________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ધ્યાન વિચાર.
૬૫
આ લખન વડે વિકલ્પ રહિત વીર્થ ઉપગની એકાગ્રતાએ ધ્યાન કરાય છે.
એ બે પાયામાં ભુત જ્ઞાનાલંબી પણ છે, અવધિજ્ઞાન અને મનઃ પર્યવ જ્ઞાનના ઉપગમાં વર્તને કોઈ જીવ ધ્યાન કરી શકે નહીં. બીજા પાયાના ધ્યાનથી આત્મા, જ્ઞાનાવરણીય, દર્શના વરણીય, મેહનીય અને અન્તરાય, એ ચાર ઘાતી કર્મને ક્ષય કરી કેવલ જ્ઞાનની પ્રાપ્તિ કરે છે.
૩ ત્રીજા સૂક્ષ્મ અપ્રતિપાતિ નામના ધ્યાનમાં કેવલજ્ઞાની સૂમ મન વચન અને કાયાના વેગને રૂધે છે, શેલેશી કરણ કરે છે અને અપ્રતિપાત નિર્મળ અચલતા રૂપ પરિણામને પામે છે.
૪ ચેથા ઉચિછન્ન ક્રિયાનુવૃત્તિ નામના ચોથા પાયામાં વેગ નિરોધ કર્યો પછી બાકી રહેલી તેર પ્રકૃતિ અપાવે છે, અકમ થાય છે સર્વ પદ્ગલિક ક્રિયાથી રહિત થાય છે, સર્વ કિયાને ઉછેદ કરી. અકિય બને છે અને એક સમયમાં સિદ્ધસ્થાનમાં જઈ સાદિ અનંતમાં ભાગે રહે છે ત્યાંથી કદી સંસારમાં પાછું આવતું નથી.
પદથ, પિડરથ, રૂપ અને રૂપાતીત એ ચાર પ્રકારનું ધ્યાન કરવાથી આત્મા પોતાના અનન્ત સગુણોને પ્રગટ કરી પરમાત્મપદ પામે છે. અરિહતાદિપદ દ્વારા ધ્યાન ધરવું, શરી રરૂપ: પિંડમાં રહેલા આત્માનું ધ્યાન ધરવું, કર્મ રૂપી છે, તેની સાથે રહેલા આત્માના સ્વરૂપને વિચાર કરે, કમ રૂપી છે તેનાથી ભિન્ન આત્મા અરૂપી છે. તે અરૂપી આત્માનું ધ્યાન ધરવું, ઈત્યાદિ અનેક પ્રકારના ધ્યાન વડે આત્મા, સકલ કમને ક્ષય કરીને અનંત શકિત મેળવી સિદ્ધ પરમાત્મા બને છે. ભૂતકાળમાં અનંત જીવો ધ્યાનના પ્રતાપે મુક્તિ પામ્યા, અને ભવિષ્યમાં પામશે- ઈત્યાદિ.
For Private And Personal Use Only
