________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ખાન વિચાર.
પટ
વર્ગણ થાય છે. મનની વર્ગણાથી પણ આઠમી કર્મ વગણ અનંત ગુણાધિક પરમાણુત્કંધવાળી જાણવી. એ રીતે જીવને અકેકે પ્રદેશ રાગ દ્વેષની ચિકાશે કરી કર્મની અનંતિ વણાઓ લાગી રહી છે. આઠ વર્ગણાઓ જીવને અનાદિ કાળથી લાગી રહી છે.
દારિક, વૈક્રિય, આહારક, અને તૈજસ એ ચાર વર્ગણ બાદર છે. તેમાં પંચ વર્ણ, બે ગંધ, પાંચ રસ અને આઠ સ્પર્શ એ વિશ ગુણ જાણવા, અને બાકીની ચાર વગણ સૂક્ષમ છે, તેમાં પાંચ વર્ણ, બે ગંધ, પાંચ રસ અને ચાર સ્પર્શ મળી સોળ ગુણ છે.
એક પરમાણુમાં એક વર્ણ, એક ગંધ, એક રસ અને બે સ્પર્શ મળી પાંચ ગુણ છે, તે પરમાણુઓ સદા શાશ્વતા છે, બન્યા બળે નહી, છેદયા છેદાચ નહી. જેટલા છે તેટલાને તેટલા છે, ચિદ રાજ લેક વ્યાપી છે. અકેક પરમાણુ એકેક વસ્તુમાં અનંતિ અનતિવાર પરિણમી ચુકે ત્યાં જે વસ્તુને પરિણમીને તે વસ્તુથી છુટયે તે વખતે તે વસ્તુના પર્યાયને વ્યય થયે અને બીજી વસ્તુમાં જઈ પરિણ, તેથી તે વસ્તુના પર્યાયને ઉત્પાદ થયે એમ અકેક પરમાણુ ઉત્પાદ અને વ્યયરૂપ પર્યાયપણે પલટા તેમાં અને તે કાલ રાયે ને હજી અનંત કાળ જશે; પણ પરમાણુતેને તેજ છે. ધુવણે છે, એમ બાકીના પાંચ દ્રવ્યમાં ઉત્પાદ વ્યય થઈ રહ્યો છે, તે દ્રવ્યપણે ઇવ છે, ચાદ રાજ લેકના આકાશના સર્વ પ્રદેશે આ જીવે અનંતવાર જન્મ મરણ કર્યા, ચાદ રાજ લેક પણ તેના તેજ છે, અને જે પણ તેને તેજ છે.
ઉર્ધ્વ લેક, અલેક અને તછ લેકમાં છવ અનંતવાર જઈ, આ પણ જ્યાં સુધી કર્મ છે, ત્યાં સુધી ભમવાનું છે. જ્યારે કર્મને નાશ થશે, ત્યારે સિદ્ધશિલા ઉપર જે સિદ્ધ ક્ષેત્ર છે, ત્યાં જીવને રહેવાનું થશે, એ ચોથો સંસ્થાના વિચયનામને પાયે જાણ.
For Private And Personal Use Only
