Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvavicAra-navatattva-4 Daka-ladhusaMgrahaNI cAra-prakaSNa. [ mULa zabdArtha gAthA -yantra vivecana paNa sahita Wan -: prakAzaka 5. matalAla jhaveracaMda gAMdhI khetarapALanI poLa amadAvAda. kiM. -7-0
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ eeeeees vicAra-navatattva-daDaka-ladhusaMgrahaNI cAra-prakaraNa [ mULa zabdArtha gAthAM-yantravivecana TippaNa sadbhuita ] 5. masIhanaverA dAMtI khetarapALanI poLa-amadAvAda. vIra saM. 2466 AvRtti pahelI vi. saM. 1996 sUlya 1-0-00 sa. 1940 yuyuyuyuyuyuyu ties Pre Sel
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ prAptisthAnaH mAstara ratilAla bI. zAha bhaThThInI bArI upAzraya sAme amadAvAda, dhI viravIya prInTIMga presamAM zAha kezavalAla sAMkaLacaMde chANuM. ke ratanapALa, pajeraLa sAgaranI khaDakI-amalavA
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA paMcapratikramaNane paThana bAda Aje jIvavicAra, navatattva daDaka ane ladhu saMgrahaNIrUpa cAra prakaraNanA paThana pAThanane khubaja pracAra che. ane te Avazyaka paNa che kAraNa ke Avazyaka sUtrenA jJAnanuM phaLa ke dharmanuM sarvasva jayanuM che. ane te jayaNa kharA svarUpe tyAre ja ArAdhI zakAya ke jenuM svarUpa ane jIvonA prakArane samajavAmAM Ave. A jIvonuM lakSaNa ane vidhAnadvArA varNana te jIvavicAramAM che. chavasvarUpane jANyA chatAM karaNIya akaraNIya padArtha kyA ? ane jIva pote saMpUrNa avasthAne kaI rIte pAmI zake te jANavuM paNa eTaluM ja Avazyaka che tethI ya Adeya ane heyasvarUpa navatAnuM varNana vistRta rIte navatatvamAM che. saMsAramAM rakhaDatA jIvonAM bhayasthAne kyAM che ane kaye ThekANe tene daMDAvuM paDe che te jANI daMDa sthAnathI bacavA daMDaka prakaraNanuM jJAna paNa khubaja Avazyaka che. kAraNa ke daMDakaprakaraNamAM daMDakasthAne batAvyAM che. kSaNavinazvara saMpatti ke jIvitathI unmatta thayelA mAnavane e khyAla Ave ke jagatamAM amuka padArtho ja mAtra zAzvata che. bAkI dekhAtI sarva saMpatti ke jagatanA sarva vyAmoha kSaNa vinazvara che te samajavA laghu saMgrahaNInuM jJAna paNa khuba Avazyaka che. kAraNake temAM niyata padArtho ja padArtha rUpe kAyama rahenAra che. bAkI te paNa kSaNe kSaNe palaTAya che. AthI pratikramaNanA sUtronA paThana pAThana bAda cAra prakaraNanA pAna pAThanane krama khubaja yogya che. saMkSiptamAM sarva upayogI viSaya samAya te lakSa rAkhIne cAra prakaraNane gAthAnA eka vibhAga sAme artha rAkhI chApavAmAM Avela che. A chApavAnI riti bhASA jJAnarahita anabhijJa abhyAsa mATe jarUra upayogI che. chatAM vizeSa jijJAsu paNa yogya lAbha laI zake te mATe vivecana zabdArtha yantro TippaNu paNa ApavAnuM khAsa lakSa rAkhyuM che.
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ A pustaka prakAzana vakhate mahesANA pAThazALA prakAzita cAra prakaraNa, lAMbA samaya upara chapAyela maganalAla haThIsIMga prakAzita paMcapratikramaNa, bhImasiMha mANeka prakAzita cAra prakaraNu, tathA mAstara amRtalAla sukhalAla prakAzita pratikramaNa sUtra paNa joI chapAvela hAvAthI teone AbhAra mAnIe chIe. presadoSa daSTideSa ke pramAdathI thayela skhalanA badala kSamA. maphatalAla jhaveracaMda mAMthI. khetarapALanI pALa, amadAvAda 1-6-4 anukramaNikA jIvavicAra prakaraNa -- navatattva prakaraNa daDakaprakaraNaladhusaMgrahaNI prakaraNu-- 1-40 41-102 103-133 134-152
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIva vicAra prakaraNa. bhuvaNa-(traNa) bhuvanamAM bohattha-bodhanA arthe parva-dIvA samAna jIva-jIvanuM. sarUvaM-svarUpa vIra-vIraprabhune kiMcivi-kAMIka paNa namiuNa-namaskAra karIne jaha-jema. bhaNiyaM-kahyuM che. bhaNAmi-kahuM chuM pUva-pUrvanA abuha-ajJAnI chone ! sUrIhiM-AcAryo vaDe bhuvaNAiva vIra-traNa bhuvanamAM (svarga, mRtyu ane pAtALamAM) dIvA samAna zrI viraprabhune. namiuNa bhaNAmi abuhabehatyaM-namaskAra karIne ajJAnI jIvone bodhane arthe kahuM chuM. [ zuM?]. jIva-sarva kicivijIvanuM kAMI paNa svarUpa.. jaha bhaNiye pUzvasurIhiM. 1che jema pUrvanA AcAryoe kahyuM che tema. artha -traNa bhuvanamAM dIvA samAna zrI mahAvIra prabhune vAMdIne ajJAnI chonA bodha mATe pUrvAcAryoe kahyuM che tema jIvanuM kAMI paNa svarUpa kahIza. chavA-cho muttA-muktA jala-apakAya saMsAri-saMsArI jalaNa-teukAya ya-ane taca-trasa vAu-vAyukAya thAvara-sthAvara vaNassaI-vanaspatikAya puDhavI-pRthvIkAya neyA-jANavA chavA muttA saMsAriNe ya-jIvo mukta ( kama rahita) ane saMsArI (karma sahita) ema be bhede che.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra tasa thAvara ya saMsArI-trasa ane sthAvara e be saMsArInA bheda che. puDhavI jala jalaNa vAu-pRthvIkAya (mATInA jIva), apakAya (pANInA chava), teukAya ( agninA jIva), vAyukAya (vAyarAnA jIva) ane vaNassaI thAvarA neyA che 2 vanaspatikAya (jhADa pAlAdikanA jIva) e pAMca sthAvara jANavA. phalihasphaTika, maNi-maNi | abhaya-abarakha rayaNa-ratna. viduma-paravAlAM turI-tUrI mATI hiMgula-hiMgaka UsaM-usa-khArI bhATI , hariyAla-haDatAla maTTI-mATI. pAhANa-pattharanI maNasila-manazila jAie-jAtio rasiMdA-pAre. kaNaga-sonuM | bhegA-aneka. sevIra-surame AIvigere. dhAu-dhAtu aMjaNa-AMjavAne seDhI-khaDI. vakriya-lAla mATI luNAI-mIThuM vigere araNeya-dhaLI mATI puDhavI-pRthvIkAyanA palevA-pArevo pASaNa bheyA-bhedo. baccA-e vigere 1. ahiM muktinA bhedo prathama kahevA joIe, paraMtu saMsArI chanA ghaNA prakAra hovAthI temaja jIva saMsAramAMthI mukta bane che mATe prathama saMsArInuM varNana karela che. x trasa-jenAmAM jIva hoya ane je icchA mujaba gamana karI zake te beIkrayAdi cAra trasa kahevAya che. sthAvara-jenAmAM jIva hoya chatAM IcchA mujaba ja AvI na zake te pRthvIkAyAdi sthAvara kahevAya che.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] 1 pRthvIkAyanA bhedA batAve che. phalihU maNi raNa visa----1 sphaTikara. 2 mi 3 ratna. 4. paravALAM. [ 3 hiMgula hariyAla maNasila rasi'dA-1 hiMgaleAka, 6 haDatAla, 7 maNuzila, 8 pArA. kaNagAi dhAu seDhI--9 seAnuM Adi sAta dhAtu* (sAnuM-rUpuM tAMbuaATTu -jasata-sIsuM ne lAi) 10-khaDI, vanziya araNedbhaya levA / / 3 / / 11 lAla mATI, 12 dheALI mATI ane 13 pArevA pASANu. ambhaya-tUrI-Usa--14 abarakha, 15 tejaM turI, 16 -usa. maTTI-pAhANajAie NegA--17mATI 18 pattharanI aneka jAtie. seAvIra jaNa-luNAi--19 AMkhamAM AMjavAnA surameA, ane 20 mIThuM vigere. puDhavIeyAI iccAi // 4 // ityAdiSTa pRthvIkAyanA bhede che. * ahiM gAthAenA arthamAM 1-2-3 AMkaDA batAvavAmAM AvyA che. te pRthvIkAya vigere jIvA gAthAmAM keTalA prakAre batAvelA che te batAvavA mATe che. AthI bIjA vadhAre prakArA paNa pRthvIkAya vigere darekanA Adi zabdathI samajavA. x ahiM ItyAdi zabdathI retI, maraDIyA, patthara vigere pRthvIkAyanA bhedamAM samAya che.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ zrI paMca pratikramaNa sUtra mahiyA--dhUmasa-varasAdanI ka hunti-aAya che. ghaNA hi-dhanAdhi Ai-vigere bhegA-aneka Aussa-akAyanA 2 akAyanA jIvAnA prakAra batAve che. zAma-tikSma-muga--1 bhUminuM ( kuvA vigerenuM ) 2 AkAzanuM ( varasAdanuM 4 ] bhAsa-pRthvInuM aMtirakS"-AkAzanuM uddaga*-pANI esA-ThAra-jhAkaLa hima-baraka phaga karA haritaNa-lIlA dhAsa upa ranuM pANI bhaiyA--zedA pANI. AsA hima kaga haritaNu mahimA--3 ThAra, 4 barapha, pa karA, 6 lIlA dhAsa uparanuM pANI tathA 7 dhUmam ( varasAdanI pharaphara ). huti ghaNAdahimAi-8 dhanAdhi Adi (thIjyA ghI jevuM pANI) ( Adi zabdathI darIyAnuM pANI vigere) bhaiyA gegA ya Aussa / / 5 / aAyanA aneka bhedo che. gAla-aMgArA jAla-jvAlA. agninI zikhA sumura-barasADa-bhADe udmA--ulkApAta aNi-vajrathI thatA agni *ga-kaNine viSNu -vijaLI AIA-vagere agaNi-agnikAya jiyANa --jIvAnA bhaiyA--bhadA nAyA-jANavA niuNa-DAhI (nipuNa ) buddhie-buddhivaDe (
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] maanan 3 agnikAya chavAnA prakAre - baMgAla jAla mumura-1 aMgArA, 2 jvAlA, (aminI jALa, 3 bharasADa (unI rAkhaDI ke bhAThe.) ukAsaNi kaNaga vijubhAiA-4 ulkApAta (utpAtanA kAraNarUpa), 5 vajane agni, 6 AkAzamAMthI kharatA tArA jevA agninA kaNa te kaNa agni che ane vijaLI vigere (vigere zabdathI sUryakAnta, cakamaka, araNuM ane vAMsanA ghasArAthI utpanna thayela agnine samAveza thAya che.) agaNijiyANuM leyA agnikAya jIvonA bhede. nAyabbA niuNabuddhie che 6 nipuNa (DAhI) buddhie karIne jANavA. ubhAmaga-ubrAmaka ghaNa-ghanavAta uliyA-utkalika * ! tavAya-tanavAta maMDalivaMTolIyo bAIo-Adi maha-mahAvAyu joyA-bhedo zuddha-zuddhavAyu mala-nizcaye guMjavAyA-guMjArava karato vAyu) vAukAyansa-vAyukAyanA 4 vAyukAya jIvonA prakAre ubhAmaga uThaliyA-1 utkrAmaka (uce bhamAve te) vAyu, ( 2 utkalika (rahI rahIne dhULamAM AMkaLIo pADe te) vAyu. maMDali maha zuddha guMjavAyA ya-3 maMDalika (vaMTaLAo) vAyu, 4 mahAvAyu, 5 zuddha vAyu ane 6 guMjArava karato vAyu.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ zrI paMca pratikramaNa sUtra ghaNa taNa vAyAmA-udhanavAta ane tanavAta vigere (jene AdhAre naraka devalokAdi rahyA che te) [ Adi zabdathI paMkhA * vigerenA vAyu paNa levA.] bheyA khalu vAukAyansa pe 7 nize vAyukAyanA bhedo che. sAhAraNa sAdhAraNa jesiMje pattiyA-pratyeka ahaMtANuM-anaMta jIvonuM vaNassaI-vanaspatikAya che taNuM-zarIra chavA-cha egA-eka duhA--be prakAre . sAhAraNuM-sAdhAraNa sue-sUtrane viSe | te u-te te bhaNiyA-kayA che ? 5 vanaspatikAya jIvonA prakAre ane svarUpasAhAraNa pa -sAdhAraNa vanaspatikAya (eka zarIramAM anaMtA jIvavALA) ane pratyeka vanaspatikAya (eka zarIramAM eka jIvavALA) vaNarUI javA duhA sue bhaNiyA-ema vanaspatikAyanA cho be prakAre sUtrane viSe kahyA che. jesiM-maNuM tANa taNuM-je anaMta jIvonuM zarIra. ega sAhAraNa te la 8 eka hoya. te sAdhAraNa vanaspatikAya (nigoda-anaMtakAya) kahevAya. kaMkA-kaMdamULa vatthalA-eka jAtanuM zAka aMkura-aMkurA-phaNagA .. thega-thega. palaMkA-pAlakhuM zAka kisalaya-kuMpo, TIzIo ! kamala-kumaLAM, kuNAM paNugA-pAMca varNanI lIlaphula sevAla-sevAla philaM-phala. savva sarva bhUmiDa-bilADInA Tepa gUha-chAnI. sirAI-nasa vagere allayatiya-Adu vigere traNa siNuI-ziNa vigerenAM gajajara-gAjara. metha-metha | pattA-pAMdaDAM.
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] hari ceranI jAta gA-galo kuMAri-kuMvAranuM pAkuM ? pamuhA-pramukha, vigere guggalI-gugaLanuM vRkSa | | chinnarUhA-chedInevAvavAthI ugete kaMdA aMkurakisalaya-1kaMda [sraraNAdi] raphaNagA, kupo (TIzIo) paNagA sevAla bhUmiphoDA ya-4. pAMca varNanI lIla kula, 5sevAla ane 6 bilADInA Topa. allayatiya gajjara mAtha-uAdu Adi traNa (lIluM Adu, lIlI haLadaLa, lIlo kacura) gAjara. 9metha. vatthalA thega palaMkA 9o 10varcyula (eka jAtanuM zAka) 11thega, 12pAlakhuM, (eka jAtanuM zAka). kimalaphalaM ca savaM-13sarva jAtinAM kuNAM phala, (jemAM bIja na hoya te). gUDhasirAI siNAIparAI-14 jenA kaNasale naso vagere chAnI hoya te 1paziNa (pIluDInuM vRkSa) vigerenAM pAMdaDAM. hari kuMAri gungalI-16tharanI jAta, 17kuMvaranuM pAchuM, 18 gugalanuM vRkSa.. gale ya pamuhAI chinnarUhA che 10 19 galo pramukha ane 20 je chedIne vAvavAthI pharIne Uge te. IccAiNe ItyAdi jANaNathaM-jANavAne arthe aege-aneka . lakhaNa--lakSaNa. eaM-A havaMti-hoya che yA-bhedo sue-sUtrane viSe . atakAyANuM-anaMtakAyanA | bhANaaM-kahyuM che tesiM-teone pari-vizeSa | IzcAiNe aNege-ItyAdi aneka. * baTATA, zakarIyAM, mULA, kemala AmalI, vajakaMda, vAMsa kArelAM vigere aneka prakAranI vanaspatio.
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ 8 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra - ^ ^^ havati bheyA aNutakAyANa-anaMtakAyanA bheda che. tesiM parijANaNathaM-teone vizeSa jANavAne arthe. lakhaName aMsue bhaNiyA A lakSaNa sUtrane viSe kahyuM che. gUDha-gupta.sira-nasasaMki-sAMdhA pharIthI uge te pavaeN-parva, gAMThA sAhAra-sAdhAraNa sama-sarakhA. be bhAga zarIra-zarIra saMga-bhAgavAthI thAya tavivarIaM-tethI viparIta ahIragaM-tAMtaNuM rahita paoNyaM-pratyeka vanaspatikAya chinnarahaM-chedIne vAvavAthI mUDhasira-saMdhi--pavaM-1jenI naso, rasAMdhA ane gAMThA gupta hoya. samabhaMga-mahIrAM cachinarUha-4 bhAgavAthI jenA sarakhA be - bhAga thAya. 5 tAMtaNuM rahita hoya ane jene chedIne - vAvIe te pharIthI uge. sAhAraNe zarIra-tene sAdhAraNa vanaspatikAyanuM zarIra kahIe. tavivaripaMca payaM 12mA ane tethI viparIta (lakSaNavALI). te pratyeka vanaspatikAya kahevAya. ega-eka. sarIre-zarIramAM | phala-phala. kula-phula ega-eka. cha-chava | chalila-chola. kA-kASTa jesiM-je (vRkSa) ne ! mUlaga-mULa. pattANi-pAMdaDAM tu te-te ja pattayA-pratyeka } bIyANi-bIja ega zarIre ego-eka zarIrane viSe eka. cha jesiM tu te ya payA-jIva je (vRkSa)ne heya, te ja pratyeka vanaspatikAya kahevAya. phala kula chahila -IphaLa, rakula, 3chAla, lAkaDAM.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] [ 9 mUlagapANi bIyANi 13ApamUla 6pAMdaDAM ne 7 bIja. [e 7 sthAnamAM judA judA pratyeka vanaspatikAyanA jIvo hoya che.] payapratyeka suhumA-sUkSma taruM-vanaspatikAyane havaMti-hoya che mu-mUkIne niyamA-nizcaya paMca vi-pAMce paNa aMtamuhUra-aMtarmuhUrta puDhavANe-pRthvIkAyAdi Au-AyuSyavALA sayala-sakaLa adhissA-adRzya leo-(14) rAjalokamAM payataruM mu-pratyeka vanaspatikAyane mUkIne. paMca vi puDhavANe sayalae-pAMce paNa pRthvIkAyAdi sakala (14) rAjalokane viSe. suhumA havati niyamA-nizcaye sUkSma hoya che. aMtamuhUttAu adrissA 14 (te sUkSma jIvA) aMtarmuhUrtanA AyuSyavALA ane adazya (AMkhathI na dekhAya tevA) hoya che. nedha-je zarIramAM jIva hoya te zarIra vadhe. unuM thAya ane gamana kare. jemake pRthvIkAya khANamAM vadhe che. kuvAnuM pANI ziyALAmAM unuM thAya che. agni uSNa che. vAyu gamana kare che ane vanaspati vadhe che. sAdhAraNa vanaspatinA jeTalA TukaDA karIne vAvIe te dareka vadhe che.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra saMkha-zaMkha lahagAI-lALIA jIva kavaDuya-keDa, kADI mehari-lAkaDAnA kIDA gaMDala-moTA karamIyA kimi-karamIA jalo-jaLo pUragA-pirA caMdaNaga-akSa, sthApanAcArya bediya-be ikiyavALA jIvo alasa-alasI mAchavAhAI-cUDela vigere beIdriya jIvonA prakAresaMkha kavazya gaMDula-1 saMkha, 2 kaDA, 3 gaMDelA (peTamAM moTA karamIA thAya te ) jaya caMdaNaga alasa lahagAI-4 jalo. 5 caMdanaka (sthA 5nAcArya) 6 alazIyA, 7 lALIA jIva (vAsI rAMdhela annamAM upaje te). mehari kimi pUaragA-8 mera,(lAkaDAnA kIDA) karamIyA,10 pirA. bediya mAryavAhAI rUpA 11 cUDela vigere beIdriya. cAmaDI ane jIbhavALA jIvo che] gAmI-kAna khajUrA maMkaNa-mAMkaNa juA-jU. lIkha pipIli-kIDIo udahiA-udheI maphakeDA-maMkoDA ikriyadhAnyanI iyaLa ghayamilI-dhImelo sAvaya-savA gokIDa-gIMgaDAnI jAIo-jAtio gadudaya-gadheyAM usiMgA cArakIDA-viSTAnA kIDA gomayakIDA-chANanA kIDA dhanakIDA-dhAnyanA kIDA kuMthu-kuMthuA govAliya-gopAlika iliya-iyaLa (khAMDanI) tediya-traNa IdriyavALA IdagAvAI-Idragepa Adi
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 11 armamman zrI jIva vicAra prakaraNa ] - traNa IdriyavALA jIvonA prakAra gomI maMkaNa juo-1 kAnakhajurA, 2 mAMkaNa, 3 ju, (lIkha) pipIli udehiyA ya makoDA-4 kIDI, 5 udheI ane 6 maMkeDai. i@iya ghayamiThThIo-7 dhAnyanI IyaLa 8 ghImelo sAvayaM gokIDajAI che 16 9 savA (vALanA mULamAM upaje te), 10 gIMgaDAnI jAtio. gadahAya corakIDA-11 usiMgA, (gAyanA vADAmAM thAya te) 12 viSTAnA kIDA. gAmayakIDA ya dhannakIDA ya-13 chANanA kIDA ane 14 dhaneriyAM * (dhaneDA) kuM govAliya iliyA-15 kuMthuA, 16 ge pAlika, 17 iyaLa, | (khAMDanI) teIdiya IdagovAI 17-18 idragepa Adi (Adi zabdathI cAMcaDa vigere levA) te teIdriya jIvo che. caEridiyA-cAra IdriyavALA | maciya-mAkhI. haMsA-DAMsa viSNu-viMchI masagA-macchara drikuNa-bagAI kaMsArI-kaMsArI bhamarA-bhamarA kavila-kALIyA bhamariyA-bhamarI. tihA-tIDa | DAlAI-khaDamAMkaDI vigere - cAra IMdriyavALA jIvonA prakAre. cauridiyA ya viSNu-cauridriya jIvo 1 vIMchI ane * beIdriyane paga na hoya. teIdriyane 4-6 ke vadhu paga heya. cauridriyane 6 ke 8 paga hoya. paMcedriyane 2, 4, 8 paga hAya athavA na hoya.
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 ] ~ kRSNa bhramarA ya bhramariyA tiDDA--ra bagAI, 3 bhamarA 4 bhamarI ane 5 tIDa, masthyi DhasA masagA--duM mAkhI, 7 DAMsa, 8 macchara. kasArI vilaDAlAi 5 18 5--9 kaMsArI, 10 karALIyA, 11 khaDamAMkaDI vigere [ vigere zabdathI patagIA vigere levA 1 pacikriyA-pAMca iMdriyavALA cauhA-cAra prakAre nAya-nArakI. tiriyA-tiryaMca mahussa-manuSya. devA-devatA tarayA-nArakI jIve paMcendriyanA cAra prakAra pacikriyA ya cahA--paceMdriya jIvA cAra prakAre che. nAraNya tiriyA massa devA ya--1 nArakI, 2 tiryaMca, 3 manuSya ane 4 devatA. nairaiyA sattavihA--nArI jIvA sAta prakAre che. nAma nAyavvA puDhavIbheeNuM // 19 // te ( ratnaprabhAdi) pRthvInA bheda vaDe jANavA. 1 dhammA 2 vA 3 selA 4 aMjaNA pariA mA mAdhavatI [ zrI paMca pratikramaNa sUtra } 7 gAtranAma ratnaprabhA zakaraprabhA satta-sAta vihA-prakAre nAyavA-jANavA puDhavI--pRthvInA bheeNabheda vaDe. vAlukAprabhA pakaprabhA dhUmaprabhA tamaHprabhA retI vadhAre che kAdava vadhAre che dhUmADA vadhAre che adhakAra ghaNA che tamastamaHprabhA atizaya vadhu adhakAra che guNa ratna vadhAre kAMkarA vadhAre che
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ zro jIva vicAra prakaraNa ] [ 13 jalayara-pANImAM cAlanArA khayarA-khecara.ramaya-ruvAMTAnI thalayara-jamIna upara cAlanArA pakhI-pAMkhavALA pakSI khayA-AkAzamAM uDanArA cammayapakhI-cAmaDAnI tivihA-traNa prakAre pAMkhavALA pakSI paMciMdiyA-pAMca IdriyavALA pAyaDA-pragaTa ceva-nizca tiriphakhA-tiro naralagAo-manuSya lokanI susumAra-pADAnA AkAranA 1 -- nAhiM bahAra masya samugapakhI-saMkocelI maccha-mAchalAM. kachava-kAcabo pAMkhavALA pakSI gAhA-nUDa, jaLajaMtu viyayapakhI-vistArelI magara-magare pAMkhavALA pakSI jalacArI-jaLacara jIvo salve-sarva caupaya-cAra pagavALA samucchimA-samUchima uraparisapA-peTe cAlanArA gabhayA-garbhaja bhuyaparisapA-bhUjAe cAlanAra duhA-be prakAre go-gAya. sapa-sarpa, sApa hati-Aya che naula-noLIyA kamma-karmabhUminA pamuhA-pramukha, vigere akasmagabhUmi-akarmabhUminA bedhabrA-jANavA aMtaradIvA-aMtardIpanA samaNuM saMkSepathI maNussA-manuSyo.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 ]. [ zrI paMca pratikramaNa sUtra I tiryaMca paMceMdriya jInA prakAro - jalayara thalayara khayarA-1 jalacara (pANImAM rahenAra) 2 sthalacara (jamIna upara cAlanAra), ane 3khecara (AkAzamAM uDanAra.) tivihA paMciMdiyAtirikakhA ya-tiryaMca paMcendriya jIvo traNa prakAre che. susumAra maccha kacchava-1 susumAra (pADAnA jevA malya) * 2 mAchalA, 3 kAcabA. gAhA magarA ya jalacArI che 20 4 jhuMDe ane 5 magare. - e jalacara jIve che. caupaya uraparisapA-1catuSpada, (cAra pagavALA) ra ura parisarSa | ( peTe cAlanArA. ) bhuyaparisakhA ya thalaya tivihA-aneka bhUjaparisarSa (bhUjAthI cAlanAra) ema sthalacara jIve 3 prakAre che. go sakhya naula muhA-gAya, sApa ane noLIyA pramukha anukrame catuSpada ura parisarpa ane bhUja parisarpa che. bedhabbA te samAseNuM che 21-te saMkSepathI jANavA. khayarA remayapakhI-becara jIvo, rAmaja pakSI [ rUvAMTAMnI pAMkha vALA popaTa, kAgaDA vigere.]. cammayapakakhI ya pAyaDA cera-ane carmaja pakSI [cAmaDAMnI pAMkhavALAM vaDavAgulI, cAmAcIDIyA vigere] nizce prasiddha che. naralegAo bAhi--manuSya laka* (aDhIdIpa)nI bahAra. samuccapakukhI viyayapakhI rara . (bese ane uDe tyAre ) saMkecelI pAMkhavALAM ane vistArelI pAMkhavALAM pakSI che. jaMbudvIpa, dhAtakIkhaMDa ane puSkaravaradvIpa aDadhe e aDhI dvIpa. (jenI vacce anukrame lavaNa samudrane kAlodadhi che.) e 45 lAkha jojananuM kSetra te manuSyalaka kahevAya che, kAraNa ke tenIja aMdara manuSyanAM janmamaraNa thAya che.
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 15 zrI jIva vicAra prakaraNa ] savva jala-thala-khayarA-sarva jalacara, sthalacara ane khecara. samuchimAM gabhayA duhA huti-samuchima (mAtA-pitAnA - saMbaMdha vinA upaje te) ane garbhaja (mAtA pitAnA saMge upaje te) ema be prakAre che. kammAkammaganUbhUmi-karmabhUminA, akarmabhUminA aMtaradIvA maNussA ya che 23che ane aMtadvIpanA (ema traNa prakAranA manuSyo che ) saMsArI jIvonA pa63 bheda - 1. nArakInA... ... ... 14 2. tiryaMca gatinA ... ... 48 3. manuSya gatinA ... ...303 4. devagatinA ... .198 563 1, nArakInA... ...ratnaprabhAdi - 7 8 2 = 14 (paryAptA ane aparyAptA) 2. tiryaMca gatinA bheda ... ... .. = 48 ekedriya-pRthvI, apa, teu, vAyu ane sAdhAvanaspati. e 5 sUkSma ane 5 bAdara maLI kula = 10 temAM pratyeka vanaspatikAya bAdara che te = 1 - 11 vikleviya-1 beIdriya, 2 tathi 3 cariMdriya - 3 (eMdriya ane vikakiya samucchimaja che). tiryaMca paMcaeNkiya-1 jaLacara 2 sthalacara 3 becara 4 uraH parisarpa 5 bhUja parisarpa e 5 garbhaja ne 5 samUcchima maLI kula 10
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra e 24 paryAptAne 24 aparyAptA maLI athavA ekebiyanA 22, vikendriyanA 6, ane tici paMcaMdriyanA 20 maLI kula 48 bheda. 3. manuSya gatinA bheda ... ... ... 303 karmabhUmi-5 bharata 5 airAvata 5 mahAvideha= 15 akarmabhUmi-pa haimavata 5 airaNyavata 5 harivarSa 5 ramyapha 5 devakura 5 uttarakura = 30 aMtadvIpa-8 dADhA upara 7 aMtardIpa x 7 = 56 manuSya garbhaja paryAptA = 101 manuSya garbhaja aparyAptA - 101 manuSyasamRchima aparyAya- 101 kula = 303 A bhedamAMthI ApaNe jaMbudvIpanA bharatakSetranA garbhaja paryApta manuSya chIe. . . *asi (hathiyAra) masi (lekha) ane kRSi (khetI) rUpI karmathI vyavahAra cAle te karmabhUmi ane te sivAya vyavahAra cAle te akarmabhUmi. bharatakSetra tarapha himavaMta ane eravata kSetra tarapha zikharI parvata AvelA che. te pUrva pazcima lAMbA che ne teone lavaNa samudramAM jatAM dareka dizAe be be dADhAo che, ne te ekekI dADhA upara sAta sAta aMtarIpa che tethI kula 56 aMtarIpa thAya che. temAM yugalika tiryaMca paMcaMdriya tathA manuSya rahe che. 4 samUcchima manuSya-garbhaja manuSyanA-mala-mUtra vigere azuci - padArthomAM ja utpanna thAya che ane te aparyApAja che.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] sahA-daza prakAre bhavAhivai-bhavanapati avihA-ATha prakAre vANamaMtarA-vANavyaMtara hunti hoya che 4. devagatinA devAnA prakAro dasahA bhavaNAhivai-10 prakAre bhavanapati devA che. avihA vANamatarA huti--8 prakAre vANavyaMtara devA che. joIsiyA pacivahA--pAMca prakAre jyAtiSI devA che. duvihA vemANiyA devA 5 245 e prakAre vaimAnika devA che. ... 1. bhavanapatinA jo siyA-jyAtiSI paMca vihA-pAMca prakAre duvihA-e prakAre vemANiyA-vaimAnika devA-devA paramAdhAmInA ra. vyaMtara ( vANavyatara )nA ... tiga -nRbhakanA 3. khyAtiSInA 4 vaimAnika DaeNTa --- ... 10 bheda 15 bheda [ 17 16 bheda 10 bheda 10 bheda 38 198 25 } } 26 99 e 99 papaisA ane 99 aparyAptA maLI kula = 198 1. bhavanapati--1 asurakumAra 2 nAgakumAra 3 suva kumAra dvIpakumAra 25 4 vidyuta kumAra 1 agni kumAra 6 8 dizikumAra 7 udhikumAra 9 pavanakumAra, 10 stanita (mela) kumAra. ema kula= 10 bheda paramAdhAmI--1 a'ba, 2 abarISa, 3 zyAma, 4 zakhala, 5 rUdra, 6 uparUdra, cha kALa, 8 mahAkALa, 9 asipatra,
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra 10 vana, 11 kuMbhI, 12 vAlukA, 13 vitaraNa, 14 ' kharasvara ane 15 mahAghoSa. ema kula 15 bheda che. 2. vyaMtara vyaMtara - 16 bheda. 26 5 vANavyaMtara-8 I vyaMtara-1 pizAca ra bhUta 3 yakSa 4 rAkSasa 5 kinnara 6 kipurUSa 7 mahAraga 8 gaMdharva. kula 8 vANavyaMtara-1 aNapanI 2 pazupanI 3 IsIvAdI bhUtavAdI 5 kaMdita 6 mahAkaMdita ukehaMDa 8 ane pataMga. kula 8 tiryaza-jubhaka-1 anAjA bhagA, pAna bhagA, 3 vastra bhagA, 4 leNa(dhara) bhagA, papuSpaSu bhagA, 6 phaLabhagA, 7 puSpaphaLabhagA, 8 zayanabhagA, 9 vidyAjabhagA, 10. aviyattajUbhagA. kula 10 3. jyotiSI-cara-pa ane sthira-pakula 10 bheda 10 1 sUrya 2 caMdra 3 graha nakSatra 5 tArA e pAMca manuSya kSetramAM cara ane pAMca manuSya kSetranI bahAra sthira ema kula bheda 10 , T ka9papanna-svAmi sevakanI maryAdAvALA 24 * 1bhAnaka L kalpAtIta-svAmi sevakanI maryAdA vinAnA 14 kalApapanna-24 kalpAtIta-14, kApapanna- 24 12 bAradeva loka-1 saudharma, 2 IzAna, ke sanakumAra, mAhedra. 5 brahmaloka, 6 lAMtaka, 7 mahAzukra, 8 sahastrAra, 9 Anata, 10 prANata, 11AraNa, 12 azruta. [ bAra devaloka]
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] [ 19 mannen min u man 9 kAntika devaka-1 sArasvata, 2 Aditya, 3 vahina, 4 arUNa, 5 gaIya, 6 tuSita, 7 avyAbAdha, 8 bharUta, ane 9 ariSTa kula-9 3 kiaiSi-1 pahelo kiaiSiyA pahelA bIjA deva loka nIce. 2 bIje kiTibaSiyA bIjA trIjA devaloka nIce 3 trIjo kibaSiyA chaTTA devaloka nIce.. kalpAtIta-14 : 9 veyaka-1 sudarzana, 2 supratibaddha, 3 marama, 4 sarvatejaka, 5 suvizAla, 6 sumanasa, 7 saumanasa, 8 prIyaMkara, 9 naMdIkara 5 anuttara-1 vijaya, ra vijayaMta, 3 jayaMta, 4 aparAjita 5 sarvArthasiddha. saMsArI jIvonuM utpatti sthAnaH1. sava ekeviya-cauda rAjakamAM 2. vikalaMdriya tathA tiryaMca paMcendriya-tithvIlokamAM (prAya:) 3. vyaMtara jyotiSI-tirtho lokamAMja 4. nArakI, bhavanapati-adhokamAM 5. sarva manuSyo-aDhI dvIpamAM 6. vaimAnika devenuM_urvI lokamAM siddhA-siddhanA pannarasa-para ( ee-e bheyA-bhede tistha-jina siddha saMkheNu-saMkSepathI atirthI-ajina siddha jIva-jIvonA AI-vigere [ karIne vigapA-bhede siddha bheeNuM-siddhanA bhede | samakhAyA-rUDI rIte kahyA
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ ~ ~ 28 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra ~~ ~~~~~~~~~~~~ . saMsArI jIvanA bhedanuM varNana karyA pachI muktinA - jIvanA bhedanuM varNana kare che. siddhA panarasa bheyA-siddhanA paMdara bheda che. tisthAtisthAi siddhabheeNa-jina siddha ane ajina siddha Adi siddhanA bhedavaDe. + . ee saMkheNe-e saMkSepathI. jIvavigappA samakhAyA che ra5A jIvanA bhede rUDe prakAre kahyA. eesiM-e. jIvANuM-jIvanuM pANA-prANa. jeNininuM sarIra-zarIranuM pramANa | pamANa-pramANu.jesiM-jeonuM Au-AyuSyanuM. Thi--sthiti jajeTaluM asthi che. sakAryami-pitAnI kAyAmAM | ta-teTaluM bhaNime kahIzuM , jIvone viSe pAMca dvAra- eesiM jIvANuM -e jIvanuM. sarIra-mAuThii sakAyami-1 zarIranuM pramANa, 2 AyuSyanuM pramANa 3 krasvakAya sthitinuM pramANa pANA joNipamANuM-4 prANunuM pramANa 5 ane yoninuM pramANa + siddhonI pUrva avasthAne lIdhe thayela 15 bheda - 1 jinasiha, 2 ajinasiddha, 3 tIrtha siddha, 4 atIrthasiddha, 5 gRhasthaliMga siddha, 6 anyaliMga siddha, 7 svaliMga siddha, 8 strIliMga siddha, 9 purUSaliMga siddha, 10 napuMsakaliMga siddha, 11 pratyekabuddha siddha, 12 svayaMbuddha siddha, 13 bubodhita siddha, 14 ekasiddha ane 15 aneka siddha. - + potAnI kAyAmAM pharI pharI bIjI tIjI vAra utpanna thAya tene svakIya sthiti kahe che.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] [ ra1 jesiM ja asthi te bhaNime che 26 jeonuM jeTaluM che, teTaluM kahIzuM. aMgula-AMgaLane salaeNsiM-sarve. jeyaNa-jejana asaMkha-asaMkhyAtamo sahassa-hajAra. ahiya-adhika bhAga-bhAga. sarIra-zarIra | navara-vizeSa. paya-pratyeka ebiMdiyANa-ekeMdriya jIvonuM | sukhANuM-vanaspatikAyanuM 1 zarIra pramANa dvAraaMgula asaMkhabhAge-AMgaLanA asaMkhyAtabhA bhAganuM zarIra-biMdiyANa salaeNsiM-sa ekeMdriya jIvonuM zarIra hoya che. joyaNusahassa-mahiya-eka hajAra jejanathI adhika. ' navaruM pattayarUphakhANuM | 27. pratyeka vanaspatikAyanuM zarIra hoya che, eTaluM vizeSa che. ' bArasa-bAra. joyaNa-je jana [ aNukamase-anukrame cauridiya-cauridriyanA tijova-traNa gAuA-gAu deha-zarIranuM joyaNuM-ojana uccatta-uMcapaNuM, laMbAI bArasa jeyaNa tijova--bAra jojana, traNa gAu. gAuA joyaNuM ca aNukamase-ane eka jana anukrame. beIdiya teIdiya beIkiya, tediya ane cauridiya deha-muzcata che 28 cauriMdriya jIvonA zarIranI uMcAI che. ghaNuM dhanuSyanA addhaaDadhA aDadhA saya paMca-pAMca so uNA-eAchA pamANA-pramANavALA neyA-jANavA ne rayAnArakIo sattamA-sAtamI | yaNa pahA-ratnaprabhA puDhavIe-pRthvImAM. taro-tethI | jAva-jyAM sudhI
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ rara ] [ zrI paMca pratikramaNusUtra dhaNasayapaca-1mANA--500 dhanuSyanA pramANavALA nejIyA sattabhAI puDhavIe-nArakIo sAtamI pRthvImAM hoya che. to adadhuNA-tethI ardha ardha ochA pramANuvALA (nArakIo) neyA 3NapahA jAva ! 29 xratnaprabhA sudhI jANavA, [24 AMgaLane eka hAtha ane 96 AMgaLane 1 dhanuSya] jeyaNa-jojana. sahassa-hajAra khayA-becaranuM mANA-pramANavALA bhuyagA-bhujaparisarpanuM macchA-masya, mAchalAM dhaNa puhurta-ra thI 9 dhanuSya uragA-ura parisarpa uraga-ura parisarpanuM gayA-gabhaja joyaNapuhurtA-ra thI 9 jejana hanti hoya che. dhaNaha-dhanuSya mittA-pramANuvALA puhuraM-be thI nava pakhIsu-pakSIonuM samucchimA-samUcchima bhayacArI-bhujaparisarpanuM caupayA-catuSpada cepagA gAuapuhurtA-ra thI 9 gAu | bhaNiyA-kahyA che jeyaNasahassamANA-hajAra jejananA pramANuvALA macchA ugA ya gababhayA huti-garbhaja ke samUrNima ane garbhaja Uraparisarpa hoya che. dhaNuhapuhure pakhIsa-garbhaja pakSInuM zarIra 2 thI 9 dhanuSya hoya che. bhayacArI gAuapuhurtA 30 | garbhaja bhujaparisarpanuM zarIra " - 2 thI 8 gAu hoya che. 4 7 mI nArakInuM zarIra 500 dhanuSya, 6 ThThI nuM ra50, 5 mInuM 125, 4 thInuM 62, 3jInuM 31, 2 jInuM 1pA dhanuSya ane 12 AMgaLa, 1 lI nuM bA dhanuSya ane 6 AMgaLa..
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] [ 23 ( [ samUrNima tiryaMcAnA zarIranuM pramANa kahe che. ] " , khayarA dhaNu puhurtA, bhayagA-ugA ya joyaNa puhurta becara ane bhujaparisarpanuM 2 thI 8 dhanuSya ane ura parisarpanuM zarIra 2 thI 8 jejana hoya che. gAuA puhutamittA-2 thI 8 gAunA pramANavALA samucchimAM caupayA bhaNiyA che 31 | samUcchi catuSpada kahyA che. characeva-nizca che , kesa tigaM-traNa gAu gAuAI-gAunA pramANavALA maNussA-manuSyo caupayA-catuSpada ukAsa-utkRSTathI gaabhayA-garbhAjI , '' | sarIra-zarIranA * mu gdhA -mAnavA, jANavA, mANeNaM-pramANa vaDe ceva gAuAI-nizca 6 gAunA zarIravALA. cau5yA gayA muNeyavA-garbhaja catuSpada mAnavA. kesatiga ca maNasmA-ane garbhaja manuSyonuM traNa gAu. ukesa sarIramANeNa che 3ra che zarIranuM pramANa utkRSTathI che. isANa-IzAna devalokanA | duraduga-be be. duga cabe cAra aMta-aMta sudhI gevijaja-raiveyaka } } :surANu-devatAonI aNuttare-anuttarane viSe rayaNa -hAtha. satta-sAta Ikika-eka eka | hutti-hoya che. uccatta-uMcAI parihANu-ochI karavI sANaMta surANuM- IzAna devalokanA aMta sudhI devAnI rayaNuo satta huMti uccatta-uMcAI 7 hAtha hoya che. { " *bhavanapati-paramAdhAmI-vyaMtaravANavyaMtara-tiyaMgabhaka-1 lo kilTISika ane saudharmane IzAna devonI uMcAI 7 hAtha. !
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ vvvvvvvvvvvv 24 ] | [ zrI paMca pratikramaNa sU dura duga juga cau vija--be, be, be ane cAra (devake) - tathA raiveyake ane te sure impirihANI che 33 anuttarane viSe uMcAI 1-1 hAtha ochI karavI.* bAvIsA-bAvIza ! sahassA-hajAra. dasa-dasa ! ' puDhavIe-pRthvIkAyanuM tarU-pratyeka vanaspatinA satta ya-sAta ane gaNANu-samuhanuM Aussa-apakAyanuM titri-traNa, teu-teukAyanuM. ti-traNa. vAussa-vAyukAyanuM. vAsa-varSa ! rastAu-rAtri divasa AyuSya 2 AyuSya pramANa dvAra- bAvIsA puThavIe-pRthvIkAyanuM rara hajAra varSanuM AyuSya. - satta ya Ausa tiji vAussa-apakAyanuM 7 hajAra varSa ane vAyukAyanuM 3 hajAra varSa, vAsasahassA dasa tarU-pratyeka vanaspatikAyanA samutuM 10 hajAra varSa gaNANa teuti rAu34 teukAyanuM 3 aherAtrI AyuSya heAya che. - vAsANi-varSa. bArasa-bAra | auNapanna-ogaNapacAsa Au-AyuSya diNAI--divasa beIdiyANuM-beIkiyAnuM tediyANuM-teInuiM cauridINuM-cauridiyenuM tu-to nizca chaggAsA-cha mAsa vAsANi bArasAu-bAra varSanuM AyuSya. * 3-4 thA devalokanA devonI 6 hAtha, 5-6 TAnI 5 hAtha, 7-8 mAnI 4 hAtha, 9-10-11-12 mAnI 3 hAtha, 9 greveyakanI 2 hAtha ane 5 anuttara devonI uMcAI 1 hAtha hoya che.
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] [ ra5 vm beIdiyANuM teIdiANuM tu-beIdriya jIvonuM hoya che. teIdriya chAnuM (AyuSya) to. auNapatradiNAi-49 divasa hoya che. cauridINa tu chammAsA che 35 cauriMdriya jIvonuM nizca (AyuSya) 6 mAsa hoya che. sura-devatA. neIyANa-nArakInI ] tittIsaM-tetrIsa. ThiI-sthiti, AyuSya. caupaya-copagAMtizyi-tiryaMca ukasA-utkRSTathI maNussA-manuSyanuM.tiksi-traNa sAgANi-sAgaropama paliovamA-palyopama , sura neraiyANa kiMI-devatA ane nArakanuM AyuSya. ukesA sAgaNi tittIsaM-utkRSTathI 33 sAgaropama hoya che. caupayatiriya maNasmA-catuSpada tiryaMca ane manuSyanuM (AyuSya) tini ya paliovamAM huMti che 36 traNa palyopama hoya che. jalaya2-jalacara pakhINa-pakSIonuM ura-ura parirUpa puNa-vaLI. bhaNio-kahyuM che. bhuyagANu-bhujapari-sarpanuM paramAu-utkRSTa AyuSya asaMkha bhAge-asaMkhyAta hAI-hoya che pUzva-pUrva keDIe-jheDa (varSa ) | paliyamsa-pApamane jalayara ura bhayagANu-(garbhaja ke samUcchima jalacara), (garbhaja) ura:parisarpa bhujaparisarpanuM. paramAu heI puvakeDIe--utkRSTa AyuSya pUrva doDa* | (varSanuM) hoya che. * asaMkhyAta varSe 1 palyopama ane 10 kalAkeDI palyopame 1 sAgaropama thAya che. 1 x 70 lAkha 56 hajAra kroDa varSe 1 pUrva thAya che.. bhAga
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra pakSINa' purNa bhaNa--vaLI pakSIonu ( AyuSya ) kahyuM che. asakha bhAge| ya paliyamsa // 37 palyeApamane asakhyAtame! bhAga sabve-sarve suhumAM sUkSma jIve uAsa-utkRSTathI jahanneNa-jadhanyathI aMtamutta-aMtamu data ciya-bhAtra, nizce sAhAraNA-sAdhAraNa samucchimA-samUcchima mahussA-manuSyA jiyanti-jIve che. sabhye sahumA sAhArA ya--sarve sUkSma jIvA ane bAdara sAdhAraNa vanaspatikAya. samucchimA masjIssA ya--ane samUmi manuSyA. ukkAsa-jahanneNa --utkRSTathI ( vadhAremAM vadhAre ) ane jadhanyathI ( ochAmAM ochuM ) ata`dUta mAtra jIve che a'tamuhutta ciya jiyati // 38 // ( 256 AvalikA pramANu ) je puNa--je vaLI itya-ahI visesA-vizeSa visesamuttAu-vizeSasUtrathIja te taiyA-te jANavuM AgAhuNA-avagAhanA Au-AyuSyanuM. mAN-pramANa eva-e pramANe sakheva-saMkSepathI samakhAya'-rUDI rIte karyuM AgAhaNA mANa--avagAhanA (zarIranI uMcAi ) ane AyuSyanuM pramANa evaM sa'khevae samakoAya--e pramANe sakSepathI rUDI rIte kahyuM je puN Intha visesA--je vaLI ahIM (A be dvAramAM] vizeSa che visesa-suttA . te neyA AkA te vizeSa sUtra thakIja jANavuM
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ Nov/ zrI jIva vicAra prakaraNa ] [ 27 ebiMdiyA-epriya jIvo | samA-varSa sudhI salve-sarve asaMkhya-asaMkhyAta | vigalA-vikalaiMdhiya ussappiNI-utsarpiNa sattavR-sAta ATha sakAryAmi-potAnI kAyAmAM bhavA-bhava sudhI uvajati-upaje che paNidi-paMcaeNyi. tiri-tiryaMca cayaMti ya-ane mare che. maNuA-manuSyo aNutakAyA-anaMtakAya uvavajati-upaje che te aNatA-anaMtI utsa *. sakAye-pitAnI kAyAmAM piMNa sudhI | nADhya devA-nArakI ne devo , saMkhija-saMkhyAtA | ne ceva-naja ( 3 utkRSTa svakAya sthiti pramANadvAra eciMdiyA ya savaeN-sarve ekaMdriya jIvo. asaMkha-ussapiNI sakAyaMmi-asaMkhyAta utsarpiNI... avasarpiNI kAla sudhI potAnI kAyane viSe. uvavajajati cayaMti ya-upaje che ane mAre che. aNutakAyA aNutA che 40 vaLI anaMtakAya jIvo anaMtI utsarpiNa avasarpiNuM sudhI upaje che ane mare che. saMkhija samA vigalA-saMkhyAtA ( hajAra ) varSa sudhI '' vikalaeNkiya che (beIkiya. teIkiya ane cauridiya) sata bhavA paTTaNidi tiri ma -tathA paMcaeNkiya tiryaMca ane manuSyo sAta ke ATha bhava sudhI.* uvavajajati sakA-pitAnI kAyamAM upaje che. + manuSyonAM zarIra, AyuSya, buddhi, baLa vigere vadha te utsarpiNuM kALa. ane ochI thAya te avasarpiNI kALa. , *purva keDa AyuSyanA 7 bhava ane ane yugaliyAne bhava utkRSTathI 3 palyopamano kare to 8 bhava sudhI potAnI kAyAmAM upaje. '
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra ^^^^^ ^^^^^^^ ^^ ^ ^ ^:: * nAraya devA ya ne ceva che ka1 nArakI ane devo pitAnI kAyamAM upajatA ja nathI. (eTale nArakI bharIne nArakI ke deva na thAya ane deva bharIne deva ke nArakI na thAya. ) dasahA-daza prakAre asani-mana saMjJA rahita jiyANa-jIvonA. pANa-prANu sanni-mana saMjJA sahita Idiya-Idriyo (pAMca) paMciMdie su-paMceMdriyane viSe usAsa-zvAsozvAsa nava dasa-navadazakameNa-anukrame Au-AyuSya bedhavAjANavA balarUvA-traNa balarUpa joga tehiMte prANe sahasAthe egidiesa-ekedriyaneviSe vipage-viyoga caure cAra jIvANuM-jIvonuM vigale su-vikalaeNyine viSe bhanae-kahevAya che cha sattaaheva-cha sAta AThaja | maraNu-maraNa evaM-e prakAre 4 prANadvAra dasahA jiyANa pANa--ine 10 prakAre prANa che. Idiya usAsa Au balarUA-(pAMca) Itio, zvAsozvAsa AyuSya ne 3 baLa. (manabaLa, vacanabaLa ne kAbaLa) egidiesa caure-ekendriyane viSe cAra prANa. sparzendriya, zvAsozvAsa, AyuSya ne kAyabaLa.) vigalesa cha sattaaheva che kAra che vikakiyane viSe 6, 7 ne 8 prANa hoya che, (be Ikiyane ekiya karatAM rasaneMdriya ne vacanabala sahita 6. teIdriyane beIkiya karatAM dhrANendriya sahita 7 cauriMdriyane teIkiya karatAM cakSu sAthe 8 ] .
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa. [ 29 asani sani paMciMdiesu-asaMzI (tiryaca) paMceMdriya ane saMjJI ( manavALA, nArakI Adi 4) paMcedriyane viSe nava dasa kame bedhavA-anukrame 9 prANu (mana baLa vinA) ! ! ane 10 prANa heAya che. tehi saha vipage-te prANa sAthe je viyAga. jIvANuM bhannae maraNuM che 43 te jIvonuM maraNa kahevAya che aNerapAre-apAra paro-prApta karyo saMsAre-saMsAra arNata-anaMta khutto-vAra hiM-chAe sAyami-sAgarane viSe aparadhammaliMdharmane nahi, bhImaMmi -bhayaMkara pAmelA evaM aNerapAre-e prakAre apAra. saMsAre sAyami bhImami-bhayaMkara saMsAra samudrane viSe patto aNakhuro-anaMtIvAra (maraNa rUpa viyoga) prApta karyo hiM apara-dhamaeNhiM che 44 dharma nahi pAmelA chae. taha-tathA caudAsI-corAzI uhuM-cAranI lakhA-lAkha saMkhA-saMkhyA pattayaM-dareka [nI jeNI-ninI.hAI-hoya che. satta sateva-sAta sAta lAkha] jIvANu-jIvonI daza-daza lAkha uThavAIzu-pRthvI AdinA pattaya-pratyeka tarUNa-vanaspatikAyanI nAya-nArakI caudasalakakhA-14 lAkha sure su-devone viSe havati hoya che maNaANu-manuSyonI iyare su-itara (sAdhAraNa)ne viSe caudasa-14 (lAkha) vigalaidie su-vileMdriyane viSe havaMti-hoya che. do dee be (lAkha) saMpiMDiyA-ekaThI karatAM caura-cAra (lAkha) sa -sarve paMciMdi-paMceyi culasI-corAzI tiriyANa- tinI lakhA-lAkha care caura-4-4 (lAkha) | jogaNuM-conio
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra wwwwwwwwwwwwwww - pa yonidvAra- taha caurAsI lakhA-tathA 84 lAkha. saMkhA jeNuNa hoi jIvANa-yoninI saMkhyA jIvonI che. puThavAINa cauhuM-pRthvIkAyAdi cAranI " (pRthvI, a, teu ne vAyu.) pattaya satta sattava che 45 darekanI 7-7 lAkhaja ni hoya che. dasa paoNya tarUNa-10 lAkha (yoni ) pratyeka vanaspatikAyanI. caudasa lakakhA havaMti jayasu-itara (sAdhAraNa vanaspati) nI 14 lAkha (ni ) : vigalaidiesu do -vikalaeNkiya ( traNe ) ne viSe 2-2 1 lAkha (ni) caure paMciMditiriyANa che 46 n paMcendriya tiryaMcanI 4 lAkha yoni. caure cauzanAraya-4 lAkha nArakInI ane 4 lAkha ' ' suresa maNuANa caudasa havaMti-devatAnI tathA 14 lAkha - yoni manuSyanI hoya che.' saMpiDiyA ya savaeN-ane te sarve ekaThI karatAM. , culasI lakhA ujeNuNa 43 84 lAkha yoni thAya che. siddhANa-siddhone. nalthi-nathI ! nihaNe-nAza, aMta deha-zarIra. na-nathI jeNi-yoni vaDe : Au-AyuSya kammu-karma gahaNumi-du:kha denAra pANa-prANa jeNIo-ni bhIsaNa-bhayaMkara sAI-sAdi. aNatA-anaMta iltha-A saMsAramAM tesiM-teonI Thii-sthiti bhamiyA-bhamyA. jisiMdA-jibeMkanA bhamihiti-bhamaze AgameAgamamAM cira-ghaNu kALa sudhI bhaNiyA-kahI che. jIvAkAle-kAlane viSe jiNavayaNa-jina vacanane aNAI-anAdi alahetA-nahi pAmelA *(ni=utpatti sthAna. jemAM varNa, gaMdha, rasa ne sparza eka sarakho hoya te 1 yoni, ane bhinna hoya to judI ni.)
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa. [ 31 siddhone viSe pAMca dvAranI ghaTanA siddhANa nalthi rehe-siddhone deha nathI. (ethI karIne ) na Au kamma na pAchu jeNue-AyuSya ane kama nathI. (dravya ) prANa ane yoni nathI. sAI aNutA tesiM kiI-temanI sAdi anaMta sthiti. [ eka siddhane AzrayI] jiNidAgama bhaNiA 48 jinezvaranA AgamamAM kahI che. kAle aNAInihaNe-anAdi nidhana (Adi ane nAza eTale aMta rahita ) kALane viSe. jeNi gahaNami bhIsa Indha-nivaDe duHkhakAraka ane bhayaMkara A saMsArane viSe. bhamiyA mihiti ciraM-ghaNA kALa sudhI bhamyA ane bhamaze. jIvA jiNavayaNa-malahatA je 49 che jina vacanane nahi pAmelA jIvo. tA-te (kAraNa) thI saMtisUri-zAMtasUrie saMpaI-vartamAnakALe zAMti vaDe pUjya saMpatti-pAme chate siTTa-kahelA, upadezelA maNua-manuSyapaNuM kareha-karo dulahe-durlabha. vipaNa bhe-he bhavya ja! . sanmatta-samyaktva ujajamaM-udyama : siri-zrI. lakSmI ghamma-dharmane viSe tA saMpaI saMpatta-te mATe hamaNu pAme chate [ zuM ] maNuara dulahevi sammate durlabha manuSyapaNuM ane vizeSa - durlabha samyaktva paNa.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 ] [ zrI paMca pratikramaNa sUtra sirisaMti-sUriside--zrI zAntisUrie kahelA. athavo (jJAnAdi lakSmI ane zAtie karI pUjya evA tIrthakara tathA gaNadharee upadeza karelA.) . kareha bhe ujama dhame che 50 che dharmane viSe he bhavya prANIo ! tame udyama kare. ese-Ae saMkhitto-saMkSepathI chava viyAre-jIva vicAra uddhariyA-uddha, ra. saMkheva-saMkSepa INarucivALA jIvone rUdA-ghaNA vistAravALA jANaNA heU-jANavAnA hetue suyasamuddAo-butarUsamudrathI eso jIva viyAre A jIva vicAra saMkheva-INa jANaNA heU-saMkSepa rUci (thoDI buddhi) vALA jIvane jANavAne arthe. saMkhito uddadhari -saMkSepathI udharyo che. rUdAo suyasamuddAo che 51 che ghaNA vistAravALA evA zratarUpa samudramAMthI. tiryaMca gatinA pAMcadvAra- 1 utkRSTane jaghanya zarIra, 2 AyuSya, 3 svAyasthiti 4 prANa ane 5 yuni. 1-pRthvIkAya - 1 zarIra-aMgulane asaMkhyAtamo bhAga. 2 AyuSya-22000 varSa...( jaghanyathI aMtarmuhUrta ) che. 3 svakAya sthiti-asaMkhyAta utsarpiNI jaghanya be aMtarmuhUrta) - 4 prANuM 4-zarIra-zvAsozvAsa-AyuSya ne kAbaLa
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa.] [ 33 vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvw v wwww 5 yoni-sAta lAkha. 2-apakAya - zarIra-svakAyasthiti-prANa-ni upara pramANe. u0 AyuSya-70 00 varSa. jaghanya aMtaramuhUrta. 3-teukAya - zarIra-svakAyasthiti-prANa-yoni upara pramANe u AyuSya-traNa ahorAtri. jaghanya aMtaramuhUrta 4-vAyukAya - zarIra-svakAyasthiti-prANani upara pramANe. u0 AyuSya-3000 varSa. jaghanya aMtaramuhUrta. pa-sAdhAraNa vanaspatikAyaH-- zarIra ane prANa upara pramANe. u0 jaghanya AyuSya-aMtamuhUrta. svakAsthiti-anaMta utsarpiNuM u0 (jaghanya be aMtarmuhUrta) ni-cauda lAkha. 6-pratyeka vanaspatikAya - 1 zarIra-1000 ejanathI adhika. 2 u0 AyuSya-daza hajAra varSa...( jaghanyathI aMtarmuhUrta), 3 u0 svakAya-asaMkhyAta utsarpiNI...(jaghanya be aMtarmuhUrta) 4 prANa-pRthvIkAya pramANe cAre. 5 yoni-10 lAkha. 7- be ikiyaH 1 zarIra-1ra ejana. 2 AyuSya utkRSTa 12 varSa (ja-aMtarmuhUrta).
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 ] [ zrI jIva vicAra prakaraNa ^^^^^, 3 svakAya.--u saMkhyAtA hajAra varSa sudhI. ( jaghanyathI be aMtarmuhUrta). 4 prANa 1-sparzendriya ra-zvAsozvAsa 3-AyuSya . 4-kAyabaLa pa-rasaneMdriya 6-vacanabaLa = kula. pa-ni-be lAkha. 8-te Idriya - 1 zarIra-3 gAu. 2 AyuSya-u0 49 divasa (ja. aMtarmuhUrta). 3-5 svakAsthiti ane ni-beIdriya pramANe. 4 prANa-upara pramANe-6+1 dhrANedriya-kula=7 -cauridriya - 1 zarIra-1yojana. 2 AyuSya-u06 mAsa (ja. aMtarmuhUrta) 3-5 svakAyasthiti ane ni-beIdriya pramANe. 4 prANa-upara pramANe--7+1 cakSu sahita-kula=8 10-garbhaja jalacaraH1 zarIra-1000 jana. 2 AyuSya-pUrvaDa varSa. utkRSTathI (jadhanya aMtarmuhUrta) 3 kAya0-7 bhava pUrvakroDa varSanA ane AThame traNa - palyopamano yugaliyAno bhava kare te ATha. (jAnyathI-be aMtarmuhUrta.) 4 prANu-dasa. 5 ni-4lAkha. 11-samUcchima jalacara- zarIra-AyuSya-svakAsthiti ane ni garbhaja jalacara pramANe. prANa-9 (manabaLa vinA ) 12--garbhaja sthalacara catuSpada - zarIra-6 gAu, AyuSya-3 palyopama u0 (ja. aMtarmuhUrta) svakAya sthiti-prANu ane ni garbhaja jaLacara pramANe.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] [ 35 13--samUrNima sthalacara catuSpada - zarIra-ra thI 9 gAu0AyuSya-84000 varSa u0(ja. aMtamuMdra) svakAya sthiti-prANu ane ni samucchima jaLacara pramANe, 14--garbhaja khecara zarIra-ra thI 9 dhanuSya. AyuSya-palyopamano asaMkhyAtamo bhAga u0 (ja.aMtarmuhUrta) svakAsthiti-prANa-cAni-garbhaja jaLacara pramANe. 15-samUrNima khecara - zarIra-svakAya sthiti ane ni garbhaja khecara pramANe. AyuSya-72000 varSa. u0 (ja. aMtarmuhUrta) prANa-9 (nava) 16--garbhaja ura parisarSa - zarIra-AyuSya-svakAya sthiti-prANu ane yoni. e garbheja jaLacara pramANe jANavuM. 17-samUrNima ura parisarSa - zarIra-ra thI 9 jana. AyuSya-53000 varSa u0 (ja. aMta muM ) svakAya sthiti-7 ke 8 bhava A prANa-9 [ nava ] yoni-4 lAkha. 18--garbhaja bhujaparisarSa zarIra-rathI 9gAu. AyuSya-pUrvakroDa varSa u0(ja. aMtam) svakAya sthiti-prANa-coni garbhaja jaLacara pramANe. 19--samUrNima bhujaparisarSa:- zarIra-2 thI 8 dhanuSya. AyuSya 42000 varSa u0 (ja. aMta muhUrta) svAya sthiti-prANani samUrNima jaLacara pramANe.. nArakagati viSe pAMcadvAra. 20-pahelI nArakI:-(ghammA-ratnaprabhA):1-zarIra-chA dhanuSya-6 AMgaLa 2-AyuSya-1 sAgaropama. u. (jAnya-10000 varSa)
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ zrI jIva vicAra prakaraNa A ,, , , 3-svakAya sthitina hoya. 4-prANa-10 [ daza ] pa-ni-4 lAkha (sAte nArakInI maLIne) 21-bIjI nArakIH-(vaMzA-zarkarA prabhA): zarIra 15 dhanuSya 12 AgaLa AyuSya-3 sAgarepama u0 (jaghanya-1 sAgaropama) svakAyasthiti-prANa-ni pahelI nArakI pramANe 22-trIjI nArakIH-(selA-vAlukAprabhA) zarIra-31 dhanuSya. AyuSya-u0 7 sAgarepama (jaghanya-3 sAgaropama ) svakAya sthiti-prANAni pahelI nArakI pramANe. 23-AthI nArakI -(aMjaNu-paMkaprabhA ): zarIra-darA dhanuSya. AyuSya-u0 10 sAgarepama(ja. 7 sAgaropama) svakAya sthiti-prANa-ni pahelI nArakI pramANe. 24--pAMcamI nArakI--(riSTA-dhUmaprabhA) zarIra-125 dhanuSya. AyuSya-u0 17 sAgaropama. (ja. 10 sAga9) svakIya sthiti-prANAni pahelI nArakI pramANe. ' 25-chI nArakI-(bhadhA-tamaprabhA) - zarIra-250 dhanuSya AyuSya 22 sAgaropama utkRSTa (jaghanya-17 sAgarepama) svakAya sthiti-prANani pahelI nArakI pramANe. 26 sAtamI nArakI:-(mAghavatI-tamastamaprabhA)zarIra-500 dhanuSya AyuSya-33 sAgaropama utkRSTathI (jaghanya-rara sAgarepama) svakAya. sthiti-prANa-ni pahelI nArakI pramANe !
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa ] manuSya gati viSe pAMca dvAraH27--ga ja manuSyaH --- [ 37 zarIra-utkRSTa-3 gAu. ja. aMguLaneA asaM. bhAga. Ayubya--3 palyApama u. (ja. aMta dUta) svakAya sthiti-30 7 ke 8 bhava sudhI. jadhanyathI e a tamu kUta ceni-14 lAkha prANa-10 28--samUmi manuSyaH 1-zarIra-agulane asaMkhyAtame! bhAga. ja0 u 2-AyuSya-a'ta dUta u. ( jadhanya-aMtamu dUta ) 3-svakAya sthiti-utkRSTa 7 ke 8 bhava sudhI (ja. e aMtadUta) 4-prANa-7 ke 8. 5-yeAni ga ja manuSyamAM aMtagata samajavI. Dhavagati viSe pAMca dvAraH-- 29--bhavanapati (10) ane paramAdhAmI (15): 1-zarIra-cha hAtha. 2-AyuSya-u0 5dara paradhAmI ane [daza bhuvanapatimAMthI ] eka asura kumAra nikAyanA devAnuM eka sAgarApamathI adhika bAkInA nAgakumArAdi navanuM dezuM uNuM e palyApama jANavuM. ( jadhanya-10000 varSoM satu' ) 3-svakAya sthiti-na heAya. prANa-10 5-ceAni--badhA devAnI maLI 4 lAkha. 30--vyaMtara:-[ vyaMtara-8 vANavyaMtara-8 ane tiMga juMbhaka 10 ] 1 zarIra-7 hAtha.ra ubhuM AyuSya--1 palyeApama (ja.10000 va.) 3 svakAya sthiti-prANa-yAti bhavanapati pramANe. 31-jayAtiSI:--[ caMdra-sUrya-graha-nakSatra-tArA ]:-- AyuSya-caMdra-eka palyApamane eka lAkha varSoM. sUrya -eka paLyeApamane eka hajAra va. graha-eka patyeApama.
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 38 ] nakSatra-adha ( 05 ) pakSeApatra. tArA--pA ( 01 ) paDyeApama. [ A pAMcene jadhanya AyuSya na heAya ] zarIra--svakAya sthiti-prANu ane yAni bhavanapati pramANe. 32--vaimAnikaH--( 12 devalAka traiveyaka-5 anuttara--AAkAMtika3 kilbiSiyA )-- 1 saudhama zarIra-7 hAtha 2 izAna 3 sanakumAra . 99 8 sahasrAra 9 Anata 4 mAhe - 5 brahma-TrAka 6 lAMtaka- 5 hAtha 33 10 prANata "" ,, 99 mAra devalAka: cha mahAzukra- 4 hAtha 99 "" 7 hAtha 99 huM hAtha hAtha 5 hAtha 4 hAtha 3 hAtha 3 hAtha u. AyuSya--e sAgare pama ( ja. 1 palyApama ) u. AyuSyae sAgare pamathI adhika (ja. 1 palyApamathI adhika ) u. AyuSya--sAta sAgarApama 33 [ zrI paMca pratikramaNu sUtra (ja. e sAgarApama ) u. AyuSya-7 sAgarApamathI adhika ( ja. e. sAgarApamathI adhika ) u. AyuSya-10 sAgara|pama 99 .. "" 99 www (ja. 7 sAgareApama ) 14 sAgarApama (ja. 10 sAgareApama ) 17 sAgare pama ( ja. 14 sAgarApama ) 18 sAgarApama ja. 17 sAgaropama 19 sAgare pama ja. 18 sAgareApama 20 sAgarApama ja. 19 sAgarApama
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIva vicAra prakaraNa. 11 AraNa- 3 hAtha 99 12 acyutana , 3 hAtha ja. 21 sAgarApama Ara devaaAkanI svakAya sthiti-prANa ane ceAni bhavanapati pramANe. nava caiveyaka- zarIra 3. AyuSya ja. AyuSya 2 hAtha... .23 sAgarApama ( ja. 22 sAga. ) 24 1 sudarzana 2 supratibaddha 3 manerama 4 sa tAbhadra 5 suvizAla 6 sumanasa 7 saumanasa 8 priyaMkara 9 naMdIkara .. .. .. .......p 26 27 ......rai. 29 ...... 20 ......31 99 22 .. "" pAMca anuttara-- u. AyuSya 21 sAgareApama ..... 22 22 39 29 .. 39 22 "" ja. 20 sAgarApama 22 sAgarApama [ 39 ( ja. 23 sAga. ) ( ja. 24 sAga. ) svakAya sthiti-prANu ane yAni bhavanapati pramANe. ( ja. 25 sAga. ) ( ja. 26 sAga. ) ( ja. 27 sAga. ) ( ja. 28 sAga. ) ( ja. 29 sAga. ) ( ja. 30 sAga. ) (1) vijaya (ra) vijayavaMta (3) jayaMta (4) aparAjita e cArenuM zarIra-1 hAtha. AyuSya-33 sAgarApama [ja.31sA.] (5) svArtha siddha zarIra-1 hAtha.. AyuSya 33 sAgarApama. [ja.33sA. ] svakAya sthiti-prANa ane ceAni bhavanapati pramANe. sarva siddhonI--anAdi anaMta sthiti heAvAthI teone zarIra- AyuSya-prANa-ceAni ke kama kAMI nathI.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIva vicAranI samaja jIvone vicAra te jIvavicAra. vastunuM varNana tenA svarUpa dvArA ane bheda dvArA e be rIte thaI zake che. A jIvavicAramAM jIvonuM bheda dvArA mukhyatve varNana che. jIvo mAtra pitAne jIva sarakhA che evI bhAvanA hadayamAM utpanna karI jIvamAtranI dayA pratye taiyAra thavuM te jIvavicAranA adhyayananuM phaLa che. A jayaNA mATe Avo kone kahevAya? jIvonA prakAre keTalA? kayA kayA prakAranA cho kayA kayA citanyanA prakArabhUta judI judI vastuo dhAraNa kare che te jANavuM khAsa Avazyaka che, ne te Avazyaka vastuo AmAM jaNAvI che ke jethI bhavya prANu jIva samajI jIvanI jayaNAmAM tatpara bane. A jIva vicAramAM tiryaMca manuSya deva ane nArakInA jIvonA avAntara bheda ane dareka avAntara bheda zarIra AyuSya vigere pAMca vastuomAM keTalI keTalI vastuo dhAraNa kare che te vistRta samajAvavAmAM AvyuM che. ahiMsA sarva vratamAM pradhAna che. tenA pUrNa pAlanamAM sarva vratanuM pAlana ane tenA pUrNa pAlana mATe sarvavratanuM pAlana che. tethI ahiMsAnA pAlakane jIvavicAranuM adhyayana khAsa Avazyaka che. kAraNake rakhe ajIva mAnI jIvane nAza karI pitAnA dvArA hiMsA na thaI jAya.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa sAthe. jIva-jIvatattva ninjaraNa-nirjarA avA-ajIvatattva . badhe-baMdhatattva puNa-puNya tattva mukha-mokSatattva pAva-pApa tave tahA-temaja nava-nava Asava-Azravatatva tattA-ta huni -che saMvara-saMvara tattva nAyA jANavA yogya navatatvanA nAma - jIvA-jIvA puNa-jIva tattva-ajIva tattva-puNya tattva. pAvA-sava saMvare ya nijajaraNa-pApa tattva-Azrava tatva saMvara tattva-nirjarA tatva. baMdhe mukhe ya tahA-baMdha tatva temaja mekSa tasva. nava tattA huti nAyabyA che 1 che e nava to sArI rIte jANavA yogya che. caudasa-da bArasa-bAra cau-cAra bAyAlIsA-beMtAlIza nava-nava bheyA-bhedo bAsIya-khyAzI. huni-che bAyAlA-beMtAlIza kameNu-anukrame sattAvane-sattAvana esiM-eonA nava tattvanA bhedo caudasa caudasa bAyAlIsA-(jIvanA) 14, (ajIvanA) 14, (puNyanA) 42. bAsIya huti bAyelA-(pApanA) 82 ane (AzravanA) 4ra. sattAvane bArasa-(saMvaranA) 57, (nirjarAnA) 12.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 42 ] [ navatatva prakaraNa cau nava bheyA kamesiM parA (baMdhanA) 4, (mokSa tatvanA) 9 ema anukrame e jIvAdi 9 tanA 276 bhedo che. nava tAH | 1 jIvatattva 2 achatatva 3 puNyatattva 4 pApatatva 5 Azravatattva 6 saMvaratatva 7 nirjarAtattva 8 baMdhatatva 9 mekSatattva 1 cetanA lakSaNayukata athavA prANane dhAraNa kare te jIvatattva. 2 cetanA lakSaNa rahita athavA jaDa svabhAvavALo te-ajIvatattva 3 karmanI zubha prakRti athavA jenAthI sukha anubhavAya te-puNyatattva ja karmanI azubha prakRti athavA jenAthI duHkha anubhavAyate pApatattva 5 je mithyAtvAdi cAra hetu vaDe navA karmanuM AvavuM thAya te Avatattva 6 je vaDe AvatA karmo rokAya te ...............saMvaratattva 7 je vaDe dhIme dhIme karmane kSaya thAya te ...nirjarAtattva 8 navA karmonuM Atmapradeza sAthe maLI javuM te ...baMdhatatva. 9 sarvathA badhA karmone kSaya thavo te.... ... ...mekSatattva A navatane sAta pAMca ne bemAM samAveza puNya ane pApa vaDe navA karmo AvatA hovAthI tene AvatattvamAM samAveza thaI zake che eTale 9-ra-kula 7 ta paNa kahevAya.tattvArthamAM sAta tanuM pratipAdana karyuM che. vaLI e navA karmo Ave tyAre AtmAnI sAthe baMdha paDe. che eTale baMdhatatvamAM Azravatattvane samAveza thaI jAya che temaja karmanI nijara karanAra avazya saMvara kareja eTale e be to vinA (gTara=5) kula pAMca tatta paNa kahevAya.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ vvvwvwminowvvwvvwvvwvvvvvv 4 , , 4 zrI navatattva prakaraNa] [43 karmathI baMdha thAya che paNa e karma nirjIva hevAthI tene. samAveza ajIvatattvamAM thaI zake temaja Atmika gune pragaTAvanAra nijA ane mokSatattva hovAthI teno samAveza jIvatattvamAM thavAthI jIvatattva ane ajIvatattva ema be to paNa kahI zakAya. A nava to sivAya lokamAM bIjuM koI tattva nathI navatattvanA 276 bhedanuM pRthakkaraNa - navato jIva ajIva rUpI arUpI seya vigere 1 jIva tatva 14 ... ... 14 ... ... ... -14 ya 2 avatattva 0 ... .. -14 reya 3 puNya tattva che .kara .... 42 . 0 ... -4ra upAdeya 4 pApatattva 0 ... 8ra ... 82 ... ... ... -82 heya 5 Azravatattva 0 ... 42 ... 42 ... ... ... - 2 heya 6 saMvaratattva 57 ... -57 upAdeya 7 nirjarAtatva12 .... ... ... ... ... 1ra ... -12 upAdeya 8 baMdhatattva 0 ... 4 :... 4 .. ... ... -4 heya 9 mokSata 9 ... ... ... ... ... ... -9 upAdeya hara 184 188 88 kula-276 276 276 ya eTale jANavA yogya che... ... ... .. 14+13=28 upAdeya eTale grahaNa karavA yogya te-...4257+128=1200 heya eTale tajavA yogya che... ... ... 82+2+4=118 kula-276 puNya pApanA cAra bhAgA je puNya bhegavatAM bIjuM navuM puNya baMdhAya te puNyAnubaMdhI puNya. je puNya bhogavatAM bIjuM navuM pApa baMdhAya te pApAnuMbaMdhI puNya
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ - ~ ~ ~ wam 44 ] | [ zrI navatattva prakaraNa je pApa bhegavatAM bIjuM navuM puNya baMdhAya te puNyAnubaMdhI pApa je pApa bhogavatAM bIjuM navuM pApa baMdhAya te pApAnuMbaMdhI pApa egaviha-eka prakAre vA-cho ceyaNa-caitanya duviha-be prakAre tasa-trasa tivihA-traNa prakAre IhiM -itara (sthAvara) vaDe caudvihA-cAra prakAre veya-veda gaI-gati paMca-pAMca prakAre karaNa-Iti chabrUihA-cha prakAre kAehiM-kAyA vaDe [ bhinna bhinna rIte jenA prakAro] evi duviha tivihA-eka prakAre--be prakAre-traNa prakAre. caUMvihA paMca chavihA javA-cAra prakAre-pAMca prakAre ne che prakAre che. ceyaNa tasa iyahiM-sarva jIvo cetanavALA hovAthI eka prakAre, trasa ane sthAvaravaDe be prakAre. veya gaI karaNa kAahiM che 3 che (strI-purUSa ne napuMsaka) veda vaDe 3 prakAre, (narakAdi) gati vaDe ja prakAre. IdriyavaDe 5 prakAre ane (pRthvI-apa-u-vAyu-vanaspati ne trasa) kAya vaDe 6 prakAre che. egidiya-ekedriya sa-sahita bi-epriya suhUma-sUkSma ti-Idriya cau-cauridiya iyara-itara (bAdara) apajattA-aparyApta sanni-saMsI pajatA-paryAptA iyara-itara (asaMjJA) kameNu-anukrame. caudasa-cauda pabiMdiyA-paMcaeNpriya jIaANA-jIvanA bheda
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] jIvanA 14 bhedaH-- egiyi suhumiyarA--sUkSma eka kriya--bAdara ekedriya. sannIyara paNikriyA ya sami ti ca--sanI paoNMcendriya ane asanI paMce driya, e iMdriya, te iMdriya ane cari driya sahita sAta bheda thayA. apajjattA maMttA--e sAta aparyAptA ( peAtAne yeAgya paryAmi pUrI na kare te) ane sAta paryAptA. ( peAtAne ceAgya paryApti pUrI karIne mare te. ) kameNa causa jiya-dANA 545 ema anukrame cauda jIvanA bheda che. 1. sUkSma eke kriya 2. bAdara eka kriya 3. e iMdriya [ 45 nANa'jJAna. krUsaNa'-darzana caiva-ane nizra 4. te iMdriya e 7 5ryAMsA ne 7 aparyAptA maLI kula=14 bheda thayA.. vaAgA-upayAga emae, A jIvasajIvanuM ( 1 ) lakSmaNa'-lakSaNa caritta-cAritra. tavA-taSa tahA-temaja. viriya-vIya 5. cariMdriya 6. asa'nI paMceMdriya 7. sanI paceMdriya jIvatu lakSaNaH-- nANuM ca krU'saNa` ceva--jJAna (8 prakAre) ane darzana nizcaye (4 prakAre.) caritta' ca tavA tahA--cAritra ( 7 prakAra) aneprakAra. vIyi vagA ya------vIya (2 prakAre ) ane upayAga (12 prakAre) ee' jIvassa lakkhaNa // 5 // e che lakSaNa dareka vane hAya che. tapa
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ ka6 ] [ zrI navatatva prakaraNa jJAna-[8 prakAre ] mati-buta-avadhimana:paryava-kevaLajJAna tathA mata ajJAna zrata ajJAna ane vibhaMga jJAna. darzana-[4 prakAre] cakSu-acakSu-avadhi ne kevaLa darzana. cAritra-[ 7 prakAre ] sAmAyika-dopasthApanIya-parihAra vizuddhi sUkSma saMparAya-yathAkhyAta-dezavirati ne avirati. -tapa--[12 prakAre ] cha bAhya ane cha atyaMtara kula=12 vIrya--[ 2 prakAre ] labdhivIrya ane karaNa vIrya kula-2 AtmAnA baLane labdhivIrya kahe che. ane indriyanA baLane karaNavIrya kahe che. upayoga--[12 prakAre] 5 jJAna 3 ajJAna ane 4 darzana kula-12 uparanA jJAna, darzana, cAritra, tapa ane vIryane bhedamAMthI eka ke vadhu bheda temaja upayoganA traNa ke tethI vadhu bheda hoya tene jIva kahe che. AhAra-AhAra cau-cAra paMca-pAMca sarIra-zarIra diya-Idriya | chapi -cha iga-ekedriyane pajatI-paryApti vigalA-vikapriyane ANapANa-zvAsozvAsa ! asanni-asaMsIne bhAsa-bhASA maNa-mana' sanIrNa-saMjJIne ekeDhiyAdi jIvanI paryApti. AhAra sarIraIdiya-AhAra paryApti-zarIra paryApti-Idriya paryApti pajatI ANapaNa bhAsa maNe zvAsozvAsa paryApti-bhASA paryApti ane manaH paryApti e 6 paryApti che. cau paMca paMca chapiya- temAMthI prathamanI) 4-5-5 ne 6 paryApti anukrame. Iga vigalAsagni sannINuM 6 endriyane (4), vikadriyane (5), asaMjJIne (5) ane saMjJIne (6 paryApti) heAya che.
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] pudgalopacayajaH pariNamanazaktivizeSaparyAptiH utpanna thatAM prathama samaye jIve grahaNa karela pudgaleA dvArA AtmAmAM pudgaleAne grahaNa karavAnI ane pariNamavavAnI zakti utpanna thAya te zaktine paryApti kahe che. te paryApti cha prakAre che 1 AhAra paryAti-grahaNa karelA AhArane rasa ane khalarUpe parimAvavAnI zaktivizeSa 2 zarIra paryApti-rasa rUpa AhAramAMthI rUdhira mAMsa meda vigere sAta dhAturUpe parimAvavAnI zaktivizeSa. 3 IMdriya paryApti-sAta dhAtu rUpe pariNamela dravyamAMthI IMdriya yeAgya dravyane iMdriyapaNe pariNamAvavAnI zaktivizeSa. [ 47 4 zvAsAndhAsa paryApti-zvAseAzvAsa va`NAnA dalikAne grahaNa karI zvAseAzvAsapaNe pariNamAvI avalakhI tyAga karavAnI zaktivizeSa. 5 bhASA paryApti-bhASA vaNAnA daliAne grahaNa karI bhASApaNe pariNabhAvI avalakhI mukavAnI zaktivizeSa. - manaH paryApti-maneAvaNAnA dalika grahaNa karI manapaNe pariNumAvI avalaMbI mukavAnI zaktivizeSa. vAne keTalI paryApti heAya ? ekedriya--4 [ AhAra-zarIra-IMdriya ane zvAseAzvAsa ] vikale priya--5 [ uparanI 4+1 bhASA paryApti] sAMciyAMcici uparanI pa1 bhASA paryApta [ paNi kriya-5 IMdriyA ti ala-traNa ala UsAsa-zvAseAzvAsa Au-AyuSya. dasa-daza pANa-prANa. cau cha-cAra, cha saga adbhu-sAta, AThe ] iMga-eke driyane du-meiMdriya ti-teiMdriya cadiINa:-cariMdriyane agni-asanIne sannINa-sanIne
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 ] [ zrI navatattva prakara ekendriyAdi vAne dravya prANaH-- paNidicya ti khalusA--pa driyA, 3 baLa (ceAga) 1 zvAseAzvAsasAu dasa pANu cau che saga arju--1 AyuSya. e 10 prANe che. temAMthI 4-6-7 ne 8 prANA anukrame. IMga du ti cariDhINuM...ekadriyane (4) e indriyAne (6), teindriyane (7) ane cauridriyane (8). anna sannI nava dasa ya II s II asa'nI tiryaMcane 9 ane sanIne 10 prANa heAya che. veAne keTalA prANa hAya ? ekedriya--4 [ sparzendriya kAyayeAga zvAse!zvAsa AyuSya ] eiMdriya--6 [ uparanA cAra uparAMta vacanabaLa ane rasaneMdriya ] teiMdriya--7 [ upanA cha uparAMta dhrANeMdriya ] caridriya--[ uparanA sAta uparAMta cakSurendriya ] asa'jJipa'cendriya--[ mana baLa vinA nava] prANa sajJipacayi--10 prANa prazno 1. navata-vAnA 276 bhedamAM rUpI keTalA? ane arUpI keTalA? heya, jJeya ane upAdeya keTalA? jIvane ajIva keTalA ? 2. jIvanuM lakSaNa zuM ? jIvata-tvanA 14 ne khIjAM bheda kayA kayA? 3. paryApti eTale zuM? tathA te kene ne keTalI heAya? 4. jJAna, darzana, cAritra ane tapanA kaeNTalA bheda te kayA ? kayAM? 5. prANa keTalA ? tenuM zuM svarUpa ? ane te Ane hoya ?
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa ] [ 49 navatatva jANuvAne uddeza jIvatatva jANuvAne uddeza:-jIvatatvanuM svarUpa ane tenA bhede jANavA mAtrathI atmakalyANa nathI manAyuM. paraMtu tenA jJAna sAthe heyanA tyAganI ane upAdeyanA grahaNanI pravRtti Avazyaka che. jIvatattva jANuM e vicAra utpanna thAya ke-"huM jIva chuM mArAmAM jJAnAdi lakSaNo keTale aMze che ? tene pUrNa vikAsa kayA sAdhane dvArA pragaTe? hisAdika pravRtti AtmaguNane vighAtaka che tene tyAga kaI rIte karI zakAya ? saMsAravRddhinA stuonA tyAgadvArA uttarottara AtmavikAsa sAdhatAM mekSa e jIvananuM sarvasAdhya kaI rIte bane ? vigere ciMtavanadvArA mekSarUpa sAdhya mATe yatkiMcita pravRtti te jIvatattva jANavAne uddeza che. ajIvatatvanA jJAnane uddeza -ajIvana svarUpa ane vidhAnanA jJAnadhArA jIvanamAM e bhAva pragaTe ke "pugelAdi padArtho jaDa ane vinAzI che. mAruM ane tenuM svarUpa nyAruM che. teonI sAthe mAre mamatvabhAva ke TheSa mane jIvanamAM nukazAna karanAra che, mAruM pUrNa AtmasvarUpa pragaTe tevI vicAraNA ane pravRtti ja mAre mATe kalyANukara che. te ajIvatattva jANavAno uddeza che. " " ' ' pUNya tattva jANavAne uddeza-pUNya senAnI beDI sama mohaka che chatAM baMdhanarUpa te jarUra che ja. pUryopArjana pAchaLa paugalika sukhanI bhAvanA dekhItA sukharUpa chatAM pariName vadhu duHkha dAyaka che. puNyatatva jANavAnuM kharuM phaLa to e che ke puNyopArjana mATe jinapUjA, sAdharmika vAtsalya, Atma ramaNa, tIrthabhakti, jJAnopArjana buddhi ane tIrtha prabhAvanAdikanI pravRtti mATe prayatna karavAmAM dattacitta thavAya. pApatattva jANavAno uddeza-18 mahApApasthAnano tyAga karavAnI buddhipragaTe temaja. jenAthI aniSTa thAya tevI dareka pravRtti tyAga karavAnI bhAvanA jAge. te A tattvanA jJAnane uddeza che.
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 ] [ zrI navatattva prakaraNa Azravata jANavAne uddeza-4ra prakAranI pravRttio e jIvanaghAtaka pravRttio che. samajI AtmA haMmezAM ghAtaka pravRttithI alipta rahe ane poSaka pravRttimAM joDAya. AthI ikiyenA viSayo, kaSAya, avirati ane pramAdAdine dUra karavA mATe sAvadhAna thavAya te A tatva jANavAne uddeza che. saMvaratava tathA nirjarAtatva jANavAne uddeza-karmabaMdha e jIvanane saMsAra bhramaNa karAvanAra che. ane tene repa ke nAza kare e AtmAne haMmezAM AdaravA gya che. AthI karmabaMdhana rAdha karavA mATe pratikramaNa, bhAvanA, pauSadhAdi vrata pAlana, yama niyama, cAritra bhAvanA tapazcaryA vigere yogya mArge pitAnuM jIvana vALavuM te A tAva jANavAne uddeza che. baMdhatva jANavAne uddeza-jagatamAM dekhAtI vilakSaNatAkaI sukhI, keI duHkhI, koI jJAnI, keI ajJAnI A sarve karmabaMdhanuM prAbalya che. AthI game tevI vikaTa avasthAmAM ke unnata avasthAmAM jIvana samatala rAkhI AtmaramaNa kare ane vicAre ke dhana putra vigere sukha paraMparA ane rega zeka mRtyu bhaya vigere duHkha paraMparA karmapariNati rUpa che" mATe mArAmAM caudamA guNaThANArUpa abalpaka bhAva kyAre pragaTe ke jethI sarva vibhAva dazA cAlI jAya, te vicAra karI te avasthA mATe prayatna Adare. mikSa tatva jANuvAne uddeza-vibhAva dazA choDI sva svabhAvamAM ramaNa kare. tathA vicAre ke-siddha paramAtmA ane huM jIvatvanI apekSAe sarakhA chatAM vibhAvadazAne laI huM mArA svarUpane visaruM chuM. te mAre vibhAvadazAnA tyAganI zreNirUpa guNasthAnakanA krama vaDe pUrNa AtmadazA pragaTAvavI hitakara che. ane mekSa e mAruM sarva sAdhya thAo evI niraMtara bhAvanA sAthe jIvana unnata karyuM Avazyaka che.
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa [51 2 emanI ghammA-dharmAstikAya aThThA-kALa baMdhA-skaMdha adhammA-adharmAstikAyA desa deza, esA-pradeza AgAsA-AkAzAstikAya paramANu-paramANu tiya tiya-traNa traNa ajIva-aMjIvatatva bheyA-bhedo taheva-temaja | caudasahA-14 prakAre avatanA 14 bheda- dhammAdhammAgAsA dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAya. tiya tiya bheyA taheva addhA ya-te skaMdha deza pradeza e traNa traNa bhejavALA che temaja kALa tathA khaMdhA desa pasA(pudgalAstikAyanA) skaMdha-deza-pradeza ane paramANu ajIva caudasahA. 8 paramANuM e cAra bheda che sarva maLI ajIva tatva 14 prakAre che. skaMdha Akho padArtha che deza-AkhA pArthane kapele amuka bhAga. pradeza AkhA padArtha sAthe joDAyelo jenA kevaLInI buddhie be bhAga na thaI zake tevo sukSama paramANu je bhAga. pasmAsu-padArthathI chUTA paDela jenA kevaLInI buddhithI be bhAga na thaI zake tevo sUkSma aMza. asti -pradezane kAya-samUha 5 ajIva dravyo tathA tenA 14 bheda 1 dharmAstikAyanA skaMdha deza pradeza. 3 bheda 2 adhamastikAyanA sakaMdha deza pradeza che. bheda 3 AkAzasisakAyanA aMdha deza pradeza 3 bheda - pagalAstikAyanA skaMdha deza pradeza ane paramANu 4 bheda
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ para ] [ zrI navatara prakaraNa 5 kALe vartAnA pariNAme che. mATe 1 bheda 1 dharmAstikAya-gati pariNata jIva ane pugalane cAlavAmAM sahAya ApavAnA svabhAvavALuM je dravya te dharmAstikAya. 2 adharmAstikAya-sthira pariNAmane pAmela chava ane pudgalane sthira rahevAmAM sahAya ApavAnA svabhAvavALuM je dravya te adharmAstikAya. A banne varNa-gaMdha-rasa-sparzazabda ane rU5 rahita che, vaLI cauda rAjaloka vyApI ane asaMkhya pradezI akhaMDa dravyarUpa che, temaja bhUta-bhaviSya ane vartamAna e traNe kALamAM zAzvatapaNe rahenAra che. 8. AkAzastikAya-jIva ane pudgalane avakAza [ jagyA ] ApavAmAM kAraNabhUta je dravya te AkAzadravya che ane te varNa, gaMdha, rasa, sparza ane rU5 rahita, lokAloka - vyApI, anaMtapradezI tathA traNe kALasthAyI che. 4 pudagalAstikAya-pratisamaya pUraNa-paraspara maLavuM ane galana chUTA thavAnA svabhAvavALuM puddagala dravya che ane te varNa, gaMdha, rasa, sparza, zabda ane rUpa sahita cauda rAjaloka vyApI, saMkhe asaMkhya ane anaMta pradezI ane pUraNagalana svabhAvavALuM che. tapa kALa navIna vastune jIrNa kare te kALa. bhUtakALano nAza thayela hovAthI ane bhaviSyakALanI utpatti nahiM thayelI hevAthI kALadravya vartamAna eka samayarUpa che ane te kALadravya varNa, gaMdha, rasa, sparza, zabda ane rUpa rahita, skaMdha deza pradezAdi bheda rahita ane vartanA pariNAma, kriyA ane paratvAparatvamAM kAraNabhUta che. dhammA-dharmAstikAya - puggala-puddagalAstikAya adhammA-adharmAstikAya , naha-AkAzAstikAya
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa ] [ 53 kAle-kAla paMca-pAMca AgAsa-AkAzastikAya hanti -che. pugala-pudgalone ajajIvA-achavadravya jIvANu-jIvone calaNasahA-calana karavAmAM puggalA-pudgaladravya sahAya ApavAnA svabhAvavALo cauhA-4 prakAre dhame-dharmAstikAya khaMdhA-skaMdha. deza-deza thirasaMDANe-sthiratAmAM sahAya paesA-pradeza ApavAnA svabhAvavALo paramANu-paramANu ahamma-adharmAstikAya ceva-ane nizcaya - avagAha-avakAza nAyabyA-jANavA yogya pAMca ajIva dravya ane tene svabhAva. dhammA-dhammA pugala-dharmAstikAya, adharmAstikAya, pudgalAstikAya. naha kAle paMca hati ajavA-AkAzAstikAya ane kALa e pAMca achavadravya che. calaNasahA dhame-(jIva ane pudgalane) cAlavAmAM sahAya ApavAnA svabhAvavALo dharmAstikAya che. thirasaMDANe ahamma ya kA ane jIva tathA pudgalane sthira hevAmAM sahAya ApavAnA svabhAvavALo adharmAstikAya che. -avagAho AgAsaM puggala jIvANu puggalA cauhA-chava tathA pudgalane avakAza ( jagyA ) ApavAnA svabhAvavALo - AkAzAstikAya che ane pudgala dravya cAra prakAre che. badhA desa pasA-skaMdha, deza, pradeza. paramANu ceva nAyabrA 10mA ane paramANu nizcaye jANavA sadda-zabda A-athavA vanna-varNa ujajaa-prakAza pabhA-prabhA teja, phAsA-sparza -chAyA-pratibiMba pugalANuM-pugalonuM Avehi-taDakAvaDe tu-vaLI lakhaNuM-lakSaNa
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ | [ zrI navatattva prakaraNa pudagalanuM lakSaNa - saddhayAra ujaje a-zabda, aMdhakAra, udyota (caMdrAdikane ThaDa prakAza) pabhA chAyAtavehio-divA vigerenI jyoti, chAyA (pratibiMba) ane taDakA vaDe pudgale jaNAya che athavA vaNa gaMdha rasA phAsA-varNa, gaMdha, rasa ane sparza. pugalANaM tu laphakharuM ! 11 che e vaLI pugalanuM lakSaNa che. ekeDI-1 kroDa muttA-muhUrta sarasadi- saDasaTha lakhA-lAkha dIho divasa sattaDuttarI-sIttotera paphakhA-pakhavADIyuM sahasA-hajAra mAsa-mahino. daya kyA-baso varisA-varSa selahiyA-16 adhika bhaNio-kahyuM che AvaliyA-AvalikA paliA-palyopamAM iga-eka sAgara-sAgaropama muhurazmi-muhUrtamAM ussappaNa-utsariNuM samaya-samaya sapiNu-avasarpiNI AvalI-AvalI kAle-kAlacakra eka muhurtamAM keTalI AvalikA:- ega keDi sattasaddhi -1 kroDa 67 lAkha. lakakhA sattaDuttarI sahassA ya-77 hajAra. rA ya sayA selahiA basa ne seLa (adhika) AvaliA iga muhUtazmi 12 (16777216) AvalikAe eka muhUrtamAM thAya che. vyavahAra kALanA bheda- samayAvalI muhUttA-samaya, AvalI, muhUrta dIhA pakakhA ya mAsa varisA ya-dIvasa,pakhavADIyuM,mAsa ane varSa. 1 jaina daSTie aMdhakAra ne teja vigere muddagala svarUpa che. naiyAyiko aMdhakArane pudgala mAnatA nathI.
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] [ papa bhaNio paliA sAgara, ussalpiNIsapiNu kAle ke 13 palyopama, sAgaropama utsarpiNuM ane avasarpiNI, vigere vyavahAra kALa kahyo che. vyavahAra kALa keSTaka avibhAjya sUkSma kALa= 1 samaya. 9 samaya=. 1 jadhanya antarma datta asaMkhya samaye= 1 AvalikA. 256 AvalikA= 1 phulakabhava. sAdhika 1chA mulaka bhava= 1 zvAsocchavAsa (prANa) 7 prANa (zvAsa. )= 1 sto. 7 stAkara 1 lava 38. lavara 1 ghaDI. 16777216 thI kAMIka adhika AvalikA tathA be ghaDI } 1 mu . 30 muhUrtaH 1 divasa [ ahorAtra ] 15 divasa= 1 pakSa [ pakhavADIuM] 2 5kSatra 1 mAsa. 6 mAsa= 1 uttarAyaNa athavA 1 dakSiNAyana. 2 ayana athavA 12 mAsa= 1 varSa. 5 varSa= 1 yuga. 84 lAkha varSa+ 1 pUrvAga 7056 0000000000 varSa= 1 pU. asaMkhya varSa 1 palyopama. 10 kalAkeDI palyopama 1 sAgaropamAM 10 kaDAkaDI sAgaropama = 1 utsarpiNI athavA 1 abApi 20 keDIkeDI sAgaropama = 1 kALacakra
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 ] [ zrI navatattva prakaraNa - 6 dravyanuM vizeSa svarUpa pariNAmi chava mutta-pariNamIpaNuM, jIvapaNuM mUrNa paNuM. sapaesA e khita kiriyA ya-sapradezIpaNuM, ekapaNuM, kSetra paNuM, kriyApaNuM. ciM kAraNa kattA-nityapaNuM, kAraNapaNuM, kartApaNuM. savagaya Iyara apase che 14 . sarvavyApIpaNuM ane itaramAM apravezIpaNuM vicAravuM. - saMkalita artha pariNAmi-pariNAmI-mULa svabhAvane choDayA sivAya konuM rUpAntara thavuM. jIva-jIvajenAmAM cetanya heya te jIva. jIva chavadravya che. saesA-sapradezI-jenA pradeze sUkSma avyo hoya te sapradeza che. egA-eka-je akhaMDa dravya te eka khitta-kSetra-AdhArabhUta dravya. kiriAyiA gatyAdi kriyA pariNata te sakriya. , nizcaM-nitya-sarvadA ekarUpe rahe che. kAraNa-kAraNu-gati, sthiti, avakAza, vartanA ane zvAsozvAsA dimAM heturUpa. kattA-kartA-svataMtrapaNe kriyA karanAra. savaeNgaya-savagata-lekAloka vyApI te sarvagata. apasa-apraveza-pitAnA svarUpane tyAga na karavo te apravezI. jIva ane pudgala e be pariNamI. chevadravya e chava. pudgala e mUrtimaMta (rUpI). kALa sivAya 5 dravya pradezI. "dharma, adharma ane AkAzAstikAya e 3 eka. AkAza e kSetra. jIva ne pudgala e be sakriya. dharma, adharma, AkAza ane kALa e ja nitya. jIva vinA 5 dravya kAraNa chava e kta. AkAza sarvagata (leka ane alakamAM che.) bAkInAM 5 lekamAM che asavagata che e dravyo pravezarahita che. eka dravya bIjA dravyarUpe thatuM nathI)
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] dravyamAM pariNAmI Adine yatra. - - 6 dravya pariNAmI jIva mUrtarUpI sapradezI eka-aneka kSetrI-kSetra sakriya nitya kAraNa kArta apradezI " | sarvagata dezagata dharmAstikAya . | * 1 | 0 " ,, | 0 | adharmAstikAya che ! AkAzAstikAya che 1 | kSetra 0 1 0 | 1 | ? puddagalAstikAya che jIvAstikAya ja kALa trIjuM puNya tarava, sA-sAtA vedanIya saMDANu-saMsthAna ucagea-uccagetra vannacaukkA-varNacatuSka maduga-manuSyaddika agurulahu-agurulaghu suraduga-devadvika paraghA-parAghAta paMciMdijAI-pacaMdriya jAti UsAsa-zvAsozvAsa paNa dehA -pAMca zarIra Ayava-Ata5 titaNa-traNa zarIranAM ujaje a-udyota uvaMgA-upAMga AIma paheluM subhakhagaI-zubhavihAgati saMghayaNu-saMghayaNa nimiNa-nimaNu nAmakarma.
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 58 ] tasa krusa-trasa dazaka sura-devanuM AyuSya [ puNyatattvanA 42 bheda, ] sA uccagAma maduga-1 sAtA vedanIya, ucca gAtra, 3-4 manuSyadrika, (manuSyanI gati te manuSyanI AnupUrvI) suradRga paciMdrijAi paNadehA-5-6 devadrika (devagati-devAnupUrvI), cha pacedriya jAti, 8-12 pAMca zarIra ( audArika-vaikriya AhAraka--tejasa ane kA`Nu ) AkRtitaNu-vagA--13-15 prathamanA traNa zarIranA upAMga (audArika aMgApAMga--vaikriya aMgApAMgane AhAraka aMgepAMga.) AmaghayaNasaMhANA 51mA 16 paheluM saMdhayaNu (vaRSabha nArAca te 17 paheluM . saMsthAna (samacaturasa) vajra caukkA-gurUlahu~18-21 vacatuSka ( zubhava, zubhagaMdha, zubharasa, zubhapa') 22 anurUlaghunAmaka, paraghAusAsa Aya-gujjo--23 parAdhAta, 24 zvAseAzvAsa 25 Atapa ane 26 udyota nAmaka subhakhagai nimiNa tasadasa-27 zubha vihAyeAti, 28 nirmANa ane 29-38 trasa vigere dasa prakRtie sura-nara-tiriu titzayara // 16 5 39 devanuM AyuSya, 40 manuSyanuM AyuSya, 41 tiryaMcanuM AyuSya te 42 tIrthaMkara nAmakarma. [ e 42 bheda pUNyatattvanA che. ] Ainja-Aya [ zrI navatattva prakaraNa tasa-trasa mAyara-mAdara pajjatta-paryApta pattea -pratyeka thira-sthira subha-zubha subhaga -saubhAgya susara--susvara nar* manuSyanuM AyuSya tiriAu-tiryaMcAyuSya jasayaza, kIti tasAi-trasa vigere dasaga'-daza prakRtie Ima-e. A heI che.
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa ] [59 tasa bAyara pajAjanaM1 trasa, 2 bAdara, 3 paryApta. paa thiraM subha ca subhaga 2-4 pratyeka, 5-sthira, 6-zubha. ane 7 saubhAgya. sussara AIjajaja saM-8 susvara, 9 Adeya ane 10 yaza. tasAI dasaga ImaM hei u 17 che e trasa vigere daza praka - tio nAmakarmanI che. puNyatatva 9 prakAre baMdhAya ne kara prakAre bhegavAya. puNyabaMdhAvAnA nava prakAra:-- pUjya sAdhu munirAjAdi supAtrane AhAra vigere ApavAthI 2 pANI ApavAthI, 3 rahevA mATe sthAna ApavAthI, 4 pATa vigere ApavAthI. pa vastra vigere ApavAthI, 6 temanA viSe manamAM zubha vicAra karavAthI, 7 vacanathI temanI stuti vigere karavAthI, 8 zarIra vaDe temanI sevA vigere karavAthI, 9 vaMdana-namaskAra vigere karavAthI. puNya bhogavavAnA 42 prakAra. 1 sAtA vedanIya--jenA udayathI sArI rIte zarIranuM sukha bhagave te. 2 uccagetra-jenA udayathI ucca kuLamAM janma thAya ane lakAmAM sArI pratiSThA pAme che. 3 manuSyagati-jenA udayathI manuSyagati pAme te. 4 manuSyAnupUrvI (nAmakarma)-AnupUrvI eTale. AkAza pradezanI zreNane anusAre gamana karavuM. je karmanA udayathI vakra gatidvArA manuSya bhavamAM jatAM AkAza pradezanI zreNIne anusAre gati thAya te manuSyAnupUrvanAma. 5 devagati ( nAmakarma ) jenA udayathI devagati pAme.
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ 69]. [ zrI navatatva prakaraNa 6 devAnupUrvI (nAmakarma)-vakragativaDe devagatimAM jatAM jIvanI AkAza pradezanI zreNInI anusAra gati thAya te 7 paMcendriya jAti (nAmakarma)-jenA udayathI paceMdriyapaNuM pAme te. 8 audArika zarIra ( nAmakarma ) jenA udayathI audArika - zarIra yogya pudgale grahaNa karI, teja zarIrapaNe pariNa mAvI, jIva pitAnA Atmapradeza sAthe tene meLave te. 9 vaikiya zarIra ( nAmakarma )-jenA udayathI vividha kriyA karI zake evA zarIranI prApti thAya che. tenA be bheda che. 1. bhava pratyayika-nArakI tathA devane heya che. 2. labdhipratyayika-te manuSya tathA tiryacane hoya che. 10 AhAraka zarIra ( nAmakarma )-je karmanA udayathI cauda pUrvadhara tIrthakaranI Rddhi vigere jevA ke zaMkA vigere pUchavA mATe eka hAtha pramANanuM viziSTa rUpavALuM zarIra dhAraNa kare te. 111 tejasa zarIra ( nAmakarma )-jenA udayathI AhAra pacAvanAra ane tejalezyAnA hetubhUta zarIranI prApti thAya che te 12 kAmaNa zarIra ( nAmakarma )-jenA udayathI sarva prakAranA zarIranA mUla kAraNarUpa ane ATha karmanA vikArarUpa evA kAmaNa zarIranI prApti thAya te, (13 odArika aMgopAMga (nAmakarma)-jenA udayathI dArika - zarIranA aMga tathA upAMganI prApti thAya te. 114 vaikriya aMge pAMga (nAmakarma)-jenA udayathI vaikriya zarIranA aMga upAMganI prApti thAya te. 15 AhAraka aMgopAMga ( nAmakarma )-jenA udayathI AhAraka - zarIranA aMga upAMganI prApti thAya te. * mastaka, pITha, chAtI, peTa, be hAtha, ane be sAthaLa e ATha aMga che. AMgaLI vigere upAMga tathA rekhA vigere aMge pAMga kahevAya che, vaLI taijasa ane kAmaNa zarIrane aMgopAMga detA nathI.
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] 16 vajuDaSabha nArAca saMghayaNa (nAmakarma)-jenA udayathI be bAju markaTa baMdha upara pATo ane tenI upara khIlI jevo majabuta zarIranA hADakAne bAMdhe thAya te. ( vajaHkhIlI RSabha=pATa, nArAca=be bAju markaTabaMdha, saMdhayaNa=hADakAne samUha.) 17 samacaturansa saMsthAna (nAmakarma)-jenA udayathI paryakAsane palAMThI vALIne besatAM jenI cAre bAju sarakhI hoya evA saMsthAna (zarIranI AkRti)nI prApti thAya te. 18 zubhavaNa (nAmakarma)-jenA udayathI veta, pIta ane raktarUpa | zubha raMganI prApti thAya che. 19 zubhagaMdha (nAmakarma)-jenA udayathI sugaMdhanI prApti thAya te. 20 zubharasa (nAmakarma)-jenA udayathI kaSAyelA ane mIThArasa rUpa sArA rasanI prApti thAya te, 21 zubhasparza (nAmakarma)-jenA udayathI haLavo, suMvALA vigere sArA sparzanI prApti thAya te. 22 agurulaghu (nAmakarma)-jenA udayathI bahu bhAre nahi, temaja bahu halakuM paNa nahi, evA madhyama vajanadAra zarIranI - prApti thAya te. 23 parAghAta (nAmakarma)-jenA udayathI game tevA baLavAnane paNa 'jItavA samartha thAya che. A 24 zvAsozvAsa (nAmakarma)-jenA udayathI zvAsozvAsa sukharUpa te laI zakAya tevI labdhi thAya te. 25 Atapa (nAmakarma)-jenA udayathI sUryanA bibamAM ekedriya .. : : jIvanuM zarIra tApa yukta hoya te 26 udyota (nAmakarma)-jenA udayathI caMdranA bibanI peThe zItaLa chatAM anyane prakAza karavAvALA zarIranI prApti thAya te. 27 zubhakhagati (nAmakarma) jenA udayathI vRSabha tathA haMsanI peThe sArI cAlavAnI gati prApta thAya te, .
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 62 ] [ zrI navatattva prakaraNa 28 nirmANa (nAmaka )----jenA udayathI suthAre dhaDela putaLonI mAphaka aMgeApAMga yeAgya sthaLe gAThavAya te. sa Aka 29 trasa (nAmakarma)--jenA udayathI jIvane svataMtra gamana karavAnI zakti prApta thAya te temaja eiMdriyAdi zarIranI trasapaNAnI prApti thAya te. 30 mAdara (nAmakarma)--jenA udayathI dekhAya evA meATA zarIranI prApti thAya te. 31 paryAsa (nAmaka )--jenA udayathI pAte pAtAnI paryApta pU kare te. 32 pratyeka (nAmaka)--jenA udayathI eka zarIrane viSe eka jIvapaNuM pAme te. 33 sthira (nAmaka )----jenA udayathI hADa, dAMta, vigere avayavA sthira pAme te. 34 zubha ( nAmakarma ) --jenA uddayathI nAbhinA uparanuM zarIra pramANeApeta athavA sAruM gaNAya tevI prApti thAya te. 35 saubhAgya (nAmakarma)--jenA udayathI sa` leAkeAne priya thAya te. 36 susvara (nAmakarma)----jenA udayathI vANImAM krAyalanA jevI madhuratA pAme te. athavA madhura svanI prApti thAya te. 37 Adreya ( nAmaka )~~~jenA udbhathI leAkamAM jenuM vacana mAnanIya thAya te. 38 yaza (nAmakarma) dAnapUNyathI je khyAti thAya te krIti ane parAkramathI je khyAti thAya te yaza. jenA udayathI lAkamAM cazakIti phelAya te. 39 surAyu----jenA uSathI devatAnu AyuSya pAme te. 40 manuSyAyudhdhanA uthI manuSyanu AyuSya pAme te. 41 tiryaMcAyu - jenA udayathI tiryaMcanuM AyuSya pAme te.
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa ]. [ 63 jara tIrthakara (nAmakarma) - jenA udayathI traNe bhuvananA jIvone pUjavA yogya thAya te [ tIrthaMkara nAmakarma. ] cAthuM pApatAva. nANa-jJAnAvaraNIya iga-ekedriya bi beIdriya aMtarAya-aMtarAya ti-teIdriya cau- caurikriya dasaga-daza nava-nava jAIo-jAtio bIe-bIjA (karma)nA kukhabaI-azubha vihAyogati nI a-nIca gotra uvaghAya-upaghAta huti-che asAya-ozAtA vedanIya pAvakasa-pApanA micchanna-mithyAtva apasavaeN-azubha thAvara dasa-sthAvara dazaka vacauvarNAdi cAra naraya tiga-naraka trika kasAya-kaSAya apaDhama-prathama vinA paNa vIsa-pacIza saMghayaNa-saMdhayaNa tiriya duga tiryaMca drika saThANu-sasthAna [pApatatvanA 82 bheda.] nANutarAyarAya dasarga-pAMca jJAnAvarAyamati-mRta-avadhi -mana:paryava ne kevaLa jJAnAvaraNIya. ane pAMca aMtarAya dAna-lAbha-bhogaupabhega ne vIvAMtasaya. maLIne 10 bheda. nava bIe nIA sAya michatta-11-19 bIjAM darzanAvaraNa yanA nava bheda--cakSu-acakSu-avadhi ne kevaladarzanavaraNIya tathA nidrA-minidrA-pracalA-pracalApracalA ne thINuddhI. 20 nIcatra-21 azAtA vedanIya22 mithyAtva meMhanIya. thAvara jaNa nItiga-23-32 sthAvara dasaka ne 33-35narakatrika. kasAba jANavIsa tiriyadurga ( 18 5 36-60 pacIsa kaSAya ne 61-ra tiryacadika (tiryaMcagati ane niyaMcAnupurva)
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ 64] [zrI navatatva prakaraNa iga bi ti cale jAie-63 ekeMdriya jAti-64beIdriya jAti 65 teIdriya jAti ne 66 cauriMdriya jAti.. kakhagaI uvaghAya hati pAvarsI- 67 azubha vihAgati ne 68 - upaghAta naoNmakarma e pApanA bhede che. apasaEUR vannacau-69-72 azubha varNAdi-cAra (azubhavarNa-gaMdha-rasa ne sparza ) apaDhama saMghayaNa seThANuM 1lA 73-77 pahelA vinA pAMca saMdhayaNa ne [ RSabhanArAMca, nArAca, ardhanArAca, kAlikA ane chevuM e pAMca saMghayaNa) tathA 78-82 pahelA vinA pAMca saMsthAna [nyadhaparimaMDaLa, sAdi, vAmana, kuja ane hUMDaka e pAMca saMsthAna ] thAvara-sthAvara suhama-sUkSma dussara-dusvara apaja-aparyApta aNaijaja-anAdeya sAhAraNa-sAdhAraNa aja-ayaza thAvara-sthAvara agira-asthira asubha-azubha| dasaga-dazaka dubhANi-durbhAgya vivajattha-viparIta arthavALo thAvara suhuma apaje1 sthAvara-2 suma-3 aparyApta. sAhAra-mathira-masubha dubhANi-4 sAdhAraNa-5 asthira 6 azubha-7 durbhAgya. dussaraNAIja-jasaM-8 duHsvara-9 anAdeya ne 10 apayaza nAma thAvara dasaga vivajajaltha che 20 che e sthAvara dazaka ( trasa dazakathI) viparIta arthavALe che. pApa baMdhAvAnA 18 prakAra. 1 prANAtipAta, 2 mRSAvAda, 3 adattAdAna. 4 maithuna, 5 parigraha, 7 mAna, 8 mAyA. 9 lAbha, 10 rAga, 11 dveSa, 12 kalaha, 13 abhyAkhyAna, 14 paizunya, 15 rati ati, : 16 para parivAda, 17 mAyAmRSAvAda, 18 mithyAtvazalya.
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa ] - pApatanA khyAsI bhedo : ** 1 matijJAnAvaraNaya-jenA udayathI pAMca Idriya tathA manavaDe je niyata vastunuM jJAna thAya evA matijJAnane DhAMke che. 2 zratajJAnAvaraNaya-jenA udayathI zAstrAnusAre je jJAna thAya evA zrutajJAnane DhAMke che. 3 avadhijJAnAvaraNaya--jenA udayathI IkiyAdikanI apekSA vinA AtmAvaDe, maryAdApUrvaka je rUpI dravyanuM jJAna thAya evA avadhijJAnane DhAMke che. ' 4 mana:paryavajJAnAvaraNaya-jenA udayathI saMjJI paMcendriyanA mane gata bhAva jANI zake evA mana:paryavajJAnane DhAMke che. 5 kevaLajJAnAvaraNaya--jenA udayathI dareka rUpI arUpI padArthonuM samasta paryAyayuta jJAna thAya evA kevaLajJAnane DhAMke che. ) 6 dAnAMtarAya--jenA udayathI pitAne tyAM devA gya vastu chatAM, tathA dAnanuM phaLa jANavA chatAM, yogya pAtra hovA chatAM paNa dAna ApI zakAya nahi te.. 7 lAbhAMtarAya--jenA udayathI sAme dAtA chatAM temaja dAtAranA gharamAM vastu chatAM, ane mAganAra pate pAtra chatAM pitAne Icchita vastu maLI zake nahi te, 8 bhegAMtarAya--jenA udayathI te yuvAna chatAM, surUpa chatAM ane bhagya vastunI prapti thayA chatAM, paNa bhogavI na zakAya te 9 upabhegAMtarAya-jenA udayathI pite yuvAna ane surUpa chatAM, tathA upabhoga egya vastu prApta thayA chatAM, tene upaga na karI zake te. 10 vIryaMtarAya--jenA udayathI pite yuvAna nirogI ane baLavAna chatAM baLano upayoga na karI zake che. 11. cakSudarzanAvaraNaya--jenA udayathI AMkhe karI rUpanuM . sAmAnyapaNe jJAna thAya evA cakSudarzanane DhAMke che.
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ [zrI navatatva prakaraNa 12 acakSudanAvaraNIya-jenA udayathI cakSu vinA cAra ikiye karI je potapotAnA viSayanuM sAmAnyapaNe jJAna thAya evA acakSudarzanane DhAMke che. 13 avadhidarzanAvaraNIya-jenA udayathI maryAdA pUrvaka rUpI kalyanuM sAmAnyapaNe jJAna thAya evA avadhidarzanane DhAMke che. 14 kevaLadanAvaraNIya-jenA udayathI sarva rUpI padArthanuM sAmAnyapaNe jJAna thAya evA kevaLadarzananuM AcchAdana thAya te. 15 nika-jenA udayathI niMdrAvasthAmAM sukhe karIne jAgRta thavAya te. 16 nidrAnidrA--jenA udayathI nidrAvasthAmAMthI duHkhe karIne jAgrata thavAya te. kaccha pracalA--jenA udayathI besatAM uThatAM nidrA Ave te. 18 pracalApracalA--jenA udayathI cAlatAM cAlatAM paNa nidrA Ave te. 18 zizuddhi --jevA udayathI divase ciMtaveluM kAma rAtrIe nidrAvasthAmAM jagatAnI jema kare. 20 nIcagAbaje karmanA udayathI nIca kuLane viSe janma thAya che. 21 awtA vedanIya -jetA udayathI zarIre bAhya duHkhano anubhava 22 mithyAtva mehanIya-jenA udyathI vItarAganA vacanathI viparita zraddhA thAya te. sthAvara dazaka 23 sthAvara (nAmakarma)-jenA udayathI sthAvarapaNuM prApta thAya te. 24 sUkSma (nAmakama-jenA udayathI carmacakSune adazya evA sUkSma jIvapaNunI prApti thAya che. pahelA saMghayaNavALAne thiNahI nidrAnA samaye vAsudevathI ardha baLa hoya che. bIjA saMghayaNe vALAne pitAnA baLathI bamaNuM baLa hoya che thINuddhI nidrAnA udaye maranAra jIva naragAmI jANo. thAya te.
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 5 che ke, zrI navatattva prakaraNa ] [ 67 mananananana 25 aparyApta (nAmakarNA)-jenA udayathI pitAne cagya paryApti ' ' pUrI na kare te.. 26 sAdhAraNa (nAmakarma)-jenA udayathI anatA chave vacce - eka zarIranI prApti thAya te. 27 asthira (nAmakarma)-jenA udayathI dAMta mastaka Adi avaya asthira heya te. 28 azubha (nAmakarma)-jenA udayathI nAbhinI nIcenuM aMga bIjAne aDavAthI azubha lAze te. 29 daubhagya (nAmakarma)--jenA udayathIpakAra karyA chatAM sarva lokane azli lAge . 37 svara (nAmakarma)--jenA udayathIkAgaDA ane gadheDAnI - peThe kAnane apriya evA kharAba svaranI prApti thAya te. 1 anAya, (nAsaksa) -yuktiyukta vacana hovA chatAM jenA udayathI lekamAM vacana mAnya na thAya te. kara ayaza (nAmakarma)-jenA udayathI lekamAM apakIrti phelAya te. trasa dazakathI viparIta arthavALuM sthAvara dazaka che. 33 narakagati (nAmakarma)jenA udayathI narakapaNuM prApta thAya te 34 narakAnupUrvI (nAmakarma)-naraka gatie. jatAM vakragatimAM jene udaya thAya te. 35 narakayu-jenA udayathI nArakImAM rahevuM paDe te 36-34 anaMtAnubaMdhI cAra--krodha, mAna, mAyA ne lebha jenA udayathI samyakatva prApta na thAya, utkRSTapaNe jaMgI sudhI rahe. ne murIne narakagati pamADe te. temAM krodha parvatanI rekhA jevo che. mAna pASANanA thAMbhalA jevuM che, mAyA vaMzanA mUla jevI che. lebha karamajano raMga jevo che. 40-43 apratyAkhyAnIya cAra--krodha, mAna, mAyA lebha jenA ucchI dezavitipaNuM na pAme eka varSa sudhI kAyama
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ 68 ] [ zrI navatatva prakaraNa ' ' rahe. ane aMte tiryaMcanI gati apAve che. temAM - 1 krodha sukAyelA taLAvanI rekhA jevo, mAna hADakAnA thAMbhalA jevuM. mAyA meMDhAnA ziMgaDA jevI, lobha gADAnI maLI jevuM che. 44-47 pratyAkhyAnIya cAra-krodha, mAna, mAyA ne lebha-jenA udayathI sarvaviratipaNuM na Ave vaLI cAra mAsa sudhI rahe. - marIne manuSyagatimAM jAya che, temAM - : - - krodha retInI rekhA jevo, mAna kASTanA thAMbhalA jevuM. mAyA gomUtra jevI, ane lebha kAjaLanA raMga je jANa. 48-51 saMjvalana cAra--krodha, mAna, mAyA ne lebha, jenA udayathI yathAkhyAta cAritra na pamAya, ne paMdara divasa rahe aMte devagati apAve temAM kedha pANInI rekhA jevo che, mAna netaranA thAMbhalA jevuM che, mAyA vAMsanI chAla jevI che, ne lAbha haladaranA raMga jevo che. * [evI rIte kaSAyanA seLa bheda jANavA. ] para-57 hAsyaSaka-jenA udayathI koI paNa nimitte athavA nimitta vinA hAsya, rati, arati, zAka, bhaya ane dugaMchA thAya te. 58 purUSaveda-veda eTale abhilASA. je karmanA udayathI strI bhogavavAnI IcchA thAya te ane teno udaya tRNanA agni sarakho jANavo. 59 strIveda-jenA udayathI purUSa bhogavavAnI IcchA thAya. ane A vedano udaya bakarInI lIMDIonA agni je jANo. 60 napuMsakaveda-jenA udayathI strI purUSa bannene bhogavavAnI IcchA thAya. A vedano udaya nagarane dAha jevo jANu. A traNa veda uttarottara tIvra hoya che. 61 tiryaMcagati ( nAmakarma )-jenA udayathI tiryaMca gatimAM utpanna thavAya te. 62 tiryaMcAnupUrvI (nAmakarma)-jenA udyathI tiryaMcanI Anu
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa ] pUrva prApta thAya che. athavA tiryaMca gatimAM vakrapaNe jatAM - je Ave te. 63 ekendriyajati (nAmakarma)-jenA udayathI ekandriyapaNuM prApta thAya te. [ pRthvI-pANI vigere ] 64 epriyajAti (nAmakarma )-jenA udayathI beIdriyapaNuM prApta - thAya te. [ saMkha-keDA-gaDelA vigere ] * 65 teidriyajAti (nAmakarma)-jenA udayathI teIdriyapaNuM prApta - thAya te. [ mAMkaNaju-kIDI vigere ] 66 cauridriyajAti (nAmakarma)-jenA udayathI carphoriMdriyapaNuM - ' prApta thAya che. [vIMchI-bhamarA-bhamarI vigere ] 67 azubha vihAgati (nAmakarma) jenA udayathI uMTa tathA * gadheDAnI peThe azubha cAlavAnI gati prApta thAya te. 68 upaghAta (nAmakarma)-jenA udayathI rasoLI, paDachabhI vigere pitAnA avayavovaDe poteja haNAya che. athavA gaLe phAMso khAvo vigere paNa AmAM samAya che. " 69 aprazastavaNuM (nAmakarma)-jenA udayathI nIla tathA kRSNa rUpa azubha varNa prApta thAya te: ' . 70 aprastagadha (nAmakarma)-jenA udayathI azubha gaMdhanI prApti thAya te. . 70 aprazastarasa (nAmakarma-jenA udayathI tikta tathA kaTuka rUpa azubha rasanI prApti thAya che. * 72 aprazasta spaza (nAmakarma)--jenA udayathI bhAre, lukho, khaDabacaDe vigere azubha sparza prApta thAya te. 73 gaSabhanArAcasaMghayaNa (nAmakarma)--jenA udayathI be pAse markaTabaMdha ane tenI upara pATe hoya, evo hADakAno bAMdhe prApta thAya che. RSabha-pATe, nArAca-markaTabaMdha.' 174 nArA saMghayaNa (nAmakarma)-jenA udayathI banne pAse ' markaTabaMdha hoya, evo hADakAna bAMdhe prApta thAya te.
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ zrI navatarUM prakaraNuM 75 ardhanArI saMghayaNa (nAmakarma --jenA udayathI eka pAse markaTabaMdhathI baMdhAyela hADa hoya ane bIje pAse khIlI vaDe saMdhAyela hoya evo hADakAne bAMdho prApta thAya te. 76 kIlikA saMghayaNa ( nAmakarma )-jenA udayathI mahemAhe maLelA hADakAMo phakta khIlavaDe baMdhAyela baMdhavALAM hoya te. 77 cheva saMghayaNa nAmakarma)--jenA udayathI hADakAM paraspara aDIne rahelAM hoya . athavA tela cALavA vigere sevAnI - apekSA rAkhe te sevArtA. saMghayaNa-zarIra racavAnuM baMdhAraNa. 78 nyadhaparimaMDala saMsthAna (nAmakarma)-jenA udayathI vaDanI mAphaka nAbhinI uparanuM ane lakSaNoyukta hoya te. 79 sAdisaMsthAna ( nAmakarma )--jenA udayathI nAbhinI nIcenuM ega sAruM hoya paNa uperenuM aMga eroba hoya te. 6 vAmana saMsthAna (nAmakarma) -jenA udayathI udara, hRdaya, pramukha lakSaNe peta heya ane heltha, paga, mAthuM ne Deka pramANu rahita hoya te. athavA matAntare hAtha-paga pramANe pita heya ane hRdaya udara pramANahIna hoya te. 81 kubaja saMsthAna ( nAmakarma )--jenA udayathI hAtha, paga, mithuM ne Doka pramANasara hoya ane udara, hadaya ne pITha pramANu rahita hoya che. athavA tethI ulaTuM paNa matAntare A saMsthAna kahevAya che. 82 huMDaka saMsthAna (nAmakarma)-jenA udayathI sarva avayavo saMsthAna-AkRtinI ghaTanA pramANa vinAnA hoya te. puNya tattvamAM-37 nAmakarmanI 3 AyuSyanI 1 vedanIyanI ane 1 gotranI ema kula 4ra prakRtio che. pApa tatvamAM-34 nAmakarmanI 1 AyuSyanI 1 vedanIyanI 1 gotranI 5 jJAnAvaraNayanI 9 darzanAvaraNayanI 26 mahinAnI ane 5 aMtarAyanI ema kula=82 prakRrtio che.
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ nI mahattva prakaraNuM ! T GR izvamAM 120 prakRtimAM hoya che, te vireprakRti ane ahiM pUNaya pApa e be rIte vaheMcIne darzAvI che. temAM pUyamAM zubhavarNa ane pApamAM azubhavarNa lIdhI che. tethI 120ne badale banne maLIne 124 prakRtie thAya che. vocame Azaya tarava. Ida-Ikiya kamA anukrame kArya-kapAya riAe-mpiA jema-ga pANI-pacIza imA A pacapAMca cau cAra tAo-te paMca tibi-pAMca traNa che aNumase anume AmavA betAlIza bheda jaNAve che. iMdiya kasAya azvaya, jegA paMca cauM paMca tirSi ka- ame karIne idhei 5, kaSAyo 4, atAM 5, go che, maLI kula 1che bheda kiriyAe bhuvIesathI kriyAo 25 maLIne kula besAlIsa ke cAra ImA ja e akkama 21 che te A kriyAo anukrame A pramANe che. AzravanA 42 hajA karmabaMdhanA hetu te Azrava athavA mithyArika hatue karI temanuM AvavuM te Azrava temaja vizeSa rIte karmabaMdhanA hetuo Ikiya, kaSAya, avata, ga ane kriyAo kahevAya che tenA 42 bheda che. Iyi 5 kaSAya je azata 5 ga 3 kriyA 25 kurNa kare. Idriya kaya avrata 1 sparza ... krodha ... prANAtipAta .. managa 2 phala . ane ... mRSAvAda , zinathI
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 ] [zrI navatatva prakaraNa 3 ghANa ... mAyA ... adattAdAna .. kAyayoga 4 cakSu .... lebha ... maithuna 5 zrAta ... ... ... parigraha ... kula= 5 ... 4 ... 5 . 3 , 1-5 Indriya-AtmAne oLakhavAnuM cinha te Indriya ane te sparza. rasa dhrANa cakSu ane zrotanA bhede pAMca che. 6-10 kaSAya--jenAthI saMsArane lAbha thAya te kaSAya ane te krodha mAna mAyA lAbhanA bhede karIne cAra prakAre che. 11-15 agrata--pramAdavaDe hiMsAdika karavAM te avata. prANuti pAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigraha, 15-17 ga-mana vacana kAyAnI pravRtti te yoga ane tenA traNa prakAra che. maneyoga vacanAma ane kAyayoga. kAIa-kAyika [ sAmatavaNI-sAmaMtapaahigaraNa -adhikaraNikI nipAtikI pAusiyA-prASikI nesasthi-naizastrikI pAritAvaNu-pAritApanikI sAhathI-svastikI kiriyA-kriyA ANavaNi-AjJApanikI pANaIvAya-prANAtipAlikI viAraNi-vidArakI raMbhi-AraMbhika aNabhegA-anAgikI parignehiyA-parigrahikI aNavakhapaccaIA-anamAyavarIya-mAyA patyayikI vakAMkSA pratyayikI micchAdaMsaNavattI-mithyA darzana pratyayikI annA-bIjI apaccakkhANuya-apratyA- paga-prAyogikI khyAnikI samudANu-samAdAnikI didi-daSTikI pija-premikI pudia-smRSTikI dasa-helikI pAciaprAtIyakI | IriyAvahiA-IpathikI
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNu ] I 93, kAIe ahigara - kAyikI 2 AdhakaraNikI pAusiyAM pAritAvI kiriyA-3 prASikI 4 pAritApanikI kriyA. pANAivAya rabhiya-nRpa prANAtipAtikI 6 AraMbhikI , parigahiyA mAyAvatIya nArA 7parigrahIkI ne 8 mAyApratyayikI. micchA-daMsaNuvatI-9 mithadarzana pratyayikI.. apaccakkhANuya dikTri-puddhia-10 apratyAkhyAnikI 11 daSTikI 12 ne smRSTikI. pAzcie sAmate-vaNia-1rU pratItyakI 14 sAmaMta nipAtikI nesasthi-sAhathI ra3 15 naizvikI ane 16 svAhastikI. ANavaNi viAraNiA-17 AjJApanikI 18 vidAraNikI aNubhagA aNuvakakha paccaIA-19 anAbhogikI 20 ana 1 vakAMkSA pratyayikI. annApaoga-samudANu-21 bIjI prAyogikI 22 samAdAnikI. pijaja dezeriyAvahiA che 24 23 premikI 24 helikI IryApathikI. paccIsa kriyAo 18 kAyikI kriyA-kAyAne jaNAvinA pravartAvatAM je kriyA lAge che. 19 adhikaraNikI kriyA-hiMsAnA ghaMTI Adi adhikaraNe (sAdhanavaDe) karI jIvonA nAza rUpa je kriyA lAge . te 20 prApikI kriyA-jIva ane ajIva upara dveSa karavAthI thatI kriyA. 21 pAritApanikI kriyA-pitAne ane bIjAne paritApa te upajAvavA vaDe lAge te kriyA. 22 prANAtipAtikI kriyA-ekaeNyiAdika [ pRthvI-pANI vigere jIvane ke pitAne have haNAvavo te rUpa kriyA lAge che. 23 AraMbhikI kriyA-khetI vigere pRthvIkAyAdino AraMbha kare karAvavo te rUpa kriyA. 24 parigrahika kriyA-dhana dhAnyAdika meLavatAM ane tenA upara meha rAkhatAM je kriyA lAge che.
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ zrI navatatva prakaraNuM 25 mAyAprayika kriyA-kapaTa vaDe bIjane chetaravAthI je kriyA lAge che. 26 mithyAdazabAjyacikI cIjina vacamanI adhya karI vArthI tathA viparIta prarUpaNa karavAthI je kriyA lAge te ra7 apratyAkhyAnidhI kriyA paccakhANa vigere nahi karavAmAM athavA avidhiDe je vastunI kriyA lAge che. 28 daSTikI kiyA-kautuke karIne rAga bhAve ezva hAthI vigere jevAthI je kriyA lAge che. 29 spaSTikI [purichakI] kiyA--mohavaza thaI strI purUSa, ke yukemALa vastu vigerene sparza karavAthI je kriyA lAge meM. . athavA rAga-ma vigerethI prazno pUchavA vaDe je kriyA lAge te pRchikI kriyA. 3 prAtatyaka kriyA-ojAme ghera hAthI ghoDA vigere dekhI chala karavAthI je kriyA lAge che. 31 sAmatapaniSAMtikI kriyA-pitAnA pazu prANI vigerene jovA AvelA lekane prazaMsA karatA sAMbhaLI harSa thavAthI je kriyA lAge che, athavA ghI tela vigerenAM vAsaNuM ughADAM mUkavAthI je kriyA lAge che. 32 naiSTikI kriyA-zeTha rAjA vigerenA AdezathI zastrAdi ghaDA vavAthI je kriyA lAge te. 33 svArikI kriyA-zvAnAdi chava vaDe ane zastradi arjIva vaDe jIvone mAravArUpa pitAne hAthe karavAthI je kriyA lAge che. 34 AyanIkI ke opanikI kriyA-jIva pAse koI maMgAvavAthI je kriyA lAge che athavA jIve ene AjJA karavAthI je diyA lAge te AjhApanikI kriyA. 35 vidAraNikI kriyA-jIva avane vidAraNa karavAthI je kriyA lAge te, athavA te keInA beTA durguNane kahI tenI AbarUne dhakko lagADavAthI kriyA lAge che.
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ thI mita prakaraNa 3 36 anAkI priyajaupathI vinA uThatAM, besatAM, ke . cAlatAM, je kriya lAge . 37 anavakAMkSA pratyAyikI kriyAnvItarAge kahelI vidhimAM - anAdara karavAthI je kriyA lAge che. 38 prAthagikI phiyAnna, vacana, ane kAyAnA liMta Aca . @thI je kriyA lAge che. 39 samAdAnikI kriyA-jemAM oke karNanuM samudAyapaNe grahaNa thAya tevI koI paNa pAparUpa kriyA karavI te. 40 premIki kriyA-mAyAM tathAM lovaDe temaja bIjAne prema | upajAvathI je kriyA lage te 41 pikI kriyA-krodha ane mAnathI gati vacanavaDe bIjAne vaiSa utpanna thAya tevuM karavAthI je kriyA lAge che. kare IthopiAkI kriyA cAlatI pApa lAge te athavA kevaLIne mAtra kArya gaMvaDe be samayano baMdharUpa je kriyA lAge te. prazna-1-Azrava tattva eTale zuM? tathA tenA bheda keTalA ? 2-25 kriyAo sivAyanA 17 bhede kayA kayA? 3-nIcenI kriyAo samajAve. helikI - anavakAMkSA pratyayikI - prANagikI - vidAraNikI naiSTikI-apratyAkhyAnikI-parigrahikI-adhikaNikI chaThuM saMvara teva. samiI-samiti jhutti-gupti ] dudhasa-bAvIsa parisahapariSahe dasa bArasa-daza, bAra jaIdhame-yatidharma bhANi-bhAvanI paMca-pAMca ziriNuM-cAritra ehiMdI vaDe paNa ti-pAMca, traNa saMgavejAsattAva
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 ] [ zrI navatara prakaraNa A - [ saMvara tatvanA sattAvana bheda..]. samiI guttI parisaha-samiti, guNi, parisaha. jaie bhAvaNuM carittANiyatidharma, bhAvanA ne cAritra. paNu ti dudhIsa dasa bAra-tenA anukrame pAMca, traNa, bAvIsa, dasa, bAra ane paMcaehi sagavannA che 25 che pAMca bhede vaDe saMvaranA kula sattAvana bheda thAya che. ( [ saMvaranA bheda ] * jenAthI karmo rokAya tene saMvara kahe che, te saMvara tattva 57 bhede che. - 5 samiti ) 3 gupti * 22 pariSaha 10 yatidharma 12 bhAvanA 5 cAritra = 57 1 samiti-sArI rIte upayoga pUrvaka mana vacana ane kAyAmAM pravRtti karavI athavA kALajI rAkhavI te. 2 gupti-azubha mana-vacana-ane kAyAne azubha ga thakI rekavAM ane zubha gamAM lAvavAM te. 3 parisaha-mokSamArgamAM sthira karavA mATe karmanI nirA mATe sArI * * * rIte duHkhane sahana karavA te. ' 4 yatidharma-vibhAva dazAmAM paDatA jIvane zuddha Atma dizAmAM dhAraNa karavA te arthAta jenA pAlanathI sAdhutA prApta thAya te. 5 bhAvanA-saMga (mekSa meLavavAnI icchA ) ane vairAgya (saMsAra uparathI meha ghaTADa) ne mATe zubha bhAvanA * karavI . 6 cAritra-hiMsAdi sAvagha yoga thakI aTakIne zuddha Atma dazAmAM sthiratA meLavavI te athavA caya-karmasamUha tene ritta-khAlI kare te cAritra.
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa]. [77 iriyA-I samiti samiI-samiti bhAsA-bhASA samiti su-sArI. (bhalI). esaNu-eSaNa samiti meNugutti-managupti - AdANe-AdAna nikSepaNuM | vayaguttivacana gupti samiti kAyagutti-kAya gupti uccAre-pArikApaniko taheva-temaja - samiti gupti jaNAve che - dariyAbhAse-saNa-dANe-1 Isamiti-2 bhASAsamiti- eSaNuM samiti-4 AdAnabhaMDamattaniphakhevaNa samiti. uccAre samiIsu a-pa-pAriSThApanikA samiti e pAMca samiti sArI rIte kahI che. maNagutti-vayagutti-managupti-vacanagupti , kAyamutti taheva ya ra6 che ane temaja kAyagupti [ A pAMca samitine traNa gupti maLI ATha pravacana mAtA kahevAya che. kAraNake A ATha pravacananI rakSAmAM mAtA sadaza che. ] khuhA-sudhA, bhukha jAyaNa-yAcanA pivAsA-tarasa alAbha-alAbha ga-rega sI-zIta. (TADha) taNaphAsA-tRNasparza ' ' uhuM-uSNa. (tApa) mala-mala dasA-daMza sakAra-satkAra acela-acelaka parisalhA-pariSaha pannA- prajJA araI-arati ithio-strI annANa-ajJAna cariA-caryA sammatta-samyaktva nisIhiyA-naiSelikI i-e pramANe sijA-zayA bAvIsa-bAvIza akkasa-Akroza vaha-vadha | parisahA-pariSaha
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 ] na : [ zrI navatattva prakaraNa have bAvIsa parisaha kahe chekhuhA pivAsA sahi -1 sudhApariSahara vaSApariSaha3 zIta pariSaha- kRSNa pariSaha. dasA-celAItyi -padaMzapariSahaka abhelakapariSaha7 aratipariSaha-8 rIpariSaha. cariA nizIhiyA sijhUjA- capariSaha, 10 dhikrIpariSaha, 11 zApariha. akosa vaha jAyaNa parA -12 AkrozapariSaha, 13 vadhapariSaha, 14 yAcanapariSaha. alAbha rega taNaphAsA-15 alAbhapariSaha, 16 regapariSaha, - 17 tRNasparza parivaha. mala sakAra parisahA-18 malapariSaha, 19 satkAra pariSaha. pannA annANu sammatta-20 prajJApariSaha, 21 ajJAnapariSaha, 22 samyaktva pariSahaia bAvIsa parisihA che 28 e pramANe bAvIza pariSaha che. khetI-kSamA bedhabdha-jANavA maddava-mAdava, namratA sacaM-satya aM-zauca ajaja-saraLatA AkiMcaNuM-akiMcanatva muttI-mukti, nirlobhatA khaMbha-brahmacarya tava-tapa saMjame-saMyama jaIo-yatidharyuM khetI maddava ajava-1 kSamA, 2 mArdava, 3 Arjava [saraLatA] muttI tava saMjame a bedhanve-4 mukti, nirlobhatA] 5 tapa ane 6 saMyama jANo. sarca see AkiMcaNuM ca-cha satya, 8 zauca, 9 akiMcanatva ane khaMbha ca jaidhame che ra9 10 brahyacarya e daza prakAre sAdhu dharma che.
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navattva prakaraNa ] paDhama -prathama aNiA-anitya asaraNa azaraNa sasAro-saMsAra egayA-ekatva annatta-anyat amutta acitva Asava-AjIva savaro-saMvara taha-temaja nirA-nirA navamI navamI - lAgasahAvA-lokasvabhAva behI-mAdhi dudhahA--durthAMbha dhummassa-dha nA sAhugA--sAdhaka arihA--arihaMta [ 9 paDhama-maNicca-masaraNa --pahelI azaraNu bhAvanA. sasArA egayA ya annatta"--trIjI saMsArabhAvanA, ceAthI ekatva bhAvanA ane pAMcamI anyatva bhAvanA.. eAA-e bhAvaNAA bhAvanAe bhAveyavvA bhAvavI yajJeNa -prayatna vaDe bhAvanA, bIjI anitya sAmAIa-sAmAyika atya--ahIMyAM. padmasa -paheluM cheovalAvaNa -chedApasthApanIya asuItta Asava--chaThThI azuciva bhAvanA, sAtamI Azrava bhAvanA. sAMvaro ya tahu nijjA navamI 5 30 5 AThamI saMvara bhAvanA ane temaja navamI nirjasa bhAvanA. lAgasahAvA meAhI--dasamI lAka svabhAva bhAvanA, agyAramI kheAdhi du`bha ( samyaktva prApti ) bhAvanA. durlahA dhammA sAheA aAibAramI dharmAMnA sAdhaka-arihaMta pAmavA du`la te (nAmAM bhAvanA ). eAA bhAvaNAe e bAra bhAvanAo. bhAveabbA yaneNu ! a aa prayatna vaDe bhAvavA jevI che. bhave che. NI-jAM parihAra viddhA -parihAra vizuddhi
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ 201 suhUma-sama saparAya -saMparAya tattA te pachI ahuphkhAya-yathAkhyAta khAya -prasiddha sabhya:mi-sa [ zrI navatattva prakaraNa jIvalAga'mi-jagatamAM ja-jene caraUNa-AcarIne suvihi--suvihita sAdhu vacceti-pAme che ayarAmara-mAkSa ThANa sthAnakane sAmAI atyaM paDhamaM--ahIMyA paheluM sAmAyika cAritra, cheevAvaNa bhave bIa'--bIjuM chedepasthApanIya cAritra che. parihAravisuddhi trIjuM parihAra vizuddhi cAritra. suhuma tahe saparAya ca / 72 5 temaja ceAthu sUkSma saMparAya cAritra tatto a ahuskhAya--te pachI pAMcamuM yathAkhyAta cAritra. khAya' sami jIvaleAsmi--e sarva jagatamAM prasiddha che. * ciraUNa suvihaAje cAritra AcarIne suvihita sAdhue. vacceti ayAmara ThANa 5 33 5 ajarAmara (mekSa ) sthAnane pAme che. taha-temaja have saMvaranA 57 bhedAnu vivaraNa batAvavAmAM Ave che. pAMca samiti. arihaMta dharmane anusarI samyakapravRtti karavI te samiti, 1 IryAM samiti-javA AvavAmAM jayaNA rAkhavI te. ra bhASA samiti-doSa rahita vacana khAlavuM te. 3 eSaNA samiti 42 doSa rahita AhArAdika levA te. 4 AdAna nikSepaNA samiti--vastra pAtra vagere upakaraNA joI pramAne levAM tathA mUkavAM te. 5 pAAipanikA samiti--maLa mUtra vigere jIvAkula bhUmi joine paraThavavAM te.
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ navatattva prakaraNa ] * [81 . [ traNa gupta ] yegano nigraha kare temaja temAM sArI rIte upayoga- pUrvaka pravRtti karavI te gupti. . . 6 mane gupti-zubha ke azubha banne prakAranA saMkalpane tyAga kara te athavA azubha saMkalpane tyAga karIne zubha - saMkalpa kare. A banne rIte mane gupti kahevAya che. 7 vacanagupti-khapa pUratuM pApa rahita vacana bolavuM te athavA to sarvathA maina dhAraNa karavuM te.. ' 8 kAya gupti-kAyAnA vyApArane niyama karavo athavA sarvathA A kAyayogane rAdha karavuM te. samitimAM gupti niyame hoya paNa guNimAM samiti vikalpa hoya. uparanA A ATha cAritrane nirvAha karavAmAM mAtA samAna hovAthI tene aSTa pravacana mAtA kahevAmAM Ave che. - - bAvIsa parisaha . . karmanI nirjarAne mATe je samabhAve sahana karavuM tene parisaha kahe che. 9 sudhA parisaha-bhUkhathI utpanna thatI vedanAne samabhAve sahana * karavI paNa deSita AhAranI IcchA na karavI. 10 piyAsA parisaha-tRSAthI utpanna thatI vedanAne sahana karavI paNa deSita jaLanI IcchA na karavI. 11 zIta parisaha-TADhathI thatI vedanAne sahana karavI te. . 12 uSNu parisaha-tApathI thatI vedanAne sahana karavI te. 13 - daMza parisaha-jU mAMkaDa AdinA DaMkhane samabhAve sahana karavA te. 14 acelaka parisaha-navA vastrathI harSa ane junA vastrathI kheda na karavo te. 15 arati parisaha-rAgAdikathI manamAM arati dhAraNa na karatAM karma pariNAma vicArI sama pariNAmamAM rahevuM te. je strI parisaha-strInA hAvabhAva joine tenA upara moha na karatAM manane sthira karavuM te.'
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ 82.] [ zrI navatatva prakaraNa 17 caryA parisaha gAmegAma ALasarahita vihAra karavo te. 14 viSaya parisaha zamazAne, mirjana thara, vigeremAM kAussagna dhyAne rahetAM sihAdikanA bhayathI DaravuM nahi te. 19 zamyA parisaha-uMcI nIcI bhUmi upara saMthAro karavAthI A utpanna thatA duHkhane sArI rIte sahana karavuM te. 20 Akroza parisahakAInAM krodhanA vacana sAMbhaLIne tenA " upara dveSa na karatAM samapariNAmamAM rahevuM te. 21 vadha parisaha-koIpaNa vadha baMdha vigere kare to karanAra upara daMSa na karatAM samapariNAmamAM rahevuM te. 22 yAcanA parisaha-cakravartI vigere paNa saMyama laIne bhikSA levA jatAM lajajA na pAme te. 23 alAbha parisahagRhasthane tyAM koI paNa cIja levA jatAM maLe nahi te tethI kheda na kare te. 24 rega parisaha-roga thakI utpanna thayelI vedanAne sArI rIte sahana kare che. . 25 tRNa sparza parisaha-AbhanI zayAe sUtAM, tenI ane bhAga lAgavAthI kheda dhAraNa na kare te. 26 mela parisa-paraseve, mela vigere zarIra upara caDavAthI gaMdhAya, tethI kheda dhAraNa na kare te. 27 satkAra parisaha-mAna satkAra maLavAthI manamAM abhimAna na lAve che. 28 prajJA parisaha--zAstrane sAro jANakAra hoya tethI pUchelA praznano javAba devAnI zakti hovAthI, loke bahu mAna kare, ne te dekhI garva dhAraNa na kare te. 29 ajJAna parisaha-pote bhaNe paNa na AvaDe, tethI manamAM dInatA dhAraNa na kare, paNa ema vicAre ke mAre jJAnAvaraNIya karmane udaya che, te tapa vigere karavAthI dUra thaze tema vicAre
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatarU prakaraNa ] 3 4 sabhyatva parisaha vItarAge kahela te sAcuM ja che, e prakAre zraddhA rAkhe paNa zAstranI sUkama vAtanI samajaNa na paDavAthI e sAcu haze ? ke juThuM haze? evI zakya na ANe te. [ dasa thatidharma ] AtmabhAva cheDIne vibhAva dazAmAM paDatA jIvane zuddha AtmadazAmAM dhAraNa kare te yatidharma. 31 kSamA dharma-krodhane abhAva te (kSama) 31 mArdava dharma-mAnane abhAva te (namrA) 2 kaka Arjava ghama kapaTa rahitapaNuM te ( saraLatA ) 34 mukti dharma-nirlobhatA-lobha rahitapaNuM te. 35 tapadharma-IcchAne nirodha kare te. 36 saMyama dharma-prANAtipAtAdika pAMcanuM viramaNa, pAMca idhino nigraha, cAra kaSAyano jatha, ne traNa daMDanI nivRtti. [e sattara prakAre saMyamadharma jANe.] 37 satyadharma-sAcuM bolavuM te. che zaucAma-hAtha paga vigere avayava zuddha rAkhavA tathA - beMtAlIza doSa rahita AhAre pANI le te dravya zauca, ane AtmAnA zuddha pariNAma rAkhavA te bhAva zauca. 39 akiMcanatva dharma-badhA parigraha uparathI meha rahita thavuM te. 40 brahmacarya dharma-nava prakAre aurika be nava prakAre vaikriya : saMbaMdhI ema aDhAra prakAre maithunano tyAga kare te. . bAra bhAvakSA ] - vairAgya tathA dharmamAM nizcalatA prApta karavA bhinna bhinna rItanI vicAraNuM tene bhAvane kahe che. ja aniya bhAvanA--A saMsAramAM zarIra, dhana, dhAnya, kuTuMba, ' sarva vastuo anitya che, evuM cittavavuM te.
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa 42 azaraNa bhAvanA-janma maraNanA duHkhathI bacavA mATe jIvane A saMsAramAM dharma zivAya keInuM zaraNu nathI, evuM cintavavuM te. 43 saMsAra bhAvanA-A anAdi anaMta saMsAramAM mAtA marIne strI thAma. strI marIne mAtA thAya; pitA marIne putra thAya; putra marIne pitA thAya. e prakAre asAra saMsAranI vicatratA bhAvavI te. 44 ekatva bhAvanA-jIva eklo ja utpanna thAya che, ne ekale ja mRtyu pAme che; eLe ja karma bAMdhe che ane eka ja karma bhogave che. e prakAre cittavavuM te. " 45 anyatva bhAvanA-AtmA zarIra thakI juda che, zarIra anitya che, ne huM nitya chuM; zarIra jaDa che, ne huM cetana " chuM. e prakAre cintavavuM te. 46 azuciva bhAvanA-A zarIra rUdhira, mAMsa. parU vigerethI ghaNuMja apavitra che, kAraNake nagaranI pALa peThe purUSanA 3 nava dvAramAMthI ne strInA bAra dvAramAMthI niraMtara azuci vahyA kare che, evuM cintavavuM te. " 47 Azrava bhAvanA-dayA dAnAdike zubha karma baMdhAya che, ane viSaya kaSAyAdike azubha karma baMdhAya che, tethI AtmA : malina thAya che evuM cittavavuM te. 48 saMvara bhAvanA-samiti gupti Adi pALavAthI Azravana nirodha thAya che, ema cittavavuM te. 49 nirjara bhAvanA-bAra prakAranA tapavaDe karmane dhIme dhIme kSaya thAya che, evuM cintavavuM te. | 50 loka svabhAva bhAvanA -keDa upara hAtha mUkI, be paga pahoLA karI, ubhA rahela purUSanA AkAre dharmAstikAyAdi
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNuM ] [85 che dravyothI bharelA A cauda rAjalakanuM svarUpa spatti sthiti ane nAzanA svabhAvavALuM che tema vicAravuM te. 51 bedhi durlabha bhAvanA-A anAdi saMsArane viSe cAre gatimAM bhramaNa karatAM, pUnyanA udayathI manuSya janma, Arya deza, uttama kuLa, nirogI zarIra ane dharma sAMbhaLavAnI sAmagrI vigere maLI zake che, paraMtu jIvane samyagdarzana pAmavuM e ghaNuM durlabha che; evuM citavavuM te. * * pura dhirmabhAvanA--A duHkhe tarAya evA saMsAra samudramAMthI tAra vAne vahANa samAna zrI vItarAge kaheluM zuddhadharma pAma te durlabha che. tathA temanA sAdhaka arihaMtAdi bhagavAnane yega pAmavo te ati durlabha che, evuM ciMtavavuM te. A bAra bhAvanA uparAMta maitrI, pramoda, kAruNya, ane mAdhyastha e cAra bhAvanAo tathA dareka mahAvratanI 5-5 bhAvanAo hevAthI 25 bhAvanAo che. ' 1 mitrI-sarva jenI sAthe mitratA rAkhavI. A 2. prada-guNI manuSyonA guNa dekhI harSa pAme. pha3 kAzya- dareka duHkhI jIvo upara dayA rAkhavI. 54 mAdhyazya-ajJAnI athavA mUDha prANio upara madhyasthapaNuM rAkhavuM. -13 sAmAyika cAritra-samarAgadveSa rahitapaNuM. - Aya=lAbha jemAM rAgadveSanA rahitapaNAno lAbha thAya che, tene sAmAyika - cAritra kahe che. te be prakAre che. 1-dezaviratisAvadya yoganI keTaleka aMze virati te. ri-sarvavirati-sarva prakAre virati hoya te.. - 54 depasthApanIya-pUrvanA paryAyane ( kAcI dIkSA ) chedI paMcamahAvratarUpa cAritra (vaDadIkSA ) levuM te. tenA be bheda. 1-sAticAra-mahAvratane bhaMga thavAthI pharIthI dIkSA ApavI.
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ zrI navatatra prakaraNa - 2-niraticAra-nava dIkSita ziSya hajachavaNIyA adhyayana bhaNyA pachI vaDI dIkSA le che, athavA pAzvanAthanA tIrthanA sAdhu. dezI ghaNudharAdikanI jema cAra mahAvratamAMthI mahAvIra svAmInA ' ' tIrthe AvI pAMca mahAvrata rUpa dharma aMgIkAra kare te niraticAra. papapa parihAra vizuddhi-vizeSa tapa karavAthI cAritranI zuddhi [ r! karavI te, 56 sUkSma saMparaya-jyAM sUkSma kaSAyane udya hoya che te . cAritrane tathA dasamA guNaThANune sUkSma saMpAya kahe che.. paNa yathAkhyAta-jyAM sarvathA kaSAyanA udayane abhAva hoya te.. aupazamikane agyArame guNaThANe, kSAyika chavAsthane bArame guNaThANe ne kevalIne terame-caudame guNaThANe yathAkhyAta. cAritra hoya che. - atyAre bhArata ane eravata kSetramAM pahelAMnA be cAritra hoya che, pachInAM traNa cAritra nathI. [ nAza thayA che. ] 1-nava sAdhune ga7 nikaLe, temAMthI cAra sAdhu tapasyA kare ane cAra sAdhu vaiyAvacca kare ne ekane AcArya sthApe, e prakAre cha mAsa sudhI tapasyA kare; pachIthI vaiyAvacca karanAra sAra sAdhu. tapa kare ne tapasyA karanAra vaiyAvacca kare, te paNa upara pramANe cha mAsa sudhI. pachIthI AcArya cha mAsa sudhI tapasyA kare sAta jANa vaiyAvacca kare ne ekane AcArya sthApe. e prakAre aDhAra mAsa sudhI tapasyA kare tevA cAritrane parihAravizuddhi cAritra jANavuM. A tapa unALAmAM jadhanyathI 1 upavAsa madhyamathI 2 ane utkRSTathI 3, ziyALAmAM 2-3-4 upavAsa ane comAsAmAM 3-4 5 upavAsa kare, pAraNe AyaMbIla kare, vaiyAvacca karanAra haMmezAM AyaMbila kare. A tapane AdaranAra tIrthakara bhagavAnane ziSya. hoya athavA tirthaMkara bhagavAnanA haste dIkSitane ziSya hoya ane e-. enA AcAra vigerenI riti mukhyatve jinakalpasadaza hoya che.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] L[ 7 ' sAtamuM nirjarA tatva. karsane tapa dhyAna vigere dvArA nAza thAya teve vijerA kahe che. cha prakAravA bAhya ane prakAranA atyaMtara tapa bAra, prakAranI nirjarA thAya che. athavA nirjarAnA be bheda-1 sakAma ane akAma. 1 dravya ane 2 bhAva. 1 sakAma-IcchApUrvaka kaSTa sahana karavuM te. 2 makAma -IcchA vinA % sahana karavuM te. 3 dravya nirjarA-jemAM kaSTa ghaNuM ane lAbha the. 2 bhAva nijA -jemAM kaSTa zekuM ane lAbha ghaNe thAya te. zuddha cAritra] aNusaNa-anazana [ kAyakilese-kAya kaleza ariyA-utterikA | eNayAtsalInatA. vittIsaMkhevarNa-vRtti saMkSepa | bA-bAhya saccAeta-rasatyAga ] tApa hAI-che aNusaNa- mU riyA-1 anazana tapa, 2 unA darika tapa, vittIsakhevaNuM rasaccAo-3 vRtti saMkSepa tapa, 4 rasatyAga tapakAyakiyese saMlaNayA-5 kAyakaleza tapa, 6 selInatA ta5. ya ba ta heche . 34 che e cha prakAre bAhya tapa che. payacchikta-prAyazcitta. dhyAna viNa-vinaya sisakAryotsarga vi-paNa veyAvacce-vaiyAkhyatya tahevatemaja abhiMtara-atyaMtara sakkAo-svAdhyAya -tapa I che
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ [zrI navatattva prakaraNa pAyacchitta' viNa--1 prAyazcita tapa 2 vinaya tapa. vaiyAvacca' taheva sajja--3 vaiyAnRtya temaja 4 svAdhyAya tapa. jhaNaM ussaggA vi a--dhu dhyAna ane vaLI 6 kAussagga tapa. atiraA tavA heA rUpA e cha prakA2e abhyaMtara tapa che. 4] w narA tattvanA 12 bheda. che mAdvaitapa. 1 anazana tapa--cAre prakAranA AhAranA gheADA athavA dhaNA vakhata sudhI tyAga te. 8 2 uNAdarikA tapa--purUSonA 32 kALIyA ane strIonA 28 kALIyA AhAra heAya temAMthI eka be kALIyA echuM khAvuM te. 3 vRtti saMkSepa--khAvA-pIvAnI tathA khIjI vaparAtI cIjomAM ghaTADA karavA athavA 14 niyama dhAravA te. vigaemAMthI ekaka ja rasa tyAga--dUdha, dahIM, dhI vigere cha ke adhikanA tyAga karavA te. : kAya phleza--lAca, kAussagga vigere vaDe kAyAne damavI te. 5 - salInatA--viSayavAsanA rAkavI athavA aMgeApAMga saMkrAcI rAkhavA te. cha abhyaMtara tapa 7 prAyazcitta----lAgelA dASanI gurU pAse AleAyaNa levI te. jenAthI pApa chedAya te prAyazcitta. 8 vinaya tapa--jJAnI ane jJAnanA vinaya karavA te. 9 vaiyAvRtya tapa--AcAryAdika dasanI sevA bhakita karavI te.
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] [ 89 10 svAdhyAya tapa-vAcanA pRcchanAra parAvartanA anuprekSA ane dharmakathApa e pAMca prakAre dharmane abhyAsa karavo. 11 dhyAna-Arta ane raudra dhyAna cheDIne dharmadhyAna ane zukala - dhyAna dhyAvavAM te 12 kAyotsarga-karmanA kSaya mATe kAussaga karavo te. " - AThamuM baMdhatatvabArasavihaM--bAra prakAre payaI-prakRti saha-svabhAva -tapa nijajarA-nirjarA | vRtto-jANo baMdhA-baMdhatva cau-cAra ThiI-sthiti kAla-kALane vigape-bhede, (prakAre). avahAraNuM-nazcaya payaI-prakRti Di-sthiti aNubhAge-anubhAga aNubhAga-rasa rasa-rasa chUo-jANu paesa-pradezanA paese-pradeza bheehiM-bheda vaDe dala-aNuono nAyabdho-jANa | saMcae-samUha bArasavihuM to nijajarA ya-bAra prakArano tapa e nirjarA tattva che. ane badho cau vigape a-baMdha tatva cAre prakAre che. piyaI-ThiI-abhAga-1 prakRtibaMdha, 2 sthitibaMdha, 3 anubhAga baMdha ane paesa--bheehiM nAyo che 36 che pradezabaMdha ema cAra bheda - vaDe jANavo. payaI sahave vRtto-prakRtibaMdha eTale karmane svabhAva jANavo. . ThiI kAlAvaharaNuM-sthitibaMdha eTale karmanA kALane niyama. aNubhAge rase e-anubhAga eTale karmane rasa jANa. paese dalasaMcAra7A pradeza eTale karmanA aNuone samUha. 1 bhaNavuM. 2 zaMkA dUra karavI. 3 bhaNeluM saMbhALavuM. 4. arthanuM ciMtavana karavuM. 5 dhamane upadeza karavo.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ 90 ] tavatattva prakaraNa baMdhatatva ane tenA cAra prakAra AtmAne karmanI sAthe kSIra nIranI peThe saMbaMdha thave tene badha kahe che. baMdha cAra prakAre che. prakRtibaMdha sthitibaMdha rasabaMdha ane pradezabaMdha te cAre prakAra lADunA dAntathI samajAve che. jema suMTha vigere vastuthI banelA lADu svabhAvathI vAyunuM haraNa kare che. te jJAnAvaraNIya karmane svabhAva jJAnane Avare che. darzanAvaraNIya karmane svabhAva darzanane Avare che. e prakRtibaMdha jANa. " jema te lADu 5 divasa 10 divasa ke mAsa sudhI rahe ane pachI varNa-gaMdha-rasa-spazane pheraphAra thavAthI bagaDI jAya, tema ke karma utkRSTathI 20 30 ke u0 kaDAkaDI sAgaropama sudhI jaghanyathI muhUrta ke aMtamuhUrta sudhI rahI pachI nAza pAme te sthitimAM che jANu. lADumAM ghI goLa vigere ghaNAM hoya ane pheImAM zeDa hoya, tevI ja rIte koI karmane rasa tIvra ke maMda ema ochA vadhatA pramANamAM hoya te rasabaMdha jANa. keI lADu DAM pudgala paramANune baneluM hoya ke kaI vadhu paramANune banelo hoya tevI ja rIte ke karmamAM ceDA pradeze. heya, ane keAImAM vadhAre pradeza hoya te pradezabaMdha jANavo. khapATa parihAra-paLIo | jAha-jema asi-taravAra eesiM-e (vastuo)nAM maja-madirA, dArU bhAvA-svabhAva haDa-heDa, beDI citta-citAre kammANuvi-karmonA paNa kalAla-kuMbhAra jANu-samaja taha-temaja lAMDagAraNuM-bhaMDArI | bhAvA-svabhAvane 5Da-paDihAra-simajaja-AMkhanA pATA samAna jJAnAvaraNIya karma, piLIA samAna darzanAvaraNaya, madhathI levAyelI
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ : : zrI vavakta prakaraNuM [ 9 varavArnI dhArane cATavA jevuM vedanIya, madirA ( dArU) jevuM mahavIya. haDa-citta-kulAla-bhaDagANuM-beDI samAna AyuSya karma, citAra samAna vAmakarma, kuMbhAranA banAvela ghaDA samAna gAtrakarma, bhaMDArI samAna aMtarAya karma che jahu eesi bhAvA-jema enA svabhAva che. kamANu vi jANu hu bhAvA che 38 tema ATha karmonA paNa svabhAvone samajavAihe-e pramANe gANi-getra nANAnAvaraNIya vizrva-aMtarAya daMsaNa-darzana paNa nava-pAMca, nava du-be AvaraNa-AvaraNIya avIsa-aTTAvIza heya-vedanIya moha-mehanIya | cAu-cAra Au AyuSya tisaya-eka traNa nAma-nAma ( karma ) | parNavihu-pAMca prakAre iDa nAraNadaMsaNuAvaraNa e pramANe jJAnAvaraNIya darzanAvaraNIyaveyara-mohanAma- gaNi -vedanIya, mehanIya, AyuSya, nAmakarma, gotrakarma, vidhvaM ca nava du- ane aMtarAya e ATha karmanI prakRti anukrame pAMca-nava-be adbhavIsa cau tisaya du paNavihe che 39 5 aThThAvIsa-cAra ekase traNa-be ane pAMca prakAre che. nANe-jJAnAvaraNIya aMtarAe-aMtarAyane viSe daMsaNAvaraNe darzanAvaraNIyane ! tIsa-trIza aNime-vedanIya [ viSe kekADI-keDIkeDI ceva-nizcaye ayasaNuM-sAgaropamanI .
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ hara ]. [ zrI navatatva prakaraNuM ThiI-sthiti. geesa-gotrane viSe uphakesA-utkRSTathI tittIsaMtetrIsa sattari-sittera ayarAi-sAgarepama kaDAkaDI-koDA keDI Au-AyuSyanI, mehaNue-mehanIyane viSe | hibaMdha-sthitibaMdha vIsa-vIza nAma-nAma '. uphakesA-utkRSTathI - nANe a desaNuMvaraNe jJAnAvaraNIya ane darzanAvaraNIyane viSe, aNue ceva aMtarAe a-vedanIya ane aMtarAya karmane viSe nizcaye. tIsa keDAcheDI-trIsa kaDakaDI. ayarANuM kiI uddhAsA che 40 che sAgarepamanI utkRSTa sthiti che. sattari keDAcheDI-sItera kaDAkoDI sAgaropamanI sthiti mehaNue vIsa nAma geemu-mohanIya karmane viSe che. vaLI nAma ane gotrane viSe vIsa kaDAkeDI sAgaropamanI sthiti che. tittIsaM ayarAI -tetrIsa sAgarepama. Audi-baMdha ukAsA 4 AyuSya karmanI sthitine baMdha * . . utkRSTathI che. bArasa-bAra ! goe su-getrane viSe muhU-muhUrta sudhI sesANa-bAkInAnI jahannA-jaghanya aMtamuhUrta-aMtarmuhUrta veNue-vedanIyanI * eyaM-e baMdha-baMdhanI aDha-ATha ( muhUrta ) | ThiI-sthitinuM nAma-nAma mANuM-pramANu bArasa muhura jahannA-naMbara muhUrtanI jaghanya sthiti. viyaNie adra nAma-gAsu--vedanIya karmanI che, nAma ane gotra karmanI ATha muhUrtanI jadhanya sthiti che. .
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] [93 sesANuM-tamuhUtta--bAkInAMnI pAMca karmanI jadhanya sthiti ) aMtarmuhUrtanI che. aMdhatI sthitinuM. // 42 // e pramANa karyuM. eya baMdha-nai-mANuM prA-1 A karmanA zAstramAM kevA kahyA che ? zA mATe ? 2 ATha kone vadhAremAM vadhAre ane ochAmAM ochI baMdhanI keTalI sthiti heAya ? 3 bIjA-ceAthA-chaThThA te AThamA karmonA bheda keTalA che ? ~: ATha karmo : AThe karma......bheda......utkRSTa sthiti......jadhanya sthiti jJAnAvaraNIya...pa...30 kADAkeADI sAgaropama...aMtarmurta 2. darzanAvaraNIya...9.30 3 vedanIya ...2...30 4 mAhanIya ...28...70 5 AyuSya 6 nAmakarma cha gAtrakarma 8 aMtarAya """ "> "" .... ...4...33 sAgarApama 103...20 kADAkADI ,,,,, ..2...20 ..pa...30 kADAkADI ,, "" "" ,, "2 ,, ... . 12 muhUrta aMtarmuhUrta kSullakabhava 8 murta aMtarmuhUrta "" kula = 158 bheda che. jJAnAvaraNIya-~ A karmanA svabhAva pATA jevA che. jema dhaNA ke echA pATAthI AMkhanuM teja anukrame echuM ke vadhatuM thAya che, tema jJAnanA ghaNAM ke theADAM AvaraNAthI jIvate eThuM vadhatuM jJAna thAya che. te jJAnAvaraNIya dunAvaraNIya--A karmanA svabhAva pALIyA jevA che. jemapALIyAthI rAkAyelA mANasa rAjAne joi zake nahi, tema darzanAvaraNIya kA~thI jIva chatI vastuone joI zake nahi.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94] [ zrI nava prakaraNa vedanIya-kamane svabhAva madhathI lepAyela taravAranI hAra cATavA le che. jema taravAranI dhArane cATatAM sukha thAya paNa jIbha kapAya tyAre duHkha thAya tema vedanIya karmanA udayathI jIme sukha ane karmanjanita Asakti temaja saMkalezathI duHkha thAya che. mehanIya A karmano svabhAva madirA jevo che. jema mahilA pInAra potAnuM bhAna bhUle che tema mehanIya karmanA udayathI jIvane hitAhitanuM bhAna rahetuM nathI. AyuSya-A karmane svabhAva beDInA jevo che. jema beDImAM paDelo manuSya tenI mudata pUrI thayA vinA chuTI zakato nathI, tema AyuSya karmanI mudata pUrI thayA vinA jIva nIkaLI zakato nathI. nAma-A karmane svabhAva citArA jevo che. jemAiro aneka prakAranAM citro citare che tema nAmakarmanA udayathI jIva paNa aneka bhavarUpI rUpa (citra) kare che. gotra-A karmane svabhAva kuMbhAra jevo che. jema kuMbhAra sArA kAma mATe ane madirA bharavA mATe ghaDe banAve che, temAM pahelo pUjanIya ane bIje niMdanIya thAya che. tema uMca gotramAM utpanna thavAthI jIva pUjAne pAme che ane nIcagetra kulamAM utpanna thavAthI jIva nidAne aMtarIya-A karmane svabhAva bhaMDArI jevo che, jema bhaMDArI viparIta thavAthI rAjA dAna vigere ApI zakato nathI, tema aMtarAya karmanA udayathI jIva paNa dAnavigere karI zakatuM nathI. navamuM mekSa tatva. sakala karmane kSaya se mekSa, jagatanA tamAma sukhethI arnesa gaNuM sukha mekSamAM hoya che. saMtaSaya -chatA padanI | | kAle-kAla aMtare asara paravaNathApaNuM bhAgabhAga bhAvi davyapaNuM dravya pramANa akhabAhuM cAhula khitta-kSetra kusaNasparzavama ceva-ame ziSya pAme che.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa ] [95 saMtapaya-parAvaNathA-1 chatA padanI prarupaNA dvAra. dava-ukhANuM ca khitta pusaNA ya-2 dravya pramANa kSetra ane 4 sparzanA dvAre. kAle A asara bhAga5 kAla-6 aMtara ane che bhAga dvAra. bhAve ezvAha ceve n = -8 bhAva ane ni 9 alpa bahurva dhAra [ema nava dvAradvAra nI meda mehisAba che. ] mekSatattanA nava da. 1 satpada prapaNuM dvAra-mokSapada vidyamAna che; evI prapaNa karavI te. 2 dravya pramANa dvAra-siddhanAM cha vyathI keTalA che, ema | vicAravuM te. kSetradvAra-siddhanA jIva keTalA kSetramAM rahela che, ema vicAravuM te. 4 sparzanA dvAra-siddhanA jIvo keTalA AkAza pradezane spIne rahelA che evuM vicAravuM te. 5 kAla dvAra-siddhanA jIvonI sthiti Adi anaMta che ema vicAravuM che. 6 aMtara dvAra-siddhanA jIvone paraspara keTaluM aMtara che e vicAravuM te. 6 bhAga dvAra-siddhanA jIvo saMsArI jemAM keTalame bhAge che, ema vicAravuM te. 8 bhAva dvAra-siddhanA ja pAMca bhAvamAMthI kaye bhAve rahelA che, ema vicAravuM te. 9 a5bahu dvAra-paMdara bhede thayela siddhamAMthI koNa vadhAre ane keNu ochI che, ema vicAravuM te.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ 96 ] saMta-chatuM yuddhapayattA-zuddhapada paNAthI vijjata - vidyamAna khakusuma-AkAzanA phulanI vya-peThe, jema na-nathI pavaNA-prarupaNA magaNAi huM-mArgaNuAo vaDe saMta suddhapayattA--zuddhapadapaNuM hAvAthI meAkSa chatuM eTale. vijjata kha kusumavvana asaMta--vidyamAna che, paraMtu AkA zanA pulanI peThe achatuM nathI. ( kAraNa ke ) mutti paya tassa u--mekSa e eka ( meAkSanI ) vaLI. pada che. tenI [ zrI navatattva prakaraNa asaMta-achatuM mukhitta-mekSa e paya-pada tassa u-tenI vaLI pavaNA magaNAdahuM 5445 prarupA mArgaNuAo vaDe thAya che. gati vigere 64 bhedyA dvArA vicAra karavA te mANa temAM mArgA dvAranI mULa mArgaNA cauda ane uttara mArgaNA khAsa che gaI gati iMdiya-iMdriya sanni-saMgI joe-ga kAe-kAya vee veda sAya-kaSAya nANuM-jJAna saMzma-saMyama 6.saNa-darzana lesA-lesyA bhava-bhavya samme-samakita sanni-saMrI AhAre-AhAra naragaI manuSya gati paEidi-pace driya jAti tasa-trasakAya bhava-bhavya ahaMkkhAya-yathAkhyAta khaIa-kSAyika samatte-samyaktva sukhA-mAkSa ANAhAra-aNuhArI kevala-kevaLa da saGga-darzana nANuM-kevaLajJAna sesesu-bAkInIne viSe na-nathI gai indiyakAe--1 gatimA aa [daiva, manuSya, nArakI, tiryaMca ] 2 IMdriya mArgA [te eka driya eIMdriya teiMdriya, cauridriya, pace driya ] 3 kAya mArgA [ te pRthvikAya kAya teukAya, vAyukAya, vanaspatikAya ane trasakAya ]
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa : [ jee vee kasAya nANe ya-jaga mArgaNa [te mana-vacana-kAyA] 5. veda mArga [ puruSaveda strIvedane napuMsakaveda ema traNuM 6 kaSAyamArgaNa kriodha mAna, mAyA, lebhae rIte cAra prakAra che 7 jJAna mArgaNuM [ mati mRta avadhi manaparyava ane kevaLa - tathA matyAdi traNa ajJAna ema ATha prakAra che. 3, saMjaNa dasaNa lesA-8 saMyama mArgaNa te sAmAyika, chedapasthA panIya, parihAravizuddhi, sUkSma saMpAya, yathAkhyAta, dezavirati ne avirati) 9 darzana-mArgaNAti cakSu-acakSu avadhi ane kevaLa ema cAra ] 10 lemyA mArganuM ti kRSNa, nala, kApita, teja, padma, ne zukala e cha ] bhava same sanni AhAre 4pA 11 bhavya mANA tei bhavyane abhavya 12 samyaktva mArgaNa te aupathamika-kSApazamika-sAyikasAsvAdana, mizra ane mithyAtva.] 13 saNI mArganuM te [saMsI ane asaMsI] ane 14 AhAra mArgaNA tei AhArI ane aNuhArI.]. mAgaNamAM mekSanI prarUpaNu-paheluM dvAra naragaI parNAidi tasa bhava-manuSyagati, paMcendriya jAti, trasakAya, " ane bhavya mArgaNuM. sani ahakhAya khaIa sama-saMsI, yathAkhyAta cAritra, ane kSAyika samyaktva. mukheNahAra kevala daMsaNa nANe, na esesu 46-aNuhArI kevaLa jJAna tathA kevaLa-darzana mArgaNane viSe mekSa thAya che. eTale eTalI mArgaNumAM rahelA cha mekSe jAya paNa bAkInI mArgaNAmAMthI koI jIvo mokSe gayA nathI. athavA jAya nahiM, davvapamANe dravya pramANa dvAramAM . akhije asaMkhyAtamA javavyANi chavadravyo | bhAga-bhAgamAM Ikiyaeka ,
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ [zrI navatatva prakaraNa [ bIju dravya pramANuThAra ] davyapamANe siddhA chuM--dravya pramANakArane viSe vicAra karatAM siddhanA. jIvadavANuM hRtikaNutANi-chavadravya anaMtAM che. [ trIjuM kSetradvAra ] logassa asaMkhije-caMda rAjakanA asaMkhyAtamA bhAgamAM. bhAge iko ya savva vi che 43 che eka siddha ane sarva siddhanA che paNa tyAM rahela che. pahuraca-Azrayine | paDivAyA-paDavAne sAIorNa-sAdi anaMta aMtara-aMtara natyi-nathI [cothuM sparzanAdvAra ] phasaNa ahiyA kAla-siddhanA jIvonI sparzanA [ pitAnA zarIra karatAM ] adhika che. [ pAMcamuM kALadvAra ] igasiddha pahucca sAIeNu te-eka siddha AzrayIne sAdi anaMta kALa hoya che. [eTale jIva mekSe gayo te Adi ne tyAMthI paDavAne abhAva hovAthI anaMta che]. ' [ 6 aMtaradvAra ] parivAyAbhAvA-pharI tyAMthI paDavAne abhAva hovAthI. siddhANuM aMtare-nalthi che 48. siddhanA jIvane aMtara nathI. arthAt tyAM gayelA siddhanA chane paDI AvavA rUpa aMtara nathI. aNu te-anaMtamo khaIe bhAve-kSAyika bhAve te-te tesiM-tenA pariNAmie-pAraNumika bhAve saNuM-kevaLa darzana jIva-jIvitapaNuM [ sAtamuM bhAgadvAra.] savya yiANa-maNane, bhAge te-sarva saMsArI jIvonA anaMtame
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa ] [ 99 bhAge siddhanA jIvo che. AthI sarvajIvanI apekSAe siddhanA cho anaMtamA bhAga jeTalA che. [ AkhuM bhAvAra. ] tersi daMsaNuM nANuM-te siddhanA jIvonuM kevaLa darzana ane kevaLajJAna. khaIe bhAve pariNAmie akSAyika bhAve varte che, ane pAri Namika bhAve. puNa heI jIvatta che 49-siddhanA chane chavApaNuM hoya che. athavA siddhanA jIvane kSAyika ane pariNAmika e be bhAvo hoya che. thavA-thoDA muphakhatara-mekSatatva napuMsa-napuMsakaliMge ee-e thI-strI nara-purUSa navatattA-navata saMkhaguNu-saMkhyAta guNa lesae-saMkSepathI thavA napuMsa siddhA-napuMsakaliMge siddha thayelA che sarvathI cheDA che. thI nara siddhA kameNu saMkhaguNa-strIliMga ane purUSa liMga siddha thayelA anukrame saMkhyAtaguNa che Io muphakha tatta-e aM-e pramANe navamuM mekSa tatva kahyuM ane tethI. nava tattA lesae bhaNiA 50 -A navataravAnuM svarUpa saMkSepathI kahyuM. nava payatve-nava padArthone savhAI-sarve je-je jANuI-jANe bhAsiAI-kahelAM bhAveNu-bhAve karIne vaNAI-vacana na-nahi sadudata-zraddhA rAkhanAra ajahA-anyathA huti-heya ayANamANe vi-jJAnathI jansa maNe-jenA manamAM ajANune viSe paNa nizcalaM--nizcala
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10) ] zrI navatatva prakaraNa - - navatattva jANuMvAnuM phaLa chavAi navapaltha -e chavAdi nava padArthone. je jANuI tassa heI sammata-je prANuM jANe che tene . samyaktva heya. bhAveNu sadudahuM te vaLI bhAve karIne zraddhA rAkhanAra evA tathA AyANamANeDavi sammatta che pa1 -navatonA jJAnathI ajANune - viSe paNa samyaktva hoya che. samyaktva eTale ? savhAI jiNesara-bhAsiAI-sarve jInezvaradeve kahelAM. vaNAI nannAhA huti-vacane anyathA na hoya. Ia buddhi jassa maNe-evI buddhi jenA manamAM hAya. sammatta nirala tassa parA-tene samyaktvanizcala che ema jANavuM mittapi-mAtra paNa tesiM-teone avarRapIdhuM phAsispaSNu huja-hAya | jugala-pudgala jehiM-jeoe - pariao -parAvartana samyaktvanI prAptine lAbha. amuhura-mittapi-eka aMtarmuhUrta mAtra paNa. phisiaM huja jehi sammasaM-jene samyakRtva sparphe heya. tesiM avapuggala, pariaTTo ceva saMsAro paDA te jIvane A saMsAra mAtra utkRSTathI ardha pudgala parAvarta bAkI rahe che. ussapiNu- utsarpiNI | ati addhA-bhUtakALa muNeyo -jANuM te-te ] aNugayadhA-bhaviSyakALa ussampiNu aNutA-anaMta utsarpiNa avasarpiNuM kAle. pugala-pasthio muNeao -eka pudgala parAvartakALa jANo. teNutAnI addhA-tevA anaMta pudgala parAvarta pramANu bhUta kALa che.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa ] ['101 aAgayaddhA aNu takuNA 554 // tethI anataguNA pua parAva pramANa jeTalA bhaviSyakALa che. thI-strIliMge siddha pattaya-pratyekabuddha sid saya buddhA-svayaM buddha sid mudhdhabeAhiya-yuddha kheAdhita siddha aNika-aneka siddha jinasi,2 ajinasiddha, 3 tIrthasiddha 4 atI siddha. gihi anna saliMga thI nara napuMsA--pa gRhasthaliMge siddha 6 anyaliMge siddha, 7 svaliMge siddha, 8 strIliMge siddha, 9 purUSaliMge siddha, 10 napuMsakaliMge siddha. pattaya saryabudhdhA--11 pratyekamuddha siddha, 12 svayaM buddha siddha. yudhdhamAhiya ikka-NikA y // 155 13 muddAdhita siddha 14 eka siddha ane 15 aneka siddha. [ ema siddhanA paMdara bheda jANavA. ] jiNasidhdhA-jinasiddha puMDari-puMDarIka pamahA-vigere gaNahAri-gaNadharo tisthasidhdhA-tIrtha siddha 'mastevAmadevI mAtA gihiliMga gRhasthaliMge bharaho-bharata cakravartI valkalacIrI-valkalacIrI annaliMgasmi-anyaliMge ajiNa-ajina siddha atitthA-atIrtha siddha gihi gRhasthaliMge siddha anna-anyaliMge siddha saliMga-svaliMge siddha jiNa ajiNa tatthatisthA-1. sarviMgasidhdhA--svaliMge siddha thI sidhdhA- liMge siddha pattaa-pratyekabuddha saceMbuddhA-svayaM buddha siddha bhaNiyA-kahyA che yuddhamAhiya-buddhAdhita AhiyA-khAdha pAmelA aNegA-aneka siddhA-siddha thayA - aNugasiddhA-anekasi jiNasiddhA arihaMtA--1 jina siddha te arihaMta vigere. ajiNasiddhA ya puMDariA pamuhA--ra anisiddha te puMDarika gaNadhara vigere.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 102 ] [ zrI navatatva prakaraNa gaNahAri tiltha siddhA-3 sAmAnya kevaLI evA gaNadhare te | tIrthasiddha, atistha siddhA ya marudevA che 56 che atIrtha siddha te marudevI mAtA vigere. zihiliMgasiddha rahe-gRhasthaliMge siddha te bharata cakravarti vigere. valacIrI ya annaliMgampi-dhalacIrI vigere siddha te anya liMge siddha. sAha saliMga siddhA-sAdhu veze siddha te svaliMge siddha, thIsiddhA caMdaNuM pamuhA che pa7 strIliMgasiddha te caMdanabAlA vigere. paMsiddhA gAyamAI-purUSaliMgesiddha te gautama vigere. gAMgeyAI napuMsayA siddhA-napuMsakaliMgesiddha te gAMgeya vigere. pateya sayaMbuddhA-pratyekabuddha siddhi ane svayaM buddha siddhAMta anukrame. bhaNiyA karakaMDa kavilAI che pa8 karakaMDa ane kapila kevaLI vigere kahyA che. taha buddhaohi gurUohiyAya-temaja gurUne upadeza pAmIne siddha thayA te buddhabedhita siddha. Isamaye I. siddhA -vIraprabhunI jema eka samayamAM eka | mokSe jAya te eka siddha iga samayeDa vi agA-eka samayamAM rUSabhadeva svAmInI sAthe 108 siddha thayA. tema aneka siddha thAya te aneka siddha siddhA tenA sega-siddhA ya che pa9 che siddha thayA te aneka siddha jaIAI he pucchA, jiNuNa maImi uttara taIyA ikakasa niyasa, aNutabhAne ya siddhigae che 60 che bhAvArtha-jyAre jyAre jinezvara bhagavaMtane pUchavAmAM Ave che tyAre eja uttara hoya che ke atyAra sudhI eka nigodane anaMtamo bhAgaja mokSe gaye che. navatatva saMpUrNa.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDaka prakaraNa namiuM-namaskAra karIne daMDaga-daMDakanA cauvIsa-covIza pahiM -pada vaDe jiNe-jinene teciya-tene nice tasyutta-tenA sUtranA thosAmi-stavIza. lesaleza mAtra suNeha-sAMbhaLo desaNuo-kahevAthI bhe bhavA-he bhavyajaMne ! namiuM cauvIsa jiNe-covIza jinezvarane namaskAra narIne. tasuta viyAra lesa desaNue-temanA siddhAnta vicArane leza mAtra kahevAthI. daMDagapahiM tecciya-daMDakanA pade vaDe karIne te janezvarane nizcaye. thAsAmi suha bhe bhavyA che 1 ke huM stavIza he bhavyajane ! te tame sAMbhaLe. kya navA rikana sa haMDalA : che jene viSe daMDAya te daMDaka neraIA-nArakI tirizya-tiryaca asurAI-asura kumArAdi vaMtara-vyaMtara puThavAI-pRthvIkAyAdi beIDiyAda-be IkiyAdi jeIsaya-tiSI gabhaya-garbhaja vimANI-vaimAnika 24 daMDaka jaNAve che- neiA asurAI-sAta nArakIne eka, asurakumArAdi daza - bhavanapatinA dasa maLI 11 daMDaka. puThavAI meIdiyAdao ceva-pRthvIkAyAdi pAMca sthAvaranA pAMca ane beIyi Adi (vikapriyanA) traNa maLI 19 daMDaka. gabhaya tiriya maNasmAgarbhaja tiryaMcano ekatathA manuSyane eka vatara jeIsiya mANuM 2 | vyaMtarane eka, tiSIne - eka ane vaimAnikana-eka.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 104] [ zrI daMDaka prakaraNa sUtra =24 24 daMDaka nArakIna-1tiryaMcanA 9 ( 5+3+1 )=10 . manuSyane -1 devatAnA 13(10+1+2+1)=14 35 saMkhittayarI-ghaNIja saMkSepa | uvaga-upayoga u-vaLI imA-A uvavAya-upapAta AgAhaNa-avagAhanA, cavaNa-vyavana saMghayaNa-saMghayaNuM ThiI-sthiti sannA-saMjJA saMThANu-saMsthAna pati-paryApta lesa-lezyA dusamugdhAyA-be samuddaghAta kimahAre-kimahAra didI-daSTi desaNu-darzana sannI-saMtA gaI-gati nANe-jJAna joga-joga AgaI-Agati vee-veda covIsa dvArane nAmasaMkhittayarI u imA-24 dvAra rUpa ati saMkSipta saMgrahaNI A pramANe che. sarIra-megAhaNu ya saMghayaNA-(1) zarIradAra (2) avagAhanA dvAra (3) saMdhayaNa dvAra. sattA saMDANa kasAya--(4) saMjJAkAra (5) saMsthAnaThAra (6) kaSAyaThAra. lesa IMdiya du samugdhAyA 3 (0) lesyAdvAra (8) IdriyadvAra (9) be bhede samuddaghAtakAra. diDhI dasaNa nANe(10) daSTidvAra (11) darzanakAra (12) jJAna dvAra (13) ajJAnadhAra. je gu-vage-vavAya cavaNu-ThiI-(14) gadvAra (15) upa gadvAra (16) upapAtakAra(17)cavanakAra (18) sthitihAra pajati kimahAre- (19) paryAsiddhAra (20) kimAhAradvAra sannI gaI AgaIvee . 4. (21) saMsAhAra (22) gatidAra , (23) AgatikAra (24) vedakAra
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDaka prakaraNa. [.05 gababhatiri-garbhaja tiryaMca jahannA-jaghanyathI vAusa-vAyukAyane viSe sAhavia-svAbhAvika maANuM-manuSyone aMgulassa-AMgaLAnAM sesa-bAkInAne asaMkha--asaMkhyAta tisarIrA-traNa zarIra aMte-bhAga thAvara cauge-cAra sthAvarane duhae-banne prakAre paNa saya-pAMcaso bhAga-bhAganuM taNuM-zarIra dhaNu-dhanuSyavALA" sasiMpisarva daMDake paNa | sattahatha-sAta hAthanA (paheluM zarIradvAra ) cau gabha tiriya vAusagarbha ja tiryaMca ane vAukAyane viSe ( dArika-vaikriya-taijasa ane kAmaNa e ) cAra zarIra hoya che. maNuaNu paMca sesa tisarIrA-(temAM AhAraka zarIra vadhAratAM) manuSyane pAMca zarIra hoya che. ane bAkInA 21 daMDake traNa zarIra hoya che. (nArakIna-1 ane devatAnA 13 daMDaka maLI 14 daDake vaiikriyataijasa ane kArmANa e traNa zarIra ane vAyukAya vinA 4 sthAvara tathA vikalaiMdriya maLI 7 daMDake dArika-tejasa ane kAmaNa e traNa zarIra hoya che. ema 21 ke traNa zarIra hoya che. be daMDake cAra ane eka daMDake eka zarIra hoya che.) A pramANe zarIra dvAra che. * [bIjuM avagAhanA dvAra.]: : thAvara cauge duha -vanaspatikAya vinA cAra sthAvarane (jaghanya ane utkRSTathI ema) banne prakAre * * * aMgula asaMkhabhAga taNuM che 5 AgaLanA asaMkhyAtamA bhAganuM zarIra hoya che. sasipi jahannA--(cAra sthAvara vinA bAkInA) sarva 20 daMDake paNa jaghanyathI.
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ 106 zrI daMDaka prakaraNa * Vvvvvvvv sAhaviya aMgulamsa asaMkhaMsA-svAbhAvika zarIra AgaLanA asaMkhyAtamA bhAga jeTaluM hoya che. ukesa paNasaya dha-utkRSTathI pAMcaso dhanuSya zarIravALA nerayA satta haO surA 6 nArakIo hoya che, ane devatAnuM utkRSTathI sAta hAtha zarIra hoya che. gaSNatiri-garbhaja tiryaMcanuM deha-zarIranI sahassa-hajAra uccattaNuM-uMcAI vaNassaI-vanaspatinuM sue-sUtramAM ahiya-aliMka bhaNiya-kahI che. sahassa-hajAra vehaviya-vaikriya teIdi-te IyinuM puNa-vaLI ti gAu-traNa gAu aMgula-AMgaLane jeNe bAra-bAra jojana saMkha-saMkhyAtamo joyaNuM-jojana ega-eka asaM-bhAga cauridi-cauriMdriyanA | AraMbhe-AraMbhatI vakhate gambha tiri sahassa joyaNagUgarbhaja tirthInuM zarIra eka hajAra jejana hoya che. vaNassaI ahiya joyaNusahassa-pratyeka vanaspatikAyanuM zarIra eka hajAra jejanathI kAMIka adhika hoya che. nara teIdi ti gAu-manuSya ane iyinuM zarIra traNa gAunuM hoya che. beIdiya joyaNe bAra 7 beIkiyanuM zarIra bAra jojana hoya che. jeyaNa-mege cauridi-eka jana cauridiyanA. dehamuccatta| sue bhaNiaM-zarIranI uMcAI sUtrane viSe veviya deha puNa-vaLI uttara kriya zarIra
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDaka prakaraNa [ 107 vvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvvv vvvvvvvv agulasaMkhaMsa-mArabhe 8 AraMbhatI vakhate AMgaLane saMkhyAtamo bhAga hoya che. deva-devatAnuM duguNuM-bamaNuM tu-vaLI ahiya-adhika nArayANa--nArakIonuM lakukha-lAkha jejana bhaNiya-kahyuM che. tiriyANa-tiyAnuM veubriya-uttara vaikriya nava-nava joyaNa-jejana sarIra-zarIra sayAI-se uttara vaikiya zarIranI avagAhanA kahe che deva nara ahiya lakakhaM-devatAnuM vaikriya zarIra lAkha jejana ane manuSyanuM lAkha jejanathI cAra AMgaLa adhika hoya che. je tiriyANuM nava ya joyaNasayAI-tiryaMcanuM vaikriya zarIra navaso jojana. duguNaM tu nArAyaNa nArakIonuM vaLI potAnA zarIrathI bamaNuM bhaNiya veuviyasarIra che 9. vaikriya zarIra kahyuM che. aMtamuhurtA-aMtarmuhUrta | devesu-devAmAM nira-nArakImAM addhamA-aDadhemAsa muhuracAri-cAra muhUrta | ukesa-utkRSTathI tiriya-tiryaMca vivhiNA-vikarvaNane [ uttara vaikriya zarIrane kALa. ]. aMtamuhuraM nirae-nArakImAM vidurvaNa aMtarmuhUrta muhuta cAri tiriya maNue su-tiryaMca ane manuSyamAM cAra muddata * devatAo jamInathI cAra AMgaLa addhara cAle che tethI manuSya vaikriya zarIra cAra AMgaLa jeTaluM devatA karatAM vadhAre hoya che.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ 128 ] zrI daDaka prakaraNa devesu addhabhAse-devatAmAM aDadho bhAsa ukesa viviNakAle 10 che A pramANe utkRSTathI uttara vaikriya zarIrano kALa jANo.. thAvara-sthAvara sura-devatA | saMghayaNa-sadhayaNa cha-cha asaMghayaNA-saMghayaNa rahita gabhaya-garbhajana viyala-vikakiyane tiriyesu-tiryacane viSe chevaTTA-chevaTuM saMdhayaNavALA vi-paNa muNyavaM-jANavA [ trIjuM saMghayaNa dvArA ] thAvara sura neraIA-pAMca sthAvara 13 prakAranA devatA ane nArakI " e sarve (5 + 13 + 1 = 19 daMDaka ) asaMghayaNuM ya vigala chevaTTA-saMghayaNa rahita che ane vikaseMdriya chevaTuM (sevArta ) saMghayaNavALA hoya che. saMghayaNacha gambhaya-vajaRSabhanArAca rUSabhanArAca nArAja . ardhanArAca-kAlikA ane cheva huM e cha saMghayaNa naratirisuvi muNyavaM 11 che garbhaja manuSya ane tiryaMcane viSe paNa jANavA cau daha vA-cAra ke dasa ghaya-dhvajA sUI-soyanA cariMsA-samacaturasa bubsaya-parapoTAnA chasaMThANA-cha saMsthAna masura-masuranI dALa huMDA-huMDaka caMda-cadramAnA vigalidi-vika kriya saThANu-sasthAnathI nANAviha-judA prakAranA [ ceAthe saMjJA dvAra ] " salaeNsiM cau daha vA sanmA-sarve ( 24 kaMDako )ne viSe cAra dasa ke seLa sattA hoya che
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daika prakaraNa [ 179 [ pAMcamuM saMsthAna dvAra. ) salve surA ya caurasA-sarva devatAo samacaturastra saMsthAnevAle na hoya che. nara tiriya che saMDANA-garbhaja manuSya ane tiryaMcane sasthAna hoya che (samacatusa-nyagrodha-sAdi-vAma-kuja ane huMDaka e che) haDA vigalidi neraiyA 12 vikapriya ane nArakIne huMDaka saMsthAna hoya che. nANAvihu dhaya sUI-judA judA prakAranA saMsthAnavALA, dhajAnA, - soyanA tathA bubuya vaNa vAu teu apakAyA-parapoTAnA saMsthAnavALA anukrame vanaspatikAya, vAyukAya, teukAya, ane amukAya hoya che. puDhavI masUra caMdA-pRthvIkAya, masUranI dALa sarakhA athavA ardhacaMdra kAra saMDANa bhaNiyA che 13 che kAranA saMsthAnavALA heya che. savaeNvi-sarva jIvo paNa mANiya-vaimAnika lesa chagga-cha hezyA ti lesA-traNa vezyAvALA galsa-garbhaja Isiya-jyotiSI tiriya-tiryaMca teu lesA-tejalezyA vigalA-vikaleMdriya senA-bAkInA *AhAra-bhaya-maithuna ane parigraha e cAra krodha-mAna-mAyA-lobha-gha ane loka tene cAra sAthe bheLa vIe dasa. sukha-duHkha-moha-vitigachA-dharma ane zoka daza sathe tene bheLavatAM soLa.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ w 11] zrI daMDaka prakaraNa wwwwwwwwwwwwwwwwwwww salaeNvi-sarve paNa sugamaM-sugama huni -hoya che. satta-sAta cau lesA-cAra vezyA samugdhAyA-samudyAta Idiya dAra-IyikAra ( chaTha kaSAya dvAra. ) savva vi cau kasAyA-covIse daMDakanA sarve jIvo paNa - (krodha-mAna-mAyA ane lobha ema) cAra - kaSAyavALA hoya che. (sAtamuM lezyA dvAra.) lesa chagga garbha tiriya maNuesa-garbhaja tiryaMca paMcaeNkiya ane garbhaja manuSyane viSe cha lesyA hoya che. nAya teu vAu-nArakI, teukAya ane vAyukAya vigalA mANiya ti lesA me 14. vikapriya ane vaimAnika - traNa vezyAvALA hoya che. ( nArakI-teukAya vAyukAya ane vikalaeNkiyane kRSNa-nIla ane kAta. vaimAnikane te-pakva ane zaphala leyA heya che.) joisiya teu sA-tiSIne telesyA hoya che ane sesA savi hRti cau lesA-bAkInA (bhavanapati 10 vyaMtara 1 pRthvI 1 apa 1 ane vanaspatie 14 daMDaka) sarve daDake paNa cho kRSNa nIla-kApata-te-padma ane zula e cha besyAmAMthI prathamanI cAra lesyAvALA hoya che. ( AThamuM iMdriya dvAra ) Idiya dara sugama-IyidrAra saheluM che. (navamuM samudraghAta dvArA) maNuaNu satta samuThThAyA che15 ke manuSyone sAta samughAta hoya che.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ ^ ^^^^^^ ^^^ ^^ ^ ^^.1 zrI daMDaka prakaraNa [ 111 nannnnnnnnnn viyaNa-vedanA vajajA-vane maraNe-maraNa vigalA-vikalaeNkiyA utriya-vaikriya asatnINa-asaMjJIne teyae-taijasa te cava-te traNa vize AhAre-AhAraka paNa-pAMca samugdhAyA-samudyAta gababhatiri-garbhaja tiryaMca satta-sAta ime-e A sese-bAkInA sanINu-saMjJI manuSyone vigala-vikaseMdriyane AhAraga-AhAraka du diThThIbe dRSTi viNau-vinA vaLI micchatti-mithyAdaSTi cattAri-cAra sesa-bAkInAne te-te traNa tiya diDhI-traNa daSTi uviya-vaikriya veyaNa kasAya maraNa-1 vedanA, 2 kaSAya ane 3 maraNa veviya teyae ya AhAre-vaikriya pataiijasa 6 AhAraka ane kevalIya ya samugdhAyA-7 kevalI samuddaghAta. satta ime huti sannINuM 16 me e sAta samughAta saMjJA manuSyone hoya che. eciMdiyANa kevala-ekendriya (vAyukAyane Azrayine) ne kevaLa, teuAhAraga viNa u cattAri-tejasa ane AhAraka e traNa samuddaghAta vinA cAra samuddaghAta hoya che. te utriya vajA-te traNa tathA vaikriya ema cAra vajIne vigalA-sananINa te ceva . 17 traNa samudaghAta vikaseMdriya ane asaMjJIne nize heya che. paNa garbha tirisuresa-garbhaja tiryaMca ane devatAne prathamanI pAMca samuddaghAta heAya che.
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 112 ] zrI daMDaka prakaraNa nAzya vAusu caure tiya sese-nArakI ane vAyukAyane viSe vedanA, kaSAya, maraNa ane vaikriya A cAra samughAta ghaTe che (bAkI rahela pRthvI apa teu ane vanaspati e cAra daMDake to vaikriya samudyAta vinA traNa samughAtaja saMbhave che. (dazamuM daSTidvAra.) vigala 6 diThI thAvara-vikakiyane viSe ( paryAptAvasthAmAM mithyAdaSTi ane aparyAptAvasthAmAM kaI jIvane AzrayI vigalaiMthine sAsvAdana hovAthI samyagUdaSTi ema ) be dRSTi hoya che. ane sthAvarane viSe. micchatti sesa tiya diTha che 18 che eka mithyAdaSTi ja hoya che. bAkInA (garbhaja tiryaMca paMcaeNkiya 1 gAmanuSya nArakI1 ana devatA 13) kula 16 daMDake jIvo samakita, mizra, ane mithyA e traNa dRSTiyukta hoya che. thAvara-sthAvara bi-beIdriya | sue-sUtramAM . tisu-indriyane viSe bhaNiyaM-kahyAM che. acakakhu-acakSu darzana - - daMsaNiNe-darzanavALA cauridisu-cariMdriyane viSe | semesu-bAkInA taddurga-te be (darzana) | tiga tigaM-traNa traNa ( agyAramuM darzana dvAra.) thAvara bitisu acakakhu-pAMca sthAvara, beIkti ane teIdriyane viSe acakSudarzana heya che. cauridisu tadurga sue bhaNiaM-cauriMdriyane viSe te be | (cakuM ane acakSu ) darzana sUtramAM kahyAM che. machuA cau dakSiNe-ga. manuSyo (cakSu acakSu avadhi ane kevala e ) cAre darzanavALA hoya che.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDaka prakaraNuM [ 163 vvvvvvv semesutigaM tiga bhaNiyaM 19 che bAkInAne viSe [garbhaja tiryaMca 1 nArakI 1 devatA 13 kula paMdara daMDake cakSu acakuM ane avadhi e traNa traNa darzana kahyAM che. anANe-ajJAna nANa-jJAna anANadu-be ajJAna tiya tiya-traNa traNa vigale-vikalaiMdriyane thire-sthAvarane viSe paNa nANu-pAMca jJAna annAduga-be ajJAna ti-traNa ajJAna : (bAramuM jJAna ane teramuM ajJAna dvArA) anANa nANa tiya tiya-traNa ajJAna ane traNajJAna sura tiri nirae thire annANu durga-devatA, tiryaMca ane nArakIneviSe hepa che. sthAvarane viSe (mati tathA zruta ) be ajJAna hoya che. nANAnANa du vigale--e jJAna ane be ajJAna vikakiyane viSe hoya che. maNae paNa nANa ti annaNa che 20 che manuSyane pAMca jJAna ane traNa ajJAna hoya che. IkkArasa-agyAra sura-devatA paNa-pAMca nira-nArakIne viSe vAe-vAyukAyane viSe tirie su-tiryaMcane viSe gatiya-traNa joga tera-tera pannara-paMdara thAvare-sthAvaramAM vigale-vikalaiMdriyane cau-cAra | hAI-hoya che. *traNa ajJAna-matiajJAna-butaajJAna ane virbhAgajJAna traNe jJAna-matijJAna zrutajJAna ane avadhijJAna.
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ 114] zrI daMDaka prakaraNa (caudamuM ga dvAra.) ikArasa sura nirae-devatA ane nArakIne viSe (audArika dvika ane AhAraka Thika vinA) agyAra vega hoya che. tiriesu tera panara maNue su-ga. tiryaMcane viSe ( AhAraka dika vinA) tera ane manuSyane viSe paMdara vega che. vigale cau paNa vA-vikayine viSe (dArikadika teja sa kArmaNa ane vyavahArabhASA) e cAra vega ane vAyukAyane viSe. (dArika drika ane kArpaNa ane vaikriyaddhika) e pAMca yoga hoya. jogatiga thAvare heI che 21. sthAvarane viSe audArikardika ane kAzmaNa e traNa yoga hoya che. uvAgA-upayoga devesu-devone viSe maNuesu-manuSyane viSe vigala duge-be vikalaeNkiyane bArasa-Ara nava-nava viSe nirazya-nArakI paNa-pAMca chakka-cha tiriya-tiryaMca tiyagaM-traNa (paMdaramuM upayoga dvArA) uvaogA maNue su-manuSyane viSe upayoga bAra heya che, bArasa nava niraya tiriya devesu-nArakI, tiryaMca ane devatAne viSe nava upayoga hoya che.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ ^^^^wwww zrI daMDaka prakaraNa [ 115 vigalaie paNa cha_be Idriya ane teIkiyarUpa vikavedriyanA be daMDakane viSe pAMca upayoga ane cauridriyane viSe cha uga hoya che tathA cauridiyu thAvare tiyAM che 22 ne sthAvarane viSe traNa upayoga heAya che. saMbaM-saMkhyAtA asatrI nara-asaMjJI manuSya asaMkhA-asaMkhyAtA jaha-jema samae -eka samayamAM uvavA-upajavAmAM garbhaniri-garbhaja tiryaMca taheva-temaja vigala-vikabeMdriya cavaNe vi-cavavAmAM niyamA-nizcaye bAvIsa-bAvIza vaNa-vanaspati saga-sAta ti-traNa dasa-daza aNutA-anaMtA vAsa-varSanuM sahassa-hajAra thAvara-sthAvara ukiDha-utkRSTa asaMkhA-asaMkhyAtA . puThavAI-pRthvI AdinuM [ seLayuM ane sattaramuM cyavana dvAra. ] saMkha-masaMkhA samaye-eka samayane viSe saMkhyatA ane asaM khyAtA. gababhatiri vigala nAraya surA ya-garbhaja tiryaMca vikapriya nArakI ane devatA utpanna thAya che. maNuA niyama saMkhA-manuSyo nizca saMkhyAtA utpanna thAya che. vaNa-NatA thAvara asaMkhA ke ra3 che vanaspatikAya anaMta ane sthAvara asaMkhyAtA utpanna thAya che.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma 24 daMDaka 1 pRthvIkAya 1 aplAya 1 teukAya 1 ekriya 1 teiMdriya 1 cauridriya F]13le 1 1 vAukAya 1 vanaspatikAya 1 10 bhavanapati 1 vyatara 1 caiAtiSI 1 vaimAnika 1 nArakI 1 1 zarIra dvAra 1 1 vaikriya. 1 1 / 1 garbhajatiryaMca 1 1 1 garbhajamanuSya 1 1 F1Fle 1 / / / tejasa / 1 1 1 1 1| AMgaLanA asaeAtamA bhAga ny 1 1 1 delk 1 1 1 1 1 1 1 avagAhanA dvAra utkRSTa 1 99 1 1 traNa gAu 11 eka tejana 1 1 ,, 1 1000 ejanathI adhika 1 bAra jojana 1 1 1000 jejana 99 1 1 sAta hAtha 1 1 traNa gAu 99 99 1 hAthathI cha hAtha 1 500 dhanuSya jadhanya Lead told_lele lefee 211* talo lold_i_plies be alela a Pef Jep(r) e>>le jo la
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijaRSabha nArAe RSabha nArAe | | nArAyaNa adha nArAja kIlikA sevA (cheva ThuM) | saMghayaNa dvAra badhA daMDake cAra-che--ane sevI saMjJA saMjJA | |my my fy fy my fy | _| | | | | | _ | | | _ masuranI dALa jevuM ki samacaturastra nyAdha sAdI vAmana kuja _| | saMsthAna dvAra | | _| | judA judA prakAranuM dhajAnA AkAra jevuM soyanA AkAra jevuM pANInA parapoTA jevuM | _| | | | | | - 0 2 | | 0 | | | | | _| | | }, " - cAre kaSAya badhA [24] daMDake hoya. 2Abha mAyA miAna | 1 1 nIla >> | | mm mm mymy my my mn my 3la my 1 - 7 1 - - |_| | | |_ . lezyA dvAra 0 0 0 | | 0 | | | | | |_| | | 2 | | | _ . 1 - | | . ! - te _|. ! !
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 corikriya 1 Ikiya 1 beIdriya hlfahre ? 24 daMDaka 1 pRthvIkAya nAma 1 nArakI 1 vaimAnika 1 jayotiSI 1 vyaMtara 10 bhavanapati 1 garbhajamanuSya 1 garbhajatiryaMca 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 vAukAya 1 teukAya 1 vanaspatikAya 1 - | T | | my fymy frhm my ghANa - | - | 1 | | |_| | | _| my my my my my my my my my my | my my my my zrota vedanA kaSAya maraNa iMdriya dvAra | samudraghAta dvAra | dRSTidvAra vikriya 0 _| |_| - | - | - | - | | | 0 | | | |_| | | |_| | | | | _| | | | _| _ __| | _| tejasa AhAraka kevala - - - - - - - | 0 0 0 _| | _| | _|_ _L my my sy my my my my my my my my my my 666] my
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ my 0 1 1 1 1 1 . . 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 my ' 1 - ... . -0 / ' m sy 1 1 1 1 1 1 1 1 ' " 1 1 1 1 1 ' 9 / 1 I - , m ' 1 / / , , , y ' / 1 T 9 hm 1 / / 1 1 1 1 , / ' . 1 , 1 cakSu 1 adbhu avidha zruta || adhi || mana:paryava / kevala ti dhruvala mati ajJAna zrata ajJAna tribhaMga jJAna 11 dana dvAra 12 jJAna dvAra ajJAta 13 dvAra
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ 120 ] zrI daMDaka prakaraNa asannI nara asakhA--asanI manuSyeA asaMkhyAtA utpanna thAya che. jahuM uvavAe taheva cavaNe vi--jema utpanna thavAmAM (upapAta) dvAramAM temaja vyavavAmAM [cyavana] paNa saMkhyA sabaMdhI jANavuM. [ aDhAramuM AyuSya dvAra. ] AvIsa saga ti dasa vAsa--bAvIsa hajAra, sAta hajAra, traNa hajAra ane dasa hajAra vanuM. sahassa udghi puDhavAi ! 24 5 utkRSTa AyuSya anukrame pRthvIkAyAdinuM [pRthvI--a--vAyu ne vanaspatinuM] hAya che. ti diNa-traNa divasanuM agni-agnikAyanuM Au-AyuSyavALA sura-deva nica-nArInuM ahiya-adhika ayara-sAgarApama desuNa-kAMika ochuM dudhaiya-e patyeApama nava nikAce-nava nikAyamAM mArasavAsa-bAra varSa uNApaNa-ogaNapacAsa diNa-divasa chammAsa-chamAsa ukriTTa-utkRSTa vigala-vikale driyanu Au-AyuSya sAgara-sAgarApama tittIsA-tetrIsa pA-paDyeApama joisa-jyAtiSInu' risa-va lakhAhima-lAkha adhika paliya~payeApama asurANa-asura kumArAnuM ti dviNagni ti padmAUtraNa divasanuM agnikAyanuM AyuSya hAya che. ane traNa paLyeApamanA AyuSyavALA. ! 1
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDhaka prakaraNa sUa] nara tiri sura niya sAgara vittI sAgarbhaja manuSya ane garbhaja tiryaMca padriya heya che. vaimAnika devatA ane tArakanuM utkRSTa AyuSya tetrIsa sAgaropamAM hoya che. vRtara pa sivya devonuM eka palyopama ane jAtiSInuM vasisa lakakhANahiyaM paliya 25 eka lAkha varSa adhika eka pApamanuM AyuSkA hoya che AsurANu ahiya amAruM-asura kumAranuM AyuSya eka sAco yamathI palyopamano asaMkhyAtame bhAga adhika hoya che. sUNa du paDvaye nava dhiye bAkInA nava nikAyanuM kaMIka karuM [ pa mane asaMkhamAtame bhAga uNuM 3 be palyopama AyuSya hoya che. bArasavAsuNa paNudiNa brAra varSa, ogaNapacAsa divasa che. mArA uhi vigalA 26 tathA cha mAsa anukrame vikalleyinuM utkRSTa AyuSya hoya che. pulAI-pRthvAyAdi sabhAga dasa pANa-dasa padonI AuA-AyuSyavALA jahanna-jadhanyathI cha pujajatI-cha paryApti AuM_AyuSyanI Ii-sthiti thAvare-sthAvarane viSe dasa sahasa-daza hajAra caugaM-cAra (paryApti) varisa-varSanI vile-vikalaiMdriyane viSe bhavANahiva-bhavanapati paca patI-pAMca paryAsi nirayanArakI chavari-cha dizAne vitarica-vyaMtara paNagAI pAMca Adi mANiya-vaimAnika pa-padane viSe jesiyA-jayotiSI bhayaNa-dhikalpa Aha-have pazu-pAyama samitiya-traNa saMjJA tayaTsanI AThame
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 122 ] zrI daMDaka prakaraNa sUtra '[ jaghanya sthiti ] puThavAI dasa payArNa-pRthvI kAyAdi dasa padanI [pAMca sthAvara-traNa vikalaeNyi-garlaja tiryaMca ane garbhaja manuSyanI ] aMtamuhurta jahanna Au kiMI-jaghanyathI AyuSyanI sthiti aMta: muhUrta hoya che.. dasasahasavarisa kiIA-dasa hajAra varSanI AyuSyanI sthiti vALA. bhavaNahiva nirayavaMtariA che 27 bhavanapati, nArakI ane . . vyaMtara deva hoya che. vimaNiya IsiyA--vaimAnika ane jyotiSI de. palla tayasa AuA huMti anukrame eka palyopama tathA eka palyopamane AThamo bhAga jaghanyathI AyuSyavALA hoya che. ( [ ogaNIsamuM paryAmi dvAra.] sura nara tiri niraesu-devatA, garbhaja manuSya, garlaja tiryaMca ane nArakIne viSe. cha pajatI thAvare cauge che 2 | cha paryApti heAya che ane sthAvarane viSe [ bhASA ane manarahita ] cAra paryApti vigale paMca pajajatti-vileMdriyane viSe [ manapati sivAya ] pAMca paryApti heya che. [ vIsamuM miAhAra dvAra.] chadisi AhAra hAI sarsi -sarva jIvone cha dizAne AhAra hoya che. paraMtu paNagAI piye bhayaNa-vanaspatikAyAdi pAMca sthAvaranA padane viSe bhajanA hoya che. [eTale sUkSma pAMca sthAvara ane bAdaravAyu ema cha prakAranA jene viSe koIne che athavA tethI ochI dizAne AhAra paNa hoya che ] * cha dizAe-pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa, urva ne adhe. hoya che.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daDaka prakaraNa sUtra]: [ 13 : [ ekavIsamuM saMjJAdvAra. ] aha sanniti bhaNikSyAmi e rahe che have traNa saMjJA kahIza. cauviha-cAra prakAranA sannA-saMjJA sura-deva vigale vileMdriyane viSe tiriesa-tiryaMcane viSe heuvaesA hetupadezikI niraesu-nArakIne viSe dihakAligI-dIrghakAlikI .. rahiyA-rahita thirA-sthAvara cauhi sura tirie sucAra prakAranA devatA ane ticine viSe. niraesu a dIhakAligI sannA-ane nArakIne viSe dIrdha kAlikI saMjJA hoya che. ' [ devanA. 13. ga. tiryaca. ga. manuSya ema 15 daMDakamAM. ] vigale haUvasA-vikalaeNkiyane viSe hetupadezikI saMjJA hoya che. sannA rahiyA thirA sabdha 20 me sarve sthAvare saMjJA rahita hAya che. mayuANu-manuSyone saMkhAu-saMkhyAtA AyuSyavALA dIhakAliya-dIrghakAlikI parNidi-paMcendriya diThIvAvaeziyA-daSTi- tiriya-tiryaMca vAdopadezikI naresa-manuSyane viSe kevikeTalAkane taheva-temaja 5jaja-paryAptA paja-paryAptA paNu-paMcaeNkriya bhU-pRthvIkAya tiri-tiryaMca daga-apakAya ciya-nice pattiya-pratyeka - cauviha-cAra prakAranA vaNe-vanaspatikAya devesu-devAmAM eesa-e pAMcane viSe gacchAnti-jAya che AgamaNuM-Agamana ; maNuaNu dahakAliya-manuSyane dIrghakAlikI saMjJA hoya che.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ 124 [ zrI daMDaka prakaraNa sUtra didivAo-esiyA ke vi- ane keTalAka samakitI manuSyane dRSTivAle dezikI saMjJA paNa haiya che. [bAvIsamuM gRti ane tevIsamuM AgatidvAra.] 5jaja paNa tiri aNuo zciya-paryApta pacaMdriya tiryaMca ane manuSya nizcaye. rAuhi vesu gacchati che 31 cAra prakAranA devatAone viSe jAya che. [te devanI Agati kahevAya. ] khAu paju pUrNidi-sakhyAtA varSanA AyuSyavALA rmA paMcaeNkiya. tiriya nareNu taheva paja-tiryaMca ane manuSyone viSe temaja paryApta bAdara. bhU dagapayavaNe-pRthvIkAya, apakAya ane pratyeka vanaspatikAya. eesa zciya surAgAmaNuM che 3ra che e pAMcane viSe nizcaye devatAnuM AvavuM (upajavuM) thAya che. [ A devanI gati kahevAya pajaja-paryAptA nira-narakamAMthI saMkha-saMkhyAtA AyuSyavALA uvA-nikaLelA gababhaya-garbhaja eesu-e (be) ne viSe tiriya-tiryaMca uvavajati-upaje che. narA-manuSyo niraya-narakamAM na-nathI sattage-sAte semesu-bAkInAmAM jati-upaje che. pajaja saMkha gabhaya-paryAptA saMkhyAtA varSanA AyuSyavALA, gaja. tiriya nA niraya sattane aMti-tiryaMca ane manuSyo sAte narakane viSe upaje che. [nAranI Agati kahI ]
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDaka prakaraNa sUtra ] 125 niya uvaDhA eesa-narakamAMthI nIkaLelA jIva garbhaja tiryaMca ane garbhaja manuSya e bene viSe. uvavati ne esesa che 33 upaje che paNa e be vinA bAkInA daMDakamAM upajatA nathI. [ A nArakInI gati kahI ] paDhavI-pRthvIkAya chavA- savesarve AuapakAya uvavajati-upaje che vaNasaI-vanaspati niya niya-potapotAnA maja-temAM nAraya-nArakI | | kanma-karmanA vivajija-vajIne aNumANa anusAra juDavI anau vajussa-pRthvIkAya akAya ane vanaspatikAya. majhe nArathe vivajijathama jIvA-temAM nArakI vane (bAkInA trevIsa daMDakanA ) sarve uvavajajati-badhA ja upaje che. [pRthvI apa ane vana simI gatI kahI niyaniyAmANamANa 34 pita pitAnA karmanA anusAra puThavAI-pRthvI Adi dasa payesu-dasa pamAM Au-apUkAya vaNassaI-vanaspati yuThavAI-pRthvI Adi dasa pahiM -dasa pade vaDe teu teukAya vAUsu-vAyukAyAmAM uvadhAo upaje che. gamaNu-gati puDhavI-pRthvIkAya pamuhUmi-pramukha vigere hAI-hoya che. paya navage--ve padamAM ThANa-sthAnakamAM Ave dasagA-daza vigalA vikaletha siva-traNe lahiM emAM | jali ya che .
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 126 ] [ zrI daMDaka prakaraNa sUtra puDhavAi dasapaesu--pRthvIkAyAdi dasa padAne viSe.. puDhavI Au vaNasai ti--pRthvIkAya, akAya ane vanaspati' huM kAya upaje che. ( e pRthvIkAyAdi traNanI gati kahI.) yuDhavAi krUsa paaihi ya--ane pRthvIkAyAdi dasa padmamAMthI nIkaLelA : jIve. 5 35 5 teukAya ane vAyukAyane viSe upaje che [...e teuvAunI Agati kahI. ] teu vAsu uvavA 1. teNe vAU, gamaNuM--teukAya ane vAyukAyanuM gamana (gati) yuddhathI pabhumi heAI paya navage--pRthvIkAya vigere nava padane viSe hAya che, [ A teu vAunI gati kahI ] puDhavA ThANa desagA--pRthvIkAyAdi dasa sthAnakamAMthI nIkaLelA jIvA. vigalA tiya tahi ja ti||36|| vikale driyanA traNa daMDakamAM upaje. [te vikale driyanI gati ] ane traNe vikaleMdriyanA chavA i te pRthvIkAyAdi dasa padamAM jAya che. [ te vikalendriyanI gati ] gamaNu-gati AgamaNuM Agati gabhaya--garbhaja tiriyANa-tiryaMcAnI sayalajIva sarva jIva mANasu-sthAnakomAM satya-sarva daDakomAM jati--jAya che. te-teukAya vAhi-vAyukAyamAMthI nA jatina jAya gamaNA gamaNa garbhIya--gati ane Agati garbhaja tiriyALuM sayala jIvANusu--tiryaMcAnI sarva daDAne viSe thAya che. [ A gaM. tiryaMcanI gati Agati ]
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ThaMDaka prakaraNa sUtra] [17 satrathI ja ti maNuA-tathA ga0 manuSya sarva daMDakone utpanna thAya che. [A ga0 manuSyanI gati ] teU vAUhiM ne jati che 37. paNa teu ane vAyukAyanA jIvo - manuSyomAM na jAya. (manuSyanI Agati 22 daMDakomAMthI.) veya tiya-traNa veda | vigala-vileMdriya tiri-tiryaMca navesu-manuSyamAM nAraesunArakIne viSe ithI-strIveda napuMsave-napuMsaka veda purise-purUSada sure su-devane viSe havaInheAya che thira-pAMca sthAvara e-eka [ cAvIsamuM veda dvAra] . veya tiya tiri naresu-traNa veda tiryaMca ane manuSyane viSe - heya che. IthI purise ya cauhi surasucAre prakAranA devatAne viSe strIveda ane purUSada hoya che. thira vigala nAraesa-pAMca sthAvara, traNa vikeleMkiya ane A nArakIne viSe. napusa vee havaI ege che 38 eka napuMsaka veda hoya che. pajaja-paryApta maNu-manuSya ! tiriyA-tiryaMca bAyaragni-Adaraagni | bhU-pRthvIkAya Au-apakAya bhava-bhavanapati dhaNussaI-vanaspati vitariyA-vyaMtara , ciya-nie jeisa-jyotiSI . . . . ahiyA ahiyA-adhika : paNa-paMce kiya adhika
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 ' . 1 1/ 1 1 - . m 10 1 1/ " . d - 1 - bhnM : satya mana satya varSama * 1 - hyN . . m. m m m m . 1 1 1 T . ~ T / m ' ' ' , m / ' m. P * * " L m 1 1 . 1 *. L + 1 ' 1 1 , ' ' / .. ' m * * / ' ' 1 T ' / - asaya mana asatya vacana satyAsatya mana satyAsatya vacana asatyA mRAmane asatyA mujAvaryana audArika kAya | auArika mitra vaiksi kAya vaizni mizra AhAraka kAya. AhAraka mizra tejasa kArmakAya kAma 15 yAga dvAra 14 ... ... 128 ] [ zrI daMDaka prakarajI mAtra
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ || * * lk li ' ' '', - - * - . h s . sy - m - m m - . by m m . 1951 . , wz 1 ma T - d . . E * 1 h -- .. m * th - " ' D yn ' - 1 - yv / * * * * " m / B r - anaMtA 22 saMkhyAtA ke asaMkhyAtA - E 1. yr cAvIze 4 upapAta dvArA pramANe cyavanadvAra jANavuM. # k 1 ' 1 Ji ms - s 1: I asaMkhyAtA bhAratamA matijJAnAM zrutajJAna . avadhijJAna manaH pavajJAnakevaLajJAna sati ajJAna zrutaajJAnavibhagajJAna cakSuddana khudana avadhi darzana 'kevaLadarzana upaje eka samayamAM keTalA eka samayamAM keTalA cyave zrI dakaka prakaraNa sUtra ] dvAra 15 12 upayAga 16 upapAta dvAra vyavana dvAra [ 129 17
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ 130] ' nAma | sthiti dvAra 8 | [ [ zrI daMDaka prakaraNa sUtra paryAsi dvAra kima be 18 ]dvAra keTalI dizA ra4 daMDaka jadhanya AhAra zvAsozvAsa zarIra iMdriya bhASA. hAra mata hAtha 3-4-5-6 dizAne I ! aMtarmuhUrta 1 pRthvIkAya 22 ha. varSa 1 1 1 1 apUkAya 7 hajAra varSa 1 1 1 teukAya 3 ahe rAtre 1 1 - 1 vAukAya 3 hajAra varSa 1 1 1 1 vanaspatikAya 10 ha. varSa 1 1 1 beikiyA | 12 varSa | 1 1 1 1 indriya 49 divasaT ja 1 cauridriya .I6 mAsa | 1 garbhajatiryaMca 3 pApamAM. 1 1 garbhajamanuSya, 10 bhavanapati | dasa ha. va. deze.be. 5. 1 1 vyaMtara I | | |1 palyopama 1 1 1 1 tiSI [ 2 palyopamAM eka pa. pa. 1 1 1 1 1 vaimAnika | palyopama eka lA. va. 33 sAgara | 1 nArakI 33 sA. pama 1 1 1 1 my mymy my : m my my cha dizAne AhAra hoya che. my my my 1 1 my my * * I70 * sa he. va.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDaka prakaraNuM sUtra ] saMgrAma dvAra| gati dvArA 22 21 [ 131 veda dvAra Agati dvAra ra3 I | dIdhekAlikI | * JrUh Be | dRSTivAdopadezikI napuMsaka _ | _- - : _ pAMca sthAvara, traNe vika nArakI vinA 23 daMDakamAMthI - : vidriya tiryaMca ane manuSya | pAMca sthAvara traNa vikaleTpAMca sthAvara traNa vika- | yi tiryaMca ane mana 1] liMkiya ane tiryaMcamAM dhyamAMthI pAMca sthAvara-traNa vikalai- nArakI vinA 23 daMDamAMthI 1 priya tiryaMca ane manuSyamAM pAMca sthAvara traNa vikalaeNkiya - - UtiryaMca ane manuSyamAMthI - vIze daMDakamAM - cevIze daMDakamAMthI 1 | 2 daMDakamAMthI (teu. vAyu vinA). 1 . pacaMdriya tiryaMca manuSya | garbhaja paryApta tiryaMca pRthvI ane vanaspati ane manuSyamAMthI kAyamAM saM. gaja paryApta tiryaMca ne manuSyamAM
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ [zrI daMDaka prakaraNa sUtra kaNu-anukrame jiNA-he jinezvare ! ime-e, A mae-meM tahevAya che sarvo-sarve paNa aNuta-anaMtIvAra bhAvA-bhAva pattAprApta karyA [ alpabadhuM dvAra 3. pajaja maNa bAyaragI-(sauthI thoDA) paryApta manuSya (lethI vadhAre ) bAdara aMgnikAya. mANijya bhavaNa niraya vaMtariyA-mAnika, bhavanapati, nArakI, vyaMtara. Isa cauM paNa tiriyA - tiSI, uriMdriya, paMkiya tici. beIdiya sadiya bhU AlI che 38 beIdriya, teIkiya, pRthvIkAya, apakAya. vAu vaNasaI ciMya-vAukAya ane niro vanaspatikAya. ahiyA ahiyA karmaNime hati-e badhA anukrame eka ekathI ' adhika hoya che. savva vi Ime bhAvA-A sarve paNa bhA. jiNA mae se pattA che 40 he jinezvara ! meM ane. tavAra prApta karyA che. saMpaI-hamaNuM tumahatamAre | daDitiya-traNa daMDanA bhasma-bhakta evA) viraya-viratithI paya sthAnane viSe bhimaNa bhamavAthI sulahuM-sulabha bha-nivRtta lahu-jaldI hiyayassa-hRdayavALA
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDaka prakaraNa sUtra ] [133 sapai tucchu bhRttastra, daDuMga paya bhramaNa bhagna hiyayamsa-- hamaNAM cAvIsa daDakanA sthAnane viSe bhamavAthI khedayukta manavALA ane tamArA bhakta evA mane. daDatiya virya sulatuM--mana vacanane kAyA e traNa daDanA virAmathI sulabha evuM. lahu mama diMtu muSNa ! 41 5 mekSapada jaldI Ape. siri-zrI jih sa-jinasa masANa-gajasAra munie lihiya-lakhI vinnattI-vijJapti esA A aDDiyA--AtAnA hitane mATe suNIsara-munIzvaranA rajje rAjyane viSe sIseNa- ziSya siri jihusa suNIsara--zrI jinahaMsa munIzvaranA. rajje siri dhavalaDha sIseNa-rAjyane viSe zrI dhavalacaMdra muninA ziSya. gajasAreNa lihiyA, esA vinnatti ahiyA 5 4 pra gayAra munie A vijJapti peAtAnA AtmAnA hitane arthe lakhI che. bhAvA--A daDaka prakaraNanA racayitA gajrasAra muni che. temaNe te graMtha svAmana TIkA sAthe saM. 1579 mAM pATaNamAM banAvye che. A ceAvIza jIvabhedane 24 daMDaka tarIke oLakhAvIne te pratyeka chatrabheda upara zarIra avagAhanA vigere 24 kAcanI ghaTanA karavAmAM AvI che. A graMthanuM nAma kharI rIte vicAra triMzikA che. A graMthanA viSaya cheAdha AgamanA bIjA graMtha samajavAmAM mukha madadarUpa nIvaDe che. prasiddha cAra prakaraNamAM A trIjAM prakaraNa che.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghu saMgrahaNI prakaraNuM. artha sahita : ji-rAgadveSane jItanArane | vu-kahIza savyanuM-sarvajJa | suttA-sUtrathI jagapuja-jagatane pUjya | sa vara-pitAnA ane paranA payantha-padArthone he-mATe namiya jirNa savvanuM, jagapuja jagagurU mahAvIra - rAgadveSane jItanAra, sarvajJa, traNa jagatane pUjya, traNa jagatanA gurU evA zrI mahAvIra svAmIne namaskAra karIne. jabuddIva payatve-jaMbudvIpanA zAzvatA padArthone. . . luccha suttA saparaheU 1 sUtranA anusAre potAnA ane paranA mATe kahIza. " kheDA-khAMDavA jeNu-jejananA salilAonadIo vAsA-kSetre pathvaya-pavitA | viMsiM-teone samUha kuDA-zikhare tirthI-tIrtho .. seDhIe-zreNio : vijaya-vijaya dahe-kaho | saMghayaNI-saMgrahaNuM" khaMDa jayaNa vAsA-(1) khAMDavA (2) jana (3) kSetra. pavyaya kuDA ya tiltha seDhIo-(4) parvata (5) zikhare 1 . (6) tIrtho ane (7) zreNio. vijaya daha salilAo-(8) vijaya (9) kahe ane (10) nadIe. pisiMhaI saMghayaNa rA te dasa padArthone saMgraha te saMgrahaNuM che nau sayaM-ekaso nevuM | lakhe-lAkhane khaMDANuM-khAMDavA ahavA athavA bhara-bharatakSetranA guNu-guNatAM . pamANeNu-pramANa vaDe bharaha pamANuM-bharatanA bhAie-bhAgatAM havaI thAya che [pramANane
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI lallusaMgrahaNI sUtra ] [ prathama khaDa dvAra ] *- [ 135 [eka khAMDavo=526 jojana 6 kalA pramANavALAche ] Nuucca sayaM kheDANa bharapamANeNa bhAIe lakakhe--bharatakSetranA pramANathI [ para6 yeAjana 6 kaLAvaDe ] jakhUddIpanA eka lAkha jojanane bhAMgatAM ekaseA tevu khAMDavA thAya. ahevA na asaya-guNa, bharaha-pamANuM huvaI lakSma praNA athavA bharatakSetranA pramANane ekasA tevuM vadhu guNutAM eka lAkha jojana thAya. [para 6 jojana 6 kalAnex190=1 lAkha] eka lAkha rAjananA jamUdrIpamAM ekase nevuM khAMDavA zI rIte? temaja ekaseA nevuH khAMDane lAkha jojAna zI rIte ? pahelI rIti kASTakaH--1 yeAjana = 19 kalA e pramANe kASTaka samajavuM. 1--bharatakSetranuM pramANa--paraH ceAjana - kalA. parax19=9994+6=10000 bharatakSetranu` kalA pramANa. 2--jaMbudrIpanuM pramANa-100000 yeAjana 100000 x 19=1900000 budvIpanuM kalA pramANa. jamuddIpanA kalA pramANane bharatakSetranA kalA pramANe bhAgIe te 1900090 : 10000 =. 1890 mAMDavA thAya. bIjI rIti eja pramANe jo para6 caiAjana ne 6 kalAne ekase tevuMe guNIe tA upara pramANe jaMbudrIpanuM eka lAkha ceAjana pramANa barAbara maLI rahe. te A rIte. * bharatakSetra-para6 cAjana 6 klA pramANe che mATe. yAjana pa26 4 190 = 99940 yAjana thAya.
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ [ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra kalA 6 x 190 = 1140 kalA tene ogaNIse bhAgIye te 1140 = 19 = 60 yAjana Ave. ane tene pUrvamAM umerIe eTale 136 ] 940 + 60 = 10000,0 yAjana jaMbudrIpa. prazna--11:40 kalAne 19 se zA mATe bhAgavA ? javAba--kAraNake 19 kalA barAbara eka vaijana thAya che mATe + saravALAnuM cinha. x guNAkAranuM cinha - bhAgAkAranuM cinha bAda bAkInuM cinha = javAbanuM cinha samajavuM. ahevA athavA IMga khaMDa-eka khAMDa bharahe-bharatakSetranA DhA-e himavata-himavaMta parvatanA hema-himavaMta kSetranA mahA himava'te-mahA himavatta sela sALa [ parvatamAM khaDA--khaMDa harivAse-harivarSe kSetramAM maMttIsa-trIza puchu vaLI nisaddha niSadha parvatanA miliyA--maLane sadI-greza zrIya pAse vi-jI bAjune grasanI gresapha [ viSe paNa videhe--mahA videhakSetrane viSe tirasi-traNe samUhane pi ekaThA karIe te " ekaso tevu khaDanI trIjI rIti sahave khaMDa bharahe--athavA eka khAMDavAnuM bharatakSetra, sahimavaMte ahemaI cAkhe khAMDavA himavaMta parvata ane cAra khAMDavAnuM himavaMta kSetra. aDha mahA DisavaMte sAr3a khAMDavA mAhimavaMta parvata. sAlasa khaDA hAise i che ! seLa khAMDavAnuM riekSetra che.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra] [ 137 battIsa puNanisa-vaLI batrIsa khAMDavAne niSadha parvata. miliA tasadi bIyapAse vi-e sarva maLI tresaTha khAMDavA thAya. ema bIjI bAjune viSe paNa tresaTha khAMDavA thAya.* causadI u vihe-vaLI mahAvideha kSetrane viSe cosaTha khAMDavA che. tirAsipiMDa u nauasaya che pA e traNane ekaThA karIe te eka navuM khAMDavA thAya. 63 bharata taraphanAM + 63 airAvata taraphanAM + 64 mahAvidehanAM ema 190 khaMDa eka lAkha yojanamAM thAya. parimANaI-pramANavALA parihIe-paridhine samAcausAI-samacaturastra. tapAya-tenA cothA bhAge samarasa | guNe-guNavAthI itya-ahIM khaMDAI-khAMDavA | huMteva-nizca thAya [bIjuM jana dvAra.] joyaNaparimANAI-A jaMbudvIpanA eka khaMDa jajananA pramANuvALA. samacaudesAI Itha kheDA-samacaturastra khaMDa ahIMyAM kevI rIte ? ane keTalA thAya te jANavuM tene janadvAra kahevAya laphakhassa ya parihIe-eka lAkha jejananA paridhine. tapAya guNe ya huM tevo 6 che tenA cothA bhAga vaDe guNavAthI ni [ gaNitapada ] thAya che. * aravata kSetranuM -1 rUkamI parvatanA - 8 zikharI parvatanA-2 ramyapha kSetranA - 16 hiraNyavrata kSetranA-4 nIlavaMta parvatanA-32 1 + 2 + 8 + 8 + 16 + 32 = 63 tresaTha khAMDavA.
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ 138 ] [ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra eka lAkha yeAjananA jabadrIpamAM Avela kSetrA ane pava tAnA vistAra khaMDa kSetra ke parvatanuM nAma khaMDa yeAjana kaLA khAMDavA kSetra ke parva cA0 kalA bharata kSetra bhairavata kSetra 1 para- } x 1 = paraka 6 ra X 1 = parada 1 himavaMta parvata 2 = 1052 2 zikharI parvata 2 = 1052 3 himavaMta kSetra 4 = 2305 4 araNyavrata kSetra 3 mahAhimavaMta parvata 4 = 2105 ' = 4210 4 - rikama parvata 4210 5 harivarSa kSetra 8421 } ramyak kSetra 2421 5 - niSadha parvata 16842 } 16842 nIlavaMta parvata 7 mahAvideha kSetra 336 84 1 -- = - -- 1 . .. ', ', "" ,, ,, "" "" ,, 22 "" khAMDavA kula x X x xxx 8 = x 16 = x 16 = x 32 = x 32 = x 64 = - - 1 - wand - - } 1 1 2 - 2 4 12 12 5 5 10 10 = 190 jo.99996 kalA 76 ogaNIsa kalA kharAbara eka yeAjana thAya eTale 76 kalAnA 4 yeAjana.] 99996 + 4 = 100000 yeAjanane jaMbudrIpa che. kula= bharata aravata vigere sAta kSetre ane himavata zikharI vigere cha parvate maLI eka lAkha yeAjanane jaMmudbIpa che temAM mahAvideha kSetra e badhAnI madhyamAM che ane eka tarapha bharatakSetra che tevIja rIte sAmI bAjue aravatakSetra ema anukrame uparanA AMkaDA pramANe kSetrA sAmasAme AvelA che ema samajavuM. eTale bharata tarapha 63 khaDa. auravaMta tarapha 63khaMDa. ane mahAvidehanA 64 khaMDa kula 190 khaMDa pramANa jaMbudrIpa che.
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ladhusaMgrahaNuM sUtra ] [ 139 vikakhaMbha-pahoLAInA viphakhaMbha-vistAranA vacca-vargane pAya-cothA bhAge dahaguNa-daza guNuM karI guNio-guNavAthI karaNI-vargamULa kADhatAM vasya-vATalAne tasya-tenuM parira-paridhi gaNiya parya-gaNita pada kSetraphaLa jabudvIpanI paridhi tathA gaNita pada kADhavAnI rIti vikhaMbha valga daha guNa-pahoLAInA-vyAsanA vargane daza guNuM karIne. karaNI vasya parUirae hAI-vargamULa kADhavAthI e kSetranI gALa paridhi thAya. viphakhaMbha pAya guNi -te paridhine vistAranA cothA bhAga vaDe guNatAM. parirae tassa gaNiya-paryA che. te vRttapadArthanuM kSetraphaLa thAya. parihI-paridhi ' | ahiyA-adhika ti lakha-traNa lAkha kesa tiga-traNa gAu solasa sahussa-soLa hajAra || aThThAvIsaM-aThavyAvIza "dAya saya-base ne dhaNu-dhanuSya saya-so sattAvIsa satyAvIza | | teragula-sADAtera AMgaLa jaMbudviIpanI paridhinA jana parihI tilakhi selasa,-jabuddIpane paridhi traNa lAkha sahassa do ya sayasattAvIsa-hiyA-soLa hajAra baseMne sattAvIza jana. kesa tiga aThThAvIsaM-traNa gAu eka aThThAvIsa dhanuSa ane dhaNuya teraguladdhahie che 8 ne sADAtera AMgalathI adhika 1. koI paNa saMkhyAne tenI te saMkhyAe guNavI tene varga kahe. che pa4525
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ 140 ]. [ zrI laghusaMgrahaNI sUtra thAya che. [ =316227 jana. 3 gAu. 128 dhanuSya 13 aMguLa. ] vizeSArtha-paridhi kADhavA mATe samajaNa - jaMbuddIpa vistAra varga-vikakhabhavacca= jaMbudvIpa-100000000000=100,00,00,00 dahaguNa x 10 se abaja-1000000000000 A rakamanuM vargamULa kADhavuM jana gAu dhanuSya aMgula 316227 - 3 - 128 - 13--paridhi Avaze. - temAM koSTaka A pramANe jANavuM - 96 aMgulana = 1 dhanuSya | 24 aMgulane = 1 hAtha 2000 dhanuSyane = 1 gAu 4 hAthane = 1 dhanuSya 4 gAune = 1 jajana | 8000 hAthane = 1 gAu paNa je vargamULa kADhatAM na AvaDe te jaMbUdIpa vistArane 1000002 guNa ane tene sAte bhAgavAthI lagabhaga paridhi Avaze. sava-nice sAta || gAuaM-gAu egaM-eka keDI-koDa sayA-se panarasa-paMdara nauA-nevuM chapana-chappana dhaNasayA-se dhanuSya saya sahassAI-lAkha dhaNUNidhanuSya sardi-sAITha caunaurya-corANuM. aMgulAI-AMgaLa saya divaDaDha-deDhaso gaNiya payaM-gaNita pada sAhIyaM adhika (kSetraphaLa) jaMbUDhIpanA gaNita padanA yojanA sava ya keDisayA, nauA-nice sAtasone nevuM koDa.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI lallusaMgrahaNI sUtra ] chappanna saya-sahessAI-[ 56 se| . hajAra ] chappana lAkha. caNarya ca sahassA--ceArANuM hajAra. saya viddha ca sAhIya|| 9 ! ekaseA pacAsa jojanathI adhika. [ 141 gAya-megeM panarasa, basayA tahu dhRNi punnarasa--eka gAu tathA paMdarase| paMdara dhanuSya sarphiMca agulAU--ane sATha AMgaLa. jammU dvIvasa gaNiyapaya unoaa eTaluM jaMbudrIpanuM kSetraphaLa jANuvuM jabudvIpanuM kSetraphaLa: 1 rIti jaMbhUhIpanI paridhi-316227-3-128-13mA tene ekalAkhane 425000 ceAtheA bhAga eTale 25000 guNavAthI kSetraphaLa = 790,56,94,150-1-1515 60 kSetraphaLa thAya. ceAjana gAu-dhanuSya-aMgula tenI sahelI rItaH-~~~ dhanuSyaaMgula aMgula - 135 x 25000 = 337500 : 96 = 3515 - 60 dhanuSya - 128 425000=3200000 2000 =1600 gAu gAu 3 425000= 75000 : 4 = 18750 jojana. jojana -3 16227425000=905675000= 7905675000jo. jojana 7905675000 + 18750 = 905693750 jojana gAu 1600 : 4 = 400 1 ............400 jojana gAu dhanuSya gA. 1. 000-1-1515 ........ = 60 aMzula =.......,000 - huM aM. - dhanuSya 3515 : 2000 = 1-1515 = aMgula 60 kula = 7905694150-1-3515-60 javAba-7905694150-1-1515 - 60 budvIpanu kSetraphaLa
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14ra ] [ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra kSetraphaLanI bIjI rIti. eto jANe che ne ke paridhine 25 hajAre guNavAthI kSetraphaLa thAya tenI rIta:-- yojana 300000425000 = 750 krauDa 1 16000425000 = 40 kroDa , 790 kroDa 200425000 = 50 lAkha 2425000 = 6 lAkha 75 hajAra 3,16,227 jana = 790 kroDa 56 lAkha 75 hajAra gAu-325000=75000 gAu thAya paNa cAra gAune eka - - jana eTale cAre bhAgatAM-18750 jejana dhanuSya-128425000=32 lAkha dhanuSya thAya paNa 8 hajAra dhanuSyane eka jana eTale 8 hajAre bhAgatAM 400 jejane thayA. ' prathamanA 75000+1875040 =kula 94150 790 koDa+56 lAkha+94150 meLavatA=79056,94150 aMgula--1342500 0=3 lAkha 37 hajAra ne 500 aMgula thAya paNa 96 aMgulane dhanuSya eTale 96 vaDe bhAgatA 3515 dhanuSyane 6 AMgaLa thAya paNa be hajAra dhanuSyane gAu eTale be hajAre bhAgatAM gAu dhanuSya AMgaLa Ave 1 - 1515 ne 60 jana gAu dhanuSya aMgula eTale kula kSetraphaLa 7905694150-1 - 1515 - 60
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghusaMgrahaNI sUtra ] [143 rihAI-bharata Adi. | magA-jamaka ne samaka. satta vAsA-sAta kSetro. :dA sayabasaM. viya% cau-cAra vaitADhyuM. kaNuya girINuM-kaMcanagiri. cau gayAMtA-cAra gajadaMtA. cautiMsi-trIza. taha-temaja. va-vartula Iyare-bIjA sumeru-merU parvata. vakhAra girivakSaskAra parvata. cha vAsaNarA-cha varSa dhara.. citta vicitta-citra ane piMDe-ekaThA karatAM. vicitra eguNa sattariagaNetara. do-e. sAdunnI-saM. [trIjuM kSetradvAra.] bharahAI satta vAsA-jaMbudvIpamAM bharatAdi sAta kSetro che. te kSetradvAra [ bharata, aravata, mahAvideha, himAvaMta, araNyavaMta harivarSa, ramya ] [cothuM parvatadvAra] viya cau caurtisa viTiyare-cAra vaitADhaya vATalA (gALa) ane trIsa vaitADhaya lAMbA parvata che. selasa vaSkAragirI-soLa vakSarakAra parvata che. de citta vicitta de jamaNA 11 citra ane vicitra e nAmanA be, tathA jamaka ane samakA e nAmanA be parvata che. disaya kaNaya giriNuM-base kaMcanagiri che. cau gayadatA ya taha sumerU ya-cAra gajatA parvata temaja eka merU parvata. cha vAsaharA piDa-cha varSadhara parvata che. e sarva ekaThA karatAM
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ - 144 ] [ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra eguNasattara sayA kunnI 5125 base agaNAttera parvatA thAya che. kula=434+16+2+200+41+}=2 69 sAlasa-seALa vakhAresu-vakSaskAra upara kUMDA-zikharA pattaya -darekane somaNasa-sAmanasa gadhamAyaNa-gaMdhamAdana upara mpi-rUkima mahAhimave-mahAhimavaMta paryaMta upara caNatIsa-ceAtrIza viyaDvesu-vaitADhaya upara viSNupahuM vidyutprabha nisaDha-niSadha nIlavatesu-nIlavaMta upara mAlava tamAlyavaMta upara sugiri-merU parvata upara kUDAI-zikharA pattaya dareka upara hima-himavaMta giri upara siharimu-zikharI upara ikkArasa-agIyAra iya-e pramANe IgasaTTI-ekasaTha girImu-patA upara kUMDANa -zikharAnI agatta-ekaThI karyuM te sabhya dhuNa-sa saMkhyA saya ca|-cAra sA sattasadI--saDasaTha [ pAMcamukuTa dvAra ] sAlasa vAresu--sALa vakSaskAra paryaMta upara carI cau phUDA ya hanti patteya--dareka upara cAra cAra zikharA che somaNasa gaMdhamAyaNa--sAmanasa ane gaMdhamAdana e e gajadata upara sAta-sAta zikharA che [ e pramANe 18 parvatA upara 58 zikhara che ] sattakra ya rUpi mahuhimave // 13 // kima ane mahAhimavata upara ATha-ATha zikharA che [e e varSoMdhara che ]
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra ] [ 145 cautIsa viyaDahesu-cotrIsa vaitADhya parvata upara vijuhanisaDha nIlavatesu-vidhutrabha [ gajaraMta] upara niSedha ane nIlavaMta [e be varSadhara] upara taha mAlavaMta suragiri-tathA mAlyavaMta [gajadaMta] upara ane merUparvata upara niMdanavanamAM nava nava kUDAI payaM 14 . e dareka [38 parvato] upara nava nava zikhare che himasiharIsu IkkAra-laghu himavaMta ane zikharI upara agyAra agyAra zikharo che. iya igasadI girIzu kUDANuM e pramANe ekasaTha parvata upara zikharanI egare savvaghaNuM-badhI saMkhyA [64+304351+22]ekaThI karatAM saya caura sattasadI ya 15 cArase saDasaTha zikhare thAya che. u-cAra satta-sAta | solasa-saLa aThTha-ATha navaga-nava 6 du-be be egArasa-agiyAra guNuyAlaM-ogaNa cAlIza kUliM-zikhare vaDe duve-be parvatane guNahatvaguNe sagasAksa DasaTha jaha saMkha-anukrame saya caura-cAraso cau satta aDha navage-cAra-sAta-ATha-nava ane gArasahiM guNaha jahasaMbaM-agyAra zikharonI saMkhyA sAthe solasa du du guNayAla-saLa-be-be ane ogaNa cAlIsa duve ya sagasaddI saya cau 16aaaa ane be parvatane guNue te sarve maLIne 467 zikharo thAya che. [ 60 + 14 + 16 +351 + 22 = 467 ]
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 146 ] patA ane zikharonI sakhyAnA koThe. nAma sALa = vakSaskAra puta e gajadata 1-sAmanasa 2-gaMdhamAdana e varSoMdhara = 1-rUkima 2-mahAhimavata ceAtrIsa - vaitADhaya pata egajadata = (1) vidyutprabha (2) mAhyavata ... ... = e vaCdhara = (1) niSadha (2) nIlavaMta eka = merU padegta e varSadhara = (1) laghuhimavata (2) zikharI ... ... ... catIsa-cAtrIza vijaaNu-vijayAne viSe usahu kUDA-rUSabha phUTa jabUsmi-ja khUvRkSanA vanamAM aTTha-AThe [ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra purva ta--zikharanI sakhyA 16 x 4 = 64 2 x 7 = 14 2 x 2 = 16 34 X 9 =30 6 2 x 9 = 18 2 49 = 18 1 X 9 = T ' ... ... ... ... 100 ... 2 411= 22 kula = pava tA--61 tenA zi. 467 = 34 ane vakSaskAra = 16, gajadUta = 4, vadhara = 8 vaitADhaca merUparyaMta - 1 e pramANe kula = 61 parvata jANavA. devarAe-devaramAM harikUDa-harakuTa harissahe-risaha kuTa saTTA-sATha ( bhUmikUTa ) [ have kUTanI sarakhI AkRtivALAM sATha bhUmikUTa jaNAve che.] cautIsa vijaesuceAtrIsa vijayAmAM suhu kUDA anlR merU ja busmi--rUSabhakUTa peAtrIsa che. tathA merU pAse ( bhadrazAla vanamAM ) jakhUnA vanamAM ( uttara kurUkSetramAM ) ATha-ATha bhUmikUTa che. aMDha ya devakurAe----ane devakarane viSe (zAmalI vRkSanA vanamAM) Ada bhUmikUTa che. (kula 58 phUTa)
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra] [ 147 hariphUDa harissahe sadI che 17 hariphUTa ane harisaha phUTa maLI sATha bhUmikUTa che. 34+8+8+2 = 60 bhrAmakuTa (bhUmizikhara ). mAga7-mAgadha cautIsA-cotrIzane varadAma-varadAma tahiM-traNa vaDe palAsaprabhAsa guNiyA-guNatAM guNavA tirthI-tIrtho durUttarasa-eka be vijaesu-32 vijamAM | tisthANuM-tIrtho [chaTha tItha dvAre] mAgaha varadAma palAsa-mAgadha, varadAma ane prabhAsa. tirtha vijaesu eraveya bharahe-e pramANe traNa traNa tIrtho (mahAvidehanI) batrIsa vijemAM ane eravatamAM ane bhAratamAM che. cautIsA tahiM guNiyAe cotrIsane traNe guNatAM.' durUttarasarya tu tisthANuM 18 che (sarva maLI, ekaso be tIrtho ' thAya che. 32+1+1=3443=102 kula tIrtho. thAya che vijAhara-vidyAdhara " cauguNa-cAra vaDe guNatAM abhiegiya-AbhigikanI cautIsA-cotrIzane . dunni dunibe be chatIsa sarka-eka chatrIza veavaitADhaya upara | tu-vaLI seDhINuM-zreNio " [ sAtamuM zreNi dvAra] vijrAhura abhiAgiya--vidyAdhara manuSyanI ane Abhigika devonI. seDhIe dunni dunni veaDa-be-be zreNio (nagaranI hAra) vaitADhaya parvata upara che. I caudguNa cautIsA-e pramANe cotrIsa vaitAvyane cAra vaDe guNatAM. chattIsa-sAM tu seDhINuM che 19 ekase chatrIsa zreNio. thAya che.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ 148 ]. [ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra cakakI-cakravartIne cha-cha-pakamAI-padya Adi je abrAI-jItavA yogya kurasu-kurukSetramAM vijayAI vijaya saga-daza mahadaha-moTAM (ha) sarevara | sAlasarga-soLa [ AThamuM vijaya dvAra.] cakakIje abrAI-cakravatIne jItavA yogya. vijayAI Ilya haMti ca9tIsA-ahIM cotrIsa vijaya [ jaMbUdvIpamAM ] che. [navamuM draha dvAra ] mahadaha cha paumAI--pakva Adi cha moTAM saravare che. karasu dasarga ti solusa che 20 che kurUkSetramAM dasa nAnAM sarovara ' che. ema sarva maLI soLa sarovara che. gaMgA-gaMgA siMdhU-siMdhu kara makle-kurukSetramAM rastA-raktA rastava-raktavatI caurAsI-corAzI . " naIe-nadIo patta-dareka sahassAI-hajAra (nadIo) corasahiM-cauda vijaya selasasu-soLa sahastehiM-hajAra [nadIo] - vijemAM samaga-sAthe naIzuM-nadIomAMnI vacceti-jAya che. caudasa sahassAI cauda hajAra jalahimi-samudramAM sahassa-hajAra evaM e pramANe guNiyA-guNAelI. abhitariyA-aMdaranA kSetranI aDatIsa-ADatrIsa puNa-vaLI vijaya majhilA-vijayomAMnI puNa ravi-vaLI paNa sIyAe-zItAdAmAM chapanehiM-chappanna nivati-maLe che jati-jAya che sIyAI-sItAmAM cau salilA-cAra nadIo ! emeva-emaja sIyA-sItA * 1-5% 2-mahApadma 3-puMDarika i-mahApuMDarika 5-tigicchI 6-kesarI A cha moTA (kahe) sarovara che.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ladhusaMgrahaNa sUtra] [ 149 10 muM nadI dvAra gaMgA siMdhU rattA-gaMgA, siMdhu, ane rastA rasavaI cau naIe paoNyaM-tathA raktavatI e cAra mahA nadIo che. ane te dareka mahA nadIne. caudasahiM sahasseliM-cauda hajAra nadIone parivAra hevAthI. samagaM vaccati jalahiMmi che 21 kula chappana hajAra nadIo sAthe samudramAM jAya che. A [ 414000=pa6000 ] eve abhiMtariyA-evI rIte aMdaranA be kSetronI [ himavaMta ane hiraNyavaMta ] cahere puNu avIsasahasehi-(rehitA-rohitAzA-rUkulA ane suvarNa kulA e) cAra nadIo vaLI dareka aThThAvIsa hajAra nadIonA parivAra sAthe samudramAM jAya che. puNaravi chempanehiM, sahastehiM jati cau salilA che 22 che vaLI paNa (harivarSa ane ramya kSetranI harikAMtA-hari salilA-narakAMtA ane nArIkAMtA e) cAra nadIo dareka chapanna hajAranA parivAra sAthe samudramAM jAya che. karamajae caherAsI, sahassAI-devakura ane uttarakurUmAM kula cerAsI hajAra nadIo che. tahu ya vijya selasasu-temaja (pazcima mahAvidehanA) soLa vijayomAM (darekamAM be be nadIo hovAthI ) battIsANa naINuM-batrIsa nadIo che te caudasa sahassAI paoNya che 23 darekane cauda hajAra nadIone - parivAra che. AthI caudasa sahassa guNiyA-cauda hajAra nadIo vaDe guNatAM. aDatI naio vijaya jillA-soLa vijayamAMhenI te kSetrane
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ 150 ] [zrI laghusaMgrahaNI sUtra bhedanArI 32 ane vijayenA AMtarAmAM rahelI 6 maLI aDatrIsa nadIone kula parivAra 38814000=532000 thAya. sIyAe nivaDa-ti-eTalI nadIo zIdAmAM maLe che. taha ya sIyAI emevAra4 temaja e pramANe ja 532000 nadIo sItAmAM maLe che, sIyA-sItadA caudasa lakhA-cauda lAkha viya-paNu ane chapanna sahassa-chapanna hajAra paMcalakhehiM -pAMca lAkha | melaviyA-meLavatAM sIyA sIeAyA viya-sItA ane sIdI e dareka nadI. battIsa sahastra paMca lakakhehiM-pAMca lAkha batrIsa hajAranA - parivAra vALI che. sarve caudasa lakhA, chappanna sahassa melaviyA ra5A te sarve ekaThI karatAM cAra lAkhane chappanna hajAra nadIo thAya che. che jema-cha jejana - dasa guNie-dasa guNe sakese-kesa sahita pajajate-cheDe gaMgAsiMdhUNagaMgA ane sidhunA dudu-maNa bamaNAe vistha-vistAra guNeNa-guNavAthI mUle-mUlamAM sesANuM-bAkInI cha joyaNa sakese-cha jajana ane eka kesa sahita [ eTale savA cha jejana ] gaMgA siMdhUNa vittharo mUle-gaMgA ane siMdhune mULamAM vistAra che. . dasa guNio pajate-tenAthI dasa guNe vistAra cheDe che. [ 1046 62aa jajana ] Iya dudu gueNa sesANe che 26 che e pramANe bIjI 4+4 - 2 nadIone. vistAra tenAthI bamaNe bamaNe guNavAthI jANo.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ K zrI ladhusaMgrahaNI sUtra] [ 151 nAnI moTI nadIo ane teno parivAra moTI nadIo parivAra nAnI nadIo yo che 1-gaMgA-sidhu ) mULe . raktA-raktavatI ! 48 14000= 56 000... 6410=62 2-rahitA-rohitAzA zA ! 4x28000=112000...12aax10=125 3 rUpakulA-suvarNakulAI 3-harikAMtA-harisalilApa600 = 224000 25410=250 4-zItadA-sItAmAM rapa3ra000=1064000 5041=500 aMtarnAdIo 12 tathA mahAvideha kSe. 64 Jdeg nadIo 90 1456 000 parivAra jANo eTale kula maTI nadIo 14*7=00 ane tene parivAra kula = 14 lAkha ne 56 hajAra jeyaNa sa-so jejana" nIlavaMte-nIlavaMta uciTTA-uMcA tavaNijamaotapAvelA kayamayA-senAnA sonA jevo. sipiri-zikharI velie-vaidurya ratnane culla himavaMtA-laghu himavaMta salaeNvi-sarve paNa rUpi-krima pavyayavarA-parvate mahA himavaMtA-mahAhimavaMta samayakhizmi -aDhIdvIpamAM dusaya-baso uccA-uMcA maMdara-pAMca merU vihUNA-vinA rU5-rUpAno kaNamayAsonAne dharaNi tale-bhUmimAM cattAri joyaNusae-cArase uvagADhA-daTAyela uciTTo-uMcA [jejana useha-uMcAInA, nisa-niSadha cautha bhArthami-cothA bhAge * Ane parivAra zatadAne sItAmAM gaNavela che. te A rIte.
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15ra ] [ zrI ladhusaMgrahaNI sUtra jeyaNa sayamuzciDhA-100 (se) jana uMcA. kaNayamayA zihiri cullA himavaMtA-senAnA zikharI ane laghu himavaMta e be parvata che. rUpi mahAhimavaMtA-kima ane mahA himavaMta parvata. dusa ucA rUpa kaNayamayA che ra7 baso jejana uMcA che. temAM rUkima rUpAna ane mahAhimavaMta sonAne che. cAri jeyaNa sae-cArase je jana. uciTTonisaDha nIlavaMte ya-niSadha ane nIlavaMta parvata uMcA che. nisaDha tavaNijama-temAM kiSadha tapAvelA senA je lAla che. veliAnilavate yAra8 ane nIlavaMta vaiDuya ratnanA je lIle che. savi pavyayavarA-sarve zAzvatA parvate. samaya khittemi maMdira vihUNA-aDhIdvIpanA pAMca merU sivAyanA jeTalA che. dharaNitale uvagADhA-te parvata (bhUmimAM) daTAyelA che. useha caultha bhAyaMmi paralA pitAnI uMcAIne cothA bhAganA. (5 merUmAMthI jaMbudvIpane madhya merU ekahajAra jejana jamInamAM ane 99 hajAra jejana upara maLI eka lAkha jajana che ane bIjA merU 1000 jejana bhUmimAM ane tyAsI hajAra jejana bahAra uMcA che.) khaMDAI-khAMDavAdikanI saMghayaNu-saMgrahaNI gAhahiM-gAthAe karIne sammattA-samAsathai raIyA-racI dasahiM dArehiM-dasa dvArathI haribhadra-haribhadra jabuddIvarsa-jaMbudvIpanI | sUrIhi-sUrie khaMDAi gAtAhiM-khAMDavAdikanI gAthAe karIne dasahiMdahiM jabUddIvarsI-dasa dvArethI jaMbuddIpanI. saMghayaNuM samatA-saMgrahaNI samApta thaI. raIyA haribhadrasUrIhiM 30 zrI haribhadra sUrie tenI racanA karI.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ amArA taraphathI bahAra paDela zALApANI -: pustakA : 1-0-0 "paMcapratikramaNa [ satra-zabdA-gAthArtha vivecana TipaNA prazno sahita ] devasirAI pratikramaNa-sUtra [zabdArtha gAthArtha vivecana TipaNe prazno sahita.] 0-7e cAra prakaraNa [ sUtra-zayadAtha-gAthAtha vivecana-TippaNa-candrA sahita ] 0-10-2 devavaMdanamALA [ vidhi sahita ] 0-14-0 sajhAyamALA e-8- sAmAyika sUtra [ mUla ] . devasirAI pratikramaNa [ mUla] 9-3-9 vArSika parva 1-4-9 - pustako maLavAnuM ThekANuM paMDIta maphatalAla jhaveracaMda gAMdhI. khetarapALanI poLa-amadAvAda mAstara rastIlAla bI. zAha bhaTInI bArI, vIranA upAzraya sAme, amadAvAda. 0-1-0