Book Title: Jain Tirthavali Dwatrinshika
Author(s): Suyashchandravijay, Sujaschandravijay
Publisher: ZZ_Anusandhan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/229340/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusandhAna 49 upAdhyAyazrIkSamAkalyANagaNikRta zrI jaina tIrthAvalI dvAtriMzikA saM. muni suyazacandra-sujasacandravijayau tIrthamALA stavana tIrthamALA (tIrthAvalI) ane caityaparipATI aTale tIrthayAtrAsambandhI aitihAsika vA anya mAhitI ApanAra mahattvanA srota. banne prakAranI racanAo mATe pU. muni zrI kalyANavijayajIo 'pATaNa caitya paripATI' granthamAM sarasa samajaNa ApI che. joIo (vAMcIo) amanA ja zabdomAM "tIrthamALAstavanonuM lakSaNa o hoya che ke pote bheTelA-sAMbhaLelA ke zAstromAM varNavelA nAmI-anAmI tIrthonA caitya vA pratimAonuM varNana, teno sAco vA kalpita itihAsa, teno mahimA ane te sambandhI bIjI bAbatonuM varNana karavA pUrvaka stuti vA prazaMsA karavI. AcArAGga niyukti ane nizIthacUrNimAM thayelA tIrthonI noMdha te AjakAlanI tIrthamALAnuM mULa samajalai joIo. caityaparipATIstavanonuM lakSaNa o hoya che ke koIpaNa gAma ke nagaranI yAtrAnA samayamAM kramavAra AvatAM derAsaronAM nAma, te te vAsanAM nAma, temA rahelI jinapratimAonI saMkhyA vagere jaNAvavA pUrvaka mahimA varNana kara, te....." pU. upAdhyAya zrIkSamAkalyANajI mahArAje pote karela tIrthayAtrAnI bhAvasabhara smaraNA rUpe A kRtinI racanA karI hoya tenuM 'tIrthamALA dvAtriMzikA' nAma yogya che. 'anaMsiSaM, praNatAH, natAH, vande' vagere prayoga paNa pUrvayAtrA smaraNanA sAkSI che. AvI prAkRta-apabhraMza-saMskRta-mArugurjara vagere bhASAomAM racAyelI giranAra-sametazikhara-zatrujaya-nAkoDA-amadAvAda-vAgaDa-kurudeza-soraTha-khaMbhAtabadrI (himAlaya) vagere sthaLo (tIrthasthaLo)nI tIrthamALA upalabdha thAya che. jenI saMkhyA lagabhaga 60 thI 70 thAya. jainatIrthAvalI dvAtriMzikA-sAra : padya 1-2mAM maMgaLa ane pratimAne sthAna ApI 3 thI 22 padya sudhI Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2009 99 kavio pote karela zatrujaya, giranAra, ghoghA, bhAvanagara, bhRgukaccha (bharuca), hAlAra, kaMThAla, gujarAta, kaccha, khaMbhAta, zaMkhezvara, marubhUmi (mAravADa), goDIpura, arbuda (Abu), sIrohi, mahevApura (mevApura) lodravapattana (lodravapura), jesalamera, bIkAnera, riNIpura (bIkAnera pAse AveluM hAla tArAnagara tarIke oLakhAtuM gAma) phalavarddhikA (phalavRddhipArzvanAtha-meDatAroDa ?) goDavADa, rANapura (rANakapura), ayodhyA, candrapurI, caMpAnagarI (caMpApurI), sametazikhara, rAjagRhI, vaibhAragiri, vipulAcalagiri, ratnAcalagiri, svarNagiri, udayAcalagiri, pAvApurI, vaDagrAma, kAkaMdi (saMbhavanAtha bha.nuM janmakalyANaka sthaLa), phatuA (phatehapura ?) pATaliputra (paTanA) vagere tIrthone smaraNa karIne paramAtmAne namaskAra karavAmAM Avyo che. padya 23mAM vaitADhyagiri upara AvelA jinabimbone vandanAnI bhAvanA vyakta karI che. bhAvanagarano ullekha hovAthI bhAvanagaranI sthApanA pachInI A racanA hovAnuM nakkI thAya che. zloka 24-25mAM jaina paramparAnusAra kevA jinacaityane vandanA karavI teno khulAso kartAo A pramANe karyo che : "zuddha AcArya dvArA sthApitapratiSThita hoya, zarIramAM-pratimAmAM guhya bhAga gUDha-na dekhAya tevo hoya, ane AkRti khUba sundara hoya; vaLI mithyAdRSTio dvArA tenA para mAlikI na thatI hoya tathA samyaktvavALA loko dvArA jenI bhAvapUrvaka sevA thatI hoya, tevA arhat-caityono ahIM rahelo hu~ bhaktithI vaMdaM chaM. padya 26mAM jinamArganuM ane padya 27 mAM jinapUjA- mAhAtmya ochA paNa vajanadAra zabdathI jaNAvI pachInA be padya 28-29mAM sthApanAnikSepano virodha karanAonI sArA zabdomAM TIkA karI che. padya 30 mAM bhAvatIrtha avA arihaMta paramAtmAnI darzananI IcchA vyakta karI padya 31mAM vItarAga avasthA na prApta thAya tyAM sudhI jinapUjana-vandana-sevananI bhAvanA sthira rahe te prArthanA karI che. upasaMhAranA antima padyamAM 'amRtadharmagaNInA ziSya kSamAkalyANa upA. banAvela jaina tIrthAvalI dvAtriMzikA bhavya AtmAonI darzanazuddhine mATe thAo' a pramANe icchA vyakta karI kRtine pUrNa karI che. Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 anusandhAna 49 kartAparicaya : upAdhyAyajInA jIvananI TraeNka noMdha 'puNyazrImahAkAvya' nA sarga 2mAM nIce mujaba jovA maLe che. bIkAnera rAjyanA kesaradesara nAmanA gAmamAM saM0 1801mAM mAlU gotrIya zreSThine tyAM temano janma thayo. saM. 1812mAM amRtadharmagaNInuM ziSyatva svIkArI rAjasomopAdhyAya pAse nyAya, vyAkaraNa sAhitya darzanazAstranI zIkSA meLavI. temanI pratibhA joIne gacchanAyake temane upAdhyAya pada Apyu. gautamIyamahAkAvyanI TIkA, Atmaprabodha, prAkRtabhASA baddha zrIpALacaritranI TIkA, aneka stotro aSTAhnikA-akSayatRtIyA-merutrayodazI-holikA vagere parvanAM vyAkhyAno vagere aneka kRtionI racanA temaNe karI. saM. 1783mAM temano svargavAsa thayo. temane kalyANajaya-vivekajaya vagere ziSyo paNa hatA. pU. upAdhyAya zrI kSamAkalyANajI mahArAjanI aprApya-apragaTa kRtiomAMnI eka ovI A kRti zrI nemi-vijJAna-kastUrasUrijJAnabhaNDAranI 2 pAnAnI A prata svaccha akSaromAM lakhAyela che. saMvat 1848mAM lakhAyela che. dareka pAnA upara 12 lITI che. dareka lITImAM lagabhaga 35 thI 45 akSara che. upAdhyAyazrIkSamAkalyANagaNikRtA zrIjainatIrthAvalIdvAtriMzikA tIrthezvara zrIyutavidyamAna-sImandharasvAmivarasvarUpam / dhyAtvA hRdantaH praNatAmanindyAM, stoSyAmi tIrthAvalikAM prasiddhAm // 1 // caityaM jinendrasya jinendratulya-mityAgamokti paribhAvya samyak / kSetre kilA'smin jinacaityamAlAM, sadbhAvataH stotumahaM yatiSye / / 2 / / saurASTradeze bahusanniveze, zatruJjayaH zailapatirvibhAti / tacchRGgarUpa: punarujjayanto nagottamaH sAdhusudarzanIyaH / / 3 / / tatrA''dinAthapramukhA jinendrAH, zrIpuNDarIkapramukhA munIndrA: / nemIzvarAdyAH praNatAH krameNa, svakRtyasaMsAdhanatatpareNa // 4 // ghoghApure zrInavakhaNDapArvaM, caityaM ca bhAvAnnagare jinasya / anaMsiSaM zrIbhRgukacchasaMjJe, pure punaH zrImunisuvratezam / / 5 / / Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2009 hAlAra - kaNThAla-sugurjarattA- kacchAdidezasya jinAlayeSu / natA jinA: sthambhanapArzvadevA - dIn vizvapo nantumanAH samasmi || 6 | zaGkhazvare sevitapArzvadevo, marau ca deze navadurgabhUmau / goDI purodbhAsaka pArzvanAtha - manaMsiSaM satyapure ca vIram // 7 // nage'rbudAkhye varacaityavRnde, sIrohikAyAM ca puri pradhAne / punarmahevAdipureSva (Su) vande, jinezvarAn nirvRtikArimUrtIn // 8 // phaNAsahasrAnvitapArzvanAthA - dIn pattane zrImati lodravAkhye / cintAmaNisvAmimukhAn jinendrAn zrIjesalAdrAvanamaM subhaktyA ||9|| bIkAdine rAkhyapure pradhAne, zrInAbhirAjAGgajamukhyadevAn / avandiSi zrIjinazItalezaM, riNIpure nantumanAH samasmi // 10 // pArzvAdisArvAn phalavarddhikAdau, zrIgoDhavADasthitapaJcatIrthIm / manoharAM rANapurAdikaM cA- 'bhajaM prabhUtArhatacaityayuktAm // 11 // zrImArudevA - 'jitanAthadevA - 'bhinandana - zrIsumatIzvarANAm / anantanAthasya ca janmabhUmiM purImayodhyAmavalokya hRSTaH // 12 // jinendracandraprabhapAdapadye, zrIcandrapuryAM praNate pramodAt / vArANasItIrthabhuvi prakAmaM, namaskRtAH pArzva-supArzvadevAH // 13 // athAGgadezAzritabhUmibhAge, campAnagaryAM vasupUjyasUnoH / jinasya caityaM praNipatya bhaktyA zrIvAsupUjyezamahaM smarAmi || 14 || zrIbaGgadeze sumanoharANi jinendracaityAnyabhivandya modAt / sammetazaile girirAja uccairnatA'rhatAM viMzatirAtmazuddhayai // 15 // deze pradhAne magadhAbhidhAne 'bhavat puraM rAjagRhAbhidhAnam / tatpArzvadeze varapaJcazailIM, samIkSya citte mudito'smi samyak // 16 // Adyastu vaibhAragiri (:) prasiddho dvitIyakaH zrIvipulAcalAkhyaH / ratnAcala-svarNagirI tato dvau tatastata ( : ) zrIrudayAbhidho'driH ||17|| nageSu caitaSu punarnagaryAM zrIvIranAthapramukhAn jinendrAn / zrIgautamAdInANa ( n gaNa) dhAriNazca natvA'nyasAdhUnabhavaM supuNyaH // 18 // (tribhiH sambandha:) - > 101 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 pAvApurImadhyagataM manojJaM, vimAnarUpaM caramezacaityam / dvitIyakaM vArigataM ca samyag nirIkSya natvA ca mudA bhRto'smi ||19|| caityaM vaDagrAmagataM praNamya, manorame kSatriyakuNDaghATe / girau ca candraprabha - vIramukhyAn, caityeSu bhaktyA natavAnahaM tAn ||20|| kAkandikAyAM ca pure vihAre, jinendracaityAni mayA'bhivandya | grAme'bhirAme phatU (tu) AbhidhAne, namaskRtA kunthujinendramUrtiH ||21|| zrIpattane pATaliputranAmni, vizAlanAthaprabhRtIn jinendrAn / sudarzanaM zreSThamuniM ca siddha-manaMsiSaM zuddhaguNAptihetoH // 22 // vaitAdayazRGgAditAni bhAsva-jjinendra caityAni ca zAzvatAni / aSTApade cA''rSabhikAritAni, samasmyahaM tAnapi nantukAmaH ||23| etAnIndravajropajAticchandAMsi // atha zAlinIcchandaH // grAme'raNye vA pure vA girau vA, zuddhAcArya sthApitAnIha yAni / dehe'tyantaM gUDhaguhyapradezA- nyAkAreNa prAjyasaundaryabhAJji // 24 // mithyAdRgbhirnA'pi ca svIkRtAni, samayagdRgbhirbhAvataH sevitAni / arhaccaityAnyatra deze sthito'haM vande bhaktyA tAni sarvANi nityam // 25 // // yugmam // asmin kAle lezato vidyamAnaH, kAmyaH zrImajjainavANIprakAzaH / AdhAro'sAvekakaH prAgabhAjAM yatsamparkAt prApyate zuddhamArgaH ||26|| astyA''dhAro'rhatpraticchanda eSa saumyAkAro nirvikAro'dvitIyaH / sadbhAvAptirdarzanAd yasya puMsAM saJjAyeta prAyazo doSanAzaH // 27 // dRSTAtmAnaH kecidaidaMyugInA lokAH pApodbhUtamithyAtvayogAt / no manyante sthApanAM vizvabhartu duSTairvAkyairye tu nindanti pUjyAm // 28 // jainAbhAsAste hatAzAH svakRtye, svecchotsUtrAlApinaH pApacittAH / saMsAre'smin durgatau gantukAmAH santyeteSAM durdazAM tarkayAmi // 29 // yugmam // atha sragviNIcchandaH / bhAvatIrtheziturdarzanaM sarvade-cchAmi saMsAranistArakAri dhruvam / bhAvanikSepamAdhAya citte svayaM sthApanA- dravya - nAmAkhyanikSepakAn // 30 // - anusandhAna 49 , Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sapTembara 2009 103 nantumicchAmi vande bhajAmi tridhA, bhAvanaiSaiva me sarvadA susthirA / astu no yAvatA vItarAgAditA, syAditi prArthaye varddhamAnezituH // 31|| // yugmam / / itthaM gaNIzAmRtadharmazISya-kSamAdikalyANavizAradena / zrIjainatIrthAvalikA stuteyaM bhavyAtmazuddhyai bhavatAdajasram // 32 // // iti zrIjainatIrthAvalIdvAtriMzikA / / saMvat siddhivedavasucandra 1848 mite caitrasitasaptamyAM zrIpATalIpurapattane paripUrtimiteyam // -X