Book Title: Hum Aarya Hain
Author(s): Bhadrasen Acharya
Publisher: Jalimsinh Kothari
Catalog link: https://jainqq.org/explore/010582/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muNdu muNduku vrmulu tmku * o3m hama Arya haiM aArya hamArA nAma hai, veda hamArA dharma / o3m hamArA deva hai, satya hamArA karma / / paM. bhadrasena prAcArya virajAnanda veda vidyAlaya ajamera dvArA likhita tathA kuMvara z2AlimasiMha koThArI bI0 e0, bhUtapUrva dIvAna rAjya bAMsavAr3A tathA pradhAna Armya pratinidhi sabhA rAjasthAna va mAlavA dvArA prakAzita tathA dhamala lUNiyA dvArA 5 // presa, kesaragaMja ajamera meM mudrita .EE bhArya saMvat mUlya eka pAnA 1972949036 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhUmikA isa bhUmaNDala meM deza aura jAtiyoM kI nAmAvalI para vicAra karane se aisA pratIta hotA hai ki unake nAma dene ko do prathAeM haiN| eka to dezakA nAma una jAtiyoM ke nAmoM para aGkita kiyA jAtA hai, jo usa deza meM basatI haiM, jaise aphag2AnistAna vilo - cistAna jarmanI aadi| aura dUsare dezoM ke nAma unake Asa pAsa kI prAkRtika racanA ke kAraNa se aGkita kara, jo jAti vahAM basane kA zrAtI hai, usakA nAma usa deza ke nAma ke anumAra kita kiyA jAtA hai, jaise sindha, paMjAba, habaza deza ke basane vAle sindhI, paMjAbI habazI kahalAe / prAcIna vaidika sAhitya meM prathama manuSyoM kI utpatti triviSTapa arthAt tibbata meM honA likhA hai / aura arvAcIna bhUgola aura khagola vettAoM kA jaisA anumAna hai ki manuSyoM kI utpatti pahile pahala himAlaya parvata ke dAmana pAmIra sthala meM huI, aura yahIM se ve sAraM saMsAra meM phaile / prAcIna samaya meM yaha " pAmIra" isI deza kA eka bhAga thA / ataH isa deza ke prAcIna itihAsa lekhakoM kA anumAna ThIka dikhAI detA hai ki usa samaya jo manuSya utpanna hue, ve yahIM rahate the, aura unake do bhAga the / eka to ve ki jinake hRdayoM meM paramAtmA kI kRpA se vedoM ke jJAna kA prakAza huaa| dUsare ve jo vaidika jJAna se Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 2 ] cita raha kara dharmavihIna kAla vitAne lge| vaidika sAhitya meM pahaloM ko Arya arthAt sura, zreSTha aura jJAna vAle puruSa mAnA hai, aura dUsare logoM ko "dasyu" arthAt asura mAnA hai / aura jisa deza meM Arya loga base use AryAvarta khaa| aura ye hI loga yaurapa meM bhI phail| zrAjakala bhI jarmana jisakA ki vAstavika nAma saMskRta meM zarmana hai apane ko zrArya mAnate haiM / prAcIna samaya meM isa AryAvarta meM eka bahuta pratApI cakravartI rAjA "bhArata" ke nAma se huA, aura inake nAma para hI yahI zrAvarta deza Age calakara "bhAratavarSa" kahalAyA / AryAvarta ke maidAnoM ke nIce vindhyAcala pahAr3a hai / prAcIna kAla meM isake dakSiNa meM jaisA ki rAmAyaNa se jo isa deza kA eka purAnA aitihAsika grantha hai, pAyA jAtA hai ki eka dUsarI jAti ke loga jinako Ajakala " drAvir3iyana" kahate haiM, basate the, jaba zrArya loga Age bar3he, to ve inase mila jula gaye aura isa prakAra yaha sArA deza himAlaya se lekara kanyA kumArI taka AryAvarta athavA bhAratavarSa kahalAne lagA / aura yahAM rahane vAle Arya / isaliye yahI Arya zabda isa deza vAsiyoM kA asalI nAma hai / jaba yUnAniyoM ne I0 sana ke 325 varSa pUrva isa deza para AkramaNa kiyA / usa samaya unhoMne apanI bhASA kI nAmakaraNa paddhati ke anusAra sindha nadI ke nAma ke prathama akSara sakAra ko aMta meM lagA kara siMdhu kA nAma iMDasa ( Indus ) aura deza kA nAma iNDiyA ( India ) likhA / jaba turkoM ne lagabhaga eka hajAra varSa pazcAt isa deza para Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 3 ] AkramaNa kiyA, una logoM ne jo apanI bolI meM sakAra ko hakAra uccAraNa karate the sidha ko hinda kahA aura hiMda meM rahane vAloM ko hiMda___ jaba turkI meM pIche Ane vAle musalamAnoM ne isa deza meM rAjya sthApita kiyA to cUMki unakI arvI bhASA meM hiMdU zabda kA artha gulAma yA kAfira thA aura unhoMne isa dezavAsiyoM ko phataha kara liyA thaa| imaliye unheM bhI yaha hiMdU nAma hI ima deza vAmiyoM ke liye ThIka lgaa| isaliye pAryoM ko hid tathA AryAvarta ko hiMdusthAna ke nAma se prasiddha kara diyaa| upayukta vivecanA se pAThakoM ko bhalI prakAra vidita ho gayA hogA ki hindU nAma isa deza vAsiyoM kA asalI nAma nhiiN| aisI avasthA meM isa deza vAsiyoM kA yaha parama kartavya hai ki isa asabhya tathA anucina 'hindU' nAma ko sarvathA tilAMjali de deM, kyoMki jisa zabda kA kisI bhASA meM 'gulAma' yA kAphira artha ho usako Arya arthAt zreSTha puruSa apanA nAma kabhI svIkAra nahIM kara skte| yaha hindu zabda ese bhI bar3A manahUsa arthAt gulAmI tathA hInatA kA dyotaka hai / isa liye hamArA vizvAsa hai ki jaba taka yaha hindU nAma isa deza meM pracalita rahegA, taba taka yahAM ke rahane vAla gulAmI meM hI jakar3e rhege| kyoMki nAma kA bhAvoM para bahuta prabhAva par3A karatA hai / hamAre musalamAna tathA isAI bhAiyoM ko yadi Arya "ma svIkAra na bhI ho to bhI ve apane ko hindI na kaha / bhAra hI kaheM tathA isa deza ko bhArata ke nAma - hA pukaar| Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 4 ] kyoMki aisA sunA jAtA hai ki jaba musalamAna haja karane ke liye araba aura mizra meM jAte haiM to vahAMke loga inheM bhI hindU nAma se hI pukArate haiM, jisakA ki artha inakI hI bhASA meM gulAma aura kAfira hai / isa deza kI aikyatA tathA unnati ko lakSya meM rakha kara bhArata sarakAra kA bhI kartavya hai ki vaha isa deza ko hindustAna tathA isa deza vAsiyoM ko hindU na likheM par3heM / usa maharSi bAlabrahmacArI daMDI svAmI dayAnanda sarasvatI kA anekAneka dhanyavAda hai ki jinhoMne isa dezavAsiyoM ke nAma kA vAstavika svarUpa hamAre sanmukha prakaTa kara diyA / zrImAn paM0 bhadrasenajI AcArya virajAnanda veda vidyAlaya ajamera ne jo aSTAdhyAyI mahAbhASya aura yoga zAstra ke vidvAna tathA vedoM aura upaniSadoM ke bar3e prabhAvazAlI va mAmika vyAkhyAtA haiM, isa pustaka meM vaidika dharmAnuyAyI sajjanoM ko vizeSa taura para apane liye hindU zabda kA prayoga kabhI na karanA cAhiye isa bAta ko bar3I uttamatA se darzAyA hai jisako par3hane " haidoku ke pazcAt zrayamAtra hindU zabda tathA hindU praNAlI ke sAtha apanA kabhI sambandha nahIM rakheMge / iti zubhama / zrInagara roDa ajamera phAlguna kRSNa 5 buddhavAra saM0 1992 2 *2 jAlima siMha Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ | o3m // "hama zrArya haiM" o3m indraM vardhanto apturaH kRNvanto vizvamAryama || apananto'rAvNaH | sajjanoM ! kara nAnA mata-matAntaroM ke pavitra maNDe tale sadiyoM se paratantratA bhagavAna dayAnanda kA koTizaH dhanyavAda hai ki jisane hama ko adhikAra se nikAla, vidyArUpI sUrya kA darzana kraayaa| dharma ke nAma para pracalita mithyADambaro ko dUra dharma ke zubhra svarUpa ko hamAre sammukha upasthita kiyA / meM vibhakta huI AryajAti ko vaidika dharma lAne kA AjIvana bharasaka prayatna kiyA / kI ber3iyoM meM jakar3e hue hama bhAratIyoM ko svantratA kA pATha pddh'aayaa| nAnA jAti upajAti Adi vibhAgoM meM vibhakta hokara gAr3ha nidrA meM soI huI AryajAti ke sAmane ekatA, prema aura saMgaThana kA bigula bajAyA / aharniza hAne vAle vidharmiyoM ke zrakramaNoM se maraNonmukha huI AyejAti ko "zuddhi" rUpI saMjIvanI pilA usame punaH nava caitanya kA saMcAra kiyA / isa saba prakAra sa gira cuke the, bhagavAn dayAnanda ne se hameM adhaHpatana se Upara uThA, unnati ke apanI apAra kRpA zikhara para ArUr3ha Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 2 ] karane kA bharasaka prayatna kiyA / hama apane asalI nAma taka ko bhI bhUla cuke the, tathA hindU Adi avaidika tathA garhita nAmoM se apane ko pukArane laga par3e the| bhagavAna dayAnanda ne hameM batAyA ki tuma "kAfira tathA gulAma hindU" nahIM ho, pratyut prabhu ke amRta putra "prArya" ho| tumhArA deza hindustAna nahIM, apitu "AryAvana' hai| tumhArI jAti hindU-jAti nahIM, apitu AryajAti hai| tumhArA dharma hindU dharma nahIM, apitu pavitra Ayadharma hai| maiM bhagavAna dayAnanda ke upakAroM kA kahAM taka varNana karUM / kauna sA aisA upakAra hai, jo Rpi dayAnanda ne hamAre Upara na kiyA ho ! Aja RSi ke siddhAntoM kI digvijaya ho rahI hai| pratyeka rASTra pratyeka jAti tathA pratyeka dharma Rpi ke caraNacihnoM para cala kara hI apane ko unnata tathA ujjvala karanA cAhatA hai| kintu kheda hai ki hama RSi ke anuyAyI RSi ke pradarzita mArga me vicalita hote jA rahe haiN| hamane RSi ke darzAye pavitra vaidika siddhAntoM para AcaraNa karanA chor3a diyA hai / aura saba se bar3hakara duHkha tathA zoka kI bAta to yaha hai ki hama jahAM Aryatva se dUra hote jA rahe haiM, vahAM RSi ke batalAe pavitra " aArya " nAma ko bhI tilAJjali deta jA rahe haiM aura apane ko hindU Adi avaidika nAmoM se pukArane laga par3e haiN| RSi ne hamAre andara se hindUpana ko dUra kara hameM "Aryatva" pradAna kiyA thaa| Rpi ne hameM batAyA thA ki tuma murdAdila hindU nahIM ho, apitu Ananda aura utsAha ke kendra zUravIra "Arya" ho| isI lie RSi ne hamAre samAja kA nAma bhI "AryasamAja" arthAt AryoM kA samAja rakhA thA na ki. Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 3 ] hindu-samAja / RSi kI yaha hArdika abhilASA thI ki sampUrNa bhAratavAmI apane hindupana tathA vidharmiyoM kI ora se balAt Aropita kiye hue garhita hindU nAma ko chor3a kara, jIvana, jyoti, utsAha aura pavitratA ke dyotaka "Arya" nAma ko hI apanAveM / imI lie RSi ne hindU nAma priya hinduoM ko bhI kabhI hindU kaha kara nahIM pukAga / unhoMne apane granthoM meM bhI saba jagaha bhAratIyoM ko Arya hI likhA hai| isa deza ko "AryAvarta" tathA jAti ko "Arya-jAti" ke nAma se pukArA hai| hindUjAti yA hindustAna ke nAma se nahIM / Rpi matyArthaprakAza ke dazama samullAsa meM likhate haiM:___"videziyoM ke AryAvarta meM gajA hone ke kAraNa, Apama kI phUTa, matabheda, brahmacarya kA saMvana na karanA, vidyA kA na par3hanA vA bAlyAvasthA meM vivAha, viSayAsakti, mithyA-bhApaNa Adi kulakSaNa, veda vidyA kA apracAra Adi kukarma haiM..... / na jAne yaha bhayaMkara rAkSasa kabhI chUTegA yA pAryoM ko saba sukhoM meM chur3A, duHkha-sAgara meM DubA maaregaa| usI duSTa duryovana gotra-hatyAre, svadeza vinAzaka, nIca ke duSTa mArga meM Aye loga aba bhI cala kara duHkha uThA rahe haiM / paramezvara kRpA kareM ki yaha rAja-roga hama pAryoM meM se naSTa ho jAya / " ____ isI prakAra anya bhI kaI sthAno para RSi ne bhAratIyoM ko Arya nAma se pukArA hai / kintu kheda hai ki hama RSi ke anuyAyI hinduoM ko zrAyaM kahanA to alaga rahA apane ko bhI hindU kahane laga par3e haiM / RSi ne apane jIvana-kAla meM eka Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 4 ] manuSya se pUchA thA ki tuma kauna ho ? usa manuSya ne uttara diyA-"hindU" / yaha sunakara RSi ne kahA-'bhAI ! kAmabhraSTa to hue hI the, para nAma-bhraSTa to mata hovo !" Aja ThIka yahI dazA hamArI horahI hai| hama jahAM prAya'tva ko chor3akara kAma bhraSTa ho rahe haiM, vahAM apane ko hindU kaha kara nAma bhraSTa bhI hote jArahe haiN| Aja yadi RSivara yahAM hote aura unako yaha mAlUma ho jAtA ki jo uttara maiMne usa hindU nAmAbhimAnI ko diyA thA, usI uttara ke adhikArI Aja mere anuyAyo bhI banate jArahe haiM, to unake AtmA ko kitanA dAruNa duHkha hotaa| kitane zoka kI bAta hai ki jahAM pahile hamAre vyAkhyAnoM meMArya, zrArya-jAti, Arya-sabhyatA tathA Arya-dharma kI gUMja humA karatI thI, Aja unhIM hamAre vyAkhyAnoM meM hindU, hindU-jAti, hindU-sabhyatA tathA hindU-dharma kI gUMja sunAI de rahI hai| hamAre bar3e 2 netA tathA upadezaka bhI apane vyAkhyAnoM tathA lekhoM meM hama hindU, hamArI hindu-jAti, hamAro hindU-sabhyatA, hamArA hindU-dharma zrAdi kahate tathA likhate hue jarA bhI nahIM sakucAte, pratyuta bar3e garva se ina avaidika zabdoM ko uccAraNa kara apane ko dhanya mAna rahe haiM / isakA yadi Apane udAharaNa dekhanA ho to zrArya-sabhyatA tathA vizuddha Arya-dharma ke advitIya pracAraka bhagavAn dayAnanda kI puNyasmRti meM nikalane vAle urdU patra 'prakAza' ke RSi aMka meM dekheM / gata dIpAvalI ke uparyukta aMka meM paMjAba ke prasiddha kAryakartA tathA netA zrI lA. devIcandajI kA eka lekha chapA hai, jisakA zIrSaka hai-"kyA hindU-dharma gaira tabalIgI hai ?" aura isa bAta ko siddha karane ke liye ki hindU Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 5 ] * dharma pracAraka dharma nahIM hai / 'kRNvanto vizvamAryama' 'yathemAM vAcam' veda ke ina pramANoM ko uddhRta kiyA hai| jisakA spaSTa yaha tAtparya hai ki ukta mahAnubhAva vaidika dharma ko hI hindU-dharmaM samajhate haiM / kevala samajhate nahIM hIM apitu unakA yaha nizcin mata hai ki vaidika dharma hI hindU-dharma hai - jaisA ki ve veda ke uparyukta pramANoM ko uddhRta kara nIce likhate haiM 1 "ina pramANoM ko maujUdagI meM yaha kahanA ki hindU dharma ra tabalIg2I hai, kitanA bemAnI hai|" kitane kheda kI bAta hai ki hama pramANa to deM sAre sasAra ko Arya banAne kA aura usase siddha kareM hindU-dharma ko 'raura tabalIg2I dharma' aura usa lekha ko likhane kA uddezya yaha ho ki g2aira hinduoM ko hindUdharma meM zAmila karanA aura vaha bhI dayAnanda ke nAma para sthApita kiye gaye mizana dvArA jinake jIvana kA uddezya hI sAre saMsAra ko AyeM banAnA thA / kyA hama yaha dayAnanda ke sAtha anyAya tathA vizvAsaghAta nahIM kara rahe ? maiM to samajhatA hU~ ki yaha saba zithilatAe~ apane ko hindU kahane ke kAraNa hI hamAre andara paidA huI haiN| yahAM taka ki hama apane ko bhI hinduoM kA eka avayava athavA firakA hI samajhane lagapa r3e haiN| isakA yadi pramANa lenA ho to 2 nambara saM0 1934 'Aryamitra' ke sampAdakIya lekha meM dekhiye / 'Arya-mitra' ke sampAdaka mahodaya apane mukhya sampAdakIya lekha meM likhate haiM- 'AryasamAja ne kabhI bhI apane ko hinduoM se alaga nahIM kahA / ' kitane kheda kI bAta hai ki jisa samAja kA uddezya hindU Adi saba sampradAyoM ko zrArya banAnA thA, aba vahI samAja apane ko bhI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 6 ] hinduoM kA eka phirakA mAnane laga par3A hai / aura usake netA tathA sampAdaka bar3e garva meM yaha likhate tathA kahate haiM ki 'AryasamAja ne kabhI bhI apane ko hinduoM se alaga nahIM khaa|' jahAM pahile hamAre vidvAna hama hindU nahIM isa viSaya para dUsaroM se zAstrArtha kiyA karate the| vahAM Aja ve hI vidvAn hindU zabda ko ThIka siddha karane ke liye bar3e 2 lekha limba rahe hai bhalA isase bar3hakara aura zoka kI bAta kyA hogii| hama jahAM apane ko hindU kaha kara apane Aryatva ke nAza kA kAraNa bana rahe haiM, vahAM RSi dayAnanda ke sAtha bhI vizvAsaghAta tathA anyAya kara rahe haiM / eka Arya pratinidhi sabhA ke mukhya patra meM sampAdakIya lekha ke sthAna para eka Arya mahAzaya kA lekha hai, ve apane lekha meM mvAmIjI se pahile kI avasthA kA varNana karate hue likhate haiM-'thor3e hI samaya meM eka bar3e paimAne para hindutva kA hrAsa ho gayA thaa|' phira Age calakara zrApa likhate haiM-'yadi maharSi dayAnanda jaise mahApurupa hamAre patha-pradarzaka na hote to hama, hamArA hindupana aura hamArA hindAstAna kahAM hotA ?' Arya-puruSoM! soco aura vicAra karo ki hama isa sambandha meM kitane gira cuke haiM ? aura svayaM gira kara bhagavAna dayAnanda ke sAtha bhI kitanA ghora anyAya kara rahe haiN| vaha dayAnanda ki jisane isa dIna-hIna tathA malIna hindU-sabhyatA tathA hindU-pana ko naSTa kara vizuddha Arya-sabhyatA tathA Arya-dharma kI sthApanA kI / aba hama unake hI anuyAyI usI dayAnanda ko hindutva tathA hindupana kA pracAraka batA rahe haiM / kitane Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 7 ] zoka kI bAta hai ki jahA~ hama pahile "AryoM kI santAna ho, hindU kahAnA chor3a do" isa prakAra ke bhajana gA-gA kara hinduoM ko bhI Arya kahalAne kA upadeza diyA karate the, vahA~ Aja hama hI apane ko hindU kahane laga par3e haiN| hamAre pUjya netA zrI paM0 lekharAmajI ne hindu-pana tathA 'hindU' nAma ko haTAne ke liye bharasaka prayatna kiyaa| hindU zabda ko mamUla naSTa karane ke liye unhoMne 'Arya tathA namamta kI tahakIkAta' nAmaka pustaka likhI / jinhoMne upayukta pustaka ke prArambha meM hI yaha likhA "samaya kA parivartana yahA~ taka ho cukA hai, aura avidyA ne vaha dina dikhalAyA hai ki manuSyoM ko apane zuddha nAma Adi ke kahalAne kI bhI tamIz2a nahIM rahI / sArva-bhauma, sarvottama, samma aura vAstavika nAma ko bhulA kara eka aprasiddha, kAlpanika, asabhya, anucit aura kalaGkina nAma se hamAraM bhAiyoM ko ulfata aura prema hogayA hai aura sacce tathA asalI nAma kA satkAra aura paricaya dUra hokara usakA jAnanA aura mAnanA bhI dUra hogayA hai / aura yahA~ taka avidyA kA basarA huA ki bajAya Arya ke 'hindu' aura bajAya AryAvata ke 'hindustAna' kahane aura kahalAne laga par3e / aphamosa ! sada hajAra aphasosa !!" Arya puruSo ! jarA dhyAna suno ! paM0 levarAmajI hamako kyA upadeza de rahe haiN| aura apane ko hindu kahane tathA kahalAne vAloM para kitanA zoka prakaTa kara rahe haiN| dUsarI ora hama Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 8 ] haiM ki apane ina pUjya netAoM kI zrAzAoM ko bhI bhaMga karake svayaM "Arya" hote hue bhI apane ko hindU hI kahate jA rahe haiM / kahAM to hamArA kartavya thA ki hama "kuNvanto vizvamAryama" bhagavAn veda kI isa AjJAnusAra hindu Adi saba sampradAyoM ko bhI Arya banAte, aura kahAM hama bhI apane ko hindU kahane laga par3e hai / aura " yathA nAma tathA guNaH " isa kahAvata ke anusAra apane andara bhI vahI avaidika hindupana lAte jA rahe haiM / hama Aryatva se yahAM taka gira cuke haiM ki marduma zumArI meM bhI apane ko "Arya" likhAnA pasaMda nahIM krte| apane ko hindu likhAyA jAya yA Arya isa bAta kA bhI vicAra karane ke liye prAdezika pratinidhi sabhAko adhivezana bulAnA par3atA hai| aura usameM bhI bar3e joroM ke vAda-vivAda ke pazcAt kahIM jAkara apane ko Arya likhAne kA nizcaya hotA hai / vaha bhI sarva sammati se nahIM / Arya bandhuoM ! jarA apane hRdayoM para hAtha rakha kara soco ki isa sambandha meM hamArA kitanA adhaHpatana ho cukA hai / musalamAna, IsAI bauddha Adi matoM ko pracalita hue sadiyaM bIta gaI kintu unhoMne abhI taka apane asalI nAma kA parivartana nahIM kiyA, kintu hama pacAsa varSoM meM hI apane asalI nAma ko tilAJjali dene jA rahe haiN| yadi bhaviSya meM hamArI yahI avasthA rahI to jaise bhagavAn dayAnanda ke zrAne se pUrva Arya sabhyatA tathA Arya nAma kA sarvathA lopa hI ho gayA thA, usI prakAra bhaviSya meM bhI pavitra Arya sabhyatA Arya nAma tathA Aryatva kA nAma zepa hI raha jAyagA / aura ---- Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 9 ] hindU gulAma kAphira jo ho cuke sabhI the / Arya banA phira unako saradAra kara gayA hai| isa prakAra ke hamAre bhajana kevala svapna-saMsAra kA hI viSaya bana jAyeMge / isa liye prAya puruSo! ceto ! aura apane kartavya ko pahicAnA ! jahAM Apa apane aMdara se, apane parivAra ke andara se, hindupana ko sarvathA nikAla do, vahAM kAyaratA, parAdhInatA, tathA utsAha-hInatA ke dyotaka isa avaidika 'hindu' nAma ko bhI sarvathA tilAali dekara puNya ke bhAgI bano ! tathA apane jIvanoM ko ucca tathA pavitra banAte hue navajIvana, pAvitrya, utsAha tathA vIratA ke dyotaka "Arya" nAma se hI apane ko alaMkRta kro| jaba hamAre andara Ayatva thA, jaba hamArA baccA baccA apane ko Arya kahane meM hI garva samajhatA thaa| usa samaya hama suzIla the, dhIra the aura vIra the| hamAre dharma para jarA bhI saMkaTa A par3ane para hama vIra arjuna kI bhA~ti chAtI nikAla kara maidAne-jaMga meM kUda par3ate the| tathA apane pavitra dharma ke Upara bhAe hue saMkaTa ke kAle bAdaloM ko chinna-bhinna karake hI dama lete the| usa samaya hama thor3e the para bhArI se bhArI saMkaTa tathA zrAratti ke A par3ane para bhI kisI se sahAyatA kI yAcanA nahIM karate the| usa samaya saMsAra kI bhArI se bhArI zakti bhI hama ko dekhakara kaoNpa jAyA karatI thii| kintu jaba se hamAre andara hindUpana ghusane lagA, aura apane ko hinduoM kA eka phirakA mAna hindU hI kahane laga par3e, taba se hamAre andara kAyaratA, bhIratA tathA utsAha-hInatA kA vAsa hone lgaa| Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 10 ] apane pyAre vaidika dharma para choTe se choTe saMkaTa ke A par3ane para bhI hama to kyA hamAre bar3e-bar3e netA bhI usake dUra karane meM ghabarAne lge| hama svayaM pandraha lAkha hote hue bhI apane saMkaTa ko dUra karane ke liye dUsaroM kA muMha tAkane lge| jahA~ pahale bar3I se bar3I zakti bhI hama se bhayabhIta ho jAyA karatI thI, vahA~ choTI se choTI tAqata bhI hamako bhayabhIta karane lgii| bhalA isase bar3hakara apane andara hindUpana lAne aura apane kA hindU kahane kA aura adhika bhayaMkara pariNAma kyA hogA ? Aja par3he likhe sanAtanI vidvAna apane ko "Arya" kahane laga par3e haiN| jarmanI kA prasiddha netA hara hiTalara svayaM IsAI hotA huA bhI apanI prajA tathA apane ko Arya kahane meM hI apanI jAti kA gaurava samajhatA hai, kintu hama haiM ki svayaM "Arya" hote hue bhI Arya nAma ko chor3a apane ko hindu kahate jA rahe haiN| aura yahAM taka hindu zabda se prema hotA jA rahA hai ki jaba taka hama apane lekhoM meM Arya zabda ke pIche koSTha meM (hindU) na likheM taba taka hameM apanA lekha zobhA hI nahIM detaa| yadi hamArI aisI hI avasthA rahI to pahale to hama vizuddha Arya the aura aba bane hara Arya (hinduu)| aura koI samaya AyagA ki hama kevala saMkucita dAyare meM banda (hindU) hI raha jaayeNge| ___ hamane apane ko hindU kahakara jahAM apanA hrAsa kiyA hai, vahAM vaidika dharma pracAra ko bhI bhArI dhakkA pahuMcAyA hai| hama jaba apane ko Arya kahate the, aura kirAnI, kurAnI, purAnI tathA jainI Adi sampradAyoM se sarvathA pRthak vizuddha vaidika dharmI hI apane ko batAte the| jaba Arya sabhyatA, Arya-dharma tathA Arya Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 11 ] nAma kI hI gUMja huA karatI thii| usa samaya IsAI musalasAna Adi sabhI sampradAyoM ke loga hamAre vyAkhyAnoM meM Ate the, aura unako prema se sunate the, hamAre dhArmika granthoM kA svAdhyAya karate the| kintu jaba se hama apane ko hindU kahane lage / hamAre vyAkhyAnoM tathA lekhoM meM hama hindU, hamArA hindu dharma, hamArI hindU sabhyatA Adi kA hI bola bAlA hone lgaa| hama yadi kisI vidharmI kI zuddhi kara ume vaidika dhama meM bhI praviSTa karane lage, to samAcAra patroM meM hamane hinduoM ko khuza tathA prabhAvita karane ke liye yaha chapAnA prArambha kara diyA ki "amuka AryasamAja mandira meM amuka vyakti ne isalAma majahama ko chor3a kara "hindUdharma" grahaNa kiyA" taba se hI hamAre ImAI tathA musalamAna bhAiyoM ne yaha samajha liyA ki Aya-samAja bhI koI sArvabhauma saMsthA nahIM, apitu yaha bhI butaparasta hinduoM kA hI eka phirakA hai| isa liye unhoMne hamAre vyAkhyAnoM kA sunanA tathA hamArI dharma pustakoM kA svAdhyAya karanA bhI chor3a diyA aura hama kevala mAtra hinduoM ke liye ho raha gaye, aura vaha bhI svayaM hindu bana kr| vAcaka-vRnda ! aba Apa svayaM hI vicAra kareM ki hamane apane ko hindu kahakara kitanI kSati uThAI hai| hamArA tathA hamAre dharma pracAra kA kitanA hAma huA hai| isaliye AryapuruSo ! maiM Apase punaH savinaya prArthanA karatA hU~ ki yadi Apa apanA saccA kalyANa cAhate haiM ? apane pyAre vaidika dharma ko sArvabhauma banAnA cAhate haiM, to Aja se hI apane ko hindU kahanA chor3a do aura apane andara se hindUpana kI jar3a ko Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 12 ] sarvathA ukher3a kara pheMka do / apane vyAkhyAnoM, upadezoM tathA lekhoM meM hama hindU, hamArI hindU sabhyatA, hamArA hindU dharma Adi kI raTa lagAnA chor3a do| apane andara sacce "Aryatva" ko dhAraNa karate hue apane ko sadA Arya nAma se hI suzobhita karo / kaI Arya bhAiyoM kA yaha vicAra hai ki hama Arya jAti ko (jo ki aba hindU jAti ke nAma se pukArI jAtI hai ) Arya zabda se saMgaThita nahIM kara sakate! kyoMki vartamAna Arya jAti ke bahusaMkhyaka loga Arya zabda kI apekSA hindu zabda ko adhika pasanda karate haiM / isI liye hama dharma aura jAtIya saMgaThana ke pIche hindU zabda kA prayoga karate haiM / kintu mAnya AryabandhuoM! yadi Apa gambhIratA pUrvaka vicAra kareMge to apane ko hindU kahane kA yaha kAraNa bhI nissAra hI pratIta hogA / itanA hI nahAM pratyut merA to yaha dRr3ha vizvAsa hai ki yadi Arya jAti kA saccA saMgaThana ho sakatA hai to Arya zabda dvArA hI ho sakatA hai hindU zabda dvArA kadApi nahIM / Arya zabda dvArA kiyA gayA saMgaThana hI macA saMgaThana hogA / usameM jIvana hogA, utsAha hogA / aura zakti hogii| jo ki hindu nAma ke saMgaThana meM kabhI bhI nahIM ho sakatI / hamArA yaha kahanA bhI bhUla hai ki adhikatara loga Arya kI apekSA hindU kahalAnA adhika pasaMda karate haiM / Aja zikSitavarga apane ko hindu kI apekSA Arya kahalAnA adhika pasaMda karatA hai aura sanAtana dharmI vidvAn bhI apane ko kaha rahe haiN| yahAM taka ki kAzI ke paNDitoM ne to Aja - se kaI varSa pahile yaha vyavasthA de dI hai ki hama hindU nahIM Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 13 ] apitu zrArya haiN| kAzI ke prasiddha vizvanAtha mandira ke bAhara eka zilA lekha para saMskRta meM sUcanA likhI hai "AryetarANAM pravezoniSiddhaH" arthAt AryoM se bhinna logoM kA praveza isa mandira meM manA hai / isa ghoSaNA se bhI spaSTa prakaTa hotA hai ki kAzI ke vidvAna sarva sampUrNa sanAtana dharmAvalambiyoM ko Arya samajhate haiM, hindU kadApi nahIM / katipaya varSa vyatIta hue eka sanAtana dharmI vidvAna ne "padmacandrakoza" nAmaka eka 35 hajAra saMskRta zabdoM kA eka koza likhA hai / uparyukta koza meM jahAM hindU zabda kA nAma taka bhI nahIM vahA~ " Arya " zabda ke uparyukta vidvAna ne itane sundara artha kiye haiM ki jisako par3hakara hRdaya gad gad ho jAtA hai / uparokta koza meM jo Arya zabda ke artha likhe haiM, hama unheM pAThakoM kI sevA meM yahAM uddhRta karate haiM / zrArya - svAmI mAlika, guru, sahad, mitra, zreSTha saba se acchA vRddha, bUr3hA, lAyaka, neka, zreSTha kula meM utpanna huA, pUjA ke lAyaka udAra carita, jisakA citta zAMta ho, kartavya kare, kartavya kabhI na kare aura jo yathArtha AcAra meM rahe, vaha jana Arya hai / vAcaka vRMda dekheM ki uparyukta sanAtana dharmI vidvAn ne zra zabda ke kitane suMdara tathA gauravAnvita artha kiye haiM, ina sundara thoM ke dekhane se jJAta hotA hai ki sanAtana dharmI vidvAnoM ke hRdayoM meM Arya zabda ke prati kitanA sanmAna hai / yaha to hue vidvAnoM ke vicAra aba sarva sAdhAraNa janatA ko lIjiye / dakSiNa bhArata meM jahAM ki AryasamAja kA pracAra nahIM Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 14 ] ke samAna hai, vahAM ke loga vaidika dharmI ( AryasamAjI) na hote hue bhI apane ko Arya kahate haiN| ve loga apanI dukAnoM ke nAma, AryA hoTala, Arya lAja, zrAyavizrAntigRha Adi rakhanA hI adhika pasaMda karate haiM, "hindu lAja Adi nhiiN| isake atirikta jaina aura baudha bhI apana ko Arya hI samajhate haiM, hindU kadApi nahIM ! yahA~ taka ki unakA to yaha siddhAMta hai ki hama hindu nahIM apitu zrAya' haiN| aura to kyA yadi IsAI aura musalamAnoM kA bhI hama apane saMgaThana meM sammilita karanA cAheM to ve bhI apane ko aArya kahalAnA to svIkAra kara leMge kintu hindu kadApi nhiiN| jaisA ki maiM pahile likha AyA huuN| Aja jarmanI kA netA harahiTalara svayaM IsAI hotA huA bhI apane ko tathA apanI jAti ko Arya nAma se pukArane meM apanA gaurava samajhatA hai| usane jarmanI meM yaha ghoSaNA karadI hai ki hamArI nezana arthAt sabhyatA "Arya sabhyatA" hai yahUdI sabhyatA kadApi nhiiN| aba musalamAnoM ko lIjiye-eka sthAna para maiM eka kaTTara musalamAna se dhArmika viSayoM para vArtAlApa kaha rahA thaa| vArtAlApa karate samaya unhoMne mujhe kahA ki jaisI svAmI dayAnandajI ne Arya zabda kI tArIpha arthAt lakSaNa kiyA hai| usake mutAlika to hama (musalamAna) bhI Aye haiM / uparyukta vivecanA se yaha spaSTa vidita ho jAtA hai ki loga hindU zabda kI apekSA Arya zabda ko hI adhika pasanda karate haiN| aisI avasthA meM Arya purupo ! hama apane deza aura jAti kA saMgaThana bhI Arya zabda se hI bhalI prakAra kara sakate haiN| hindu zabda se kadApi nhiiN| ataH merA Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 15 ] Apase punaH nivedana hai ki Apa apane ko hindu kahAnA chor3a do aura apane pratyeka vyavahAra meM Arya zabda kA hI prayoga kro| isI meM hI hamArA, hamAre deza tathA hamArI jAti kA saccA hita hai / abhI samaya hai ki hama apane ko hindu kahane kI isa bhArI bhUla se saceta ho / yadi hama aba bhI isa bhArI bhUla se saceta na hue to phira yaha rAja roga kevala kaThina hI nahIM apitu asAdhya ho jaaygaa| isaliye Aja ke divasa se hI yaha praNa karalo ki hama Aja se apane ko kisI bhI avasthA meM "hindU" nahIM kheNge| bhagavAna hameM bala deM ki hama hindUpana tathA hindU nAma ko sarvathA tilAJjali dekara sacca "Arya' baneM tathA jIvana jAgRti aura utsAha ke dyotaka Arya nAma se hI apane ko alaMkRta kreN| SAGAR Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ THIN 7. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * yo3ma * AryasamAja ke niyama / 1-saba satyavidyA aura jo padArtha vidyA se jAne jAte haiM una saba kA zrAdimUla paramezvara hai| 2-Izvara saccidAnandasvarUpa, nirAkAra, sarvazaktimAna, nyAya kArI, dayAlu, ajanmA, ananta, nirvikAra, anAdi, anupama, sarvAdhAra, sarvezvara, sarvavyApaka, sarvAntaryAmI, ajara, amara, abhaya, nitya, pavitra aura sRSTikartA hai| usI kI upAsanA karanI yogya hai| 3-veda saba satyavidyAoM kA pustaka hai| veda kA par3hanA par3hAnA aura sunanA sunAnA saba AryoM kA paramadharma hai| 4-satya ke grahaNa karane aura asatya ke chor3ane meM sarvadA ugrata rahanA caahiye| 5- saba kAma dharmAnusAra arthAta satya aura asatya ko vicAra karake karane cAhiye / 6-saMsAra kA upakAra karanA isa samAja kA mukhya uddezya hai arthAt zArIrika, Atmika aura sAmAjika unnati krnaa| 7- saba se pratipUrvaka dharmAnusAra yathAyogya vartanA cAhiye / 8-avidyA kA nAza aura vidyA ko vRddhi karanI cAhiye / 9-pratyeka ko apanI hI unnati meM saMtuSTa na rahanA cAhiye kintu sabakI unnati meM apanI unnati samajhanI cAhiye / 10-saba manuSyoM ko sAmAjika sarvahitakArI niyama pAlane meM paratantra rahanA cAhiye aura pratyeka hitakArI niyama meM saba svantra rheN| Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pustaka milane ke pate 1-adhiSThAtA virajAnanda veda-vidyAlaya ajamera 2-mainejara rAjapUtAnA buka-hAUsa ajamera 3-mainejara aArya-sAhitya-maMDala ajamera 4-mainejara sastA-sAhitya-maNDala ajamera , (kesaragala meM DAkakhAne ke pAsa) 5-mantrI ajamera Arya samAja ajamera 6-mainejara Adarza presa, ajamera ( kesaragala meM rAkakhAne ke pAsa) bhAdarza presa, ajamera meM chapI-saJcAlaka-jItamala lUNiyA isa bar3e mArI presa meM chapAI bahuta umadA, sastI aura jaldI hotI hai Page #24 -------------------------------------------------------------------------- _