Book Title: Dhyanavichargranth
Author(s): Buddhisagar
Publisher: Atmanand Jain Sabha
Catalog link: https://jainqq.org/explore/008560/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir MADHU muni buddhisAgarakRta. aura zrI dhyAnavicAragrantha, mesANAvALA zeTha kasturacaMda vIracaMdanI sahAyathI REGAOMIRSSGUTERESERVED chapAcI prasika karanAra. zrI jaina prAtmAnanda sannA jAvanagara. jAmanagara-'AnaMda' prITIMga presamA tathA nAbanagara-vidyA vijaya prInTIMga presamA chApyu. kiM. 0-3-0 ha 1 HAKAR AR For Private And Personal Use Only Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org For Private And Personal Use Only Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir nivedana -~janmabhUmi tarapha mAna utpanna karAvanAra, svapharajanI jAgRtI karAvanAra, prAcIna jAhejalAlI ane hAlanI paDatI dazAnI sarakhAmaNI karavAnuM sAdhana ApanAra, dezanA judA judA dharmo ane svadharmanuM bhAna karAvanAra, svadeza ane svagAmanI unnatimAM bhAga arpavAne preraNA karanAra, aitihAsika pUrAvA mATe tAmrapatro ane zIlAlekho keTalA upayogI thaI paDe che te batAvI ApanAra, jenI maMdira samRddhi ane jJAna samRddhi tarapha agAdharUcinI sAkSA ApanAra A grantha zrImad buddhisAgarasUri granthamALAnA graMthAMka 102 mA rUpe bahAra pADatAM A maMDaLane harSa utpanna thAya che. prathamavRttinI prastAvanA ane A AvRttinA vakatavya tarapha dhyAna ApI prAcIna ane arvAcIna sthItinI tulanA karI unnatikramamAM AgaLa vadhavA mATe prAsaMgika vivecane ane sUcanAo karI che te upara dhyAna ApavA vinaMti che. prathamAvatti-bu sAgranthamALAnA 36mA grantha tarIke vijApura (vidyApura ) vRttAMta e nAme laghurUpe-bahAra paDI hatI jayAre A granthane vistAra meTa thavA sAthe vizeSa hakIkatane samAveza thatAM tene bhArata gujarAta vijApura ( vighApura) bRhad vRttAMta e nAma ApavAmAM AvyuM che. ' gurUzrIe prathamavRttinI prastAvanAmAM A graMthalekhananuM nimitta-vijaya deva paramArane lekha-ghAMTu saMdhapuranA derAsaravALo lekha che ema jaNAvyuM che. te te uparAMta anya lekho ane grantha vijApuranA ItihAsane prakAzita karI rahyA che tema A grantha pUre vAMcavAthI khAtrI thaze. hAlanuM vijApura teja sthAne trIjIvAra vasyAnuM aitihAsika rIte sAbIta thAya che. cAvaDA ratnAdityanA samayane kuMDa je hAla hayAta che ne temAM je lekha che tethI saM. 802 pUrve vijApura upara cAvaDA rAjAonI sattA hatI ane te uparathI te pUrvenuM vijApura hovuM joIe tema samajI zakAya che. sudharmaga7 paTTAvalIthI vi. saM. 927mAM vijApura vasyuM ane saMdhapuranA lekhathI visaM1256 mAM pharI vasyAnuM samajI zakAya che. ghAMTagAma saM 1800 nA saikAmAM hayAta hovuM joIe ane vijApura thayelA musalamAna AkramaNa samaye vijApuranA itihAsane prakAzita karanAra khanAM 4 pATIyA vijApuranA prAcIna derAsaramAMthI bacAvI levAmAM For Private And Personal Use Only Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvyAM hoya ane temAMnA be ghAMTu ane pazcAt saMdhapuramAM rakSaNa pAmyAM hoya tema jaNAya che. temAM prathamanuM pATIuM loka 1 thI 65 sudhInuM tathA cothuM athavA chelluM pANI leka 115 pachInuM maLyuM nathI. te je malyuM heta te vijApuranA ItihAsane saMpUrNa ajavALuM pAta. ra. rA. vakIla mehanalAla dalIcaMda dezAI taraphathI A nivedana lakhavA samaye khabara maLI che ke lIMbaDInA bhaMDAramAM vijApura saMbaMdhI lakhANavALe prantha che. jo te koI grantha tyAM haze te trIjI AvRtti samaye te meLavI vadhu prakAza pADI zakAze. A vRttAMta je sthaLanuM che tyAMnA eka dharmiSTa popakArI ane svabaLe AgaLa vadhI pitAnI zaktine sarva prakAre potAnA haste sadupayoga karanAra grahastha te saddagata zeTha maganalAla kaMkucaMdanuM jIvanavRttAMta prathamavRttimAM ALekhAyuM che; te ja thoDI puravaNa sAthe A AvRttimAM rAkhavAmAM AvyuM che ane te prAsaMgIka ja che. prathamavRttimAM teozrI taraphathI sahAya maLI hatI; temaja A AvRttimAM teozrInA upakArathI upakRta thayela A maMDaLanA eka sabhya taraphathI rUA. 500)nI Avaka hAya maLI che A bhAInI IcchA mujaba A graMthasadgata zeThanA smaraNArthe pragaTa thAya che. ane gurUzrInI paNa tathA prakAranI ja AzA hatI. A grantha zrImaMta sarakAra sayAjIrAva gAyakavADanI suvarNa jayubIlI prasaMge ja bahAra paDate havA sAthe A vRttAMtavALA sthaLanA teo adhipatI-rAjavI hevAthI teozrInA suMdara chabI A granthamAM ApavI egya dhArI che, temaja zrImad gurUvaryanI dIvya mUtti, A vRttAMtavALA sthaLe teozrInA samAdhisthAne samAdhimaMdIramAM pratiSThIta thavAnA divase ja bahAra paDatI hoI teozrInI paNa Abehuba chabI A granthamAM ApavI yogya jaNAI che. vijApura tAlukAne nakazo paNa A granthamAM pragaTa karyo che te paNa yogya ja gaNAze. vidyApuramAM-gujarAtamAM vidyAnA pAraMgata evA gurUzrI jevA vidvAne vidyAnA pUranI mAphaka aneka thAo tathA sarvatra ucca vartanavALA, mAnanIyuM, dAnI, dharmiSTha purU vadhe ane svamasvabhUminI khyAti vistAre evI bhAvanApUrvaka viramIe chIe. ) lA buddhi saM1 vikrama saM 1982 jo saparama jAra bAra 4. For Private And Personal Use Only Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir saMtavANa-guramara. jenA guNenI gaNanA janathI na thAye, nA zeSanAga jIbhathI gaNatAM gaNAya, jeDI be hasta zubha AziSa nitya yAcuM, zrI buddhisAgara sUri zaraNuM ja sAcuM. 1-koNa jANatuM hatuM ke-AgranthanI prathamattinA dravya hAyaka zeTha maganalAlano deha te AvRtti pragaTa thayA bAda mAtra be mAsamAM ja A duniyA choDI jaze? 2-koNa jANatuM hatuM ke-A granthanI dvitIyAvRtti prathama karatAM meTA pramA NamAM-vadhu ajavALu pADe tevA svarUpamAM ATalA TUMkA samayamAM bahAra paDaze. 3-koNa jANatuM hatuM ke-gurUzrInI satata tAkIda chatAM teozrAnA dehavilaya pUrve badhuM meTara chapAI gayA chatAM mAtra prastAvanAdi mATe mhArA pramAdavaze A grantha vAcakonI samakSa gurUzrInI hayAtImAM raju nahI thAya? ja koNa jANatuM hatuM ke-A granthanA lekhaka mahAtmAzrInuM ApaNI vaccethI ati vege ucca gati tarapha prayANa thaze ane te paNa saM 1981 nA je vada 3 nI prabhAteja. 5 koNa jANatuM hatuM ke-vege musApharI purI thanAra hovAnI cetavaNI chatAM sevaka teozrIthI aMta samayeja vadhu dUra haze? 6 koNa jANatuM hatuM ke--hArA upagArI saddagata zeThazrInA zubha dravyavaDe levA yelI bhUmimAM vijApuranI kItimAM vadhAro karanAra aneka zubha kAryo thaze ? 7 koNa jANatuM hatuM ke-saddagata gurUzrIne nirvANa mahotsava apUrva rUpamAM je sthaLe thaye te sthaLe thavAno hato ? A ane bIjuM ghaNuM-saM. 1946 thI mArA bALasnehI ane sanmitra rUpe ane saM. 1957thI sAcA saMta ane saddagurU rUpe nirmaLa jJAna ane satsaMgano apUrva anubhave cakhADanAra tathA "sAbhramatI guNazikSaNa kAvya nI amuka laTIo tarapha mAtra IzAre karI hArAmAM jAgRti lAvanAra For Private And Personal Use Only Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir hArA te yogIzvara gurUzrI jANatA hatA. ane temaja thayuM te jagate joyu. mane paNa prabhu zrI mahAvIra ane gautamanA virahanI kaMI jhAMkhI thaI. gurUzrInA aneka prAsaMgIka vacanonI satyatA teonA saMbaMdhamAM AvanArAone vakhate vakhata anubhavAtI hatI ane vakhata jaze tema vadhu anubhavAze. saMtavANI teozrInI premabhAve apUrva sevA-vaiyAvacca karanAra zAntamUrti zrI vRddhisAgarajIne aMta samaye gurUzrIe baMdha ApatAM ApatAM saM. 1981nA citra suda 5 nI rAtre kahyuM ke "Atma svarUpa cUkIza nahI" " phIkara na kara, jA tArI pAchala AvuM chuM-taiyArI che." ityAdi bolAyela samasyAsUcaka vacana te saMta puNe sAcAM karI batAvyAM ane te mAtra aDhI mAsanI aMdaraja. je sthaLe muni zrI vRddhisAgarajIno agnisaMskAra thayo te ja sthAnamAM AcAryazrIne dehano agnisaMskAra thaye-ekaja sthAne banne pudgalonI rAkha thaI ane tyAM gurUzrInuM samAdhI maMdIra thayuM ane bhAvIe nirmANa karyuM hoya tema gurU ziSyanA premanuM dazya mUrti rUpe sAkSAta khaDuM thayuM. saMtanI satyatA jaNAvatuM-gurU ziSyanuM smAraka drazya vijApuramAM jayavaMtu varte. 7OM zAntiH rU. guNadRSTivaDe guNAnurAga pragaTe tathA prabhu mahAvIranA zAsananI nispRha bhAve vizeSa sevA thAya ane zubhAzubha karmanI nirjarA jaldI thAo evuM Icchato ane bhAvapUrvaka vaMdana karate zrI muMbAI caMpAgalI. ) saM. 1982 mAha suda 3 ( ( gurU virahanI paMdaramI lalu karamacaMda. pAkSika tIthI ) For Private And Personal Use Only Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir A vyaktavya purUM karatAM jaNAvI devAnI jarUra che ke mArA lakhANamAM je kaMI khAmI jaNAya te mATe vAcake kSamA karaze. kAraNa huM nahI jevA abhyAsa chatAM mAtra gurU kRpA ane teonI sUcanAvaDe lakhavA bhAgyazALI thayo chuM. vijApura saMbaMdhI lakhatAM gAyakavADa rAjya ane kaDI prAMta saMbaMdhI ghaNuM lakhAya tema che. paNa rA.rA. mahAsukhabhAI cunIlAla ke jeo vaDodarA rAjyanA anubhavI-utsAhI dezanetA ane visanagaranA eka jaina zaherI che, teoe pragaTa karela visanagara vRtAMta A vakatavya lakhavAnA vicAra samaye mArA jevAmAM AvyuM, temAM visanagaranI hakIkato sAthe kaDI prAMta ane rAjyanI vistArapUrvaka hakIkate AMkaDA sAthe tathA kAyadA saMbaMdhI vivecana karyuM che. te graMthanA pRSTha 3 thI 86 sudhInAM pRSTo gAyakavADa rAjyanI vadhu hakIkata jANavAnI IcchA rAkhanArAone vAMcavA Agraha karI rA. mahAsukhabhAinA nIcenA zabdo TAMkI mArUM vaktavya puruM karuM chuM. kAraNake tevI TIkAthI gurUzrI ane rA. mahAsukhabhAI bacI zakayA che. arthAt teoe svadeza ane janmabhUmi taraphanI pharaja bajAvavAmAM pitAne sArAmAM sAro bhAga arpaNa karyo che. " "paradezanI jhINAmAM jhINuM vAta karIe-AMkaDA sAthe, paNa svadeza mATe kaMI jANIe nahI, bIjA dezanA bIjA zaheranAM vakhANa karIe paNa pitAnA gAmanI prAcInatA zuM hatI ? kema maMda paDI ne kema vadhe te mATe kaMI nahIM." kharekhara je dezamAM janma thayo tenA tarapha joIne prema je na dAkhave ane baMDu dUra najara kare te te pagataLe na jotAM mAtra pArakI paMcAta karavA jevuM gaNAya. AvA doSathI sarve mukta thAo tema Icchato muMbai ) sevaka saMvata 1982 lalubhAI karamacaMda dalAla mAha suda aSTamI I. sudhAre-pRSTha 217 thI 224 sudhInAM pAnAnAM naMbare Dambala chapAI gayA che. For Private And Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir zuddhipatraka. praNa lITI. 26 16 39 22 azuddhi. zuddhi gu. vi. vR0 gujarAta vijApura (vidyApura) bRhada vRttAMta nIce pramANe nIce A pramANe zAstrIne zAstrono pAcho pharI saMpIle pAchA pharI saMpalA leDhA AdinAtha loDhA AdinA asatya asteya teya arihaMtane arihaMte vi. brA jene vijApura brAhmaNa vargamAM vaidika 961 942 17 202 212 17 6 212 234 961 For Private And Personal Use Only Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir prastAvanA. dhyAna vicAra graMthamAM dhyAnanA vicArA che, manuSye duryAMnA tyAga karavA joIe ane sudhyAnanA Adara karavA joie manuSyamAtrane sudhyAnanI AvazyaktA che. dhyAna vicAramAM jaina zAstrAnA AdhAre vicArA jaNAvavAmAM AvyAche. dhyAna karatAM karatAM mananI ekAgratA thAya che, manananA paNa dhyAnamAM samAveza thAya che. annadhyausamieNaM sUtrabha ThANeNaM moNeNaM jhANeNaM adhpANaM vosirAmi pATha Aveche dhyAnavarDa ahirAtmabhAvane tyAga karU chuM e vAkayathI pazu zrAvakoe tathA sAdhuoe dhyAna karavu joie ema siddha thAya che. pAyacchitaMviNao veyAvacaM taheba sajjAo jANaMussaggovia apitotoddo // || aticAranI ATha gAthAmAM pazu ajyantaratapamAM dhyAnane svIkAyu" che, ane dhyAnanA aticAraza TALavAnu kathyu' che, zrImad haribhadrasUri, zrImad hemacaMdrasUri, zrIma zevajaya upAdhyAya ane zrI AnandaghanajI vagere svakIya granthamAM dhyAnanI uttamatA varNave che. zAstrAnA AdhAre kahevAmAM Ave che ke dhyAna vinA mukti thatI nathI dhyAna e aMtaranuM cAritra che dhyAnarUpa cAritra vinA kevalajJAna magadratu nathI, ayApazamajJAnanu phaLa dhyAna che. tethI dhdhAnanI uttamatA ane deyatA svataH siddha thAya che. A granthamAM Ata dhyAna, rAdradhyAna, dhamayAna ane zukala dhyAna e cAra dhyAnanuM varNana karavAmAM Avyu che, ane e cAra dhyAnanA sadhavALI anya khabatAnu paNa vivecana karavAmAM - nyuM che, prathama lekhaka zaktinI prArabhAvasthAmAM AjathI daza varSa pUrve A grantha lakhAyo hAvAthI bhASAnI uccatA ane bhAvA sucanAnI sundaratAmAM nyUnatA dekhavAmAM Ave e suspaSTa chetathApi raralabhASAthI bhAvAne gRhavAmAM koI jAtanI klaSTatA dekhavAmAM For Private And Personal Use Only Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir AvatI nathI, bALa jIvene A grantha vAMcanathI dhyAnamAM saheje praveza thaI zakaze. chapAvavAmAM koI ThekANe zabda vAkaya azuddhiAdi deSa rahyA heya te sajajane tene sudhArIne vAMcaze temaja kei ThekANe. zAstra virUdvAdide haiya te te paMDitoe sudhAravuM, dhyAna ane suplAnanA bhedanuM jJAnathavAthI manuSya dareka dhArmika kriyAo karatI vakhate dudhdhanathI dUra raheze ane pitAnI mane vRttine sudhAraze, tethI A granthanI upayogitA keTalI che tene saheje vAMcakone khyAla Avaze. sudhyAnavinA mananI nirmalatA thatI nathI. moTA munivaro paNa dhyAnane dhyAve che ane pitAnA AtmAnA guNo pragaTAvavA prayatna kare che. mananAM pApa dhovAne mATe dhyAnanI AvazyaktA dareka darzananA anuyAyIo svIkAre che. zrIpAlarAjAe navapadanuM dhyAna dharyuM hatuM. dhyAna dharavuM e muninuM parama kArya che. lakSmIvinA gRha stha jema zobhI zakatuM nathI tema dhyAna vinA muni zebhI zako nathI. zrI mahAvIra prabhue sAdhika bAra varSa payaMta dhyAna dharyuM hatuM, ane tethI temaNe kevalajJAna prApta karyuM hatuM. je manu dhyAna samAdhi vagerene uthApe che te jaina dharmanA utthApaka bane che ane teo durgatimAM praveza kare che. dhyAnathI satya sukha prApta thAya che, tenI dizA A pustakamAM jaNAvI che. mumukSuo dhyAna vicAra nAmanA pustakane vAMcI sudhyAnanA adhikArI bane eja hitAkAMkSA che OM zAntiH 3 A pustaka mesANAvALA zeTha karaturacaMda vIracaMdakAra chapAIne prasiddha thAya che, mATe atra zeTha kasturacaMda vIracaMdanA jIvana caritranI TuMkI neMdha levAmAM Ave che. For Private And Personal Use Only Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir " zeTha kasturacaMda vIracaMdanuM jIvana carItra. " B mesANAnA vatanI zeTha kasturacaMda vIracaMde jainadharmanI unnati mATe zubha kAryo karyAM che. vikrama saMvat 1900 nI sAlamAM temane janma thayA hatA. pacIza varSanI umare muMbaImAM vyApAra mATe gayA hatA. khAMDanA vepAramAM tenu bhAgya khIlyu ane lakSAdhipati thayA ane sAtakSetramAM dhanano vyaya karavA lAgyA. sa. 1951 nI sAlamAM samaratanA lagna prasaMge udyApana ( ujamaNuM )' karIne daza hajAra rUpaiyA khacyA hatA, munirAjazrI ratrisAgarajI teonA dharmagurU hatA. anya je je uttama sAdhue mesAjImAM AvatA hatA, tenI teo sArI rIte bhakti karatA hatA. mesANAmAM sadhue tathA gRhasthAne dhamazAstrAbhyAsa mATe temaNe rUpaiyA daza hajAra kharcIne mukAma kha Mdhyu che. ane tyAM yazevijaya pAThazALAnI sthApanA karI che ane tenA nimAtra mATe khAra hajAra rUpaiya.nI rakama ApI che, mesANAnA moTA taLAvamAM ghaNA mAchalA che tenI dayA mATe paNa te prativarSa sArI madaDha karatA hatA. siddhAcalajI upara pAMcabhAinA derAsaranA jaNe dvAra mATe rUpaiyA pAMca- hajAranI rakama ApIne peAtAnA janmane saphLa kaye che. ane adyApi te derAsaranA ghumaTatu' samAra kAma teeAnA vahIvaTa karanArAe taraphathI thAya che. . tee saMvat 1964 nA vaizAka zuThThI 10 nA rAja dehAtsaga kaye hateA, ane te vakhate potAnI lakSmInA meTeDa bhAga dharmakAryamAM vAparavAnuM kahI gayA che. temane siddhAcalajI upara atyaMta prema hAvAthI prativaSe siddhAcalanI cAtrA karavA jatA hatA. teone jJAna upara sArI rUci hatI. lekhakane kasturacaMdabhAI sAthe gRhasthAvAsamAM tathA sAdhu avasthAmAM sa. 1958 pa ta sabaMdha hatA. tethI temanA guNNAne avaleAkavAne For Private And Personal Use Only Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir samaya ma hatuM. teo spaSTavaktA, zraddhALu, vivekI ane dharma kriyAmAM udyamI hatA. teo bhadraka ane milanasAra makRtivALA hatA. jamAnAne anusarI teo dharma sudhArA tathA saMsAra sudhArAne mATe vicAre dharAvatA hatA. mesANAnI pAThazALAnA eka mahAna staMbha hatA. temaja sAdhuonI vaiyAvacca karavAmAM eka rananI peThe zebhatA hatA. vyAkhyAna sAMbhaLavAmAM ghaNA umaMgI hatA. zrImada ravisAgarajI mahArAjanI kRpAthI teoe zrAvakanI uccadazA prApta karI hatI. brahmacarya dhArake upara temane atyaMta prema hato. zrImad ravisAgarajI mahArAjanA bedhathI dayA, vinaya, viveka, bhakti ane sadAcAra Adi guNamAM AgaLa vadhIne anya manuSyane Adarza purUSavat daSTAMta pAtra thayA hatA, temane AtmA zarIrane tyAga karIne anyagatimAM gayA che te paNa teone sukArya dharma deha te ghaNA kALa paryata raheze. lekhakanA bedhathI teone adhyAtma jJAna tathA vairAgya mArga pati sArI rUci thaI hatI. zrImadda yazovijayajI upAdhyAyanA pustakone te vAraMvAra vAMcatA hatA ane lekhakanI pAse karma-AtmA ane paramAtmasaMbaMdhI dharmacarcA karIne AnaMda pAmatA hatA. temanI strI vagere kuTuMba paNa dharma mArgamAM sArI rucithI pravRtti kare che. mANasAnA zeTha maganalAla dIpacaMda vagerene paNa teoe zubha mAge vALI zrAvakanA guNonI sugaMdhI phelAvI che ane anyatra ucca avatAra levA pramANuM karyuM che, temane AtmA vAraMvAra temanA paricayIone sAMbharI Ave che. mesANAmAM temanA jevA uttama purUSe thAo, ema IchAya che. temanA AtmAnuM zubha thAo, ema lekhakathI IcchAya che. 34 zakti mukAma muMbAI ). saMvata 1968nA ? lekhaka muni buddhisAgara. kArataka vadI 13 ). For Private And Personal Use Only Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir >> che VS nAma IND zrI zAna vicAra praNamuM pA jirNadane, cidAnanda bhagavaMta tAsa pasAthe dhyAnane, leza kahuM chuM saMta. 1che mukti mAraga sAdhavA, dhyA idhAna vicAra azubha azuddhanA tyAgathI, zubha zuddha sukhakAra che ro mukti kArya sAdhanataNa, asaMkhya yoga kahevAya; temAM paNa dhyAnaja vaDuM, sthAne karma apAya. 3 te kAraNa kahIzuM have, dhyAna teNe adhikAra; pUrva graMtha anusArathI, karatAM jAjayakara, cheka A rivane dharma tema, zukaladhyAna e cAra Adya be parihAra yogya, aMtima be hitakAra. 5 artha-dhyAna cAra prakAre che, A dhyAna, raudra sthAna, dharma dhAna, zula dhyAna-e cAra dhyAnamAMthI ArtadhyAna ane rodra dhyAna tyAga karavA cagya che, ane chellAM be dharmadhyAna tathA zAla dhyAna AdaravA gya che. e be dhyAnathI janma maraNa duHkha anAdi kALanAM TaLe che e cAre dhyAnanA cAra cAra pAyA che tenuM svarUpa batAve che. For Private And Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dhyAna vicAra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir duhA. prathama ISTa viyoga che, aniSTa satyAga tema, roga ciMtA mazoca, ArtadhyAnanA ema. 465 artha----prathama ISTa vicAga ArtadhyAna--peAtAne prApta tha elA dhana, dhAnya, kSetra, vAstu rUpa, suvaNuM, sUpa, dviSada, ane catuSpadyanA rakhe viyoga thAya, evuM ciMtavana manamAM karyA kare, mAtA, bhAI, ena, putra, zra, mitra pramukhanA vicAga rakhe mAre thAya. ane kadAcit tenA viyoga thaye teA manamAM kheda kare, aneka prakAranA saMkalpa vikalpa kare, vilApa kare, rUdana kare, potAnA priya putranA mRtyuthI hAya hAya kare, rUve, mAthu kuTe, devane ThapakA Ape, are mArUM kema tenA pahelA maraNa thayu nahIM. huM have kAne putra kahI melAvIza, are A hRdaya kema phATI jatuM nathI, ema zeka kare, tathA vhAlI strInA viyAga eTale tenuM peAtAnAthI dUre javuM vA, tenuM maraNa thAya teA khAvA jevA thaI jAya, vAravAra tene yAda karI rUdana kare, mare e mArI strI, tArA jevI duniyAmAM ghaDI strIe thaze, tArI vANI tathA tArA pyAra mane kema vIsaraze. mananI chAnI vAtA tArA vinA huM kAne kahIza, gharanI ciMtA tathA sAra saMbhALa keNuko. mArU du:kha dekhI du:khI kANu thaze. hAya hAya have kema kar. are vhAlI ! zrI mArUM hRdaya tArA vinA zUnya jevuM thaI gayuM che. ema saMkalpa vikalpa manamAM kare, ve. vAravAra tene yAda karI rUdana kare, zAka kare, tathA mAtA pitAne viyoga thae chate ve. zAka kare, vilApa kare, te paNa duHkhanuM kAraNa che. kAI zrIne potAnA patinA vicoga thAya tyAre kalpAMta rUdana kare, raDe kuTe. ane aneka prakAranA vilApa kare, are mArA prANanAtha, mArUM have tamArA vinA kANu zaraNa thaze. tamArA vinA mArA For Private And Personal Use Only Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org na dhyAna vicAra. divase kema jaze. mArA mananI vAta have kAnA AgaLa kahIza? mane sArI sArIvastuo keNu lAvI Apaze ?mArA mananA manAratha kANu purA karaze ? are tu have jIvatI kema rahI che! hA daiva te mane maraNa paheluM kema nahIM ApyuM ?ema vilApa karatI chAtI kuTe. bIjIgAmanI strIe paNa tenA bhegI rozvAkuTavA Ave,tyAre A strI vadhArevadhAre rUdana kare ane mAthAnA vALa toDe, rAtI rAtI heThI paDIne chAtI kuTe, kadApI jo te strI thADu rUve te, bIjI strIo ema kahe ke, are tArI chAtI patthara jevI che ke kema ? A parvata jevA tArA paNI marI gayA tA paNa, kaThaNa hRdayavALI dekhAya che?ema trIjI strIo zUra caDAve tema A zrI lAjanI mArI vadhAre vadhAre kuTe, ema sarve strI samudAya rAte rAtA taLAve jAya; ema karavAthI mahA azubha karma upArjana thAya che ane parabhavamAM teka bhAgavavuM paDe che, vaLI taLAvamAM nhAya, bIjI strIo kuTavA AvelI hAya te paNa phuTatI kuTatI thAke tyAre mAMNamAMhe potAnAM marI gayelAM sagAM vahAlAM saMbhArI saMbhArI rUdana kare, lIMTa nAMkhe, te lIMTamAM samuIimapacendriya manuSyanI utpati Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir thAya che. tathA rastAmAM cAlatAM kIDI makADA vagere jIvanA nAza thAya ema karmama dhananA pAra rahetA nathI. vaLI taLAvamAM agara ghera ThaMDA pANIthI raDI kuTIne nahAya tethI tAva paNa Ave. ane vaLI mRtyu paNa thAya, ema rAvAthI ArtadhyAna thAya che. vaLI tezrI priya svAmInA viyeAganI ciMtAthI dukhala thaI jAyache. paNa jANatI nathI ke A saMsAramAM keI kASThanuM nathI. AukhuM AvI rahyuM, eTale karelA karmanA anusAre jIva paragatimAM jaze, mATe tuM phogaTa kema rUdana kare che?--janmatI vakhate tu ekalI AvI hatI te maratI vakhate paNa tuM ekalI jaIza. AvA janma maraNu, jIve anativAra karyAM ane temAM svAmIe paNa anaMtA karyAM, to kAne tu rAzi? A sarve khAjIgaranI mAyA For Private And Personal Use Only Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 4 dhyAna vicAra. jevu che. ema vicArI rdana kare nahIM tathA Teka kare nahIM, ane je zAka karaze, rUdana karaze, chAtI kuTaze, tathya tene dana karavAmAM je uzkeraNI karaze, te sarva pApa karma upArjana karaze, potAnA dhaNIne viga thavAthI zeAka kare, duHkhathI hAya hAya. kare, tathA pAtAnu dhana cArAI javAthI na kare, hAya varALa kare. tathA ghara, hATa maLI javAthI zeka kare. tathA gheADA, dAsa dAsInA viyoga thavAthI duHkha dhare, vhAlI vastune viyoga thavAthI AtmaghAta karavA dhAre, vhAlI vastune vaga karAvanAra upara kradhAtura rahe tenu bhurU vAMche. e IviyeAga nAmane ArtadhyAnanA pahelA pAyeA kahyA, e dhyAnathI tiryaMcagatimAM javu paDe che. mATe bhavyUvAe evA vicArane tyAga karavA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir have ArtadhyAnanA aniSTa soMga nAmane bIjo pAye kahe che, pAMca indriyAnA sukhane vijJakAraka kharAba sparza, rasa, ga Mdha, rUpa, zabda AdinA rakhe saMcaLa thAya. evI manamAM ciMtA kare, ka kare, vaLI gharamAM zrI kharAba maLI hoya tA, vicAre ja AvI kharAkha durbhAgI strI mane kema maLI ? e kayAre have mArAthI dura thAya, pApINIno jyArathI saMyoga thaye che, tyArathI ame nirbhAgI thayA. enA pagalAMthI gharanuM dhana nAza thayuM. jarA vAra paNu sukhathI ame beThA nahIM. ema vicAra kare, tathA putra kharAkha hoya te devane ( nasIbane ) hako Ape ke te AveA putra mane kema Apyo ? enA vinA vAMjhIyA rahyA hota tA ThIka. jarAvAra paNa amane sukha ApatA nathI, have e AkhAthI kayAre dUra thAya ema ci Mtave, tathA bhAI pAne vizvAsaghAtI hoya te manamAM vicAre che hAya hAya mArAthI phuDa kapaTa karI chAnuM dhana rAkhe che. e mArU churU vAMce che. lokenI AgaLa mArI niMdA kare che. mane duHkhI karavA upAya dhyA kare che, are deva AvA bhAI saMsAramAM kema mane maLyA! e mArAthI kayAre dara For Private And Personal Use Only Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. * * * * * * * * * * na ka - - - - - - - - thaze, ema saMkalpa vikalpa kare, pitA kevI hoya te vicAre je Avo pitA kema maLe, ema vicArI zakAtura thAya. mAtA vyabhicAraNa hoya, tathA dAsa dAsIe kharAba hoya tethI khazaba vicAra kare ane temanA saMbaMdhamAM temanuM burU karavAnI ciMtA thAya. vaLI strI manamAM ema vicAra kare ke mArI zakya bahuja kharAba che. e pApaNI vAraMvAra lekenI AgaLa mArI nidA kare che ane patine ADuM avaLuM samajAvI tene vaza karyo che tenA kahyA pramANe mAre dhaNI cAle che, mArI sAmuM jete nathI ane mane bolAvatuM nathI. hAya, hAya, mArA mAtA pitAe A vA dhaNI sAthe kema paraNAvI. dhaNI vaza karavAne manna, tanna, kAmaNu humaNa kare, vaLI sevaka manamAM e vicAra kare che mArA zeThanI vA uparInI pAse mAre duzmana amuka cADI khAze, ane mane nokarImAMthI bAtala karAvaze te tethI huM zuM karIza mATe duzmanane upAya ciMtave te vakhate duzmananA nAza mATe maMtra, taMtra, mAraNa, mUDa, ceTa, uccATana, vagere kare, ane zeThanA upara vazIkaraNa kare, duzmane upara jUThAM kalaMka kare, muke. balIdAna devA vAte trasa jIvane mAre, mArA amuka dumanane nAza thaze te he yakSa ! devI ! amuka mAnatA tamane caDhAvIza; tathA balidAna devA vArate trasajIvone mAre, vaLI muTha mAre, tathA vIra nAMkhI mAravA cAhe, paraMtu mUrkha manamAM vicAre nahIM ke jo tuM sAco che te mane zuM karavAnA che, vaLI jyAM sudhI sAmAnuM puNya baLavAna che tyAM sudhI mAraNa, maMtra, taMtrathI kaMI thavAnuM nathI, vaLI manamAM e vicAra kare ke mArA duzmananA kULamAM amuka mANasa jerAvara AgaLa thaze, te mane tathA mArA kuTuMbane rakhe herAna kare ema dhArI tenA nAzanA upAye ciMtave. je enI rAjya darabAramAM AbarU jAya vA daMDa thAya te bahu sArU, e sArI pAyarI upara na Ave te For Private And Personal Use Only Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. ***-- - ** *** * * bahu sArU thAya, ema vicAre vaLI te mArA duzmananuM je kaI chidra hAthamAM Ave te deza nikAla karavuM. A pramANe mUrkha, ajJa, phegaTa saMkalpa vikalpa karyA kare, vaLI manamAM vicAre je gAmamAM cArane upadrava ghaNe thAya che te du pakaDAya ane tene meTI sakhta zikSA thAya te bahuja sArU. vaLI plegane rega cAlatuM hoya tyAre vicAre je uMdaranA maraNathI A roga phelAya che mATe ATalA uMdara kema utpanna thayA ene nAza thAya te AvA roga aTake ema ciMtave tathA vicAre je uM. dare khetIne harakta kare che mATe ene nAza thAya te bahu sArU, keTalAka rAjA vagere te tene nAza sArU mANasene mAra vA ekale che. keTalAka evI jAtanI davA banAve che ke tethI te uMdarane nAza thAya, Ama karavAthI ulaTuM pApakarmanI zAMti nahIM thatAM tIvra pApathI duSkALa paDe che. ulaTA prANa duHkhI ja thAya che, vaLI amuka mANasa Aja kAla bahu phATI' gaye che. mArI upara adekhAI kare che mATe te harAmakhorane koI upAya karavo joIe. jethI pharI adekhAI karavI bhUlI jAya. ema vicAravAthI pApakarma baMdhAya che. kAraNake azubha ciMtavanathI sAmAnuM kaMI bagaDatuM nathI, je kaMI sArU beTuM thAya che. te puNya ane pApanA anusAre thAya che. tema chatAM huM mUhAtmA kema kharAba ciMtavana kare che ? kharAba ciMtavanathI cAra gatimAM bhramaNa thAya che. aneka prakAranA avatAra dhAraNa karavA paDe che. pRthvI upara ghaNA tIDa utpanna thayAthI citave che je e tIDa anAja khAI jaze mATe ene nAza thaI jAya te sArU, vaLI dukAnemAM ghaNA dANu bharelA dekhIne vicAre je je dukALa paDe te mane bahu sAre lAbha maLe, evuM ciMtavana kare, dumananI caDatI dekhI vicAre je hAya hAya e ATalI saMpadA bhagave che, enI saMpadA nAza thAya te mAruM dhAryuM saphala thAya---ItyAdi vicAra durgatinA kAraNa che. For Private And Personal Use Only Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra 3 have rega ciMtA ArtadhyAna nAmane trIje pAye kahe che-mArA zarIramAM kaI kaI vakhata amuka amuka roga utpanna thAya che te nahIM thAya te sArU e vicAra lAvI vaidya DokaTarane puche ke, amuka raMga upara ka upAya kare tyAre vaidya -DaoNkaTara kahe ke amuka amuka dhAtu tathA amuka davA vAparamAM Ave te te rega thatuM nathI. je sAMbhaLI te vastuo, madha, mAMsa, madha, Adu, lasaNa, DuMgaLI, mAchalInuM tela, ItyAdi hoya te paNa pApane vicAra karyA vinA bhakSaNa kare. vaLI jyAre zarIramAM rega thayuM hoya tyAre bahu hAya hAya kare, are mane A duHkha sahana thatuM nathI. are mAtA pitA vaidha oNkaTarane bolAve, ane mRtyunA bhayathI rakSaNa kare, zaga thaye chate aneka jAtanA saMkalpa vikalpa kare, hAya ! hAya ! A regamAMthI have zI rIte jIvIza, amukane A roga thaye hatuM tethI marI gaye. are rakhene huM have marI jAuM ItyAdi vicAra kare-agrazauca nAmanA ArtadhyAnanA pAyAmAM ciMtave ke bhaviSyamAM pApAraMbhanAM amuka kAryo karIza bhaviSyamAM amuka veriene nAza thaze, bhaviSyamAM mArA putre kamAtA thaze tyAre ApaNe nAta jAtimAM meTA kahevAIzuM-ane acuka kArya sAdhI zakIzuM. amuka vepAramAM mane lAbha thaze te mArI mAtAnI nAta jamADIza, AgaLa upara huM sArI rIte kamaIza te mane kanyA maLaze ane tene chokarAM thaze tene--amuka amuka vepAramAM hozIyAra karIza ane sAre ThekANe paraNavIza, A pramANe phegaTa vicAra kare, je ke AvatI kAlanI mAluma nathI mAthe mRtyune bhaya gAje che. jarA rAkSasI sAmuM joI rahI che. rogarUpI zatrunA humalA vAraMvAra jhA kare che te keNa jANe AvatI kAle zuM thaze? mATe evA nakAmA vicAra karI karma bAMthavAM nahIM. vicAra karatAM te sahela che paNa te thakI je pApa baMdhAya che te jogavavuM muzakela che mATe bhavya jIvee evA For Private And Personal Use Only Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra * * * * vicAra varjavA. AdhyAnathI tIca gatimAM javuM paDe che e dhyAna chaThThA guNa ThANe sudhI hoya che...kAraNa ke chaThuM guNaThANuM pramAda saM. yukta che tIDAM sudhI muni mahArAjane paNa evA vicAra Ave jeare huM gurU vinAne ekale kyAM jaIza-gurU vicAre che mArA ziSyanI zI gati thaze-hAsya-rati-arati thAya, zeka thAya-eka sAdhu bIjA sAdhune kahe ke-tame te haNAcArI che ema belatAM kaleza thavAthI vicitra prakAranA saMkalpa vikapa manamAM Ave, paraspara nidA karavA maMDI jAya-tethI karmabaMdha thAya, ane jaina sAzananI laghutA thAya-leke dharma pAme nahIM. mAna pUjAnI abhirUcIthI paNa bIjAnA karatAM potAnI moTAI dekhADavA aneka prakAranA vicAra kare ke amukana karatAM huM kyAre vadhAre manAIza. pujAIza evuM dhyAna durgatinuM kAraNa che. mATe melasilASIoe tyAga karavuM. kAraNa ke anaMta kALacaka, cAra gatimAM bhaTakatAM theye ane have sArI sAmagrI pAmyAM chatAM parapugalanI vAMchAnA vicAre je karIzuM te pAchA naraka nigeTamAM duHkha bhogavavA paDaze. vAraMvAra manuSya janma ane vitarAga dharmanI prApti thavI durlabha chepUjA pratiSThA niMdA stuti e kaI mAro dharma nathI. cetana tAruM varUpa-pula bhAvathI nyAruM che te pachI zA kAraNathI te saMbadhI vicAra kare che, ane zeka kare che. ema zubha dhyAne caDha vAne khapa kare te hitakAraka che ema jANe ArtadhyAna tyAga karavuM te zreya che. 2 have bIjA vidhyAnanuM svarUpa kahe che. tenA cAra pAyA cheH 1 hiMsAnu baMdhI vaidradhyAna 2 mRSAnu baMdhI raudradhyAna 3 teyAnu baMdhI raudradhyAna 4 ceAthuM parigrahAnu baMdhI radradhyAna e cAra pAyA che. - have 1 hiMsAnubaMdhI raudra sthAnanuM svarUpa kahe che-pRthvIkAya, telakAya, paya, vAyukAya, vanaspatikAya jIvonI hiMsA For Private And Personal Use Only Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra AAAAAAAANAA karIne manamAM bahu AnaMda mAne. tathA kaDI, keDa, mAkhI, bhamarI, vIMchI, bakarAM, tathA mAchalAMnI hiMsA karIne AnaMda mAne tathA vAghane mArIne vicAre je ahe meM kevA jabarAne gaLIe vA eka taravAranA ghA mArI nAMkhe, vaLI baMdukanI eka gaLIe karIne paMkhIne mArIne manamAM AnaMda mAne ke ahe meM kevI kaLA karI mAryuM?!! laDAImAM hajAre jInA prANane nAza karI harSAyamAna thAya, mRga mArI harSAyamAna thAya bahu pApayukta kAma karI vADI, ghara, dukAna pramukha banAve jalacara jIvAne mArI tenAM mAMsathI tRpti mAne, rasoI karI aneka prakAranA zAka banAvI khAI AnaMda mAne, rasedane vakhANI agara kavIne khAya, jIva hiMsA thatI dekhIne khuzI thAya tathA saMgrAma thate dekhIne vakhANa kare ahe bhAI tamee eka taravAranA ghAe ATalA vIra purUSane mArI nAMkhyA, tamAruM baLa arjunanA jevuM che tamArI chAtI te laDavAmAM bhImasenanA jevI che, tame yuddhamAM zatrune nAza karavAmAM bAkI mUkatA nathI, tathA laDAI karanAra purUSane zUra caDhe tevA kaDavA tathA Ide bIrUdAvalI belI zUra caDhAve aneka laDAI karavAnA zarU karAvI Ape. jamaNavAranA divasa prasaMge tIvra mAnanA udayathI pitAnI vAhavAha kahevarAvavAnI vAte aneka AraMbhanA kAma kare-yaMtra pIllaNa davadavA taLAva uDAvavAnA, viSanA, jhADe kapAvavAnA, hAthIonA dAMtanA Adi vepAra kare-tathA kuMbhAranA khetInA vepAra ke jemAM ghaNAM trasa jIvene satyAnAza nIkaLI jAya che-e vepAra kare tumanene mArI manamAM ghaNe AnaMda mAne ane mucha maraDI harIjA AgaLa kahete phare ke juo mArA zatrunA meM kevA havAla kathA! bIjA keI onuM mAThuM thAya temAM AnaMda mAne. pAMca pAMDa ane kaurae laDAI karI temAM ghaNuM jIve mAryA gayAM bIjAnuM kharAba karavA zakunI duryodhana vigeree bAkI For Private And Personal Use Only Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. zakhI nathI te vakhate chAe raudradhyAna thAvI mahA azubha gati upArjane karI haze mATe evA dudhdhanathI dUra rahevuM eka che. have bIjuM mRNAnubaMdhI raddhadhyAna kahe che. jahuM belI chaLa kapaTa karI manamAM bahuja khuzI thAya tathA bIjAo pAse jADuM bhASaNa karAvI AnaMda mAne tathA ja huM belanArane vakhANe ke bhAI tArA je jA huM belanAra keI nathI ke bIjAne juThApaNanI mAluma paDe nahIM-ane pitAnuM kAma sAdhe, tathA manamAM vaLI vicAre ke meM evI yuktisara vAta banAvIne kahe che ke- keInI tAkAta nathI ke mArA prapaMcane sarU majI zake. mitrakapaTa bAjIpaNuM e eka judI zakti che. Aja kAla mArI sAthe kaI paNa mANasa, prapaMcanI bAjImAM phAvI zake tema nathI. vaLI jA huM belI bIjAne chetaravuM te paNa karAmata che evA zRMcanA prasaMge je huM na hatate zuM pariNAma Avata tenI atyAre zIvAta. vaLI prANu aneka prakAranA peTA dastAveja karI ulaTa sulaTa karI tathA vizvAsaghAtanA kAma karI mane namAM ghaNe khuzI thAya. vaLI rAjya darabAramAM tathA bIjA A pAse zatruonI cADI-niMdA karI manamAM harSa pAme tathA ane anya beTA vivAda calAve tathA mithyAtvanAM vacana ucAraNa kare-tathA kapaTa sahIta bhASaNa kare. tathA kacerImAM beTI zAkSIo purI keza chatAvI vicAre je meM ke tene jItAvyo che vaLI dANa cerI saMbaMdhI jADuM vacana belI AnaMda pAme ke meM kevI caturAI keLavI ke dANedArane chetaryo tathA pAMca prakAranAM meTAM asatya vacana bolI kArya sAdhI AnaMda mAne, ekanI juThI vAta bIjAne kahe ane bIjAnI juThI vAta sAmAne kaheane mAMhe mAhe laDAI karAvI khuzI thAya ke je meM kevI bahAdurI karI ke sAma sAmA mAraMmArA karAvI sarakAra darabAra mekalyA-mArA je juThuM bolI ThaganAra keI nathI. amuka gharAkane jADuM belI For Private And Personal Use Only Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra ThagI manamAM AnaMda mAne. ItyAdi mRSAnubaMdhI rodra sthAna che. AvA vakhate huM belatAM prANI vicAra karate nathI. parabhavamAM juThuM bolavAthI jIbha pAmavI paNa muzkela thaze ane mUMgApaNuM prApta thaze. narakanA duHkho bhegavavAM paDaze, te vakhate AnaMda karyA karaze tenI jIbha paramAdhAmI devatAo tANI nAMkhaze. mahA nairava duHkha bhegavavAM paDaze mATe bhavya prANIoe e dhyAna thakI dUra rahevuM. have trIjuM steyAnubaMdhI phradhAna kahe che, aneka prakAranA chaLakapaTa, dagAbAjI, prapaMca, vizvAsaghAta karI bhadraka jInI bahu mulyavALI vastu cheDI kiMmata ApI laI che, ane manamAM khuzI thAya. vaLI cAra rastAnI luMTa, tALAM bhAMgavA, khAtara pADavuM, trIjorI luMTavI ItyAdi kAme karI paradhana meLavI manamAM khuzI thAya. tevA cAra luMTArA gaMThIyA pAsethI milakata levAmAM ane temane madada karavAmAM bahuja hiM. matathI pravarta, ane lAbha meLavI AnaMda mAne. pate vepArI hoya ane gharAka vastu kharIdavA AvyA hoya te prasaMge vizvAsa besADI namune kAMIka batAvI mAla anya tarehane Ape ane pitAne se karavAmAM karAmata vALe mAne, bharavAmAM, taLavAmAM ochuM ApavAnI dAnata rAkhe, vastunI kiMmata karAvatI veLAe je bhAva kahyA hoya tenAthI nAstI lakhe, ghI, khAMDa, rU, tela pramukha mAla vecavAmAM seLabheLa karI lenArane chetarI manamAM AnaMda pAme. nekarIne baMdha karate chate ugharANI lAvI khAI jAya tathA amaladAranI jagyA maLI hoya te vakhate leke pAsethI lAMca vagere leI pitAnuM khIsuM bharI harSavata thAya, ugharANuM ughasavI pite khAI jAya, nekara hoya te pitAnA zeThane chaLa kapaTa karI chetare ane paisA khAI rAjI thAya. dagAbAjIthI loLA lekene chetare, paisA bhegA karI manamAM vicAre, je For Private And Personal Use Only Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. ~ ~~~~~~~~~~ * * * * * * * * mArA je akalabAja ke che? corI karI manamAM e khuzI thAya ke mArA jevA catura kaNa che, ane mArA jevI zakita kenAmAM che. paise bhege karo temAM te kuDakapaTa karavuM sAruM che. amukane Aja mAla ApavAmAM ghaNe prapaMca karIne amuka kiM. mata meLavI te zuM hazIyArI vinA bane che, jADA dastAveja banAvI leke upara nyAyanI adAlatamAM dAvA karI phateha meLavI dhana anyAyathI upArjana karI pitAne addhi vALA dekhI ghaNe AnaMda mAne. nyAyanA adhikArIone joLe divase chetaryA tethI mArA je keNa cAlAka che. AgagADInA DabAmAM udhI gaelA mANasanuM dhana corI laI khuzI thAya. keInI gAMTha cheDI le. - ItyAdika kAma karavAthI A bhavamAM ane parabhavamAM ghaNuM duHkha thAya che A bhavamAM rAjA jANe te kedamAM nAkhe, daMDa kare, A barU jAya loka tene vizvAsa kare nahIM, keI pAse tene ubhe, rahevA de nahIM tathA parabhavamAM uM, bilADA, ghuaDa, strInA avatAra mAchalAnA avatAra pAme, siMha, vAgha, zvAna, gaMdhAnA avatAra pAme, ane TADha tarasa chedana bhedana tADana tajInA vigere duHkha pAme, narakamAM utpanna thaye chate paramAdhAmIe vividha prakAra ranI vedanA kare. mahA raurava duHkha bhegavavAM paDe vaLI pAchA manuSya janma pAma durlabha thAya, mATe bhavya prANue trIjI steyAnubaMdhI raudradhyAnane tyAga karavo e sAruM che. have zuM parihAnubaMdhI zidhyAna kahe che, dhana, dhAnya, khetra, vAtu, rUpa, suvarNAdi parigraha bahuja vadhArI manamAM khuzI thAya; lebhane thobha nathI e vicAra niraMtara ALasuo kare che zakita hIna kare che paraMtu pote manamAM vicAre ke paise dhana, delata, eja jagatamAM sAra che. vasu vinA nara pazu che. kahyuM che ke - yasyAsti vittaM sa naraH kulInaH / sa paMDitaH sa zrutimAn guNanaH / / For Private And Personal Use Only Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra ^^^^^ * * * sa eva vaktA sa ca darzanIyaH sarve guNAH kAdhanamAzrayante // 1 // bhAvArtha-jenI pAse paisA che te ja mANasa kuLavAnuM jANavo. ane teja paMDita jANe ane zrutimAnuM teja jANa, ane teja guNavAnuM jANuM ane teja vakatA jANa, matalaba ke sarve guNe senAne Azraya karI rahyA che mATe dhana meLavavuM te ghaNI kaThIna vAta che. parigrahathI kuTuMbamAM mAna maLe che paisAthI sagA vahAlAM mAna Ape che ke paisAvALAne AgaLa besADe che, mATe dhana teja jagatamAM sAra che parigrahanI mamatA ochI nahIM karatAM vadhAravAnI ciMtA karyA kare, vaLI manamAM vicAre je dravya meLavavuM temAM te tAkAta che paNa meLavIne sAcavI rAkhavuM temAM te ghaNI tAkAta joIe chIe. meM karAmata ajamAvI na heta te A paisA jaLavAvavA muzkela hatA, vaLI manamAM vicAre je-dharma-dAna-puNya-navakArazI ItyAdika kAmamAM paisA kharacavA tenuM phaLa pratyakSa keNe dIThuM che dharma dhutArA-jogI sanyAsI-brAhANuM-jatIcAe akhADA mAMDI lokone luMTavAnA pharatA mAM kyA che-jeo teonI jALamAM phasAI jAya che teo akkalahIna hoya che-pate camaDI guTe paNa damaDI na chUTe tevI manovRti zakhI khuza thAya che.. paise pedA karavAne mATe meTAM moTAM pApAranAM kAma kare, lekavirUdha, rAjya virUdha, kuLavirUdhdha, dharmavirUdha, paisA kamAI tene jALavI rAkhI manamAM pitAnI baDAI mAne. vaLI manamAM vicAre je meM ekalAe ja A dhana meLavyuM che, huM paisA sAcavI nahIM rAkhIza te A sarvenA suMDA hAla thaze, vaLI manamAM vicAre che A sarve kuTuMba mArA nasIbe khAya For Private And Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 'dhyAna vicAra. AAAAAAAAAAAAA AAAAAAAAAAAAANAANAN. pIve che ema pitAnA nasIbane sArU mAnI abhimAna kare, kadAca karmanA udaye keI AsAmI narama paDavAthI rakama ghalAya te manamAM ghaNe pazcAttApa kare, tamAma lokeAnAM naLIyA gaNe- cata divasa dhana naSTa thavAnI dhAstI rAkhI sukhe karI suve nahIM, ghara dukAna peDhI trIjorInA tALAM vAraMvAra DhaLyA kare. sagA putra ke bhAIne paNa jarA mAtra vizvAsa kare nahIM. dhavaLazeThanI peThe dhana kamAvavAmAM ja ciMtA karyA kare, mammaNa zeThanI peThe parigraha rakSaNa karavAmAM ghaNaja prayatna kare bIjAone kubuddhi Ape, vaLI parigraha bhumI mATe tathA bIje aneka sthAne gopave. vaLI manamAM vicAra kare ke rakhe mAruM peluM dhana ke dIThuM te nathI. parigraha rakSaNa karavA vAste cAkara nekara riArabaMdhI rAkhe. anyane narama jANI tenA upara dA kare ane tenA gharane mAla sarve vecAvI paisA vasula kare ityAdi parigrahAnubaMdhI drasthAna che. - A dhyAnathI naraka tIrthaMcanI gati prApta thAya che juo pari grahanI mamatA dharI subhama cakravarti samudramAM buDhyo ane narakamAM gaye, vaLo mammaNa zeThalelI ane mArI mAThI gatimAM gaye. cetana vicArate nathI ke mRtyu thayA pachI A paise sAthe AvavAne nathI, pise kamAvavAmAM jeTaluM karma bAMdhe che te jogavyA vinA tAre chuTake thavAnuM nathI, je dhana tuM ekaThuM kare che te sarve jaNa khAze paNa tenuM je pApa thayuM hoya te te tAre ekalAne bhegavavuM paDaze-naMdarAjAnI senAnI DuMgarIo samudramAM rahI paNa naMdanI sAthe bIjI gatimAM gaI nahIM e dhana keInuM thayuM nathI ane thavAnuM nathI, e dhananA bhogavanAra anaMtA gayA ane jaze paNa dhana keInI sAthe javAnuM nathI. vaLI maratI vakhate dhana upara mamatA rahI jAya te durgati thAya che. dhana kamAyA bAda tene sAcavavAnI ciMtA rahe che. vaLI tene vAparavAnI ciMtA rahe che, paNa tethI vastuta kaMI sukha bhAsatuM nathI. mATe bhavya For Private And Personal Use Only Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra RANNAAAAAAAAAAAA prANIoe parigrahAnubaMdhI raudradhyAnane hRdayamAM vasavAne mArga Apa nahIM eja sAra che. e cAra pAyA kare karAve ane karatAne anumode ane tene vize sthIra vicAra te dhyAna jANavuM. te mahA duHkhakArI che. narakanI gati ApanAruM che. e dhyAna pAMcamA guNa ThANA sudhI heyache ane te kaSAyanA satvapaNAthI chaThThA guNaThANe paNa tene saMbhava che. e dhyAnamAM kRSNa lezyA, kAtilezyA, nIlalezyA e traNa saMbhave che. e vezyAvALAnA pariNAma ati saMkilaSTa heya. eTale mahA dUra duSTa pariNAmI hoya. e vezyA ghaNuM nuM kAraNa che. nAnA jIvene e lesthAnI pravRtti karI pApa kAmamAM khuzabakhtIpaNuM hAya nirdayapaNuM hAya, pazcAttApa hoya nahIM. paraMtu bhuMDuM thavAthI khuzI paNa mAne e sarve lakSaNa raudradhyAnanAM jANavAM. ArtadhyAna raudradhyAna e be dhyAna mahA azubha che. e be dhyAnamAM pravartanAra jIva cAra gati rUpa saMsAramAM paribhramaNa karyA kare che. ane aneka prakAranA duHkha pAme che. ene rasa mahA kaDa jANe. e be dhyAnathI bhavyajI e dura rahevuM e be dhyAna rUpI moTA zatru AtmAnA che. anaMta zakitamaya AtmAne e be zatru atyaMta duHkha de che. anAdi kALanAM e AtmAne lAgelAM che. mATe e be zatrune dUra karaze tene dhanya che. have trIjuM dharmadhyAna kahe che. tenA cAra pAyA kahe che. 1 AjJAvicaya, 2 apAyavicaya, 3 vipAkavaca, 4 saMsthAnavicaya. 1 pahelAM AjJAvicaya nAmanA pAyAnuM svarUpa kahe che. AjJA vicaya eTale-vItarAga devanI AjJA sAcI karavI sahe, eTale bhagavate cha dravyanuM svarUpa naya pramANe nikSepA sahIta, siddha svarUpa, nigedasvarUpa, leka svarUpa jema kahyuM che tema sahe For Private And Personal Use Only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 16 dhyAna vicAra. te AjJA pramANe yathA upayAga bhAsana thayA tene haSaeN karI te upayega madhye niradhAra bhAsana ramaNuM anubhavatA ekatA tanmayapaNe rahe e AjJA vicaya dharmadhyAna jANavu. vItarAga bhagavate vyavahAra bhAga je je prarUpyA che; tathA nizcaya mArga prarUpyA che, te ene satya karI mAne paNa emAMthI ekane paNa utthApe nahIM; kahyuM che ke-AAr dhamAM AjJA vinA jeTalI karaNI karavI teTalI alekhe thAya che. jue jamAlIe utkRSTa cAritra pALyu paNa vItarAganI AjJA virUddha hovAthI saMsAramAM rakhaDavuM paDaze. vaLI tIrthaMkara bhagavate cAra prakAre nikSepAnu svarUpe kahyuM che, te yathAtathya karI jANe. vItarAganI AjJA khaMDana karavAthI nindvavaparlR prApta thAya che. cha Ava zyakanI karaNI karavI te paNa vItarAganI AjJA che, tathA zrAvakanA Ara vrata tathA sAdhunA paMca mahAvrata pazu vItarAga bhagavate kathana kayI che. paramezvaranI pratimA bharAvavI, derAsara karAvavA, pratimAnI pUjA karI, sAdhI vAsatya karavuM te paNa vItAganI AjJA che. vItarAga bhagavate sAdhune paca mahAvrata dhAraNa karavAM kahyAM che te kahe che ahiMsA sUnRtAsteya brahmacaryA parigrahAH // paMcAbhiH paMcabhiryuktA bhAvanAbhirvimuktaye ||? || 1 ahiMsA vrata 2 satya vacana khAlavuM 3 asteya 4 brahmacarya pAlatu 5 sarva parigrahanA tyAga e pAMca mahAvratAmAM ekeka mahAvratanI pAMca pAMca bhAvanA che prathama mahAvratanuM svarUpa---pRthvIkAya akAya teukAya vAukAya-vanaspatikAya e pAMca sthAvara,tathA ereMdrI, tedrI, cAra drI, paMcadvi-A sarva jIvAne pramAda vaza thaI mAre nahIM-pramAdane vaza thaI jIvanA prANanA nAza karavA tene je tyAga tenu' nAma ahiMsA vrata che. For Private And Personal Use Only Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra, bIjA vratanuM svarUpa - bhiyaM pathyaM vacastathyaM, sUnta vratayucyate / / tattathyamapino tathya mapriyaM cAhitaM cayat / / bhAvArtha-je vacana sAMbhaLavAthI bIjA prANu khuzI thAya te vacana priya kahevAya che. tathA je vacanajIne pathyakArI hoya, pariNAme suMdara hoya, arthAt je vacanathI AgaLa jIvane sArUM thAya, tathA je vacana satya hoya evuM je vacana bolavuM te sUtRta vrata kahIe. trIjA vratanuM svarUpa-mAlekanA ApyA vinA je levuM tene je tyAga te asteyavrata kahevAya che. adattAdAne cAra prakAranuM che, 1 svAmi adatta 2 jIva adatta 3 tIrthaMkara adatta 4 gurU adatta A vratamAM A cAre prakAranuM adatta grahaNa karavuM nahIM. - 4 cethA mahAvratanuM svarUpa kahe che-devatAnA manuSyanA, tiryaMcanA e dArika tathA kriya zarIra sAthe viSaya sevanakaravuM temaja bIjAe pAse sevana karAvavuM, tathA je kare tene anumati ApavI, A cha bheTa mana thakI, vacana thakI ane kAyA thakI e rIte aDhAra prakArathI maithuna sevanane tyAga tene brahmacarya kahe che. 5 pAMcamA mahAvratanuM svarUpa kahe che-dhana dhAnyAdi navanila parigrahane tyAga tathA parapudagalamAM je mamatva bhAva mUcha-tene je tyAga te aparigrahavrata kahevAya che. jenI pAse petAnA zarIra vinA bIjI kaMI vastu nathI tene paNa niSparigrahapaNuM che, ema kahevAya nahIM. kAraNa ke tene mamatA-mucho lAgI rahI che, tethI parigrahavata emaja jANavuM. jo jJAna dvArA macha tyAkhyA vinA tyAgI thavAtuM hoya te kutarAM, gadheDAM paNa tyAgI thavAM joIe. pUchA vA kuNA mUrNa teja parigraha che. je sAdhunI pAse dharma sAdhana karanAM vastra, pAtra Adi upagaraNa che, paNa For Private And Personal Use Only Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 18 dhyAna vicAra, papa tenI upara je mamatA nathI te te niSparigrahI che ema jANavuM. vasa, pAtra, pustaka Sama hetubhUta hevAthI sAdhu mahArAjane vAparatAM deSa nathI ema bhagavate kahyuM che pahelA vratanI pAMca bhAvanA kahe che1 manane pApanA kAmamAM pravartAve nahIM. te pahelI bhAvanA. 2 AhArAdi cAre vastu beMtAlIza deSa rahita lete eSaNA samiti, 3 pAtra daMha, vastra, pATIyuM ane je paMjI pramAIne lahe tathA cuke te AdAnanikSepa, 4 baMsarI pramANa nIcI draSTie joine cAlavuM 5 sAdhu anna pANI je lahe te prakAza vALI jagyAmAM lahe aMdhakAravALI jagyAmAM na lahe kAraNa ke adhArAvALI jagyAmAM ekate jIva najare paDatA nathI, mATe prakAzavALI jagyAmAM AhArapANI levAM. - bIjA vratanI pAMca bhAvanA lakhe che, 1 parahAsyane tyAga. 2 lemane tyAga karave. kAraNa ke lebhathI huM bAlavuM paDe che. 3 bhaya na kare. kAraNake bhayavaMta purUSa juThuM bole che. 4 kola karavAne tyAga karaze kAraNake kodhanA vaza chatAM bIjAnA chatA achatA dUSaNe belI zakAya che. 5 vicAra pUrvaka olavuM. e pAMca bhAvanA. trIjA mahAvatanI pAMca bhAvanA lakhe che - 1je makAnamAM rahevuM te makAnanA svAmInI AjJA laI rahevuM je jagyAmAM utaryA hoya te jagyAnA svAmInI vAraMvAra AjJA hovI. 3 upAzrayamAM bhUminI maryAdA karavI. 4 prathama samAna dhamI sAdhu makAnamAM utaryA hoya te tenI AjJA laI upAzrayamAM utaravuM. 5 sAdhu je kei anna pAna vastra pAtra lahe, te sarva gurUnI AjJA mUjaba lahe. For Private And Personal Use Only Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org ANNAAAAAAAAAA. dhyAna vicAra. cA vratanI pAMca bhAvanA kahecheH 1 je gharamAM bhIMtane aMtare devI athavA manuSyanI sI vasatI dAya, athavA strInA citrAmaNunI mUrti hoya, athavA napuMsaka naMdavALA rahetA hoya, tathA je makAnamAM gAya, bheMsa, gheADI, bakarI, pramukha tiryaMcanI strI rAkhavAmAM AvatI hoya, temaja je makAnamAM kAma sevana karanArI strInA zabda saMbhaLAtA hoya, te makAnamAM sAdhu rahe nahI. e prathama bhAvanA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ww 19 2 sAdhu prema sahita strI vA sAdhvInI pAse vAtA lApa na kare, athavA rAmavALI strInI sAthe vA` lApa na kare. e khIjI bhAvanA, 3 dIkSA lIdhA pahelAM gRhasthAvAsamAM strInI sAthe je viSaya sevana pramukha krIDA karI hoya tenuM manamAM koIvakhata smaraNu kare nahIM, 4 vivekI manuSyane rRkhavAM, temaja strInA mApAMga mukha, AMkha, stana, jalA, hoThe pramukha tene sAga draSTithI levAM, tathA vaLI mAMkha phADIne ekI najare jovuM ityAdi varSe daza vaikAlikasUtramAM kahyuM che ke,"marelI strInu kalevara paNa sAdhue nIhALIne evu nahIM,"tA jIvatIonu zarIrovu' tetA mahA duHkha dAI kema na hoya ? strInA aMge...pAMga surAga draSTithI jIpe nahIM. kathA zrRMgAra karavA vaje. For Private And Personal Use Only 5 praNIta, snigdha, madhurArisa sayukta bhojana tenA adhika mAhAra karavA, tathA luppu leAjana paNa peTa bharIne khAvu, anne prakAranA AhAranA tyAga kare. puSTa AhAra karavAthI vIryanI zuddhi yAyache. buddhi mAThI thAyache, mATe sAre snigdha mAhAra kare nahIM ItyAdi. have pAMcamA vratanI pAMca bhASanA kahecheH-- sparzAda manahara pAMce viSayamAM je atyaMta vRddhipaNuM' te temaja apriya spardhAdi pAMce viSaye mAM dveSa na karavA. e Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir o mana vicAra, sarva maLI pAMca vratanI pacIza bhAvanA kahI. te pramANe vartavALA dharma dhyAna thAya che. tathA vItarAga bhagavaMte zrAvakanAM bAravrata kahyuM che. tene vicAra dharmaratna prakaraNa tathA zrImad AtmArAmajI mahArAja kRta jainatavAdamAMthI joI le. navataravanuM svarUpa vitarAga bhagavate kaheluM che te-pramANe satya karI mAne tathAsUtra, cUrNi, bhASa, niryukita, TIkA, vRni paraMpara, rukamathI cAlataAvele je anubhava. e pramANe sUtranA je je aMga kahelAM che, te satya karI mAne te virUddha upadeza Ape nahIM. vItarAganI A lepI, Apamatie svachaMdI thAya nahIM. vItarAganI AjJA pramANe cAlavuM mahA duSkara che. je je utsarga apavAde vacane. jInezvare bhAkhyAM che, te bhavya prANIonA hita sArU bhAkhyAM che. mATe utsarga mArgane lepI apavAde cAlavuM nahIM ane kAraNe sara apavAdanuM sevana karavuM eja prabhunI AjJA che. vyavahAra mAgane lepI nizcayane pAmavA je purU yata kare che, te mAtAne tyAga karI vAMjhaNune dhAvavA jevuM kare che. tathA kiyA-pUjA paDIkramaNa, pisaha, tIrthayAtrA, paDilehaNa vagerekriyAmArga mukI je ekAnta nizcayamArgane pakaDe che te ubhacathakI bhraSTa thAya che. ane vitarAganI AjJA khaMDana kare che keImAnamAM AvI utsutra bhASaNa kare che, ane navAM navAM manekalpita vacane uccAre che, te paNa vItarAga AjJA virUddha jANavuM. vItarAga bhagavaMte jJAna cimokSa; eTale jJAna ane kriyA e be vaDe mekSa kahyuM che, te mAne nahIM te paNa AjJA virUddha jANave. tathA vicAre je Apa savabhAvamAM ramavuM ane rAgadveSanI pariNati dUra nivAravI tethI mekSa thAya che, te phegaTa paDikramaNa, paDilehaNa kema karavuM! ema je mAne che, te pitAnuM Atmahita karI zakatA nathI. vyavahAra nayanI mukhyatA rAkhI, nizcaya draSTi For Private And Personal Use Only Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra ~~-~~- W<^vvvvvw hRdayamAM dhAraNa karI je bhavya prANIo cAlaze te bhava samudrane pAra pAmaze, gusthAnakamAreha nAmanA graMthamAM kahyuM che ke - kathA---- jai niNamayaM pavajaha, tAmAvavahAra nithyae muyaha, vavahAranao chae-tiththucheo jao bhaNio // 1 // bhAvArtha-je jInevara kathitamatane aMgIkAra karatA he temaja jaina matanA sAdhu thatA he te, vyavahAra ane nizcayane tyAga karazo nahIM. je vyavahAranayane ucheda karaze te tIrtha ne ucheda thaI jaze. A upara draSTAMta che jemake, ke I purUSa niraMtara pitAnA gharamAM bAjarInI reTo khAya che, ke divase kaI grahastha tene pitAne ghera bAsudI purI, dUdhapAka, lADu vigere bhejana karAvyuM. have te purUSa pitAnA gharamAM karelA bAjarAnA roTalA pUrvanA miSTAnnanA svAdane saMbhArI khAte nathI, miSTAnna maLatuM nathI. tema samAdhirUpa dhAnAmRtane yatakiciMta svAda anubhavI, paDikramaNa, paDilehaNa, pramukha kiyA bAjarAnA keTalA samAna jANI tenA upara arUci kare che, te jIva, ubhayathI bhraSTa thAya che. paMcama kAlamAM nirAlaMbana zukala dhyAnane manerathI mAtra mahaMta munioe karelo che. zrImahemacaMdrAcArya vagere temaja hAlamAM sAdhu dharmadhyAnamAM pravatelA evA devAmAM AvatA nathI mATe sAdhupaNuM hAla nathI ema kaI mAne, ane kahe ke vItarAganI AjJA pramANe mAnusArInA lakSaNe te haju prApta thayA nathI te pachI veSa paheravAthI zIrIte guNaThANuM Ave, ema je kahe che te che paNa ajJAnI apUrNa che. utsarga apavAdanA ajANa che. vItarAga AgamanA ajANa jANavA. kAraNa ke zrI bhagavatI sUtranA pacavIzamA zatakanA chaThThA uddezAmAM lakhyuM che ke pAMcamA kAlamAM be prakAranA For Private And Personal Use Only Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir ra dhyAna vicAra nitha thaze tenAthI tIthI pravartaze. vaLI jaina zAstramAM gurUne AcAra vRtti lakSaNa vagere lakhyuM che te prAyaH utsarga mArganI apekSAe che ane A kAlamAM te prAyaH apavAdanI pravRtti che, tethI utsaga vRttivALA muni kevI rIte hoI zake? rASabhanArAca saMghayaNa, mane baLa, dheya tathA prakAranuM hAla nathI te A kAlamAM tevI utsavRtti, jIva kema karI zake tevI utsarga vRtti nathI te paNuM dezakAlAnusAre nigraMthapaNuM vatI rahyuM che. zrI mahAvIra vAmInuM zAsana duSNasahasuri sudhI cAlaze. jethI zrI nizItha, sUtramAM kahyuM che ke-- chakAyanA jIva viSe jyAM sudhI dayAnA pariNAma haze tyAM sudhI bakuza nigraMtha tathA pratisevananigraMtha raheze, te kAraNa thI he bhavya jIve !pravacana rahita ane cAritra nya paMcama kala kadApi nahI hoya. vaLI Aja paMcama kAlamAM sAdhu nathI, ema mAne che te vItarAganI AjJA virUddha che. sthAnAMgasUtramAM lakhyuM che ke sAdhune bahu aticAra lAgatAM dekhIne vaLI temaja AleyanuM prAyazcita koIne graMthAnusAre letAM detAM nahIM dekhavAthI keI ema kahe che ke hAla kaI sAdhu nathI ema kathaka cAritra bhedInI vikathAne karanAra jAve. A bhArata varSamAM A kAlamAM bakuza ane kuzIla e be nigraMtha che. bAkInAM traNa vikeda thayeluM che. tathA ra ka ma punimita bAra bhAvanA--zaza ) tapura gASyi tAvahohara bakuza ane kuzaLa e be prakAranA nirgatha yAvata tIrtha sudhI raheze. vItarAga vacana ati gaMbhIra che mATe temAM bhavyajIe zaMkA karavI te anaMtA dukhanuM kAraNa che. ItyAdi vyavahAra mArga tIrthaMkara prarUpita satya jANu. 5cama kAle bahula saMsArI kRSNa pakSIyA che vItarAma vacanane jyAM pitAnI mati hoya tyAM yukita zI kheMcI jAya che paNa pasmAtamAM mahA nairava duHkha legaSavA paDaze. vaLI vItarAga For Private And Personal Use Only Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. Anananann wrown inanananana bhagavate bhAvanA bArabhAvavAnI kahelI che te samyakrarIte bhAvavI tenuM varUpa lakhe che. te bhAvanA bhAvyAthI vairAgya prApta thAya che ane dharmadhyAkAnI vRddhi thAya che--bAra bhAvanA-gAthA paDhama maNiJcamasaraNaM saMsAro egayAi 'annataM / asuittaM Asava saMvaroya, taha nijjarA navamI // 1 // bhAvArtha-prathama anitya bhAvanA, bIjI azaraNa bhAvanA, trIjI saMsAra bhAvanA, cAthI ekatva bhAvanA, pAMcamI anyatva, bhAvanA, chakI azuci bhAvanA,sAtamI Azraya bhAvanA, AThamI savAra bhAvanA, navamI nirjara bhAvanA lAga sahAvo bohI, dallahA dhammassa sAhagA arihA / eyAoM bhAvaNAo, bhAveavvA payatteNaM // dazamI leka svabhAva bhAvanA, agyAramI bAdhi durlabha bhAvanA, bAramI dhanA kathanAra arihaMta cheA bAra bhAvanA rAtrIe tathA divase jevI rIte bhAvavA yogya che tevI rIte abhyAsa karaze. A bAra bhAvanAnuM kaMIka svarUpa lakhuM chuM. 1 anityabhAvanA. jenuM zarIra vajA samAna ati kaThaNa hatuM te paNa anitya rU5 rAkSasanA bhakSa thaI gayA, te kevaLa keLa samAna A jIvAnA zarIrane anitya zikSasa kema mUkaze? loko AnaMdita thaIne dUdhanI peThe viSaya sukhane svAda le che paraMtu mRtyunA bhayane dekhatA nathI. vaLI he cetana ! A zarIra pANInA parapoTA jevuM che, tene nAza thatAM vAra lAgaze nahIM. tathA jIvItavya hAthInA kAnanI peThe Idra dhanuSyanI po, vIjaLInI peke, sArAganI peThe kSaNika che. lAvaya strIparivAra AMkhanI pAMpaNa peThe caMcaLa che, ane svAmpaNuM For Private And Personal Use Only Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 24 dhyAna vicAra. - AAAAAAA vananA rAjA sarakhuM che. AMkhe jeTalA jeTalA padArtha dekhAya che te sarve pAgalika bhAva che. vinAzI che. he cetana ? ane, zarIrane tuM sArI rIte puSTa kare che temAM rAga dhare che paNa aMte maraNa vakhate tArI sAthe AvavAnuM nathI, ane baLIne khAkha thaI jaze. te khAkhanI maTI thaI jaze ane leke ghara banAvavAnA upagamAM lagADaze, mATe tuM zuM joI malakAya che? tuM kaI bAbatane aMhakAra rAkhe che evI rIte sarva padArthanuM anityapaNuM vicAratAM pyArA putra zrI Adi marI jAya te paNa manamAM zaka dhara nahI, sukhaMjIva sarva bhAvane nitya mAne che te jIrNa pAMdaDAMnI jhuMpaDIne paNa nAza thavAthI rAtrI divasa vilApa kare che, sUrya rAhugrahaNuM dekhI jema kIrtidhara rAjAe saMsAranu anityapaNuM bhAvyuM, tathA baLadane gharaDe, dekhI jema karakaDu rAjAe saMsAra svarUpa anitya vicAryuM, tema bhavya prANIoe saMsAra svarUpa anitya vicAravuM. Ika, caMdra nAge, cakravarti, vAsudeva, baLadeva, rAma, rAvaNa, vALI jevA mahA baLavAna purUSe paNa anitya rAkSasanA bhakSa thayA te tArA jevA pAmara jIva kAlanA sapATAmAM Ave emAM zuM kahevuM ? ema pahelI anitya bhAvanA bhAve. 2 azaraNa bhAvanA. mAtA, pitA, bhAI, bena, putra, kalatra Adi sagAM vahAlAMnuM vidyamAnapaNuM chatAM AdhivyAdhithI sapaDAelA jIvanakALa pakaDI jAya che. matalaba ke mAtA-pitAvidyamAna chatAM AyuSya pUruM thAya eTale karmanA vazapaNAthI paragatimAM jIva cAlyA jAya che, keI rAkhI zakatuM nathI ke ADuM thatuM nathI, ane maratI vakhate jIvane duHkha paDe che, ane tethI arATa zabda kare che, te duHkha sagAM vahAlAM vaheMcI letAM nathI. matalaba ke-keInuM duHkha kaI vaheMcI letuM nathI. tathA vaLI jue ke dvArikA jevI nagarI kRSNa jevA vAsudeva, baLabhadra je baLadeva-ane neminAtha tIrthakara sarakhA tene mAthe dhaNI-vidyamAna hatA te For Private And Personal Use Only Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra, paNa jevAre dvIpAyane dvArakAne dAha karyo, te vAre keIthI rakhANuM nahi ane AkhI nagarIne kSaya thaI gaye, ane kRSNa ane baLabhadra e bane bhAIe mAtA pitAne laI cAlavA mAMDayuM, te paNa laI nIkaLAyuM nahIM, ane mAtA pitA paNa baLI muA. vAsudeva, baLadeva sarakhA mahA ddhAthI paNa mAtA, pitAnuM rakSaNa thayuM nahIM. vanamAM bane paNa nagarIne baLatI jetA jetA tathA pitAnI addhine nAza, tathA chappana kuLa kaTI jAdava vagerane nAza dekhI ekAkI cAlavA mAMDayuM, ane vagaDAmAM jarA kumAranA hAthathI kRSNanuM mRtyu thayuM. te kamane udaya che. jethI mRtyu thakI bacAvanAra keI nathI. vaLI saMbhUma nAma AThame cakavati jenI sevAmAM pacIza hajAra devatA hatA, tApaNu samudramAM buDI maraNa pAmyA. kaI rAkhI zakayuM nahIM. AyuSya AvI rahyuM tyAre devatA nAzI gayA. mATe A saMsAramAM kaI zaraNa bhUta nathI; te phagaTa putra upara ane strI upara mAyA mamatA rAkhI, he cetanA kema karma bAMdhI bhAre thAya che. je je karma bAMdhe che. te he cetana! avazya bhogavavA paDaze. ema manamAM vicAra. " nAnA prakAranA zAstra viSane jANanArA tathA aneka prakAranA maMtra, taMtra jANanArA, tathA aneka prakAranA regenI cikitsA jANanArA, evA purUnI kuzaLatA kALanI sAme kaI paNa karavAmAM samartha thaI nahIM. tathA mahA zUravIra ddhAothI viMTAelA evA sarva purU, kALanA mukhamAM kheMcAtA jAya che. atyaMta dilagIrI ke, prANuone keInuM zaraNuM nathI. vaLI pRthvInuM chatra, tathA merUne daMDa karavAne je samartha, temaja jene jarA paNa kaleza nahote, tathA jenI sevAmAM phroDa devatA. jaghanyathI rahetA hatA, evA anaMta baLavAna tIrthakara bhagavAna paNa lekane mRtyu thakI bacAvavAne samatha thayA nahIM. te pachI bIje kazu samartha che. For Private And Personal Use Only Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra putra, mitra ane strInA neharUpa DAkaNane dUra karavA Ave azaraNuM rUpa mahA vidyAnuM smaraNa karavuM-saMsAramAM kaI paNa jAtanI mUcha rAkhavI nahIM. janma, jarA maraNa sadA pUThe lAgI rahyAM che. te koIne cheDatA nathI. te he jIva! tane kema karI choDaze. mATe dharma dhyAnamAM tatpara thA, ane Atma svarUpa vicAra! A vakhata ane AvI jogavAI vAraMvAra nahIM maLe. parabhavamAM je sAthe khAvAnuM bhAtuM levuM, heya te laI le. mRtyarUpI bAja chavarUpI paMkhIne aNadhAryo pakaDI leze, te vakhate ghasate hAthe cAlyuM jaIza. mATe he jIva! ceta. ceta, ceta. jarAvAra paNa pramAda mA kara. e bIjI azaraNa bhAvanA kahI. 3 saMsAra bhAvanA-buddhimAna temaja buddhihIna, sukhI temaja dukhI, rUpavAna temaja kurUpavAna, garIba temaja rAjA, regI temaja bhegI, svAmI temaja sevaka, vairI rAjA tathA prajA, devatA, manuSya tIrthaMca ane nArakInA aneka prakAranA veSa karmavazapaNuthakI dhAraNa karIne A saMsArarUpa akhADAmAM A jIva nATaka kare che. tathA mahAAraMbha, mAMsa bhakSaNa, madIrApAna, paradArAgamana ane devadravya bhakSaNa vagere karIne jIva pApa saMcaya karI narakamAM jaI paDe che. tyAM narakamAM aMga chedana, agnithI baLavuM, vagere mahAduHkha thAya che; te duHkhanuM kevalI paNa kathana karI zaktA nathI. kapaTa chala bhedathI prANu, tiryaMca, gatimAM siMha vAgha, varU, bheMsa, uMTa, hAthI, gheDA, bhUMDa, sarpa, maghara, kukaDA ane kutarA vagerenA zarIra dhAraNa kare che, tathA te gatimAM sudhA tRSA, tADanatarjana, vadhabaMdhana, haLavahana ItyAdika duHkha te jIvane sadA sahana karavo paDe che. tathA khAdya akhAdya, viveka zunyatA, manamAMhI lAja rahItapaNuM, mA bena ane dIkarI gamana karavA, eka samAnatA niHzaMkatA vallabha che, jyAM evA anArya manuSyamAM For Private And Personal Use Only Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra, niraMtara chavaghAta, mAMsabhakSaNa, cerI, parastrI gamanAdi atyaMta kaniSTa pApakarma mahAduHkha utpanna karanAra jyAM thayA kare che. tathA Aya dezamAM paNa ajJAnatA, daridratA, kaSTa ane bhAgyapaNuM, rogAdikathI pIDita che, tathA parAdhInatA tathA mAnabhaMga, sevakabhAva pramukha dukha bhegavavA paDe che, tathA garbhanA dukha bhogavavA paDe che, jyAM e A saMsAra che, tathA bAla avasthAmAM maLa mUva, dhULamAM AleTavuM, tathA mUtA pramukha, tathA juvAnapaNAmAM dhana kamAvavAnuM mahAduHkha, tathA vRddhAvasthAmAM zarIranuM kaMpavuM, mukhamAMthI lALa paDavI, netranuM baLahINapaNuM, zvAsa, khAMsI, pramukha vyAdhithI mahAduHkhanuM utpanna thavuM ItyAdi jyAM niraMtara che, e A saMsAra che, tyAM evI kaI dazA che ke jIva sukha pAme. tathA sabhyadarzana pALavAthI je chava devatA thAya che, te paNa zeka, viSAda, matsara, bhaya, adekhAI kAma pramukhathI pIDita thavAthI pitAnuM AyuSya dIna manavALA thaine pUrNa kare che. A saMsAramAM strI mArI pitAnI mAtA thAya che, vaLI mA marI ApaNe utpanna thAya che, bena marI ApaNe utpanna thAya che, putra marI pitA thAya che, pitA marI putrapaNe thAya che, zatru marI bhAI paNe utpanna thAya che, e A asAra saMsAra che. A saMsAramAM kaI vakhata tuM caMDALa paNe utpanna thaye, kaI vakhata kSatrIyapaNe utpanna thaye, keI vakhata zAkabhAjImAM utpanna thaye, te tuM phogaTa huM kuLavAna chuM, A nIca halakI jAtine che, mAruM kuLa meTuM che, e phegaTa kema ahaMkAra kare che? ucca nIcanuM kAraNa paNa kama che. kame jIvane vaza lIdhe che. te kama mahaMta munIzvara mahArAjane paNa agIyArame guNaThANethI pAchA nAkhI de che. he cetana! tuM avyavahArarAzi nigodamAMthI vyavahAra rAzimAM AvyuM, te paNa anaMtavAra sUkamanigadamAM gaye tathA bAdaranigodamAM paNa anaMta For Private And Personal Use Only Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 28 dhyAna vicAra kALa AvyA temaja pRthvIkAya, sUkama bAdara apakAya, sUkama tathA bAdara ItyAdika cAra gatimAM tuM bhaTake che. sarva pudagaLa paramANu tuM dehAdipaNe pariNamAvI cUkaye. kAkAzane eka eve pradeza nathI ke tuM pharasyA vinA rahayo hoya, ema anata putra galaparAvartana kALa tuM bhame, te paNa he cetana! tane saMsArane bhaya lAgatuM nathI. A saMsAramAM kaI sukhI thaye nathI. jeNe A saMsArane tyAga karyo te sukhIyA thayA. juo ! thAvagnA putra mahAddhine dhaNa ane vaLI jene batrIza strIo hatI, teNe paNa nemanAtha bhagavAnanI dezanA sAMbhaLI saMsAra asAra jANuM dIkSA grahaNa karI, ane zukaladhyAna dhyAIne mukti pAmyA. anAthI muni pahelAM rAjAnA putra hatA, temane zarIre dAhajavara utpanna thaye, ghaNuM upacAra karyo paNa zAMti thaI nahIM, pachI manamAM vicAra AvyA ke ahe saMsAramAM roganuM kAraNa karma che. meM pAchalA bhavamAM jeje kama karyo che te hAla udaye AvyA che. ema vairAga bhAva lAvI vicAra karyo ke je A rega upazame te huM dIkSA lauM. anukrame rega maTayAbAda sAdhu thayA. anAthI muni vicaratAM vicaratAM pRthvI taLane pAvana karavA lAgyA. temane zreNika rAjAe dIThA ane saMsAramAM pADavA sArU lalacAvyA, paNa jarA mAtra DagyA nahIM, ane zreNika rAjAne bodha pamADe tevA dhaNuM sukhI thayA. ekajavanI sAthe Ave anaMta sagapaNa karyA che. tenA saMbaMdhI vizeSa jevuM te bhuvanabhAnuM caritra jevuM. tathA yazodhara caritra tathA samarAditya caritra vAMcavuM, ke jethI saMsAranI anityatA bhAse. bhavya jIvoe A saMsArane tyAga karI paMca mahAvrata dhAraNa karI, Atma kalyANa karavuM te ja sAra che. 4 ekatva bhAvanA-jIva ekaleja utpanna thAya che, ane For Private And Personal Use Only Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra 27 ekaleAja mare che. ekalAja karmo kare che ane tenu phaLa ekaleAja bhAgave che. jIve atyata mahenata karI je dhana upArjana karyuM che, te dhana teA strI, bhAi, bena, putra, ane sagAMsa'badhI pramukha khAI jaze, ane dhana:pedA karavAmAM je pApakamAM madhyAM che, tenu kula te tene ekalAneja bhAgavavuM paDaze, ane naraka tiryaMca Adi gatimAM jaI bhAgavavuM paDe che. A kevu' Azcarya ! tathA A jIva A zarIranA pASaNu sArU rAtrIdivasa nAnA prakAranA vicAra karyAM kare che, bhame che, dIna pazu dhAraNa kare che, pArakI gulAmagIrI kare che, kula mA~dA uttha"dhana kare che, dharmabhraSTa thAya che, peAtAnA hitamAM ThagAya che, nyAyathI dUra rahe che, anyAyamAM pravarte che, mehamAyAmAM muMjAya che, paNa A deha kRtrima mitra sarakhA parabhavamAM sAthe AvatA nathI. kahyu. cheu-- samae sapae jIva jIvI AsAe sattacittaNaM jaMposiaM sarIraM taMpi tuhana ceva sAhINaM // samaye samaye huM jIva, jIvavAnI AzAe sAtvika bhAve karI je zarIranu poSaNa karyuM che, te zarIra paNa maratI vakhate parabhavamAM tArI sAthe AvatuM nathI. vicAra karo ke, A deha aMte paDayA raheze. sagAMvahAlAM paNa sAthe AvanAra nathI. te potAtAnA svA mAM tatpara che. bhAI, mAtA, ane ena vagere jyAre pudgalamAMthI jIva parabhavamAM jAya che, tyAre pAtapAtAnA svArtha sabhArI rUve che. paNa kAI ema retuM nathI ke--hai putra, he bhAI, he pitA, tamA parabhavamAM kaI gatimAM utpanna thayA haze? tamee ahiM kazuM Atmahita karyuM nahIM tethI tamA sukha parabhavamAM zI rIte pAmaze? AvI rIte koi rAtuM nathI; paNamAtA ema rUdana kare che ke hAya hAtha putra je tuM hayAta haiAta te mane raLIne Apata. strI paNa svAne ve che. ema svAthI A saMsAra che. e paisA kamAIne lAvatA haze teA vAha vAha karaze paNa For Private And Personal Use Only Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra jyAre ghaDapaNuM Ave che, cAlavAnI zakita hatI nathI, tyAre vahAlA putre jene ghaNA pyArathI moTA karyo hoya, te paNa te vakhate judA vicAranA thaI jAya che. aheahe! A saMsAramAM koI koInuM nathI. cetana parane pitAnuM mAnI ahaMpaNAne abhimAna karI kama upArjana kare che. te cetana ! dharma karavAmAM udyamavaMta thA. ane jAga ! jAga ! ajJAnarUpI niMdrAne tyAga kara, ane meharUpI godaDuM dUra kara. pitAnA svarUpane vicAra kara. tuM ane jJAna, darzana ane cAritra e ratnatrayIthI pUrNa che. aja che. amara che. arUpI che. A padagalika vastu tArI nathI. ema AtmahitArthI purUSa bhAvanA bhAve. * he cetana ! tuM janmyA, tyAre kAMI sagAM vahAlAM, bhAI, bena, sI, ane putra sAthe laI AvyuM nahote, te zuM have sAthe laI javA dhAre che? phegaTa te upara kema meha kare che? jema eka vRkSa upara hajAre paMkhIo rAtrIe AvI bhegA thAya che, ane savAra thAya tyAre kaI kaI dizAmAM kaI kaI dizAmAM uDI jAya che. tema A manuSyagatirU5 vRkSamAM sagAMvahAlAM saMbaMdhI ghaNuM che AvIne rahyA che, paNa jyAre AyuSya maryAdA AvI raheze tyAre sarva judI judI gatimAM cAlyAM javAnAM. keI koInI sAthe javAnuM nathI. vaLI he cetanI rAga je upara atyaMta hoya che, tyAM deva paNa thAya che. mATe rAga ane dveSane nivArI samabhAva dhAraNa karI, ekatvabhAvanA bhAva, ke jethI kamakalaMka dUra thAya, ane zAzvata sukha pAme. 5 anyatva bhAvanA A saMsAramAM he cetana ! tuM kaI nathI, ane kaI tArUM nathI. mAtA, pitA, strI, putra, bhAI ane bena pramukha sagAMvahAlAM saMbaMdhi For Private And Personal Use Only Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAna vicAra jyAMsudhI tArAthI teonI kAryasiddhi thAya che, tyAMsudhI teonA prANa samAna tuM vahAle che. paNa kArya (svArthI nahIM thaye te vairabhAva dhAraNa karaze | sarva pilika vastu che cetana ! tArA thakI nyArI che, A zarIra paNa cetana thakI nyArUM che, mana vacana ane kAyAnA vega paNa cetana thakI nyArA che, che vezyAo paNa cetana thakI nyArI che, ATha karmanI vargaNAo paNa cetana thakI nyArI che, pAMca idri paNa cetana thakI nyArI che, ane cetana thakI jIva dravya vinA bAkInA pAMca dravya nyArAM che. cetana thakI bhinna evA pudgala upara mamatA bhAva zakha nahIM. aneka prakAranA khAnapAna upabhAga lepana pramukhathI zarIranI puSTi IcchavI, te paNa phegaTa che. kadAcit A zarIrane keI lAkaDI pramukhathI mAra mAre, te paNa samatA rAkhI sahana karavuM joIe. vaLI aneka prakAranA roga, utpanna thaye chate paNa samatA rAkhavI. je purUSa anyatva bhAvanA bhAve che, tene zarIra, dhana, putrAdikanA vigathI duHkha thatuM nathI. paradezI rAjAne sUrikatA rANIe jhera ApIne mArI nAkhe, tene adhikAra rAyapaNuM sUtra thakI jANa. tathA brahmadattanI mAtA calaNIe pitAnA svArthane mATe lAkha mahelamAM putrane, tathA tenI strIne mAMhI suvADI agni saLagAvyuM, paNa tenuM AyuSya hatuM te suraMga vATe thaI nIkaLI jIvato rahyo. paraMtu mAtAne sneha paNa eTaleja che. vaLI zreNIka rAjAe potAnA keNIkane lehI parUvALo aMguThe mukhamAM rAkhe, parU vagere cusyuM, eTale saneha putra upara hatuM, ane keNukanI mAtA calaNane e putra jIvatA rAkhavAne vicAra nahete, paNa zreNake jorAvarIthI kaNakane uche, teja kaNake pitAne koinA pAMjarAmAM ghAle, juo ! kaI keInuM keI nathI, For Private And Personal Use Only Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra saMsAramAM kaI sAra dekhAto nathI. marUdevI mAtA rUSabhadeva svAmIe dIkSA lIdhI, tethI nehanA vazathI mAre rUSabha zuM karato haze, ema rUdanakaravA lAgyAM. AMkhe paDala AvI gayAM. je vAre bhagavaMta kevalajJAna pAmyA, tevAre bharata vAMdavA gayA, mAtAne paNa sAthe teDI gayA. devaduMdabhinA nAda vagere atyaMta riddhi saMpadA dekhIne sneha truTI gaye, ane vicAryuM ke huM rUSabha rUSabha karatI AMdhaLI thaI, ne rUSabha te ATalI vyaktine bhagave che, ne mAtAne saMbhArate paNa nathI. ahe keI koInuM nathI. kene rUSabha ane konI mAtA, sahu sahunA AtmAnuM kalyANa kare che. ema anyatva bhAvanA bhAvatAM aMtagaDa kevalI thaI kSe gayAM. zrIgautamasvAmI trIza varSa sudhI mahAvIra svAmInI sevAmAM rahyA. temane mahAvIra svAmI upara ghaNe sneha hatuM. je vAre bhagavAna nivaNa pada pAmyA, te vAre evI bhAvanA thaI ke kenA vIra, mAre ATale rAga chatAM paNa temaNe mane pAse rAkhe nahIM, ema bahu vilApa karavA lAgyA. vaLI manamAM vicAra Ave ke vItarAga e te kedanI sAthe sneha rAkhatA nathI. varate vIranA AtmAnuM kalyA zuM karI gayA, ane tuM vIra vIra pikAre che. temAM tAruM zuM vaLyuM. tuM tArA AtmAnuM kalyANa kArya kara, ema bhAvanA bhAvatA kevaLa jJAna pAmyA. ema anyatva bhAvanA bhAvatA AtmAnuM hita thAya che. ghaNuM bhavya prANIo anyatva bhAvanA bhAvatA siddhi padane pAmyA che. 6 azuci bhAvanA jema luNanI khANamAM je je padArtha paDe che te te luNa thaI jAya che. tema A kAyAmAM je je AhAra pramukha paDe che, te mala rUpa thaI jAya che. evI A kAyA apavitra che, tathA rUdhira ane zukra e baMnenA For Private And Personal Use Only Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. meLApathI A kAyA utpanna thAya che. A kAyAne pANInA so ghaDAthI navarAvIe, temaja kasturI pramukha sugaMdhI dravya cepaDIe te paNa aMdara rahelI azucine koThe pavitra thatuM nathI. caMdana, kasturI, agara, kapura, pramukha sugadhI vastuo sAthe paNa A zarIrane saMbaMdha thAya che. tyAre anya kALamAM durgadharUpa thaI jAya che. te pachI vicAro ke A kAyAne koNa buddhimAna pavitra mAne? nagaranA ghaDanALAnI peThe A kAyAmAMthI maLa, mUtra nIkaLyA kare che. kAcanA kaTakA jevI A kAyA upara zI mAyA karavA jevI che. purUSanA navakAramAMthI ane strInA bArAramAMthI azuci vahyA kare che. he! jIva! tuM durga dhi durathI dekhI mukha macakoDe che, paNa jANatA nathI ke tAruM zarIra paNa dugadhithI bharyuM che. mallikumArIe A bhAvanAthI che mitrone pratibaMdha pamADa. * * gabhavAsamAM te A jIva azucimAM rAtrI divasa lapaTAIne rahe. tenuM svarUpa saMkSepa thakI kahe che - strInI nAbhinI nIce be nADI che, te be nADI phalane AkAre che. tenI nIce AMbAnA mAMjaranA AkAre mAMsanI pezI che. te je vAre strIne jatu kAla hoya te vAre te mAMsanI mAMjara kuTe che ne mAMhethI rakta vahe che. jIvanI utpatti vize je adhamukha kulane AkAre ni che. tyAM purUSanuM vIrya prApta thAya che ane je vAre yoni mizrita hoya te vAre jIva upajavA yugya thAya che. ane vIrya prApta thayA pachI bAra muhUrta sudhI jIvanuM upajavuM thAya che, eka jIva paNa upaje, be tathA traNa tathA utkRSTa nava lAkha jIva upaje. iAththae joNI saMbhavaMti, beiMdiyAu je jIvA, ukkosanavalakhA jaatiegbelaae.|| 1 // For Private And Personal Use Only Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 34 dhyAna vicAra, te jIvanu jaghanyathakI AyuSya mata mahatanuM hAyache. utakRSTa phroDa pU varSanuM hoyache, je jIva upaje tenA pitAnI sakhyA kahe che. eka hAya, athavA e hAya. athavA navase pitA hAya, strInI jamaNI kukhe putra heAyache, DAbI kukhe putrI hoyache,ane madhya bhAgamAM napu - saka hAyache manuSya utkRSTa garbhamAM khAra varSa raheche.tiyaca gatimAM utkRSTa ATha varSa raheche. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir garbhamAM jIva prathama samaye mAtAnu rUdhIra ane pitAnu vItha eene AhAra kare che. tevAra pachI tenu Mja zarIra badheche, yAvata SaT pati purI kareche ema karatAM jyAre sAta divasa thAyache tyAre pANInA parapoTA jevaDo thAyache, te vAra pachI AMkhAnI goTI jevaDA thAyache, te thAra pachI mAMsanI pezI jevaDA thAyache, ema anukrame ceAthe mahIne mAtAnA aMganA vadhArA thAyache. pAMcame mAse pAMca aMga thAyache, chaThe mAse rUdhIranA sa`graha thAyache. sAtame mAse sAtase nADI a'dhAyache tathA pAMcase paisI khadhAyache tathA, nava dhamaNI nADI thAyache tathA rAmarAjI pragaTeche rAme karI AhAra grahaNa thAyache ane samaye samaye pariNameche. sa` zarIre maLIne sADItraNa kroDa rAmarAjI hAyache, AThame mAse sarva aMgopAMga sapUrNa thAyache. garbhamAM rahela jIvane laghunIti. vInIti, salekhama, aLakhA, pramukha kAMI hotA nathI, garbhamAM rahA thakA je AhAra jIva kare te AhAra iMdriyanI puSTi kareche, hADa tathA meda pramukhanI vRddhi kare che, garbhamAM mAtA AhAra le te garbhanA jIva paNa AhAra leche. mAtA duHkhI thAya te garbhanA jIva paNa duHkhI thAyache, garbhamAMthI jIva cave teAnaraka. tIya "ca, devatA, ane manuSya e cAra gatimAM upaje che, mAtA suve te pAte suveche, mAtA jAge te pote jAgeche, evI rIte azuci apavitrathI bharelA jIva garbhA vAsanu' anatu duHkha bhogave che mahAmaLa mUtranA bharelAM sthAnakamAM vasavuM paDe che. evI rIte nava mAsa sudhI jIvane garbhAvAse rahevuM paDeche. pitAnAthI nu' khaLa ghaNuM hoya k For Private And Personal Use Only Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra ra5 te purUSa vede chava thAya che tathA mAtAnA rUdhIranuM baLa ghaNuM heya ane pitAnA vIryanuM baLa thavuM hoya che te strI vede chava thAya che, tathA vIrya baLa samabhAge heAya che tenapusaMka veda bAMdhe che. temAM keIjanmatI vakhate mastake karI Ave che, keInA pahelAM paga Ave che ke ADe Ave che. te sarve puNA pApanAM phaLa che sarva jIva pitAnI pUrvanI avasthA saMbhAre te durgacchA kareja nahI. kemake garbhavAsa naraka nI kuMbhI pAka sarakhe che. che ke jIva gamavAsanI avasthA bhUlI jaIne juvAnInA madamAM chAyAthake aNacinI duchanA ghaNI kare che te ajJAnI che. zarIramAM aDhAra pAMsaLI pariSTa kaDaka nAme saMdhinI che. bAra pAMsaLI kaDaka, be vAsAnI che. cAra palanI jIbha che. be palanA netra che. ATha palanuM hadaya che. zarIramAM eka sitera manAsthAnaka che. zarIramAM eka vaDInItinuM tathA eka laghunItinuM ema be snAyu che. traNaseM hADanI mALA che. navase nADI che. sAtameM zIrA che. pAMca mAMsanI pesI che. nava dhamaNanI nADI che. sADI traNe keTI romarAya che. eka ne sATha nADInAbhI thakI ucI cAle che. te mastakanA badhAnI che, tene rasa haraNI kahe che. te mastake rasa pahoMcADe che. e rasa haraNI nADIne jeTale upaghAta thAya teTalI reganI prApti jANavI. ane AMkha, kAna, nAka, tathA jIbha enA baLane haNe che. tethI rega thAya che, pIDA kare che, e sarva urva nADInA phaLa jANavAM. tathA vaLI ene sATha nAhI nAbhithakI uThI te nIce cAlIthI pagane taLIe baMdhANI che. te nADIne upAta thAya te netra, japAne, mastakane, AdhAsIsI, ane yAvat adha thAya che. tyAM sudhI paNa e enAM phala jANavA tathA eka ne ATha nADI nAbhi thakI je upaDI te ticha cAlI hAthanA AgaLa sudhI pahoMcI che tenA upalAtathI che be pAsAnI vedanA, peTanI vedanA, mukhanI vedanA, ityAdi sarva enI For Private And Personal Use Only Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra, rasa haraNInA ghAta thakI, upaje che. tathA eka ne sATha nADI nAbhithakI guDhasthAnaka sudhI pahoMcI che tenA upaghAtathI pezAba roga, vaDInIti rega, tathA karamIyAnI utpatti thAya che, tathA harasa vikAra vagere roga thAya che. tathA pacavIza nADI nAbhithakI upajI te salekhamane uddharavA vALI che. tenA upaghAtathI salekhama thAya che. tathA pacIza nADI pittanI dharanArI che. tathA daza nADI vIryanI dharanArI che. ItyAdika purUSane sAtase nADI hoya che tenI rasa haraNuM Adi nADIone upaghAta na hoya te zarIre sadAya sukha rahe che. ane te rasa haraNI nADIne kaMI upaghAta tharyo hoya te te prakArane rega thAya che. strIne chazene sItera nADI hoya che. ane napuMsakane chaze ne eMsI nADI hoya che. tathA purUSane je pAMcase pesI mAMsanI kahI che te mathI (30) trIza pesI ochI strIne hoya che. A zarIra mahA durgadhanuM sthAna che. lokonI dugarachA karavAthI ghaNu kama bhegavavAM paDe che. mATe koInI dugarbha2chA karavI nahI. vaLI jAti, rUpa, mada paNa karavAthI cAra gatimAM mahAduHkha bhogavavA paDaze. je A zarIra hAla sugaMdhI dekhAya che te kSaNamAM kharAba thaI jaze. mATe pudgala upara rAcavuM nahIM ane abhakSya bhakSaNa karI pApanI rAzi upArjana karavI nahIM. e bhavyA prANIne gya che. sAtamI Azrava bhAvanA. mana ga, vacana yuga ane kAya egathI zubha azubha karmanuM grahaNa karavuM tene Azrava jInezvara bhagavAna kahe che. sarva ja viSe maitrI bhAvanA guNAdhika jemAM pramoda bhAvanA. avinIta ziSya Adi upara mAdhyastha bhAvanA ane duHkhI che upara kArUNya bhAvanA, AcAre bhAvanAothI je jenA aMtakaraNa For Private And Personal Use Only Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. 37 nityavAsIta hoya te ja betAlIza prakAranAM puNya upArjana kare che. ane AdhyAna, ridra dhyAna, pAMca prakAranA mithyAtva, saLa prakAranA kaSAya, navanekaSAya, pAMca prakAranA viSaya, pAMca prakAranAM avRta ane paccIza prakAranI pApa kriyA teonAthI je jIvenAM hRdaya vAsIta hoya che te che khAsa prakAranuM pApa karma upArjana kareche. tathA arihaMta, upAdhyAya, susAdhu, siddhAMta, dvAdazAMga, sAdhvI zrAvaka, ane zrAvikA, ItyAdinA je guNa kIrtana, stuti kare che te zubha karma upArjana kare che. tathA guNavaMtanI niMdA karI, svakapala kalpita matane upadeza vagere je Ape che, te azubha kama upArjana karI anaMta saMsAra rakhaDe che. je purUSe abhimAnanA chAkamAM caDhayA chatA mAna pUjAnI khAtara jInezvara bhagavaMte kahelA Agamene ulaTe artha kare che, ane kuyukita karI lekone bharamAve che ane jagamAM sAdhu nAma dharAveche, satya zuddha paraMpara zrI hemacaMdrAcArya mahArAja tathA zrIhIravijayasUri jevA mahaMta purUSenA vicAromAM doSa kADhe che, te che-mithyAtvanA jore cAra gatimAM rakhaDanArA thAya che, usUtra bhASaNanI AyaNa levAtI nathI. mATe he bhavya prANIo! svacchadatAnA jorathI agara prajJAnA abhimAnathI kaI vakhata kuyukita jainAgamamAM karaze nahIM, kAraNa ke zAstramAM zrIabhayadeva sUrijI mahArAjae kaheluM che ke-gAthA daMsaNa bhaho bhaTho, daMsaNa bhahoi naththinivvANaM // sijati caraNa rahiyA, daMsaNa rahiyAna sijati // 1 // cAritrathI bhraSTa thAya che, tenuM te kaI vakhata Atmahita thAya che, paNa vItarAga vacananI jeNe pratIti karI nahIM ane te thakI ulaTI daSTi karI te cha AtmAnuM kalyANa karI zakatA nathI-mahAbuddhimaMta evA zrI munisuMdara gurUjI mahArAje upa For Private And Personal Use Only Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 38 dhyAna vicAra. deza ratnAkara nAmanA graMtha banAvelA che, temAM lakhyu che kevAyA pazALa viniyo, vili barAmAsayA vihibahu mANI dhannA, vihiparUkha adusagA sayA bhASA-jene nikaTa mAkSa che, tevA purUSone vidhi cAga hoya che. tevA purUSAne dhanya che. vaLIbhagavaMte kahelI je vidhi, kriyA, AcAra, vanA, tene AcaravAvALA purUSone dhanya che, vaLI je peAtAnAthI vidhi mA thatA na hoya tApaNa vidhi mArganuM bahumAna kare che, praza'seche, satyamAneche, tene paNa dhanya vAda ghaTeche. vaLI je vidhi pakSane kRSaNa ApatA nathI arthAt tene khATA kahetA nathI, tevA purUSAne dhanya che. kahyu che ke--AcA Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vA, 5 dhanA // Asanna siddhiANaM, vihibahumANo havaM sikesiM pi. // vihicAo abhizi, abhavvadUrabhavva jIvANAM // 1 // For Private And Personal Use Only 1 // je AsannabhavI purUSo che, tevA keTalAkane vidhi mAnu mahu mAna hoya che. gurUgamathI je cAlI AvelI kriyA anuSThAna -sUtra, niyukita, cuI, bhASya, vRtti, te thakI viparItapaNuM abhavya jIvAne tathA bhavya prANIone hAya che, eTale abhavI tathA kuralathI tene vidhi mAnA khapa hAtA nathI ane te vidhinA tyAga karI cAle che. mATe he cetana!tuM utsUtra bhASaNa karIza nahIM. kAraNu ke tethI mahArArava duHkha bhAgavIza, apekSAe jJAna ane kriyAne samaja ! tathA vaLI je jIva mAMsa bhakSaNa kare che, surApAna kare che, jIva ghAta kare che, cArI, jugAra, paraDhArAgamanAdi kare che, khAvIza abhakSya khatrIza anata kAcanuM bhakSaNa kare che, jugAra rame che, pApathI lakSmInA saMcaya kare che, te jIva azubha kama' upArjana kare che. kaleza karavAthI, ane paranI nidA karavAthI, jIva azubha ka upArjana kare che.-upadezamalAmAM kahyuM che kendra Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dhyAna vacAra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir paradose jayaMto na lahai, adhyaM jasaM na pAvai // - surya vikuNas satuM, baMdhakammaM mahAghoraM // 1 // bhASA :-cetana pArakAnA dUSaNA kADhatA . chatA artha kAMI pAmatA nathI ane pArakAnAapavAda kRSNeA khelatA chatA yazakIti pAmI zakatA nathI, ane niMdA karyAM thI sajjana, mitrane paNa ni'daka purUSa zatru kare che. ane para doSa bolatA chatA mahAdhArakamAM badha che. vaLI adekhAI, dveSa vinA saMsAranI kAraNIbhUta evI pArakAnA dUSaNunI kathA thatI nathI. e mATe nikapaNuM vavuM. mAsa dhAre che ke, pArakAnA dUSaNa kADhIza eTale mArI meATAI thaze paNa jANatA nathI ke kAyalA cAve lAla sukha kadI thAya nahi. kALu ja mukha thAya, tema pArakI niMdAthI potAnI mahatvatA echI thAya che, ane parabhavamAM dArUchu duHkha bhogavavuM paDe che. mATe AtmaDhitAthI jIve paranAM kRSaNa kadI uccAravAM nahi. vaLI jIve mAyA paNa karavI nahi. kapaTathI hajAro varSa sudhI cAritra pALyu' hoyache, topaNa niSphaLa thAya che. mAsa mAsane aMte pAraNuM kare. ane lukhuM anna vahere, paNa jo manamAM kapaTa che te tethI anata vakhata janma maraNa thaze. --bhUmi zayana karavuM, keza lucana karavuM te pazu sukara che, paNa mAyAne tyAga karavA duSkara che. zrImad yazeovijayajI upAdhyAyajIe kahyu che, keH-- nagna mAsa upavAsIyA suNeA satAjI, zItha lIe kuza anna guNuvattAjI; garbha ana'tA pAmaze suNeA satAjI, jo che mAyA manna, jIva'tAjI. Ta For Private And Personal Use Only ityAdika vacanathI mAyAne tyAga karavA. eja hitakAraka che. aDhAra pApa sthAnaka sevavAthI azubha karmanA adha thAya che. mATe huM cetana ! Azrava dvAra sevIza nahi. manuSya janma pAmI savara Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 4. dhyAna vicAra. karaNI kara ! tethI mokSa sukha pAmI zakAya che. 8 AThamI savara bhAvanA. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir * AzrayanA niSa ( zakavu' ) tene savara kahe che. savaranA e prakAra che. eka deza savara, anebIjo sava savara te ayeAgI kevalImAM hoya che, ane deza savara eka e ityAdi AzravanA tyAga karanAramAM DAya che, vaLI saMvaranA bIjA be prakAra che. eka dravya savara ane khIjo bhAva savara. temAM je karma pudgala AzraNane jIva grahaNa kare che, tene dezathI agara sathI AvatA rokavA tene dravyasavara kahe che, ane sa'sAra karaNI bhUta kriyAne tyAga karavA je AtmAnA adhyavasAya upaje che te bhAva savara che. - / AtmAthI purUSa mithyAtva avirati, kaSAya, ane yeNa pramukhane tyAga kareche ane A dhyAna ane rIdradhyAna tajI dharma dhyAna ane zukala dhyAna dhyAveche. krAya ne kSamAthI jIteche. mAnane mRdutAthI jIteche. mAcAne saralapaNAthI jItecheane lAbhane satoSathI jIteche, pAMcadri ceAnA trevIza viSayAne jIteche, pAMca samiti ane traNa guptie guptA rahe che; mAvIza parisahune jIteche. daza prakAranA yatidhamAM lIna raheche, SaD dravyanA guNa paryAyanu svarUpa vicAreche, Atma upayAgamAM varte che evAne mekSanI lakSmI avacce prApta thAya che. 9 navamI nirjarA bhAvanA. saMsAranI kAraNIbhUta je karmanI saMtati tene atizayathI je nAza kare tene nirjarA kahe che. nirjarA e prakAranI che, eka sakAma nirA ane bIjI akAma nirA; temAMthIsakAma nirA te samakti dhArI-sAdhu zrAvakane hoya che. bAkInA ceAgI sanyAsI phakIravagerene akAma nirjarA hoya che. amArA karmanI nirjarA thAya ane amane mekSa maLe evA AzayathI je purUSA tapa pramukha kare che, te For Private And Personal Use Only Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra 41 sakAma nijA kare che. ane e kendriya, dvIndriya, Adi jene vizeSa jJAna te nathI paraMtu-vadha, baMdhana, chedana, tADanA, ane tarjanA Adi kaI jogavavAthI kamanI nirjarA thAya che, te akAma nirjarA che. nirjarAnA bAra bheda che. cha bAhya ane cha AtyaMtara tenI gAthA-- aNasaNa muNoariyA, vittisaMkhevaNaM rasaccAo // kAyakilesosalINa yAya vajjo tavo hora // 1 // e cha bAhya nirjarAnA bheda che. tathA Abhya 2 nirjarAnA che bheda kahe che tenI gAthA- pAyAchittaM viNao, veyAvacca taheva sjjaao.|| jhANaM ussaggovia, abhibhaMtarao tavo hoI // 1 // ItyAdithI kama kalaMka dUra thAya che. mATe he bhavya jI vrata paccakhANano Adara karo. bAla tapasvI glAnI jJAnInuM vaicAvacca kare. jIrNoddhAra kare. zatruMjayAdi tIrthanI yAtrA. citya bhakti tathA ubhaya kALa Avazyaka karaNI kare, kamasUDana kanakAvalI siMha nikrIDita varSa pramukha tapa karo. pisaha sAmAyika pramukha karaNI kare. gurU upadeza vinaya pUrvaka sAMbhaLe tathA jJAnane abhyAsa kare. bIjA bhavya jIvone jJAna bhaNAvI samyatva dAna Ape ke jethI mahAnirjarA thAya. draDhaprahArI tathA matArtha muni, DhaDhaNuMkumAra tathA sukezala muni vageree nirjarAthI kaThINuM karma khapAvyAM che. gajasukumAra, munIzvarane dhanya che ke jene somIla brAhmaNe mAthAnI khoparImAM aMgArA bharI mahAduHkha dIdhe chate paNa jarA mAtra krodha karyo nahIM, ane kaThINa kama khapAvyAM. vaLI cauda hajAra munimAM utkRSTa ane jenI vIra bhagavaMte prasaMzA karI evA dhannA munine dhanya che. he jIva! tuM paNa evA tapa kayAre AdarIza. nirjarathI jIva mekSa sukha pAme che. For Private And Personal Use Only Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ra www.kobatirth.org JAna vicAra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only M 10 dazamI lAvabhAva bhAvanA. pRthvI, caMdra, sUrya, graha, nakSatra, tArA, parvata, naraka, sva ane leAkAkAza maLI eka loka kahevAya che, leAkanA AkAra nainAgamamAM A pramANe batAvyA che. jema kArya purUSa jAmA paherIne peAtAnI kamaramAM banne hAtha lagADI paga pasArI ubhA rahetenA AkAre lAka che, te leAka dharmAstikAya, adhama stikAya, AkAzAstikAya, puznagala anejIva e cha dravyathI vyApI rahyAchetathA utpatti, caiyaane dhrAbyae traNe svarUpasa'yuktache. anAdi anatache keAnA banAvela nathI. keTalAkajIveAjagat kattA Izvarane mAneche tathAvAne paNa izvara manAve che. tetemanu mAnavu zazazRMgavat khoTu che. e lAkanA traNa bheda che. 1 udhvalAka adhA leAka, ane tI leAka. purUSAkAreje leAka che, tenI nAbhinI nIcI jagyA tene adheA leAka kahe che. te adheA leAka sAta rAjathI kAMikajhAjherA che. tathA sAtarAja mATe nAbhithakI uparanA bhAga che, tene urdhva leAka kahe che. tathA je nAbhinI jagyAnA bhAga che. tene tIchA lAka kahe che, have te traNa leAkanu kiMcit svarUpa dekhADIe chIe, adhA leAkaneviSe sAta pRthvI che, pahelI pRthvI ratnaprabhA nAme che. ratnaprabhA pRthvIne eka lAkhane ezI hajAra padma che. te merU patanI samabhUtalA pRthvInA bhAga thakI gaNavA, have eka lAkha ane eMzI hajAra pRthvInA piDamAMthI eka hajAra nIce sukIe ane upara eka hajAra yojana upara mukIe-khAkI madhyamAM eka lAkhane aDDAttera hajAra pRthvInA piDa rahyA. temAM tenA tera bhAga karIe temAM tera narakanA pAthaDA che. tenA vacalA AMtarA khAra rahyA te madhye daza AMtarAmAM bhuvanapatinI, deza nikAyanA dRza devatA che, ane be AMtarAM khAlI che. have hajAra ceAjana je pRthvI upara rahI te madhye sA yojana upara mUkIe ane sA yejana nIce Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra, mukIe madhye AThagsa pejana maLe ATha vyaMtara nikAyanA de rahe che. tathA uparanA se jana rahyA temAM dazajana nIce mukIe ane upara daza ejana uparamukIe, bAkInA madhyanA eMzI yojanamAM ATha jAtinA vANA vyaMtara de rahe che. bhuvanapati tathA vyatara jAtinA dene rahevAne ratnamaya AvAsa che. pahelI narakanA tera pAthaDA thAya tenA sava maLIne 30 trIza lAkha narakA vAsa che, te naraka pRthvI nIce eka rAja khAlI che, tyAra bAda bIjI naraka pRthvI Ave che, bIjI narakamAM agIyAra pAthaDA che, tyAMthI eka rAja gae chate trIjI pRthvI vAlukaprabhA nAme Ave che temAM nava pAthaDA che. tyAMthI eka rAja gae chate cothI pRthvI paMkaprabhA nAme Ave che temaNe sAta pAthaDA che. tyAMthI eka rAja gae chate pAMcamI pRthvI dhuma prabhA nAme Ave che te maLe pAMca pAthaDA che. tyAMthI eka rAja gae chate chaThThI pRthvI tama prabhA nAme Ave che tyAM traNa pAthaDA che. tyAM thakI ekarAja jhAjherI sAtamI tamatamaprabhA nAme pRthvI Ave che tyAM atyaMta aMdhakAra che, te sAtamI pRthvInI ghaNI vedanA che, tyAMthI eka rAja gae chate aleka Ave. have sAte pRthvInuM paheLApaNuM kahe chepahelI pRthvI eka rA ja lAMbI paheLI che, bIjI pRthvI berAja lAMbI paheLI che, trIjI pRthvI traNa rAja lAMbI paheLI che. cothI pRthvI cAra rAja lAMbI pahoLI che. pAMcamI pRthvI pAMca rAja lAMbI pahoLI che. chaThThI pRthvI cha rAja lAMbI pahelI che, sAtamI pRthvI sAta rAja lAMbI pahelI che, pahelI nakanA karatAM bIjI narakanI anaMta gaNI vedanA che, ema uttarottara sAtamI narakamAM anata guNa vedanA vadhAre jANavI ene ghaNe vistAra pannavaNuM ane jIvAbhigamamAM che. . have tacha lekanuM svarUpa kahe che. prathama jabudvIpa eka lAkha janane lAMbe paheLe che ane tene sarva dvIpa samudra vITIM raho For Private And Personal Use Only Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra, che. tenA madhya bhAgamAM merU parvata che. te eka lAkha jejana u che, dazahajhArajana la pahoLe che, tenI pUrva pazcima dizAe mahA videhakSetranI zeLa zoLa vijaye che, bane maLI batrIza vijaye che, tathA himavaMta ane mahA himaMvata Adi cha kSetra jugalIA nA che, tathA eka bharatakSetra ane airAvata e be kama bhUminA kSetra jaMbudvIpamAM che, te uttara dakSiNe che. tathA chapanna aMtara dvIpa che, tathA jaMbudvIpane jagatine koTa che. tene cAra daravAjA che, tathA uttarakurUne viSe sudarzana nAma jaMbu vRkSa che, jabudvIpane pharate lavaNa samudra jANa, lavaNa samudra be lAkha janane che. te madhye pAtALa kalazA che, te madhyethI jyAre pANI ubharAya che. tyAre bharatIo thAya che. tenuM pANI khAruM che, tene paNa pharatI jagati AvI che tenI varadhI 16 soLa lAkha jojana mAMhI che. tene pharate dhAtakIkhaMDa che, tene vize jaMbudvipa karatAM bamaNA kSetra jANavA. tathA merU parvata paNa be jANavA. e be merU parvata 84 rAzI hajhAra jana uMcA che. tathA be IphavAku parvata che. tathA dhAvaDInuM vRkSa che, tene pharatI jagati che. te dvIpa cAra lAkha je jana paheLe che, tenI paridhiekatALIsa lAkha yojana jhAjherI che. tene pharate kALodadhi nAme samudra che. te ATha lAkha janane paheLe che. tenI pharatI ekANuM lAkha jana jhAjherI che. tene pharate pukharavara nAme dvIpa che, tenA madhyabhAgane viSe manuSyattara parvata valayAkAre paDe che. tenI aMdaramAM aDadho je dviIpa te madhye sarva dhAtakI khaMDanI piMThe samajI levuM, paraMtu tenAM kSetra dhAtakI aMDa karatAM bamaNAM moTAM che. e aDhI dvIpamAM manuSyanI vasati che, tathA aDhIdviIpamAMja manuSyanuM janma ane maraNa thAya che. aDhIdvIpa bahAra manuSyanuM janma maraNa thatuM nathI. aDhIdvIpane viSe tIrthakara, For Private And Personal Use Only Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra kevaLI, gaNadhara, AcAra, upAdhyAtha ane sAdhu ityAdi dharma marUpanAra hoya che. aDhIdviIpanI bahAra devatA tathA tiryaMcano rahevAsa che, aDhI dviIpanI bahAra asaMkhyAtA dvIpa samudra che. chele svayaMbhU ramaNa nAme dviIpa che. tevA rAjanA vikhame ( eka rAjane cothA bhAga) paheLe che. te thakI svaya bhUramaNa nAma samudra pahoLe che. eTale aDadhA rAjalaka jhAjhere pahoLo che. aDhIdvIpanI bahAra je cadra, sUrya, graha, nakSatra ane tArA che, te sthira che. jyAMsUrya che tyAM sadA divasa hoya che, ane jyAM caMdra hoya che. tyAM sadA rAtrI hoya che. caMdra tathA sUryanuM AMtara pacAsa hajAra jananuM che. have urdhva lokonuM svarUpa kahe che - pahele devaleka sudharma nAmane che, tyAM batrIsa lAkha vimAna che, sarva ratnamaya che, te thakI uttara dizAe barAbara izAnadeva loka che tene viSe aDDAvIza lAkha vimAna che, tenA idranuM nAma devalokane nAme samajI levuM te be devaka lagaDIne AkAre che, tenA upara sanas kumAra devaloka dakSiNa dizAe che temAM bAra lAkha vimAna che; te thakI uttara dizAne viSe maheMdranAmA devaloka che tene viSe ATha lAkha vimAna che, tenA upara pAMcamuM brahma devaloka che, tenA viSe cAra lAkha vimAna che, tathA kRSNarAjI tyAM che, tathA nava lekatika devanAM nava vimAna che. te tIrtha karanI dikSA samaye sUcanA ApavAmAM Ave te devane rahevAnuM tyAM che, te devaloka pAMca rAja lAbuM pahoLuM che, tenA upara chaThuM lAMtaka nAma devaka che, tene SiSe pacAsa hajhAra vimAna che, tenA upara sAtamuM mahAzuka nAmA deva loka che, tene viSe cAhIza hajhAra vimAna che. tenA upara AThamuM sahasaranAmA deva che, tene viSe cha hajhAravimAna che, tenA upara navamuM Anata nAmA deva leka che, te thakI uttara dizi For Private And Personal Use Only Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir bAna vicAra. dazamuM prANuta nAmA devaleka che, te be deva lekanAM maLIne cAra vimAna che, te be deva lekane viSe prAkRta nAmA ekaIMdra che. te upara AraNa nAmA devaleka dakSiNa dizAmAM che. te thakI uttara dizAne vize azruta nAmA bArame devaloka che, te be devakanA maLIne traNa vimAna che. te be devalokane azruta nAmane eka iMdra che. e bAra devalokanA ka5 devatA che. te uparanAne kalpAtIta kahe che. bAra devaloka upara nava raiveyaka che, te nava veyakanA traNasone aDhAra vimAna che, te upara pAMca anuttara vimAna che. tenAM nAma. 1-vijya 2-viyaMta 3-yaMta 4-aparAjIta 5-sava siddha-te madhe vijayAdika cAra vimAna cAra dizAne viSe che. ane pAMcamuM savArtha siddha nAmA vimAna lAkha jana lAMbuM pahoLuM madhya bhAgamAM che, te vimAnanI davA thakI bArAjana upara siddha zilA che. te madhyamAM Aje jana jADI che. cheDe mAkhInI pAMkha jevI cheDe pAtaLI che. te pIstAlIza lAkha jananI lAMbI pahelI che. te siddhazilA upara eka yejanA trevIza bhAga mUkIne upara vIzamA bhAgamAM siddha, paramAtmA ajara, amara, avinAzI, anaMta jJAnamaya, anaMtadarzanamaya, anaMtacAritramaya, evA anaMta guNAdhArI che, eka samayamAM cAdarAjalakamAM rahelA dravya guNa paryAyane jANI rahyA che. pahelA tathA bIjA devalokanA devatA manuSya, tiryaMca, pRthvI, pANI, vanaspatimAM upaje, tathA AThamA devalekanAM deva manuSya tIrtha cama upaje, ane nIce jIva AThamA devaloka sudhI jaya che, have te cidarAja loka uMcapare che. te madhye eka rAjaleka lAMbe paLa paNe cauda, rAja sudhI tene trasa nADI kahe che. e trasa nADI ne viSe trasa jIva che, bAkI sarva lekane viSe pAMca thAvara bharelAM che. For Private And Personal Use Only Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. 0 cetana! tuM e cauda rAjalakane anaMta vAra janma maraNa karI pharasyo che, tenuM kAraNa ajJAna mithyAtva che. jyAM sudhI zuddha dharmanI prApti thatI nathI tyAM sudhI jIva saMsArane pAra pAmI zakatuM nathI. sadharmanI prApti thavI atyaMta durlabha che, te have dekhADe che. 11 bAdhi durlabha bhAvanA. pRthvI, 5NI, agni, vAyu, ane vanaspati, te mAM pitAnA karelA kliSTa karmathI chava paribhramaNa kare che, A bhayAnaka saMsAramAM anaMtA anaMta pudgala parAvartana karatAM thakA A jIva akAma nirjarAthI temaja puNya upArjana karavAthI bedriya tedriya cAre driya ane pacaMdriyarUpa trasamaNuM pAme che. kahyuM che ke || gAthA || narattaM AyariyAkhittaM khitteviviulaMkulaM / kuleviuttamAjAi jAie ruva saMpayA // 1 // ruve vihu arogittaM arogitte cirijIviyaM / hiyAhiyaM cavinANa jIviye khalu dulahaM // 2 // bhAvatha-manuSyapaNuM pAmyA chatAM paNa Arya kSetra pAmavuM durlabha che. ane Arya kSetra prApta thaye chate paNa sArU kuLa pAmavuM durlabha che, ane kuLane viSe paNa uttama jAti pAmavI durlabha che, ane jAti pAmyA chatAM paNa paceMdriya saMpUrNa Adi saMpadA pAmavI durlabha che. ane paMcaeNkriyAdI rUpa saMpadA chatAM paNa agitva eTale nigIpaNuM prApta thavuM durlabha che. ane roga rahita kAyA chate paNa lAMbA vakhata sudhI jIvavuM te durlabha che. ane lAMbA vakhata sudhI jIvI For Private And Personal Use Only Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 48 A www.kobatirth.org dhyAna vicAra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir tanya pAmyA chatAM paNa vItarAga AjJA pramANe hita ane ahitanuM jANavu nice karIne durlabha che }} } samvami savaNe dhAraNaM tahA, / dhAraNe sahANaMca sahANe vi saMjamo // 3 // bhAvArtha-temAM paNa sadharma je vItarAga prarUpita, tenu zravaNa te durlabha che ane zravaNa dhArI rAkhyAM chatAM paNa sahaNuA thavI te atyaMta durlabha che, ane tema chatAM paNa sayamanI prApta thavI atighaNI kaThINu che, edhi bIjane ropanArI karmakSaya karanArI evI arihaMta bhagavAnanI vANIno lAbha thavA atyaMta durlabha che, jo A jIve ekavAra paNa samyaktva rUpa AdhinuM pAlana karyuM hota te ATalA bhava sudhI saMsAramAM rakhaDavuM na paData. je purUSo atIta kALamAM siddha thayA vartamAna kALamAM siddha thAya che, ane bhaviSya kALamAM mekSa jaze,te sarva edhi bIjanu phaLa che, te kAraNathI bhajja jIvAe edhibIjanI prApti thavAmAM yatna karavA joie. zrImuni suMdarajI mahArAjajIe upadeza ratnAkara graMthamAM kahyu` che ke-- gAthA. saMsAra sAgara mirNa paribhatehi saMgha jIvehiM | gahiANi amukANia anaMta modavvaliMgAI // 1 // bhAvA--A saMsArarUpa sAgarane viSe bhamatA evA sa jIvAe ana tivAra dravyaliMga gRhaNa kayA ane mukayAM paNa mukti thaI nahIM kAraNa ke samyakatva vinA dravya liMga ekalu kazuM kai karI zakatu nathI. jethI kahyuM che ke darzana thakI bhraSTa thayA te bhraSTa thayeAja For Private And Personal Use Only Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. jANe ane darzana thakI bhraSTa thayelAne nivaNa pada nathI, cAritra rahita nirvANuM pada pAme che. dazana eTale zuddha deva, zuddha gurU ane zuddhadharma, enI jene pakkI zraddhA che te samyaka dazanI kahevAya che. vItarAga bhagavate ja dravya bhAkhyAM che, tenI sAtaneye tathA saptabhaMgIe karI je sahaNa te rUpa je darzana te thakI rahita manuSyo mekSa pAmatA nathI, mithyAtvathIe cetana ! tuM cAra gatimAM rakhaDe che, mATe tuM jinezvara prarUpita bhAvanI sahaNa rAkha. keTalAka jIvo dharma samajyA evuM nAma dharAvIne devI, ane jakSa vagerenI mAnatA mAne che, tene pUje che, kelerA vagere roga thAya che tyAre jANe che ke e te mAtAne kepa thaye mATe havana hema kare, paNa jANatA nathI ke mAtAne kepa karavAnuM zuM kAraNa zuM tamee tene gALo dIdhI hatI? agara tenuM kAMI bagADayuM hatuM? vaLI je purUSe havanama karatAM karatAM marI jAya che, tenA upara zuM mAtAne kepa thAya che ? vAha vAhI vaLI kahevAnuM ke kaI mANasa mAtA melaDI, ane jegiNInI upAsanA karato hoya tene te kelerA vagere roga na thavA joIe paNa thatA dekhavAmAM Ave che, mATe maraNa AgaLa keInuM jora cAlatuM nathI. are bhAI, te mAtA jegiNI vagerene paNa maraNa che tene paNa AyuSya purU thAyache tyAre maravuM paDe che. mATe he bhavya che? tame kaMdamAM phasAI je deva gurUnI zraddhA nahIM rAkhaze te anaMtakALa saMsAramAM rakhaDaze. tamAre eka divasa te maravuM ja che, te zuM nathI jANatA mATe tene bhaya rAkhe zA kAmamAM AvavAne che; vaLI je mAtA, melI, ane jegiNanA havana hemane mAnatAnathI ane tenA karanArane aTakAve che, temanI niMdA kare che tene kema mAtA roga utpanna karatI nathI? he bhavya che! jyAM sudhI AyuSyanI maryAdA che, tyAM sudhI koInAthI kaMI thavAnuM nathI, juo yazedharanuM caritra; teNe kukaDe leTane banAvela hite tenA bhakSaNathI keTalA bhava rakhaDavA paDyA che. te jarA vAMcI For Private And Personal Use Only Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir pa0. dhyAna vicAra. vicAraje, tene kevAM kevAM duHkha paDayAM che, ane kevA kevA kharAba avatAra AvyA che. te vAMcavAthI mAluma paDaze. je vItarAga bhagavaMtathI nathI banyuM te bIjAthI kema banavAnuM che, te jarA vicAre, sArAMza ke zaMkA, kapa jIna vacanamAM karavI nahIM. samvAiM jiNesarabhAsiAI, vayaNAinanahAhuMti; iabuddhijassamaNe sammattaMnicalaMtassa // 1 // jInezvare kahelAM sarva vacane satya che, anyathA nathI evI jenA manamAM buddhi che tenuM nizcala samakita jANavuM. ghaNuM zuM kahevuM. he bhavya che? A paMcama kAlamAM kugurUo dharma evuM nAma dharAvI bIcArA jIvane Thage che ane cAra gatimAM rakhaDAve che, vaLI varazAsanamAM paNa nihava matiyA vagere paNa bhagavAnanA vacanathakI viparIta prarUpaNA karanArA jANavA, ane temanI saMgatithI be dhibIjane nAza thAya che ane kadApi prApta thayuM hoya te paNa nAza thAya che. mATe he bhavya che ! sugurUne saMgakare ane jJAnAbhyAsa khuba kare ke jethI satya svarUpa mAluma paDe. vItarAga bhagavate kahelAM vacana satya che evuM tame hRdayamAM dhAraNa kare. ema karavAthI AtmA anaMta sukha pAmaze. vItarAga bhagavaMte kahela saMyama mArgamAM pravartana karavuM. hAla bakuza ane kuzIlacAritra che, ane sAdhu Adi caturvidha saMgha che ema zraddhA karavI. 12 bhAvanA. dharma kathAnA kahenArA arihaMta che, enI bhAvanA lakhIe chIe. je purUSa parahita karavAmAM udyamI che, tathA vitarAga che, te kadApi koI paNa sthaLe asatya kathana karatA nathI. vaLI vItarAga bhagavAna aDhAra deSa rahita che, te gaNAve che. For Private And Personal Use Only Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. thazALa jJAnamaya mALa, jo mAthApha paraba, nidAsoga alia vayaNAI, coriAmaccharabhayAI // 1 // pANivahapemakIDA, pasaMgahAsAya rai arai dosA, aDhAratavi--LakA namAmi taivAyatta // 2 // 51 e aDhAra deva rahita je deva che, tene kadApi juThu elavAnuM kAraNa nathI; jene anata kevalajJAna pragaTa thayu` chetene potAnA jJAnamAM je je padArtha bhAsyA tene te pramANe kahyA che. te pakSapAta rahita che, kadAgraha rahita che, jemane hu* khelavAnu kAi paNa kAraNu nathI, te satya dharma kahI zake che, bIjA rAgI dveSI, kadAgrahI, ane kapaTI, satya dharma kathana karI zakatAnathI. je bhagavate marUpelA dharmane AdarI karI bhI jIva sa'sAra samudrane tarI mukti sukha pAme che te bhagavaMtanA anahada upakAra che. For Private And Personal Use Only kutIthinAM vacana sarva satinAM vairI che; kAraNake yajJAki pazuvadha rUpa hi'sA karavAthI kalakata che, pUrvI para vidhI che, nirarthaka gapANaka bahu vacane che. te kAraNathI mithyAtvIe je dharma kahe che te dharmAbhAsa che, khoTo che, ane tenAthI kai mokSa maLatA nathI ane anata saMsAra rakhaDavuM paDe che. mithyAtvIe mA saMsAramAM mithyAtva rUpa yajJamAM mukhya jIvone homI deche, tethI te dravyathI ane bhAvathI ema bethI hi'saka che, uttama kuLa, cakrarti, vAsudevaane iMdranI padavI pAmavI te paNa jaina dharma nA pasAyache. jene keAi mitra nathI, bandhu nathI, nAtha nathI, je rAgIne vaidya nathI, jenI pAse dhana nathI, temaja jenAmAM guNa nathI, te sarvanA khaMdhu, mitra, nAtha, vaidya tathA guNanA nidhAna dharma che. vItarAga bhagavaMte kahelA dharma satya che, ema je dhAre te jIva ziva saMpadA pAmeche. Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org para dhyAna vicAra. e pramANe bAra bhAvanA bhAvatAM ghaNAM karma khape che ane AtmAbhimukha thavAya che, iti khAra bhAvanA saMpUrNa. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir vaLI te pAyAmAM cAra bhAvanA bhAvavI te batAve che. 1 jJAna bhAvanA, r dana bhAvanA, 3 cAritra bhAvanA, ane 4 vairAgya bhAvanA. jJAna bhAvanAthaMkI AtmasvarUpamAM ramaNatA sthirapaNuM prApta thAya che, mithyAtvarUpa adhakAra dUra thAya che, ane paravatu sAcI bhAsatI nathI, darzanabhAvanA thakI maMtra taMtra ane para dekhI moha pAmatA nathI. jaNAyache ke dRzya sa emAM AtmIya kai nathI. danIya camatkAra pudgala khAjI che; cAritra bhAvanAthI pUrvakRta karmanA nAza thAya che ane navAM kama rokAya che. For Private And Personal Use Only vairAgya bhAvanA thakI kaThINu kama paNa nAza pAme che, udAsInatA pragaTe che, saMsAra asAra lAge che. strI, putra, dhana, ane kuTumba, pramukha vastu upara rAga thatA nathI. A cAra bhAvanA bhAvavAnI tI kara mahArAje AjJA karelI che ane tethI dhyAnamAM sthirapaNuM thAya che. manarUpI mAMkaDuM' A cAra bhAvanAthI vaza thai zake che. mana jItavu ati kaThINu che. yuddhamAM lAkhA game sainyane je purUSa jItI zake che te purUSa paNa manarUpI mAMkaDAne vaza karI zakatA nathI. vaLI mananA vyApAra mATe che ke, je vyApAra thakI sAtamI narakamAM javAyache ane teja mananA vyApArathI meAkSamAM jai zakIe chIe. kahyuM che keH-- Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org dhyAna vicAra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir gAthA. maNavAvAro garuo, maNavAvArohi jiNehipannatto, jonei sattamAe | ahavA mukhkhaM parAi // 1 // vaLI kahyuM cheke:-- 53 // gAthA // maNa maraNe iMdiyAmaraNaM / iMdiyamaraNeNa maraMti kammAI kamma maraNeNa mukhkho, tassA maNa mAraNA biMti // 1 // For Private And Personal Use Only bhAvAmanane mAravAthI eTale manamAM uThatA evA vikalpa sakalpanA rAdha karavAthI iMdriyA mareche, sArAMza ke iMdriya svayameva zAMta thAya che, ane indriyA zAMta thavAthI karmanA nAza thAya che, ane navAM kaIM AvatAM aTakAvya che, ema samyak rIte kA nAzathavAthI mAkSa gati prApta thAya che. mATe dhyAnanI icchAvALA purUSe pahelu manane jItavu joie. dhyAna karanAra purUSe kAInA zabda saMbhaLAya nahIM evI ekAMta jagyAe besavu, vairAgye karI manane vaza karavuM. je purUSanuM mana vaza nathI te dhyAna karavA zI rIte samartha thAya? ane dhyAnadazA vinA mukti zI rIte maLe? mATe dhyAna karanArAe citta nirodha karavA, je je pudgala saMbadhI dekhavAmAM Ave che te upara meha rAkhavA naDI. alpAhArI hAya, strI saga rahita hoya, khaTapaTI na hoya, krodhI na hoya, rAgI na hoya, asatyavaktA na hoya, jJAnI hAya, udAsIna vRtti vALA hAya, zarIra upara paNa jene mamatA na hoya, AhAra upara paNa Asakita na hoya, saMtuSTa cittavALA hoya, kapaTI na hoya, niMdghaka na hoya, cazanI icchAvALA na hoya, mAna ane apamAnane padA Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir 54 dhyAna vicAra, sama gaNavAvALe hoya, potAnA ziSya tathA pArakAnA ziSya upara samabhAvavALe hAya, bhegI na hoya, saMsArane bhaya vALa hoya, A zarIrane kSaNa bhaMgura jANatA hoya, haTha vAdI na hAya, ane vItarAga vacanAnusAre cAlanAro hoya, te purUSa dharma. dhyAna ane zukala dhyAna dhyAyI zake che. recaka, puraka, ane kuMbhakarUpa prANAyAma je ajJAnIo kare che, ane samAdhi lagAve che, tete haTha samAdhi jANavI. jIvAdi navatatva tathA SaDu dravya, sAtanaya, saptabhaMgI, ane nikSepa, ItyAdi janamatane jANa prANAyAma vagere karyA vinA dharma sthAna vigere dhyAve che te sahaja samAdhi jANavI, ane tethI mukti prApta thAya che, paNa jInavacanane jANyA vinA je purUSe haTha samAdhi kare che temanI mukti zI rIte thAya? lAkha sahaja samAdhi vinA haTha samAdhi karavAthI mukti prApta thaI zakatI nathI. apekSAe sahaja samAdhi pUrvaka haTha samAdhinI saphaLatA che. jaina prakriyAnA anusAre haTha samAdhi karavI joIe. haTha samAdhimAM kaSTane pAra nathI haTha samAdhithI keTalIka pAgalika ddhi siddhi pragaTa thAya che, paNa Atma addhi prApta thatI nathI. have dayAnanA cAra pAyA batAvavAmAM Ave che. zAzvata dhyAna vinA anaMta sukhamaya dazA pAmI zakAtI nathI. kyAnI purUSoe je ThekANe rahevAthI pitAne dayAnamAM lAbha thAya te ThekANe rahevuM, jerAtrI, divasa, pahora, anagha, dhyAnamAM gaI te lekhe che, te veLA dhanya karI mAnavI. vAcanA, pRcchanA parAvartanA, anuprekSA ane dharmakathA lakSaNa, rUpa svAdhyAya dhyAnamAM AlaMbanabhUta che, mATe tenI paNa AvazyaktA che. ema ahaMta bhagavAna kahe che. ApaMcamakALamAM koI viziSTa jJAnavaMta nathI, saMzaya nAza karanArA jJAnIone abhAva thavAthI jInezvare kathana karelA sUmabhedanI samajaNa mane yathArtha paDatI nathI, paraMtu rAga ane dveSa For Private And Personal Use Only Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. rahita vItarAga bhagavate kevalajJAnavarDa je je vastunu kathana karyuM" che te satya che, ekAMta hitakAraka che, te pramANe vartavAthI bhavanA nAza thAya che, ema ci'tavavu. te AjJAvicaca nAmanA pahelA pAye| jANavuM. 55 have apAvicaya nAmanA bIje pAyA kahe che, mithyAtva,avirati, krodha, mAna, mAyA, lAbha, ane manavacana kAcAnA ceAgarUpa Asava che, tenAthI A leAkamAM ane paraleAkamAM ghaNAM du:kha bhogavavAM paDe che. te mahA duHkhanA hetu che, he cetana! tu have jANe che ke e Asava pudgala che.anAddhi kALathI AtmAnI sAthe lAgelu che, tuM enAthI nyA che. e pudgalanA svabhAva jaDa che, tuM te cetana che, tu' anaMta jJAnamaya che, ana'tadarzana, ane anaMta cAritramaya che, tu zuddha che, yuddha che, avinAzI che aja che, anAdi, anata, akSaya, akSara, anakSara, acala, akala, agamya, anAmI, akA, ane akha'dhaka che, anuya che, anurika che, abhAgI, arAgI, azeAkI, ayAgI, alezI, akaSAyI, vedI, achedI, abhedI, aneakhedI che.azarIrI, anAhArI che, anyabAdha, anavagAhIche,agurU ladhuche, apariNAmI, atI driya, amANI,acAnI, asa sArI, amAhI, amala, acala, aparapara che, anAsrava che, a lakha che, asa'gI che, amUta che, svabhAva ramaNIya che, parabhAva tyAgI che, anAkAra che, leAkAlAka jJAyaka che, evA zuddha cidAnanda mArA AtmA che. evuM je ekAgratArUpa tanmayapaNe pariNamana tene apAyavicaya nAmanA bIjo dhama dhyAnanA pAcA kahe che. 3 vipAka vicaya. For Private And Personal Use Only kSaNe kSaNe kama phaLane utkraya je aneka tarehanA utpanna thAya che tenAthI sukha duHkha bhogavatAM haI zoka nahIM tAM vicAravu Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra, je pUrvakRta, karmane vipAka che, evuM je citavana tene vipAkavicaya kahe che. A jIva para puddagalamAM rAcate mAcate samaye samaye sAta vA ATha kamane bAMdhe che, te kamane baMdha cAra prakAre che. prakRtibaMdha, sthiti baMdha, rasa baMdha ane pradeza baMdha ema cAra prakAre baMdha che. te cAra prakAre bAMdhelA vipAke tAre avazya jogavavA paDaze. hasatAM hasatAM je karma baMdhAya che, te retAM paNa chuTatAM nathI. khadhaka kumAra parabhavamAM charI vatI koThIMbaDAnI chAla utArIne rAmyA, ke ahe me kevI caturAIthI khAla utArI, ema rAcatAM bAMdhelAM kama avazya temane bhegavavAM paDyAM. mahAvIra svAmI je carama tI. thaMkara mahArAjA temaNe paNa kAnamAM gavALe khIlA mAya te kAhatAM evI rADa pADI ke jethI traNa bhuvana gAjI uThayAM, temane evI evI vedanAe bhogavavI paDI, marIcIe jAtine mada karyo. jethI mahAvIra svAmI nAmanA covIzamAM tIrthakara thayA, te paNa brAhmaNanA kuLamAM upajavuM paDayuM; mATe he cetana baMdha samaye cetA vipAkane udaya Ave che, tyAre kema harSa zeka kare che, karmanA udayathI mAtA strI thAya che, strI mAtA thAya che, pitA putra thAya che ane putra zatru thAya che, keI rAjA thaIne karmane vipAka bhagave che, keI cakravati thaIne kamane vipAka bhagave che, koI iMdra caMdra thaIne kamane vipAka bhogave che, koI Dhara, jaLacara, ane khecara thaIne kamane vipAka bhagaveche, koI bhegI thaIne karmane vipAka bhagave che ke regI thaIne kamane vipAka bhogave che. zubha karma bAMdhyuM hoya te zubha vipAka bhagave che, tethI kAMI zAtA jIvane thAya che, azubha karma bAMdhyuM hoya te azubha vipAka duHkharUpa chava bhogave che. A cetana karmane vaza paDa thaka duHkhI thAya che. AtmAne jJAna guNa te jJAnAvaNya kame dAkhe che. AtmAne sAmAnya upacoga rUpa anaMta darzana guNa te darzanAvarNaya karyuM For Private And Personal Use Only Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra, dAkhyo che. AtmAne avyAbAdha anaMta sukhamaya guNa te vedanIya kame dAkhe che. mAno zAyika samakita guNa te mahanIya kame daLe che. AtmAno akSaya rithati rUpa guNa AyuSya karma dAkhe che. AtmAne arUpI guNa te nAma kame dAkhe che. AtmAne aguru laghu guNa te gotra kame Ave che. AtmAne anaMta vIrya guNa te aMtarAya kame re che. ema AtmAnA ATha guNa te ATha kame rokyA che. tethI he cetana? anaMta zakitane dhaNuM chatAM raka je banI gayo che. ema cAra baMdhanA bheda vicAratAM tathA udaya, udIraNA ane sattA e cAra vicAra karatAM vipAkavicaya dharma sthAna pragaTa thAya che. 4 saMsthAnA vicaya A leka anAdi aMnata che. utpAda vyaya ane dhruve yukata sarva padArtha che. dhamastikAya dravya. asaMkhyAta pradezI cAda rAja lekamAM vyApI rahyuM che. sthiti sahAya guNayuta adhamastikAya dravya asaMkhyAta pradezI caudarAja leka vyApI che. AkAzAstikAya dravya loka aloka vyApI che. kAlanA pradeza nathI e aupacArika dravya che. jIvanA asaMkhyAtA pradeza che. ane caMda rAja leka vyApI che. jIva dravya anaMta che. AMkhanI pAMpaNane eka vALa laIne tene evA sUkama khaMDa karIe ke jenA eka khaMDanA be khaMDa na thAya, evA sUkSma vALa khaMDa pramANe AkAza kSetra lahIe teTalAmAM AkAza rUpa kSetramAM asaMkhyAtA pradeza rahyA che, ane teTalAmAM dhamasti kAyanA asaMkhyAtA pradeza che, tathA adhamastikAyanA paNa asaMkhyAtA pradeza rahyA che, ane teTalAmAM nigadIA gelA paNa asaMkhyAtA rahyA che. te sarva paDayA mUkIne temAMhethI eka goLo laIe, te eka geLAmAM paNa asaMkhyAta nigada rahI che, te asaMkhyAta For Private And Personal Use Only Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 58 www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra nigoda paDatI mUkIne temAMhethI eka nigeAda laie te eka nigeAdane viSe paNa anatA jIva rahyA che, atIta kALa tathA anAgata kALa tathA vartamAna kALanA eka samaya e traNe kALanA jeTalA samaya thAya te sarvene anaMta guNA karIe teTalA jIva eka niAdamAM rahyA che. te sarva jIva paDayA mUkIne temAMhethI eka jIva lai te jIvanA asaMkhyAtA pradeza che, ekekA pradeze anatI karmanI vA lAgI rahyI che. te sarva karmanI vaNAe rahevA daine temAMhethI eka vaNA laie, te eka vaNAmAM anaMtA puddagala paramANue rahyA che. e paramANu bheLA thAya te vAre caNuka khadha kahevAya che, traNa paramANue bheLA thAya te vAre RNuka khadha kahevAyache, ema sakhyAtA paramANu bheLA thAya tevAre sakhyAtANuka madha kahevAya che. ane anantA paramANu bheLA thAya te vAre anatANuka khaMdha kahevAya che, eTalA paramANune khadha thAya te sa khadha jIvane grahaNa karavA ceAgya nathI. For Private And Personal Use Only ww paraMtu anya rAzinA jIva cammAterame beleche, te thakI anaMta guNAdhika paramANuM je vAre bheLA thAya te vAre eka AdArika zarIrane levA ceAgya vaNA thAya che ane te aidArikanI vaNAthI paNu je vAre anaMta guNAdhikamaya daLIyAM bhegAM thAya te vAre eka vaici zarIrane levA cegya vaNA thAya che. ane vaLI vaikriya vAthI paNa anaMta guNAdhikamaya daLIyAM je vAre bheLAM thAya te vAre tejasa zarIrane levA yogya vaNA thAyache ane taijasanI vaNAthI paNa je vAre anaMta guNAdhikamaya daLIyAM bhegAM thAyache. tyAre eka bhASAne levA yeAgya vaNA thAya che. tathA bhASAnI vargaNAthI paNu anaMta guNAdhikamaya daLIyAM je vAre thAyachete vAre eka zvAseAzvAsane levA ceAgya vaNA thAyache, zvAsozvAsanI vaNAthI paNa ana'ta guNAdhika maca je vAre daLIyAM bhegAM thAya te vAre eka manane levA ceAgya Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir khAna vicAra. paTa vargaNa thAya che. mananI vargaNAthI paNa AThamI karma vagaNa anaMta guNAdhika paramANutkaMdhavALI jANavI. e rIte jIvane akeke pradeza rAga dveSanI cikAze karI karmanI anaMti vaNAo lAgI rahI che. ATha vargaNAo jIvane anAdi kALathI lAgI rahI che. dArika, vaikriya, AhAraka, ane taijasa e cAra vargaNa bAdara che. temAM paMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa ane ATha sparza e viza guNa jANavA, ane bAkInI cAra vagaNa sUkSama che, temAM pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa ane cAra sparza maLI soLa guNa che. eka paramANumAM eka varNa, eka gaMdha, eka rasa ane be sparza maLI pAMca guNa che, te paramANuo sadA zAzvatA che, banyA baLe nahI, chedayA chedAca nahI. jeTalA che teTalAne teTalA che, cida rAja leka vyApI che. akeka paramANu ekeka vastumAM anaMti anativAra pariNamI cuke tyAM je vastune pariNamIne te vastuthI chuTaye te vakhate te vastunA paryAyane vyaya thaye ane bIjI vastumAM jaI pariNa, tethI te vastunA paryAyane utpAda thaye ema akeka paramANu utpAda ane vyayarUpa paryAyapaNe palaTA temAM ane te kAla rAye ne hajI anaMta kALa jaze; paNa paramANutene teja che. dhuvaNe che, ema bAkInA pAMca dravyamAM utpAda vyaya thaI rahyo che, te dravyapaNe iva che, cAda rAja lekanA AkAzanA sarva pradeze A jIve anaMtavAra janma maraNa karyA, cAda rAja leka paNa tenA teja che, ane je paNa tene teja che. urdhva leka, aleka ane tacha lekamAM chava anaMtavAra jaI, A paNa jyAM sudhI karma che, tyAM sudhI bhamavAnuM che. jyAre karmane nAza thaze, tyAre siddhazilA upara je siddha kSetra che, tyAM jIvane rahevAnuM thaze, e cotho saMsthAnA vicayanAmane pAye jANa. For Private And Personal Use Only Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra 60 www.kobatirth.org dhyAna vicAra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir have sakSepathakI dharma dhyAnanu' lakSaNa kahe che, kamarUpI samudra je janma jarA maraNurUpI jale karI bharelA che, temAM mAha rUpI moTA bhamarA paDI rahyA che. ane kAmarUpI vaDavAnala agni saLagI rahyo che. ane te karma rUpI samudramAM kaSAyarUpI cAra pAtALa kaLazA che. AzA rUpI moTA vAyu vAI rahyA che, mAThA vikalpa sa'kalpa rUpI kaleAla uchaLI rahyA che, kapaTarUpI meATA magaramaccha yAM doDI rahyA che, mithyAtva aviratirUpa jyAM meTA khaDaka lAgI rahyA che, tRSNArUpI bharatI oTa jyAM thayA kare che, bhaya ane zeka rUpI pANInI choLeA parvatAne bhedI nAMkhe che, uparyuMkta kama rUpI A sa'sAra samudra che. yAcanA rUpa sevAlane samuha jyAM ghaNA che, duHkhe karIne pUrNa thAya, evuM je viSaya sukha te samudranA madhya bhAga che. ajJAna rUpI vAdaLanA adhakAra ghaNA yApI rahyo che, ApadA rUpI vIjaLI paDavAne kahyA ghaNA bhaya rahyo che, evA je saMsAra samudra tene taravAne upAya kahe che. samakita rUpa dRDha ane khAMdhelu ane aDhAra hajAra zilAMga ratha te rUpI pATIyAM jyAM jaDelAM che evuM cAritra rUpa je jhahAja che tyAM jJAna rUpa niyAmaka e jhaDAja calAvanAra che. saMvara rUpI kIce karI pATIyAnA Azrava rUpa chidrane puyA che, jyAM mane gruti rUpa sukAnache, te AcAra rUpa maDape karIne dIpatuMche, ane sAta naya rUpa sAta mALe karI zAbhanuM evuM vahANu che, ane utsarga ane apavAda rUpa jene e mArga che, evA vahANamAM zuddhe adhyavasAya rUpa ghaNA baLavaMta cAndrAe caDhayA che, vaLI jyAM yoga rUpa sta bhache; te staMbha upara adhyAtma rUpa zaDha jyAM caDhAvele che, have e zaDha rUpI adhyAtma jJAnathakI pragaTa thayA je tapa rUpa pavana anukULa vAtA thaka savega . rUpa vege karIne cAlyuM hyu che, temAM munirAja beThA che, te munirAja mahARddhinA dhaNI che, khAra bhAvanA mahA For Private And Personal Use Only Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. rUpI peTIomAM jJAna darzana ane cAritrarUpa ratna bharelAM che, evA munIzvara karma rUpa saMsAra samudramAM vahANamAM beThA thakA cAlyA jAyache; have mekSa rUpI nagare munIzvara rUpa sArthavAhane jatA dekhIne saMsAramAM rahelA moharUpapalipatie munirUpa sArthavAhane luMTavAne vicAra karyo. te meha rUpa mahilapati mahA baLavAnuM che. koMdhAdika bhilUne rAjA che. iMdra, caMdra, ane nAgendra sarakhApaNa tene jItavA samartha nathI, e baLavAna che, te manamAM udAsa thaye, ane vicAra karavA lAgyo ke, ApaNA saMsAra rU5 nATakane ucheda thAya che, ane ApaNI Rddhine nAza thAya che. ema ghaNo zokAtura thaIne beThe. tenA manamAM evo vicAra thayo ke besI rahetAM kaMI thavAnuM nathI udyama karuM, ane e sarva vyakti luMTI laI AvuM. ema vicArI pitAne dudhdhana nAmane je khalAsI tene teDAvI kahyuM ke- ApaNuM dubuddhinAme vahANa taiyAra kare, ane duSTAcAra pramukha jhahAja che te sarva taiyAra kare pazcAt rAga ane dveSa yoddhAone kahyuM ke Apa ApaNI senA laIne taiyAra thAo; sarva subhaTone sajja karI te yoddhAo vahANumAM beThA. jhapATA baMdha bhava samudramAM te vahANa cAlavA lAgyuM, cAlatAM cAlatAM laDAInI jagyA upara AvyuM, te vAre dharmarAjAnA subhaTa je cAritra rUpa vahANane viSe sthiratA rUpa maMDaLamAM beThA hatA, temaNe mehu rAjAnuM sainya dIThuM, dekhIne turata uThI sajaja thaine raNamaMDapa bhUmipara AvyA. tatva ciMtA-upayoga rUpa je vahANa te laIne sajaja thayA pachI meha rAjA sAthe mAMhamAMhe yuddha karavA lAgyA, samyaka darzana pradhAne mithyAtva pradhAnane aMta dazAe pahoMcADe. upazama nAmanA subhaTe kaSAyAdi eraTAone harAvI nasADI zakayA. zIyala subhaTe kaMdarpa corane jIrA bhaTe hA paripune jarA. zruta jJAna tathA gAdi subhaTe nidrAvikathAdi bhaTonI khAkhavIkhI karI nAkhI. For Private And Personal Use Only Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra kara www.kobatirth.org dhyAna vicAra. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir iMdriyanigraha subhaTe asayama cArane haNyA dharma dhyAnane zula dhyAna ee subhadrAe Ata dhyAna ane rIdradhyAna ebe subhAne hayA kSayApazama candre darzanAvaraNI zatrune haNyo. vaLI azAtA rUpa meharAjAnuM sainya te puNya udaya cakraddhAnA baLathI nADuM. have AvI dazA dekhInedravya svarUpa hAthI upara besI, rAgarUpa putre karI sahita meharAjA laDAI karavA poteAnyA, tyAre dharmarAjA zraddhArUpa aSTApada vAhana upara besIne jJAnarUpaputra sahita caDhA, ane meharAjAne sahe jamAM haNyA, sarva mAharAjAnA sainyanu' nika`dana karyuM.te vAre muni mahArAje mahA AnaMdane mAmakA. dharmarAjAnA pasAyathI peAtAnu ISTa kArya saryuM. te vAre te mInazvara mahA vyavahArI thayA. kAI rItane bhaya rahyo nahIM, ane cAre dizAe vepAra karavA lAgyA. evI rIte peAtAnA mananI aMdara ane sainyanuM svarUpavicAravuM. atra bahArano koi cAra nathI, tema rAjA paNa kAI nathI. svasvarUpAnuyAyIpaNuM pravate teA dharmarAjAnA pakSanI jIta samajavI, ane parAnuyAyIpaNe mate teA mAharAjAnA pakSanI jIta samajI ema peAtAnA aMtaramAM anne svarUpa vicAravAnAM che. e dhayAna cothA guNu ThANuthI te sAtamA guDANa sudhI hoyache. jo ceAthe jINuThANe dharma dhyAna na hoya teA samita rahe nahIM, AThamA guNaDANAthI zukala dhyAnanA prAraMbha thAya che. e dhama dhyAnanI bhAvanAe cAra che. 1 maitrI bhAvanA, 3 kArya bhAvanA, 4 ane mAdhyasthya bhAvuMnA che. For Private And Personal Use Only bhAvanA ra prada bhAvanA e ra maitrI bhAvanA-eTale sarva jIva sAthe mitratA ci'tavavI tene maitrI bhAvanA kahe che. peAtAnA mitranu' jema bhalu' karavA cAhe che tema tema sa jIvanuM bhaluM ciMtatavuM. sattAe sarva jIva sarakhA che, vajAtIya che, kAI ApaNA zatru nathI, ane koi mitra nathI kama eja Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAre. zatru che. paNa prati zarIra bhinna che zatru nathI. e bIcArA kamanA vaza paDyA che tethI bIjAnuM bhUMDuM karavA cAhe che, paNa kama rahita nirmaLa hota te kadI bhUMDuM karavA ichA karatA nahIM. jema siddhanA jIvo karma rahita che, tethI keInuM bhUDuM karavA te samartha nathI, tema sarva jevo koInuM bhUMDuM karavA samartha nathI. sukha duHkha karanAra karma che, kema e mahA vairI che. sarva ja jJAna darzana ane cAritre karI eka sarakhA che, mATe sarva jIvanuM hita thAya tema vivuM. sava jIva dharma pAme te sArUM evI je ciMtavanA te -LI bhAvanA jANavI. 2 pramoda bhAvanA-kahetAM mahA harSanuM thavuM, guNavaMtane dekhIne guNadRSTidhArakavicAre ke te mahA jJAna che,jeje dharmI jI heya tene dekhI AnaMdAzru Ave, vaLI mahA muninA meLApathI harSa pAme ane manamAM pragaTe ke, ahe mArA dhanya bhAgya ke kRpA samudra, kSamA bhaMDAra, mahA munIzvaranAM darzana thayAM. aho ! huM temanI sevA karIza, mArA sarva pApa jaze, vaLI te gurU anaMta guNanA dhaNI che, mikSa sukhanA dAtAra che, mekSa mArgana sAthe vAha che. tattva bhagI che, parabhAva tyAgI che, svabhAva ramaNI che. ajJAnI jene jJAnarUpa cakSunA denAra, durgati paDatA prANIne vAranAra, sugati pahoMcADanAra, jJAnI, dhyAnI, mAnI, vairAgI, ane tyAgI evA munIzvara mahArAjAnA darzana thayAM te mAruM moTuM bhAgya jANavuM. vaLI gurU mahArAjanA upakAranuM ozIMgaNa koI paNa rIte thaI zakAya nahIM, tevA gurU che. aho ! dhanya ghaDI Aja, dhanya divasa Ajano Aja huM kRtArtha thaye, Aja mane yAdvAda dhama sAMbhaLavAne vega maLe, ema ciMtave. jyAM Atma ravarUpanI vAta thaI rahI che, tyAM paNa ghaNo AnaMda mAne, vaLI gurU AdikanA maLavA thakI vidyAre je Aja mane ciMtAmaNi ratna koTA keTI maLyAM. sAdhamI bhAine paNa dekhI romarAjI khaDI thAya. e rIte bIjI pramoda bhAvanA kahI. For Private And Personal Use Only Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org 4 dhyAna vicAra, have trIjI kAca bhAvanA kahe che. sarva jIva upara dayA rAkhavI. ahai ! A jIva kayAre dhama pAmaze. dayA e prakAranI che, bya dayA ane ojI bhAvadayA. temAM jIvanA deza prANanuM rakSaNa karavuM te, dravya dayAche ane te jIvane vItarAga dharmanI prApti karAvavI, dhamanI oLakhANa karAvavI te bhAva dayAche. vItarAga bhagavate ATha prakAranI jItra upara dayA citavavAnI kahI che, paNa A ThekANe graMtha gArava thAya mATe lakhI nathI. have ceAthI madhyasthya bhAvanA kahe che. Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dharmI vA adharmI mANusa upara samabhAva tene madhyasthya bhAvanA kaheche. mithyAtvI, ane jIvaghAtI prANIone dekhI temanA upara phAdha karavA nahi, manamAM ci'tavavuM ke, e khIcArA jIva kamanA yAge evA thayA che, paNa karmane nAza thaye chate e jIva zuddha svarUpa ramaNI thaze. kenA upara dveSa karavA ane keAnA upara rAga karavA ItyAdi ciMtavavuM, tene madhyasthya bhAvanA kahe che. mAdhyasthya bhAvathI rAga dveSanI pariNati manda paDeche, ane sarvatra nyAya dRSTithI satya dekhI zakAya che. have zukala dhyAnanuM svarUpa kahe che. zukala dhyAnanA cAra pADyA che, 1 pRthakatla vitaka sapravicAra, 2 ekatva ciMtaka apravicAra, 3 sUkSma,kriyA apratipAti 4 ucchi nna kriyA anivRtti. AcAra pAyAnuM tatvArtha sUtra, sammatita ane cega zAstra vageremAM vizeSataH svarUpa pratipAdana karyuM che. 1 prathama pAtrAmAM pRthapaNe drazya guNa ane payAyanuM zruta jJAnanA AlaMbana vaDe eka citavyA pachI anya ema vikalpa sahita dhyAna karavAmAM Ave che. 2. bIjA pAyAmAM drazya guNa pAtranI ekatA karI zruta jJAnanA For Private And Personal Use Only Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir dhyAna vicAra. 65 A lakhana vaDe vikalpa rahita vIrtha upaganI ekAgratAe dhyAna karAya che. e be pAyAmAM bhuta jJAnAlaMbI paNa che, avadhijJAna ane manaH paryava jJAnanA upagamAM vartane koI jIva dhyAna karI zake nahIM. bIjA pAyAnA dhyAnathI AtmA, jJAnAvaraNIya, darzanA varaNIya, mehanIya ane antarAya, e cAra ghAtI karmane kSaya karI kevala jJAnanI prApti kare che. 3 trIjA sUkSma apratipAti nAmanA dhyAnamAM kevalajJAnI sUma mana vacana ane kAyAnA vegane rUdhe che, zelezI karaNa kare che ane apratipAta nirmaLa acalatA rUpa pariNAmane pAme che. 4 cethA ucichanna kriyAnuvRtti nAmanA cothA pAyAmAM vega nirodha karyo pachI bAkI rahelI tera prakRti apAve che, akama thAya che sarva padgalika kriyAthI rahita thAya che, sarva kiyAne ucheda karI. akiya bane che ane eka samayamAM siddhasthAnamAM jaI sAdi anaMtamAM bhAge rahe che tyAMthI kadI saMsAramAM pAchuM AvatuM nathI. padatha, piDaratha, rUpa ane rUpAtIta e cAra prakAranuM dhyAna karavAthI AtmA potAnA ananta saguNone pragaTa karI paramAtmapada pAme che. arihatAdipada dvArA dhyAna dharavuM, zarI rarUpa: piMDamAM rahelA AtmAnuM dhyAna dharavuM, karma rUpI che, tenI sAthe rahelA AtmAnA svarUpane vicAra kare, kama rUpI che tenAthI bhinna AtmA arUpI che. te arUpI AtmAnuM dhyAna dharavuM, ItyAdi aneka prakAranA dhyAna vaDe AtmA, sakala kamane kSaya karIne anaMta zakita meLavI siddha paramAtmA bane che. bhUtakALamAM anaMta jIvo dhyAnanA pratApe mukti pAmyA, ane bhaviSyamAM pAmaze- ItyAdi. For Private And Personal Use Only Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra ; www.kobatirth.org dhyAna vicAra saMvat 1958 caitra sudI 1 bhu. parA antyamaGgalam, dharma dhyAna prabhAvathI, karmakalaGka vinAza; zukla dhyAna prabhAvathI, muktipurImAM vAsa. . saptabhaMgIne sAtanaya, cAra nikSepa sAra; gurugamathI mana dhAratAM, pAme bhavajalapAra. dravya guNa paryAyane, samyag dhyAve jIva; nizcayane vyavahArathI karatAM pAme ziva. ogANeza aThAvanano, caitra zukla sukhakAra; pratipradAdina pUrNa grantha, karatAM harSa apAranagara pAdarA zobhatuM, zAntinAtha sukhakAra; vakIla mohanalAla bhAi, vijJapti karanAra vijJaptithI e racyo, naranArI sukhakAra; yogya jIvane samje, dhyAna sadA hitakAra. Agama samudra apAra che, koika pAme pAra; zrutavindu amRta to sarva roga haranAra. guru sukhasAgara premathI, nAThA saMghaLA kleza; buddhisAgara premathI, racatAM zAMti hameza 1 Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir "A For Private And Personal Use Only 1 ra 8 kiyoddhAraka zrInee sAgarajI sacchiSya cAritra cUDAmaNi zrIravisAgarajI tAcchaSya zAntamUrti zrI sukhasAgarajI tacchiSya zrIbuddhisAgara racita dhyAnavicAragrantha samApta OM zAMtiH 3 lekhaka muni buddhisAgara 4 6 Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir For Private And Personal Use Only