Book Title: Konik Raj Samhaiyu
Author(s): Tirthtraiyi
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229591/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 paM. vIravijaya gaNi-racita koNika rAja sAmhaDyu saM. tIrthatrayI (munizrI tIrtharuci-tIrthavallabha-tIrthatilakavijaya) deva ke guru jyAre potAnA gAmamAM padhAre tyAre bhaktajanoo parivAra sahita vAjate-gAjate omanA vandana mATe sAme javaM, tene sAmhaiyuM kahe che. sAmhaiyuM eka zreSTha bhakti che. dazArNabhadra rAjAo kareluM bhagavAna mahAvIraprabhunu sAmhaiyuM zreSTha gaNAya che. pUjya vIravijayajI ma.sA.o' dazArNabhadranI sajjhAya racelI che. temAM sAmhaiyAnI zobhAnuM varNana che. temAM aDhAra hajAra hAthI, covIsa lAkha azvo, ekavIza hajAra ratha, akANuM karoDa pAyadaLa, oka hajAra antepurIo Adi vizALa parivAra hato. AvI rIte koNika rAjAo paNa prabhu vIra- sAmhaiyuM karyu hatuM. tenuM gadyabaddha varNana zrI aupapAtika nAmanA upAGgaAgamamAM (sUtra 1-37) alaGkArika ane rasALa zailImAM rIte thayeluM che. teno padyabaddha bhAvAnuvAda paNDita kavi zrIvIravijayajIo atyanta saraLa-sugama zailImAM ko che. A rasALa geyakAvya kavizrIo potAnA hastAkSaromAM AlekhekheM che. te kAvya atre sampAdita karI prastuta karavAmAM Ave che. lIMbaDI-bhaNDAranI naM.-2184 prata uparathI prastuta sampAdana thayuM che. zrI amRtabhAI paTelanA mArgadarzanathI A sampAdana karAyuM che. paramAtmabhakti Atmika Ananda ane muktinI prAptino amogha upAya che. bhaktinA nava prakAro prasiddha che. jene navadhAbhakti (= zravaNa, smaraNa, kIrtana, vandana, pUjana, arcana, dAsyabhAva, sakhyabhAva, AtmanirUpaNa) kahevAmAM Ave che. sAmAnyataH sAmhaIyuM vandana (4.), pUjana (5) ane arcana (6) mATe che. parantu, vizeSatayA to sAmhaiyAthI navadhAbhakti thAya che. 'kAlya prabhu ihAM Avaze' nA zravaNa (1) dvArA Ananda pragaTelo, prabhu-AgamananI pratIkSA karavAmAM satata smaraNa 1. A sajjhAya uttarAdhyayana parathI racI che. ra.saM. - 1863, mahAva.-13, lIMbaDI, DhAla-5. Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 71 (2) thayuM, ane AgamananA vadhAmaNAM sAMbhaLyA pachI zakrastavaAdi dvArA prabhuguNonuM kIrtana (3) thayuM che. 'svAmI padhAre to sevake vinaya avazya karavo.' Avo dAsyabhAva (7) sAmhaiyAmAM pragaTa thAya che. prabhunA darzana ane prabhuvANInA zravaNa pachI 'tvaM me mAtA pitA netA, devo dharmo guruH paraH / prANAH svargo'pavargazca, sattvaM tattvaM gatirmatiH2 // ' AvI sakhyabhAvanI (8) prIti baMdhAya che. ante AtmanirUpaNa (9) rUpa abhedabhAva sadhAya che. 'koNikarAjAo paNa tIrthaMkara nAmakarma bAMdhyuM che.' e vAta AtmanirUpaNa bhaktinI sAkSI che. Ama, sAmhaiyAmAM navadhA bhakti samAyelI hovAthI sAmhaiyuM zreSTha bhakti che. __ A kRtinA racayitA kavi zrI vIravijayajI sundara-sugeya racanAone kAraNe jaina kAvyasAhityamAM pratibhAsampanna kavi tarIke prasiddha che. temanI racanAo veli, stavana, sajjhAya, stuti, caityavandana, duhA, hariyALI, gahuMlI, rAsa, vivAhalo, pUjA, lAvaNI, DhALIyA ane Arati jevA 14 kAvya prakArothI samRddha che. amanI racanAomAMthI snAtrapUjA, paMcakalyANaka pUjA, mahAvIra jina paMcakalyANaka stavana Adi atyanta lokapriya che. pUjya vIravijayajI ma.nuM saMsArI nAma kezavarAma hatuM rAjanagara = amadAvAdanA rahevAsI audIcya brAhmaNa jajJezvara ane vIjakora bAInA ghare saMvata 1829nI Aso suda-10 nA divase temano janma thayo. temaNe pAThazALA paddhatithI saMskRtabhASAnuM jJAna prApta karyu. raLIyAtana sAthe temanA lagna 18 varSanI Umara pahelA thayA hatA. lagna pachI temanA pitA avasAna pAmyA. keTalAka samaya bAda zrI zubhavijayajI ma.sA.no samAgama thayo. zubhavi.ma.nA vairAgyamaya upadezathI saMsAra pratye vairAgyabhAva pragaTyo ane saMvata 1848 nA kArataka vadamAM temanI pAse dIkSA lIdhI. dIkSA pachI zuddha cAritrasAdhanA sAthe ajoDa jJAnopAsanA karI. guru pAse Agama granthono uMDANathI abhyAsa karyo, chandazAstra ane paMcakAvyAdino paNa abhyAsa karyo. saM. 1867 mAM gurudeve temane paMnyAsa padathI vibhUSita karyA, saMvata 1857 thI 1905 sudhI aviratapaNe sAhityaracanA karIne pU. vIravijayajI ma. e saMvata 1908mAM mAMdagI daramyAna 79 varSano jIvanakAla samApta karyo.. 2. zrIsiddhasenadivAkarasUriviracitaH zrIvardhamAnazakrastavaH zlo0 2 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 72 anusandhAna 52 prastuta racanA kavizrIo saMvata 1864 mAM karI che. Agama jJAnane kavio kavitAnA sundara vAghA paherAvyA che. Agamika prAkRta bhASA sahaja, saraLa ane sundara che. chatAM samayanI dhArAmAM teno paricaya ghaTatA atyAre ApaNA mATe samajavI muzkela paDavA mAMDI che. o muzkelIne dUra karI ahIM saraLa bhAvAnuvAda ko che. jemake - . riddhitthiyasamiddhA / - chaMDI capalatA lakSamI rahi che thira thobhA halasaya-sahassa-saMkiTTha-vikiTTha-laTTha-paNNata-seusImA / - nija nija sImA dUrathI hAlI hala kheDo. juvaivivihasaNNiviTThabahulA / - rUpavatI vezyA ghaNI vasatI varapeDeM. ArAmujjANa-agaDa-talAga-dIhiya-vappiNi-guNovaveyA / - daMpatti ramaNa priyaMkarI vana vRkSa leMharIyAM avaTa talAva ne vAvaDI madhurAM jala bhariyAM // - uttANaNayaNapecchaNijjA / - meSonmeSa male nahIM pura jotA nihAlI gosIsa-sarasa-rattacaMdaNa-daddara-diNNa-paMcaMgulitale uvciycNdnn-klse| -- thApyA candana kalazA maMgala gosIsa hAtha capeTA re. - pNcvnnnn-srs-surhi-mukk-pupphpuNjovyaarklie| - paMcavaraNa suma DhokyA . aNega-raha-jANa-jugga-siviya-pavimoyaNA / - veMhala sukhAsana pAlakhIo ratha melhaNa thAnaka jANuM re kavoyapariNAme / - jarata kapota AhAra huyavaha-NiddhaMta-dhoya-tatta-tavaNijja-ratta-tAlu-jIhe / - rakta kanakamayI tAluuM rasanA rAtI cola. paNatIsa-sacca-vayaNA'tisesa-patte / - pAMtrIsa vAMNI guNeM bharyA. kamalA''gara-saMDa-bohae / - jala paMkaja dala bodhato. bahu-dhaNa-dhaNNa-Nicaya-pariyAla-phiDiyA / - rAjya rIddha chAMDI chatI. aTTha-viNicchayaheDaM, assuyAi suNessAmo, suyAiM nissaMkiyAiM karissAmo appegaiA aTThAI heU-kAraNAiM vAgaraNAiM pucchissAmo / - gupta aratha . Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 73 hetu suNasyuM, prazna te nayabhaMge karasyuM, pUrva suNita nizcala dharasyuM. ukkiTThi-sIhaNAya-bola-kalakalaraveNaM pakkhubbhia-mahAsamudda-ravabhUtaM piv| - kalakala loka zabda karIiM, vela vadhe jima bharadariiM. osAria-jamala-juala-ghaMTe vijjupaNaddhaM va kAlamehaM / - ghaNTA yugala te vijalIo megha samo karI zyAma. kuMDala-ujjoviA''NaNe / - kuNDala mukha ajuAlatA . kaMcaNa-kosI-paviTTha-daMtANaM / - danta laghu kaMcana maDhyA. pUjya vIravijayajIo mAtra anuvAda nathI karyo, parantu kalpanAonA suvarNa raMgothI anuvAdane kAvyatvathI raMgI dIdho che. (nIcenI paMktio aupapAtikamAM nathI, te kavinI potAnI kalpanA che.) nakha paga talanI jyotimA hAre rayaNa udAra. (DhA. 3/8) - sAdhuvese navi kahyA, nahi gRhasthane veza / veza ananye jinavarA, (DhA 3/11) bhava dAvAnalamAM bhamI, Thora Thora apamAna / moharAyane mAravA, karatA mantra vidhAna // (DhA. 5/1) jima raNa thambha manAka / (DhA. 8/5) mukha kaja sevana haMsikA / (DhA. 9/ dUho-5) . grahagaNamAM jima canda / prathama paramAnanda / (DhA 9/3) - deva-devI ravi candramA jUI gagane rahI tAma / (DhA. 9/24) 'chaMDI capalatA lakSamI rahI che thira thobhA' (DhA. 1-1) ahIM 'caMcaLa lakSmI paNa campAmAM sthira thaI gaI' o kahevA dvArA nagarInI samRddhatA ane ramaNIyatAne ati samRddha batAvI che. kAraNa ke pahelA lakSmIne svayogya sthAna kyAMya maLatuM na hatuM mATe caMcaLa hatI, badhe pharatI hatI, ahIM AvyA pachI nagarIne nihALIne anuM mana tyAM ja sthira thaI gayuM. 'ghara zreNI ujalIo' (DhA 1-4) gRhapaMktinI ujjvalatA darzAvIne jANe ke nagaravAsIonI cittavRttionI ujjvalatA dhvanita karI che. DhAla-1 kaDI 3 thI 8 mAM krame karIne artha, kAma ane dharma Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 74 anusandhAna 52 puruSArthanuM pratipAdana karIne 3'anyonyApratibandhena trivargamapi sAdhayan' A guNa lokonA jIvanavyavahAramA supere vaNAyelo cha arbu darzAvyu che. 'nagarIne nihALatA meSonmeSa maLatA nathI' (1/18) Aq kaDaM, meSonmeSa to devonA na maLe, aTale ke A nagarInuM darzana karanAra pote devalokamAM che aq ane lAgatuM haze. arthAt A campAnagarI devanagarI jevI sundara ane suzobhita che.. DhAla-2, kaDI- 6 thI 13 vanakhaNDanuM varNana karatI veLAo ahIM aTaluM susUkSma nirUpaNa thayuM che ke jenA dvArA vanakhaNDanuM sampUrNa zabdacitra citarAI jAya che. 'kusumane bhAra namI taru DAla' (DhA. 2/16) lacI paDelA phaLonA bhAre to DALIyo namI jAya, parantu ahIM puSponA bhArathI DALIyo namI gaI che. DALIo-DALIo keTalAM badhAM puSpo haze? ApaNe mAtra AMkho mIcIne nihALIo, ATalAM badhAM puSponI hAjarI vAtAvaraNane parimala-pUrNa banAvI detI haze. 'vana zubha zobhAthI, lajjANuM nandana, suragiri seve re, o vana jotA sura anImeSa, vIra te upama deve re.' (DhA. 2/22) vanakhaNDanI zobhA jeTalI badhI che ke jene joIne nandanavana zaramAI gayuM ane TheTha meru para jaIne potAnu mukha saMtADI dIdhu. devonI AMkha pahelA mIcAi jatI haze, A vana-darzanathI omanI AMkho mIcAvAnuM bhUlI gai. tyArathI devo animeSa kahevAyA haze. Ama kahIne vanazobhAnA citrane utprekSAnI sonerI phemamAM maDhyuM che. DhAla-3 mAM paramAtmAnA pratyeka aMgane prAkRtika upamAo ApIne kavi jaNAve che ke prabhuno prakRti sAtheno sumeLa, prema ane prakRtikalyANanI bhAvanA adbhuta che. DhAla-4 dUhA-4/5 'pahelA prabhu okalA hatA to ya mAru nikandana kADhI nAkhyuM hatuM, have to vizALa munisainyanI sAthe AvI rahyA che. A samAcAra sAMbhaLIne bhayathI kaMpatI nidrA loko pAsethI bhAgI gai.' 'prabhunA AgamananI rAha jotA lokone nidrA AvatI nathI.' A sAmAnya hakIkata sajAvavA sajIvAropaNanuM ghareNuM vAparyu che. nidrA bhayabhIta thaIne bicArI bhAgI gaI-A sAMbhaLatAM karuNarasanI 3. kalikAlasarvajJazrIhemacandrAcAryaviracitam yogazAstram - 1/52. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 anubhUti sahajatAo thaI jAya che. 'jala paMkaja dala bodhato, ugyo kiraNa hajAra / prabhu mukha sAmhaiyA taNI, zobhA dekhaNa sAra // (DhA 4/8) je potAnA prabhAvathI AkAzamAM rahIne paNa sarovaramA rahelA kamaLane khIlavI de che ane je hajAra kiraNonI kAntithI jhaLahaLI rahyo che, o sUrya paNa prabhu mukhano prabhAva ane kAnti jovA mATe jANe ugyo che. Ama utkRSTa utprekSAvarNana dvArA 'prabhumukha sUrya karatAM paNa vadhu prabhAvazALI ane vadhu kAntimAna che,' Avo vyatireka alaGkAra sUcavyo che. ___ 'tapa tapatA ima sAdhujI, siddhAnta peTI hAtha.' (DhA 5/15) ahiM aq dhvanita thatuM lAge che ke - (1) peTImAM ratno ke jhaverAta bharavAnA hoya. ahiM to siddhAnta bharelI peTI che. mATe siddhAnta ratnonI jema atikImatI che. (2) 'tapasvI muni zAstrajJAnathI yukta che.' A kathana dvArA ahIM tapamArgamAM paNa jJAnanI ja pradhAnatA darzAvI che. 'arIsA sama parakAza' (DhA. 6/dUho-2) ahiM munine darpaNa samAna kahyA che. darpaNano mahattvano guNa nirmalatA che. to munimAM paNa nirmalatA bharelI che. darpaNa sAmI vastunuM yathAsthita pratibimba Ape che, to muni paNa yathAsthita arthanA zuddha prarUpaka che. DhA. -7/2 mAM prabhunA darzanathI Ananda uchaLe che ane tattvavacana- zravaNa kare che. tattvazravaNa zraddhA utpanna kare che. Ama, ahIM samyag darzana- ane kaDI9, 10mAM samyag jJAna ane samyag cAritranuM prarUpaNa thayuM che. 'vasanA-bhUSaNasyuM jaDIyA' (DhA. 7/11) kharekhara vastra-AbhUSaNamAM to ratnone jaDavAnA hoya. ahIM nagara lokane vastrAbhUSaNamAM jaDyA che. athI aq sUcita thAya che ke - tyAMnA mAnavo sAmAnya nahotA paNa nararatno hatA. ___DhA. 8/1 thI 6mAM hastiratnanA zaNagAranA varNanane svabhAvokti (jAti) alaGkArathI dIpAvyuM che. 'anteura kAraNe o vastrAvRta apahAra' (DhA. 8/8) antepUra mATe vastrAvRta yAna sajyA che. A parathI o samayanI strIonI maryAdAzIlatA pragaTa thAya che. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 anusandhAna 52 DhA. 9, dUho-6 'kalpatarusyuM alaMkaryo'mAM syuM no artha 'nI jema' (=iva) ane 'AvyA maMgalazabdasyu'mAM syuM no artha sAthe (=saha) A banne prayogo oka ja dUhAmAM sAthe ApI dIdhA che. 'ATha maMgala Age cale, prathama paramAnanda' (DhA. 9/3) sAmaiyA sAthe koNika rAjA prabhu pAse pahoMce te pahelA ja temano Ananda AgaLa doDe che. ahiM rAjAno prabhu darzana mATeno talasATa varNavatA kavile kahyu ke koNikanA haiye prabhubhakti uchaLatI hatI. ___'bhava aTavImAM re rajalyo prANIyo, naraka nIgode khaMtore' (DhA. 10/ 2) A kathanIyane AgaLa upamA ane nidarzanAthI samajAvIne karuNarasamAM abhivRddhi karI che. A sampUrNa 10mI DhAla zAntarasanI adbhuta abhivyakti kare che. ante zAntarasanuM pratipAdana karavA dvArA aq darzita thatuM lAge che ke ante to upAdeya zAntarasa ja che. ___DhAla-11 mAM kavi harSapUrvaka koNika mahArAjA jevaM sAmaiyuM karavAno upadeza Apyo che. ane potAnI guru paramparA-paM. satyavijayajI-kapuravijayajIkhImAvijayajI-jasavijayajI-zubhavijayajI darzAvI che. A kRti racanA mATeno hetu vahorA DosAnA putra jeThA, temanA putra jayarAjabhAInI vinantithI zrIvIravijayajI ma.sA.a A sAmhaiyuM racyuM che. (saMvata 1864) ane A 'sAmhaiyu' sUtravacananI phUlamALAothI maghamaghe che. jene jayarAjabhAIle ullAsapUrvaka kaNThamAM dhAraNa karI che. // 6 // atha sAhamaiyuM likhyate // // duhA // vimala vacana rasa varasatI, sarasati praNamI pAya / purisAdANI pAsajI, saMkhezvara supasAya // 1 // zrI zubhavijaya vijayaku(ka)ru, sadaguru caraNa pasAya / sAmhaiyuM tima varaNavU, jima karyu koNIka rAya / / 2 / / sAmhaiyAM jinanAM karyAM, zreNIka pramukha nareza / / sUtra-sUtre tasa sAkhi che, jahA koNIka vizesa // 3 // Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 AcArAMga upAMga je, sUtra uvAi mojhAra / che varNava vistArathI, paNa kahuM leza vicyAra ||4|| sAMbhalatA sukha zravaNaleM, haiDe rAga uddAma / sumati cAlasyeM malapatA, kumati caleM mukha zyAma // 5 // jima jina sAmhaiyuM karyu, tima karavuM munirAya / je dekhI bhadraka bhavi, pUrva pratIta TharAya ||6|| prabhu praNamyA tiNeM prANI, praNameM jeha muNinda | ANAdhara muni heliyA, tiNeM navi mAnyA jiNanda ||7|| te mATe guNavantaneM, karajyo bhavi bahumAna / have suNajyo koNIka taNI, campA nayarI pradhAna // 8 // DhAla - 1 thAM pari vAri mAMkA sAhibA, kambala mata bhajyo / o dezI // campA campaka mAlatI, nandana vana zobhA / chaMDI capalatA lakSamI, rahi che. thira thobhA ||1|| campA0 || mukhya subhadrA dhAraNI, Adi bahu rANI / doya nAma cheM jujUA, paNa aka paTarANI // 2 // campA0 // dhanavantA vyavahAriyA, vara mandira vasiyA / vaNaja kare paradezanA, vepArI rasiyA ||3|| campA0 // sAta bhuI AvAsanI, ghara zreNI ujaliyo / ubhI upara nAriyo, jhalake vijaliyo ||4|| campA0 // bhogI mandira nAcatI, vezyA sundariyo / kokilakaNTha harAvatI, jANe deva kuMmariyo ||5|| campA0 || meDhI mAla cahureM sadA, rasa gIta savAyA / kautaka kautakiyA juI, naTa bhATa bhavAyA || 6 || campA0 // sukhiyA loka vase ghaNA, na laheM dina rAti / jina prAsAde pUjatA, dharamI parabhAti // 7 // campA0 // arihA cyaitya ghaNA tihAM, nAkIghara mAlA / yAcakane saMtoSavA, bahulI dAna zAlA // 8 // campA0 // 77 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1 anusandhAna 52 nija rAjA paracakranI, nahi lokane pIDA / kukaDa popaTa pAlatA, nija kAraNa krIDA // 9 // campA0 // cora caraDa vipadA taNI, koi vAta na jANe / dhAnya sugAla ghaNo valI, gAya bheMsa dujhANeM // 10 // campA0 // nija nija sImA dUrathI, hAlI hala kheDe / rUpavatI vezyA ghaNI, vasatI varapeDeM // 11 // campA0 // dampati ramaNa priyaMkarI, vana vRkSa lehariyAM / avaTa talAva ne vAvaDI, madhurAM jala bhariyAM // 12 // campA0 // mAlI sutAra silAvaTA, ghAMcI moci ne kaDiyA / kumbhakAra loha-kaMcana ghaDiyA naMgajaDiyA // 13 // campA0 // kSatrI vaNika dvijottamA-dika jAti na mAna / koziseM karI sohato, gaDha laMka samAna // 14 // campA0 // toraNa uMcA bAMdhiyAM, daravAje kapATa / bhuMgala sAMkala sAjathI, nahiM zatru ucATa // 15 // campA0 // upara pohalI sAMkaDI, heThi khAi bhalerI / janaghara koTa ne antare, ATha hAthanI serI // 16 // campA0 // rAja mAraga trikoNamAM, tiga caukka cacariiM / rAja prajA gamanAgameM, saMkiraNa kariI // 17 // campA0 // hAthI ghoDA pAlakhI, cakaDola rathAlI / meSonmeSa maleM nahIM, pura jotA nihAlI // 18 // campA0 // campA koNIka rAyanI, zobhA kahuM ketI / vIra kahe nathI jAyagA, tala paDavA jetI // 19 // campA0 // sUtra01 // duhA // campA iNi pare varNavI, kahuM vana-khaNDa uddeza / vIra jiNanda padhArasyeM, tiNe zrutathI lavaleza // 1 // uttara pUravane vace, je dizibhAga IzAna / nAme pUraNabhadra che, vyantara deva- ThANa // 2 // Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 79 ThAla - 2 sAravArathasiddhaneM caMdrui kAMi jhuMbakamotI sohe re // e deshii|| caturo ceto cyaityavanAlI, gaNadhara deva vakhANe re / / jIraNa cyaitya pUrAtana pUjita, toraNa chatra DhalANe re // 1 // caturo0 // raNake ghaNTa dhajA uparApari, laghutara doya patAkA re / phulanI mAla kalApa sugandhI, paMcavaraNa suma DhaukyA re // 2 // caturo0 // 'morapiMcha pUMjaNI vedikA, seTI chANa lapeTA re / thAppA candana kalazA maMgala, gosIsa hAtha capeTA re // 3 // caturo0 // gandhavaTI kRSNAgara dhUpa, dazAMga ukhevyA sArA re / naTa nATaka jalla malla rasilA, bhANDa kathA kahenArA re // 4 // caturo0 // laMkhA maMkhA deva pujArA, homa havana duHkha cUre re / deza videze kirati ghaNerI, jana mana vaMchita pUre re // 5 // caturo0 ||(suutr 2) // te vyantara deharA pAkhaliiM, oka vanakhaNDa bhalero re / guhira ghaTA ghana Topa sarIkho, tarUvara kero ghero re // 6 // caturo0 // zAla tacA mula kanda kisala phala, khandha kusuma patra bIyA re / kRSNa hari nIla zIta sanehI, jima kAnti tima chAyA re // 7 // caturo0 // bahu jana bAhU pasArI jhAle, paNa thaDa pAra na lahiiM re / cihuM diza zAkha prazAkhA moTI, kete taruvara kahiiM re // 8 // caturo0 // oka oka ne malatAM nava pallava, patra adhomukha jANo re / kAla sadA phala phUleM phaliyA, valiyA bhAra namANo re // 9 // caturo0 // samazreNe keI pAdapa pohalA, piMjarI maMjarI leMhake re / candana malayAgara vali tehanA, parimala mahiyala mahake re // 10 // caturo0 // mIThA tIkhA khATA ketA, phala lisA kaMTAlA re / vAvi kuA sarovara jala leMhake, maNDapa drAkha rasAlA re // 11 // caturo0 // paMca varaNa ketu tarU upari, mayura cakorA sUDA re / koila ne kalahaMsa karaMDA, sArasa cakra garUDA re // 12 // caturo0 // kapilAdika vana jIva yUgalanI, ketI jAti vakhANuM re / veMhala sukhAsana pAlakhIo ratha, meMlhaNa thAnaka jANuM re // 13 // caturo0 // sUtra-3 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 te vanakhaNDa vicAleM moTo, vRkSa azoka rUpAlo re / Avala bAvala DAbha rahita che, mUla kanda vistAro re // 14 // caturo0 // pRthavIsilA paTa mAna pramANe, te tarU heThi vadItA re / kAjala keza kasoTI jehavI, gaNadhara opama detA re // 15 // caturo0 // ATha khuNAlI vRSabha turaga nara, magara camarI citariyAM re / kusumane bhAra namI tarU DAla, cyAra dize vistariyAM re // 16 // caturo0 // jhaMkArArava bhamarA-bhamarI, kavi matiiM rasa cakhiyAM re / maMgala ATha ratanamayI zAkhA, zAkhAI AlakhiyAM re // 17 // caturo0 // paMcavaraNa dhvaja jhAjhA jhalake, vajraratanamai danDo re / calakaMtA cAmara ne ghaNTA-yugalA nAda pracaNDo re // 18 // caturo0 // zatapatrAdika kamala gharAM, sarva ratanamai jyotI re / sundaratA tehanI sI kahiiM, AMkhaDI harakhe jotI re // 19 // caturo0 // campaka tilaka azoka tamAla, hiMtAlA dhava tAlo re / dADima phaNasA AmbA kerI, pharatI zreNi rasAlo re // 20 // caturo0 // sAtha sahelInI malI TolI, ramaNIka bhUmI kahiiM re / mItra varaga ne dampatI beThAM, ThAma ThAma tihAM lahiiM re // 21 // caturo0 // vana zubha zobhAthI lajjANuM, nandana suragirI seve re / o vana jotA sura animeSa, vIra te upama deve re // 22 // caturo0 // sUtra - 4-5 // dUhA // te campApura vana dhaNI, koNIka nAme udAra / sAmantAdika ratha bhaTA, haya gaya bahu bhaNDAra // 1 // sUtra - 6 vinaya viveka gatI satI, apachara rUpa anUpa / pUrva kahI paTanArisyuM, rAto ahaniza bhUpa // 2 // sUtra - 7 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 vicaryA Aja amuka pure, je prabhu vAta kahaMta / pravRttivAhaka oka che, vali tehane paritaMta // 3 // pUre tasa AjivikA, narapati jinapati dhyAna / have varNava prabhu vIrano, sAMbhalajyo dhari kAna // 4 // sUtra 8 DhAla - 3 narakhi narakhi tujha bimbane || o dezI // zramaNa bhadanta sayaMbuddhA, mArga zaraNa dAtAra / jiNanda jagataguru || candra-kamala vadanopamA, jarata - kapota- AhAra // 1 // jiNanda0 // maMsa rudhira khIra varNa che, kaMcana sama tanu mAna // jiNanda0 // lakSaNa sahasa aThottarA, kuntala kAjala vAna ||2|| jinda0 // candra aradha sama bhAla che, yukta saluNA kAna // jiNanda0 // bhamuhA cApa samI kahI, netra kamaladala mAna ||3|| jiNanda0 || sarala garuDa sama nAsikA, adhara aruNa paravAla || jiNanda0 // go-paya-candra samujjalA, aviSama danta vizAla ||4|| jinda0 || dADhI muMcha manoharu, maMsala deza kapola || jinda0 // raktakanakamayI tAluuM, rasanA rAtIcola // 5 // jinda0 // grIvA aMgula cyAranI, khandha vipula bhuja laMba || jiNaMda || pIvara komala aMgulI, karatala nakha tataMba ||6|| jinda0 // zrIvaccha ujjala malaharU, macchodara sama peTa || jinda0 || nAbhi kamala samI kahI, laMka kaTI hari neTa ||7|| jiNanda0 // sAthala jAnu ne jhaMghA, gaja zuMDhA AkAra // jiNanda0 // nakha paga talanI jyotimAM, hAre rayaNa udAra ||8|| jinda0 || machara moha mamata gayo, nAThA doSa aDhAra || jinda0 // zramaNapati vizvambharu, bAlyA ghAtiyA cyAra ||9|| jinda0 // pAMtrIsa vANI guNe bharyA, mUla atisaya cyAra || jinda0 // ogaNIsa kIdhA devanA, karma khape agIyAra || 10|| jiNanda0 // sAdhu vese navi kahyA, nahiM gRhasthane veza | jinda0 // veza ananye jinavarA, "veda - vadana upadeza // 11 // jinda0 // 81 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 82 chatrIsa sahasa te sAdhavI, cauda sahasa aNagAra || jiNanda0 || deva aneke parivaryA, bhUtala karata vihAra // 12|| jinda0 // campA gamana uddezathI, zubha bhavi kairava canda // jiNanda0 // koNika pura upagAmaDe, AvyA vIra muNinda ||13|| jiNanda0 // 6 sUtra - 10 // dUhA // pravRttivAhaka te lahI, bhUpane vAta kahanta / kAlya ihAM prabhu Avasye, iMma saghalo viratanta // 1 // sUtra - 11 te nisuMNI dharaNIpatI, jina sanamukha vidhivanta / sAta ATha pagalA jai, zakrastava pabhaNanta // 2 // vandana - namana karI tihAM, prItidAna tasa dIdha / 'prabhu AvyA saMbhalAvajo, vege' visarjana kIdha // 3 // sUtra 12 harSabhare rajanI gaI, na lahe pUrajana ninda / akAkI prabhu jaba huMtA, tava mujha kIdha nikanda // 4 // munisainyeM te parivaryA, lahI Agamana pramANa / nAThI nindrA te bhayeM, kavi ghaTa-ghaTanA jANi // 5 // jala paMkaja dala bodhato, ugyo kiraNahajAra / prabhu mukha sAmhaiyAM taNI, zobhA dekhaNa sAra // 6 // anusandhAna 52 1 sUtra - 13 DhAla - 4 devAnanda narandano re jana raMjano re lAla / o dezI / cakra caleM AkAzamAM re, mana mohanA re lAla, chatra caleM AkAza re, sucI sohanA re lAla. siMhAsana cAmara caleM, mana0, Agala sura aradAsa re, sucI0 // 1 // sAthe munivara zobhatA, mana0, avadhi manaparyAya re, sucI0 / ketA munivara kevalI, mana0, vAdI kei munirAya re, sucI0 // 2 // Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 ugrakule kei upanA, mana0, ikSu kaurava bhoga re, sucI0 / uttamakulamA upajI, mana0, zravaNeM na suNiyo soga re, sucI0 // 3 // lavaNimarUpeM alaMkaryA, mana0, senApatI purazeTha re, sucI0 / koTIdhvaja vyavahAriyA, mana0, rAjA pramukha viziTTha re sucI0 // 4 // DAbha aNI jala bindUo, mana0, yovana rasano chAka re, sucI0 / kaMcana kAminI bhogane re, mana0, jANyAM phala kiMpAka re, sucI0 // 5 // sAdhya dharamane sAdhavA re, mana0, sAdhanatA saMyoga re, sucI0 / rAjya rIddha chAMDI chatI, mana0, lIdho munivara yoga re sucI0 // 6 // ardhamAsa okamAsanA, mana0, be-triNa ima agiyAra re, sucI0 / / vAsa-duvAsa anekanA, mana0, dIkSita bahu aNagAra re, sucI0 // 7 // sUtra - 14 samaratha sApa anugrahe, mana0, baliyA trikaraNa yoga re, sucI0 / ketA lacchi guNeM bharyA, mana0, khelosahi hararoga re, sucI0 // 8 // jallosahi vipposahI, mana0, sarvosahi samaaMga re, sucI0 / koSTaka padaanusAriyA, mana0, bIjabuddhi paTa raMga re, sucI0 // 9 // saMbhinnazrota khIrAzravA, mana0, madhurAzrava ghRta cheka re, sucI0 / akhiNa mahANasI tapa thakI, mana0, sambhava lacchi aneka re, sucI0 // 10 // vipulamatI te zivagamI, mana0, Rjumati kei muNinda re, sucI0 / / vaikriya aDa siddhI dhaNI, mana0, karatA karma nikanda re, sucI0 // 11 // vidyA-jhaMghA cAraNA, mana0, patra kusuma jala raMga re, sucI0 / zubha gurU vacaneM jANajyoM, mana0, cAraNanA bahubhaMga re, sucI0 // 12 // // dUhA // jAti kula bala rUpasyuM, pada sampanna sahIta / lAghava lajjA vinaya guNa, daMsaNa nANa carIta // 1 // krodhAdika cau jhItatA, parisaha ne uvasagga / jita niMdrA-bhaya-AzravA, caraNa-karaNa guNa lagga // 2 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 84 anusandhAna 52 DhAla-5 candraprabhu jinacandramA, mane dekhaNa veM // o dezI // bhava dAvAnalamAM bhamI, cita cetyA re, Thora Thora apamAna, catura cita cetyA re / moharAyane mAravA // cit0|| karatA mantra vidhAna // catura0 // 1 // saMyama sAdhe sAdhujI // cita0 // tapa tapatA dharI hAma // catura0 // maNI motI kanakanA bhUSaNA // cita0 // sama thApana tapa nAma // catura0 // 2 // uttaratA doya pAsathI // cita0 // oka doya triNya aMka // catura0 // nava koThA vaciM zUnya che // citta0 // zeSa ghare triNya TaMka // catura0 // 3 // okAdika sola seramAM // citta0 // DugaDugIno have ThATha // catura0 // pAMtrIsa koThA jhumakhaM // citta0 // SaTa rekhAyata ATha // catura0 // 4 // cotrIsa trigaDA thApiI // citta0 // zUnya vaciM karI aka // catura0 // athavA du-ti-cau-paNa-SaTeM // citra0 // paNa-cau-tiga-du vivek||ctur0 // 5 // vA aka-do-cau-SaTa-aDeM // citta0 // SaTa-cau-do-oka sAra // catura0 // gurugama thApanathI ghaNA // citta0 // DugaDugInA adhikAra // catura0 // 6 // pAraNAM aThyAsI tapa savi // citta0 // mAsa sattara dina bAra // catura0 // cyAra vAra kanakAvalI // citta0 // to hoiM cosaro hAra // catura0 // 7 // koThA nava nava paNa tIseM // citta0 // trIka ThAme doya doya // catura0 // iNI rIte ratanAvalI // citta0 // oke okAvalI hoya // catura0 // 8 // paDimA bhadra mahAbhadra // citta0 // sarvatobhadra te joya // catura0 // laghu gurU Adi anukrame // citta0 // sahanikkilIyA doya // catura0 // 9 // TIkA thakI vidhi jANajyo / citta0 // tapa Ambila vardhamAna // catura0 // bAreM paDimA Adare // citta0 // sAdhu sadA sAvadhAna // catura0 // 10 // dhura paDimA oka mAsanI // citta0 // iMma sAtamI sAta mAsa // catura0 // sAta sAta ahorAtinI // citta0 // paDimA traNya nivAsa // catura0 // 11 // ahorAti aka rAtinI // citta0 // antima doya a bAra // catura0 // saptama saptamiyA kahI // citta0 // aSTama aSTami sAra // catura0 // 12 // navama navamiyA vAsarA // citta0 // dasama dasamiyA ThAma // catura0 // Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 bhadra subhadrA sarvato- // citta0 // bhadrA bhadrottarA nAma // catura0 // 13 // javamadhya vajrAkAranI // citta0 // muktAvalI doya moya // catura0 // pravacana sAra-uddhAramAM // citta0 // valiya ghaNA tapa joya // catura0 // 14 // tapa tapatA iMma sAdhujI // citta0 // siddhAnta peTI hAtha // catura0 // vicaraMtA aDa mAtasyuM // citta0 // vIraprabhunI sAtha // catura0 // 15 // // dUhA // sUtra 15-16 bhASA sarva vizAradA, jina nahi jinasaMkAza / sIha taNI pare dUrdharA, arisA sama parakAza // 1 // appaDihayagaI jIva jyu, jAtya kanakamaya rUpa / zaMkha niraMjana dvija pariM, chinna grantha munibhUpa // 2 // sarvagAthA // 105 // __ DhAla-6 devanAhanA chokarA thAya // o dezI // niramohI sAdhu nirIha, malapaMtA kezarI sIha / pratibaMdha nahIM nahIM kheda, pratibandha taNA caubheda // 1 // dravya kSetra thaki kAla bhAva, samatAvantane samabhAva / kanakopala candanavAsI, muni mokSa taNA che AsI // 2 // paDimA dhare je muni jAti, gAme aeka nagara paMca rAti / bIjA bahulA aNagAra, navakalapI kareM vihAra // 3 // sUtra - 17 SaTa bAhya tapeM tapa sAra, aNasaNa te pAMca prakAra / pAMca uMNodarInA bola, bheda saMlInatAnA sola // 4 // tapamadhya kahyA traNya jeha, tasa bheda taNo nahI cheha / abhyantaramAM SaTa rIta, daza bhede kaDaM pAyachitta // 5 // akAvana vinaya vakhANo, veyAvacanA daza jANo / sajjhAya te pAMca vidhAna, aDatAlisa bhede dhyAna // 6 // Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 86 anusandhAna 52 vIsa kAusaga bheda na phera, jamale okaso sitra / upadeza kare aNagAra, AkSepaNI Adi cyAra // 7 // dhyAna koThe rahyA munirAja, saMsAra tare vrata jhAja / zivapaMthe cale nija Athe, prabhu sArathavAhanI sAthe // 8 // navakamala upara saMcariyA, muni parivAre parivariyA / prabhu samavasaryA sukhakAra, pUraNa-bhadra caitya mojhAra ||9|| racyuM samavasaraNa tatakheva, malI cyAra nikAyanA deva / bAra parSada harSa ujANI, suMNavA zubhavIranI vANI // 10 // sUtra - 18-21 // dUhA // suravara cyAra nikAyanA, varNAdika suvizesa / te varNava sUtreM lahyo, 7 grantha bahula na kahesi // 1 // prabhu AvyA pura parisareM, nisuMNI campA loka kolAhala vacane thayo, trika- caccara ne coka // 2 // 7 sarvagAthA // 117 // DhAla zrI yugamandhirane kahejyo // a dezI // bole jinavandana kAmI, jana oka okane ziranAmI / samavasaryA arihA svAmI re // 1 // campAvana suratarU phaliyo, zivapura sArathavAha malio re || caMpA0 // darzana nayanAMjana variI, tattva vacana zravaNe dhari / vandana namana stavana kariiM re // 2 // caMpA0 // durita samAvaNaneM kAjeM, Iha bhava sukha dukhaDAM dhUjeM / ISTa deva paDimA pUjeM re ||3|| caMpA0 // tima prabhu pada sevA karasyuM, mithyAmala dUre harasyUM / Iha para bhava sukha anusarasyUM re ||4|| caMpA0 // brAhmaNa kSatrI bhaTa johA, Ibhya kuTambika saMvAhA / seTha senApati sathavAhA re ||5|| caMpA0 // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 keika prabhu darzana karavA, keIka paradakSaNa pharavA / keika samakita uccaravA re ||6|| caMpA0 // samavasaraNa dekhaNa hevA, jItakalapa kei dukha khovA / ketA nara kautaka jovA re ||7|| caMpA0 // 'mItra varaga preryA jAve, nijanArI vacaneM Ave / keika nara Atima bhAve re // 8 // caMpA0 // gupta atha hetu suNasyuM, prazna te naya bhaMge karasyuM / pUrva suNita nizcala dharasyuM re ||9|| caMpA0 // iMma ciMtavatA vrata levA, nAgara loka dhanada jehavA / snAna karI pUjI devA re // 10 // caMpA0 // vasanAbhUSaNasyuM jaDIyA, kei pAlakhiiM nikaliyA / hAthI -ratha-ghoDeM caDIyA re || 11|| caMpA0 // kalakala loka zabda karIi, vela vadhe jima bharadari / campApurimAM saMcarii re // 12 // caMpA0 // prabhu dekhI vAhana ThevatA, paMca abhigama sAcavatA / zrI zubhavIra caraNe namatA re || 13|| caMpA0 // 10 sUtra // dUhAH // 27 pravRttivAhaka bhUpaneM, deta vadhAmaNi sAra / prItIdAna rUpaka mayI, lAkha te sADhA bAra // 1 // sUtra 28 balavAhakane teDine, rAya kahe suNi Aja / sainya caturvidha saja karo, prabhu sAmhaiyA kAja // 2 // nagara sakala zaNagArajyo, subhadrAdika cheka / ratha sAmagrI saja karo, rANI dITha oka oka ||3|| sUtra 29 svAmI sikSA zira dharI, balavAhaka tiNI vAra / hastivAhakane Thave, sainya taNo adhikAra ||4|| 87 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 rathazAlikane rathataNo, nagarataNo koTavAla / balavAhaka senapatI, iMma suMpyA adhikAra // 5 // DhAla - 8 : jayo jina nemajI se || o dezI // hastiratana zaNagArato a, ujjala veza vizAla / kavaca zira jhulya che a, ghaNTA ghughara mAla // 1 // anusandhAna 52 harakha haiyaDeM ghaNo o..... ambADI ambara aDI o, ratna jaDIta jhalakanta / kaselAM doraDAM a, grIvA bharaNa mahanta ||2|| harakha0 // kAna AbhUSaNa dIpatAM a, zira siMdUra sohanta / sarala kaMcanamayI a, gIrI dADhA doya danta ||3|| harakha0 || 19 kRSNavaraNa cAmara dharyA a, mada gaMdhe jhaMkAra / kare vali ali malI a, tAsa varaNe andhakAra ||4|| harakha0 // cApa pramukha zastre bharyo a, jima raNa thambha manAka / girI zira seharo a, chatra sadhvaja sapatAka ||5|| harakha0 // ghaNTA yugala te vIjalI a, megha samo kari zyAma / pavanajaya vegamAM a, paTahasti jasa nAma ||6|| harakha0 || ghoDA ratha bhaTa iMNi pare a, sainya sajI caturaMga / kahe senAnIneM o o tuma ANi abhaMga ||7|| harakha0 || yAna zAlika vAhana saje o, yAna zAlAne bAra / anteura kAraNeM a, vastrAvRta apahAra // 8 // harakha0 // samalAdika chatrI dharIo, yAna zakaTa ratha joya / kanaka bhuSaNa jaDyAM a, vRSabha jotariyA doya ||9|| harakha0 // nija nija sArathine ThavI, sanmukha mArge karanta / pacheM senAnI o, bhAkhe sakala udanta ||10|| harakha0 // hATa saje hIrAgale a, maMcAtimaMca kamAla / azuci kaDhAvatA a, subhaTa sahita koTavAla ||11|| harakha0 // sIta sugandhI jala chaTA a, tiga cau caccara ThAma | dhAma parivrAjakA a, Agantuka ArAma // 12 // harakha0 // Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 laghu uMcatara ghara maNDalI a, yAnazAlA dhAnyageha / Avezana thAnakeM a, khaDIi gholyAM teha ||13|| harakha0 // ThAma ThAma dhvaja jhalakatA a, paMcavaraNa che anUpa / trATa toraNa sajyAM a, gandhavaTInA dhUpa ||14|| harakha0 || ghola karI hAthA dIyA a, rakta candana gosIsa / jaI senAnIneM o, vAta kaheM namI zisa || 15 || harakha0 || sUtra 30 bhUpati balavAhaka thakI a, sAMbhalI harSa dharanta / aTTaNa zAlA jaI a, mallayuddhe thAkanta // 16 // harakha0 // lakSapAka tela mardaneM a, pUraNa pANI pAya / kuzala zilapI narA a, cauviha aMga suhAya ||17|| harakha0 || gaMdha kusuma tirathodakeM a, majjanaghara kare snAna / luhe nija aMgane se, zATikA raktavAna // 18 // harakha0 // vastra dhare vilepaNe a, bAvanA candana harSa / ghaNo vIra vAMdavA se, namana stavana utakarSa // 19 // harakha0 // - // dUhA // mugaTa dhare zira sohato, hAra valI ardhahAra / kuNDala mukha ajuAlatAM, kaNTha Thave phulamAla // 1 // kaTaka-tuTita-thambhita bhujA, zobhita zreNIkapUtra | mudrA veDha varAMgulI, ratnajaDita kaTIsUtra // 2 // lamba cIvara uttarAsane, jaDita rayaNa kanakAMga / vIragarava sUcaka bhaNIM, vIravalaya bhuja caMga // 3 // sahasa utara aTha zAlikA, lambita motI mAla / daNDa vaiDurya rajatapaTo, vAMma pramANa vizAla // 4 // vISahara Rtu sukha ujaluM, chatra harata andhakAra | mukhakaja sevana haMsikA, caMcala cAmara cyAra // 5 // kalpatarUsyuM alaMkaryo, majjanagharathI rAya / 89 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 AvyA maMgalazabdasyuM, jihAM paTahasti ThAya // 6 // sarvagAthA // 160 // DhAla-9 Avo jamAi prAhuNA jayavantAjI ||o deshii|| sAmhaiyuM vistArathI // suNo saMtAjI // kahuM sUtra anusAra // guNavaMtAjI // koNIka paTahasti caDhyo // suNo0 // sainya sajju tiNI vAra // 1 // guNa0 // rAjezvara Ibhya talavarA // suNo0 // seTha senApati dUta // guNa0 // kuTambika mADambiyA // suNo0 // subhaTa vaDA rajapUta // 2 // guNa0 // sandhipAle parivaryo / suNo0 // grahagaNamAM jima canda // guNa0 // ATha maMgala Agala caleM // suNo0 // prathama paramAnanda // 3 // guNa0 // sAthio (1) zrIvatsa (2) nandAvarta (3) // suNo0 // sarAvasampuTa (4) ThATha ||gunn0|| bhadrAsana (5) varakumbha (6) che / / suNo0 / / maccha (7) darpaNa (8) o ATha // 4 // guNa // pUrNakalaza jalajhArio // suNo0 // uMcI karI vaijayanta // guNa0 // chatra cAmarayuta guru dhvajA // suNo0 // anukrame sarva calanta // 5 // guNa0 // pAdapITha pAvaDI dharA // suNo0 // rayaNa siMhAsana khAsa // guNa0 // o saghalAM lei cAliyA // suNo0 // kiMkara dAsI dAsa // 6 // guNa0 // laSTi-kunta-khaDaga dharA // suNo0 // cAmara cApa ne pAsa // guNa0 // pustaka vyaya upaja taNA // suNo0 // bhAjana taila suvAsa // 7 // guNa0 // puMgIphala tAmbula grahA // suNo0 // yogI jaTA dharanAra // guNa0 // citraphalaka hAsikarA // suNo0 // morapiMcha vehanAra // 8 // guNa0 // cATuvAda kandapiyA // suNo0 // bhAMDa bhakhaMta hasantA ||gunn0 // vINA vAjina gAyanA // suNo0 // kei jana hAsya nacantA // 9 // guNa0 // kautakiyA raNa husiyA // suNo0 // jaya jaya zabda karanta // guNa0 // vega lalita laMghe khAi // suNo0 // bhuSaNa lakSaNavanta // 10 // guNa0 // cAmara chatra alaMkaryA // suNo0 // akaso ATha turaMga // guNa0 // kutIla anukrame cAlatA // suNo0 / / uca samA zuci aMga // 11 // guNa0 // Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 91 danta laghu kaMcana maDhyA // suNo0 // kAMika uMca pramANa // guNa0 // zaNagAryA kuMjara caleM / suNo0 // te paNa aDasaya mAna // 12 // guNa0 // ghaNTa dhajA sapatAkAo / / suNo0 // toraNa camara sacitra // guNa0 // nandIghoSa dvAdazavidhA // suNo0 // te saghalAM vAjita // 13 // guNa0 // zakti trizUla asi zara bhariyAM // suNo0 // bahu saMgrAmika zastra // guNa0 // okaso ATha te ratha sajyAM // suNo0 // sArathI hayayuta chatra // 14 // guNa0 / / koNIka ceTaka raNa sameM // suNo0 // sainya pramANa subhAkha // guNa0 // gaja ratha tetrIsa sahasa che / suNo0 // ghoDA tetrIsa lAkha // 15 // guNa0 // pAlA tetrIsa koDi kahyA // suNo0 // havaNAM mAna na kIdha // guNa0 // zaMkha paDaha bhera jhallari // suNo0 // mArdala dundubhi siddha // 16 // guNa0 // hastikhandhe narapatI // suNo0 // meghADambara chatra // guNa0 // phUlamAla te upare // suNo0 // sUraya inda carItra // 17|| guNa0 // paga paga guDI uchaleM // suNo0 // biruda paThaMte chAtra // guNa0 // ketA nara kara vIMjhaNA // suNo0 // pATi caleM nace pAtra // 18 // guNa0 // sUtra - 31 campAmAMhi cAlatAM // suNo0 // yAcaka letA dAna // guNa0 // lAMgala gala dhAraka bhaTA // suNo0 // khandha bAla vardhamAna // 19 // guNa0 // muha maMgalIya narA bhaNeM // suNo0 // ciraMjIvo narainda // guNa0 // bhUpamAM bharata naresarU // suNo0 // tArAgaNamAM canda // 20 // guNa0 // triNa khaNDa bhoktA paNe // suNo0 // vipula bhoge jayanta // guNa0 // mugaTa bandha rAjA caleM // suNo0 // haya gaya nija paritanta // 21 // guNa0 // kRSNAgara kundarUkanA // suNo0 // dhUpaghaTI mahakanta // guNa0 // kaMsatAla grahI ghumatA // suNo0 // Age nizAna jhaganta // 22 // guNa0 // nayana vadana mAlA karI // suNo0 // jotA \NatA loka // guNa0 // manoratha hRdaya ANandatA // suNo0 // naranArinA thoka // 23 // guNa0 // aMjalI zreNeM praNamatA // suNo0 // patra dharavA nahIM ThAma // guNa0 // deva devI ravi candramA // suNo0 // juiM gagana rahI tAma // 24 // guNa0 // Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 iMma nRpa moTe mahotsaveM // suNo0 // anukarameM pAmaMta / / guNa0 / / samosaraNa zubhavIranuM // suNo0 // sainya sakala thApanta // 25 // guNa0 // // dUhA // paTahastithI utarI, abhigama sAcavI rAya / dei triNya pradakSaNA, ucita thAnakeM ThAya // 1 // sUtra - 32 subhadrA paTanAri je, sajI sAmhaiyu udAra / te paNa AvI tatakhiNe, samavasaraNa mojhAra // 2 // 12satra - 33 paraSada bAre AgaleM, diiM dezana arihaMta / bhava niraveda paNuM laheM, bhavya vanaja vikasaMta // 3 // sarvagAthA // 188 // DhAla - 10 araNIka munivara cAlyA gocarI // o dezI // cetana ceto re caturI cetanA, moha pramAdeM sUto re / bhava aTavImAM re rajhalyo prANIyo, naraga nigodeM khUto re // 1 // cetana ceto re caturI cetanA.... jima koi raNamAM re roto okalo, kuMNa grahI hAtho re / zaraNa vihuNo re dAvAnala bale, dIna kuraMga anAtho re // 2 // cetana0 // iMma paNa thAvara vigalendrI vasyo, dukha dAvAnala lehato re / pada paMcendrI tirajaMce lahI, paravasi nita dukha sehato re // 3 // cetana0 // jAtisamaraNa nANeM nArakI, laheM pUrava bhava vAto re / hAtha ghasaMtAi jUgaTIyA pari, dukha sehatA dina rAto re // 4 // cetana0 // jAti na yonI re pharasyA viNa rahyo, naTa jyUM nava nava vese re / nyAya nadIupala narabhava lahyo, rayaNa dvipa sunivese re // 5 // cetana0 // pUtra kalatranI mAyAiM naDyo, maccha jAla pareM prANI re / dhig dhig viSayA re o saMsAramAM, athirane thira karI jANI re // 6 // cetana0 / / Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 sUrIkantAiM re kanta virSe haNyo, culaNI aMgaja dAho re / zreNIka rAjA re kaTha paMjara paDyo, juo saMsAra saneho re // 7 // cetana0 // dhanada nipAi re dvIpAyana dahI, jala viNa hari akelA re / iMNe saMsAre re o sukha sampadA, kuzajala jalanidhi velA re // 8 // cetana0 // bhavajala mamatA re taMtuiM bAMdhiyo, cetana hAthI mahaMto re / mokSAnandI re nikalavu bhaneM, lahI saMyama jalakaMto re // 9 // cetana0 // Ayu antya samaya zivapada valI, sAkAreM gatakaMkho re / oka avagAhaneM siddha anantatA, deza pradeza asaMkho re // 10 // cetana0 // syAtpada lambita naya bhaMge karI, dezana SaTa dravyarUpo re / suNI laghukarmA re saMyamazrI vareM, kei dezavirati anUpo re // 11 // cetana0 // samakita pAmyAM re kei bhadraka paNuM, vrata velI rasa gIddhI re / zrI zubhavIra prabhunI dezanA, zAnta sudhArasa pIdhI re // 12 // cetana0 // // dUhA // 13dezana suNI nRpa uThIyo, mandira pahuto jAma / gautama praznottara karI, prabhu vicarantA tAma // 1 // sarvagAthA // 201 // DhAla-11 rAga-dhanyAsI // gAyo gAyo re mahAvIra jinezvara gAyo, samakita vrata niramala iMma karajyo, bhavika malI niramAyo / nava jaNe arihanta bhakti nipAyo, jinapada vIra pasAyo re // 1 // mahAvIra0 // prabhu sAmhaiyuM karata dazAraNa-bhadra te kevala pAyo / nema muni namatAM nipajAvyu, prabhu pada kRSNa kahAyo re // 2 // mahAvIra0 // bhAvastava rAvaNa jina bhakti, nATika raMga bharAyo / taMti kuM joData bhavatati toData, caudameM bhava jinarAyo re // 3 // mahAvIra0 // tima bhavi bhAva dharI balavIraya, phoravatAM ziva jAyo / jinazAsana udyota karejyo, jima jaga koNika rAyo re // 4 // mahAvIra0 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 52 AvaMtImA draha sama sUrIvara, te sarikhA uvajhAyo / meDhI samAna gItAratha jeNe, jinazAsana dIpAyo re // 5 // mahAvIra0 // sAmhaiyuM karajyo bhavi tehay, ANI harSa savAyo / vijaya jinendra sUrIzvara rAjye, o adhikAra banAyo re // 6 // mahAvIra0 // tapagacchanAyaka sIMhasUrIzvara, kumati mataMga haThAyo / tAsa sIsa zrI satyavijaya budha, kapuravijaya gurUrAyo re // 7 // mahAvIra0 // khimAvijaya gurU sIsa nagIno, zrI jasavijaya suhAyo / paNDIta zrI zubhavijaya sugurU mujha, pAmI tAsa pasAyo re // 8 // mahAvIra0 // voharA DosA suta jeThA nandana, lIMbaDI nayara rahAyo / kumatine zira graha ketu kahAyo, zAsana jaina dIpAyo re // 9 // mahAvIra0 // voharA jayarAjabhAIne kAraNa, sAmhaiyuM viracAyo / sUtra vacana phUla mAlA guMthI, jayarAja kaNTha ThavAyo re // 10 // mahAvIra0 // veda(4) rasu(6) vasu(8) caMdra(1) saMvatsara / 1864 / , deva de(dI)vAlIiM dhyAyo / vIravijaya jina zAnti pasAiM, saMghaneM zAnti karAyo re // 19 // mahAvIra0 // iti zrI koNIkarAja bhaktigarbhita vIrajina sanmukha gamananamanotsavaH samAptaH // DhAla-11 sarvagAthA 212 zloka saMkhyA - 258 li. / paM. vIravijayena / vo / jayarAja paThanahetave. TippaNI 1. ahiMthI je sUtrAMka ApelA che te aupapAtikanA che ane te-te sUtrono bhAvAnuvAda tyAM sudhIno che. 'salomahatthe = lomamaya pramArjanaka' no ahiM 'morapiMcha-pUMjaNI' sIdho bhAvArtha lIdho che. 4. kapota = kabutara, kabUtarane patthara paNa jIrNa thAya = pacI jAya. tema bhagavAnane paNa game tevo AhAra pacI jAya. sarakhAvo - padmavijayajI kRta RSabhajinezvara stavana. kaDI-6. 'cAra atizaya mUlathI, ogaNIza devanA kIdha, karma khapyAthI agyAra, cotrIsa ama atizayA, samavAyAMge prasiddha'. Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 5. je veda vedanI saMkhyA 4 che. mATe vedavadana sUtra-9 mAM koNikanA parivAranuM varNana che, A grantha = koNika sAmhaiyAnI DhALo bahula huM (= vIravijayajI ma.) kahIza nahI. sarakhAvo pU. vIravijayakRta snAtrapUjA :'Atamabhakti malyo kei devA, ketA mittanujAi, nArI preryA, vaLI nija kula vaTa, dharmI dharmasakhAi.' 'pUrva suNita' kahyuM che mATe oma lAge che ke prabhu ahiM pahelA paNa padhAryA hatA ane dezanA ApI hatI. bhavanapati, vyaMtara, jyotiSa, vaimAnika devonuM 11. cAmarono varNa kRSNa batAvyo che. aupa. TIkA paNa che- 'cAmarotkarakRtAndhakAratA cAmarANAM kRSNatvAt / ' tyAre cAmaro kRSNa paNa banatA haze. arthAt camarI gAya zvetanI jema zyAmavarNanI paNa haze . 6. 7. 8. 9. 10. sUtra - 22 thI 26. cAranikAya varNana che. ahiM lIdhuM nathI. S - 95 = caturmukha. ahiM lIdhuM nathI. ghaNI thai jAya mATe vistArathI = 12. aupa- sUtra - 34mAM bhagavAnanI dezanA ApI che. parantu ahIM a sUtrano bhAvAnuvAda na letA kavizrI potAnI rIte bhagavAnanA mukhamAM dezanA mUkI che. 13. sUtra- 35 mAM manuSya parSadA, sUtra - 36mAM koNika rAjA ane sUtra - 37mAM subhadrA vagere rANIo dezanA pUrNa thayA pachI svasthAne pAchA jAya che tenuM varNana che. ane sUtra 38 thI 43mAM gautamasvAmI ane prabhu vacce thayelA prazno ane uttaro che. ahiM sUtra - 1 thI 33 no bhAvAnuvAda che. Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 96 hilA nindA avahelanA. parabhAta = prabhA = = = na mAna = pramANa rahita - besumAra kozisa kapizirSaka kAMgarA = bhuMgala = bhogaLa = argalA serI = zerI = nAno mArga nAkaghara deva-gRha caraDa = luMTAro dhava dhAvaDInuM vRkSa varaga = varga sugAla sukAla hAlI = kheDUtane tyAM gulAma jevI dazAmAM kAma karato majUra rAto = rakta = rAgavALo kheDo = khetImAM ropaNI karanAra mANasa pravRttivAhaka silAvaTA = salATa = paththara ghaDanAra = zilpI = cacarii / caccara = catvara = saMkiraNa saMkIrNa sAMkaDuM rathanI paMkti rathAlI suma puSpa seTI = setikA khaDI cUno ukhevyA = = = = karavo = = == = jalla = doraDA para nAcanArA lekhA vAMsa para nAcanAra naTa jAti maMkhA rAjAno bhATa / citrapaTa batAvI gujarAna calAvanAra uda+kSip = phelAvavuM, dhupa pAkhalii = copAsa zIta sIta zveta = TippaNI cogAna - karaMDA kAraMDA nAmanA haMsa veMhala vela-velaDu-gADu cAre bAju melhaNa melhANa vaditA vedikA ATha khUNAlI = AThakhuNAvALo = aSTa koNa = -- vela = narakhI nIrakhI gopaya gAyanuM payasa = gAyanuM dUdha laMka kamarano uparathI pahoLo ane nIcethI sAMkaDo bhAga neTa = nakkI nikanda = = = = == = nAza vAsa = varSa sApa = zrApa aDamAta = aSTa pravacana mAtA. appaDiya apratihatagati. cheha = cheDo. jamale = sAthe, saravALe anusandhAna 52 = jhAja jahAja Athe = mULI / madada johA yoddhA hevA khevanA = jhaMkhanA jItapa jeno ullekha zAstromAM na hoya paNa, gItArtho jene mAnya kare te paramparAgata AcAra. bharatI mukAma-paDAva. - samAcAra lAvanAra = Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2010 97 apahAra = kapaDAthI DhAMkela gADaM, jemAM | talavara = rAjAo bakSisa Apela sonAno rAja strIo bese. | paTTo dhAraNa karanAra dhanavAna samalAdika = kasaba (=sonA-rUpAnA | sandhipAla = rAjyanA sImADA- rakSaNa tArathI banAvela kApaDa)thI banAvelI | karanAra amaladAra TopI bhANDa = jokara jotariyA = gADAmAM joDyA uMca samA = uMcA samAna = pavitra udanta = khuza khabara | zakti = sAMga nAmanuM hathiyAra. hIrAgala = rezamI kapaDaM | pAlA = pAyadaLa maMcAtimaMca = maMca upara maMca havaNA = hamaNA trATa = tATTI = vAMsano paDado. | mArdala = mRdaMga zilapI = aMgamardananI kalAno jANakAra | guDI = nAnI dhvajA tuTita = toDo, berakhA, bAjubandha paritanta = parivAra vAma = be hAtha pahoLA karI chAtIno | kaMsatAla = kAMsI joDA, kAMsIyA, maMjIrA ___ upalo bhAga meLavatA je laMbAI | jui = juo che thAya te, Azare traNa gaja = cha phuTa | kaTha paMjara = kASTha pAMjaruM prAhuNA = prAghurNaka = mahemAna, paroNA | meDhI = AdhAra sthambha C/o. dhIrenabhAI gAMdhI gAMdhI phaLiyA, nAnI bajAra dhrAMgadhrA 363310