Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
www.kobatirth.org
થી આત્માનંદ્ર પ્રકાશ
SHREE ATMANAND PRAKASH
પુસ્તક : ૯૫ % અડકે ૯-૧૦
અષાડ-શ્રાવણ ? જુલાઈ-ઓગસ્ટ
5 આત્મ સંવત : ૧૦૧ %
Mા વીર સંવત : ૨૫૨૪ M
4 વિક્રમ સંવત ૨૦૫૪
क्रोधस्तपस्क्रियाघाती क्रोधोऽप्रीतिप्ररोहकः । आस्मनो बलमुत्कृष्ट क्षमा कल्याणमन्दिरम् ।।
ક્રોધ એ તપ અને ક્રિયાનો ઘાતક છે અને ક્રોધને લીધે
માણસ કેમાં અપ્રિય થાય છે. ક્ષમા આત્માનુ' ઉત્કૃષ્ટ બળ છે અને કલ્યાણુનું' મદિર છે.
Warth destroys religious austerities and religious rituals and it makes one disagreeable
to the people. Forgiveness is the highest power cf the soul and an above of spiritual welfare
For Private And Personal Use Only
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
Admણિકા
ક્રમ
લેખ
લેખક
પૃષ્ઠ
(૧) શ્રી પયુષણ મહાપર્વની સ્તુતિ ( કાવ્ય ) પૂ આ શ્રી વિજયે વલભસૂરીશ્વરજી ૬૫ (૨) સમાજોદ્ધારકને મૂળ મંત્ર (ગતાંકથી ચાલુ) ડો. કુમારપાળ દેસાઈ ૬૬ (૩) માણસની લાભદશાને કારણે પ્રેમના અંકુરો ફુટતા નથી
મહેન્દ્ર પુનાતર ૬૯ (૪) મિચ્છામી દુક્કડમ
ડે. કુમારપાળ દેસાઈ ૭૨ (૫) પૂ. જ‘બૂવિજયજી મહારાજ સાહેબના વ્યાખ્યાનો (૬) સમાચાર
७८
ભાવનગર
આ સભાના નવા આજીવન સભ્ય શ્રીઓ શ્રીમતિ રેણુકાબેન એન. કાપડિયા શ્રી વિનોદરાય અમુલખરાય શાહ શ્રી વૈભવકુમાર ભાસ્કરરાય શાહ શ્રી પરિમલભાઈ ધીરજલાલ મહેતા
ભાવનગર
ભાવનગર
ભાવનગર
પેટ્રન ફી રૂા. ૧ ૦ ૦ ૧/- NF આજીવન સભ્ય ફી રૂા. ૫૦ ૧/
For Private And Personal Use Only
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ. તંત્રી શ્રી પ્રમોદકાત ખીમચંદ શાહ
XXX33X3£3£XXXX3838383XXX<3XXXXXXXXXXXXXXXX
3883333888888888888888888XX
શ્રી પર્યુષણ મહાપર્વની સ્તુતિ છે [ રાગ-૫ પયુષણ પુષ્ય પાસે, પરિમલ પરમાન જી]
પુનીત પવ પજુસણ આવ્યા, ભવિજનને મન ભાવ્યા છે, ઓચ્છવ રંગ આડંબર ઘર ઘર, આનંદ મન અતિ છાયા છે; શાસન અધિપતિ વીર પ્રભુ સેવી, કરમ દુષ્ટ નસાગ્યા છે, અમારી ઢઢરો ફેરી, ધર્મિજન બહુ ફાવ્યા છે. ૧ મૃગ સમ નયના શશી સમ વયણ, સુંદરી કતને ભાખે છે, છઠ્ઠ અઠ્ઠમ આદિ શુભ તપને, જે ભવિજન રસ ચાખે છે;
વિશ જિનવર આણું શીર પર, અવિચલ જે જન રાખે છે, નારક પશુ તે નવિ પામે, કિંમત તસ નવિ લાખે છે. ૨ સર્વ શાસ્ત્ર શિરોમણી શાસ્ત્ર, કલ્પસૂત્ર ઘર આણે છે, વીર પાશ્વ નેમિ આદીશ્વર, સુંદર જેહમાં વખાણે છે; અંતર પટ્ટાવલી સમાચારી, સુણતાં કમની હાણે છે, પર્વ આરાધી ભાવે લહીએ, શિવપદ ઠાણ પહાણ જી. ૩ અઠ્ઠાઈ કરણી રૂડી પાલી, પાપ સવિ પરિહરીએ જી, સંવત્સરી પડિક્કમણું કરીને, સમતા ભાવને વરીએ જી; શાસન દેવી નિત્ય સમરીયે, ખમત ખામણું કરીએ છે, સૂરિ કમલને લબ્ધિ વધે છે, શિવપદવી અનુસરીએ છે. ૪ [રચયિતા -પૂ.આ. શ્રી વિજયલધિસૂરીશ્વરજી મ. સા.].
* સંકલન: મુકેશ એ. સરવૈયા * £33333333333333333333333333
E32333333333333333333333333333333333
R
.
For Private And Personal Use Only
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ MANSI, DYS/RE I NE સમાજોદ્ધારકને મૂળ મંત્ર ૬ (હસ્ત ૨ )
અનુ. લેખકઃ ડો. કુમારપાળ દેસાઈ
(ગતાંકથી ચાલુ)
યુગદર્શ આચાર્ય શ્રી વિજયવલ્લભસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના વિચારોએ ચીલાચાલુ સમાજને એક નવું દર્શન આપ્યું હતું. અહીં એક વિકટ સમસ્યા પર એમણે વેધક પ્રકાશ પાડ્યો છે. આ લેખ યુગદશ આચાર્યશ્રીની વ્યાપક દષ્ટિ અને સમસ્યાના વાસ્તવિક ઉકેલ માટેનું દર્શન પૂરું પાડે છે. હિંદીમાં અપાયેલા એમના આ વાતને જાણીતા લેખક ડો. કુમારપાળ દેસાઈએ અનુવાદ કર્યો છે. આ વિચારોનું તલસ્પર્શી અવગાહન કરવા વાચકોને વિનંતી છે.
પંડિતરાજ જગન્નાથે “ભામિની વિલાસ”માં આ દષ્ટિએ આત્મારની સાથે સમાજે રાજહંસને સંબોધિત કરીને આ સંદર્ભમાં એક દ્વારા પ્રયત્ન કરે એ સાધુઓ માટે અનુચિત સુંદર અન્યક્તિ કહી છે.
નથી. સંસારને બગાડનારાં અથવા તે સંસારમાં भुक्ता मृणालपटली भवता निपीतान्यम्बूनि
- ફસાવનારાં કાર્યોમાં પ્રેરણા આપવી અથવા તે
साना यत्र नलिनानि निषेवितानि । २१
. સ્વય એમાં ફસાઈ જવું, એને સાંસારિક કાર્યોમાં रे राजहंस ! वद तस्य सरोवरस्य
પડવું કહેવાય, પરંતુ સંસારને ધર્મકાર્ય તરફ कृत्येन केन भवितासि कृतोपकारः ।।
વાળ અથવા શુભ કાર્યોમાં જેડીને તેને
સુધાર એને સાંસારિક કાર્યમાં ડૂખ્યા, તેમ હે રાજહંસ! જે સરોવરની કમળનાળાનો
કહેવાય નહીં. તે ઉપભેગ કર્યો, જેનું તે જળ પીધું, અને
બીજી વાત એ છે કે સાધુઓએ તે વિશ્વજ્યાં કમળનું સેવન કયું', એ સરોવરના
સમસ્તના આત્માઓના ઉદ્ધાર માટે પ્રયત્નશીલ ઉપકારને બદલે તું કયા કાયથી ચૂકવીશ?”
થવાનું છે, ત્યારે એમાં સમાજના આત્માઓને આ અતિ સાધુરૂપી રાજહંસને હૂબહૂ ઉદ્ધાર તે આપોઆપ સમાવેશ પામે. કેટલીક લાગુ પડે છે. સાધુએ સમાજરૂપી સરોવરમાં વ્યક્તિઓનો આત્મોદ્ધાર શક્ય છે, પણ સમગ્ર રહીને તેની પાસેથી આહાર–પાણી લીધાં, સમાજના આત્માઓને ઉદ્ધાર કદાચ અશકય સંયમના અન્ય સાધન પ્રાપ્ત કર્યા, સમાજમાંથી ગણાય. એક વ્યક્તિ સુધરવાથી આખો સમાજ આદર-સત્કાર મેળવ્ય, ધમમાં સહગ પ્રાપ્ત સુધરી જ નથી, આથી એક કે અનેક કર્યો, તેને પણ કવિ પૂછે છે કે, “હે સાધુ! વ્યક્તિઓને આત્મોદ્ધાર થવાથી, એને વ્યાપક તમે એ તે બતાવે કે સમાજના એ ઉપકારના રૂપ આપવાથી અથવા તે આમોદ્ધારનું બદલામાં કયુ સુકૃત્ય કરીને સમાજના ઉપકારમાંથી સામાજીકરણ કરવાથી એટલે કે આત્મોદ્ધારને તમે ઋણમુક્ત થશે?”
સમગ્ર સમાજમાં ફેલાવે તે સમાજ દ્વાર છે.
For Private And Personal Use Only
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુલાઈ-ઓગસ્ટ]
બંનેને અન્યાશ્રિત સંબંધ છે, તેથી સમાજ દિવ્ય બને ? આત્મોદ્ધારની સાથે સાથે સમાજોદ્ધારની વાત
તમને “સજન” એવા શબ્દથી સંબંધિત કરવી જરૂરી છે. સમાજોદ્ધારનો પ્રચાર થવાથી
કરીએ છીએ. શાસ્ત્રકારોએ આ શબ્દને બદલે અથવા સમાજની વ્યક્તિઓ સુધરી જવાથી
દેવાનુપ્રિય” શબ્દ અનેક જગ્યાએ પ્રત્યે વ્યક્તિના આત્મદ્વારમાં કંઈ વિન નથી આવતુ છે. વાત એક જ છે. “સજજન” શબ્દ વર્તમાન તે નિવિદને શાંતિથી થઈ શકે છે. એક દષ્ટાંતથી સમાજમાં પ્રચલિત હોવાથી તેને તમે ‘દેવાનું આની છણાવટ કરીએ
પ્રિય” શબ્દના સ્થાને સમજજે. મનુષ્ય દેવતાજીવણલાલ નામના એક મધ્યમવર્ગીય એને પ્રિય અથવા સજજન માનવી ત્યારે થઈ ધર્મપરાયણ ગૃહસ્થ પિતાના આત્માને ઉન્નત કરવા શકે, જ્યારે તેનામાં રહેલા દૈવી ગુણોનું પ્રગટીમાટે અવિરત પ્રયાસ અને ચિંતન કરતે હતે. કરણ થાય. આ દૈવી ગુણ ધમની સાધનાજીવણલાલની આવક ઓછી છે અને એના આરાધના દ્વારા જ પ્રગટ થઈ શકે. સમગ્ર સમાજમાં ખર્ચાળ કુરૂઢિઓ ઘણી હતી. એની સમાજમાં ધમની સાધના કે આરાધના થાય. પુત્રી યુવાન અને વિવાહ રેગ્ય બની હતી. તે તે સમાજ દિવ્ય ગુણયુક્ત સજજનેનો સમાજમાં દહેજની ભયંકર કુપ્રથા હતી. વળી સમાજ બની રહે. સમગ્ર સમાજમાં ધમની કરિયાવર ઉપરાંત વરપક્ષને રોકડ રકમ, સોનું સાધના કે આરાધનાને વ્યાપ્ત કરવા અથવા અને અન્ય સાધન-સામગ્રી આપવાનો કુરિવાજ પ્રચલિત કરવા માટે સર્વ પ્રથમ સમાજમાં હિતે. જીવણલાલની આર્થિક સ્થિતિ વરપક્ષની પ્રચલિત ધમવર્ધક પાપજક, અહિતકર, બધી માંગણી પૂરી કરી શકે તેવી નહોતી. આમ વિષમતાયુક્ત અને સમાજની સંગઠનશક્તિનું તે એ નીતિ અને ધમપૂર્વક આજીવિકા રળવા વિઘટન કરનારી વિનાશકારી બાબતેનું ઉન્મેલન ઈચ્છો હતો, પરંતુ સામાજિક કુરિવાજોમાં થવું જોઈએ. સુધારો થયો ન હોવાથી તેને અનીતિમય ધંધો ઉદ્ધારને એક અથ ઉન્નત બનવું એ કરીને પણ વરપક્ષની માંગણી પૂરી કરવી પડે થાય છે. તે જ રીતે બીજો અર્થ ઉખાડવું પણ તેવી મજબૂરી હતી.
થાય છે એટલે સૌથી પહેલાં તે સમાજમાં જુઓ, જીવણલાલની આત્મોદ્ધારની ભાવના પ્રચલિત અનિષ્ટ બાબતેને જડમૂળથી ઉખાડવી સમાજોદ્ધાર વિના અપૂણ રહી ને ? જે જોઈએ, તે જ સાચા અર્થમાં સર્વાગી સામાજિક સુધારણા થઈ હતી અને સમાજની સમાજોદ્ધાર થશે. અમક ગુંગળાવનારી કુપ્રથાઓ દૂર કરવામાં એક તત્વજ્ઞાનીએ કહ્યું છે કે, “દેવ બનવા આવી હોત, તે જીવણલાલનો આત્મોદ્ધાર,
માટે જેઓ ઉન્નત થવાની કેશિશ કરતા નથી, સુંદર રીતે વૃદ્ધિ પામ્યા હોત.
તેણે સમજી લેવું કે તે રાક્ષસ બનવા માટે આ સમાજમાં જીવણલાલ જેવા અનેક નિમ્ન કક્ષાએ પતન પામી રહ્યા છે.” વ્યક્તિ મધ્યમવર્ગીય સિમીત આવક ધરાવતાં પરિવારો માટે આ વાત જેટલી સાચી છે, તેટલી જ છે, એમને સમાજ દ્વારના અભાવે આત્મોદ્ધારની સમાજ માટે છે. જે સમાજ ઉત્તમોત્તમ સદ્ગુણ, ઉપેક્ષા કરીને સામાજિક કુરિવાજોની ચકીમાં રીતિઓ અને પ્રથાઓને અપનાવીને ધમમાર્ગની કચડાવું-પિસાવું પડે છે. આથી જ આમોદ્ધારની સહાયથી દેવ બનીને ઉન્નતિ નહીં સાથે, તે સાથે સમાજે દ્વાર અતિ આવશ્યક છે. સમાજ વિલાસિતા, દુશ્ચારિત્ર્ય, નૈતિક અધઃપતન
For Private And Personal Use Only
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ અને પાપાચારના કારણે રાક્ષસ બનીને વિનાશના કરવામાં પસાર કરે છે. તેઓ વેવિશાળ, લગ્ન કે ખાડામાં પડશે.
ઉત્સવમાં કુરીતિઓનું પિષણ કરીને લાખો વર્તમાન સમયમાં વિપરિત સ્થિતિ નજરે રૂપિયાને ધૂમાડે કરે છે અને ધામધૂમ કરવા પડે છે. પિતાને આસ્તિક ગણાવનારા અને આત્મા- માટે રાત-દિવસ એક કરશે, પરંતુ સમાજના પરમાત્માને માનનારા લેકે દિવ્ય અને દેવાન. નિરાધાર, અનાથ, અપંગ, ગરીબો અને પ્રિય બનવાને બદલે ખોટા કામ કરીને રાક્ષસ બેકારોને સહાય કરીને એમની સ્થિતિ સુધારવાની કે રાક્ષસપ્રિય બની રહ્યા છે. એવા કેટલાય હોય કે ધંધા-રોજગાર આપીને એમને સ્વાવકહેવાતા આસ્તિકે સમાજના અગ્રણી બન્યા છે, લંબી બનાવવા માટે ધન ખર્ચવાનું હોય તો પરંતુ તેમનું જીવન અસત્ય, દગાબાજી, અપ્રા- તે બહાના બતાવે છે. આ તે કેવું આસ્તિકપણું ? માણિકતા અને અન્યાય-અનીતિથી ધન એકત્રિત
(કમશઃ)
પ્રાચીન જૈન તીર્થ રાણકપુરમાં મૂર્તિને ખંડિત કરવા સામે વિરોધ
જગપ્રસિદ્ધ રાજસ્થાનના સુપ્રસિદ્ધ રાણકપુર જૈન તીર્થમાં દેરી નં. ૫૦માં બિરાજમાન ભગવાન શ્રી ધર્મનાથજીની મૂર્તિને ખંડિત કરવાના બનાવ સામે સમગ્ર જૈન સમાજમાં રોષ પ્રગટ્યો છે. સમગ્ર જૈનોની ધાર્મિક લાગણીને ઠેસ પહોંચી છે. ભવિષ્યમાં આવા બનાવ ન બને તે માટે સમગ્ર જૈન સમાજ, તમામ જૈનાચાર્યો, મુની-ભગવંતે, તમામ સંસ્થાઓ, ફીરકાઓ, મંડળ, ટ્રસ્ટો વિગેરે એક બની-એકી અવાજે આ બનાવને વખોડી કાઢે અને વિરોધ કરે તેવી ભાવનગરના કાર્યકર શ્રી દિવ્યકાંત સાતે એક નિવેદન દ્વારા નમ્ર અપીલ કરી છે અને જરૂરી પગલા લેવા રાજસ્થાન સરકારને જણાવવા વિનંતી કરી છે.
*-I
T
MANINM/SIM
IS IM
For Private And Personal Use Only
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુલાઈ-ઓગસ્ટ]
માણસની લોભદશાને કારણે પ્રેમના અંકુર ફૂટતા નથી
– મહેન્દ્ર પુનાતર
કોઈ માણસ એ નહીં હોય જેણે ઈશ્વરની મેળવવાની ઝંખના ઊભી થાય છે. આને કારણે કૃપાનો કદિ અનુભવ કર્યો હોય. ઈશ્વર સુખનું માણસ પિતાની પાસે જે છે તે સુખેથી ભેગવી એક દ્વાર બંધ કરે છે ત્યારે બીજુ દ્વાર ખોલતે શકતું નથી. ધનમાં, પદમાં કે પ્રતિષ્ઠામાં અશાંતિ હોય છે, પરંતુ આપણી નજર બંધ બારણું નથી, પરંતુ ભીતરની જે લેભદશા છે તેને તરફ હોય છે એટલે બીજુ બારણું દેખાતું કારણે અશાંતિ છે. નથી. ઈશ્વરની કૃપા હંમેશા આપણી પર વરસતી હોય છે, પરંતુ પાત્રતાના અભાવે સુખદ અનુભવ સુખનું એક કાર જ્યારે બંધ થાય થતું નથી. કેઈપણ વસ્તુ પ્રાપ્ત કરવા માટે ત્યારે બીજુ ખૂલે છે, પણ આપણું તેની યોગ્યતા પ્રાપ્ત કરવી પડે. સુખ અને નજર બંધ બારણા તરફ જ હૈય છે. દુખમાં પ્રભુકૃપાની છાલક ભજવતી હોય છે, – પરંતુ સુખમાં તેનો સ્પર્શ થતો નથી, અને માણસની લભ દશાને કારણે પ્રેમના અંકુરો દુઃખમાં આપત્તિમાં તેની છાલક હૃદયને ભીંજવી ફૂટતાં નથી. એ પ્રેમ કરશે તે પણ તેમાં ઈર્ષા જાય છે. દુઃખ અને અણીના સમયે અણધારી અને અહંકાર હશે, માલિકીભાવ હશે. ઉદારતા સહાય, સુખદ અનુભવે અને મૃત્યુના મુખમાંથી અને હૃદયની વિશાળતા વગર પ્રેમ સંભવી શકે ચમત્કારિક ઉગારે એ બધી ઈશ્વરની કૃપા છે. નહીં. પ્રેમમાં કઈ બંધન કે નિયંત્રણ હોય દરેક માણસને જીવનમાં કાંઇ ને કાંઈ આવા નહીં. અપેક્ષા હોય, બદલાની ભાવના હોય, અનુભવ થાય જ છે.
કશું મેળવવાની તમન્ના હોય તેને પ્રેમ કહી
_ શકાય નહીં. શરીરને જેમ અન્નની જરૂર પડે જે આપી શકે છે તે જ ખરો માલિક છે. તેમ આત્માને પ્રતિપળ પ્રેમની જરૂર પડે છે. બાકી બધા સંપત્તિના પહેરેદારે છે. તમારે , આ પ્રેમ વગર આત્મા મરી જાય છે. કેટલાય માણસો
* પ્રેમ અને સ્નેહ વગર ગૂરતા હોય છે. આ ઇશ્વરની અપરંપાર કપા હોવા છતાં માણસ જીવતી જાગતી લાશ છે. આત્મા તે કયારનોય માનસિક રીતે બિમાર છે–ખી છે તેનું કારણ મરી ચૂક હોય છે. લેભ, લાલચ અને લોભ અને લાલસા છે. માણસને પેટ પૂરત સ્વાથને ત્યજીને પ્રેમના માધ્યમથી જે ઇશ્વરની ભજન, માથે છાપરું અને વો મળી રહે તે જ કરે છે તેને તેની પરમકૃપાને અનુભવ તે ઈશ્વર કૃપા જ સમજવી જોઈએ. જીવન થયા વગર રહેતા નથી. પ્રેમ એ પરમાત્માની જીવવા માટે આથી વધુ કઈ જરૂરીયાત નથી, પરંતુ ઝલક છે. લાભ, લાલચ અને તૃષ્ણા માણસને જંપવા દેતી પરમાત્માને પ્રાપ્ત કરવા માટે માણસે નથી, જે કાંઈ મળે તે ઓછું લાગે છે, વધુ પિતાની જાતને ઓળખવી જોઈએ. હું કરું છું,
For Private And Personal Use Only
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
७०
www.kobatirth.org
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
માણસ પાછળના માણસને વિચાર કરતા નથી ત્યારે પ્રેમ અને સદ્ભાવનાની સમતુલા ડગી જાય છે. જે પાછળના માણસને વિચાર કરે છે તે પ્રિય બને છે. સ્વાર્થી અને એકલપટ્ટા લેાકેા સિકંદર જેવુ* સામ્રાજ્ય હોય પણ સાથે પ્રેમ પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી, માણસને ચહેરો જોઇને તેના સુખ-દુઃખને સમજનારા અને તેનુ હૃદય વાંચીને તેના ખતરનેા તાગ મેળવનારા માણસે બહુ ઓછા જોવા મળે છે આવા માણુસા ઇશ્વરનું સ્વરૂપ હોય છે. તેઓ ખરીદીન દુઃખીરાની ઢાલ બની જાય છે. એધૈય સાથેની ભાવહીનતા કરતા દરિદ્રતા સાથેની ભાવસભરતાનુ બહુ માનુ છે.
મૂલ્ય
કાંથી આવ્યે છુ. અને કયાં જવાને ? આટલી વસ્તુનુ જ્ઞાન થઇ જાય તા માણસને અહંકાર ઓગળી જાય. આ દુનિયામાં આપણુ કશું નથી. આપણે કશું સાથે લાવ્યા નથી અને કશું' સાથે લઈ જવાના નથી. અહીંનુ અહીં રહેવાનુ છે, પ્રેમ, દયા, કરૂણા અને સદ્ભાવનાનું ભાથું જ કામ આવવાનું છે. આ બધું હશે તે જીવન છે, નહીંતર જીલનની પણ કશી કિ‘મત નથી.
ધન, દેલત અને પૈસાથી ઢાઇ અમીર ખની જતું નથી. જે આપી શકે છે તે જ માલિક છે. બાકી બધા સપત્તિના પહેરેદારો
છે. જીવનમાં જે આપી શકે છે તે જ મેળવી શકે છે. આપવુ` સહેલું નથી, તેમાં મન માટું જોઇએ. લેવાવાળા પણ કાંઇક આપીને જાય છે. લેવાવાળા માણસ, હાય પ્રસારીને સામા માણસને દાતા મનાવે છે. આ રીતે લેવાવાળા માણુસ પણ કાંઇક આપીને જાય છે. કેઇ માગે ત્યારે આપીએ એ દાન છે, પાપનું પ્રાયશ્ચિત છે, પર`તુ કાઈ માગે એ પહેલાં જ તેને આપી દઇએ એ પુણ્યનુ ખળ છે. આવા પુણ્યશાળી માણસે સાચા દાનવીર છે. આવી ઉદાત્ત ભાવના હોય ત્યારે પ્રભુની કૃપા થરસતી જ હાય છે
અપેક્ષાએ દુઃખદાયી હોય છે કારણ કે તે માટે ભાગે પૂરી થતી નથી. એક અપેક્ષા પૂર્ણ થાય તે બીજી અપેક્ષા તુરત ઊભી થવાની તૃષ્ણાના કોઇ અંત નથી. જે લેકે જીવનમાં સુખી હોય છે, માટા માણસા હોય છે, પ્રતિષ્ઠિત માણસા હોય છે અને જે ઉચ્ચ હાદાઓ પર બિરાજમાન હોય છે. તેમના પ્રત્યે લોકોને વધુ અપેક્ષા હોય છે. માણસ જેમ જેમ મેટો થતા જાય છે તેમ તેમ નાના માણસાની ઉપેક્ષા કરતા જાય છે. હકીકતમાં તે નાના માણસાએ જ તેને મેટા બનાવ્યેા હેાય છે. માટેા માણુસ જ્યારે નાના માણસને ભૂલતા જાય છે ત્યારે તેની મેાટાઈ નીચે ઊતરતી જાય છે, મેાટો
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જીવનમાં જ્યાં ખટાશ છે ત્યાં મીઠાશ પણુ છે. ખટાશ એ મીઠાશનુ પ્રથમ કદમ છે, ખટાશ વગરની મીઠાશ અધૂરી છે. આ રીતે જીવનમાં સુખ અને દુઃખ આવ્યા કરે છે. જીવનમાં દુઃખને ક'દિ અનુભવ ન હોય તે સુખ શું છે તે કેવી રીતે ખબર પડે? જીવનમાં એક બાજુ જય છે તેા ખીજી બાજુ પરાજય છે. કોઇ એક મેળવે છે ત્યારે બીજો ગુમાવતા હાય છે. ઇશ્વરે જે આપ્યુ છે તેને પ્રેમપૂર્વક સ્વીકાર કરવા જોઇએ અને સતેષ અનુભવવા જોઇએ. જે નથી મળ્યુ તેના અસાસ કરવાને કાઇ અથ` નથી. આપણે એટલા વિચાર કરીએ કે આપણને જે પ્રાપ્ત થયુ છે તે ન મળ્યુ હાત તા આપણી પરિસ્થિતિ કેવી હોત ? અને દુનિયામાં એવા ઘણાં માણસે છે જેને આપણને જે મળ્યું છે તે નથી મળ્યું. જીવનમાં બધુ જ તા કાઇને મળતુ નથી. આસક્તિ કે માયામાં અટવાઇ જવાની જરૂર નથી. સુખ અને દુઃખને ચૈાગ્ય રીતે સમજવાની જરૂર છે.
જીવનમાં સુખ અને દુઃખ એક બ્રાંતિ છે. સાનુકૂળ અને પ્રતિકૂળ પરિસ્થિતિમાં માણસ સુખ-દુઃખને પોતાની રીતે અનુભવ કરે છે,
For Private And Personal Use Only
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુલાઈ-ઓગસ્ટ]
૭૧
પૈસાથી કે વધુ ચીજવસ્તુઓથી કોઈને સુખ હોય, પરંતુ એકવાર તે નમસ્કાર કરતા ભૂલી પ્રાપ્ત થતું નથી. જે દુન્યવી વસ્તુઓમાં સુખ જાય તે તે બાબત આપણું માટે વધુ દુઃખદ માન્ય હોય તે વસ્તુઓ મળી જાય તે પણ બની જાય છે. રાગ દ્વેષ અને અહંકારને કારણે સાચું સુખ પ્રાપ્ત થતું નથી. માણસ જે ઇ છે નાની નાની બાબતમાં આપણે દુ ખ વારી છે તે તત્કાળ મળી જાય તે પણ એને જીદગીભર લેતા હોઈએ છીએ. સુખ કરતાંય દુઃખ માટે ન મળે તે પણ તે દુઃખી રહેવાને છે. મળી આપણે વધુ ઉત્સુક હોઈએ છીએ. સુખની જાય તે પણ તેનાથી સંતોષ થશે નહીં, બીજા ક્ષણને ગુમાવી દઇએ છીએ અને દુઃખના વધુ સુખની તૃણા ઊભી થશે અને છેવટે ઝખમોને લઈને ફરીએ છીએ. સુખની કલ્પના પણ તેને ભાગે બચશે નહીં. -- કહેવાતું સુખ દુઃખમાં પરિણશે.
એશ્ચર્ય સાથેની ભાવહીનતા કરતા
દરિદ્રતા સાથેની મેટો માણસ જ્યારે
ભાવસભરતાનું મોટું મૂલ્ય છે. નાના માણસને ભૂલે છે. – ત્યારે મોટાઈ નીચે ઉતરી જાય છે. ધર્મનું અનુસરણ માણસને સન્માર્ગે વાળી
– શકે છે, માણસ જે ધર્મના સાચા સ્વરૂપને કઈ માણસને તેની ઈચ્છિત વસ્તુ જીદગીભર સમજે અને તે મુજબ જીવન જીવે તે કશું ન મળે તો પણ તે તૃણુની ઝાળમાં સળગતો રહેશે. દુઃખ રહે નહીં. ધમને સમજવાનું સરળ છે, મૂળ વાત એ છે કે કોઈ પણ વસ્તુ સુખ આપી પરંતુ તેનું આચરણ કરવું મુશ્કેલ છે. ધમને શકતી નથી. આપણે તેને કેવી રીતે સ્વીકાર સમજતા પહેલાં જીવનને સમજવું જોઈએ. કરીએ છીએ, કેવી રીતે સંતોષ અનુભવીએ લાઓત્સને કેઈએ પૂછ્યું કે “ધમને પ્રાપ્ત છીએ તેના પર બધો આધાર છે. જે માણસની કરવા માટે માર્ગ બતાવે ” ત્યારે લાઓત્સએ જરૂરિયાત ઓછી છે તે માણસ સુખી છે. જવાબ આપ્યો કે “ધમને લાવવાનો ઉપાય ત્યારે ધારેલું બધું મળી જાય તે ભવિષ્ય નષ્ટ થઈ જાય છે કરે પડે જ્યારે અધમ આવી ચૂક હોય. પછી કરવા જેવું કશું રહેતું નથી. એટલે તમે અમને છોડવાનો ઉપાય કરે તે ધમ દુનિયામાં જેમ જેમ સુખ વધતું જાય છે તેમ એની મેળે આવી જશે” કવિ નાનાલાલે જેમ : તેમ અજે પ વધી રહ્યો છે. સુખના મૃગજળ ગાયું છે તેમ ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરીએ, “અસ પાછળ માણસ દોટ મૂકી રહ્યો છે, પરંતુ સુખ માંહેથી પ્રભુ પરમ સત્યે તું લઈજા, ઉંડા પ્રાપ્ત થતું નથી. બીજાઓ પાસેથી આપણે અંધારેથી પ્રભુ પરમ તેજે તું લઈ જા.” એટલા બધા સુખની અપેક્ષા રાખીએ છીએ કે છેવટે તે દુઃખ બની જાય છે. કેઈએ આપણી મુંબઈ સમાચારના તા. ૨૩-૩-૯૯૭ના પ્રશંસા કરી હોય, ચાર વાર નમસ્કાર કર્યા
જિન દર્શન વિભાગમાંથી સાભાર....
ફિલિપી ને તો દB&
For Private And Personal Use Only
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૭૨
ભિરાત 6665
આમ
કરે છે ? ”
www.kobatirth.org
—કુમારપાળ દેસાઇ
વાર વાર ક્ષમાની ભાત કેમ
ભગવાન મહાશીરને એમના પટ્ટશિષ્ય કહીએ છીએ ? એમને ક્ષમાશ્રમણ કહીએ ગણધર ગૌતમે પૂછ્યું. છીએ. દેરાસરમાં જઇએ છીએ ત્યારે ઇચ્છામિ ખમાસમણા કહીએ છીએ. જૈન ધર્માંનુ એક નામ અર્હત્ ધ છે. જૈન ધમ કહે છે કે ક્ષમામાં હૈ। તે સારી બહુ'તા-સારી યેાગ્યતા ગણાય. જે સુષુપ્ત હેાય તે જાગી ઉઠે, ઢ’કાયેલુ જ્ઞાન કે દૃશન ખૂલી જાય, અધી વિકૃતિ સમાપ્ત થઇ જાય.
ભગવાને જવાબ આપ્યો, “ ક્ષમા કરવાથી પહેલાં તે આહ્લાદને ભાવ જાગે
છે પછી
વિશેષ પ્રકારની પ્રસન્નતા જાગે છે”.
ગણધર ગૌતમે વળી પૂછ્યું, પ્રસન્નતાથી શુ' થાય?
24
આ
ભગવાન મહાવીરે કહ્યું, “ એનાથી બધા જીવા પ્રત્યે મૈત્રીભાવ થાય. આ મૈત્રીભાવથી ભાવવિશુદ્ધિ થાય અને ભાવવિશુદ્ધિ થતાં વ્યક્તિ નિર્ભય બને. આથીજ ક્ષમા સર્વોપરિ છે”.
સવત્સરીના મહામૂલા દિવસે ભવતારિણી ક્ષમાના વિચાર કરીએ તો જણાશે કે જૈન ધમ'માં શ્રમણને એવી આજ્ઞા કરવામાં આવી છે કે જયાં સુધી તું તારી ભૂલની ક્ષમા માગે નહિ ત્યાં સુધી ચૂંક પણ ગળાથી નીચે ઉતારવું ઢું. તમારા માગમાં વિના કારણે કાંટા બિછાવનાર તરફ સ્નેહ રાખવા એ ક્ષમાની અગ્નિપરીક્ષા છે.
વિશ્વમાં સત્ર જેનાથી હેત-પ્રીતના તારણુ ખંધાય એનું નામ ક્ષમા. અંતરના તાર અમી વરસાવે અને સ'સાર મનનેા મીત લાગે તેનું નામ ક્ષમાપના. તીર્થંકરને પણુ આપણે શુ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
બધા ધર્માં પાપની જિકર કરે છે. કેટલાક ધમ તેનુ ફળ ન મળે તે માટે ઇશ્વરની યાચના કરે છે કે ચમત્કારની સાધના કરે છે.
જ્યારે જૈનદર્શન તા કહે છે કે પાપનુ ફળ તા મળવાનું, માત્ર ત્યારે પાપનુ ફળ ન મળે
જ્યારે તમારા મનમાં ક્ષમા હેાય. ક્ષમાનું આવુ’ માહાત્મ્ય જૈન ધમે કહ્યું છે. પણ આ ક્ષમા માટે તૈયારી જોઇએ. પર્યુષણના આઠ દિવસ આવી તૈયારીના છે. જે પ્રતિક્રમણ કરે છે તેમાં પહેલી આવશ્યક ખાખત ક્ષમા છે.
For Private And Personal Use Only
ક્ષમા માટે સમતામાં આવવુ પડે અને તે માટે છે સામાયિક, સમય એટલે વર્તમાન તરફ જાગૃત રહેવુ.. ક્ષમામાં વમાન તરફની જાગૃતિ અપેક્ષિત છે, પછી આવે છે પ્રતિક્રમણ, આમાં માનવી પ્રાયશ્ચિત્ત કરે છે. માણસ જાણતા-અજાણતા, ક્ષક્ષુ-પ્રતિક્ષણ અતિક્રમણ કરે છે. નિયમને ભંગ કરે છે, ફરી નિયમમાં આવવા માટે પ્રતિક્રમણ્ કરીએ છીએ.
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
જુલાઇ-ઓગસ્ટ ]
વર્ષ ભરના જાણતા-અજાણતા થયેલા વેરવિરોધને પરસ્પર મિથ્યા કરીએ. ભવિષ્ય માટે જાગૃત થઇએ. થઇ તેવી ભૂલ થવા દઇએ નહિ ઉદારતાના અમૃત પ્યાલેા હરહમેશ દિન-રાત પીએ, પીવરાવીએ અને સપ્ત દિનરૂપી સાધના નદીના સ’ગમ સ'વત્સરીરૂપી સાગરમાં કરીએ.
!
નવા વર્ષની કુમકુમ પત્રિકા ને લગ્ન પત્રિકાઓ તા કકાવટીના કકુથી લખાય છે; પણ ક્ષમાપનાની કંકોતરીએ તા દિલના લેાહીથી ન હૃદયના આંસુથી લખાવી જોઇએ. અને તે પણ ખરા દ્વેષીને ! ખરા વેરીને ! ખરા અપરાધીને !
માનવી જયાં સુધી ભયભીત છે ત્યાં સુધી ક્ષમાપનાને પામી શકતા નથી, આપણે માત્ર બીજાનું જ મન દુઃખી નથી કરતા, માત્ર અન્યને જ કટુ વચન કહેતા નથી કે માત્ર સામી વ્યક્તિના જ આત્માને નથી દુઃમવતા પરંતુ આપણા પેાતાના આત્માને પણ દુઃભવીએ છીએ. મન, વચનથી તેને ત્રાસ આપીએ છીએ. ખુદ આપણે આપણા પર ગુસ્સે થયા છીએ.
આમ માત્ર સામી વ્યક્તિ તરફ કરેલા પાપાની જ નહીં પણ સ્વપ્રત્યેના આપણા
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૭૩
પાપોની પણ જાણ મેળવવી જોઇએ. એ એટલા માટે જરૂરી હશે કે તે પાપની માફી આપણે માગી શકીશું, કારણ કે માનવીએ પેાતાના પાપને એકરાર કરવા પણ જરૂરી છે. એણે કેઇ ગરીબનું શેષણ કર્યુ. હાય કે કાઇના Àાષણમાં સાધનરૂપ બન્યા હાય, કાઇને લાંચ અ:પી હોય કે કોઇની લાંચ લીધી હોય, પરિગ્રહથી બીજાને પીડા આપી હોય કે હિંસાથી કોઇનું હનન કર્યુ" હાય ત્યારે માનવીએ પેાતે પોતાની જાતના તાજના સાક્ષી બનીને અપરાધાના એકરાર કરવા જોઇએ. ક્ષમાપનામાં આ નિખાલસ એકરાર ઘણા મહત્ત્વને છે, અધી જ આચાર્ય' શ્રી ભદ્રમાહુસ્વામીએ કહ્યું છે.
“ જે સાધક મન, વચન અને કાયાના ત્રણેય ચેપથી પ્રતિક્રમણ કરે છે, જે પાપને મિચ્છામિ દુક્કડમ્ દે છે અને પુનઃ તે પાપ કરતા નથી, તેનું દુષ્કૃત-પાપ મિથ્યા થઇ જાય છે. પાપને જાણીને, તેના નિખાલસ એકરાર કરીને તેમજ એ પાપે ફરી ન કરવાની કૃતનિશ્ચયી પ્રતિજ્ઞા લેવાય
ત્યારે જ ક્ષમાપનાની નજીક પહેોંચાય છે”. આજે વહૈયાના એલ છે ક્ષમાપના.... ધર્મ હૈયાના કાલ છે ક્ષમાપના.... 卐
ઇંગ્લેન્ડ અને અમેરિકામાં
ડો. કુમારપાળ દેસાઇના પ્રવચના
જાણીતા સાહિત્યકાર અને જૈનદર્શનના ચિંતક ડો. કુમારપાળ દેસાઇના સાહિત્ય, દશ`ન અને સંસ્કૃતિ વિશેના પ્રવચનેાનું આયેાજન કરવામાં આવ્યુ છે. ઈંગ્લેન્ડમાં મહાવીર ફાઉન્ડેશનના ઉપક્રમે તેઓ તત્ત્વજ્ઞાન પર પ્રવચન આપશે. એ પછી હ્યુસ્ટન જૈન સેન્ટરના આમત્રણથી પયુષણ પ્રવચને માટે હ્યુસ્ટન જશે, જ્યાં તેએ મધ્યકાલીન ગુજરાતી કવિએ, યાગી આનંદઘન અને ઉપાધ્યાય શ્રી યશેાવિજયજીની કૃતિઓ પર, શ્રી હેમચદ્રાચાય'ની સાહિત્યસાધના વિશે તેમજ જૈનદČનના જુદા જુદા પાસાએ વિશે એકવીસ પ્રવચન આપશે. આ પ્રસગે ડો. કુમારપાળ દેસાઇ લિખિત “Àારી એક જૈનિઝમ ” અને “શ્રી નમસ્કાર મહામ`ત્ર રહસ્ય '' પુસ્તકાની અમેરિકામાં વિમાચનવિધિ થશે.
For Private And Personal Use Only
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ શ્રી આત્માનદ પ્રકાશ 1.22 Leden VA
C ATUL-BETUL. A પૂજ્યપાદ ગુરુદેવ મુનિરાજ શ્રી ભુવનવિજયા તેવાસી
પ. પૂ. આમપ્રજ્ઞ-તારક ગુરુદેવશ્રી MR જંબૂવિજયજી મહારાજ સાહેબના વ્યાખ્યાને જ
| [ હપ્ત ૮ મો]
ગુરાણી ભાગ-૧માંથી સાભાર.]
ખરેખર ! આ જીવનમાં કમાવા લાયક ચીજ ખર્ચ તે પણ કયાંય નામ ન આપીશ. નામ હોય તો તે ધર્મ જ છે. ધર્મરૂપી ઝવેત તો ભગવાન સિવાય કેદનું અમર થયું નથી મેળવવું મહાદુર્લભ છે. આજે જીવનમાં જે અને થવાનું નથી. છીછરાપણું છે તેને લીધે માણસ પોતાનામાં એક યુગમાં માણસો એવા સત્વશાળી હતા રહેલા ઉત્તમ ગુણોનું અવમૂલ્યાંકન કરી રહ્યો છે કે કંઈ પણ લેવા તૈયાર થતું નહીં. માણસે છે. જ્યારે માણસને પિત્ત થાય અને પિત્ત જ્યાં કહે-અમારે દાન ધમ કરો કઈ રીતે? એટલે સુધી મીટ થઈને બહાર ન નીકળે ત્યાં સુધી તને નવકારશીની, સ્વામિવાત્સલ્યની પ્રથા શરૂ થઈ. ચેન જ ન પડે. તેમ....જેનામાં આ છીછરા- નવકારશી વાંદવા માટે ગમે તે કાડાધિપતિ પણને ગુણ રહે છે તે માણસ જયાં હોય તો પણ આવે. આ પ્રમાણે ધર્મકાર્ય માં સુધી પોતે કરેલું સતકાર્ય ગાથ નહીં પસે ખર્ચતા. આજે તે એ સવ આ યુગમાંથી ત્યાં સુધી તેને ચેન જ પડતું નથી. નીકળી ગયું છે. પ્રથમ અમુક ગુણનું વર્ણન -
શ્રાવક પહેલે વિચાર શું કરે? ખાવાનો વિચારોમાં છીછરાપણું, સ્વભાવથી પણ કે ખવરાવવાને? ભેગો કે ત્યાગને? શાલિભદ્ર છીછરો, ધમકાર્યમાં પણ છીછરો, જેનામાં આ પૂર્વભવમાં એની દરિદ્ર અવસ્થામાં ખીર કોઈ અવગુણ રહેલો હોય તે માણસ ધમને લાયક દિવસ જોયેલી નહીં. જ્યારે એના હાથમાં આવી નથી. બોલે અને કરી બતાવો. આખું જગત ત્યારે એણે પહેલે શું વિચાર કરે છે તે મોટાભાગે છીછરું જ છે.
જાણે છે ને? ગુરૂ મહારાજને વહરાવીને પછી જીવનમાં ગભીરતા લાવે. સમુદ્ર ગભીર ખાઉં. તમને થાળીએ બેસતા કોઈ દિવસ વિચાર હોય છે. તે બધી નદીઓના પાણીને સમાવે છે. આવે છે ખરો? કારણ કે આપણા હદયમાં ગુરૂ
જ્યારે નાનાં ખાબોચિયા છીછરાં હોય છે. તે પ્રત્યેની એવી સંભાવના નથી. પાણીને સંઘરી શકતા નથી. અત્યારે મોટાભાગે એ દાનનું શાલિભદ્ર આટલું મોટું માણસો છીછરા થઈ ગયા છે. કોઈ પણ સકાય ફળ કેમ પામ્યો ? કારણ તેણે પર કરશે એટલે એને એમ થશે કે કયારે હું વહેરાવી ખરી પણ એનામાં ગંભીરતા બધાને કહ? જ્યારે ગભીર માણસ દાન આપે હતી તેથી તેણે તેની માતાને કહ્યું નહીં કે કંઈ પણ ઉત્તમ કાર્ય કરે તે તેમનો ડાબો કે માં મેં ખીર વહોરાવી દીધી. એ હાથ પણ ન જાણે. એક દિકરાને તેના બાપે ગભીરતાના ગુણથી જ તેને આટલું મોટું કહેલું કે બેટા ધર્મકાર્યમાં કે ગમે ત્યાં પૈસો ફળ મળ્યું.
For Private And Personal Use Only
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
જુલાઈ-ઓગસ્ટ]
એક શેઠ હતા. જીવનમાં તેણે ખૂબ અઢળક છે શું? શેઠ એક દિવસની મુદત માગે છે. ઘેર સંપત્તિ મેળવી. ભોંયરામાં રહેલા રૂમને તેણે આવે છે. શેઠ તે ઢીલાઢસ થઈ ગયા. હવે કરવું સોના ચાંદીથી ભરી દીધા. પરંતુ તેને શું ? ઘરના લોકો પૂછે છે. બધી હકીકત કહે ચટપટી લાગી જ્યારે હું કોઈને જણાવું? કે છે. કેઈને કાંઈ સૂઝતું નથી, ત્યારે નાની વહુ મારી પાસે આટલી સંપત્તિ છે. તેણે વિચાર કહે છે કે સસરાજી તમે જરાયે ગભરાશો કર્યો કે જે રાજા એમ જાણે કે મારી પાસે નહીં. રાજસભામાં કહેજો કે મારી નાની વહુ આટલી સંપત્તિ છે તે બહુ સારું થાય. એમ જવાબ આપશે. શેઠ બીજા દિવસે રાજસભામાં વિચારીને તેણે આખું કુટુંબ ભેગું કર્યું અને જાય છે. આ પ્રમાણે કહે છે ત્યાં નાની વહુ કહ્યું કે આપણે રાજાજીને જમવા માટે આમંત્રણ હાથમાં ઘાસનો પૂળો અને દૂધનો કટોરો લઈને આપી છે. નાની વહુએ ના પાડી કે સંપત્તિનું દાખલ થાય છે. અને રાજાને કહે છે કે રાજન ! પ્રદર્શન કરવું તે બરાબર નથી. છતાં શેઠે જવાબ આપે એ નાની સૂની વાત છે. પરંતુ માન્યું નહીં અને જમવાનું નિમંત્રણ આપ્યું. તે પહેલાં લો આ દૂધનો કટોર પીઓ. રાજા જમ્યા પછી રાજાને સંપત્તિ દેખાડી. રાજા તે કહે છે કે અરે છે શું? શું રાજસભામાં દૂધ એક પછી એક ઓરડા જોઈને ચકિત થઈ ગયો. પીવાય? ત્યારે નાની વહુ કહે કે રાજન! તમે આટલો ધનભંડાર તે મારી પાસે પણ નથી. હજી નાના બાળક છે કારણ નાના બાળકમાં રાજા મહેલે ગયે પણ તેને ચેન પડતું નથી. બુદ્ધિ ન હોય. લાંબી સમજણ પણ ન હોય તેણે મંત્રીને સર્વ હકીકત કહી. આ જગતમાં માટે તમે હજુ દૂધ પીતા છે અને પેલે પળે કુદરતને એક નિયમ છે. માણસે બીજાની પેલા મંત્રી પાસે મૂકે છે અને કહે છે કે આ સંપત્તિ જોઈ નથી ત્યાં સુધી પિતાની પાસે છે મંત્રી બુદ્ધિનો બેલ (બળદ) છે. માટે આ તેનામાં સંતોષ હોય છે. પરંતુ જ્યારે તેની પૂળા તેને ખાવા માટે લાવી છું. ગભરાયા વગર નજર બીજાની સંપત્તિ ઉપર પડે છે ત્યારે તેના બધું બોલે છે. રાજા વિચારે છે કે આ બધું જીવનમાં ઈર્ષાની આગ ચંપાય છે. પાણીની શું છે? વહુને પૂછે છે, વહુ કહે છે કે હે રાજન ! અંદર રહેલી હેડીને પવન જેમ ઘસડીને લઈ આપને કુબુદ્ધિ સુઝાડનાર આ મંત્રી છે. મંત્રીમાં જાય છે. તેમ માણસને વૈભવરૂપી પવન ખેંચી બુદ્ધિ નથી, કારણ રાજાએ તે પ્રજાની સંપત્તિ જાય છે. મંત્રીએ કહ્યું કે એ ધન આપણે પડાવી જોઇને રાજી થવું જોઈએ. પડાવી લેવાની વૃત્તિ લઈએ. પરંતુ જો અચાનક છાપો મારીશું તે ન રાખવી જોઈએ. તેમજ તમારા પ્રશ્નનો જવાબ લેવકોમાં નિંદાપાત્ર બનીશ. માટે મંત્રી એક સાંભળો. તૃણે હમેશા વધે છે. એ યુક્ત બનાવે છે અને રાજાને કહે છે કે શેઠને કયારેય ઘટતી નથી. હમેશા ઘટનારી આપણે ત્યાં નિમંત્રણ આપીએ અને એક પ્રશ્ન ચીજ “ આયુષ્ય '. જે હંમેશાં ઘટતું જ પૂછીએ જે એ જવાબ આપે તો ભલે નહીંતર રહે છે. મા-બાપ જાણે કે છોકરે મોટો થયે કહેવાનું કે જે ભાઈ ! સંપત્તિ તે બુદ્ધિથી જ પરંતુ મેટો થયા, કે એનું આયુષ્ય ઘટયું? સચવાય. બુદ્ધિ વગર સંપત્તિ સાચવી શકાય ઉત્તરાધ્યયન સૂત્રમાં ઈન્દ્ર અને નમિનો નહીં. માટે તમારી સંપત્તિ રાજ્યના ધનભંડારમાં સંવાદ આવે છે. એમાં ઈન્દ્ર મહારાજા સવાલ મોકલી દે. શેઠને બોલાવે છે અને વાત રજ પૂછે છે -- સંયમની કેડી પર પગલા ભરતા કરે છે. શેઠ તે આ સાંભળીને ચમક્યા. મંત્રી નમિરાજા એના એટલા જ સુંદર જવાબ આપે પ્રશ્ન પૂછે છે કે હમેશા વધે છે શું ? અને ઘટે છે. ઈદ્ર મહારાજા કહે છે કે તમે ધનભંડાર
For Private And Personal Use Only
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ પૂરા ભરીને જાઓ. ત્યારે નમીશાજા કહે છે- એક માણસે અભિગ્રહ લીધે કે મારે માંદાની મહારાજ, માણસની તૃષ્ણ હમેશાં વધે છે. તે સેવા ચાકરી કર્યા પછી ભેજન લેવું. હવે એક કયારેય પૂરી થતી નથી. સુભૂમ ચક્રવતિ થઈ વખત બન્યું એવું કે ગામમાં કોઈ માંદું જ ગયે. પૃથ્વી પર વધારેમાં વધારે બુદ્ધિશાળી નથી, હવે બુદ્ધિમાં ક્ષુદ્રપણને લીધે, તે વિચારે ચકવતિ હોય છે. સુભૂમે છ ખંડ જીત્યા હજુ છે કે આજે મારો દિવસ નકામો ગયે. કારણ પણ તેની તૃષ્ણા પૂરી ન થઈ તેથી બીજા છ આજે કઈ માંદું જ નથી. આવા હલકા વિચાર ખંડ જીતવા માટે તૈયારી કરે છે. વિમાન તૈયાર કરતા એ વિચાર કરે જોઈતું હતું કે આજે કરે છે. સોળ હજાર દેવે તેને ઉપાડીને લવણ મારો દિવસ સોનાનો ઉગે. કારણ કે આજે કઈ સમુદ્રની ઉપરથી જઈ રહ્યા છે. ત્યાં એક દેવને માંદુ જ નથી. બસ માટે જ શાસ્ત્રકારો કહે છે કે વિચાર આવે છે કે આટલા બધા દે આ ધર્મને સૂકમબુદ્ધિથી પારખે જોઈએ. વિમાનને ઉપાડીને જઈ રહ્યા છે, તે હું એક
આચારાંગ સૂત્રમાં આવે છે કે ઘર જો વાંકો હાથ છોડી દઈશ તે શું વાંધે? એમ વિચારીને
હોય તે પાણી ઢોળાઈ જાય છે પણ જે સ્થિર હાથ ખસેડી લે છે. ત્યાં એકી સાથે ૧૬૦૦૦
હોય તો તેમાં પાણી ટકી શકે તેમ ધર્મને દેવેને પણ એ જ પ્રમાણેનો વિચાર આવે છે. એટલે એકી સાથે બધા હાથ ખસેડી લે છે.
આરાધક માણસ આ મુદ્દબુદ્ધિવાળ, હૃદયમાં
મલિનતાવાળે વક્ર હોય તે ધર્મ કરે તે પણ વિમાન તરત જ સમુદ્રમાં પડે છે. તૃણાની
ઢોળાઈ જ જાય.... લાયમાં આ ચક્રવતિ મરીને સાતમી નરકે જાય છે. ભગવાને શ્રાવકના વ્રતમાં બતાવેલું છે ને! ભગવાનની સાચી ભક્તિ કરવાથી, તેની સાથે પરિગ્રહ પરિમાણ વ્રત-સંપત્તિની મર્યાદા. જો એ સંબંધ જોડવાથી સાચા ધમની પ્રાપ્તિ થાય છે. ન બની શકે તે તમે તમારી ઇરછાને તો ઉત્તમ કુળ મળે છે. ઉત્તમ સંસ્કારો મળે છે પરિમાણ કરો. ઈછા આકાશ જેટલી તેથી માણસને ધમ કરવાની ભાવના થાય. પરંતુ અનંત છે. આ ઇચ્છાને મર્યાદામાં લાવવા એ ધમ ઉચ્ચ કેટિને છે કે ખાલી ધમની માટે જ ભગવાને ઇચ્છા પરિમાણ વ્રત બતાવ્યું આભાસ જ છે એ સવાલ ઉભો રહે છે. છે. આજે માણસ એટલી બધી જ દશામાં આનંદઘનજી મહારાજા કહે છે કે હું એને જીવી રહ્યો છે કે એની કોઈ વાત જ થાય તેમ મારો ગુરૂ માનું કે જે મને આ વાતને સત્ય નથી. “લાભ” અને “લાભ” એ બનેમાં જવાબ આપે.
એક જ માત્રા વધારે છે. માટે લોભ એ ગગનમંડન મેં આ વીઆણી, હંમેશાં આગળ રહે. ને જેમ લાભ થાય
ધરતી દૂધ જમાયા; તેમ લોભ વધતો જાય.
માખણ તે કઈ વિરલા પાયા, આ બાજુ નાની વહુની આવી વાત સાંભળીને
છાશે જગત ભરમાયા.? રાજસભા આખી ચક્તિ થઈ ગઈ. રાજાએ
ગાય આકાશમાં વીયાણી, જમીન પર તેનું બાઈને કહ્યું કે બાઈ “તે તો મને મોટા પાપમાંથી દહીં મેળવ્યું, એમાંથી માખણ તે કઈ વિરલા બચાવી લીધો. તું તે મારી ગુરૂ છો.” રાજાએ પાયા ! આખું જગત છાશથી ભરમાયું. ભગવાન મંત્રીને રજા આપી દીધી.
દેશના આપે છે ત્યારે તે સમવસરણ પર માણસમાંથી ગંભીરતા જવાથી માણસ બિરાજમાન છે. ભગવાનની વાણીને આનંદઘનજી છીછરાપણાને લીધે વધારે પરેશાન થાય છે. મહારાજ “ગગનમંડન મેં ગૌઆ વીયાણ”
For Private And Personal Use Only
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
જુલાઇ–એગસ્ટ ]
એવી ઉપમા આપે છે અને વાણી રૂપી દૂધ પૃથ્વી પર પડયું, પરંતુ તેમાંથી માખણરૂપી તત્ત્વ કોઇ વિરલ આત્માએ જ મેળવી શકે છે. ખાકી આખુ જગત છાશ જેવા ક્રિયાત્મક ધમથી જ ભરમાયું છે.
માટા ભાગના લોકો આજે સ'સારને મીઠે અનાથવા માટે જ ધમ કરે છે. જગત આખું દુ:ખભીરૂ છે. જ્યારે માણસ પાપભીરૂ અને ત્યારે જ તેને ધર્મનું સાચું સ્વરૂપ સમજાયું એમ કહેવાય.
પહેલાં આપણા દેશમાં વણુ વ્યવસ્થા હતી. જેથી બધા વર્ગો એકબીજાના પ્રક મનીને રહેતા. ક્ષત્રિય, બ્રાહ્મણ, વૈશ્ય અને ક્ષુદ્ર આ પ્રમાણે ચાર વધુ વર્ગો હતા. જેને જે કામ સોંપેલું હાય તેને તે કરવાનુ... હાય ક્ષત્રિયાને દેશની સ'ભાળ રાખવાનુ કામ સેાંપેલુ‘ હતુ’. બ્રાહ્મણેાને વિદ્યા આપવાનુ` કામ સોંપેલું. વેપારનુ કામ વૈશ્ય લેાકેાને આપેલું, અને ખીજા કામ એટલે કે સાફ-સફાઇ વગેરેનું કામ ક્ષુદ્રોને સોંપેલ આ પ્રમાણે કામની વહેંચણી કરેલી હાવાથી દેશમાં ખૂબ જ સ'પથી અને સુખેથી લેાકેા જીવતા. દેશનું તંત્ર બહુ સુંદર રીતે ચાલતું. આજે વણુ વ્યવસ્થા ચાલી જવાથી, દેશમાં તાફાનેનુ જોર વધી ગયુ છે.
સ્ત્રીએ કરેલુ' પાપ તેના પતિને પણ લાગે. જો પતિ તેને અટકાવે નહીં તેા ચાક્કસ લાગે, પતિને તેને અટકાવવાને હક્ક છે. શિષ્ય ખરાખ કૃત્ય આચરે અને ગુરૂ અટકાવે નહીં તે તે પાપ ગુરૂને પણ લાગે. તેમજ પ્રજા પાપ કરે અને તેને અટકાવે નહીં તે। તે પાપ રાજાને લાગે, તેમજ રાજા પાપ કરે અને પુરોહિત અટકાવે નહીં તે તે પાપ પુરોહિતને લાગે કારણ જે લેાકેાને અટકાવવાના હક્ક છે, છતાં આંખ આડા કાન કરે તે તે પાપ તેને લાગ્યા વગર રહે નહીં.
એક વખત કોઇ ગામમાં બાપ-દીકરા રહેતા હતા. એક વખત દુકાન પરથી ઘેર જતાં માપે દીકરાને કહ્યું કે જો બેટા હુ' ઘેર જાઉં છું. તું જલ્દી આવજે, ખાપ ઘેર ગયા. ઘેર જઈને
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
For Private And Personal Use Only
७७
દીકરાની આવવાની રાહ જોઇ, પરતુ દીકરાને આવતાં ઘણી વાર લાગી. બાપે જમી લીધું, દીકરા આભ્યા. બાપે પૂછ્યુ કેમ બેટા આટલી વાર લાગી ? દિકરા આનંદમાં આવીને કહેવા લાગ્યા : ખાપા જે પેલે। જૂને માલ પડ્યો હતા ને તે માલના એક ભાળા ઘરાક આવી ગયા તે તેને ભટકાડી દીધા અને ખૂબ નફે થયા. આ સાંભળીને માપે જવાબ આપવા જોઇએ કે નહિ ?
તે
અત્યારના પિતા હાય તા એમ કહે કે એટા બહુ સારૂ કર્યું. તુ' હવે દુકાન ચલાવવાને યાગ્ય છે. આ ધ'ના આભાસ છે. શુ' કોઇને છેતરીને મેળવેલુ ધન ટકી રહેવાનુ' છે ?
એ ખાપે શુ' જવાખ આપ્યા તે જાણવુ છે ? એમણે કહ્યું : બેટા તું દુકાન ચલાવવાને રેગ્ય નથી. તે કાઇને નથી છેતર્યાં, પરતુ તુ' જ છેતરાયા છે. અનીતિથી મેળવેલુ' ધન ટકી શકે જ નહીં. જેના હૃદયમાં સાચા ધમ વસેલે હોય તેના આ જવાબ હાય. દીકરે કોઇ ખાટુ કામ કરે તે ખાપની ફરજ છે કે તેણે તેને હક આપવા જોઇએ. તેને લાઇન પર લાવવા જોઇએ. એક માણસ હતા. મુબઈમાં રહેતા હતા. તેણે કાઈને પૈસા વ્યાજે આપ્યા હશે. તેની પાસેથી વ્યાજ રૂપે ચૂસી-ચૂસીને ધન લઇ લીધુ.. છતાં લેણુ` માંગતા ને માંગતા. સામેનેા માણસ ખૂબ જ થાકી ગયા હતા. તેણે જઇને એક મહારાજ સાહેબને વાત કરી. આ ભાઈ દરરોજ સેવા-પૂજા-વ્યાખ્યાન સાંભળવા આવતા. મહારાજ સાહેબે એ ભાઇને કહ્યું કે ભાઇ તે જેને પૈસા ધીર્યાં છે તેની પાસેથી તે ખૂબ જ લીધુ છે. તેનુ જીવન તે ઝેરમય બનાવી નાખ્યુ છે. માટે હવે તેા તેને તારા લેણામાંથી મુક્ત કર. ત્યારે તેણે કહ્યું કે મહારાજ ! આપને એ વ્યવહારમાં પડવાની જરૂર નથી. કહા તા ભ’ડારમાં દસ હજાર નાખી દઉં, પરંતુ માફ કરવાની વાત નહીં. હવે આવા લેકેને શું કહેવુ ? એ ધમ કેવા ? ભગવાનને દસ હજારની જરૂર નથી. જેને જરૂર છે તેને આપે ને !.... [ક્રમશઃ ]
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
७८
www.kobatirth.org
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
શ્રી જૈન આત્માનંદ સભાનેા તળાજા યાત્રાપ્રવાસ
સાંજના લીલા નાળીયેરના પાણીને લાભ સભાના સભ્ય શ્રી વિનાદભાઇ એમ. રાણપુરા તથા મહેન્દ્રભાઇ તળાજીયાએ લીધા હતા. સભા તરફથી દરેક યાત્રીકાને આઇસ્ક્રીમના કપની ભક્તિ કરવામાં આવી હતી તેમજ જુદા જુદા મહાનુ• ભાવા તરફથી સ`ઘ પૂજનના લાભ લેવામાં આવ્યા હતા. દરેક યાત્રીક દીઠ રૂા. ૨૫/ની પ્રભાવના થઈ હતી. આમ એક યાદગાર યાત્રાપ્રવાસ પૂર્ણ થયા હતા.
શ્રી જૈન આત્માનă સભા-ભાવનગર દ્વારા સ. ૨૦૧૪ના જેઠ વદ ૧૨ ને રવિવાર તા. ૨૧-૬-૯૮ના રોજ ઘાઘા, તળાજા, દાડા તથા મહુવાના યાત્રા પ્રવાસનું આયેાજન કરવામાં આવ્યું હતુ. જેમાં સભાના સભ્યશ્રી ભાઇ બહેના તથા ગેસ્ટશ્રીઓએ નોંધપાત્ર સંખ્યામાં આ યાત્રા પ્રવાસને લાભ લીધા હતા.
દાદાના
ઘેઘા-શ્રી નવખડા પાર્શ્વનાથ દરબારમાં સેવા-પૂજા-દર્શન તથા નવકારશીનેા લાભ લઇ સવારના ૧૦-૦૦ વાગ્યે તળાજા– શ્રી તાલધ્વજ ગિરિરાજ પહેોંચ્યા હતા. જ્યાં દાદાના દરબારમાં સેવા-પૂજા-દશન આદિના અમૂલ્ય લાભ લેવામાં આવેલ. તળાજાથી બપારના ૧૨-૦૦ કલાકે નીકળી દાઢા-શ્રી શાંતિનાથ દાદાના મનેહર દેરાસરે પૂજા-સેવા-દશન આદિના લ્હાવા લીધા હતા. અહિં ભેાજનશાળામાં અપેારના જમણની વ્યવસ્થા કરવામાં આવી હતી. સભાના ઉપપ્રમુખ શ્રી દિવ્યકાંતભાઇ સàાત તથા સભાના સભ્ય શ્રી કિશે।રકુમાર એચ. શાહ દ્વારા કેરીના રસની તથા સભાના કારોબારીના સભ્ય શ્રી નટવરલાલ પ્રભુદાસ શાહ તરફથી ફરસાણની ભક્તિ કરવામાં આવી હતી. અહિંથી બપોરના ૪-૦૦ કલાકે મહુવા તરફ પ્રયાણ કરવામાં આવેલ. અહિં સાંજનુ જમણુ લેાજનશાળામાં રાખવામાં આવેલ,
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી તળાજા યાત્રા પ્રવાસના ડાનરશ્રીએ ( ૧ ) શેઠશ્રી ધનવંતરાય રતિલાલ શાહુ
( અખિકા સ્ટીલવાળા )–ભાવનગર ( ૨ ) શેઠશ્રી હઠીચ'દ ઝવેરભાઇ શાહુ
( ૩ )
હ. ભૂપતરાય એન. શાહુ-ભાવનગર શેઠશ્રી નાનચંદ તારાચંદ શાહ
( ૪ )
હ. ભૂપતરાય એન. શાહુ – મુ’બઇ શ્રીમતિ અજવાળીબેન વચ્છરાજભાઇ શાહુ હ. ભૂપતરાય એન. શાહ-ભાવનગર ( ૫ ) શેઠશ્રી ચુનીલાલ રતિલાલ સલેાત
ભાવનગર
( ૬ ) શેઠશ્રી જય'તિલાલ રતિલાલ સલેત
( ૭ ) શેઠશ્રી ભાગીલાલ વેલચ'દ મહેતા હું. જસવ'તભાઇ-ભાવનગર
ich I SL.
પાપની રૂચિ સગતિને પણ બરબાદ કરી નાખે છે જ્યારે ધમની રૂચિ દુર્ગતિને પણ ખરબાદીનું કારણ બનવા દેતી નથી. સદ્ગતિ અને દુર્ગાંતિમાં નિર્ણાયક આપણી પ્રવૃત્તિ છે જ્યારે સત્બુદ્ધિ દુષુ દ્ધિમાં તે આપણી રૂચિ જ નિર્ણાયક છે,
* I
For Private And Personal Use Only
ભાવનગર
A
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
૩૯
જુલાઈ-ઓગસ્ટ ]
ભાવનગર શહેરમાં ચાતુર્માસ બિરાજમાન પૂ. આચાર્ય મ. સાહેબ તથા પૂ. મુનિ ભગવંતે પ. પૂ. વર્ધમાન તનિધિ આચાર્યદેવ B પૂ. મુનિરાજ શ્રી જિનવિજયજી મ. શ્રી ભુવનભાનુસૂરીશ્વરજી મ. સા.ના પ્રશિષ્ય- સા આદિ ગેડીજી જૈન દેરાસર-ઉપાશ્રય, રત્ન પ. પૂ. વૈરાગ્ય દેશનાદલ આચાર્યદેવ રાબજાર, ભાવનગર શ્રી વિહેમચંદ્રસૂરીશ્વરજી મ. સા. પૂ. મુનિરાજ શ્રી અપરાજિતવિજયજી મ. આદિ ઠાણા શ્રી દાદાસાહેબ જૈન ઉપાશ્રય સા. આદિ નૂતન જૈન ઉપાશ્રય, નાનભા કાળાનાળા, ભાવનગર
શેરી, ભાવનગર 4 પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી વિજયરચકચંદ્રસરી છે | મુનિ શ્રી દશનવિજયજી મ. સા. શ્વરજી મ.સા. આદિ ઠાણું શાસ્ત્રીનગર જેના
તથા મુનિ શ્રી ચંદ્રકીતિવિજયજી મ. સા., દેરાસર-ઉપાશ્રય, શાસ્ત્રીનગર, ભાવનગર
વિદ્યાનગરજેન દેરાસર-ઉપાશ્રય વિદ્યાનગર,
ભાવનગર > પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી વિજયચંદ્રસેનસૂરીશ્વરજી પૂ. મુનિ શ્રી નંદનપ્રવિજયજી મ. સા.
મ.સા. આદિ ઠાણા કૃષ્ણનગર જૈન દેરાસર- તથા પૂ. મુનિ શ્રી રત્ન ધ્વજવિજયજી મ.સા. ઉપાશ્રય = કૃષ્ણનગર, ભાવનગર
જૈન દેરાસર ક ઉપાશ્રય, વડવા, ભાવનગર
માનવતાની સુગંધ માણસની સંસ્કારિતાનું માપ તે નાનામાં નાના માજીસો સાથે કેવી રીતે વર્તે છે તેના પરથી કાઢી શકાય.
આપણાથી કોઈ પણ રીતે મોટા હોય તેમને માન આપવું એ આપણી ફરજ છે. એ આપણી સંસ્કૃતિ છે. પરંતુ માણસની સાચી ઓળખ તે જ્યારે તેનાથી નાના માણસો સાથે કેવી રીતે વર્તે છે તેના પરથી મળે છે.
આપણે કઈ સંસ્થા સાથે સંકળાયેલા હોઈએ અને તેના હોદ્દેદાર પણ હોઈએ. ત્યારે એ સંસ્થાના પ્યુન (પટાવાળા) વગેરેને સંસ્થાના કામ અંગે આપણી પાસે આવવાનું થાય, તેઓ આપણી આમન્યા જાળવે, એટલે આવીને ઊભા રહે. જે કાગળમાં, ચેકબુકમાં, રજીસ્ટર વગેરેમાં સહી લેવાની હોય તે આપણને ધરે, આપણે એ બધું જોઈએ, સહીઓ કરીએ ત્યાં સુધી માણસ ઊભો રહે ત્યારે આપણું ધ્યાન જવું જોઈએ અને તેમને વિવેથી બેસો કહેવું જોઈએ. તેમને આ કહીએ આવકાર પણ આપવો જોઈએ. અને પાણીનો ગ્લાસ પણ તેમને માટે મંગાવા જોઈએ. એ એમની ફરજ બજાવે છે તેના ભાગરૂપે આવે છે માટે તેની ઉપેક્ષા ન કરવી જોઈએ.
–ચંદુલાલ સેલારકા
For Private And Personal Use Only
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
સાભાર સ્વી કાર
> રત્નત્રયી ટ્રસ્ટ-મુંબઈ તરફથી " એ નાગણથી તે દૂર જ રહેજો
લેખકઃ આ. શ્રી રત્નસુંદરસૂરિજી મ. સા M પૂ. આ. શ્રી પ્રદ્યુમ્નસૂરિજી મ. સા. (શાસનસમ્રાટુ સમુદાય) તરફથી જ યશચંદ્રપ્રણીત રામતી-પ્રબંધ નાટકમ્ (ઇંગ્લીશ)
સંપાદિકા : ડો. નીલાજજના સુ. શાહ SI સાધ્વી શ્રી નયપ્રજ્ઞાશ્રીજી-ભાવનગર તરફથી
“શ્રી સિદ્ધહેમચંદ્ર શબ્દાનુશાસન : લઘુત્તિ-વિવરણ” ભાગ : ૮ વિવરણકાર : આચાર્ય શ્રી વિજયચંદ્રગુપ્તસૂરિજી મ. સા. 4 શ્રી જૈન છે. મૂ તપા. સંઘ-રાજકોટ તરફથી
શતકનામા પશ્વમા કર્મગ્રંથ નકલ-૨૫ સોજક : આ શ્રી વિજયચંદ્રગુપ્તસૂરિજી મ. સા. A શ્રી હિંમતલાલ અનોપચંદ મોતીવાળા-ભાવનગર તરફથી
શ્રી પુંડરિક ચરિત્ર' (ભાષાંતર સહિત) સંકલન : પૂ. પં. શ્રી ધર્મધ્વજવિજ્યજી ગણિ તથા
પદ્માવલી” ભાગ ૧-૨ (કપૂર દ્રજી કૃત) અધ્યાત્મ ગીરાજ શ્રી ચિદાનંદજી M રત્નત્રયી ટ્રસ્ટ-મુંબઈ તરફથી “પગદડી” તથા “અલવિરામ'
લેખક : આ. શ્રી વિજયરત્નસુંદરસૂરિજી મ. સા. M જ્ઞાનચંદજી-સેનગઢ તરફથી નીચે મુજબના ૯ પુસ્તક
૧. હિત શિક્ષા છત્રીશી તથા હિત ચિંતન ૨, વિદ્યા વિનય ઝરણું ૩. શ્રી બૃહદ વેગ વિધિ ૪, શ્રી તત્ત્વ વિચાર-સ્તવનાવલી ૫, શાસ્ત્રીય સૂતક વિચાર ૬. તીર્થકરોની પ્રશ્નત્રયી ૭. લઘુ પૂજા સંગ્રહ (હિન્દી) ૮. આચારપદેશ (પ્રત) નકલ-૨ આ. શ્રી વિજયનયપ્રભસૂરિજી મ. સા -મુંબઈ તરફથી “ પ્રવચન બિંદુ”
લેખક : યુવા મુનિ શ્રી જયપ્રભ વિજયજી મ. સા. % ૫ મુનિશ્રી કેલાસચંદ્રવિજયજી મ. સા.-મુંબઈ તરફથી “કમ પ્રકૃતિ” ભાવાનુવાદ
ભાગ-૨ ની નકલ-૨
For Private And Personal Use Only
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શોકાંજલિ છે. વિનયચ'દ કુંવરજીભાળા શ્રી વિનયચંદ કુંવરજીભાઈ સં', ૨ ૫૪ના અષાઢ સુદ ૧૫ ને ગુરુવાર તા. ૯-૭-૯૮ના રોજ હદયરોગના હુમલાને કારણે ૭૮ વર્ષની ઉંમરે ભાવનગર મુકામે સ્વર્ગવાસી થયેલ છે. તેઓશ્રી આ સભાના આજીવન સભ્ય હતા. તેઓશ્રી ખૂબ જ ધાર્મિકવૃત્તિવાળા અને આ સભા પ્રત્યે અત્યંત લાગણી ધરાવતા હતા. તેમના અવસાનથી તેમના કુટુંબ-પરિવાર ઉપર આવી પડેલ આ અસહ્ય દુઃખમાં આ સભા સમવેદના પ્રગટ કરે છે. સાથે સાથે સદૂગતના આત્માને પરમકૃપાળુ પરમાત્મા પરમ શાંતિ આપે તેવી પ્રાર્થના કરે છે.
- લિ. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા
ખારગેઇટ, ભાવનગર
શોકાંજલિ શાહ હીરાલાલ જમનાદાસ પાનવાળા-ગત તા. ૧૪-૭-૯૮ ને મંગળવારના રોજ ભાવનગર મુકામે સ્વર્ગવાસી થયેલ છે. તેઓશ્રી આ સભાના આજીવન સભ્ય હતા. તેમની ધમભાવના અનન્ય હતી. સભા પ્રત્યે પણ તેઓશ્રી અત્યંત લાગણી ધરાવતા હતા.
તેમના અવસાનથી તેમના કુટુંબ-પરિવાર ઉપર આવી પડેલ આ અસહ્ય દુઃખમાં આ સભા સમવેદના પ્રગટ કરે છે. સાથે સાથે સદ્ગતના આત્માને પરમકૃપાળુ પરમાત્મા પરમ શાંતિ આપે તેવી પ્રાર્થના કરે છે.
લિ. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા
- ખારગેઇટ, ભાવનગર
પર્વાધિરાજ પર્યુષણ પર્વ એ આરાધનાની ઉત્તમ માસમ છે. મહાપુરુષેએ કહ્યું છે કે ધમની આરાધના કરવા માટે પર્વાધિરાજ શ્રી પયુષણ પર્વ જે પ્રેરણા પ્રદાન કરે છે તે વર્ષના બાકીના દિવસોમાં બની શકે તેમ નથી. પયુષણના આઠ દિવસમાં પણ સંવત્સરિનો દિવસ એટલે ખમતખામણાને મહાન અવસર. ક્ષમા માગે અને ક્ષમા આપે. શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ (માસિક)ના પ્રકાશન કરતાં કે અન્ય કેઇ પ્રસંગોપાત વર્ષ દરમ્યાન જાણતા કે અજાણતા મન-વચન-કાયાથી કેઇનું દિલ દુ: ભાવ્યું હોય તે ખરા હૃદયથી ક્ષમાયાચના કરીએ. છીએ.
ન આત્માનદ સભા
-
જ
For Private And Personal Use Only
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir Shree Atmanand Prakash O OO Regd. No. GBV. 31 વેરથી વેર શમે નહિ જગમાં.... पुरः क्रोधस्य मा क्रुध्य स्वकार्य कुरु शान्तितः / शमाग्ने शाम्यति क्रोधी चित्ते चाप्यनुतप्यते // પ્રતિ, 4 કોની સામે કોઇ ન કર અને તારું” કામ શાંતિથી કર્યા કર, શાંતભાવની આગળ કેધી ઠ‘ડ પડી જાય છે અને એને પોતાના મનમાં પોતે કરેલા કે માટે પશ્ચાત્તાપ પણ થ સંભવે છે. Do not be angry before anger and continue your work quietly. An angry person subsides before forbearance and also likely repents in his mind for his having been angry. BOOK-POST શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ ઠે. શ્રી જૈન આત્માનંદ સભા ખારગેઇટ, ભાવનગર-૩૬૪ 001 From, હશે , ત’ત્રી : શ્રી પ્રમોદકાન્ત ખીમચંદ શાહ પ્રકાશક : શ્રી જૈન આત્માનદ સભા, ભાવનગર મુદ્રક : સાધના મુદ્રણાલય, દાણાપીઠ પાછળ, ભાવનગર For Private And Personal Use Only