Book Title: Kalpa Vyakhyan Mandani
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229342/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ March-2004 4 kalpavyAkhyAnamAMDaNI // bhUmikA saM. vijayazIlacandrasUri __ jaina muninI vyAkhyAna-paddhati eka rasaprada viSaya bane tema che. 'vyAkhyAna' mATe mUla prayojAto zabda che 'dezanA'. zrotAonA samUhane apAto dharma-upadeza te 'dezanA'. 'vyAkhyAna' eTale jinabhagavAnanA kahelA tathA gaNadharoe racelA siddhAnta-sUtronI vyAkhyA-vivaraNa. kAlAntare sUtra bolatAM jaIne teno artha, vividha sandarbho TAMkatAM TAMkatAM, samajAvavAnI kriyAne 'vyAkhyAna'nA nAme oLakhavAmAM AvI. sArAMza e ke je pratipAdanamAM sUtra ke zAstranAM vacanono AdhAra hoya, ane te vacanonA zabde zabdanA arthoddhATana ke vivaraNa mATe, lokabhogya bane te rIte paNa, aneka vibhinna zAstro tathA sandarbhono Teko levAto hoya. ane te prakAre zAstranA padArtho tathA dharmanI vAto lokahRdaya sudhI pahoMcADavAmAM-ThasAvavAmAM AvatI hoya, tenuM nAma vyAkhyAna. vyAkhyAnamAM mULa sUtra mukhyatve prAkRta-mAgadhI bhASAmAM bolAtuM. samarthana mATe TAMkavAmAM AvatAM avataraNo saMskRta-prAkRta Adi bhASAnAM rahetA. ane tenuM vivaraNa-vivecana je te samayamAM tathA sthaLamAM pracalita loka bhASAmAM - dA.ta. gujarAtI, apabhraMza vagairemAM - thatuM. madhyakAla athavA uttara madhyakAlamAM, A vyAkhyAna paddhatine varNavanArI aneka pratio lakhAyelI maLI Ave che. 'sUtra vyAkhyAnapaddhati', 'madhyAhna vyAkhyAnapaddhati' vagere nAme te upalabdha hoya che. te prationuM avalokanaadhyayana karatAM, madhya yugamAM jaina munio kevI rIte vyAkhyAna ApatAM haze teno aMdAja avazya maLI Ave che. ahIM e prakAranI ja eka nAnakaDI kRti prastuta thAya che : 'kalpavyAkhyAna-mAMDaNI'. bhAdaravA mahinAmAM, cAturmAsa rahelA munioe, 'kalpasUtra'nuM vAMcana karavAnu anivAryapaNe Avazyaka kRtyarUpa che. have te sUtra gRhastha zrotAone artha sAthe saMbhaLAvavAnuM hoya che, eTale zrotAone rasa paDe ane Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 anusaMdhAna-27 kaMTALo na caDe te rIte tenuM vyAkhyAna tharbu joIe. A kAraNe ja, jema aneka vidvAn munivaroe seMkaDonI saMkhyAmAM kalpasUtranI TIkAo temaja antarvAcyonI racanA karI che, tema aneka munioe kalpasUtra para bAlAvabodha ke stabaka (TabA) paNa racyA che. anI bhASA gujarAtI ke mArugurjara prakAranI lokabhASA hoya che. prastuta kRti e kalpasUtranuM saMskRta vivaraNa paNa nathI ke bAlAvabodha paNa nathI. parantu, kalpasUtra jyAre vAMcavAnuM hoya tyAre tenI bhUmikA kevI rIte bAMdhI zakAya ke bAMdhavI joIe, teno eka sundara namUno kartAe A kRtirUpe peza karyo che. temaNe AnuM nAma paNa bahuja sArthaka ApyuM che : kalpavyAkhyAna mAMDaNI : kalpasUtra upara vyAkhyAna karavA icchanAre tenI mAMDaNI eTale ke pUrvabhUmikA ke pIThikA kevI, kevI rIte, bAMdhavI joIe tenI paddhati. temaNe prArambha-zlokamAM ja kAraNamAlAgabhita mukhaDaM bAMdhI dIdhuM che ke loko sukha icche; sukha dharmathI; dharma jJAnathI; jJAna zAstrAdhyayanathI; ne chelle umeryu ke zAstranA traNa prakAra che. A zloka, bhASA-vivaraNa karatAM teo dharmazAstra eTale ke kalpazAstra sudhI pahoMce che, teTalAmA ATheka padyonAM sArtha uddharaNa ApIne pratipAdanane vajanadAra ane rasika banAvI mUke che. 'kalpa' zabda AvatAM tenA aneka prakAro darzAvIne ahIM kalpasUtranI ja vAta- vyAkhyAna karavAnaM che te kahevAnI sAtheja, AvA sUtrane 'hUM vakhANisU'- arthAt 'huM A sUtranuM vyAkhyAna karIza' - ema kahevAmAM potAnI kevI dhRSTatA tathA mUDhatA thAya-gaNAya te darzAve che, ane pote, Ama chatAM, A vyAkhyAna karI rahyA che temAM sadgurunI tathA zrIsaMghanI kRpA ja mukhya kAraNa che tema jaNAvIne potAnI guruparataMtratA tathA saMghAdhInatA pragaTa batAvI de che. gurunA tathA saMghanA mahimAnuM varNana tathA potAnI hInatAnuM varNana karavAmAM kartAe je hRdayasparzI vAto karI che tathA uddharaNo TAMkyAM che, te atyanta mananIya lAge che. kula maLIne prathama padyanA vivaraNamA 14 padyo temaNe TAMkyAM che. dvitIya padyamAM zrIgautamasvAmInI vandanArUpa maMgala AcarIne temaNe Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ March-2004 pUrve thayelA mahAn AcAryonuM smaraNa-varNana kartuM che. temAM prathama vibhAgamA gaNadhara sudhamAsvAmI, jambUsvAmI, prabhavasvAmI, zayyaMbhavasUri, yazobhadrasUri, bhadrabAhu svAmI, sthUlibhadrajI, AryamahAgiri, Arya suhastI, zrI vajrasvAmI ATalAM nAmo jovA maLe che. ahIM noMdhapAtra vAta e che ke Arya suhastI sAthe joDAyelA rAjA saMpratinA varNanamAM "jINaI sola sahasra prAsAda karAvI jinamaMDita pRthvI kodhI" - evo ullekha che. pracalita paramparAprApta mAnyatA anusAra saMpratie savA lAkha mandira banAvelAM. jyAre ahIM mAtra '16 hajAra' ja kahyAM che. itihAsanI dRSTie A muddAnI chaNAvaTa vicAraNA thavI joIe. 16 ! kA pachI pAlittAcArya tathA bappabhaTTasUrinAM nAmo Ave che. ahIM paNa eka aitihAsika visaMgati jovA maLe che, te e ke muraMDa rAjAno sambandha bappabhaTTisUri joDe hovAnuM prasiddha che, chatAM teno sambandha pAdaliptAcArya sAthe joDI devAyo che. kAlavyatyayano doSa ghaNA AcAryonA sandarbhamAM thayelo jovA maLe che. jemake vRddhavAdI, mallavAdIne nAgendragacchIya gaNAvyA che, tathA ratnaprabhasUrine bahu pachIthI noMdhyA che. kartAno Azaya itihAsanI paramparA noMdhavAnI jarAya nathI; temanA manamAM mahAn AcAryonuM guNavarNana ja che te, alabatta, svIkArIne ja cAlavuM joIe. trIjA tabakkAmAM, vAyaDA jinadattasUri, veNIkRpANa amaracandrasUri, nAgendragacche devendrasUri, zIlaguNasUri, saMDeragacche yazobhadrasUri, vijayasenasUri, upakezagacche ratnaprabhasUri tathA siddhasUri dareka AcAryanA nAma sAthe temanI viziSTatA paNa kartAe noMdhI che, je moTA bhAge aitihAsika che. nANAvAlagacchanA zAntisUri, koraMTagacche nannasUri, bhAvaDAragacche vIrasUri, navAMgavRttikAra zrI abhayadevasUri. ahIM abhayadevasUrinA nAma pUrve 'kharataragacche' vo zabda nathI te khAsa sUcaka tathA dhyAnArha gaNAya. vAstavamAM 'kharataragaccha' buM nAmAbhidhAna bahu moDuM thayuM che, te paNa aitihAsika tathya che. kharataragacche jinaprabhasUri, kAsahadagacche udyotanasUri, Dagacche Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna- 27 kapaTAcArya, maDAhaDagacche cakrezvarasUri A tabakkAnAM nAmo sAthe lakhAyela bAbato aitihAsika anveSaNanI vizeSa apekSA rAkhanArI lAge che. 1. udyotanasUrinA pratibodhita aruNarAjAe zatruMjayaparvata para 'aruNavihAra' banAvyo, te kayo ? kyAM ? kyAre ? itihAsamAM tenI noMdha kema nathI ? 2. hUMbaDa eTale digambara ema Aje manAya che. vAstavamAM hUMbaDa jJAti hatI, te parathI gaccha paNa thayo, ane te zvetAmbaro paNa hatA, tevuM AnA ullekhathI phalita thAya che. 3. Arya khapuTAcArya nAmanA mAntrika AcArya thayelA, te karatAM A Arya kapaTAcArya judA hovAnuM mAnavuM ThIka lAge che ane jo te tathA A eka ja AcArya paratve hoya, to kAlavyatyaya thayo gaNAya. 'kavaDa' yakSa sAnA sambandhane kAraNe kapaTA (DA ) cArya nAma paDyuM hovuM joIe. 4. cakrezvarasUrie mANibhadrayakSane pratibodha karyo, te yakSa aMge paNa zodha thavI Avazyaka gaNAya. 16 pUrNimApakSanA dharmaghoSasUri temanA ziSya sumatisUrinI vAta anerI varNavI che. temaNe koMkaNa dezamAM vihAra karIne hajAro mAchImArAne pratibodhI hiMsA choDAvI, 18 lAkha matsyajAlo baLAvI, e eka adbhuta ghaTanA gaNAya. chIpA lokone jaina banAvI 'bhAvasAra ' zrAvaka banAvyA tathA te bhAvasAroe zatruMjaya para 'molhAvasahI' derAsara karAvyAnI vAta paNa jaina itihAsanuM romAMcakArI prakaraNa che. chevaTe pippalagacchanA dharmadevasUrinI jikara che. AgaLa 'zatruJjayamAhAtmya'nA racanAra dhanezvarasUrino ullekha che. te citrAvAlagacchanA hatA. zrIdevardhigaNinA sahayogI dhanezvarasUri te A nathI, te to svayaMspaSTa che. te jotAM 'zatruJjayamAhAtmya' 12mA zatakanI racanA hovAnuM, A ullekhathI siddha thaI jAya che. 'bRhaTTippanikA 'mAM za mAhAtmyane 'kUTagrantha ' tarIke oLakhAvyo che, tenuM rahasya be dhanezvarasUrine eka mAnIne prAcInanA nAma te grantha mAnI levAyo haze, e ja jaNAya che. paNa have, A sthAne prApta spaSTa ullekha anusAra, citrAvAlagacchIya dhanezvarasUrinI te racanA hovAnuM nizcita thatuM hoya, to tene 'kUTagrantha' kahevAnI ke mAnavAnI agatya rahetI nathI. chele pUrNatallagacchanA zrIhemAcAryanuM nAma kAma varNavyuM che. te pachI kartA potAnA gacchanI vAta mAMDe che. te gaccha rAjagaccha, vRddhagaccha ke vaDagacchanA nAme jANIto che, ane temAM prasiddha mAnatuGgasUri tatha Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ March-2004 haribhadrasUri thayA che, tema kartA lakhe che. A. mAnatuGganA ziSya A. haribhadra hovAnuM kartA jaNAve che, to te 1444 grantha-praNetA haribhadrAcArya karatAM bhinna ja haze. temanI paramparAmA kramazaH sarvadevasUri, vAdI devasUri, ajitadevasUri, jayasiMhasUri, nemicandrasUri, municandrasUri, ratnasiMhasUri thayA che. te pachI thayelA vinayacandrasUrine vIsaladevanI rAjasabhAmA 'siddhAntI' biruda maLyAnI noMdha parathI te gacchanuM nAma 'siddhAntagaccha' prasiddha thayuM haze tema mAnI zakAya. te pachInI paramparAmAM zubhacandrasUri, nANacandrasUri, ajitacandrasUri, somacandrasUri ane chelle devasundarasUri thayA. kartA kahe che ke huM te devasundaraguruno ziSya chu. A pramANe mahApuruSonAM nAmakIrtana ane guNastavanarUpa bhUmikA bAMdhIne have kalpa-vyAkhyAnano Arambha karatAM pahelAM paMca maMgalamaya zrInavakArasArtha-saMkSipta varNana kartA kare che, ane te karyA bAda turata ja kalpasUtranuM vAMcana prArambhavAnA saMketarUpe ahIM kartAe sUtranuM eka vAkya AlekhIne mAMDaNI samApta karI che. prAnte lakhelI puSpikA parathI siddhAntIgacchanA gacchapati devasundarasUrinA ziSya muni devANaMde saM. 1570mAM pATaNamAM A prati lakhI tathA racI hovArnu siddha thAya che. A prati bhAvanagaranI jaina AtmAnanda sabhAnA jJAnabhaNDAramA, kra. 354 tarIke ane "AcAryoe karelA zAsanonnatinAM kRtyo" e nAme vidyamAna che. tenI jeroksa nakala parathI A sampAdana karavAmAM AvyuM che. patrasaMkhyA 7 cha, tathA kartAnA svahaste ja lakhAyelI jaNAya che. akSaro divya che, suvAcya che, ane paDimAtrAvALI lipimA lakhAyA che. pratinI nakala ApavA badala te sabhAnA kAryavAhakono AbhArI chu. gadyAtmaka A racanA bhASAnI dRSTie abhyAsa karanArAone paNa upayogI thaze evI AzA che. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 kalpa- vyAkhyAna- mAMDaNI // / / 60 / / sarvo janaH sukhArthI, tat saukhyaM dharmataH sa ca jJAnAt / jJAnaM ca zAstra ( strA ) dhigamAt trividhaM zAstraM budhAH prAhuH // 1 // sahUi ekendriya Adi deI jIvavarga saukhya vAMchai, anai duHkhatu bIhai / " savve vi sukkhakaMkhI, savvevi [ya] dukkha bhIruNo jIvA / savve vi jIviyapiyA, savve maraNAu bIhaMti || " jIvitavyasaukhya sahUi vAMchai / taM saukhya jIva dharmatu pAmai / " yadvanna tRSAzAnti - jalaM vinA'nena [na] kSudhAhAniH / jaladaM vinA na salilaM, na zarma dharmAd Rte kvacit // " vinaya pAkheM vidyAprApti nahIM | auSadha pAkhai rogazAnti nahI / sacchaMga pAkhai sadbuddhi nahI / vivasAya pAkhai raddhi nahI / zukladhyAna pAkhai siddhi nahI | tima dharma pAkhai sukha nahIM || " jalebhyo jAyate sasyaM, sasyebhyo jAyate prajAH / prajAbhyo jAyate dharmo, dharmAnmokSaM ca gacchati // " anusaMdhAna - 27 prathama pahilu meghavRSTi hui / pANIyeM karI tehahuMtI annanI prApti huI / annavRddhi huMtI prajA sukhI hui / sukhahuMtI dharma cAlai / dharmathikI jIva mokSa pAmai // " dharmasiddhau dhruvA siddhi-ghumna | pradyumnayorapi / dugdhopalambhe sulabhA, saMprAptirdadhisarpiSoH // " jai jIvaprANI taNaI potai pUrvAbhava ( vo) pArjita dharma hui tu tehanA dharma thikI arthanI prApti nIpajai / arthatu kAmabhoga pAmai / jima pahilaM dugdhanI prApti nIpajai tu teha dugdha thikI dadhi anai Ajya kahIi ghRta - amRta te suprApya nIpajai jima, tima dharmatu artha, anai arthatu kAmabhoga lahai / te dharma prANIA pratiiM paMcavidha jJAnatu hui || Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ March-2004 " ajJAnI yat karma kSapayati bahuvarSakoTibhiH prANI ! tat jJAnI guptAtmA, kSapayati ucchAsamAtreNa // " ajJAnI bhaNIi ajANa, jaM karma bahu ghaNI varSanI koDiM karInai kSipaivei, jJAnavaMta savivekapaNaI taM karma eka uccchAsamAtri eka kSaNamAhi kSapara, teha karmanai pelai pAri jAi // "saTThi vAsahassA, tisatta khattodaeNa dhoraNa / aNacinhaM tAmaliNA, anANatavotti appaphalA // " tAmala riSIzvariiM nadItaNai upakaMThi sAThi sahasa varSa bhikSA ANI 21 vAra jala - pANI- sUM dhoI dasa digpAlavibhAga karI zeSa thAkatI AhAra karai hUMtaI jaM tapa AcariDaM, puNi te tapa alpaphala jANivuM // " tAmalataNai taveNa, jiNamai sijhasi satta janna (Na) / annANahaa vaseNa, tAmali IsANai gayau || " 19 jaM tapu tAmaliriSIsvAraM ajJAnapaNaI kIdhu, tINi tAmalariSi IzAna -- bIju devaloka, jihAM 2 sAgaropama adhikeruM Ayu tihAM giu / tu jJAnataNu evaDu mahimA hai / paMcavidha jJAna zAstrAdhigamatu Upajai / "alocanagoca | re | hyarthe, puruSANAM zAstra tRtIyaM locanam / anu (na) dhItazAstraH pumAn, cakSuSmAnapi andha eva // " je artha locanagocara-cakSumArgi nAvaiM teharaiM zAstrarUpIuM trIjauM locana jANivaraM / je zAstra na jANai te dekhatau aMdha jANivaDa | zAstra tara jANIi ju sadgurutaNA upadeza sAMbhalIi / sadgurutaNA upadeza sAMbhalyA pAkhai jIva hita-ahita, AcAra- anAcAra, kriyA-kukriyA, mArga-kumArga, puNya-pApa, kRtyaakRtya na jANai / jJAnanA pramANatu mahApApanuM karaNahAra daDhaprahArariSi siddhi gayu / alpakAli ayamattau RSIzvara tathA gayasukamAla RSi, metArya RSi prabhRti aneka RSIzvara bihaM ghaDI mAhi ATha karma-aThAvana su prakRti kSipI mukti pAmyA, te vivekataNuM pramANa / te viveka zAstra thikI Upajai / te zAstra 3 prakAriH dharmazAstra, arthazAstra, kAmazAstra / puNa IhAM hivaDAM dharmazAstranuM avasara / zrIkalpazAstra bolIi / kalpa anaMtA chai:- raivatakAcalakalpa, Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 anusaMdhAna-27 kadambagirikalpa, arbudAcalakalpa, auSadhIkalpa, maNikalpa, dIpAlikAkalpa, INaiMaiM anekavidha kalpa chaiM / jIha kalpataNA pramANa evaDA zrIpAdalisAcArya samAna gaNadhara paMcatIrthI deva namaskarI AvatAM / eka kalpa isyA nIpajaI, jIha lagai adrazyakAraNI rUparAvartanI vidyA, suvarNasiddhi, rUpasiddhi, lakSmI, putra, mitra, kalatra, bAMdhava, svajana saukhya pAmIi / evaMvidha anekaprakAri ihalokasaMbaMdhIyA kalpa nIpajai / Au kalpa dazA zrutaskandha siddhAntataNuM AThamuM adhyayana / ameyamahimAnidhAna, ihaloka-paraloka saukhyadAna hetu, teha zrIkalpa ima ko na kahai, je huM vakhANisu / / "sarisA(zirasA) giri bibhitseduccikSipsecca sa kSitiM dobhyA'm / pratizI(tI)rSecca samudraM mataH si ca puNa kuzAgreNa (?) // vyomnIn, cakramiSe[?]merugiriM pANinA kaMThayaSet (?) / gatyA'nilaM jigISeccaramasamudraM pipAsecca / / khadyotakaprabhAbhiH so'pi bubhUSecca bhAskaraM mohAt / jyotirmahAgUDhArthaM (yo'timahAgUDhArtha) vyAcikhyAsecca jinavacanam // " mastaki karI je parvata bhedivA vAMchai, anai ApaNi bihu bhuji karI pRthvI UpADivA vAMchai / lavaNasamudra 2 lakSa yojana pramANa tarivA vAMchai, anai AkAzathikuM iMdumaMDala calAvivA vAMchai / pANi-hasti karI lakSayojana devakAM meruparvata kaMpAvivA vAMchai / ApaNI gati karI vAyu-rahaiM jIpivA vAMchai / asaMkhyAtAM yojana svayaMbhUramaNa samudra ApaNI tRSAM karI pIvA vaaNchi| khajUAnI kAMti bhAnu-bhAskara-jagaccakSu pArAbhavivA vAMchai / te e gUDhArtha jinavacana mahAmohatu ima kahai - 'hUM vakhANisu' // eha zrI kalpataNI vAcanA bolI tu huM chadmastha maMdabuddhi ajJAna mUrkha mahAjaDazaromaNi huMtau sabhAsamukSya dakSa thaI karI baisauM, ei zrIkalpasUtrataNI vAcanAnu sAhasa karUM, teha sadgurutaNu prasAda anai caturvidha saMghataNauM sAnidhya jANivauM / syA kAraNa ? Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ March-2004 21 "ye majjanti na majjayanti ca parAMste prastarA dustarA vAddhau~ vIra ! taranti vAnarabhaTAnu(u)ttArayanti(nte) parAn / nAvA grAmaguNA na vAridhiguNA no vAnarANAM guNAH sphUrjadAzaratheH prabhAvamahimA so'yaM samujjRmbhate !" zAstramAhi ekAMtapakSi ani pratyakSAnumAni karI pASANa bUDaI anai anerAraI bolaI / pASANa e guNa / esyA mahAmoTA pASANa zrIrAmadevataNe vAnare samudramAhi mUMkyA hUMtA taraI / setubaMdha pratyakSa Aja lagI dIsaI sAMbhalIiM / teu te pASANataNau ko guNa na jANivau, samudrataNau ko guNa na jANivau, athavA vAnarataNau ko guNa na jANivau / te guNa zrIrAmadevataNuM bhAgyanu jANivauM / tima huM pASANasirIkhu mahAmUrkha jaDa hUMtau eha zrIkalpasUtrataNI vAcanA karauM, te mAharu ko guNa na jANivau, sabhA zAlAtaNau ko guNa na jaannivu| te guNa sadguru anai zrIsaMghataNau jANivau / tau te saguru anai zrIsaMghataNai prasAdi eha zrIkalpasUtrataNI vAcanA karauM / anai iNaiM sthAnaki INaI kSetri aneki gaNadhara, saMpUrNa zrutadhara mahAvyAkhyAnI navarasAvatAra vyAkhyANa karaNahAra, tehai vakhANa karaI, zrIkalpasUtrataNI vAcanA karaiM / anai hUMi te zrIkalpasUtrataNI vAcanA karauM / __ "Tolo rulo rulaMto ahIyaM vinnANanANaparihINo / divvava vaMdaNijjo kIu(o) gurusuttahAreNa // " jima Tola pASANa rulatau hUMtau, jJAnavivarjita hUMtau ANiu / tehataNI pratimA kIdhI / guru taNe vacane zrIsaMghi vidhimArgi pratiSThita kIdhI hUMtI devataNI pratimA huI / saviDaM rahaI mAnanIya / tima hUM saMghataNaiM prasAdi mAnanIya huisu / jimatima guruAtaNe sthAnaki kAMI eka vacanamAtra boliuM te zrRMgArabhUta pravartai / "sarvatra mahatAM nAmoccArAd bhavati gauravam / labhate bhavyabhojyAni zuko rAma iti bruvan // ". sarvatra-saghalai guruAtaNA nAmoccAra mAMgalikya taNai arthi saMpajai / Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 anusaMdhAna-27 'zuko rAma iti bruvan bhavyabhojyAni labhate' / zuka-sUDau 'rAma' e isyA akSara uccaratu hUMtu bhavya bhojya lahai / rAmataNauM abhirAma nAma uccaratu hUMtu tehataNI bhakti nirbhara hUMtAM tehataNI pratipAlanA karaI / tuM hUMi puNya guruAtaNAM nAma uccaratuM hUMtu stuti karatau hUMtau mAnanIya huisu / gautamaM tamahaM vande yaH zrIvIragirA purA / aGgatrayamayIM prApya sadyazcakre caturguNAm // 1 // ahaM taM gautamaM vande, yaH zrIgautamaH zrIvIrAt aGgatrayaM prApya sadyastatkAlaM caturguNAM(NaM) cakre kRtavAn / te zrIgautamasvAmi prathamagaNadhara labdhidhara zruti(ta)kevaladhara vAMdU namaskarUM / jINaiM zrIgautamasvAmi zrIvarddhamAnataNI gIrvANIjabhaNita bhAMDAgAra aMgatrayarUpa pAmI sadyastatkAla caturguNa uddhAra dvAdazAMgI bAraguNa kIdhau / te zrIgautama Adi deI 11 gaNadhara huA / 5 gaNadhara zrI sudharmasvAmi, tehanI Aja lagai saMtati-zAkhA prasaraNazIla dIsai chai // tehanau ziSya zrIjaMbUsvAmi, muktirUpiNI nAyakAtaNai kAraNi ATha koDi saMyukta 8 kanyA navaparaNIta chAMDI / pIjaMbUsvAmi pUThiI bharatakSetratu koi mukti na gau // tivAra pUThiI zrIprabhavasvAmi / tehalA ziSya zrIzajjaMbhavasUri maNakapitA / a(A)paNA putrataNauM cha mAsa Ayukarma jANI zrIdazavaikAlika graMtha uddhariu // tatpaTTe zrIyazobhadasUri // tatpaTTe bhadrabAhusvAmi hUA / jINai dasa niyukta (kti) graMtha kIdhA | tatpaTTe dazapUrvadhara dUSkara dUSkarakAraka zrIsthUlibhadrasvAmi huA / zrIneminAtha giranAra parvata gaDha bala prANa leI rAjImatI paraharI / paNi jINaiM zrIsthUlibhadri kozAvezyAgRhAMgaNi caturmAsika rahI, nayayauvana navarasa ghaTarasa bhojana bAravarasu prema citrasAlI sukhazayyAsaMvAsa, isii mohikaTaki paisI aMgoaMgi bhiDI te pApapaMki na cchItu, madanakaMdarpa jItu // tatpaTTe Arya mahAraSi(giri), jINaiM giu jinakalpa uddharita // tatpaTTe Arya suhasti / dramaku dIkSita, je UjenInagaroI saMprati rAjA huaa| jINaiM solasahastra prAsAda karAvI jinamaMDita pRthvI kodhI // tadanu zrI vairasvAmi, jINaI baudhadezi paryuSaNAparvi Avii hUMtai zrIsaMghalaNAu manoratha pUriu, jinazAsana Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ March-2004 23 gahagahAviuM, prabhAvanA kIdhI // tadanu zrIpAlitAcArya, jINaI muraMDarAjA prtibodhiu| lepataNai pramANi zrIzatrujayaprabhRti paMcatIrthI deva namaskaratA // tadanu zrI bappabhaTTasUri / jINaI AmarAjA pratibodhiu / / zrIvRddhavAdi, mallavAdi nAgeMdragacchi // vAyaDajJAti zrIjinadattasUri, jehanai parakAyApravezinI vidyA hUMtI mUI gAI jIvADI !! tehanA ziSya amara, veNIkRpANa sirIkhA huA / jINaiM kaviziSyA(kSA) prabhRti mahAgraMtha kIdhA / nAgeMdragachi zrIdeveMdrasUri huA, jINaI ekarAtrimAhi vyaMtara pAhi serIsAnuM prAsAda zrIpArzvanAtha, karAviu / nAgeMdragachi zrI zIlaga(guNasUri huA / cAuDA vaNarAja pratibodhakAraka || saMDeragacchi zrIyazobhadrasUri huA, jINe rAjA mUladeva pratibodhyA // zrIvastapAlamaMtrIzvaraguru zrI vijayasenasUri huA / upakesi gacchi zrIratnaprabhasari huA, jehe Uesai mahAsthAni anai koraMTi mahAsthAnaki ekaI aMzi prati pratiSThA kIdhI / zacIAvi sAcai dharmi ANI // tatpaTTe siddhasUri huA | nANAvAlagachi zrImaunI zAMtisUri huA, jehe roheDai brahmasthAni rahI 4 veda vakhANyA / koraMTagachi zrInanasUri huA // bhAvaDAragachi zrI vIrasUri hUA, jehe kalyANakaTaki nagari parimADi rAjA pratibodhI 18 hAthInI gajathaya ANI / / navAMgavRttikAraka zrIabhayadevasUri hUA, jehe thAMbhaNai zrIpArzvanAthanI pratimA stavI dharaNeMdra pratyakSa karI ApaNu roga pheDiu // __kharataragacchi zrI jinaprabhasUri huA, jehe pAtasAha mahimUda aneki saMketi karI dharmaparAyaNa kIdhu, zrIjainaprAsAda anai sivaprAsAda karAvyA pragaTa // zrI kAsadAhAgacchi zrIujjoyaNasUri huA, jehe aruNa rAjA pratibodhI aruNavihAra karAviu settuMja Upari // tathA hUMbaDagacchi Arya ka(kha?) paTAcArya huA, jehe kavaDayakSa pratibodhiu, vidyAsiddha hUA // tathA maDAhaDagacchi zrIcakresvarasUri huA, jehe maDAhaDa dezi mANibhadrayakSa pratibodhi cyAri niyama dIdhA / tadanvaye baisaNAM 5 hUA // ___ zrIpUrNimApakSe zrIdharmaghoSasUrayaH // tehanai pATi sumatisUri huA / jINaiM 4 zAkhA pAMcamA pradhAna sthApanA kIdhI / kuMkaNadesi 18 lAkha jAla bAlyA / jIvadayA palAvI / dasa sahasra chIyA pratibodhI bhAvasAra zrAvaka Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 anusaMdhAna-27 kIdhA / tIhataNI molhAvasahI zrIza@jaya Upari prasiddha // pipphalagacchi zrIdharmadevasUri huA, jehe rAjA sAraMgadevanA 3 bhava kahyA, tribhavIyA birada hUuM / anai kAMcanabalANAhUMtI stuti ANI // INI pari gacchi gacchi aneka prabhAvaka hUA // citrAvAlagachi zrIdhanezvarasUri huA, jehe caitrai mahAnagari 18000 sahasra brAhmaNa pratibodhI zrImahAvIra prAsAda karAviu / aDhAra dhaDanI suvarNamaya zrImahAvIranI pratimA karAvI, sthApI / 18 padasthApanA kIdhAM / zatrujayamahAtmya kartA // pUrNatilaigacchi zrIdattasUrinai saMtAni zrIhemasUri kalikAlasarvajJAvatAra zrIhemasUri huA / jehe jINaiM rAjA zrIkumArapAla pratibodhI caUdasaI 44 prAsAda karAvyA / amAri vartAvI / 3 koDi graMtha navA kIdhA || ima aneki prabhAvaka gacchigacchi hUA || AtmIya zrI vaDagacchataNI varNanA kIjai / zrIvRddhagaccho mahimAnidhAnaH, siddhAntasArasya vara pradhAnaH / zrImAnatuGgasya varaM pradatte, tasmi(syA?)nvaye rAjati rAjagacchaH // INai vaDagacchi zrImAnatuMgasUri, jINaiM bhaktAmara kAvya kIdhauM / jinazAsana gahagahAviuM || tatpaTTe zrIharibhadrasUri, jINaiM baudha jItA || tatpaTTe zrIsarvadevasUrayaH // tehanai pATi zrIdevasUri, jINaI kama (kumuda)caMdra kSapanaka jItu, 84 vAda jItA // tatpaTTe zrIajitadevasUri / / tatpaTTe zrI jayasiMhasUri // tatpaTTe zrInemicaMdrasUri // tatpa0 zrImunicaMdrasUri // ta0 zrIratnasiMhasUri, jINaiM aDhArasu desa pratibodhI 133 prasAda karAvyA / ta0 zrIvinayacaMdrasUri, jINaI rAjA zrIvIsaladeva pratibodhI SaTdarzanasyUM vAda deI 'siddhAMtI' birada lAvU // ta0 zrI zubhacaMdrasUri / zrInANacaMdrasUri / zrIajitacaMdrasUri / zrI somacaMdrasUri / / tatpaTTe zrIdevasuMdarasUri jayavaMtA vartuM / tehataNo ziSya hUM jANivu / / etalai vaDAtaNA nAmocAra hUA / havai amukajJAtIya amukAtaNI abhyarthanAI karI kalpavAcanA kIjai / aneru ji ko graMtha prAraMbhaI tihA samucita draSTa samuciteSTa tridhA devatArahaI namaskAra karai / IhAM mokSazAstra bhaNI samuciteSTa paMcaparameSTi namaskAra saMkSepatu vakhANI chai / / "namo arihaMtANaM // " Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ March-2004 25 arihaMtarahaI namaskAru / bhAvArihaMta, nAmArihaMta, atIta anAgata vartamAna, pannara karmabhUmi-madhyasthita je arihaMta, teharaI namaskAra // "namo siddhANaM " siddha chaI ji panarabhedi, te siddha sAmAnyakevalI muktipadaprApta, teharai namaskAra // "namo AyariyANaM // " AcArya je cauda pUrvadhara gaNadhara zrutajJAnI agyAra aMgataNA jANa anaMta siddhAMtataNA AcAra kahaNAhAra gacchabhAradhuraMdhara jinazAsanamaMDapastaMbha adaMbhavivarjitAraMbha vairAgyarasakuMbha isyA chaI ji AcArya, teharahaiM namaskAra // "namo avajjhAyANaM / " upAdhyAya te kahIiM je AcAryapadayogya pAu dvAdazAMgI bhaNAvaI / ApaNape bhaNai / te upAdhyAyarahaI namaskAra || "namo loe savvasAhUNaM / / " loka kahatA hUMtAM cauda rajjvAtmaka loka, tehamA aSTadaza sahastra zIlAMgadharadhAraka, sarvasAvadyayoganivAraka, tapakriyAnirmalIkRtamAtra, cAritrapAtra, dAMta, kAMta, bAvIsa parISaha sahanazIla, gaNi karI dhIra, nirmala cAritramArgataNA pAlaNahAra zuddha, baittAlIsadoSa karI vizuddha, aviruddha AhAra leNahAra, isyA chaMI je mahAtmA, paMcAsAma(mi)ti sama(mi)tA, trihu gupti guptA, RSirAja evaMvidha sAdhumahAtmA, teharahaI namaskAra // "eso paMcanamokkAro savvapAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savversi paDhamaM havai maMgalaM // 1 // " isiu paMcaparameSThi-namaskAru saghalAI pApanu praNAzana karaNahAra, mAMgalikya savi hu mAhi eha zrIkalpasUtrataNai prAraMbhi pahilu mAMgalikya niipju|| etAvatA paMca parameSThi namaskArataNu saMkSepi karI vyAkhyAna kIrcha / hiva te zrIkalpasiddhAMtataNau prathama AlApaka graMthakAra kuNai prakAri bhaNaI / / siddhAMta AraMbhaNuM : Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 anusaMdhAna-27 __ "te NaM kAle NaM te NaM samae NaM samaNe bhagavaM mahAvIre paMcahatthuttare hotthA / taM jahA- hatthuttarAhiM cue caittA gabdhaM vakrate // " saMvat 1570 varSe jyeSTa vadi 7. guru zrIpattane zrI zrIsiddhAMtIgacche prabha(ma)pUjya gacchAdhirAja zrI zrI zrI 4 devasuMdarasUri taziSya munidevANaMda laSitaM // AtmArthena // zrI //