________________
શ્રી નવતત્ત્વ પ્રકરણ ]
पुद्गलोपचयजः परिणमनशक्तिविशेषपर्याप्तिः
ઉત્પન્ન થતાં પ્રથમ સમયે જીવે ગ્રહણ કરેલ પુદ્ગલેા દ્વારા આત્મામાં પુદ્ગલેાને ગ્રહણ કરવાની અને પરિણમવવાની શક્તિ ઉત્પન્ન થાય તે શક્તિને પર્યાપ્તિ કહે છે.
તે પર્યાપ્તિ છ પ્રકારે છે ૧ આહાર પર્યાતિ-ગ્રહણ કરેલા આહારને રસ અને ખલરૂપે પરિમાવવાની શક્તિવિશેષ
૨ શરીર પર્યાપ્તિ-રસ રૂપ આહારમાંથી રૂધિર માંસ મેદ વિગેરે સાત ધાતુરૂપે પરિમાવવાની શક્તિવિશેષ.
૩ ઈંદ્રિય પર્યાપ્તિ-સાત ધાતુ રૂપે પરિણમેલ દ્રવ્યમાંથી ઈંદ્રિય યેાગ્ય દ્રવ્યને ઇંદ્રિયપણે પરિણમાવવાની શક્તિવિશેષ.
[ ૪૭
૪ શ્વાસાન્ધાસ પર્યાપ્તિ-શ્વાસેાશ્વાસ વ`ણાના દલિકાને ગ્રહણ કરી શ્વાસેાશ્વાસપણે પરિણમાવી અવલખી ત્યાગ કરવાની શક્તિવિશેષ. ૫ ભાષા પર્યાપ્તિ–ભાષા વણાના દલિાને ગ્રહણ કરી ભાષાપણે પરિણભાવી અવલખી મુકવાની શક્તિવિશેષ.
- મનઃ પર્યાપ્તિ-મનેાવણાના દલિક ગ્રહણ કરી મનપણે પરિણુમાવી અવલંબી મુકવાની શક્તિવિશેષ.
વાને કેટલી પર્યાપ્તિ હેાય ? એકેદ્રિય—૪ [ આહાર-શરીર–ઈંદ્રિય અને શ્વાસેાશ્વાસ ] વિકલે પ્રિય--૫ [ ઉપરની ૪+૧ ભાષા પર્યાપ્તિ]
સાંચિયાંચિચિ ઉપરની પ૧ ભાષા પર્યાપ્ત
[
પણિ ક્રિય–૫ ઈંદ્રિયા તિ અલ-ત્રણ અલ ઊસાસ-શ્વાસેાશ્વાસ
આઉ-આયુષ્ય. દસ-દશ પાણ–પ્રાણ. ચઉ છ–ચાર, છ સગ અદ્ભુ–સાત, આઠે
] ઇંગ–એકે દ્રિયને દુ–મેઇંદ્રિય
તિ-તેઇંદ્રિય
ચદિીણ:-ચરિંદ્રિયને
અગ્નિ-અસનીને
સન્નીણ–સનીને