Book Title: Danvir Meghjibhai Pethraj
Author(s): Atmanandji
Publisher: Z_Arvachin_Jain_Jyotirdharo_001288.pdf
Catalog link: https://jainqq.org/explore/249034/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. dAnavIra zrI meghajIbhAI petharAja bALapaNa : bAlasahaja sAhasavRttithI prerAIne cha varSanI umare pataMga cagAvavA e bALaka maDa upara caDhayo. paNa samatolapaNuM gumAvyuM ane dhabAka laIne nIce paDayo. Avo akasmAta moTe bhAge jIvaleNa ja nIvaDe. paNa vidhinA lekha kaMIka judA haze ane ghAtamAMthI bALaka UgarI gayo. e vakhate e bALake zuM vicAryuM haze ? ke have koI divasa UMce caDhavuM nahi? nA, evuM vicAre to meghajI zAnA? eNe to vicAryuM ke UMce no caDhavuM ja. AthI paNa vadhAre, paNa daSTi vAstavikatAnI bhUmi para rAkhI sthira rahevuM. A hato A bALakanA jIvanano pahelo pATha ! I. sa. 1904nI sAla, sapTembara mAsanI paMdaramI tArIkha. vikrama saMvata 1961 nI bhAdaravA suda chaTha ne guruvArano e zukanavaMto divasa. jAmanagarathI aDhAreka mAIla dUra AvelA DabAsaMga gAmamAM tyAMnA eka jaina ozavAla petharAjabhAIne tyAM rANIbAInI kUkhe A meghajIno janma thayo. petharAja bhAIne sauthI moTI dIkarI lakSmI, pachI traNa putro anukrame rAyacaMda, meghajI ane vAghajI, 233 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 234 arvAcIna jaina tirdharo petharAjabhAInI sthiti sAva sAdhAraNa, paNa zAkha moTI, dila to ethIye moTuM; dharmamAM apAra zraddhA. gAmaThI nizALamAM meghajI bhaNyA. nAnapaNathI ja enI kuzAgra buddhino saune paricaya thaI gayo. ramatagamatamAM pAMca copaDI pAsa karI dIdhI ane vidyArthI tarIkenI yazasvI kAmagIrIthI e agiyAra varSanI uMmare e ja skUlamAM mAsika ATha rUpiyAnA pagArathI zikSaka tarIke joDAyA. sAmethI mAgaNI AvI hatI. e jamAnAmAM zikSakanuM sthAna khUba ja AdarapAtra gaNAtuM. paNa zikSakanI nokarImAM ja jIvananuM pUrNavirAma mAnI le tevo meghajIno jIva na hato. nizALamAM laMDana, barlina, nyUyorka, mombAsA jevAM nAma e bALakone bhaNAve. ethI emane saMtoSa na hato. emane to e badhAM sthaLo jAte jovAM hatAM. emanA manamAM e koDa jAgyA hatA ke huM kyAre paradeza jAuM, sAruM dhana kamAuM ane kayAre mArA kuTuMba, samAja ane mA-bhomane nyAla karI dauM? ATha rUpiyAnI nokarIthI karoDo rUpiyAnuM dAna karavA sarjAyela A vyaktinA aMtaramAM cena kema paDe? zikSaka tarIkenI nokarIne lIdhe gAmanAM pratiSThita kuTuMbo sAthe saMbaMdha thayelo. evA ja eka saMbaMdhane lIdhe emaNe AphrikA javAnuM nakkI karyuM. mAbApe hayuM kaThaNa karIne saMmati ApI, paNa kahyuM ke jatAM pahelAM lagna karIne jA. mAbApanI AzA anusAra meghajInAM lagna caudamA varSe moMghIbAI sAthe thaI gayAM. mAbApe jayAMtyAMthI karIne meghajI mATe TikiTanA paisA ekaThA karyA ane enI javAnI taiyArI karI. zikSakanI nokarImAMthI meghajIe rAjInAmuM ApyuM. paradezagamana : paMdara varSanA e meghajIe AphrikAnI saphare javA mATe muMbaInI dharatI para paga mUkyo. sAthe hatI saphara mATeno sarasAmAna ane paradeza kheDavAnA manorathanI mUDI. saurASTranI dharatInI bahAra prathama vAra paga mUkanAra medhajI, duniyAdArInI aTapaTI bAbatothI ane khaTapaTothI sAva ajANa hatA. AphrikA javA mATenI jarUrI vidhi patAvI, meghajI baMdare pahoMcyA. sTImara viSe pUchaparacha karavA sAmAna eka bAju goThavI ne mAhitI meLavIne pAchA AvyA tyAM to sAmAnanI peTI ja guma! kALajAmAM UMDo dhrAsako paDyo. eka bAju sTImara UpaDavAnI taiyArI hatI. yuvAna bAvaro banI gayo. badhAne pUchayuM, "mArI peTI kyAM ?" pAsaporTa, paisA, kapaDAM badhuM ja peTImAM. koInI sahAnubhUti to maLavAnI bAjue rahI. eka jaNe to uparathI ToNo mAryo, "bhAI, sAmAna sAcavavAnI trevaDa nathI to zuM joIne paradeza kheDavA nIkaLyA cho ?' yuvAnane hADohADa lAgI AvyuM. jarA jeTalI bedarakArI ane tenI ATalI moTI kiMmata cUkavavAnI! e polIsane maLyo. doDadhAma karI, doDadhAma cAlu rahI ane sTImara UpaDI gaI; sTImaranI sAthe e yuvAnanAM paradeza javAnAM svapno paNa roLAI gayo! Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnavIra zrI meghajIbhAI petharAja 235 hatAza vadane meghajIe vicAryuM : zuM have kadI paNa paradeza jaI nahi zakAya? mahAmahenate mAbApe TikiTanA paisA ekaThA karelA ane dIre paradeza jaIne puSkaLa dhana kamAI lAvaze, e svapno sevatAM mAbApane zuM moM batAvIza ? zikSakanI nokarImAMthI to rAjInAmuM ApI dIdhuM hatuM. have zuM karavuM? gAmamAM javuM ke muMbaImAM ja rahI javuM? zuM karuM ane zuM nahi ? thoDI vAre meghajIe potAnI jAtane saMbhALI lIdhI. Ama eka prasaMgathI jIvanamAM hAra mAnI levAya nahi. koI paNa bhoge A paradezanI yAtrA kheDavI ja joIe. A prasaMgathI ene jabaradasta pATha maLyo ke jIvananA patha para satata sAvaceta rahevuM. sAmAnya mAnavI saMjogone AdhIna thAya che paNa asAmAnya mAnavI no saMjogo para savAra thAya che. eNe vicAryuM : gAmamAM pAchuM javuM ane pharI prayatna karavo. gAmamAM koIne moM na batADAya evuM koI kharAba kAma to eNe karyuM nathI, pachI nAnama zAnI? potAnI bedarakArInI zikSA pote ja bhogavaze. ane yuvAna meghajI ghare AvyA. badhAne ghaDIbhara Azcarya thayuM. meghajIe mAMDIne vAta karI. paNa have zuM? meghajIe kahyuM, "prArabdha mArI kasoTI karI rahyuM che. huM ja hiMmata hArI jaIza to jiMdagI AkhI ahIM gAmaThI skUlamAM zikSaka tarIke ja kAma karavuM paDaze. paradeza javAnI AvI taka pharIpharIne maLavAnI nathI." mAtApitA putranI mahattvAkAMkSA samajI zakyAM. ekAda ThokarathI putranI kArakirdIno aMta AvI jAya evuM no eya icchanAM na hatAM, paNa karavuM zuM? mAtAne e rADo UMgha na AvI. Akhare mA te mA ! rANIbAIe savAre petharAjabhAI AgaLa darakhAsta mUkI. A dAgInA khare vakhate kAma na Ave to zuM karavAnA? petharAjabhAIe A darakhAsta kaDave mane svIkArI lIdhI. dAgInA gIro mUkIne meghajInI TikiTanI vyavasthA karI ane chevaTe I. sa. 1919 nA julAInI 18mI tArIkhe meghajIe mombAsAnI dharatI para paga mUkyo. dhaMdhAkIya pravRttio ane Arthika pragati : mombAsAnI eka jANItI peDhImAM meghajI nAmuM lakhanAra mahetAjI tarIke joDAyA. AvaDI moTI peDhInuM nAmuM muMjhavI nAkhe tevuM hatuM. meghajIe to copaDo sudhdhAM joyo na hato. paNa bhAratano kinAro choDyo tyAre ja meghajIe manomana gAMTha vALelI ke nAma ane dAma kamAyA sivAya pAchuM vaLavuM nathI. nAmuM e koI paNa vepAra dhaMdhAnI cAvI che, e vAta meghajIe jANI lIdhI. eTale potAnI nokarIne mATe yogya nIvaDI zakAya tathA bhaviSyamAM pragati karI zakAya te mATe emaNe emanA mitra pAse nAmuM zIkhavA mAMDayuM. be-traNa mAsamAM to e nAmAmAM pAraMgata thaI gayA. vahelI savArathI sAMja sudhI dukAne jAya ane rAtre nAmuM zIkhe. emaNe jANI lIdhuM ke zista ane sAdhanA vagara sukha-samRddhi zakya nathI. emaNe e paNa joyuM ke vagara mahenate AvelI saMpatti evI ja rIte hAthamAMthI sarakI Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 236 arvAcIna jaina jyotirdharo jAya che. saMpatti prApta karavI agharI che. paraMtu ene jALavI rAkhavI e ethIya agharuM che. temane pahele varSe vArSika rU. 250 no ane bIje varSe rU. 350 pagAra maLavAno hato, meghajIe to badhI ja bauddhika ane zArIrika zakti kAme lagADIne kAma karavA mAMDyuM. satata khaMta, cIvaTa ane prAmANikatAthI, divasa-rAta joyA sivAya e kAma kare. dhaMdhAnI AMTIghUMTI paNa zIkhI lIdhI. be varSa pUrAM thayAM. eka divasa zeThe emane bolAvyA. meghajIe vicAryuM ke kyAMka bhUla to nahi thaI gaI hoyane? zeThe kahyuM, "ghaNA mANaso to nokarInA be-cAra mahinAmAM ja pagAra vadhArAnI Tahela nAkhatA hoya che. tame to basa mUMgA mUMgA kAma karyuM ja jAo cho !" "pagAra to lAyakAta pramANe maLe che, zeTha!" meghajIe javAba Apyo. "hA, eTale to ame tamAro pagAra vadhAravAnuM nakkI karyuM che. A varSe tamAro pagAra vadhArIne vArSika paMdaraso rUpiyA karavAmAM Ave che," zeThe kahyuM. meghajIbhAI, hA have e meghajImAMthI meghajIbhAI banI cUkyA hatA. AzcaryathI avApha thaIne jaI rahyA! peDhImAM saune mATe e carcAno viSaya banI gayA. ghare mAbApane A vAta jaNAvI. mAbApanI AMkho harSathI UbharAI gaI. meghajIbhAInuM vartana saunI sAthe mAyALu, nAnAthI moTA saune e game. aDhAra varSanA A yuvAnanA manamAM rahelI mahAnatAe saLavaLATa karyo. zuM AkhI jidagI nokarI ja karavAnI? zuM ATalA mATe vatana choDayuM hatuM? svataMtra dhaMdho karavAno taravarATa nokarI choDavAnuM kaheto. to, bIjI tarapha zeThiyAonA cAra hAtha ane sAthIo tathA nokarono addabhuta prema emane nokarImAM kheMcI rAkhato hato. eka tarapha svataMtra dhaMdhAnI anizcitatA dekhAtI hatI ane bIjI tarapha nokarImAM salAmatI jaNAtI hatI. A nokarImAM aDhI varSa pUrAM thayAM hatAM. Ama tribheTe AvelA A sAhasika yuvAne bhAratathI bolAvI lIdhelA bhAIo sAthenA saMpa, kuTuMbaniSThA ane aMgata puruSArtha para bharoso rAkhIne Akhare svataMtra vepAramAM jhukAvyuM. zubhecchako pAsethI rU. 185 jeTalI rakama bhegI karI traNe bhAIoe "rAyacaMda bradharsanA nAme dhaMdho zarU karyo. jaththAbaMdha mAla lAvI chUTaka vece. sAthe sAthe gharaAMgaNe baeNselina ane heraoNIla banAvI gAmaDe gAmaDe pharIne vece. prAmANika mahenana zuM nathI ApatI? TUMka samayamAM ja temaNe nairobImAM eka dukAne ane pachI maLolamAM bIjI dukAna kholI. I. sa. 1930 nI AkharamAM elyuminiyama enDa inDasTriyala vakarsa limiTeDa' nAmanuM kArakhAnuM nAkhyuM. thoDAM ja varSomAM nairobIthI thoDe dUra thIThA nadIne kinAre vaoNTala vRkSo ropAvI tenI chAlamAMthI TenIna kADhavAno vepAra vikasAvyo. Ama vividha vepAradhaMdhAono vikAsa karIne 1953 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnavIra zrI meghajIbhAI peMtharAja sudhImAM 31 varSanI kArakirdI daramiyAna temaNe pUrva AphrikA ane bhAratamAM 55 jeTalI limiTeDa kaMpanIo sthApI dIdhI. 237 lakSmInI aDhaLaka kRpA hovA chatAM lakSmInA dAsa banavAnuM emane kayAreya pasaMda na hatuM. emanA paheravezamAM sAdagI ane vartanamAM namratA hatI. pariNAme emanA sAthIo ane hAtha nIce kAma karatA adhikArIo tathA karmacArIo temane eka vaDIla tarIke mAna ApatA ane sadAya emane vaphAdAra rahetA. e badhAnI sukhasagavaDanuM paNa e pUruM dhyAna ApatA. nivRttimArga taraph : I. sa. 1944mAM vimAnanI musAphI daramyAna eka vakhata khUba AMcakAono anubhava thatAM teo vicAradazAmAM caDI gayA ane upArjana karelI vipula saMpattino kevI rIte sadupayoga karIne tene suvyavasthita karI nAkhavI teno temaNe nirNaya karI lIdho. A rIte janakalyANanI pravRttirUpI nivRttimArga tarapha teo vaLyA. nivRttinA samaye potAnA AphrikAnA samagra vepAradhaMdhAno kArabhAra emaNe zrI gre nAmanA eka anubhavI aMgreja sadgRhasthane suparata karyo hato. muMbaInI oNphisanI javAbadArI zrI. sI. yu. zAhane soMpI hatI. teo temanA muMbaI khAtenA dhaMdhAnuM ja nahi, paNa sAthe sAthe emanI bhArata khAtenI lAkho rUpiyAnI sakhAvatonuM saMcAlana paNa karatA hatA. temane temanA upara eka putra jeTalo prema hato. agAu paNa meghajIbhAI ghaNI vAra kahetA ke dhanano kevaLa saMcaya karavAthI e nirmAlya bane che; eno kSaya thAya che, sAthe eno saMcaya karanAranuM puNya paNa khalAsa thAya che. e ema paNa mAnatA ke mAtra dAna karavAthI mANasa puNyano adhikArI nathI thaI jato, eNe sevAkAryamAM sakriya rasa levo paNa jarUrI che. AvI mAnyatAvALA medhajIbhAIe have karmarUpI duniyAne tilAMjala ApI dAnarUpI dharma tarapha prayANa karyuM. dAnagaMgA : sArvajanika kAryamAM madada karavAnI vyavasthita rItanI zarUAta 1936 nI sAlathI thaI. saurASTramAM duSkALa paDyo ane temAM madada karavA AphrikAmAM samitinI sthApanA karavAmAM AvI. medhajIbhAI A samitinA adhyakSapade hatA. A samitie ghaNuM moTuM bhaMDoLa ekaThuM karyuM. medhajIbhAI dharme jaina hatA paNa emanuM valaNa sAMpradAyika na hatuM. e ema icchatA ke jainonA badhA saMpradAyo eka thAya ane saMgaThana sAdhe, paNa emanI e AkAMkSA siddha na thaI zakI. emaNe ozavAla jJAti mATe jAmanagaramAM borDiMga, nairobImAM kanyAzALA, thIkAmAM sabhAkhaMDa vagere banAvavAmAM sAro phALo Apyo hato. AmAM paNa jJAti pratyenA pakSapAta karatAM dharma pratyenI AsthA vizeSa hatI. emanA udgAra hatA : ''mAnavajIvanane jainadharmanA ahiMsA ane aparigrahanA upadezanI Aje jeTalI jarUra che, teTalI kacAreya na hatI.' jainadharma vizvadharma banavAnI yogyatA dharAve che, ema teo aMta:karaNapUrvaka mAnatA. 1957mAM muMbaImAM maLelA zrI jaina zvetAMbara pariSadanA vIsamA adhivezanamAM emaNe emanA A vicAro rajU karyA hatA. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ arvAcIna jaina jyotirdharo emanA dAnano moTo pravAha I. sa. 1944mAM dhaMdhAmAMthI nivRtta thayA pachI cAlu thayo. tyAra pahelAMya emaNe ghaNI jagyAe dAna ApelAM hatAM. dAna bAbata teo mAnatA ke nAnAM nAnAM dAna ApIne zaktine veDaphI nAkhavI na joIe. suvyavasthita yojanA mATe moTuM dAna ApI koI navI ja saMsthA ke vyavasthA UbhI karavAmAM emane vadhu rasa hato. nAma ke kIrti kamAvA ke mAna vagere maLe te mATe dAna karavAmAM e mAnatA na hatA. dAna lenAra vyakti ke saMsthAne nIcuM jovuM paDe evI rIte kyAreya dAna e na karatA. je samAja vAtAvaraNamAM e 2hetA, je samAjamAMthI e AvyA hatA e samAjane ane mA-bhomane upayogI thavAya evI keLavaNI ane tabIbI viSayaka sahAya (In Educational and Medical-Relief Donations) ApavAmAM emane vizeSa rasa hato. 1947mAM bhArata svataMtra thayuM tyArathI, saurASTra enA pachAtapaNAthI AgaLa Ave e khAsa jovuM hatuM. sarakArI yojanAmAM saudhI madada karavAne badale e yojanA zarU karIne pachI sarakAra vyavasthita calAve te mATe tene soMpI devAnuM te vadhu pasaMda karatA. sarakArano ane lokono phALo je yojanAmAM bhaLatAM e yojanAmAM moTI sahAya karavAnuM emane vadhAre pasaMda paDatuM. moTI rakamanA dAna mATeno nirNaya e bahu ja TUMkA samayamAM ane chatAM khUba vicArIne letA. 238 teo avAranavAra vatanamAM AvatA. te vakhatanA saurASTranA mukhya pradhAna DhebarabhAI sAthe emane ThIka ThIka paricaya hato. saurASTramAM jAmanagaramAM meDikala kaoNleja zarU karavA mATe rUpiyA sAiTha lAkhanA dAnanI khAtarI emaNe eka ja kalAkanI carcAne aMte ApI dIdhI hatI. I. sa. 1954 nA gALAmAM eka paNa divasa evo nathI gayo ke meghajIbhAInA dAnathI saurASTranA koI ne koI gAmamAM navI saMsthAnA zilAropaNanA samAcAra vartamAnapatromAM AvyA na hoya. saurASTramAM Thera Thera prAthamika zALAnAM makAno, pachAta varganA vidyArthIo mATe Tenikala skUla ane chAtrAlaya, prasUtigRha, haoNspiTala, TAunahaoNla, zrIvikAsa gRha, bAlagRha, raktapittiyA haoNspiTala, vAcanAlayo, narsiMga TraeNiniMga kaoNleja, anAthAzrama, senoToriyama, aMdhavidyAlaya, vAnaprasthAzrAma, derAsaro, upAzrayo, bhojanAlayo, kalA ane vijJAnanI kaoNlejo, kAyado ane vANijyanI kaoNlejo, Tenikala kaoNleja, TI. bI. haoNspiTala vagere vividha pravRttiomAM medhajIbhAIe chUTe hAthe dAna ApyuM. eka vakhata javAharalAla neharu emane ghera padhAryA. jatI vakhate emanA hAthamAM medhajIbhAIe eka parabIDiyuM mUkayuM, neharujIe vicAryuM ke kaMIka darakhAsta ke phariyAda haze. parabIDiyuM tyAM ja kholyuM ane joyuM to kamalA neharu smAraka haoNspiTala mATe eka lAkha rUpiyAnA dAnano ceka hato ! amadAvAdamAM rAjyapAlazrI sAthenI prathama mulAkAtamAM ardhA kalAkanI carcAne aMte medhajIbhAIe kaeNnsara haoNspiTala mATe sADA sAta lAkha rUpiyAnA dAnanI icchA darzAvI. Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnavIra zrI meghajIbhAI petharAja samAjasevAnAM AvAM kAryo pAchaLa saurASTra-gujarAtamAM ApelA dAnanI rakama rUpiyA eka karoDathI paNa vadhu thAya che, bhArata-AphrikAmAM ApelA dAnanI kula rakama paNa doDheka karoDathI upara jAya che. uparAMta, A mATe sthapAyelAM TrasTomAMthI thatI Avaka niyamita rIte dAnamAM vaparAtI rahe te to judI. 239 laMDanamAM te vakhatanA hAIkamizanara jIvarAja mahetA sAthenI carcA bAda vallabhavidyAnagaramAM meDikala kaoNleja UbhI karavA mATe eka lAkha daza hajAra sTarliMga pAunDanA dAnanI opha emaNe karelI, vidyAnagaranA sUtradhAro keTalIka muzkelIone lIdhe emanI A opharano lAbha laI na zakayA. medhajIbhAInI eka khAsiyata hatI ke e potAnI zakti bahAranI koI yojanA ghaDatA nahi. cAhe vepAra hoya ke sakhAvana hoya. AphrikAmAM paNa prAthamika zALAo zarU karAvI. pustakAlayo kholyAM, aneka bALakone phI ane pustakonI madada karI. Ama emanI udAra sakhAvatono lAbha tyAMnA sthAnika lokone paNa Apyo. 1943mAM baMgALamAM kAramo dukALa paDayo, tyAre AphrikAmAM vasatA bhAratIyoe pacAsa hajAra pAunDa jevI jaMgI rakama ekaThI karIne mokalAvI. temAM paNa medhajIbhAIno phALo-tana, mana, dhanathI--ghaNo moTo hato. phALo ekaTho karavA jatAM mAna-apamAnanA prasaMgo Ave e, teo sahaja rIte gaLI jatA. vaLI phALo potAnAthI ja zarU kare. ane pote moTI rakama lakhe eTale anya loko pAsethI paNa svAbhAvika rIte ja moTI 2kama maLI jatI. AphrikAmAM gAMdhI memoriyala ekeDemI sosAyaTI mATe emano tana-mana-dhanano phALo ghaNo moTo hato. kenyAmAM bhAgye ja evI koI sArvajanika zALA ke haoNspiTala haze jemAM emano vattoocho phALo na hoya. tyAMnA vidyArthIone ucca zikSaNa mATe paradeza moklavAmAM tathA ziSyavRttio ApavAmAM paNa e madada karatI. lagabhaga cAra lAkha ziliMga jeTalI rakama A ziSyavRttio pAchaLa kharcAI hatI. dAna ApatI vakhate medhajIbhAInA mananA bhAva kevA rahetA hatA te emaNe eka vakhata uccArelA emanA ja zabdomAM joIe : "huM eka gAmaDAmAMthI AvuM chuM. varSo pahelAM AjIvikA mATe paradeza gayelo ane IzvaradayAthI vyApArI pravRttimAM phaLIbhUta thayo chuM. huM mAnuM chuM ke mArI kamANI e mAtra mArI nathI, paNa mArA rASTranA bhAIbahenono tathA je dezamAM meM mukhyatve Arthika vyavasAya karelo che te dezanA vatanIono paNa emAM hisso che. huM sArvajanika kAryomAM zakti mujaba madada karIne teono hisso ja cUkavI rahyo chuM. emAM koInA upara upakAra nathI karato paNa mArI pharaja bajAvuM chuM.' jIvanamAM AvI namratA ane udAratA dAkhavIne teoe mahAtmA gAMdhIjInI TrasTIzipa bhAvanAne mUrtimaMta banAvavAno Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 240 arvAcIna jaina jyotidharo prayatna karyo. tattvArthasUtranI sAtamA adhyAyamAM dAnanI AvI vyAkhyA ApelI che: "anuThThIrtha svastha atisa: vAnam ' arthAt ApanAra ane lenAra baMnenuM kalyANa kare evI rIte nyAyapUrvaka kamAyeluM dhana sahaja rIte ApI de ne dAna-A sUtra jANe-ajANe emaNe keTaluM yathArtha rIte ane atyaMta udAratAsahita AcarI batAvyuM che! aMgata jIvana ane anaMtanI yAtrA: meghajIbhAInA ghaDataramAM, jIvanavikAsamAM, dAnapravRtti vageremAM emanAM kuTuMbIjanono phALo nAno-sUno na hato. meghajIbhAInA pitA petharAjabhAI vAra-tahevAre sagAM-snehIone potAnA ghera notaratA. emanI sarabharA karavAmAM emane AnaMda Avato. temanAM prathama patnI moMghIbAI ghaNAM sevAbhAvI hatAM. I. sa. 1924mAM emane tyAM putrIno janma thayo. enuM nAma pADayuM suzIlA. pachI to moMghIbAInI tabiyata naramagarama rahevA lAgI. bahu upacAra karavA chatAM emaNe 1930mAM emanA nazvara dehano tyAga karyo. 26 varSanA meghajIbhAI mATe A ghA khUba kAramo hato. paNa chevaTe che varSanI suzIlAne mAtAnI ane gharamAM gRhiNInI jarUra anivArya jaNAnAM 1932nI Akhare emanAM lagna maNibahena sAthe thayAM. maNibahena patinA dareka kAryamAM UMDo rasa letAM ane patine protsAhana ApatAM. maNibahena dvArA temane cAra putrIo ane be putronI prApti thaI. jenAM nAma anukrame mInaLa, jayA, sumItA, uSA, bipIna ane anaMta pADavAmAM AvyAM hatAM. vepAramAM ATalo badho vikAsa thavA chatAM kuTuMba tarapha e pUranuM lakSa ApatA. bALakonA abhyAsamAM ane saMskArasiMcanamAM e jhINavaTathI rasa letA. darekane ruci pramANe yogya keLavaNI ApI ane darekanAM yogya ThekANe lagno karyA. dIkarIone paNa dIkarA jeTalI ja keLavaNI ApavI joIe ema e mAnatA hatA. ghare AvyA pachI kuTuMba sivAyanI bAbatomAM na chUTake ja rasa letA. garIbo mATe phakta rojIroTIno ja vicAra karI teo aTakI jatA na hatA. te jANatA hatA ke abhaNa lokonA hAthamAM game teTalI Avaka jaze to paNa te veDaphAI javAnI che. eTale AvakanI sAthe emanI keLavaNI ane raheNIkaraNI paNa sudhare te mATe teo banatuM badhuM karatA. nivRtti pachInAM cAra varSa emaNe moTe bhAge bhAratamAM gAyAM hatAM. A arasAmAM teo rAjasabhAnA sabhya paNa thayA hatA. emane mana nivRttino artha niSkriyatA na hato. paraMtu aMgata lAbhane badale bahujanahitAya kAma karavuM e hato. e samaye sakhAvato mATenA TrasTanuM saMcAlana e khUba kALajIpUrvaka karatA. pharaja ane niyamitatAnI emanI bhAvanA adbhuta hatI. teo potAnA mobhA karatAM sAdagIne vadhu mahattva ApatA. laMDanamAM gharanI moTara hovA chatAM oNphise javA teo bhUgarbha Trenano ja upayoga karatA. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAnavIra zrI meghajIbhAI petharAja 241 emanAmAM sUkSma vinodavRtti paNa hatI. teo vAtAvaraNamAM haLavAza paNa lAvI zakatI. zrI gohela, zrI sI. yu. zAha vagere jevA bAhoza sAthIo emane maLyA hatA. aMtima divaso : meghajIbhAInuM Arogya ekaMdare sAruM rahetuM, to paNa bhAvinAM edhANa maLI gayAM hoya tema e chelle chelle kahetA ke, "hamaNAM to Arogya sAruM che. paNa 60 varSa thayA pachI zuM thaze te kema kahI zakAya ?' ane banyuM paNa evuM ja. tArIkha 30-7-1964ne guruvAre savAre rojanA krama mujaba e vahelA UThI gayA. potAnI meLe cA karI ane maNibahenanI sAthe besIne pIdhI. dasa vAge gabharAmaNa thavA lAgI. DaoNkTara AvyA, tapAsIne davA ApI. agiyAra vAge kaoNphI pIdhI. paNa tyArapachI ekAeka tabiyata lathaDatI gaI. hRdayarogano humalo thaI cUkyo hato. vadhu kaMIka ilAja kare tyAra pahelAM poNA bAra vAge e nazvara dehane choDI cAlI nIkaLyA. e gayA, paraMtu pAchaLa adbhuta suvAsa mUkanA gayA. maNibahene tyAre manobaLa dAkhavI, emaNe AdarelAM kAryo-TrasTo vyavasthita cAle te jovAmAM potAnuM mana parovyuM. emanI pAchaLa koI smAraka racavAnI paNa emaNe rajA na ApI, kAraNa ke emaNe AdarelAM kAryo e ja emanAM sAcAM smAraka hatAM. meghajIbhAI phAunDezana taraphathI kenyA sarakArane tabIbI ane zikSaNa kendro vadhAravA mATe eka lAkha pAunDa ApavAnI jAherAna karavAmAM AvI. mahAna puruSo emanAM kAryothI ja amara bane che. meghajIbhAI AvA eka mahAna sevAbhAvI, udyamI, dAnavIra ane svAzrayI puruSa hatA.