________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
૭૨
ભિરાત 6665
આમ
કરે છે ? ”
www.kobatirth.org
—કુમારપાળ દેસાઇ
વાર વાર ક્ષમાની ભાત કેમ
ભગવાન મહાશીરને એમના પટ્ટશિષ્ય કહીએ છીએ ? એમને ક્ષમાશ્રમણ કહીએ ગણધર ગૌતમે પૂછ્યું. છીએ. દેરાસરમાં જઇએ છીએ ત્યારે ઇચ્છામિ ખમાસમણા કહીએ છીએ. જૈન ધર્માંનુ એક નામ અર્હત્ ધ છે. જૈન ધમ કહે છે કે ક્ષમામાં હૈ। તે સારી બહુ'તા-સારી યેાગ્યતા ગણાય. જે સુષુપ્ત હેાય તે જાગી ઉઠે, ઢ’કાયેલુ જ્ઞાન કે દૃશન ખૂલી જાય, અધી વિકૃતિ સમાપ્ત થઇ જાય.
ભગવાને જવાબ આપ્યો, “ ક્ષમા કરવાથી પહેલાં તે આહ્લાદને ભાવ જાગે
છે પછી
વિશેષ પ્રકારની પ્રસન્નતા જાગે છે”.
ગણધર ગૌતમે વળી પૂછ્યું, પ્રસન્નતાથી શુ' થાય?
24
આ
ભગવાન મહાવીરે કહ્યું, “ એનાથી બધા જીવા પ્રત્યે મૈત્રીભાવ થાય. આ મૈત્રીભાવથી ભાવવિશુદ્ધિ થાય અને ભાવવિશુદ્ધિ થતાં વ્યક્તિ નિર્ભય બને. આથીજ ક્ષમા સર્વોપરિ છે”.
સવત્સરીના મહામૂલા દિવસે ભવતારિણી ક્ષમાના વિચાર કરીએ તો જણાશે કે જૈન ધમ'માં શ્રમણને એવી આજ્ઞા કરવામાં આવી છે કે જયાં સુધી તું તારી ભૂલની ક્ષમા માગે નહિ ત્યાં સુધી ચૂંક પણ ગળાથી નીચે ઉતારવું ઢું. તમારા માગમાં વિના કારણે કાંટા બિછાવનાર તરફ સ્નેહ રાખવા એ ક્ષમાની અગ્નિપરીક્ષા છે.
વિશ્વમાં સત્ર જેનાથી હેત-પ્રીતના તારણુ ખંધાય એનું નામ ક્ષમા. અંતરના તાર અમી વરસાવે અને સ'સાર મનનેા મીત લાગે તેનું નામ ક્ષમાપના. તીર્થંકરને પણુ આપણે શુ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ શ્રી આત્માનંદ પ્રકાશ
બધા ધર્માં પાપની જિકર કરે છે. કેટલાક ધમ તેનુ ફળ ન મળે તે માટે ઇશ્વરની યાચના કરે છે કે ચમત્કારની સાધના કરે છે.
જ્યારે જૈનદર્શન તા કહે છે કે પાપનુ ફળ તા મળવાનું, માત્ર ત્યારે પાપનુ ફળ ન મળે
જ્યારે તમારા મનમાં ક્ષમા હેાય. ક્ષમાનું આવુ’ માહાત્મ્ય જૈન ધમે કહ્યું છે. પણ આ ક્ષમા માટે તૈયારી જોઇએ. પર્યુષણના આઠ દિવસ આવી તૈયારીના છે. જે પ્રતિક્રમણ કરે છે તેમાં પહેલી આવશ્યક ખાખત ક્ષમા છે.
For Private And Personal Use Only
ક્ષમા માટે સમતામાં આવવુ પડે અને તે માટે છે સામાયિક, સમય એટલે વર્તમાન તરફ જાગૃત રહેવુ.. ક્ષમામાં વમાન તરફની જાગૃતિ અપેક્ષિત છે, પછી આવે છે પ્રતિક્રમણ, આમાં માનવી પ્રાયશ્ચિત્ત કરે છે. માણસ જાણતા-અજાણતા, ક્ષક્ષુ-પ્રતિક્ષણ અતિક્રમણ કરે છે. નિયમને ભંગ કરે છે, ફરી નિયમમાં આવવા માટે પ્રતિક્રમણ્ કરીએ છીએ.