bAie kahyuM hatuM ke 2. maMtrI [ma. sU. ] IgleMDanA sozyalisTamaMDaLamAM mi. beIDa ! ge. jhA. 180: sarakAranA maMtrI (sekreTarI) jeTale "brainy"---yAne dimAkavALe mANasa mi. sI. gAna nAme eka sArA gRhastha hatA. bIje nathI. senate, 1. vRddhasabhA ki. prA! Roller vartAnayaMtra [ ka. prA. ] gu. zA. 47, 66: e rAjAone seneTa kartavya, 321: khAMDanA sAMcA mATe joItAM (vRddhasabhA) ane lokasabhAnI saMmati levI vartanacaMdra (relara) vilise hAthe banAvelA paDatI hatI. saMghADAmAM banAvyAM. 2 1. niyAmakasabhA [. vi.] vi. 2: niyAmaka sabhA eTale vidyApIThanI kaI paNa bAbata upara vicAra. tathA nirNaya Safety lamp, oNAjya [da. bA. ] | karI te pramANe amala karavAnI AjJA karavAnI Sanitarium, svAdhyAlaya [ba. ka.] sattA dharAvanArUM maMDaLa. S For Private And Personal Use Only
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Senior wrangler ra70 Submarine 2. vidvabhaMDaLa (a. ka]. laMDana yunivarsiTIvALA De. je.pI. vajelayu. 1980, mAha, 343, A yunivarsiTInI nuM sarakatI ('slAIDa') sAthenuM bhASaNa. seneTa-A zAradApIThanuM mamasta vidabhaMDaLa- | Sonnet, 1. vanita [a, pha, vilAsikA] mAstara ke DokaTaranI DigrIvALA ane traNa | Soviet, prajAsamaSTirUpa rAjyataMtra varSanA tamAma grejyueTenuM baneluM hoya che. [A. bA.] 3. viddhasabhA [A. bA. va. 31, 84; 2: rUziyA je vIsa varSa upara va. 25, 140: seneTa yAne vaDhatasabhA kevaLa udyogahIna deza hate-evo jaDa ke enuM svarUpa te jANavuM ja che. "jene eka UMdarIyuM" (mousetrap) banAvavA 4. vidyApIThasamiti bi. ka.] jeTalI paNa buddhi na hatI" e raziyAmAM su.1982, ASADha 109: vidyApIThasamiti soviyeTa rAye ( prajA samaSTirUpa rAjyataMtra) | (s.) A prathA jANe che... cetI pAMca varSanI audyogika yojanA vaDe Senator, niyAmaka (gu. vi.] bIjA audyogika dezone khaLabhaLAvI mUkyA che. senior wrangler, gaNitakezarI | steamer, bASpanaikA, [ma. sU.] niIlakaMTharAya DAhyAbhAI.] ge. jhA. 193: jUnAgaDhanA navAba sAheba ba. ka. 47 88; kembrIja yunivarsiTImAM | paNa te prasaMga sArU verAvaLathI jalamArge gaNitazAstrano abhyAsa karI siniyara reMglara sTImaramAM ( bASpanaukAmAM ) muMbaI AvavA athavA gaNitakezarInuM pada tene meLavyuM. nikaLyA. 2. gaNitapAraMgata [da. bA]. | | stereoscope, mUrta pratyAyaMtra [ke. shareholder, bhAgAsvAmI [ge.mA.] ha. a. ne.]' sa caM.1, 233: sUtrayaMtranA bhAgasvAmIe store, varatuvidayAlaya [A. bI.] (zeraholDaro) ne hAni na thavI joIe. va. 31, 5 ane hAnI hAnI dukAne ne shorthand, TUMkAkSarI [2. vA.] ThekANe moTA sTesa yAne vastuvikrayAlaya sthApavAM che. 2. kR. 264: nAtamAM presa ekaTa ke Diphensa che opha inDiyA ekaTa nahotA. sI. AI. DI | submarine. Adj. 1. jalabhItara paNa nahatA. TUMkAkSarI rIporTara paNa nahotA [ ma. 2. ] paNa strIo vANunuM svAtaMtrya pUrepUruM vApare bri. hiM. vi. 1, 156H e vigrahamAM emAM emane zeSa, bI paNa ghaNuM vahANe jalabhItara (sabamarIna) 2. hasvAkSarI, hiM. hi. va.] suraMgone lIdhe nAza pAmelAM. 3. laghulipi [vi. ka.] 2. ArNava, jalacara[da. bI.] kau.1, 3, 123: te laghulipithI (zorTahenDa) 3. jaLamagna naukA [A.bI.] lakhe che. va. 26, 134: dariyA upara jarmanInuM 4. zIghralipi [da. bA.] moTAmAM mahetuM parAkrama te "sabamarIna" yAne Shorthand writer,aylarusia jaLamagna naukA vaDe karavA mAMDelI cAMcIA[va. A]. gIrI che. va. 1. 313: teo pArlAmenTanI hakIkta 2. jalAna:saMcAriNInaikAka. prA.] meLavavA mATe zorTahenDa rAITara yAne laghu- 3. jalAnaranaikA [ma. 2.] lipikAne roke che. bri hiM. vi. 1. 178 game te dariyAmAM slide, sarakacakatI [vi. ka.] ane game teTale dUra jaI zake teTalI jalabhItara ka. 2, 1, 256: madrAsa yunivarsiTImAM / naukA moTI thaI che ke kema, e savAlana For Private And Personal Use Only
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Summons 271 Trustee javAba upara bhaviSyanA naukAyuddhane AdhAra che. Thermometer, 1. uSNatAmApaka 4. yAdonaikA, ja caranakA [da.bI.] yaMtra [ na. lA. ] Summons, AmaMtraNa AjJApatra na. ka. 675: jema tharamAmITara-NatAgi. mA. . mApakayaMtramAMnA pArAne garamI ochI lAgatI sa. caM. 4, 779: amAra nyAyAdhIze jAya che tema te nIce bese che. maThaleluM A AjJApatra lyo. 2. uSmAmApaka yaMtra nihA. da.] 2. AhavAna [vaDodarA rAjya, juo uSA, 6H chAMyaDAmAM paNa 118 aMza ki. mA. sAtamI pariSadda]. tApa uSmAmApakyatva mApatuM. 3. daiSa [da. bA.. 3. pArAzIzI mi. ka.] Superintendent, 1. gRhapati 4. tApanI [ajJAta] ni. kA.]. Timetable, samayapatraka [na. la. ] bu. pra. 68, 2293 beDiMgane gRhapati na. graM. 3, 46H (suparinTenDenTa) kevo hovo joIe, e A Townhall, 1. purAlaya [ ma. sU. ] ladhu lekhamAM huM vicArIza. phA. ya. 13: te hAla muMbaImAM "kArbasa 2. nirIkSaka [da. bI.] gUjarAtI sabhA" nA svAdhIna pustaka saMgraha mAM muMbaInA purAlaya (TAuna hola)mAM che. T 2. nagaramandira [va. A.]. Tableau, mUkAbhinaya [ caMdulAla va, 5, 313; kalakattAnA 'TAuna hai" jaTAzaMkara bhaTTa] (nagaramandira)mAM kalakattAnI yuropiyana vastIsu, 193, kArtika, 86. nI jAhera sabhA thaI. Team, cam [ba. ka.] Training College-school, juo Bowler, 1. zikSaNa paddhatizALA [ ma. 2. ] Telephone, durAkaNuMka ni. la] zi. I. 187: juo Microphone. 2. zikSakAlaya, ki. prA.]. Talkie, belapaTa [marAThI-vi. ka.] gu. zA. 46, 71: nIcenA kaThA hai. 1932, me. 419 parama divasanA uparathI zikSakazikSaNamahAlayane lagatI 'kesarI'mAMnA pAMceka pAribhASika zabda guja hakIkata samajAze. rAtImAM paNa cAlu udyogane aMge vicAravA 3. adhyApana maMdira [gu. vi.] jega heI, e viSayanA jijJAsuonI jANuM vi. 155: zikSaka taiyAra karavA mATe eka mATe vagara TIkAe ja utAruM chuM (pahelA cAra adhyApana maMdira sthApavAmAM AvyuM hatuM. rA. vi. dA. sAvarakaratA sUcavelA che; chelo | Trustee, 1.kAryakartA vidhAsyami. sa.] eka nanAmA lekhamAM): "TakI"=AlapaTa; rela" ha. bA. 82 e pramANe icchApatramAM =vacana; sa'=u5saMdhi; "broDakAsTa'=darvAnita vyavasthA karI che. tenAM mAtAjI tathA strIne kSepa "TrasTI vizvasta. tathA murArajI gokuladAsa, zeTha gaMgAdAsa eoTerm, satra (ma. 2.] ne IcchApatranA kAryakartA vizvAsya " TrasTI " zi. I. 490: samane aMte apAtI thavAnI vijJapti e lekhamAM karavAmAM AvI che. sUcanAomAM pradarzita thatA tene saMpUrNa 2. amAnatadAra [ ma. 2. ] vizvAsa. zi. I. 480: zALAnA amAnatadAronA Terminal examination, saMbaMdhamAM teNe pahelethI ja kaheluM ke mane nta parIkSA [ajJAta gu. vi.] kazA pratirodha vagara svataMtratA maLavI joIe. For Private And Personal Use Only
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir - - - -- -- Viceroy 27ra X-ray 2. saMrakSaka ciM. na.] kA. le. 1, 1pa2: lazkarI chAvaNIo tathA vetALagRho (W.) ra7: teo samAjane soMpAyelAM phaDanA eka saMrakSaka hatA. Wireless, 3. nidhi gUi vi.] Telegraph, vetALayaMtra di. bA.] vi. 3: nidhipa eTale je zamsa ke saMsthAne kA. le. 17; A jamAnAmAM AgagADI, nAme vidyApIThanI koI paNa jAtanI sthAvara tAra, AgaboTa, vetALayaMtra (T. TeligrApha ), ke jagama milakata mUkavAmAM AvI hoya te. chApAo ane chApakhAnAMo vadhI gayAM 4. vidhasta [vi. ka.]. duniyAnI game te vastu game tyAM pahoMcI jIo rUDhakAya zabdomAM Talkic: zake che. viceroy, 1. rAjapratipuruSa [ma. sU] | X-ray, khaMtadarzaka kiraNa [ge. mA.] phA. jI. 31: sarva Aryapriya kArniMga sA. jI. 83: nisargazakitanI preraka koIka jevA niSkalaMka, udAra, vidvAna virala ja manovALA thAya che tema sAkSarajIvananI rAjapratipurUSo (V.) thayA haze. preraka vAsanAjavALA thAya che. ubhaya vALAo 2. uparAja [ma sU.] sAmAnya lekavargamAM aparicita hoya che, ubhayanI go. 3. 3: dIllIthI mahArAja abhaya kriyAo lokane prazasya lAge to paNa siMhajI gujarAtanA uparAja (V.) rUpe anakaraNIya lAge che, ubhaya javALA AvyA hatA. onI vacce ubhelAM jIvana kurUkSetramAM nArAVoucher, adAciThThI [ da. bA. ] caNAnI vacce ubhelAM bhImasena peThe "vAlAWorant, pakaDahukama [ vaDodarA rAjya, mAlI " thaI jAya che, ane ubhaya jIvananA ka. prA. sAhitya pariSad ] aMtarbhAgamAM evI te navI sRSTi utpanna W thAya che ke navA zodhelAM saMtadarzaka kiraNaWireless, -ray jevI sRSTinAM sonA aMtarbhAgone Wireless instalment, ani. jevA apUrva prayatna A jIvanamAM valita gRha [ da.bI.] thAya che. For Private And Personal Use Only
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ For Private And Personal Use Only AvRtti pahelI saMvata 1988 prata 20 00 sane 1932 namra sUcana isa grantha ke abhyAsa kA kArya pUrNa hote hI niyata samayAvadhi meM zIghra vApasa karane kI kRpA kareM. jisase anya vAcakagaNa isakA upayoga kara sakeM. zrI jana dhama vijaya pustakAlaya. nAma L' vibhAga . nakhara na'bara ne ? "Hellcheche] dhI " sUryaprakAza ? prinTIMga presamAM paTela mULacaMdabhAI trIkamalAle chApyo. che. pAnakAra nAkA-amadAvAda Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir www.kobatirth.org Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra