Book Title: Agam 29 Mool 02 Dasvaikalik Sutra Dasaveyaliyam Terapanth
Author(s): Tulsi Acharya, Mahapragna Acharya
Publisher: Jain Vishva Bharati
Catalog link: https://jainqq.org/explore/003581/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पढमं अभयणं धम्मपदं १, भमरचरिया-पदं २ १२४ दसवे आलिय गा० ५ बीयं अभयणं गा० ११ काम-पदं, १, चाई- पदं २, मणो-निग्गह-पदं ४ राईमई-पदं ६, निक्खेव पदं - ११ । २७ तइयं अभयणं गा० १५ ३०, ३१ उक्लेव पदं १, अणायार-पदं २, निगगंध-पदं ११ उउचरिया - पदं १२, निक्लेव - पदं १३ । चउत्थं अभयणं सू० २३ गा० २८ ३२-४० उक्लेव पदं सू० १, जीव-पदं सू० ४, महन्वय-पदं सू० ११, पुढवी-पदं सू० १८, आउ-पदं सू० १६, तेउ-पदं सू० २०, वाउ-पदं सू० २१, वणस्सई- पदं सू० २२, तस-पदं सू० २३, संजम पदं १, नाग-पदं १०, आरोह-पदं १४, निक्लेव पदं २६ ॥ २८२६ पंचम अभयणं ( उ० १ ) गा० १०० ४१-४६ उक्लेव-पदं १, गवेसणा-पदं - गमनं २ अनायतनं ६, गमणं १२, दिट्ठि-संजमो २३, मित भूमि २४, गवेसणा - पदं -- छड्डियं २७, दायगो २६, संहडं ३०, पुराकम्मं ३२, पच्छाकम्मं ३५, अट्ठ ३७, गुब्विणी ३६, दायगा ४०, संकियं ४४, उब्भिन्नं ४५, दाणट्ठ ६४, पुण्ण ४ वणिमट्ठ ५१, समणट्ठे ५३, गहणेसणा-पदं सत्तदोसा ५५, उम्मीसं ५७, निक्खितं ५६ संकमो ६५, मालोहड ६७, सचित्तं ७०, बहु- उज्झियं ७३, अपरिणतं ७६, अच्चबिलं ७७, परिभोगेसणा-पदं --- बहि-भोयणं- ८२, ठाण-भोयणं ८७, पडिक्कमणं ८८, आलोयणं ६०, विसग्गो ६२, भोयणं १५, निक्खेव पदं १०० । पंचमं अभयणं ( उ०.२ ) गा० ५० ५०-५४ उक्खेव-पदं १, पुणो-गमण-पदं २, समय-पदं ४, पाण-पदं ७, कहा-पदं ८, अवलंबण-पदं, वणीमग-पदं १०, अकष्प-पदं १४, समुयाण-पदं २५, अदीण-पदं २६, संथव-पदं २६, माया-पदं ३१, सुरा-पदं ३६, तेण-पदं ४६, निक्खेव पदं ५० । छट्ठ अभयणं गा० ६६ ५५-६० उक्लेव पद १, आयार- गोयर-पदं ४, अहिंसा-पदं ६, सच्च पदं १२, अतेणग-पदं १४, बंभचेरपदं १६, अपरिग्गह-पदं १८, एगभत्त-पदं २३, भोयण-पदं २४, पुढवी-पदं २७, आउ-पदं ३०, तेउ-पदं ३३, वाउ-पदं ३०, वर्णस्सइ-पदं ४१, तस-पई ४४, अकप-पद ४७, गिहि-भायण-पदं ५१, आसन्दी - पदं ५४, निसेज्जा-पदं ५७, सिगाण-पदं ६१, विभुसा-पदं ६५, निक्खेव पदं ६८ । सत्तमं अभयनं गा० ५७ ६१-६६ भासा-पदं १, संकिय-पदं ६, फरुव-भामा-पदं ११, ममत भासान्पर्व १५, नाम गोत-पदं १६, Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ १२५ जाइ पदं २१, सावज्ज-अणवज्ज-पदं ४० आएस पदं ४७, जहत्य-पदं ४८, आसंसा-पदं ५०, जहत्थ - पदं ५१, निक्खेव पदं ५४ । अट्टम अभयगं गा० ६३ ६७-७२ उक्खेव-पदं १, अहिंसा-पदं ३, सुहुम-पदं १३, पडिलेहण - पदं १७, परिद्वावणा-पदं १८, पइण्णचरिया - पदं १६, कसाय-पदं ३६, पइण्ण चरियापदं ४०, भासा- पद ४६, लयण-पदं ५१, इत्थी - पदं ५३, विसय-पदं ५८, सद्धा-पदं ६०, निक्खेव पदं ६१ । नवमं अज्झयणं ( उ० १ ) गा० १७ उक्खेव - पदं १, आसायणा-पदं २, आयरिय-पदं ११, निक्खेव - पदं १७ । ७३-७४ नवमं अज्झयणं ( उ० २ ) गा० २२ ७४-७६ दुम-पदं १, कटु-पदं ३, कोव पदं ४, विणियाविणिय-पदं ५, सिक्खापदं १२, निक्खेव पदं २२ । नवमं अभयणं ( 3० ३ ) गा० १५ ७७,७८ स- पुज्ज -पदं १, जवणट्टया-पदं ४, अपिच्छा-पदं ५, कंटय-पदं ६, अवत्तव्व-पदं, गुण-पदं १०, मारिह-पदं १३, निक्खेव पदं १५ । नवमं अभयणं ( उ० ४ ) सू० ७ गा० ७ ७८,७६ उक्खेव - पदं सू० १, विषय-पदं सू० ४, सुय-पदं सू० ५ तव पदं सू० ६, आयार-पदं सू० ७, निक्खेव पदं गा० ६ । वसमं अभयणं गा० २१ ८०-८२ उक्खेव-पदं १, अहिंसा-पदं २, संवर-पदं ५, धुव-जोगी- पदं ६, सम्मदिट्ठी-पदं ७, असन्निहिपदं ८, छंदणा-पदं ε, कहा- पदं १०, भयभेरव पदं ११, पडिमा पदं १२, बोसट्ट - चत्त- देह-पदं १३, परीसहजय-पदं १४, संजय - पदं १५, असंग - पदं १६, ठिअप्पा-पदं १७, समता- पद १८, मत्त-पदं १६, अज्जपय-पदं २०, निक्खेव पदं २१ । पढमा चूलिया गा० १८ ८३०८६ गयंकुस - पदं १, पच्छा-परिताव-पदं १, रतारत-पदं १०, धम्म-भट्ट- पदं १२, थिरीकरण-पदं १५, निक्खेव पदं १८ | बिइया चूलिया मा० १६ ८७,८६ उक्लेव - पदं १, पडिसोय-पदं २, चरिया-पदं ४, संपेक्खापदं १२, पडिसंहरण-पदं १४, पडिबुद्ध - पदं १५, अप्परक्खा - पदं १६ । Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेआलियं Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पढमं अज्झयणं दुमपुफिया १. धम्मो मंगलमुक्किट्ठे अहिंसा संजमो तवो । देवा वितं नमसंति जस्स धम्मे सया मणो ॥ २. जहा दुमस्स पुप्फेसु भमरो आवियइ' रसं । न य पुप्फं किलामेइ सो य पीणेइ अप्पयं । ३. एमेए समणा मुत्ता' जे लोए संति साहुणी' | विहंगमा व पुप्फेसु दाणभत्तेस रया ॥ ४. वयं च वित्ति लब्भामो अहागडे ५. महुकारसमा नाणापिडरया ४. मुक्का ( अचू ) । ५. साहवो (अ) । न य कोइ उवहम्मई । रीयंति" पुप्फेसु भमरा जहा ॥ १. मुक्कट्ठ (क, ग, घ, अच्) । २. मती (अचू ) । ३. आवियति (अचू, जिनू ) सर्वत्र 'इ' स्थाने 'ति' विद्यते । बुद्धा जे भवंति अणिस्सिया । दंता तेण वुच्चंति साहुणो" ॥ -त्ति बेमि ॥ ६. अहागडेहि (अच्) । ७. रीयंते (घ, जिचू) 1 फुप्फेहि ( अ, जिचू) | ८. ६. भमरो (ख) । १०. मघु० (अजू, जिच्) । ११. साहु ( क, ख, ग ) । २७ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ बो अज्झयणं सामण्णपुव्वयं १. 'कहं न कुज्जा" सामण्णं, जो कामे न निवारए । पए पए विसीयंतो, संकप्पस्स वसं गओ ॥ २. वत्थगंधमलंकारं इत्थीओ सयणाणि य । __अच्छंदा जे न भुंजंति, न से चाइ' त्ति वुच्चइ ॥ ३. जे य' कंते पिए भोए, लद्धे विपिट्रिकुव्वई। साहीणे चयइ भोए' से हु चाइ त्ति वुच्चइ ॥ ४. समाए' पेहाए परिव्वयंतो सिया मणो निस्सरई बहिद्धा । न सा महं नोवि अहं पि तोसे इच्चेव ताओ विणएज्ज राग ॥ ५. आयावयाही चय सोउमल्लं' कामे कमाही कमियं ख दुक्खं । 'छिदाहि दोसं विणएज्ज राग" एवं सुही होहिसि संपराए । ६. पक्वंदे जलियं जोइं 'धूमकेउं दुरासयं''। नेच्छंति वंतयं भोत्तु" कुले जाया अगंधणे ॥ १. कयाऽहं कुज्जा, कइऽहं कुज्जा, कहं स कुज्जा ६. समाय (अचूपा)। (अचूपा); कइऽहं कुज्जा (जिचू) ; ७. नीसरती (अचू) । कयाऽहं कुज्जा, कहं ण कुज्जा, कहं णु कुज्जा ८, वयाहि (अचू, जिचू)। (जिचूपा); कयाऽहं कुज्जा, कइऽहं कुज्जा, ६. सोगुमल्लं (क, ख, ग); सोगमल्ल (घ, जिचु, (हाटीपा)। हाटी)। २. चागि (अचू)। . १०. कमाहि (अ)। ३. उ (अचू)। ११. छिदाहि राग विणएहि दोसं (अचू) । ४. विप्पिट्ठि० (ख); विपिट्ठ० (ग); विप्पिट्ठ० १२. धूमकेतुं दुरासदं (अचू) । (अचू): १३. मुत्तं (ख); मुत्तुं (ग) : ५. भोगी (अचू)। Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ बी अज्झयणं (सामण्णपुब्वयं) जसोकामी" जो तं जीवियकारणा । ७. घिरत्थु 'ते वंतं इच्छसि आवेउं सेयं ते मरणं भवे ॥ ८. अहं ६. च भोयरायस्स' तं च सि अंधगवण्हिणो । मा 'कुले गंधणा" होमो संजम निहुओ चर ॥ जइ तं काहिसि भावं वायाइद्घो व्व हडो' जा जा दच्छसि नारिओ । अट्ठिअप्पा भविस्ससि ॥ १०. तीसे सो वयणं अंकुसेण जहा ११. एवं करेंति वियिति १. तेऽजसो० (अपा, जिचूपा) । २. भोग० (क, ख, ग, घ, जिचू, हाटी) 1 ३. कुलगंधिणो (जिपा) । ४. दिच्छसि ( क, ख ) । ५. हढो (क, अनू, जिचू) । सोच्चा संजयाए नागो धम्मे संबुद्धा' पंडिया भोगेसु जहा से सुभासि । संपडिवाइओ || पवियक्खणा । पुरिसोत्तमो ' ॥ -त्ति बेमि ॥ २६ ६. संपण्णा ( अचू, जिचू); संबुद्धा (अचूपा ) | ७. मोगेहि (अ) 1 ८. पुरिसुतमु ( ख, ग, घ ), पुरिसुत्तिमे ( अचू); पुरिसुत्तमो (जिचू) | Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तइयं अभयणं खुड्डियायारकहा १. संजमे सूट्रिअ पाणं विप्पमुक्काण ताइणं । तेसिमेयमणाइण्णं निग्गंथाण महेसिणं ।। २. उद्देसियं कोयगडं नियागमभिहडाणि' य । राइभत्ते सिणाणे य गंधमल्ले य वीयणे ।। ३. सन्निही गिहिमत्ते य रायपिडे किमिच्छए । संबाहणा' दंतपहोयणा य संपुच्छणा देहपलोयणा य ।। ४. अट्रावए य नालीय छत्तस्स य धारणाए। तेगिच्छं पाणहा' पाए समारंभं च जोइणो॥ ५. सेज्जायरपिंडं च 'आसंदी-पलियंकए । गिहतरनिसेज्जा य गायस्सुव्वट्टणाणि य॥ ६. गिहिणो वेयावडियं 'जा य आजीववित्तिया" । तत्तानिन्वुडभोइत्तं" आउरस्सरणाणि" य॥ ७. मूलए सिंगबेरे य उच्छखंडे अनिव्वुडे । कंदे मूले य सच्चित्ते फले बीए य आमए । १. णियागाऽभिहडाणी (अचूपा)। ८. आसपणं परिवज्जए (अचूपा, जिचूपा)। २. राय० (ग, जिचू)। ६. वत्तिया (ख, ग); जाइयाजीवव० (ग); ३. संवाधण (अचू)। जा य आजीविवि० (अचू)। ४. संपुच्छण (अचू); संपुच्छगो (अचूपा)। १०. तत्तनिवुडभोती त (मचू) ! ५ x (ग)। ११. आउरे सर० (अचू); आउरसर० (जिचूपा, ६. नालीए (ख); गालीया (मचू) । हाटीपा)। ७. पाधणा (अचू, जिचू); पाहमा (ख)। Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तइयं अज्झयणं (खुड्डियायारकहा) ८. सोवच्चले सिंधवे लोणे रोमालोणे य आमए । सामुद्दे पंसुखारे य कालालोणे य आमए । ६. घूवणेत्ति' वमणे य वत्यीकम्म विरेयणे । अंजणे दंतवणे य गायाभंगविभूसणे ।। १०. सव्वमेयमणाइण्णं निग्गंथाण महेसिणं । 'संजमम्मि य' जुत्ताणं लहुभूयविहारिणं" ॥ पंचासवपरिणाया तिगुत्ता छसु संजया । पंचनिग्गहणा धीरा' निग्गंथा उज्जुदंसिणो ॥ १२. आयावयंति गिम्हेसु' हेमंतेसु अवाउडा । वासासु पडिसंलीणा संजया सुसमाहिया ।। १३. परीसहरिऊदंता' धुयमोहा जिइंदिया । सव्वदुक्खप्पहीणट्ठा 'पक्कमंति महेसिणो" ।। १४. दुक्कराई करेत्ताणं दुस्सहाइं सहेत य । केइत्य देवलोएसु केई सिझति नीरया ॥ खवित्ता पुवकम्माई संजमेण तवेण य । सिद्धिमग्गमणुपत्ता ताइणो परिनिव्वुडा॥ –त्ति बेमि ॥ १५. १. समा० (ध, अचू, जिचू)। २. धूमणेत्ति (अचूपा)। ३. उ (अचू)। ४. संजमं अणुपालंता विहारिणो (जिचू) । ५. वीरा (अचू)। ६. गिम्हासु (अचू)। ७. रिवूदंता (अचू)। ८. अगस्त्यसिंहस्थविरेण अस्य पाठस्य स्थाने 'ते वदंति सिवं गति' अस्य चरणस्य व्याख्या कता । तदनन्तरं मतान्तरस्य उल्लेखः कृतः -केसिंचि 'सिवं गतिं वदंती' ति एतेग फलोवदरिसणोवसंहारेण परिसमसमिमम ज्झतणं, इति बेमि त्ति सद्दो जं पुष्वभणितं तेसि वृत्तिगतमिदमुक्कित्तणं सिलोकदुयं । केसिचि सूत्रम्, जेसि सूत्रं ते पढंति'सम्वदुःखपहीणट्ठा पक्कमति महेसिणो।' अगस्त्यसिंहस्थविरेण 'ते वदंति सिवं गति' अस्यैव चरणस्य व्याश्या पूर्वकृता, एतेन ज्ञायते तन्मतेन अव अध्ययनपरिसमाप्ति र्जाता॥ ६. परिनिव्वुड (क, ग, घ, हाटीपा); परिनि वुडे (ख); परिनिव्वुए (हाटी)। Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ चउत्थं अज्झयणं छज्जीवणिया १. सुयं मे आउसं ! तेणं" भगवया एवमक्खायं-इह खलु छज्जीवणिया नामज्झयणं समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया सुयक्खाया सुपण्णत्ता । सेयं मे अहिज्जिउं अज्झयणं धम्मपण्णत्ती ।। २. कयरा खलु सा छज्जीवणिया नामझयणं समजेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेइया सुयक्खाया सुपण्णत्ता ? सेयं मे अहिज्जिउं अज्झयणं धम्मपण्णत्ती ।। ३. इमा खल सा छज्जीवणिया नामज्झयणं समणेणं भगवया महावीरेणं कासवेणं पवेडया सयक्खाया सपण्णत्ता। सेयं मे अहिज्जिउं अज्झयणं धम्मण्णत्ती, तं जहा---पुढविकाइया आउकाइया तेउकाइया वाउकाइया वणस्सइकाइया तसकाइया । ४. पुढवी चित्तमंतमक्खाया' अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं ।। ५. आऊ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं ॥ ६. तेऊ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्य सत्थपरिणएणं ।। ७. वाऊ चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं ।। ८. वणस्सई चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्थ सत्थपरिणएणं, तं जहा--अग्गबीया मूलबीया पोरबीया खंधबीया बीयरुहा सम्मुच्छिमा तणलया वणस्सइकाइया सबीया' चित्तमंतमक्खाया अणेगजीवा पुढोसत्ता अन्नत्थ सत्थ परिणएणं । १. तेण (अचू); आवसंतेणं, आमुसंतेणं मक्खाया (अचूपा, हाटीपा); चित्तमत्ता (हाटीपा)। अक्खाया (जिचूपा)। २. वित्तमंता अक्खाया (जिचू); चित्तमत्त- ३. सबीया, वणस्सती (अचू) । ३२ Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३३ १० च उत्थं अज्झयणं (छज्जीवणिया) ६. से जे पुण इमे अणेगे बहवे तसा पाणा, तं जहा-अंडया पोयया जराउया रसया संसेइमा सम्मच्छिमा उब्भिया उववाइया । जेसि केसिचि' पाणाणां अभिक्कतं पडिक्कंतं संकुचियं पसारियं रुयं मंतं तसियं पलाइयं आगइ-गइविण्णाया-जे य कीडपयंगा जा य कुंथ-पिवीलिया 'सव्वे बेइंदिया सव्वे तेइंदिया सव्वे चरिदिया सब्वे पंचिदिया सव्वे तिरिक्खजोणिया सव्वे नेरइया सव्वे मणुया सव्वे देवा सव्वे पाणा" परमाहम्मिया' एसो खलु'छट्टो जीवनिकाओ तसकाओ त्ति पवच्चई। . 'इच्चेसि' छण्हं जीवनिकायाणं' नेव सयं दंड' 'समारंभेज्जा नेवन्नेहि दंडं समारंभावेज्जा दंड समारंभंते. वि अन्ने न समणुजाणेज्जा" जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं 'मणणं वायाए काएणं१५ न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्नं न समणुजाणामिातस्स भंते ! पडिक्कमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि । १. अतः पूर्व जिनदासचूणों एतावान् पाठो ५. परधम्मिता (अचूपा, जिचूपा) । विद्यते - तसा चित्तमंता अक्खाया अणेग- ६. x (अचू) । जीवा पूढो सत्ता अण्णत्य सत्थपरिणएणं । ७. इच्चे तेहिं (अचू, जिचू)। २. संसेयणा (जिचू)। ८. इच्चेतेसु छसु जीवनिकायेसु (अचूपा)। ३. केसि च (ख)। ६. डंडं (अचू, जिचू)। ४. सब्वे देवा सब्वे असुरा सब्वे णेरतिता सव्वे १०. समारभेजा. समारभावेज्जा ..समारभंते तिरिक्खजोणिता सव्वे मणुस्सा सव्वे (अचू) । पाणा (अचू); सम्वे नेरइया सव्वे तिरि- ११. समणुजाणामि (क, ख, ग)। क्खजोणिया सव्वे मणुया सव्वे देवा सब्वे १२. x (अचू) । पाणा (जिचू)। १३. अतोग्रे अगस्त्यसिंहस्थविरेण एकस्य अनिर्णीतस्य पाठस्य उल्लेखः कृतः, यथा-केति सूक्तं केति वित्तिवयणमिमं भणंति पुढविक्कातिए जीवे, ण सद्दहति जो जिणेहि पण्णते। अणभिगतपुण्ण-पावो, ण सो उट्ठावणा जोग्यो ॥१॥ एवं बाउक्कातिए०२ जाव तसकातिए०६ एस अणरुहो । अयं पुण अरुहो पुढविक्कातिए जीवे, सद्दहति जो जिणेहिं पण्णत्ते । _अभिगतपुण्ण-पावो, सो हु उट्ठावणे जोग्गो ॥७॥ एवं आउकातिए०८ जाव तसकातिए १२॥ जिनदासचूणों प्रस्तुतपाठः सूत्ररूपेणैव फलितो भवति, सीसो आह-जो एसो दंडनिक्खेवो एवं महव्वयारहणं तं कि सन्वेसि अविसे सियाणं महम्वयारहणं कीरति ? आयरिओ भणइ-जो इमाणि करणाणि सद्दहइ तस्स महब्वयाणि समारुहिज्जति । पुढविक्काइए जीवे, ण सद्दहइ जे जिणेहि पण्णत्ते। अणभिगतपुण्ण-पावो, ण सो उवट्ठावणा जोग्गो ॥१॥ एवं आउक्काइए जीवे०२ एवं जाव तसकाइए जीवे०६ एयारिसस्स पुण समारुभिज्जति, तं० पुढविक्काइए जीवे, सद्दहइ जो जिणेहिं पण्णत्ते । अभिगतपुण्ण-पावो, सो उवट्ठावणा जोग्गी ॥७॥ एवं आउक्काइए जीवे०५ एवं जाव तसकाइए जीवे, सद्दहइ जो जिणेहिं पण्णते। अभिगतपुण्ण-पावो, सो उवट्ठावणा जोग्गो ॥१२॥ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३४ दसवेलियं पाणाइवायं ११. पढमे भंते ! महत्वए' पाणाइवायाओ वेरमणं सव्वं भंते ! पच्चक्खामि - से सुहुमं वा बायरं वा तसं वा थावरं वा नेव सयं पाणे अइवाएज्जा' नेवन्नेहि पाणे अइवायावज्जा' पाणे अइवायंते वि अन्ने न समणुजाणेज्जा' जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं 'मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते! पडिक्कमामि निदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि । पढमे भंते ! महत्वए 'उवट्टिओमि सव्वाओ" पाणाइत्रायाओ वेरमणं ॥ १२. अहावरे दोच्चे भंते ! महव्वए मुसावायाओ वेरमणं सव्वं भंते ! मुसावायं पच्चक्खामि - से कोहा वा लोहा वा मया वा हासां वा नेव सयं मुसं वएज्जा नेवन्नेहि मुसं वायवेज्जा मुसं वयंते वि अन्ने न समणुजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्नं न समजा णामि । तस्स भंते! पडिक्कमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि । दोच्चे भंते ! महव्वए उवट्टिओमि सव्वाओ मुसावायाओ वेरमणं ॥ १३. अहावरे तच्चे भंते ! महत्वए अदिन्नादाणाओ वेरमणं सव्वं भंते ! अदिन्नादाणं पच्चक्खामि - से 'गामे वा नगरे वा रणे वा" अप्पं वा बहुं वा अणुं वा थूलं वा चित्ततं वा अचित्तमंतं वा, नेव सयं अदिन्नं गेण्हेज्जा नेवन्नेहि अदिन्नं हावेज्जा अदिन्नं हंते व अन्नेन समणुजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए काएणं न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्नं न समणुजानामि । तस्स भंते ! पडिक्कमामि निदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि । तच्चे भंते ! महत्वए उवट्टिओमि सव्वाओ अदिन्नादाणाओ वेरमणं ॥ १४. अहावरे चउत्थे भंते ! महव्वए मेहुणाओ वेरमणं सव्वं भंते! मेहुणं पच्चक्खामि - १. महम्बए उर्वाट्ठियोमि (अचू ); ११-१५ सूत्रपर्यन्तं एष एव पाठो विद्यते । ४. अइवामि ( मनू ); एवं षोडशसूत्रपर्यन्तं प्रथमपुरुषस्य स्थाने उत्तमपुरुषस्य प्रयोगः । २. वातरं ( अ ) । ३. अतोग्रे अगस्त्यचूर्णी एकस्य अनिर्णीतपाठस्य उल्लेखः कृतोस्ति - 'केति सुत्तमिमं पदंति केति वृत्तिगतं विसेसिति, जहा - 'से तं पाणातिवाते चतुव्विहे, तं जहा - दव्वतो खेत्ततो कालतो भावतो । दव्वतो छसु जीवनिकाएसु, खेत्ततो सव्वलोगे, कालतो दिया वा राओ वा, भावतो रागेण वा दोसेण वा ।' सर्वेषु महाव्रतालापकेषु अनेनैव क्रमेण विमर्शनीयम् । ५. अइवायावेमि (अनू) ६. समणुजाणामि ( क, ख, ग, अच्) सर्वत्र ७. मणसा वयसा कायसा (अचू); ११ से २२ सूत्रपर्यन्तं एष एव पाठो दृश्यते । ८. ( अचू), ११ से १६ सूत्रपर्यन्तं एवमेव वर्तते । चूर्णिकृता निर्दिष्टमस्ति स्वयम् - केति 'उवद्वितोमि' त्ति अन्ते पढन्ति ( अचू ) । ६. × (अन्नू ) । Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ २१ चउस्यं अज्झयणं (छज्जीवणिया) से दिव्वं वा माणसं वा तिरिक्खजोणियं वा, नेव मयं मेहुणं सेवेज्जा नेवन्नेहि मेहणं सेवावेज्जा मेहणं सेवंते नि अन्ने न समणजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कमामि निदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि। चउत्थे भंते ! महन्वए उवढिओमि सव्वाओ मेहुणाओ वेरमणं ॥ १५. अहावरे पंचमे भंते ! महन्वए परिग्गहाओ वेरमणं सव्वं भंते ! परिग्गहं पच्च क्खामि- से 'गामे वा नगरे वा रण्णे वा" 'अप्पं वा बहु वा अणुं वा थूलं वा चित्तमंतं वा अचित्तमंतं वा", नेव सयं परिग्गहं परिगेण्हेज्जा नेवन्नेहि परिग्गहं परिगेण्हावेज्जा परिग्गहं परिगेण्हते वि अन्ने न समणुजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए काएणं न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि । पंचमे भंते ! महन्वए अवट्ठिओमि सव्वाओ परिग्गहाओ वेरमणं ।। १६. अहावरे छठे भंते ! वए' राईभोयणाओ वेरमणं सव्वं भंते ! राईभोयणं पच्च क्खामि-से असणं वा पाणं वा खाइमं वा साइमं वा नेव सयं राई भुंजेज्जा नेवन्नेहिं राइं भुंजावेज्जा राई भुंजते वि अन्ने न समजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए काएणं न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कमामि निंदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि । छठे भंते ! वए उवट्टिओमि सव्वाओ राईभोयणाओ वेरमणं ॥ १७. इच्चेयाई' पंच महन्वयाई राईभोयणवेरमणट्ठाइं अत्तहियट्ठयाए" उपसंपज्जित्ताणं विहरामि॥ १८. से भिक्खू वा भिक्खुणी वा संजयविरयपडिहयपच्चक्खायपावकम्मे दिया वा राओ वा 'एगो वा परिसागओ वा सुत्ते वा जागरमाणे वा–से पुढवि वा भित्ति वा सिलं दा लेल वा ससरक्खं वा कार्य ससरक्खं वा वत्थं हत्थेण वा पाएण वा 'कठेण वा किलिंचेण वा अंगुलियाए वा सलागाए वा सलागहत्थेण वा", न १. अरण्णे (अबू)। २. x (क, ख, ग, घ, जिचू, हाटी)। ३. ४ (अचू)। ४. वए उवट्ठितोमि (अचू)। ५. रातीभोयणं (अचू) सर्वत्र । ६. इच्चेइयाई (ख, ग, घ); इच्चेताणि (अचू)। ७. हियट्ठाए (घ, जिनू)। ८. सूत्ते वा जागरमाणे वा एगओ वा परिसा. गो वा (अचू) १९-२३ सूत्रपर्यन्तं एवमेव ज्ञेयम् । ९. लेलं (ख)। १०. अंगुलियाए वा सलागाए वा कटूण वा कलिंचेण वा (अचू); अंगुलियाए वा सलागाए वा सलागहत्थेण वा कट्रेण वा कलिचेण वा (जिचू)। Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेआलियं आलिहेज्जा न विलिहेज्जा न घट्टेज्जा न भिदेज्जा अन्नं न आलिहावेज्जा न विलिहा वेज्जा न घट्टावेज्जा न भिदावेज्जा अन्नं आलिहतं वा विलिहतं वा घट्टतं वा भिदतं वा न समणजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविह तिविहेणं मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेभि करतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कम मि निदामि गरिहामि अप्पाण वोसिरामि । १६. से भिक्खू वा भिक्खुणी वा संजयविरयपडियपच्चक्खायपावकम्मे दिया वा राओ वा एसओ वा परागओ वा सुत्ते वा जागरमाणे वा-से उदगं वा ओसं' वा हिमं वा महियं वा कर वा हरतणुगं वा सुद्धोदगं वा उदओल्लं वा कार्य उदओल्लं वात्ससिद्धिं वा कार्य ससिद्धिं वा वत्थं न आमुसेज्जा न 'संफुसेज्जा न आवीलेज्जा न पवीलेज्जा' न अक्खोडेज्जा न पक्खोडेज्जा न आयावेज्जा न पयावेज्जा अन्नं न आमुसावेज्जा न 'संफुसावेज्जा न आवीला वेज्जा न पवीला वेज्जा" न अक्खोडावेज्जा न पक्खोडावेज्जा न आयावेज्जा न पथावेज्जा अन्नं' आमुसंतं वा 'संफुसतं वा आवीतं वा पवीलत वा अक्खोडतं वा पक्खोडंत वा आयावंत वा पयावतं वा न समणजाणेज्ला जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारर्वेमि करंतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कम मि निदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि । २०. से भिक्खू वा भिक्खुणी वा संजयविश्यपडियपच्चक्खाय पावकम्मे दिया वा राओ वा गओ वा परिसागओ वा सुत्ते वा जागरमाणे वा - से 'अगणि वा" इंगालं वा मुम्मुरं वा अच्चि वा 'जालं वा अलायं वा सुद्धार्गाणि वा उक्कं वा", न उंजेज्जा 'न घट्टेज्जा न उज्जालेज्जा" न निव्वावेज्जा अन्नं न उंजावेज्जा 'न घट्टावेज्जा न उज्जालावेज्जा" न निव्वावेज्जा अन्नं उजंतं वा 'घट्टतं वा उज्जातं वा निव्वावतं वा न समणजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेम करतंपि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते! पडिक्कमामि निदामि रिहामि अप्पाणं वोसिरामि । २१. से भिक्खु वा भिक्खुणी वा संजयविरयपडिय१च्च क्खा यपावकम्मे दिया वा राओ १. तोस् (अ) | ७. अलातं वा जालं वा उक्कं वा सुद्धागणि वा (अ) | २. सम्मुसेज्जा ण आपीलेज्जा ण निप्पीलेज्जा (अच्) । ८. न घट्टेज्जा न भिदेज्जा न उज्जालेज्जा न पज्जालेज्जा (क, ख, ग, घ ) । ३. सम्भुसावेज्जा ण आपीला वेज्जा ण निप्पीलावेज्जा (अच्) | ४. अण्णपि ( अचू ) | ५. सम्मुस्तं वा आपीनंत ९. न घट्टावेज्जा न भिदावेज्जा न उज्जालावेज्ञा नपज्जाला वेज्जा (क, ख, ग, घ ) । १०. घट्टतं वा भिदतं वा उज्जातं वा पज्जालंत वा (क, ख, ग, घ ) ( अचू ) । ६. × (अच्) । वा निप्पीलंतं वा Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३७ चउत्थं अज्झयणं (छज्जीवणिया) वा एगओ वा परिसागओ वा सुत्ते वा जागरमाणे वा-से सिएण वा विहुयणेण' वा तालियंटेण' वा पत्तेण वा' साहाए वा साहाभंगेण वा पिहुणेण वा पिहुणहत्थेण वा चेलेण चेलकण्णेण वा हत्थेण वा मुहेण वा अप्पणो वा' काय बाहिरं वा वि पुग्गलं, न फुमेज्जा न वीएज्जा अन्नं न फुमावेज्जा न वीयावेज्जा अन्नं फुमंतं वा वीयंत वा न समणुजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्न न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कमामि निदामि गरिहामि अप्पाणं वोसिरामि। २२. से भिक्खू वा भिक्खुणी वा संजयविरयपडिहयपच्चक्खायपावकम्मे दिया वा राओ वा एगओ वा परिसागओ वा सुत्ते वा जागरमाणे वा-से बीएसु वा बीयपइट्ठिएसु वा रूढेसु वा रूढपइट्ठिएसु वा जाएसु वा जायपइट्ठिएसु वा हरिएसु वा हरियपइट्ठिएसु वा छिन्नेसु वा छिन्नपइट्ठिएसु वा सच्चित्तकोलपडिनिस्सिएसु वा, न गच्छेज्जा न चिट्ठज्जा न निसीएज्जा न तुयटेज्जा अन्नं न गच्छावेज्जा न चिट्ठावेज्जा न निसीयावेज्जा न तुयट्टावेज्जा अन्नं गच्छंतं वा चिट्ठतं वा निसीयंतं वा तुयस॒तं वा न समणुजाणेज्जा जावज्जीवाए तिविहं तिविहेणं मणेणं वायाए कारणं न करेमि न कारवेमि करतं पि अन्नं न समणुजाणामि । तस्स भंते ! पडिक्कमामि निदामि गरि हामि अप्पाणं वोसिरामि । २३. से भिक्खू वा भिक्खुणी वा संजयविरयपडिहयपच्चक्खायपावकम्मे दिया वा राओ वा एगओ वा परिसागओ वा सुत्ते वा जागरमाणे वा-से कीडं वा पयंगं वा कुं, वा पिवोलियं वा हत्थंसि वा पायंसि वा 'बाहुंसि वा ऊरुसि वा 'उदरंसि वा सीसंसि वा वत्थंसि वा पडिग्गहंसि वा' रयहरणंसि वा गोच्छगंसि वा उंडगंसि वा दंडगंसि वा पीढगंसि वा फलगंसि वा सेज्जंसि वा संथारगंसि वा अन्नय रंसि वा 'तहप्पगारे उबगरणजाए तओ संजयामेव पडिलेहिय-पडिलेहिय पमज्जिय-पमज्जिय एगंतमवणेज्जा नो णं संधायमावज्जेज्जा । १. अजयं चरमाणो" उ" पाणभूयाई५ हिंसई" । बंधई" पावयं कम्मं तं से होइ कडुयं फलं ।। १. विहुवर्णण (अचू)। उदरंसि वा पातंसि वा रयहरणंसि वा गोच्छ२. तालवेंटेण (अचू)। गंसि वा डंडगंसि वा कंबलंसि वा उंदुयंसि वा ३. वा पत्तभंगेण वा (क, ख, ग, घ)। पीढगंसि वा (अचू)। ४.५. ४ (अचू)। १२. तं संजतामेव एकते अवणेज्जा (अचू) । ६. बीयपइ8 सु (क, ख, ग, घ)। १३. ° माणस्स (अचू) सर्वत्र । ७. वा सच्चित्तेसु वा (क, ख, ग, घ) 1 १४. य (ख, ग) षष्ठ श्लोकपर्यन्तं एवमेव; ८. अहवा हत्थे सिता (अचू)। x (अचू) सर्वत्र । ६. वा कंबलंसि वा पायपुंछणंसि (क, ख, ग)। १५. ° भूताणि (अचू) सर्वत्र । १०. उदरंसि वा वत्थंसि वा रयहरणंसि वा (हाटी) १६. हिंसतो (अचू, जिचू) षष्ठ श्लोकपर्यन्तम् । ११. बाहसि वा उरंसि वा सीसंसि वा ऊरु सि वा १७. बज्झइ (अच) नवम श्लोकपर्यन्तम् । Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेवालियं २. अजयं चिट्ठमाणो उ पाणभूयाइं हिंसई । ___ बंधई पावयं कम्मं तं से होइ कडुयं फलं । ३. अजयं आसमाणो उ पाणभूयाइं हिंसई । ____ बंधई पावयं कम्मं तं से होइ कडयं फलं ॥ ४. अजयं सयमाणो' उ पाणभूयाई हिंसई । ___ बंधई पावयं कम्मं तं से होइ कडुयं फलं ॥ ५. अजयं भुंजमाणो उ पाणभूयाइं हिंसई । बंधई पाक्यं कम्मं तं से होइ कडुयं फलं ॥ ६. अजयं भासमाणो उ पाणभूयाई हिंसई । बंधई पावयं कम्मं तं से होइ कडुयं फलं ।। ७. कहं चरे ? कहं चिट्ठ ? कहमासे ? कहं सए' ? ___ कहं भुंजतो भासंतो पावं कम्मं न बंधई ?" ८. 'जयं चरे जयं चिट्ठ" जयमासे जयं सए । जयं भुंजतो भासंतो पावं कम्मं न बंधई ।। ६. सव्वभूयप्पभूयस्स सम्म भयाइ पासओ । पिहियासवस्स दंतस्स पावं कम्मं न बंधई ॥ १०. पढम" नाणं तओ दया एवं चिट्ठइ सव्वसंजए। अण्णाणी कि काही? किंवा नाहिइ छेय पावगं ? ११. सोच्चा जाणइ कल्लाणं सोच्चा जाणइ पावगं । उभयं पि जाणई सोच्चा जं छेयं तं समायरे ॥ १२. जो जीवे वि न याणाई' अजीवे वि न याणई । जीवाजीवे अयाणंतो कहं सो नाहिइ संजमं? १३. जो जीवे वि वियाणाइ" अजीवे वि वियाणई । जीवाजीवे वियाणतो सो हु नाहिइ संजमं ।। १४. जया 'जीवे अजीवे" य दो वि एए वियाणई । तया गई बहुविहं सव्वजीवाण जाणई । १५. जया गई बहुविहं सव्वजीवाण जाणई । तया पुण्णं च पावं च बंधं मोक्खं च" जाणई॥ १. सुतमाणस्स (अचू, जिचू)। ६. करिस्सति (अनू); काहिति (जिचू) । २. सुवे (अचू) अग्रेपि । ७. याणति (अचू)। ३. जतं मच्छे जतं चि? (सू० चू०, पृ० १७०)। ८. अज्जीवे (अचू)। ४. भूताणि (अचू)। ____६. कह (अचू)। ५. पढमं नाणं ततो दया, एवं चिति सब्वसंजते । १०. विताणति (अनू)। अण्णाणी कि काहिति ? किं वा पाहिनि छेय- ११. जीवमजीवे (क, ख, ग, घ)। पावगं ? (सू० चू०, पृ० १५६) १२. पि (अचू)। Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ चउत्थं अज्झयणं (छज्जीवणिया) १६. जया पुण्णं च पावं च बंघ मोक्खं च जाणई । तया निविदए' भोए जे दिव्वे जे य माणसे ।। १७. जया निविदए भोए जे दिव्वे जे य माणुसे । तया चयइ संजोगं सब्मितरबाहिरं ।। १५. जया चयइ संजोगं सब्भितरबाहिरं । तया मुंडे भवित्ताणं पव्वइए' अणगारियं । १६. जया मुंडे भवित्ताणं पव्वइए अणगारियं । तया संवरमुक्किट्ठ धम्म फासे अणुत्तरं ॥ २०. जया संवरमुक्किट्ठ धम्म फासे अणुत्तरं । तया धुणइ कम्मरयं अबोहिकलुसं कडं ॥ जया धुणइ कम्मरयं अबोहिकलुसं कडं । तया सव्वत्तग' नाणं दसणं चाभिगच्छई । जया सव्वत्तगं नाणं दसणं चाभिगच्छई । तया लोगमलोगं च 'जिणो जाणइ केवली" ॥ २३. जया लोगमलोगं च जिणो जाणइ केवली । तया जोगे निरु भित्ता सेलेसि पडिवज्जई ॥ २४. जया जोगे निरु भित्ता सेलेसि पडिवज्जई । तया कम्भ खवित्ताणं सिद्धि गच्छइ नीरओ॥ २५. जया कम्म खवित्ताणं सिद्धि गच्छइ नीरओ। तया लोग मत्थयत्यो सिद्धो हवइ सासओ। २६. सुहसायगस्स" समणस्स सायाउलगस्स निगामसाइस्स। : उच्छोलणापहोइस्स दुलहा सुग्गइ तारिसगस्स ॥ २७. तबोगुणपहाणस्स उज्जुमइ खंतिसंजमरयस्स । परीसहे. जिणंतस्स सुलहा" सुग्गइ तारिसगस्स ॥ (पच्छा वि ते पयाया खिप्पं गच्छंति अमरभवणाई । जेसि पिओ तवो संजमो य खंती य बंभचेरं च ॥") १. णिविंदति (अचू)। २. जहति (अचू, जिचू)। ३. पन्चए (ग); पव्वाति (अचू); प्रव्रजति (हाटी)। ४. फासइ (घ); पासे (अचूपा) । ५. सम्वत्थगं (जिचू) ६. दो वि एते वियाणइ (जिचू)। ७. सुहसीलगस्स (अचू); सुहसायगस्स (अचूपा)। ८. साताकुलगस्स (अचू)। ६. निकाम० (अचू); ° सायस्स (जिचू) । १०. सुलभिता (अचू)। ११. ४ (अचू, जिचू, हाटी) । Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Yo छज्जीवणियं सम्मद्दिट्ठी सया जए । दुलहं' लभित्तु सामण्णं कम्मुणा न विराहेज्जासि ॥ -त्ति बेमि ॥ २८. इच्चेयं १. दुल्लभं (अनूपा ) २. विराहेज्जा (अचू ); विराज्जासि ( अनूपा ) 1 दसवेलियं Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंचमं अज्झयणं पिंडेसणा : पढमोद्देसो १. संपत्ते भिक्खकालम्मि' असंभंतो अमुच्छिओ । __इमेण कमजोगेण भत्तपाणं गवेसए ।। २. से गामे वा नगरे वा गोयरग्गगओ मणी । चरे मंदमणु विवग्गो अव्वक्खित्तेण' चेयसा ।। ३. पुरओ' जगमायाएं पेहमाणो महिं चरे । वज्जतो बीयहरियाई पाणे य दगमट्टियं ।। ४. ओवायं विसम खाणु विज्जलं परिवज्जए । ___संकमेण न गच्छेज्जा विज्जमाणे परक्कमे ।। ५. पवडते व से तत्थ पक्खलंते' व संजए । हिंसेज्ज पाणभूयाई' तसे अदुव थावरे ॥ ६. तम्हा तेण न गच्छेज्जा संजए सुसमाहिए । सइ अन्नेण मग्गेण जयमेव परक्कमे ।। ७. इंगालं छारियं रासिं तुसरासि च गोमयं । 'सस रक्खेहिं पाएहि संजओ तं 'न अक्कमे ॥ १. भिक्खु (क, ग)। चलं कळं सिलं वा वि, इद्रालि वा वि संकमो । २. अवखित्तेण (अचू); अग्विक्खित्तेण (म)! ण तेण भिक्खू गच्छेज्जा, दिट्रो तत्थ असंजमो ।। ३. सव्वतो (अचूपा); सव्वत्तो (जिचूपा)। स्वीकृत वाचनायामयं श्लोक: ६५, ६६ ४. °मादाय (अचूपा) ! श्लोकयोराद्यस्य आद्यस्य चरणद्वयस्य ५. वज्जितो (अचू)। योगेन किञ्चित् परिवर्तनयुक्तो निष्पन्नो ६. पक्खुलते (अचू)। भवति । अगस्त्यसिंहस्थविरेण मिन्नवाचनाया ७. भूते य (अचू, जिचू)। उल्लेखः कृतोस्ति- अयं केसिंचि सिलोगो ८. अस्य श्लोकस्यानन्तरं अगस्त्यचूणों निम्न- उरि भणिहिति । प्रलोको विद्यते ६. ससरक्खेण पाएण (अचू) । १०. नऽइक्कमे (क, ख, ग, घ)। Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेवालि ८. न चरेज्ज वासे वासंते महियाए व पटतीए । महावाए व वायंते तिरिच्छसंपाइमेसु वा ॥ ६. न चरेज्ज वेससामंते बंभचेरवसाणुए । बंभयारिस्स दंतस्स होज्जा तत्थ विसोत्तिया ।। १०. अणायणे चरंतस्स संसग्गीए अभिक्खणं । होज्ज वयाणं पीला सामण्णम्मि य संसओ।। ११. तम्हा एय' वियाणित्ता दोसं दुग्गइवड्ढणं । वज्जए वेससामंतं मणी एगंतमस्सिए ।। १२. साणं सूइयं गावि दित्तं गोणं हयं गयं । संडिब्भं कलहं जुद्धं दूरओ परिवज्जए । १३. अणनए नावणए अप्पहिटठे अणाउले । इंदियाणि जहाभागं दमइत्ता मुणी चरे ॥ १४. दवदवस्स न गच्छेज्जा' भासमाणो य गोयरे । हसंतो नाभिगच्छेज्जा "कुलं उच्चावयं सया ॥ १५. आलोयं थिग्गलं दारं संधि दगभवणाणि य । ___ चरंतो न विणिज्झाए संकट्ठाणं विवज्जए । १६. रण्णो गिहवईणं च रहस्सारक्खियाण" य । संकिलेसकरं ठाणं दूरओ परिवज्जए । १७. पडिकुद्रकुलं न पविसे मामगं" परिवज्जए । अचियत्तकुलं"न पविसे चियत्तं पविसे कुलं ।। १८. साणीपावारपिहियं अप्पणा नावपंगरे" । कवाडं नो पणोल्लेज्जा 'ओग्गहंसि अजाइया"। १६. गोयरग्गपविट्ठो उ वच्चमुत्तं न घारए । ओगासं“ फासुयं नच्चा अणुण्ण विय" वोसिरे ॥ १. बंभचारि' (अचूपा); °वसाणुगे (अचू); १०. वि (अचू); व (हाटी)। वसाणए (हाटी)। ११. कुलमुच्चा (अचू)। २. अणाययणे (अचू)। १२. गहवतीणं (अचू)। ३. ग्गीय (जिनू)। १३. "याणि (ख)। ४. एवं (अचू)। १४. मामकं (अचू)। ५. सूर्य (क, ख, ग, घ); सूवियं (अचू, जिचू)। १५. अच्चियत्त (अचू) । ६. संडिभं (हाटी)। १६. ण अवंगुरे (अचू)। ७. भगाविले (बचू)। १७. आगाहं सिम जाइया (भचू)। ८. जहाभा (जिबू)। १८. ओवासं (अचू)। ६. बरेजा (अचू)। १६. अणुग्णाते तु (अचू); अणुण्णवित्तु (जिचू)। Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंचमं बज्झयणं (पिंडेसणा) २०. 'नीयदुवारं तमसं' कोट्टगं परिवज्जए । __ अचक्खुविसओ जत्य पाणा दुप्पडिलेहगा ।। २१. जत्थ पुप्फाइ बीयाई विप्पइण्णाई कोट्ठए । अहुणोवलितं उल्लं दळूणं परिवज्जए॥ २२. एलगं दारगं साणं वच्छगं वावि कोट्ठए । उल्लंधिया न पक्सेि विऊहित्ताण व संजए । २३. असंसत्तं पलोएज्जा नाइदूरावलोयए । उप्फुल्ल न विणिज्माए नियट्टेज्ज अयंपिरो' । २४. अइभूमि न गच्छेज्जा गोयरग्गगओ मुणी । कुलस्स भूमि जाणित्ता' मियं भूमि परक्कमे ।। २५. तत्थेव पडिलेहेज्जा भूमिभागं वियक्खणो । 'सिणाणस्स य" वच्चस्स संलोगं परिवज्जए । २६. दगमट्रियआयाण बीयाणि' हरियाणि य । परिवज्जतो चिट्ठज्जा सम्विदियसमाहिए। २७. तत्थ से चिट्ठमाणस्स आहरे पाणभोयणं । अकप्पियं न इच्छेज्जा' पडिगाहेज्ज कप्पियं ॥ २८. आहरती सिया तत्थ परिसाडेज्ज भोयणं । दंतियं पडियाइक्खे न मे कप्पड़ तारिसं । २६. सम्मद्दमाणी पाणागि बीयाणि हरियाणि य । __असंजमकरि" नच्चा तारिसं" परिवज्जए । ३०. साहटु निक्खिवित्ताणं सच्चित्तं घट्टियाण" य । तहेव समणटाए उदगं संपणोल्लिया ।। ३१. आगाहइत्ता" चलइत्ता आहरे पाणभोयणं । बेतियं पडियाइक्खे न मे कप्पई तारिसं ।। ३२. पुरेकम्मेण" हत्थेण दवीए भायणेण वा । देतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ।। १. णीयदुवार तमसं (अचू)। ८. समाहितो (अचू)। २. बच्छतं (अचू) । ६. गिण्हेज्जा (क, घ, हाटी); इच्छेज्ज (अचू)! ३. अयंपुरो (अचू)। १०. करी (अचू)। ४. गाऊण (अचू)। ११. तारिसिं (हाटी)। ५. आसिणाणस्स (अचू)। १२. घट्टिऊण (अचू); घट्टियाणी (क, ख, ग)। ६. रयाणे (क, ख, ग, घ, अचू)। १३. ओगा (जिचू, हाटी)। ७. बितियाणि (अचू)। १४. पुरेकम्मकतेण (अचू)। Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ४ दसवेआलियं ३३. एवं उदओल्ले ससिणिद्धे ससरक्खे मट्टिया उसे । हरियाले हिंगुलए मणोसिला अंजणे लोणे ॥ ३४. गेरुय वणिय सेडिय सोरट्ठिय पिट्ठ कुक्कुस कए य । उक्कट्ठमसंसठे संसठे चेव बोधव्वे ।। ३५. असंसद्रुण हत्थेण दव्वीए भायणेण वा । दिज्जमाणं न इच्छेज्जा पच्छाकम्म जहिं भवे ।। ३६. संसद्रुण हत्थेण दवीए भायणेण वा । दिज्जमाणं पडिच्छेज्जा जं तत्थेसणियं भवे ॥ ३७. दोण्हं तु भुंजमाणाणं एगो तत्थ निमंतए । दिज्जमाणं न इच्छेज्जा छंदं से पडिलेहए ।। ३८. दोण्हं तु भुजमाणाणं दोवि तत्थ निमंतए । दिज्जमाणं पडिच्छेज्जा जं तत्थेसणियं भवे ।। ३६. 'गविणीए उवन्नत्थं विविहं पाणभोयणं । भज्जमाणं' विवज्जेज्जा भत्तसेसं पडिच्छए ।। ४०. सिया य समणट्ठाए गुग्विणी कालमासिणी । उट्रिया वा निसीएज्जा निसन्ना वा पुट्टए ।। १. ३३,३४ एते द्वे अपि सङ्ग्रहगाथे स्तः चूर्णिद्वये प्रतीयन्ते एतेषां श्लोकानां सङ्क्षेपीकरणाय सप्तदशश्लोकाः व्याख्याताः सन्ति ... द्वे सङ्ग्रहगाथे विनिर्मिते । अर्वाचीनादर्भेषु एते १. उदउल्लेण हत्थेण, दव्वीए भायणेण वा। एवं प्रचलिते स्त: । हारिभद्रीयटीकायामपि एते बेतियं पडियाइक्खे, न मे कप्पति तारिस ।। एव व्याख्याते। २. ससिणिण हत्थेण .. ... २. गुग्विणीयमुवण्णत्थं (अचू)। ३. ससरक्खेण , ३. भुंजमाणं (क, ख, ग, घ)। ४. मट्टियागतेण ४. चूणिद्वयेपि ४०-४३ श्लोकानां स्थाने पट्बर५. ऊसगतेण णात्मकं श्लोकद्वयं विद्यते६. हरितालगतेण सिया य समणट्टाए, गुन्विणी कालमासिणी। ७. हिंगोलुयगतेण ,.... उद्रिता वा णिसीएज्जा, णिसण्णा वा पुणदए। ८. मणोसिलागतेण , देंतियं पडियाइक्खे ण मे कप्पति तारिस ॥ ९. अंजणगतेण थणमं पज्जेमाणी, दारगं वा कुमारियं । १०. लोणगतेण तं निक्खिवित्त रोयंतं, आहरे पाण-भोयणं । ११ गेरुयगतेण देंतियं पडियाइक्खे ण मे कप्पति तारिसं ।। १२. वणियगतेण अगस्त्यसिंहस्थविरेण 'थणगं पज्जेमाणी' .१३. सेडियगतेण अस्य श्लोकस्य ध्यास्थायां एवं स्पष्टीकृतम्-- १४. सोरट्ठियगतेण पूवभणितं सुत्तसिलोगर्ट वित्तीये अनूसरि१५. पिढगतेण ज्जति१६. कुक्कुसगतेण देतियं पडियाइवखे, ण में कप्पति तारिस । १७. उक्कुट्टगतेष अहवा दिवड्ढसिलोगो। Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंचमं अज्झयणं (पिडेसणा) ४१. तं भवे भत्तपाणं तु संजयाण अकप्पियं । देतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं । ४२. थणगं पिज्जेमाणी दारगं वा कुमारियं ।। तं निविखवित्त रोयं तं आहरे पाणभोयणं । ४३. तं भवे भत्तपाणं तु संजयाण अकप्पियं ।। देतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं । ४४. जं भवे भत्तपाणं तु कप्पाकप्पम्मि संकियं । दंतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ।। ४५. दगवारएण पिहियं नीसाए' पीढएण वा । लोढेण वा वि लेवेण सिलेसेण व केणई । ४६. तं च उभिदिया देज्जा 'समणद्वाए व दावए' । दंतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ।। ४७. असणं पाणगं वा वि खाइमं साइमं तहा । जं जाणेज्ज सुणेज्जा वा 'दाणट्ठा पगडं'' इमं ।। ४८. 'तं भवे" भत्तपाणं तु संजयाण अकप्पियं । देंतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ॥ ४६. असणं पाणगं वा वि खाइमं साइमं तहा । जं जाणेज्ज सुणेज्जा व! 'पुण्णट्ठा पगडं'५ इमं ॥ ५०. तं भवे भत्तपाणं तु संजयाण अकप्पियं । देतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ॥ ५१. असणं पाणगं वा वि खाइमं साइमं तहा । जं जाणेज्ज सुणेज्जा वा 'वणिमट्ठा पगडं'' इमं ।। ५२. तं भवे भत्तपाणं तु संजयाण अकप्पियं । देतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ।। ५३. असणं पाणगं वा वि खाइमं साइमं तहा। जं जाणेज्ज सुणेज्जा वा 'समणट्ठा पगडं' इमं ॥ ५४. तं भवे भत्तपाणं तू संजयाण अकप्पियं । देतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ॥ ५५. उद्देसियं कीयगडं पूईकम्मं च आहडं । अझोयर पामिच्चं मीसजायं च वज्जए॥ १. गिस्साए (जिचू)। २. तमगट्ठाए दायगे (अचू)। ३. दागट्ठप्पगडं (अचू, जिचू ) । ४. तारिस (क, अचू, हाटी); अयं श्लोको जिन- दासचूणौं नास्ति व्याख्यातः । ५. पुण्णट्ठपगडं (अचू, जिचू)। ६,८,१०. चणिद्वयपि नेते श्लोका व्याख्याताः । ७. वणिमट्टप्पगडं (अचू, जिच) । १. समणटुप्पगडं (अचू, जिचू)। Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेआलियं ४६ ..-.---..- . -. .... -- - --- ५६. उग्गमं से पुच्छज्जा कस्सट्ठा केण वा कडं' ? । सोच्चा निस्संकियं सुद्धं पडिगाहेज्ज संजए । ५७. असणं पाणगं वा वि खाइमं साइमं तहा । 'पुप्फेसु होज्ज उम्मीसं बीएसु हरिएसु वा ।। ५८. 'तं भवे" भत्तपाणं तु संजयाण अकप्पियं । दंतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं।। ५६. असणं पाणगं वा वि खाइमं साइमं तहा । उदगम्मि होज्ज निक्खित्तं उत्तिगपणगेस वा ।। ६०. 'तं भवे" भत्तपाणं तु संजयाण अकप्पियं । देंतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिस ।। ६१. असणं पाणगं वा वि खाइमं साइमं तहा । तेउम्मि' होज्ज निक्खित्तं तं च संघट्टिया दए । ६२. तं भवे भत्तपाणं तु संजयाण' अकप्पियं । देतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिस ।। ६३. एवं उस्सक्किया ओसक्किया उज्जालिया पज्जालिया निवाविया । उस्सिचिया निस्सिचिया ओवत्तिया ओयारिया दए । १. से य (जिचू)। असणं पाणगं वा वि, खादिम सादिम तहा। २. कयं (अचू)। अगणिम्मि होज्ज निक्खितं, तं च ओसक्किया ३. पुप्फेहिं होज्ज उम्मिस्सं बीएहि हरिएहि वा दए । (अ )। तं च उज्जालिया दए ४. तारिस (क, अच); अयं श्लोको जिनदासचणौं तं च विझविया , नास्ति ! तं च उस्सिचिया , ५. तारिसं (क, अचू); जिनदासचूर्णी 'बेतियं तं च उक्कठ्यिा पडियाइरखे न मे कप्पइ तारिस' चरणद्वयमेव तं च निस्सिचिया विद्यते। तं च ओवत्तिया । ६. अगणिम्मि (अच) । .......... तं च ओतारिया ७. अगस्त्यणी एष श्लोको नास्ति व्याख्यातः । जिनदासचूर्णेः पाठे सप्तपदान्येव दृश्यन्ते - ८. अगस्त्य चूणों उस्सक्कियादिपदानां स्वतन्याः १. उस्सिक्किया श्लोकाः वर्तन्ते, जिनदासचूर्णावपि । हारि- २. उज्जालिया भद्रीयटीकायां अर्वाचीनादर्शषु च एकव ३. णिवाविया सङ्ग्रहगाथा उपलभ्यते। अगस्त्यचूर्णे: पाठः ४. उस्सि चिया एवमस्ति ५. निस्सिचिया असणं पाणगं वावि, खादिम सादिमं तहा । ६. उवत्तिया अगणिम्मि होज्ज निक्खितं. तं च उस्सिक्किया ७. ओयारिया। दए । Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंचमं अज्झयणं (पिंडेसणा) ६४. तं भवे भत्तपाणं तू संजयाण अकप्पियं । देंतिय पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ॥ ६५. होज्ज' कट्ठ मिलं वा वि इट्टालं वा वि एगया । ठवियं संकमट्ठाए तं च होज्ज चलाचल ।। ६६. न तेण भिक्खू गच्छेज्जा दिट्ठो तत्थ असंजमो । गंभीरं झुसिरं चेव सव्वि दियसमाहिए ॥ ६७. निस्से णि फलग पीढं उस्सवित्ताणमारुहे । मंचं कोलं च पासायं समणट्ठाए ब दावए । ६८. दुरूहमाणी पवडेज्जा हत्थं पायं व लूसए । पुढविजीवे वि हिंसेज्जा जे य तन्नि स्सिया जगा ॥ ६६. एयारिसे महादोसे जाणिऊण महेसिणो । तम्हा' मालोहडं भिक्ख न पडिगेण्हंति संजया ॥ ७०. कंदं मूलं पलंबं वा आमं छिन्नं व सन्निरं । तुंबागं सिंगबेरं च आमगं परिवज्जए । ७१. तहेव सत्तुचुण्णाई कोल चुण्णाई आवणे । सक्कुलि फाणियं पूर्य' अन्नं वा वि तहाविहं । ७२. विक्कायमाणं पसढं 'रएण परिफासियं" । दंतियं पडियाइक्खे न मे कम्पइ तारिसं ।। ७३. बहु-अद्वियं पुग्गल अणिमिस वा बहु-कंटयं । अत्थियं तिदुयं बिल्लं उच्छुखंडं व* सिंबलि ॥ ७४. अप्पे सिया भोयणजाए बहु-उज्झिय-धम्मिए । देंतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिस ।। ७५. तहेवुच्चावयं पाणं अदुवा वारघोयणं । संसेइमं चाउलोदगं अहुणाधोयं' विवज्जए॥ १. ६५-६६ श्लोकानां स्थाने अगस्त्यचणों त्रयः पाठभेदटिप्पणम् । श्लोका विद्यन्ते, तेपि च पाठभेदान्विता सन्ति, २. पुढविकायं (जिच) । यथा-- ३. हंदि (हाटीपा)। गंभीरं झसिरं चेव, सविदियसमाहिते ।। णिस्सेणी फलगं पीढं, उस्सवेत्ताण आरुहे ॥ ५. रयेण परिधासियं (अच) । मंचं खीलं व पासायं, समणट्टाए दायगे । ६. अच्छियं (अचू)। दुरुहमाणे पवडेज्जा, हत्यं पायं विलूसए । ७. च (क, ख, घ, अचू) । पूढविक्कायं विहिसेज्जा, जे वा तण्णिस्सिया जगा ! ८. वालधोवणं (अचू)। तम्हा मालोहडं भिक्खं, ण पडिग्गाहेज्ज संजते ।। ६. अभिणवधोतं (अचू)। द्रष्टव्यं अस्यैव अध्ययनस्य षष्ठश्लोकस्य Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेमालियं ७६. जं जाणेज्ज चिराधोयं मईए दंसणेण' वा। 'पडिपुच्छिऊण सोच्चा वाजं च निस्संकियं भवे ।। ७१. अजीवं' परिणयं नच्चा पडिगाहेज्ज संजए । अह संकियं भवेज्जा आसाइत्ताण रोयए । ७८. थोवमासायणढाए हत्थगम्मि दलाहि मे । मा में अच्चंबिलं पूई नालं तण्ह विणित्तए'। ७६. तं च अचंबिलं पूई नालं तण्हं विणित्तए । देतियं . पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिस ।। ८०. तं च होज्ज अकामेणं विमणेण पडिच्छियं । तं अप्पणा न पिबे नो वि अन्नस्स दावए । ८१. एगतमवक्कमित्ता 'अचित्तं पडिलेहिया' । जयं परिवेज्जा परिट्टप्प' पडिक्कमे ।। ८२. सिया य गोयरग्गगओ इच्छेज्जा परिभोत्तुयं । कोढगं भित्तिमूलं वा पडिलेहित्ताण फासुयं । ८३. अणुण्णवेत्तु मेहावी पडिच्छन्नम्मि संवुडे । हत्थगं संपमज्जित्ता तत्थ भुंजेज्ज संजए । ८४. तत्थ से भंजमाणस्स अट्ठियं कंटओ सिया । तण-कट्ठ-सक्करं 'वा वि" अन्नं वा वि तहाविहं ।। ८५. तं उक्खि वित्तु न निक्खिवे आसएण न छड्डए । हत्थेण तं गहेऊणं एगंतमवक्कमे ॥ ८६. एगंतमवक्कमित्ता अचित्तं पडिलेहिया । जयं" परिवेज्जा परिठ्ठप्प पडिक्कमे ॥ ८७. सिया य भिक्खू इच्छेज्जा सेज्जमागम्म भोत्तुयं । सपिडपायमागम्म उंड्यं पडिलेहिया ॥ ८८. विणएण पविसित्ता सगासेर गुरुणो भुणी । इरियावहियमायाय" आगओ य पडिक्कमे ।। ८६. आभोएत्ताण नीसेसं अइयारं" जहक्कम । गमणागमणे चेव भत्तपाणे व संजए ।। १. दरिसणेण (जिचू)। ६. चापि (हाटी)। २. पडिपुच्छित्ताण सोच्चाण (अचू, जिचू)। १०. जयणाए (अचू) ३. अज्जीवं (अचू)। ११. उग्णयं (अचू)। ४. विणितए (अचू)। १२. सगासं (अचू)। ५. अप्पणा वि (अचू)। १३. रिया (अचू); °मायाए (ख)। ६. अच्चित्ते बहुफासुए (जिचू)। ७. पडि (हाटी)। १४. अइयारं च (क, ग, घ, हाटी) । ८. भोत्तयं (अचू, जिचू)। १५. य (क, ख, ग, घ, हाटी)। Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंचम अज्झयणं (पिंडेसणा) ६०. उज्जपण्णो अणुव्विग्गो अव्वक्खित्तेण चेयसा । ___ आलोए' गुरुसगासे जं जहा गहियं भवे ॥ ६१. न सम्ममालोइयं होज्जा पुटिव पच्छा व जं कडं । पुणो पडिक्कमे तस्स दोसट्टो चिंतए इमं ॥ ६२. अहो! 'जिणेहि असावज्जा' वित्ती साहूण देसिया । मोक्खसाहण हे उस्स साहुदेहस्स धारणा ।। ६३. नमोक्कारेण पारेता करेत्ता जिणसंथवं । सज्झायं पट्ठवेत्ताणं वीसमेज्ज' खणं मुणी ॥ १४. वीसमंतो' इमं चिते 'हियमझें लाभमट्टिओ' । जइ मे अणुग्गहं कुज्जा साहू होज्जामि तारिओ ।। १५. साहवो तो चियत्तेणं निमंतेज्ज जहक्क । जइ तत्थ के इ" इच्छेज्जा तेहि सद्धि तु भुजए । ६६. अह कोई न इच्छेज्जा तओ भंजेज्ज एक्कओ। आलोए' भायणं साहू जयं अपरिसाडय।। ६७. तित्तगं व कडुयं व कसायं अंबिलं व महुरं लवणं वा । एय लद्धमन्नट्ठ-पउत्तं महु-घयं व भुजेज्ज संजए॥ १८. अरसं विरसं वा वि सूइयं" वा असूइयं । उल्लं वा जइ वा सुक्कं मंथु -कुम्मास-भोयणं । ६६. उप्पण्णं नाइहो लेज्जा अप्पं पि" बहु फासुयं । मुहालद्धं मुहाजीवी भुंजेज्जा दोसवज्जियं ।। १००. दुल्लहा उप मुहादाई मुहाजीवी वि दुल्लहा । महादाई मुहाजीवी दो वि गच्छंति सोग्गइं॥ —ति बेमि ॥ १. आलोएज्ज (अचू)। २. जिणेहऽसावज्जा (जिचू) । ३. विस्समेज्जा (अचू)। ४. विस्समतो (अचू)। ५. हिय मत्थं लाभमथिओ (अचू)। ६. जदि (अचू)। ७. कोइ (जिचू)। ८. केति (अचू)। ६. आलोग (अबू, जिचू)। १०. साडियं (क, ख, ग, घ, जिचू)। ११. x (ग, घ)। १२. लद्ध अण्ण? (अचू)। १३. सूचितं (अचू, जिचू)। १४. वा (क, ख, ग, घ, हाटी)। Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५० १. मायाइ ( ख ) : ( अनूपा ) । २. उज्झए (हाटी) । ३. य (क, ख, ग, अच्) । ४. चट्ठे (अचू ) । ५. 'बुत्तेण (अचू); पुग्वभणिएणं (जिच्) । ६. कालेणेव (अचू) । ७. चरसी (जिचू) 1 ८. भिक्खो (अचू ) । ६. गरहसि (अचू ) 1 १०. चरं (अपा) । बीओ उद्देस १०१. पडिग्गहं संलिहित्ताणं लेव-मायाए' न अयावयट्ठा १०३. तओ दुगंधं वा सुगंधं वा सव्वं भुंजे न १०२. सेज्जा निसीहियाए समावन्नो व भोच्चाणं जइ तेणं कारणमुष्णन्ने भत्तपाणं विहिणा 'पुण्व - उत्तेण " १०४. कालेण निक्खमे भिक्खु गए । अकालं च विवज्जेत्ता १०५. अकाले चरसि भिक्खू' अप्पाणं च किलामेसि १०६. सइ काले चरे" भिक्खू इमेणं उत्तरेण य ॥३॥ 'कालेण य" पडिक्कमे । काले कालं समायरे ॥ ४ ॥ कालं न पडिलेहसि । सन्निवेसं च गरिहसि ॥५॥ कुज्जा पुरिसकारिय" । अलाभो त्ति न सोएज्जा तवो त्ति अहियासए ||६|| १०७. तहेवुच्चावया पाणा भत्तट्ठाए समागया । त-उज्जयं न गच्छेज्जा जयमेव परक्कमे" ||७|| १०८. गोयरा-पविट्ठो उ" न निसीएज्ज" कत्थई । कहं च न पबंधेज्जा चिट्ठित्ताण व संजए ||८|| १०६. असा फलिहं दारं कवाडं वा वि संजए । अवलंबिया न चिट्ठेज्जा गोयरग्गगओ ११०. समणं" माहणं वा वि उवसंक मंत भत्तट्ठा १११. तं अइक्कमित्तु न पविसे एinnaraमित्ता मुणी ॥६॥ मायाय (ग); मादाय संजए । छड्डुए ' ॥१॥ गोयरे । संथरे ॥२॥ किविणं वा पाणट्ठाए व न चिट्ठे चक्खु -गोयरे । तत्थ चिट्ठेज्ज संजए ॥ ११ ॥ वणीमगं । दसवेआलियं ११. गार ( अ ) | १२. तो उज्जुयं ( अचू ) 1 १३. पडिक्कमे ( अचू ) | संजय ॥ १० ॥ १४. य ( ग ) । १५. णिसिएज्ज ( अचू ) । १६. वा (अचू) । १७. ११०, १११ श्लोकयोः स्थाने चूणिद्वये एक एव श्लोको विद्यते समणं माहणं वावि, किवणं वा वणीमगं । समतिक्कम ण पविसे, ण चिट्ठे चक्खुफासओ || Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंचमं अज्झयणं (पिडेसणा) अप्पत्तियं सिया होज्जा ११३. पडिसेहिए व दिन्ने' वा उवसंक मेज्ज भत्तट्ठा ११४. उप्पलं' पउमं वा वि अन्नं वा पुप्फ सच्चितं ११२. वणीमगस्स वा तस्स दायगस्सुभयस्स वा | लहुत्तं पवयणस्स वा ॥ १२ ॥ तओ तम्मि नियत्तिए । पाणट्ठाए व संजए ॥१३॥ कुमुयं वा मगदंतियं । तं च संलुंचिया दए ||१४|| अकप्पियं । संजयाण न मे कप्पइ तारिसं ॥ १५॥ ११५. 'तं भवे" भत्तपाणं तु देतियं पडियाइक्खे ११६. उप्पलं" पउमं वा वि कुमुयं वा मगदंतियं । अन्नं वा पुप्फ सच्चित्तं तं च सम्मदिया दए ॥ १६ ॥ अकप्पियं । ११७. तं भवे भत्तपाणं तु संजयाण देतियं पडियाइक्ख न मे कप्पइ तारिसं ॥ १७ ॥ ॥ ११८. सायं वा विरालियं कुमुदुप्पलनालिय 1 मुणालयं मासवनालियं 'उच्छुखंडं अनिव्वुडं" ॥१८॥ ११६ तरुणमं वा पवालं रुक्खस्स तणगस्स वा । अन्नरस वा वि हरियस्स" आमगं परिवज्जए || १६ ॥ १२०. तरुणियं व छिवाडि 'आमियं भज्जियं सइं" । देतियं पडियाइक्खे न मे कप्पइ तारिसं ॥२०॥ १. लहुयत्तं (घ ) । प्रयोगा उवलब्भंति । यथा २. दिण्णं ( अ ) । दश धर्म न जानंति धृतराष्ट्र ! निबोधनात् । ३. जिनदासचूर्णी अयं श्लोकः षट्चरणात्मको मत्तः प्रमत्त उन्मत्तो, भ्रान्तः क्रुद्धः पिपासितः । त्वरमाणश्च भीरुश्च, चोरः कामी च ते दशः ॥ १॥ ४. तारिस (हाटी) । लभ्यते ५. चूणिद्वयेपि असो श्लोकः षट्चरणात्मको विद्यते- उप्पलं परमं वावि, कुमुदं वा मगदंतियं । अण्णं वा पुप्फ सचितं तं च संलुचियादए || देतियं पडियाइक्खे, ण मे कप्पति तारिसं । अगस्त्यसिहस्थविरेण बसौ पाठान्तररूपेण उद्घृत : एतस्स सिलोगस्स प्रागेणं पच्छद्धं पतिदेतियं पडियाइवखे । तं किं ? संजताणं अकपियं पुणो ण मे कप्पति एरिसमिति पुणरुत्तं तप्परिहरणत्थं पच्छिमद्वेणेव समाणसंबंधमतीताणंत रसिलोग संबंधतं समार्णेति, तहा य दिवड्ढसिलोगो भवति, लोगे य मुग्गाहिपत्यपडिस माणणेण दिवड्ढ सिलोइया ५१ उप्पलं परमं वा वि, कुमुदं वा मगदंतियं अण्णं वा पुप्फ सच्चित्तं तं च सम्मद्दिया दए । देतियं पडियाइक्ले, ण मे कप्पति तारिसं 11 ६. कुमुयं उप्प (क, ख, ग, घ ) । ७. उच्छुगंडमणि ( अ ) । ८. तहेव तरुणगं पवालं, रुक्खस्स वा तणस्स वा । हरितस्स वा वि अण्णस्स (अचू ) । ६. आमिगं सतिभज्जितं ( अचू, जिचू ) | Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५२ कोलमणु सिन्न' वेलुयं तिलपपडगं नीमं' आमगं १२१. तहा परिवज्जए ||२१|| तत्तनिव्वुडं । परिवज्जए ||२२|| मूलगत्तियं' । न पत्थए ||२३|| फलमणि बीयमंथूणि जाणिया । पियालं च आमगं परिवज्जए ||२४|| चरे भिक्खू कुलं उच्चावयं सया । कुलमइक्कम्म ऊसद नाभिधारए ||२५|| वित्तिमेसेज्जा न विसीएज्ज पंडिए । अमुच्छिओ भोयणम्मि मायणे एसणारए ||२६|| विविहं खाइमसाइमं । इच्छा देज्ज परो न वा ॥२७॥ भत्तपाणं व संजए । पच्चक्खे वि य दीसओ ||२८|| डहरं वा महल्लगं । नो य णं फरुसं वए ||२६|| वंदिओ न समुक्कसे । सामण्णमणुचिट्ठई ॥ ३० ॥ विग्रहई | १२२. तहेव चाउलं पिट्ठ वियडं वा तिलपिट्ठ पूइ पिन्नागं आमगं माउलिगं च मूलगं असत्यपरिणयं" मणसा वि १२३. कविट्ठ 'आमं १२४. तहेव बिहेलगं १२५ समुयाणं नीयं १२६. अदीणो १. अस्विन्नं (हाटी) २. नीवं (अचू ) ! ३. मूलकत्तियं ( अचू ); मूलवत्तियं (घ, हाटी) : ४. आमगमसत्थ' (अचू, जिचू) । ५. उस्सडं ( अचू ); उस्सियं ( अचूपा) । ६. मातणो ( अचू ) १ ७. वंदमाणं (क, ख, ग, घ, अचू, जिचू, हाटी); कासवनालियं । लोभेण दट्ठूणं १२७. बहु परधरे अत्थि न तत्थ पंडिओ कुप्पे १२८. सयणासण वत्थं वा अदेतस्स न कुप्पेज्जा १२. इत्थियं पुरिसं वा वि वंदमाणो न जाएज्जा १३०. जे न वंदे न से कुप्पे एवमन्ने समाणस १३१. सिया एगइओ लधुं' मा मेयं दाइयं संतं १३२. अत्तट्ठगुरुओ" लुद्धो सयमाय ॥३१॥ पकुव्वई" । बहु पावं दुत्तोसओ य ' से होइ "* निव्वाणं च न गच्छई ॥३२॥ १३३. सिया एगइओ लधुं विविहं पाणभोयणं । भद्दगं भद्दगं भोच्चा विवण्णं १३४. जाणंतु ता इमे " समणा संतुट्ठो सेवई आययट्ठी लहवित्ती विरसमाहरे ॥ ३३ ॥ अयं मुणी | सुतोस ||३४|| पंतं दसवेआलिय वंदमाणी ( अनूपा, जिचूपा, हाटीपा) । ८. लद्धं ( ख ) । C. माइए (अचू, जिचू ) 1 १०. अट्ठा (जिचू ) । ११. नति (अचू) । १२. उति (अ) + १३. मए (अचू ) 1 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ पंचमं अज्झयणं (पिंडेसणा) १३५. पूर्वजही जसोकामी' बहु पवई पावं १३६. सुरं वा मेरगं वा वि सक्ख न पिबे भिक्खु १३७. पिया एगइओ तेणो न मे माणसम्माण कामए 1 मायासल्लं 'च कुब्बई" ||३५|| अन्नं वा मज्जगं रसं । जसं सारखम्पणो ॥ ३६॥ कोइ वियाई । निर्याड च मायमोसं च सययं च अत्तकम्मेहि नाराहेइ तारियो । 'तस्स पस्सह'' दोसाई १३८. वड्ढई सोंडिया तस्स अयसो य अनिव्वाणं' १३२. निच्चुव्विग्गो जहा तेणो तारिसी मरणंते वि १४०. आयरिए नाराहेइ समणे यावि गिहत्था विणं गरर्हति जेण जाणंति तारिस ||४०|| १४१. एवं तु अगुणप्पेही गुणाणं च विवज्जओ । तारिसी मरणंते वि नाराहेइ १४२. तवं कुव्वइ मेहावी 'पणीयं वज्जए रसं " । मज्जप्पमायविओ तवस्सी अइउक्कसो ||४२ ॥ १४३. तस्स पस्सह कल्लाणं अणेगसाहुपूइयं " संवरं ॥४१॥ I विउलं अत्यसंजुत्तं कित्तइस्सं सुणेह मे ॥ ४३ ॥ १४४. एवं तु गुणप्पेही" 'अगुणाणं च विवज्जओ ३ तारिसी मरणंते वि आराहेइ संवरं ॥ ४४ ॥ तारियो । तारिसं ॥४५॥ १४५. आयरिए आराहेइ समणे यावि गिहत्था वि णं पूयंति जेण जाणंति १४६. तवतेणे आयारभाव १४७. लद्धण १. पूयणट्ठा (क, ख, ग, घ, हाटी) । २. गामी (अचू ) । ३. पकुव्वइ ( ख ); विकुव्वइ (जिचू ) । ४. सक्खो (अच्) । ५. तस्स सुणसु ( जिचू ) । ६. अव्वाणी (अत्तू ) । ७. अप्पक० (अचू ) 1 ८. ण आराहेति (अचू ) । वि देवत्तं तत्था विसे न याणाइ य कुव्वइ सुणेह मे ।। ३७ । भिक्खुणो । वयतेणे रूवतेणे य जे नरे । असाहुया ||३८|| दुई संवरं ||३६|| देवकिब्बिसं ||४६ ॥ ववन्नो देवब्बिसे । किं मे किच्चा इम फलं ? ॥४७॥ ५३ ६. चूणिद्वयेपि एष श्लोको नास्ति व्याख्यातः १०. पणए वज्जए रसे ( अचू, जिचू) 1 ११. पूजयं (जिचू ) | १२. स गुण (हाटी); अगुण (जिचूपा ) | १३. अगुणाण विवज्जए ( अचू ); अगुणाऽण विवज्जए (क, अचूमा, जिचूपा) १४. वतितेणे ( अचू ) 1 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेबालिय १४८. तत्तो वि से चइत्ताणं लम्भिही' एलमूययं । नरयं तिरिक्खजोणि वा बोही जत्थ सुदुल्लहा ।।४।। १४६. एयं च दोसं दठ्ठणं नायपुत्तेण' भासियं । अणुमायं पि मेहावी मायामोसं' विवज्जए ॥४६।। १५०. सिक्खिऊण भिक्खेसणसोहि सजयाण बुद्धाण सगासे । तत्थ भिक्खू सुप्पणिहिदिए' तिव्वलज्ज गुणवं विहरेज्जासि ॥५०॥ --त्ति बेमि ॥ १. लब्मिहिति (अचू)। २. पात (अ)। ३. माता (अचू)। ४. °सोधी (अचू)। ५.हितिदिए (अधू)। Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ छट्ठमज्झयणं महायारकहा संजमे उज्जाणम्मि १. नाणदंसणसंपन्नं गणिमागमसंपन्न २. रायण रायमच्चाय माहणा पुच्छंति निहुअप्पाणो 'कहं भे" ३. तेसि सो निहुओ दंतो सव्वभू सिक्खाए सुसमा उत्तो आइक्खइ ४. हंदि धम्मत्थकामाणं निग्गंथाणं १. मत्ता ( अ ) । २. कधं तुमं (अचू ) 1 ३. हंदा (अनूपा ) । ४. हियं (अधू) | ५ ६. भाविस ( अ ) 1 ० ७. फुल्ला ( अ ); फुडा ( जि ) । ८. तत्थिमं पढमं ठाणं अहिंसा निउण' दिट्ठा णत्थेरिस (अबू ) तवे रयं । • समोसढं ॥ अदुव खत्तिया । आयारगोयरो ? आयारगोयरं भीमं सयलं ६. सड्डगवियत्ताणं च ५. 'नन्नत्थ एरिसं वृत्तं जं लोए विद्वाणभाइस' न भूयं न वाहिया अखंडफुडिया" कायव्वा तं सुणेह ७. दस अट्ठ य ठाणाई जाई तत्थ अन्नयरे ठाणे निग्गंथत्ताओ [वयछक्कं कायछक्कं पलियंक निसेज्जा य जे गुणा । जहा तहा ॥ बालोऽवरज्झई । भस्सई ॥ गिहिभायणं । सोहवज्ज' || ] देसियं । संजमो ॥ अकप्पो सिणाणं य t faraat || सुह मे | दुरहिट्टियं ॥ परमदुच्चरं । भविस्सई ॥ महावीरेण सव्वभूएस ८. कोष्ठकान्तवत्तिश्लोको निर्युतिगतो वर्तते । चूणिद्वये हारिभद्रीयटीकायां च असो निर्युक्तिश्लोकत्वेनैव व्याख्यातः, आदर्शेषु असो मूलपाठरूपेण प्रतिष्ठितोऽभूत् । ६. निउणा (क, ख, ग, घ, हाटी); निपुजा ( अचू ) 1 १० सत्रजीवेसु ( अचू, जिचू) । ५५ Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेलियं है. जावंति लोए पाणा तसा अदुव थावरा । ते जाणमजाणं वा न हणे णो वि' घायए। १०. 'सब्वे जीवा वि इच्छंति जीविडं न मरिज्जिउं । तम्हा पाणवह' घोरं निग्गंथा वज्जयंति ॥ ११. अप्पणट्ठा परट्ठा वा कोहा वा जइ वा भया । हिंसगं न मुसं बूया नो वि अन्नं वयावए ।। १२. मुसावाओ य लोम्म सन्चसाहूहि गरहिओ । अविस्सासो य भूयाण तम्हा मोसं विवज्जए ।। १३. चित्तमंतमनितं वा अप्प वा जइ वा बहु । दंतसोहणमेत्तं पि ओग्गहंसि अजाइया ।। १४. तं अप्पणा न गेण्हंति नो वि गेहावए परं । अन्नं वा गेण्हमाणं पि 'नाणुजाणंति संजया" ॥ १५. अबंभचरियं घोरं पमायं दुरहिट्टियं । नायरंति मुणी लोए भेयाययणवज्जिणो ॥ १६. मूलमेयमहम्मस्स महादोसस भुस्सयं तम्हा मेहुणसंसग्गि निग्गंथा वज्जयंति णं ।। १७. विडमुन्भेइमं लोणं तेल्ल सप्पि च फाणियं । न ते सन्निहिमिच्छति' नायपुत्तवओरया ॥ १८. 'लोभस्सेसो' अणुफापो' मन्ने अन्नयरामवि । जे सिया सन्निहोकामें गिही पव्वइए न से ॥ १६. जं पि वत्थं व पायं वा कंबलं पायपुंछणं । :तं पि संजमलज्जट्ठा धारंति परिहरंति य ।। २०. न सो परिग्गहो वुत्तो नायपुत्तेण ताइणा । मुच्छा परिंग्गहो वुत्तो इइ वुत्तं महेसिणा ।। १. व (क,ख,ग)। २. सव्वजीवा (ख, अचू)। ३. पाणिवह (क,ग,घ)। ४. नाणुजाणेज्ज संजते (अचू)। ५. सन्निहिं कुव्वंति (हाटी)। ६. व्यवहारभाष्यवृत्ती (५/११४) असौ श्लोको भिन्नवाचना गतो दृश्यते, व्यवहारमाष्यवृत्ति- कृता लिखितमिदम् यत् दशवकालिके उक्तमशनं पानं खादिम स्वादिमं तथा संचयं न कुर्यात् तथा च तद्ग्रन्थ:-- असणं पाणगं चेव, खाइमं साइमं तहा । जे भिक्खू सन्निहिं कुजा, गिही पब्वइए न से ।। ७. लोभस्सेसणुफासे (क,ख,घ); लोभस्सेसणफासे (ग); लोभस्सेसणुफासो (जिचू) । ८. सन्निधि कामयते (हाटी); कामी (जिचू)। Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ छटुमणं ( महायार कहा ) बुद्धा संरक्खणपरिग्गहे' 1 ममाइयं ॥ वण्णियं । भोयणं ॥ तसा अदुव थावरा । कहमेसणियं चरे ? पाणा निवडिया' महि | राओ तत्थ कहं चरे ? नायपुत्तेण भासियं । सव्वाहारं न भुंजंति निग्गंथा राइभोयणं ।। २६. पुढविकायं न हिसंति मणसा वयसा कायसा । करणजोएण संजया सुसमाहिया || तिविहेण २७. पुढविकाय विहिंसंतो हिंसई उ तयस्सिए । तसे य विविहे पाणे चक्खुसे य अचक्खुसे || २८. तम्हा एवं वियाणित्ता दोस दुग्गइवड्ढणं । पुढविकासमारंभ जावज्जीवाए वज्जए । २१. सव्वत्थवहिणा afa अप्पणो वि देहम्मि नायरंति २२. अहो निच्च तवोकम्मं सव्वबुद्धेहि जाय लज्जासमा वित्ती एगभत्तं च २३. संति मे सुहुमा पाणा जाई' राओ अपासतो २४. उदउल्लं बीयसंत्तं दिया ताइं विवज्जेज्जा २५. एयं च दोसं दट्ठूणं २६. आउकायं न हिंसति मणसा वयसा कायसा । तिविहेण करणजोएण संजया सुसमाहिया || ३०. आउकार्य विहितो हिंसई उ तस्सिए । तसे य विविहे पाणे चक्खुसे य अचक्खुसे || ३१. तुम्हा एवं वियाणित्ता दोस दुग्गइवढणं । आउकायसमारंभ जावज्जीवाए वज्जए ॥ न इच्छंति पावगं तिक्खमन्नयरं सत्यं सव्वओ ३२. जायतेयं १. सारकखण" ( अबू ) 1 २. जाणि (अचू ) १ ३. सण्णिवयिया (अच) ४. दिवा ( अ ) 1 ३३. पाईणं पडिण वा वि उड् अहे दाहिणओ वा वि दहे ३४. भूयाण समाधाओ तं पईवपयावद्वा' ३५. तम्हा एवं वियाणित्ता तेजकायसमारंभ' जलइत्तए । वि दुरासयं ॥ अदिसानवि | उत्तरओ वि य ॥ होन संसओं ॥ संजया किंचि नारभे ॥ दोसं दुग्गइवड्ढणं । जावज्जीवाए वज्जए ॥ ५. मण्णतरा ( अ ) ६. या (हाटी) । ७. वियाबट्टा ( अ ) । म. अमणिका (क,घ) ५७ Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५८ समारंभ बुद्धा मन्नंति तारिसं । सावज्जबहुलं चेयं नेयं ताईहिं सेवियं ॥ पत्तेण साहाविह ३७. तालियंटेण वा । न ते वीइउमिच्छति 'वीयावेऊण वा परं ॥ ३८. जंपि वत्थं व पायं वा कंबलं पायपुंछणं । न ते वायमुईरंति जयं परिहरति य ॥ ३६. तम्हा एवं वियाणित्ता दोसं दुग्गइवड्ढणं । जावज्जीवाए वज्जए ॥ वाउकायसमारंभं न हिंसंति मणसा वयसा कायसा । करणजोएण संजया सुसमाहिया ॥ ३६. अनिलस्स ४०. वणस्सई तिविहेण विहितो हिंसई उ तयस्सिए । चक्खुसे य अक्से || दोसं दुग्गइवड्ढणं । जावज्जीवाए वज्जए || मणसा वयसा कायसा । सुसमाहिया || ४१. वणस्सई तसे य विविहे पाणे ४२. तम्हा एवं वियाणित्ता वणस्स समारंभ ४३. तसकार्य न हिंसंति तिविहेण करणजोएण संजया ४४. तसकार्य विहितो हिंसई तसे य विविहे पाणे चक्त्रुसे ४५. तम्हा एवं वियाणित्ता तसकायसमारंभ १. वण ( अ ) । २. नो वि वीयावए परं (क, हाटी) । ३. वाउ (ख, घ, जिचू) 8. of (arg) 1 ५. चत्तारि + अभोज्जाई - चत्तारि भोज्जाई । तयस्सिए । अच ुसे || दोसं दुग्गइवड्ढणं । जावज्जीवाए वज्जए || इसिणाहारमाईणि संजमं अणुपालए ॥ चउत्थं पायमेव य । पडिगाहेज्ज कप्पियं ॥ उ य ४६. जाई चत्तारिभोज्जाई ताइं तु विवज्जतो' ४७. पिंड सेज्जं च वत्थं च अकप्पियं न 'इच्छेज्जा ४८. जे नियागं ममायंति कीयमुद्देसियाहडं वहं ते समणुजाणति' ४६. तम्हा अणपाणाई' वज्जयंति ठियप्पाणो I इइ वृत्तं महेसिणा ॥ कीयमुद्दे सियाहड निग्गंथा धम्मजीविणो ॥ I ६. विवज्जेत्ता ( अ ) ७. इच्छति पडिग्गाहिति (अत्र ) । ८. अणुजाणति (अचू, हाटी) | "पाणाति (अच्) । ६. दसवेमालिय Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५६ छट्टमज्क्रयणं (महायारकहा) ५०. कंसेसु कंसपाएसु' कुंडमोएसु वा पुणो । भुजतो' असणपाणाई आयारा' परिभस्सइ॥ ५१. सीओदगसमारंभे मत्तधोयणछडुणे । जाई छन्नति' 'भूयाइं दिट्ठो तत्थ' असंजमो॥ ५२. पच्छाकम्म पुरेकम्म सिया तत्थ न कप्पई । एयमट्ठ' न भुजंति निग्गंथा गिहिभायणे ।। ५३. आसंदी-पलियंकेसु मंचमासालएसु वा । अणायरियमज्जाणं आसइत्तु सइत्तु वा ।। ५४. नासंदी-पलियंकेसु" न निसेज्जा न पीढए । निग्गंथापडिलेहाए" बुद्धवुत्तम हिट्ठगा ॥ ५५. 'गंभीरविजया एए'१२ पाणा दुप्पडिलेहगा । ___आसंदी-पलियंका" य एयम→ विवज्जिया ।। ५६. गोयरग्गपविट्ठस्स निसेज्जा जस्स कप्पई । इमेरिसमणायारं आवज्जइ अबोहियं ।। ५७. विवत्ती बंभचेरस्स पाणाणं अवहे" वहो । वणीमगपडिग्धाओ पडिकोहो" अगारिणं ।। ५८. अगुत्ती बंभचेरस्स इत्थीओ यावि संकणं । कुसोलवड्ढणं ठाणं दूरओ परिवज्जए । १. पातीसु (अचू)। ११. निग्गंथा+ अपडिलेहाएनिग्गंथापडिलेहाए। २. कोंडकोसेसु (अबूपा, जिचूपा) ! १२. गंभीर झुसिरा एते (सूत्रकृ० वृत्तिपत्र १८१) । ३. भुजति (अचू, जिचू)। १३. पलियंको (क,ग, हाटी); पलियंके (ख)। ४. आयारात् (अचू)। १४. च वहे (क. ख, ग, घ, हाटी) । सर्वेष्वपि ५. धोवर्ण (अचू, जिचू)। प्रयुक्तादर्शेषु 'पाणाणं च वहे वहो' इति पाठो ६. छिन्नति (क,ख,ग); छिप्पंदि (हाटी)। विद्यते । हारिभद्रीयवृत्तावपि एष एव व्याख्या७. भूताणि सो तत्थ दिट्ठो (अचू, जिचू); भूयाई तोस्ति 1 चूणिद्वयाधारेण मूलपाठः स्वीकृतः । सोत्थ दिट्ठो (हाटी)। निशीथभाष्यपि अस्य समर्थनं लभ्यते--- ८. पच्छे (अबू)। बंभस्स होतऽगुत्ती, पाणाणं पि य वहो भवे अवहे। ६. एतदहें (अचू)। चरगादिपरिघातो, गिहीण अचियत्तसंकादी ।। १०. अगत्यसिंहस्थविरेण अस्य श्लोकस्य विषये ४.४८ (पृ० ३३०) मतान्तरस्य उल्लेखः कृत:--- 'एस सिलोगो १५. पलिकोधो (अचू); पडिकोधो (अचूपा)। केसिचिणेव अस्थि' जिनदासमहत्तरेण अयं । १६. वा वि (क,ख,ग, जिचू)। श्लोक: पाठान्तररूपेण व्याख्याल: । Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . दसवेवालियं ५६. तिण्हमन्नय रागस्स निसेज्जा जस्स कप्पई । जराए अभिभूयस्स वाहियस्स तवस्सिणो ।। ६०. वाहिओ वा अरोगी' वा सिणाणं जो उ पत्थए' । वोक्कतो होइ आयारो जढो हवइ संजमो ।। ६१. संतिमे सुहुमा पाणा 'घसासु भिलुगासु य" । जो उ भिक्खू सिणायंतो वियडेणुप्पिलावए' ॥ ६२. तम्हा ते न सिणायंति सीएण उसिणेण वा । जावज्जीवं वयं घोरं असिणाणम हिट्ठगा' ॥ ६३. सिणाणं अदुवा' कक्कं लोद्धं पउमगाणि य । गायस्सुबट्टणट्ठाए नायरंति कयाइ वि ।। ६४. नगिणस्स' वा वि मुंडस्स दीहरोमनहसिणो" । मेहुणा उवसंतस्स किं विभूसाए कारियं ? ६५. विभूसावत्तियं भिक्खू कम्मं बंधइ चिक्कणं । संसारसायरे घोरे जेणं पडई" दुरुत्तरे ।। ६६. विभसावत्तियं चेयं बुद्धा मन्नति तारिसं । सावज्जबहुलं चेयं नेयं ताईहिं सेवियं ।। ६७. खवेंति अप्पाणममोहदंसिणो तवे रया संजम अज्जवे मुणे । धुणंति पाबाई पुरेकडाइं नवाइ पावाइं न ते करेंति ।। ६८. सओवसंता अममा अकिंचणा सविज्जविज्जाणुगया जसंसिणो । उउप्पसन्ने विमले व चंदिमा सिद्धि विमाणाइ उति" ताइणो । --त्ति बेमि ॥ १.तरातस्स (अचू)। ८. अधवा (अचू)। तिनमन्त्रय रागस्स, निसिज्जा जस्स कप्पई। ६. णिगिणस्स (अचू)। जराए अभिभूयस्स, वाहियस्स तवस्सिणो । णग्गणस्स य मुंडस्स य, दीहलोमणखस्स य । (वृह० भाष्य भा० २, पृष्ठ ३७८)। मेहुणादो विरत्तस्स, किं विभूसा करिस्सदि ? २. अरोगो (अनू)। (मूलाराधना, विजयोदया ४/३३३, पृ. ३. इच्छए (जिघू)। ४. घसाहि भिलुगाहि य (जिचू); घसीसु भिलु- १०. °णसिणो (अचू)। हासु य (अचू)। ११. भमति (अचू)। ५. य (ख)। १२. उडुप्प (अचू)। ६. "प्पलावए (हाटी)। १३. वयंति (क, ग); व जंति (अचू) । ७. "टुए (अचू)। Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ सत्तमज्झयणं वक्कसुद्ध १. च उण्हं खलु भासाणं परिसंखाय दोहं तु विषय सिक्खे २. जा य सच्चा अवत्तव्त्रा जा य' बुद्धेहिणाइण्णा' ३. असच्चमोसं सच्चं च समुप्पेहमसंदिद्धं १. विजयं ( अचू); विषयं ( अचूपा) । २. जा (अच्) । ३. बुद्धेहिं + अणाइष्णा = बुद्धेहिणाइण्णा । ४. समुप्पे हितसं० (बचू ); (जिचू ) | ५. च (ख) 1 ४. एवं च अट्टमन्नं वा स भासं सच्चमोसं पि ५. वितह पि तहामुत्ति तम्हा सो पुट्ठो पावेण ६. तम्हा गच्छामो वक्खामो अहं वा णं करिस्सामि ७. एवमाई उ जा भासा संपयाईयमट्ठे वा पण्णव । । दो न भासेज्ज सव्वसो ॥ सच्चामोसा य जा मुसा । न तं भासेज्ज पण्णवं ॥ अणवज्जमकवकसं गिरं भासेज्ज पण्णव || जं तु नामेइ सासयं । तं पि धीरो विवज्जइ ॥ जं गिरं भासए नरो । किं पुण जो मुसं व अनुगं वा णे भविस्सई । एसो वा णं करिस्साई || एसकालम्मि संकिया | तं पि धीरो विवज्जए || समुपेहिय असं ० ६. वि पि तहामुक्ति, जो तहा भासए नरो । सोविता पुट्ठो पावेणं, किं पुणं जो मुसं वए ? (बृह० भाष्यभाग २, पृ० २६० ) ७. स (अच्) । ८. पुणो (अ) 1 ६१ Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ६२ ८. अईयम्मिय कालम्मी जमट्ठे तु न जाणेज्जा I १०. अईयम्मि य कालम्मी निस्संकियं भवे जं तु, ११. तत्र फरुसा भासा 8. अईयम्मि य कालम्मी पच्चुप्पन्नमणागए संका भवे तंतु एवमेयं ति नो वए ॥ पच्चुप्पलमणागए I " एवमेयं ति निद्दिसे” ॥ गुरुभूओवघाइणी 1 जओ पावस आगमो ॥ पंडगं पंडगे त्ति वा । तेणं चोरे त्ति नो वए ॥ परो सच्चा विसा न वत्तव्वा १२. तत्र काणं काणे ति वाहियं वा वि रोगि त्ति १३. एएणन्ने ' वट्ठे आयारभावदोसण्णू १४. तहेव होले गोले त्ति दमए दुहए वा " वि १५. अज्जिए पज्जिए वा " वि पिउस्सिए भाइणेज्जत्ति १६. हले हले त्ति अन्ने त्ति होले गोले वसुले त्ति १७. नामधिज्जेण णं ब्रूया जहारिहमभि गिज्झ १. ८,६,१०. श्लोकानां स्थाने चूणिद्वये पाठभेद एवमस्ति - तहेवाणागतं अट्ठ, जं व ऽण्णऽणुवधारितं । संकित पडुपणं वा, एवमेयं ति णो वदे ॥ ८॥ सहेवाणागतं बट्ठ, जं होति उवधारितं । नीसंकितं पडुप्पण्णं थावथावाए जिद्दिसे || || ( अ ) । तं तहेव अईयंमि, कालंभिऽणवधारियं । जं चणं संकियं वा वि, एवमेयंति नो वए । ८। तहेवाऽणामयं अद्धं, जं होइ उवहारियं । निस्संकियं पडुप्पन्ने, एवमेयं ति निद्दिसे | (जिचू ) । २. पोवं योगं तु निहिते (हाटीपा ) | E पच्चुप्पन्नमणा गए एवमेयं ति नो वए ॥ वहम्मई । न तं भासेज्ज पण्णवं ॥ साणे वा वसुले त्तिय । नेवं भासेज्ज पण्णवं ॥ अम्मो माउस्सिय त्तिय । 'ए नत्तुणिए" त्ति य ॥ भट्टे सामिणि गोमिणि । इत्थियं नेवमालवे" ॥ इत्यीगोत्तेण वा पुणो । आलवेज्ज लवेज्ज वा ॥ ३. तहेव काणं काणेति, पंडगं पंडगेत्ति वा । वाहियं वा विरोगित्ति, तेणं चोरोत्ति नो वदे ॥ (सूत्र० चू० पृ० १४९ ) । दसवेवालियं ४. चोरो (अधू ) । ५. अयं श्लोको जिनदासचूणों नास्ति व्याख्यातः । ६. मट्ठेण (क, ख, ग, घ ) ७. दोसे ( अ ) | ८. या (हाटी) । 8. नेयं ( ख ) ; न तं (अचू, जिचू) । १०. या (अचू ) । ११. घूया तुणिय (जिचू) । १२. व आलवे ( अ ) 1 Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ३ सत्तमज्झयणं (वक्कसुद्धि) १८. अज्जए पज्जए वा वि बप्पो चुल्लपिउ त्ति य । ___ माउला भाइणेज्ज ति पुत्ते' नत्तुणिय ति य । १६. 'हे हो हले त्ति अन्ने त्ति भट्टा सामिय गोमिए । होल गोल वसुले ति" पुरिसं नेवमालवे ॥ २०. नामधेज्जेण णं बूया पुरिसगोत्तेण वा पुणो । जहारिहमभिगिझ आलवेज्ज लवेज्ज वा ॥ २१. पंचिदियाण पाणाणं एस इत्थी अयं पुमं । जाव णं न विजाणेज्जा ताव जाइ त्ति आलवे ।। २२. तहेव 'मणुस्सं पसु पक्खि' वा वि सरी सिव" । थूले पमेइले वज्झे पाइमे त्ति य नो वए। २३. परिवुड्ढे त्ति णं बूया बूया उवचिए त्ति य । संजाए पीणिए. वा वि महाकाए ति आलो ।। २४. तहेव गाओ दुझाओ दम्मा गोरहग ति य । वाहिमा रहजोग' त्ति नेवं भासेज्ज पग्णवं ।। २५. 'जुवं गवे"त्ति णं बूया घेणुं रसदय ति । रहस्से महल्लए' वा वि वए संवहणे त्ति या २६. तहेव गंतुमुज्जाणं पब्बयाणि वणाणि य । 'रुक्खा महल्ल पेहाए". नेवं भासेज्ज पण्णवं ॥ २७. अलं पासायखंभाणं तोरणाणं गिहाण य । फलिहग्गलनावाणं अल उदगदोणिणं ।। २८. पीढए चंगबेरे" य नंगले मइयं सिया । जंतलट्ठी व नाभी वा 'गंडिया व" अलं सिया ॥ २६. आसणं सयणं जाणं 'होज्जा वा" किचवस्सए"। भूओवघाइणि भासं नेवं भासेज्ज पण्णवं ।। १. पुत्ता (अचू)। ८. रसगवे (अचू)। २. हे भो हरे त्ति अण्ण ति, भट्रि सामिय ६. महव्वए (अचू, जिचू)। गोमिय ! होल गोल वसुल त्ति (अचू)। १०. रुक्खे महल्ले पेहाय (अचू)। ३. माणुसं पक्खिं पसु (जिथू)। ११. चंगबेरा (हाटी)। ४. सिरी' (अचू)। १२. णंगलं (अ)। ५. जिनदासचूणौं २३,२४ श्लोकयोविपर्ययो १३. दंडिया व (क, ख, म); गंडिगा वा (अचू) । १४. होज्जाऽलं (अचू)। ६. जोग (अचू)। १५. किंतुवस्सए (ख)। ७. जुगंगवे (अचू)। दृश्यते। Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेआलियं ३०. तहेव गंतुमुज्जाणं पव्वयाणि बणाणि य । रुक्खा महल्ल पेहाए एवं भासेज्ज पण्णवं ।। ३१. जाइमंता इमे रुक्खा दीहवट्टा' महालया । पयायसाला विडिमा' वए दरिसणि' त्ति य॥ ३२. तहा' फलाई पक्काइं पायखज्जाई नो वए । वेलोइयाई टालाई वेहिमाइ त्ति नो वा ॥ ३३. असंथडा इमे अंबा बहुनिवट्टिमा फला । __ वएज्ज बहुसंभूया भूयरूव त्ति वा पुणो ।। ३४. तहेवोसहीओ पक्काओ नीलियाओ छवो इय' । लाइमा भज्जिमाओ त्ति पिहुखज्ज त्ति ना वए। ३५. रूढा बहुसंभूया थिरा 'ऊसढा वि य" । गभियाओ" पसूयाओ ससाराओ" त्ति आलवे ॥ ३६. तहेव संखडि नच्चा 'किच्चं कज्जति नो वए । 'तेणगं वा वि वज्झे. त्ति सुतित्थ त्ति य आवगा"। ३७. संखडि संखडि बूया 'पणियट्ट त्ति'५ तेणगं । बहुसमाणि तित्थाणि आवगाणं वियागरे । ३८. तहा नईओ पुण्णाओ 'कायतिज्ज त्ति नो वए । नावाहिं तारिमाओ त्ति पाणिपेज्ज त्ति नो वए । ३६, बहुवाहडा अगाहा वहुसलिलुप्पिलोदगा । बहुवित्थडोदगा यावि एवं भासेज्ज पण्णवं ॥ १. दीहा वट्टा (अचू, जिचू)। २. पडिमा (ख) ३. दरिसणिय (अचू)। ४. तहा फलाणि पक्काणि, पायखज्जाणि णो वदे। वेलाइमाणि टालाणि, वेहिम वेति णो वदे । (अचू)। ५. पाइ° (जिचू)। ६. निव्वत्तिया (अचू); निब्बडिया (जिबू); 'बहुनिर्वत्तितफला:' (हाटी) । ७. °तिया (अचू)। ६. विरूढा (अचू, जिचू)। है. उस्सडा ति य (अचू); उस्सिया ति य (जिचू)। १०. गम्भिणाओ (अचू)। ११. संसाराओ (हाटी)। १२. ३६-३६ अस्य श्लोकचतुष्टयस्य स्थाने अगस्त्यसिंहचू णौं तहा नदीओ° बहुपाहडा तहेव संखडि संखडि संखडि एवं क्रमभेटो वर्तते । १३. करणियं (घ, हाटी); किच्चमेयं (जिनू)। १४. पणीतत्थं च वज्झो त्ति सुतित्थ त्ति य आपका (अचू)। १५. पणियढे त्ति (अ), पणियट्ठति (ख,ग,घ)। १६. काकपेज्ज त्ति (अचू); कायतेज्जति (अचूपा); कायपेज्जत्ति (जिचुपा)। Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (वक्कसुद्धि) ४०. तहेव सावजं जोगं परस्सट्टाए निद्रियं । __कीरमाणं ति वा नच्चा सावज्जं 'न लवे" मुणी ॥ ४१. सुकडे त्ति सुपक्के त्ति सुच्छिन्ने सुहहे मडे । सुनिट्ठिए सुलठे त्ति सावज्जं वज्जए' मुणी ॥ ४२. पयत्तपक्के त्ति व पक्कमालवे पयत्तछिन्न त्ति व छिन्नमालवे । पयत्तलट्ठ त्ति व कम्महेउयं 'पहारगाढ ति" व गाढमालवे ॥ ४३. सव्वुक्कसं परग्ध वा अउलं नथि एरिसं । अचक्कियमवत्तव्व" अचित २ चेव नो वए। ४४. सव्वमेयं वइस्सामि सव्वमयं ति नो वए । अणुवीइ सव्वं सव्वत्थ एवं भासेज्ज पण्णवं ॥ ४५. सुक्कीयं वा सुविक्कीयं अकेज्ज केज्जमेव वा । इमं गेह इमं मुंच पणियं नो वियागरे । ४६. अप्पग्धे वा महग्घे वा कए वा विक्कए वि"ना । पणियढे समुपन्ने अणवज्ज वियागरे । ४७. तहेवासंजयं धीरो आस एहि करेहि वा । सय चिट्ठ वयाहि ति नेवं भासेज्ज पण्णवं ॥ ४८. बहवे इमे असाहू लोए वुच्चंति साहुणो" । न लवे 'असाहु साहु त्ति साहु साहु त्ति' आलवे ।। ४६. नाणदंसणसंपन्नं संजमे य तवे रयं । • ‘एवं गुणसमाउत्तं संजयं साहुमालवे ॥ ५०. देवाणं मणुयाणं च तिरियाणं च वुग्गहे । अमुयाणं जओ होउ मा वा होउ ति नो वए । ५१. वाओ वुठं व सीउण्हं खेमं घायं सिवं ति वा । कया णु होज्ज एयाणि मा वा होउ त्ति नो वए॥ ५२. तहेव मेहं व नहं व माणवं न देव देव त्ति गिरं वएज्जा । समुच्छिए उन्नए वा पओए वएज्ज वा वुट्ठ बलाहए ति ॥ १. णालये (जिचू, हाटी)। ११. अविक्किय° (क,घ)। २. मते (अचू)। १२. अचियत्तं (क,ख,ग,घ, हाटी)। ३. ण लवे (अचू)। १३. यि (अचू)। ४,५,६,८. ण (अचू)। १४. साधवो (अचू, जिचू)। ७. गाढप्पहारंति (अनू, जिवू, हाटी) । १५. असाधु साधु ति साधु साधु ति (अचू) । ६. सब्बुक्कस्सं (अचू)। १६. एतग्गुण (अचू)। १०. परदं (अचूपा)। Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेआलियं ५३. अंतलिकावे त्ति णं बुया 'गुज्झाणुचरिय त्ति" य । रिद्धिमंत नरं दिस्स रिद्धिमतं ति आलवे ।। ५४. तहेव सावज्जणुमोयणी गिरा ओहारिणी जा य परोवघाइणी । से कोह लोह भयसा' व माणवो' न हासमाणो वि गिरं वएज्जा ।। ५५. 'सवक्कसुद्धि समुपेहिया मुणी" गिरं च दुट्ठ परिवज्जए सया । मियं अदुळं अणुवीइ भासए सयाण' मज्भे, लहई पसंसणं ।। ५६. भासाए दोसे य गुणे य जाणिया तीसे य 'दुटु परिवज्जए सया" । छसु संजए सामणिए सया जए वएज्ज बुद्धे हियमाणुलोमियं ॥ ५७. परिक्खभासी' सुसमाहिइंदिए चउक्कसायावगए अणिस्सिए । स निझुणे धुन्नमलं पुरेकडं आराहए लोगमिणं तहा परं ।। --ति बेमि ।। १. °चरितं ति (अचू)। २. भय हास (ख, जिचू, हाटी)। ३. माणवा (ख, अचू, जिचू)। ४. सव्वक्क' (क, घ); सुब्बक्क° (ख, ग); म वक्कसुद्धि समुपहिया सता (अचू) ! ५. तु (हाटी)। ६. स ताण (अचू)। ७. भासाय (अचू)। ८. जाणए (अचू)। १. दुट्ठाए विवज्जगो सता (अचू)। १०. परिजभासी (जिचू); (अचूपा)। परिच्चभासी Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ तं भे उदाहरिस्सामि १. आयारप्पणिहिं लधुं जहा कायव्व भिक्खुणा । आणुपुव्वि सुणेह मे ॥ तणरुक्ख इइ वृत्तं अमभवणं आयारपणही २. पुढवि दग अगणि मारुय' तसा य पाणा जीवति ३. तेसि १. वाऊ (अन्नू, हाटी) । २. भवियब्वयं ( अ ) ३. पुढवी (ख) ४. ससरकले व (हाटी) । ५. जाणित जाइयोग्गहं ( अबू ) | मणसा ४. पुढवि भित्ति सिलं लेलुं नेव भिदे न तिविहेण करणजोएण संजए सबीयगा । महेसिणा ॥ अच्छणजोएण निच्चं होयव्वयं कायवक्केण एवं भवइ संलिहे । सुसमाहिए || ६. सीओदगं न सेवेज्जा उसिणोदगं तत्तफासुयं ७. उदउल्लं अप्पणी कार्य समुप्पेह तहाभूयं ८. इंगालं अगणि अच्च न उंजेज्जा न घट्टेज्जा ६. तालियंटेण पत्तेण ५. सुद्धपुढवीए' न निसिए ' सस रक्खम्मिय" आसणे । पमज्जित्तु निसीएज्जा 'जाइत्ता जस्स ओग्गहं" ॥ सिलावुट्ठ हिमाणि य । पडिगाहेज्ज संजए || नेव पंछे न संलिहे । नो णं संघट्टए मुणी ॥ अलायं वा सजोइयं । नो णं निव्वावए मुणी || साहाविहुयणेण' वा । बाहिरं वा वि पोग्गलं ॥ ६. वुट्ठि ( क, ख ) 1. ७. उसुणो° (अच्) । न वीएज्ज" अप्पणी कायं ८. समुप्पे ( अ, जिच्) । ६. साधाविधूणणेण (अनु) 1 १०. वीये (अच्) 1 सिया । संजए || ६७ Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेवालियं १०. तणरुक्खं न छिदेज्जा फलं मूलं व कस्सई । आमगं विविहं बीयं मणसा वि न पत्थए । ११. गहणेसु न चिठेज्जा बीएसु हरिएसु वा । उदगम्मि तहा निच्चं उत्तिंगपणगेसु वा॥ १२. 'तसे पाणे" न हिसेज्जा वाया अदुव कम्मुणा । उपरओ सव्वभूएस पासेज्ज विविहं जगं ॥ १३. अट्ट सुहुमाइं 'पेहाए जाई जाणित्तु संजए"। दया हिगारी भूएसु आस चिट्ठ सएहि वा ॥ १४. 'कयराई अट्ठ सुहुमाई जाइं पुच्छेज्ज संजए" । ___ इमाइं ताई मेहावी आइक्खेज्ज वियक्खणो । १५. सिणेहं पुप्फसुहुमं च पाणुत्तिगं तहेव य । पणगं बीय हरियं च अंडसुहुमं च अट्ठमं ॥ १६. एवमेयाणि जाणित्ता सव्वभावेण संजए । अप्पमत्तो' जए निच्चं सव्वि दियसमाहिए ॥ १७. धुवं च पडिलेहेज्जा जोगसा पायकंबलं । सेज्जमुच्चारभूमि च संथारं अदुवासणं ।। १५. उच्चारं पासवणं खेलं सिंघाण जल्लियं । फासुयं पडिलेहित्ता परिट्ठावेज्ज संजए । १६. पविसित्तु परागारं पाणट्ठा" भोयणस्स वा । जयं चिट्टे मियं भासे 'ण य" रूवेसु मणं करे ।। २०. बहु सुणेइ कण्णेहि बहु अच्छीहिं पेच्छइ । न य दिट्ठ सुयं सव्वं भिक्खू अक्खाउमरिहइ"॥ २१. सुयं वा जइ वा दिट्ठ न लवेज्जोवधाइयं । न य केणइ" उवाएणं गिहिजोगं समायरे ॥ २२. निढाणं रसनिज्जूढं भद्दगं पावगं ति वा । पुट्ठो वा वि अपुट्ठो वा लाभालाभं न निद्दिसे ।। १. रुक्खे (अचू)। ८. आदिक्खेज्ज (अचू)। २. गहम्मि (अचू)। ६. °मत्ते (अचू)। ३. तसपाणे (अचू)। १०. °लेहित्तु (अचू)। ४. मेधावी पडिलेहेत्तु संजते (अचू) । ११. पाणत्था (अचू)। ५. सय त्ति (अचू) १२. णो (अचू)। ६. जिनदासचूणों नास्ति अयं श्लोकः । १३. पासति (अबू)। ७. कतमाणि अट्ठ सुहमाणि? जाणि पुच्छेज्ज गं १४. साधू मक्खा(अचू)। परो (अधू)। १५. केण (ख, घ); कोइ (जि)। Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अट्ठमज्झयणं (आयारपणिही) २३. न य भोयणम्मि गिद्धो चरे उंछं अयंपिरो । अफासुयं न भुंजेज्जा कोयमुद्देसियाहडं ॥ २४. सन्निहिं च न कुव्वेज्जा 'अणमायं पि' संजए । मुहाजीवी असंबद्ध हवेज्ज जगनिस्सिए । २५. लूहवित्ती सुसंतुट्ठ अप्पिच्छे सुहरे' सिया । आसुरत्तं न गच्छेज्जा सोच्चाण' जिणसासणं ।। २६. कण्णसोक्खेहि सद्देहि पेमं नाभिनिवेसए । दारुणं कक्कसं फासं काएण अहियासए॥ २७. वह पिवासं दुस्सेज्जं सोउण्हं अरई भयं । अहियासे' अव्वहिओ देहे दुक्खं महाफलं ॥ २८. अत्थंगयम्मि आइच्चे पुरत्था य अणुग्गए । आहारमइयं सव्वं मणसा वि न पत्थए । २६. अतितिणे अचवले अप्पभासी मियासणे । हवेज्ज उयरे दंते" थोवं लद्ध, न खिसए । ३०. न बाहिरं परिभवे अत्ताणं न समुक्कसे । 'सुयलाभे न मज्जेज्जा जच्चा तवसिबुद्धिए'"॥ ३१. से जाणमजाणं वा कट्ट आहम्मियं पयं । ___ संवरे खिप्पमप्पाणं बोय" तं न समायरे ॥ १. अयपुरो (अबू)। जोहकतेहिं रमेहि, पेम्म णाभिणिवेसए । २. अणुमायमवि (उपचू)। दारुणं कक्कसं रस, जीहाए अहियासए । ३. सुभरे (अचू)। सुहफासेहिं कतेहिं, पेम्भ णाभिणिवेसए । ४. सोच्चाण (अचू)। दारुणं कक्कसं फासं, काएण अहियासए । ५. निशीयभाष्यचूणों (भाग ३, पृ० ४८३) सोक्खेसु (अचू)। वृहत्कल्पभाष्यवृत्ती (भाग २, पृ० २७३,२७४) ६. अधियासए (अचू)। च अस्य श्लोकस्य स्थाने पञ्चश्लोकानां सूचना ७. देह (क, ग, घ)। लभ्यते । प्रस्तुतश्लोके प्रथम श्लोकस्य आद्यं ६. वा (अचू)। चरणद्वयं तथा पञ्चमश्लोकस्य अन्त्यं चरण- ६. °भाइयं (क) । द्वयं विद्यते । पूर्णपाठ एवं स्यात् - १०. अप्पवादी (अचू, जिचू) । कण्णसोक्खेहिं सद्देहिं, पेम्म णाभिणिवेसए । ११. असंभवे पभूतस्स (अचू) । दारुणं कक्कसं सदं, सोएणं अहियासए । १२. अप्पाणं (अचू)। चक्खुकतेहिं रूवेहि, पेम्म णाभिणिवेसए। १३. सुतेण लाभेण लज्जाए जच्चा तवस बुद्धिए दारुणं कक्कसं रूवं, चक्खुणा अहियासए ।। (अचू, जिच)। घाणकतेहिं गंधेहिं, पेम्म णाभिणिवेसए। १४. वितिय (अत्र)। दारुणं कक्कसं रसं, घाणेणं अहियासए ।। Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ وف परक्कम्म नेव गृहे सुई सया वियडभावे असंसत्ते ३२. अणायारं ३५. 'जरा जाव न पीलेइ जाविंदिया न हायंति ३३. अमोहं वयणं कुज्जा आयरियस्स' तं परिगिज्भ वायाए कम्मुणा ३४. अधुवं जीवियं तच्चा सिद्धिमग्गं विणियट्टेज्ज' भोगेसु आउं ( बलं थामं च पेहाए सद्वामारोगमप्पणो । खेत्तं कालं च विष्णाय तहप्पाणं निजुंजए 11 ) वाही जाव न वड्ढई | ताव धम्मं समायरे ॥ लोभं च इच्छंतो ३७. कोहो पीई पणासेइ माणो माया मित्ताणि नासेइ लोहो ३८. उवसमेण हणे कोहं माणं मायं चज्जवभावेण लोभं ३६. कोहो य माणो य अणिग्गहीया' चत्तारि एए कसिणा कसाया ४०. राइणिएसु विणयं माया य लोभो य पवड्ढमाणा । सिंचंति मूलाई ' पुणब्भवस्स || परंजे धुवसीलयं 'सययं न हावएज्जा" । 'कुम्मो व्व" अल्लीणपलोणगुत्तो परक्कमेज्जा" तवसंजमम्मि || ४१. निद्दं च न बहुमन्तेज्जा संपहासं " १० विवज्जए । मिहोकहा हिं" न रमे सज्झायम्मि" रओ सया ॥ ३६. कोहं माणं च मायं च वमे चत्तारि दोसे उ १. आयरियाणं ( अचू) । २. विणिब्विज्जेज्ज (जिचू ) । ३. कोष्ठकवर्ती श्लोक : चूणिद्वये हारिभद्रीयटीकायां अवचूर्यामपि च नास्ति व्याख्यातः । केनापि कारणेन आदर्शषु प्रक्षेपं प्राप्तोति । ४. जाव जरा (जिचू ) । (अचू); विणिव्विसेज्जा ५. संतुट्टिए (अचू, जिचू) । ६. ग्हीया ( अ ) | ७. विवड्ढमाणा ( अचू ) 1 ८. मूलाणि (अ) न निण्हवे । जिइंदिए || महप्पणो । उववायए || वियाणिया । परिमियमप्पणो || पाववड्ढणं । हिमपणो ॥ विजयनासो | सव्वविपासणी | मद्द्वया जिणे । संतोसओ' जिणे ॥ दसवेगातियं ६. समयं भावएज्जा (जिचू) । १०. कुम्मेव (अचू ) । ११. परक्कमेज्जा (अचू ) । १२. ४१, ४२ श्लोकयोः स्थाने विजयोदयायां एक एवं श्लोको दृश्यते गिद्दं ण बहु मण्णेज्ज, हासं रवेडं विवज्जए । जोग्गं समणधम्मस्स, जुंजे अणलसो सदा ॥ (मूलाराधना, विजोदया ४ ३०० पृ० ५१२ ) । १३. सप्पहासं ( क, ख, ग, घ, हाटी) । १४. मधुक ( अ ) । १५. अभयणम्मि (जिचू) । Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ अट्टमज्झयणं (आयारपणिही ) ४२. जोगं च समणधम्मम्मि जुंजे जुत्तो य समणधम्मम्मि अट्ठ ४३. इहलोगपारत्तहियं जेणं ४६ आवारपण्णत्तधरं बहुस्सुयं पज्जुवा सेज्जा ४४. हत्थं पायं च कायं च अल्लीणगुत्तो निसिए' ४५. न पक्खओ न पुरओ न य ऊरु समासेज्जा चिट्ठेजा ४६. अपुच्छिओ न भासेज्जा भासमाणस्स पिट्ठिमंसं न खाएज्जा मायामोसं ४७ अप्पत्तियं जेण सिया सव्वसो तं न भासेज्जा ४८ दिट्ठ मियं असंदिद्ध अपरमवि वविक्खलियं नच्चा ५० नक्खत्तं सुमिगं जोगं गिहिणो" तं न आइक्ले ५१. 'अन्नट्ठ पगडं लयणं"" उच्चारभूमिसंपन्न ५२. विवित्ताय भवे सेज्जा गिहिसंथवं न कुज्जा ५३. जहा कुक्कुडपोयस्स १. धम्मस्स (अ ) | २. मिसीए (अ) 1 ३. वन्तरा ( अतू) ५४ चित्तमिति न निज्झाए भक्खरं पिव दट्ठणं अणलसो लहइ गच्छइ ४. पट्टोमंसं ( अ ) | ५. अतिगामिणी ( अचू ) 1 ६. पप्पन्नं जिचू) । ७. अयंपुर ( अ ) | ८. णिसिरे (अचू ) । पुच्छेज्जत्थ पणिहाय सगा से गुरुणो नेव किच्चाण अंतरा । विवज्जए || आसु कुप्पेज्ज वा परो । भासं अहिगामिण ।। पडिपुन्न' वियंजियं ! भासं निसिर' अत्तवं ।। भूयाहिगरणं" भएज्ज एवं खु बंभयारिस्स इत्थीविग्गहओ ध्रुवं । अणुत्तरं ॥ सोई । विणिच्छयं ॥ दिद्विवायमहिज्जगं न तं उवहसे" निमित्तं मंत जिइंदिए । मुणी ॥ पिट्ठओ । गुरुति ॥ नारि वा दिट्ठि सयणासणं । इत्थोपसुविवज्जियं [1 नारीणं न लवे" कहं । कुज्जा निच्चं साहूहि संथवं ॥ कुललओ 1 मुणी ॥ भेसजं । पयं ॥ ६. वय (अचू) । १०. अवसे ( अ ) | भयं ॥ भयं ॥ सुअलंकिय" । परिसमाहरे ॥ ११. गेहीण (अचू) । १२. भूताधिकरण (अचू) १३. अण्णप्पगडं लेणं ( अचू ) । १४. कधे (अ) | १५. सुत (अ) । Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ કર ५५. हत्यपायपडिच्छिन्नं afe वाससई नारि ५६. विभूसा इत्थिसंसग्गी नरस्सत्तगवे सिस्स ५७. अंगपच्चंगसंठाणं इत्थीणं तं न निज्झाए ५८. विससु मणुष्णेसु अणिच्चं तेसि विष्णाय १. विकष्पितं (अचू, जिचू) । २. दूरओ परिवज्जए (जि) । ३. पणीयं रस (क, ख, ग ) ! ४. चारुलवित (अचू, जिचू) । ५. विणा (म) 1 ६. य (क, ख, ग, घ, अचू) । ७. परिणामं (ब) 1 I कण्णनासविगप्पियं 'बंभयारी विवज्ज" ।। पणीयरसभोयणं * विसं तालउड चारुल्ल वियपेहियं * कामरागविवड्ढणं " नाभिनिवेस । 1 पेमं परिणामं पोग्गलाण उ' ॥ तेसि नच्चा जहा तहा । सीईभू एण अप्पणा ॥ ५६. पोग्गलाण परीणामं* विणीयतण्हो ६१. तवं चिमं संजमजोगयं च विहरे ६०. जाए सद्धाए निक्खतो परियायद्वाणमुत्तम' 1 तमेव अणुपालेज्जा गुणे आयरियसम्म" | सज्झायजोगं च सया अहिट्ठए । अलमप्पणी होइ अलं परेसि ॥ अपावभावस्स तवे रयस्स । समीरियं रुप्पमलं व जोइणा ॥ सुरण जुत्ते अममे अकिंचणे । 'विरायई कम्मघणम्मि अवगए" कसिणब्भपुडावगमे व चंदिमा || -त्ति बेमि ॥ सूरे व सैंणाए समत्तमाउहे" ६२. सज्झायसज्झाणरयस्स ताइणो विसुज्झई जं 'सि मलं पुरेकडं ६३. से तारिसे दुक्खसहे जिइंदिए ८. सीतभू° (अच्) । . यात्था ( अ ) । 'सम्मतं (हाटीपा) । १०. ११. मायुधी (म) | १२. से रयं (अचू) | १३. विसुज्झती 1 जहा ॥ दसवेनालिय पुव्वकडेग कम्पुणा (अबू); विमुच्चs yoवकडेण कम्मुणा (जि) । Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ नवमं अज्झयणं विणयसमाही १. थंभा व कोहा व मयप्पमाया गुरुस्सगासे' विणयं न सिक्खे । ___ सो चेव उ तस्स अभूइभावो फलं व कीयस्स वहाय होइ ।। २. जे यावि मंदि त्ति गुरु विइत्ता डहरे इमे अप्पसुए त्ति नच्चा । __ हीलंति मिच्छं पडिवज्जमाणा करेंति आसायण ते गुरूणं ॥ ३. पगईए मंदा वि भवंति एगे डहरा वि य जे सुयबुद्धोववेया । __ आयारमंता गुणसुट्टिअप्पा जे हीलिया सिहिरिव भास कुज्जा । ४. जे यावि नागं डहरं ति नच्चा 'आसायए से'' अहियाय होइ । एवायरियं पि हु हीलयंतो नियच्छई जाइपह खु मंदे ॥ ५. आसीविसो यावि' परं सुरुट्ठो कि जीवनासाओं परं नु कुज्जा । __आयरियपाया पुण अप्पसन्ना अबोहिआसायण नत्थि मोक्खो ॥ ६. जो पावगं जलियमवक्कमेज्जा आसीविसं वा विहु कोवएज्जा । ___ जो वा विसं खायइ जीवियट्ठी एसोवमासायणया गुरुणं ॥ ७. 'सिया हु से पावय नो डहेज्जा आसीविसो वा कुविओ न भक्खे । सिया विसं हालहलं न मारे न यावि मोक्खो गुरुहीलणाए । ८. जो पव्वयं सिरसा भेत्तुमिच्छे सुत्तं व सीहं पडिबोहएज्जा । जो वा दए सत्तिबग्गे पहारं एसोवमासायणया गुरूपं ॥ ६. "सिया ?" सीसेण गिरि पि भिदे सिया हु सोहो कुविओ न भक्खे । सिया न भिदेज्ज व सत्तिअग्गं न यावि मोक्खो गुरुहीलणाए । १. गुरूण सगासे (अचू)। ६. जाति-वधं (अचू)। २. विणए (अचूपा, बि)। ७. वा वि (क, ख, ग, जिचू) । ३. चिट्ठे (अचू, जिनू, हाटीपा)। ८. जीवि (घ); जीतणासातो (अचू)। ४. तू (अचू)। ६,१०. सियाय (अचू)। ५. यासादए सो (बचू)। ७३ Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ७४ दसवेवालियं १०. आयरियपाया पुण अप्पसन्ना अबोहिआसायण नत्थि मोक्खो । तम्हा अणाबाह सुहाभिकंखी गुरुप्पसायाभिमुहो रमेज्जा ।। ११. जहाहियग्गी जलण नमसे नाणाहुईमंतपयाभि सित्तं । एवायरियं उवचिट्ठएज्जा अणंतनाणोवगओ वि संतो ।। १२. 'जस्संतिए धम्मपयाई" सिक्खे तस्संतिए' वेणइयं पउंजे । सक्कारए सिरसा पंजलीओ कायग्गिरा भो! मणसा य निच्च ।। १३. लज्जा दया संजम बंभचेरं कल्लाणभागिस्स विसोहिठाणं । जे मे गुरू सययमणुसासयंति ते हं गुरू सययं पूययामि ।। १४. जहा निसंते तवणच्चिमाली पभासई केवलभारह तु । एवायरिओ सुयसीलबुद्धिए विरायई' सुरमझे व इंदों ।। १५. जहा ससी कोमुइजोगजुत्तो नक्खत्ततारागणपरिवुडप्पा । खे सोहई' विमले अब्भमुक्के एवं गणी सोहइ भिक्खुमज्झे ।। १६. महागरा आयरिया महेसी 'समाहिजोगे सुयसीलबुद्धिए" । संपाविउकामे अणुत्तराई आराहए. तोसए धम्मकामी ।। १७. सोच्चाण मेहावी सुभासियाई सुस्सूसए आयरियप्पमत्तो । आराहइत्ताण" गुण अणेगे से पावई सिद्धिमणुत्तरं ।। --ति बेमि ।। बोओ उद्देसा १८. मूलाओ खंधप्पभवो दुमस्स खंषाओ पच्छा समुति साहा । साहप्पसाहा विरुहंति पत्ता • तओ से पुप्फ च फलं रसो य ।।१।। १६. एवं धम्मस्स विणओ मूलं परमो से" मोक्खो । जेण कित्ति सुयं सिग्घं'निस्सेसं चाभिगच्छई" ॥२॥ १. जस्संतियं धम्मपदाणि (अचू) । २. तस्संतियं (अचू) । ३. पतुंजे (अचू)। ४. वि (ख)। ५. भारहं केवलं (अचू)। ६. बिराजते (अचूपा)। ७. सोभते (अचू)। ८. सीसमझे (जिचू)। ६. समाधिजोगाण सुत' (अचू); समाहिजोग स्सुयं (हाटी)। १०. उवट्ठितो (अचू)। ११. आराधयित्ताण (अचू)। १२. खंधो पभवो (अचू)। १३. सो (अचू)। १४. सग्धं (अचू)। १५. निस्सेसमधिग' (अचू); मिस्सेसमभिग' (जिचू); निस्सेसं चाधिग (हाटी)। Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ नवमं अज्झयणं (विणयसमाही) ७५ २०. जे य चंडे मिए थद्धे दुव्वाई नियडी सढे । वज्झइ से अविणीयप्पा कद्र सोयगयं जहा ॥३॥ २१. विणयं पि जो' उवाएणं चोइओ' कुप्पई नरो। दिव्वं सो' सिरिमेज्जति' दंडेण पडिसेहए ॥४॥ २२. तहेव अविणीयप्पा उववज्झा हया गया। दीसंति दुहमेहंता आभिओगमुवट्ठिया ॥५॥ २३. तहेव सुविणीयप्पा उववज्झा हया गया । दीसंति सुहमेहता 'ड्ढि पत्ता' महायसा ॥६॥ २४. तहेव अविणीयप्पा लोगंसि नरनारिओ । दीसंति दुहमेहंता 'छाया विगलितेंदिया" ||८|| २५. दंडसत्थपरिजण्णा' असब्भ वयणेहि य। कलुणा विवन्नछंदा खुप्पिवासाए परिगया ॥८॥ २६. तहेव सुविणीयप्पा लोगंसि नरनारिओ। दीसंति सुहमेहता 'इड्ढि पत्ता' महायसा ।।।। २७. तहेव अविणीयप्पा देवा जक्खा य गुज्झगा । दीसंति दुहमेहता आभिओगमुवट्ठिया" ॥१०॥ २८. तहेव सुविणीयप्पा देवा जक्खा य गुज्झगा। दीसंति सुहमेहता इड्ढि पत्ता महायसा ।।११।। २६. जे आयरियउवझायाणं सुस्सूसावयणंकरा । तेसि सिक्खा पवढं तिर जलसित्ता इव" पायवा ।।१२।। ३०. अप्पणट्ठा परदा वा सिप्पा उणियाणि" य । गिहिणो उवभोगट्ठा इहलोगस्स कारणा ।।१३।। ३१. जेण बंघं वहं घोरं 'परियावं च दारुणं" ! सिक्खमाणा नियच्छंति जुत्ता ते ललिइंदिया" ॥१४॥ १. से (अचू); सो (जिचू)। ६. खुप्पिवासाहि (क, ग); खुप्पिवासा य (ख); २. चोदितो (अचू)। खुप्पिवासा (घ); खु-पिवासाए (अबू)। ३. से (अचू)। १०. रिद्धिपत्ता (अचू)। ४. मेज्जती (अचू)। ११. अभियोगमवत्थिता (अचू) । ५. अभिओगमुवागता (अचू) । १२. विवड्ढंति (अचू, जिचू)। ६. इड्ढिप्पत्ता (अचू)। १३. व (अचू)। ७. छाया ते विगलिंदिया (क, ख, ग, घ); ते १४. पुणिताणि (अचू) । छाया विगलिंदिया (अचू); छाया विगलिति- १५. परितावण दारुणं (अचू); परितावं सुदारुणं दिया (अनूपा)। (जिचू)। ८. परिजूणा (अचू)। १६. ललितेंदिया (अचू)। Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेवाविवं ७६ ३२. ते वितं गुरु पूयंति तस्स सिप्पस्स कारणा। सक्कारेंति नमसंति' तुद्वा निद्देसवत्तिणो ॥१५॥ ३३. किं पुण जे सुयग्गाही अणंतहियकामए' । आयरिया जं वए भिक्खू तम्हा तं नाइवत्तए ।।१६।। ३४. नीयं सेज्जं गई ठाणं नीयं च 'आसणाणि य"। नीयं च पाए वंदेज्जा नीयं कुज्जा य अंजलि ॥१७॥ ३५. संघट्टइत्ता काएणं तहा उवहिणामवि। खमेह अवराहं मे वएज्जन पुणो त्ति य ॥१८॥ ३६. 'दुग्गओ वा पओएणं चोइओ वहई रह। एवं दुबुद्धि किच्चाणं वुत्तो वुत्तो पकुव्वई ।।१६।। (आलवंते लवंते वा न निसेज्जाए पडिस्सुणे। मोत्तूणं आसणं धीरो सुस्सूसाए पडिस्सुणे ।।) ३७. कालं छंदोवयारं च पडिले हित्ताण हेउहि । 'तेण तेण उवाएण' तं तं संपडिवायए ॥२०॥ ३६विवत्ती अविणीयस्स संपसी विणियस्सय। जस्सेयं दुहओ नायं सिक्खं से अभिगच्छइ ।।२१।। ३९. जे यावि चंडे मइइड्ढिगारवे पिसुणे नरे साहस होणपेसणे। अदिट्ठधम्मे विणए अकोविए असंविभागी न हु तस्स मोक्खो ॥२२॥ ४०. निद्देसवत्ती पुण जे गुरूणं सुयत्यधम्मा 'विणयम्मि कोविया"। तरित्तु 'ते ओहमिणं दुरुत्तरं खवित्तु कम्मं गइमुत्तमं गय ।।२३।। -त्ति बेमि ।। १. समाणेति (अचू)। २. अणंतसुहकामए (अचू)। ३. आसणं तहा (अचू)। ४. उवधिणा अवि (अचू)। ५. दुग्गवो व पतोदेण (अचू); (जिचू)। ६. रधं (अचू)। ५. किल्याइं (जिचू, हाटीपा)। ८. पयुजति (अचू)। ६. कोष्ठकवर्ती श्लोकः चूणिद्वये हारिभद्रीय टोकायां अवचूर्यामपि च नास्ति व्याख्यातः । केनापि कारणेन आदर्शेषु प्रक्षेपं प्राप्तोस्ति । पयोएण १०. तेहिं तेहि उवाएहि (अचू)। ११. विणए य कोविता (अचू)। १२. तो ओघमिणं (अचू)। Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ नवमं अज्झयणं (विणयसमाही) तइओ उद्देसो ४१. 'आयरियं अग्गिमिवाहियग्गी" सुस्सूसमाणो पडिजागरेज्जा। आलोइयं इंगियमेव नच्चा जो छंदमाराहयइ स पुज्जो ॥१॥ ४२. आयारमट्ठा विणयं पउंजे सुस्सूसमाणो परिगिझ वक्कं । जहोवइट्ठ अभिकखमाणो 'गुरु तु नासाययई" स पुरजो ॥२॥ ४३. राइणिएसु विणयं पउंजे डहरा वि य जे परियायजेट्टा । नियत्तणे वट्टइ सच्चवाई ओवायवं वक्ककरे स पुज्जो ॥३॥ ४४. अण्णायउंछं चरइ विसुद्ध जवणट्टया समुयाणं च निच्चं । अलऽयं नो परिदेवएज्जा लधु न विकत्थयई स पुज्जो ।।४।। ४५. संथारसेज्जासणभत्तपाणे अप्पिच्छया अइलाभे वि संते । जो एवमप्पाणभितोसएज्जा' संतोसपाहन्न रए स पुज्जो ॥१॥ ४६. सक्का सहेउं आसाए" कंटया अओमया' उच्छहया नरेणं । अणासए जो उ सहेज्ज कंटए वईमए कण्णसरे स पुज्जो ॥६॥ ४७. मुहत्तदुक्खा हु' हवंति कंटया अओमया ते वि" तओ सुउद्धरा" । वायादुरुत्ताणि दुरुद्धराणि वेराणुबंधीणि महब्भयाणि ॥७॥ ४८. समावयंता वयणाभिधाया कणंगया दुम्मणियं जणंति । धम्मो त्ति किच्चा परमग्गसूरे जिइंदिए जो सहई स पुज्जो ॥८॥ ४६. अवण्णवायं च परम्महस्स पच्चक्खओ पडिणीयं च भासं । ओहारिणि अप्पियकारिणि च भासं न भासेज्ज सया स पुज्जो ॥६॥ ५०. अलोलुए अक्कुहए'२ अमाई" अपिसुणे यावि अदीणवित्ती । नो भावए" नो वि य भावियप्पा अकोउहल्ले य सया स पुज्जो ॥१०॥ ५१. गुणेहि साहू अगुणेहिसाहू गिण्हा हि साहूगुण मुंचसाहू" । _ वियाणिया अप्पगमप्पएणं जो रागदोसेहिं समो स पुज्जो ॥११॥ १.बायरियग्मि (क, ख, म, अचू)। ६. उ (क, ख, ग, घ)। २. आलोइय (क, ख) १०. धि (अचू)। ३. अविकंपमाणो जो छंदमाराधयइ (अबू, ११. सुदुद्धरा (क)। जिचू)। १२. अकुहए (अचू)। ४. विकथई (ग), विकंथयई (क, ख, घ, १३. अमादी (अचू) ! १४. भावदे (अचू)। ५. अविलाभे (अचू)। १५. अगुणेहि+असाहू =अगुणेहिसाहू । ६. णमभितो° (जिचू)। १६. मुंच+असाहू =मुंचसाहू । ७. आसाय (ख)। १७. जे (अचू)। 5. अतोमता (अचू)। Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेवालियं ५२. तहेव डहरं व महल्लगं वा इत्थी पुमं पव्वइयं गिर्हि वा । नो हीलए नो वि य खिसएज्जा थंभं च कोहं च चए स पुज्जो ॥१२॥ ५३. जे माणिया सययं माणयंति जत्तेण कन्नं व निवेसयंति । ते माणए माणरिहे' तवस्सी जिइंदिए सच्चरए स पुज्जो ॥१३॥ ५४. तेसि गुरूणं गुणसागराणं सोच्चाण मेहावि सुभासियाई । चरे मुणी पंचरए तिगुत्तो घउक्कसायावगए स पुज्जो ॥१४॥ ५५. गुरुमिह सययं पडियरिय मुणी जिणमयनि उणे' अभिगमकुसले । धुणिय रयमलं पुरेकडं भासुरमउलं गई गय" ॥१५॥ -~-त्ति बेमि ।। चउत्थो उद्देसो १. सुयं मे आउसं ! तेण भगवया एवमक्खायं-- इह खलु थेरेहि भगवंतेहि चत्तारि विणय समाहिट्ठाणा पण्णत्ता। २. कयरे खलु ते थेरेहि भगवंतेहि चत्तारि विणयसमाहिट्ठाणा पण्णत्ता? ३. इमे खलु ते थेरेहि भगवंतेहिं चत्तारि विण यसमाहिट्ठाणा पण्णत्ता, तं जहा---१. विणयसमाही २. सुयसमाही ३. तवसमाही ४. आयारसमाही। विणए 'सए अ तवे आयारे निच्चं पंडिया । अभिरामयंति अपाणं जे भवंति जिइंदिया ॥१॥ ४. चउबिहा खलु विणयसमाही भव इ, त जहा-- १. अणसासिज्जतो मुस्सूसइ २. सम्म संपडिवज्जइ. ३. वेयमारायः ४. न य भवइ अत्तसंपम्गहिए । चउत्थं पयं भवइ । भवइ ‘य इत्थ" सिलोगो..... पेहेइ हियाणसासण सस्ससइ तं च पूणो अहिदए । न य माणमएण मज्जई विणयसमाही" आययट्ठिए १२॥ ५. चउब्विहा खलु सुयसमाही भवइ, तं जहा- १. सुयं मे भविस्सइ त्ति अज्झाइयव्वं भवद २. एगग्गचित्तो भविस्सामि त्ति अज्झाइयव्वं भवइ ३. अप्पाण" ठावइस्सामि त्ति १. माणरुहे (अचू)। ७. पडिवज्जइ (अचू)। २. सिताणि (अचू)। ८. राहइ (ख, जिचू)। ३. पंचजते (अच)। ६. चेत्थ (अचू)। ४. जिणवयणणितुणे (अचू)। १०. वोहेति (अचू) । ५. वइं (अचू, जिचू)। ११. °माधीए (अचू); °माधी (अचूपा)। ६. सुते तवे या (अचू)। १२. सुहमप्पाणं धम्मे (अचू)। Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ नवमं अज्झयणं (विणयसमाही) अज्झाइयव्वं भवइ४. 'ठिओपरं ठाव इस्सामिति अभाइयव्वं भवइ। चउत्थं पयं भव। भवइ य इत्थ' सिलोगो नाणमेगग्गचित्तो य' ठिओ ठावयई परं । सुयाणि य अहिज्जित्ता रओ सुयसमाहिए ।।३।। ६. चउन्विहा खलु तवसमाही भवइ, तं जहा-१. 'नो इहलोगट्ठयाए तवमहिद्वैज्जा" २. नो परलोगट्टयाए तवम हिट्ठज्जा ३. नो कित्तिवण्णसद्दसिलोगट्ठयाए तवमहिछेज्जा ४. नन्नत्थ निज्जरट्टयाए तवमहिछेज्जा । चउत्थं पयं भवइ । भवइ य इत्थ' सिलोगो विविहगणतवोरए य निच्चं भवइ निरासए निज्जरदिए । तवसा धुणइ पुराणपावगं जुत्तो सया तवसमाहिए ।।४।। ७. चउव्विहा खलु आयारसमाही भवइ, तं जहा–१. नो इहलोगट्ठयाए आयारमहिछेज्जा २. नो परलोगट्टयाए आयारमहिछेज्जा ३. नो कित्तिवण्णसद्दसिलोगट्टयाए आयारमहिछेज्जा ४. नन्नत्थ आरहंतेहिं हेहि आयारमहि? ज्जा ! चउत्थं पयं भवइ । 'भवइ य इत्थ सिलोगो" जिणवयणरए" अतितिणे पडिपुण्णाययमाययदिए । आयारसमाहिसंवडे भवइ य दंते भावसंघए ॥५॥ 'अभिगम चउरो समाहिओ" सुविसुद्धो सुसमाहियप्पओ। विउल हियसुहावहं पुणो कुव्वइ सो पयखेममप्पणो ॥६॥ जाइमरणाओ मुच्चई इत्थंथं च चयइ सव्वसो । सिद्धे वा भवइ सासए देवे वा अप्परए महिड्ढिए ॥७॥ -त्ति बेमि ॥ १.थितो परं धम्मे थाव (अचू)। २. ऽत्य (अचू)। ३. तु (अचू)। ४. णो इध लोग?ताए तवं करोति (सूत्र०चू० ६. सिलागो पुण एत्य (अ)। ७. मते (अचू)। ८. अधिगतचतुरसमाधिए (अचू)। .. इत्थत्तं (अचू)। १०. जहाति (अचू, जिचू)। ५. ऽस्थ (अचू)। Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसमझयणं स-भिक्खु १. निक्खम्ममाणाए' बुद्धवयणे' निच्चं चित्तसमाहिओ हवेज्जा । ___ इत्थीण वसं न यावि गच्छे वंतं नो 'पडियायई जे" स भिक्खू !! २. पुढवि न खणे न खणावए सीओदगं न 'पिए न पियावए" । अगणिसत्थं जहा सुनिसियं तं न जले न जलावए जे स भिक्खू ।। ३. अनिलेण न 'वीए न वीयावए'५ हरियाणि न “छिदे न छिदावए । बीयाणि सया विवज्जयंतो सच्चित्तं नाहारए जे स भिक्खू ।। ४. वहणं तसथावराण होइ पुढवितणकट्टनिस्सियाणं' । ___तम्हा उद्देसियं न भुंजे 'नो वि पए" न पयावए जे स भिक्खू ।। ५. रोइय नायपुत्तवयणे' अत्तसमे मन्नेज्ज छप्पि काए । पंच य फासे महन्वयाई पंचासवसंवरे" जे स भिक्खू ।। ६. चत्तारि वमे सया कसाए धुवजोगी य" हवेज बुद्धवयणे । ___ अहणे निज्जायस्वरयए' गिहिजोगं परिवज्जए जे स भिक्खू ।। ७. सम्मट्टिी सया अमुढे अत्थि हु 'नाणे तवे संजमे य। तवसा धुणइ पुराणपावगं मणवयकायसुसंवुडे" जे स भिक्खू ।। १. °माणाइय (क, ख, ग); माणाय (अचूपा); °मादाय (जिपा)। २. वयणं (जिचूपा)। ३. यायियती (अचू)।। ४. पीए न पीयावए (ख); पिबे ण समार भेज्जा (अचू, जिचू)। ५. वियावए ण वीए (अचू, जिचू)। ६. छिदावए ण छिदे (अचू) ७. पुढविदगकट्ठ (अचू) । ५. ण पए (अचू)। ६. °वयणं (अचू)। १०. संवुडे (घ, हाटी)। ११. X (जिचू, हाटी)। १२. °रए (ख, ग)। १३. जोगे नाणे (जिचू)। १४. मणवति° (अचू)। Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसमझयणं (स-भिक्खु) ८. तहेव असणं पाणगं वा विविहं खाइमसाइमं लभित्ता । होहो' अट्ठो सुए परे वा तं न निहे न निहावए जे स भिवखू ॥ ६. तहेव असणं पाणगं वा विविहं खाइमसाइमं लभित्ता । छंदिय साहम्मियाण भंजे भोच्चा सज्झायरए य जेस भिक्ख ।। १०. न य वुग्गहियं' कहं कहेज्जा न य' कुप्पे निहुइंदिए पसंते । संजमधुवजोगजुत्ते उवसंते अविहेडए' जे स भिक्खू ।। ११. जो सहइ हु' गामकंटए अक्कोसपहारतज्जणाओ य । भयभेरवसहसंपहासे' समसुहदुक्खसहे य जे स भिक्खू ॥ १२. पडिम पडिवज्जिया मसाणे- 'नो भायए भयभेरवाई दिस्स" । विविहगणतवोरए य निच्च न सरीरं चाभिकखई जे स भिक्खू ।। १३. असई वोसट्टचत्तदेहे अक्कुठे व हए व लूसिए वा । पुढवि समे मुणी हवेज्जा अनियाणे अकोउहल्ले" य जे स भिक्खू ।। १४. अभिभूय काएण परीसहाई समुद्धरे जाइपहाओ अप्पयं । विइत्तु जाईमरणं महब्भयं तवे" रए सामाणिए जे स भिक्खू ।। १५. हत्थसंजए पायसंजए वायसंजा संजइंदिए । अज्झप्परए सुसमाहियप्पा" सुत्तत्थं च वियाणई जे स भिक्खू ।। १६. उवहिम्मि अमुच्छिए अगिद्धे" 'अण्णायउछपुल निप्पुलाए । कयविक्कयसन्निहिओ" विरए सव्वसंगावगए य जे स भिक्खू ।। १७. अलोल" भिक्खू न रसेसु गिद्धे उंछं वरे जीवियनाभिकखे" । इड्ढि च सकारण पूयण च" चा ठियप्पा अणिहे जे स भिक्खू ।। १८. न परं वएज्जासि अयं कुसीले जेणन्नो" कुप्पेज्ज न तं वएज्जा । जाणिय पत्तेयं पुष्णपावं अत्ताणं न समृक्कसे जे स भिक्खू ।। १. होहिति (अचू)। १४. समाहितप्पा (अचू)। २. विम्गहियं (अचू)। १५. अगढिते (अचू); अगिद्धिए (जिचू) । ३. हु (क, ख, ग)। १६. अण्णाउंछपुलाए णिप्पुलाये (अचू)। ४. अविहेढए (अचू); अवहे° (क, ग)। १७. सण्णिधीहितो (अच)। ५. इह (ख)। १८. अलोलु (अचू)। ६. °कंटके (अचू)। १६. °णावकखे (अच); नाभिकंखी (क, ख, ग, ७. सप्पहासे (क, ख, ग, घ, जिचू, हाटी)। ८. सुसाणे (अचू, जिच)। २०. इड्ढी (अचू)। ६. ण य भाती भय-भेरवाणि दट्ठ (अच) । २१. वा (अचू)। १०. अभिक (अचू, जिचू)। २२. जहे (अचू, जिचू)। ११. अकुतूहले (अचू)। २३. अणि हिय (क); अणिहिए (ग)। १२. °वहाओ (अचू, जिचू)। २४. जेण+अन्नो-जेणन्नो। १३. भवे (अच)। Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ दसवेवालियं १६. न जाइमत्ते न य रूवमत्ते न लाभमत्ते न सुएणमत्ते । मयाणि' सव्वाणि विवज्जइत्ता' धम्मज्झाणरए' जे स भिक्खू ।। २०. पवेयए अज्जपर्य' महामुणी धम्मे ठिओ ठावयई परं पि । निक्खम्म वज्जेज्ज कुसीललिगं न यावि हस्सकुहए" जे स भिक्खू ।। २१. तं देहवासं असुई असासयं सया चए' 'निच्च हिय ट्ठियप्पा' । छिदित्तु जाईमरणस्स बंधणं उवेइ भिक्खू अपूणागमं गई ।। --ति बेमि ॥ १. मताणि (अचू); मदाणि (जिच) । २. विवज्जयंतो (क, ख); विगिचधीरे (जिचू)। ३. °रए य (क)। ४. अज्जवयं (अचू)। ५. हासं कुहए (क, ख, ग, घ, जिचू)। ६. जहे (अनु, जिबू)। ७. निच्चहितेठि (अचू)। Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ रइववका पढमा चूलिया १. इह खलु भो ! पव्वइएणं, उप्पन्नदुक्खेणं, संजमे अरइसमावन्नचित्तेणं, ओहाणुप्पेहिणा अणोहाइएणं' चेव, हयरस्सि गयंकुस - पोपडागाभूयाई इमाई अट्ठारस ठाणाई सम्भं संपडिले हियव्वाई' भवंति तं जहा १. हं भो ! दुस्समाए दुप्पजीवी । २. लहुस्सगा इत्तरिया गिहीणं कामभोगा । ३. भुज्जो य साइबहुला' मणुस्सा ! ४. इमे य मे दुक्खे न चिरकालोवट्ठाई भविस्सइ | ५. ओमजणपुरक्कारे । ६. वंतस्स य पडियाइयणं । ७. अहरगइवासोवसंपया । ८. दुल्लभे खलु भो ! गिहीण धम्मे गिहिवासमज्भे वसंताणं । ६. आयंके' से वहाय' होइ । १. हावि (अचू ) २. पडागार भू० (अ) 1 ३. पडि° (बधू ); सुप्पडि° (हाटी) । ४. दुप्पजीव (अचू ) | ५. इत्तिरिया (अ) + ६. साय (क, ख, ग, दी०, सादी०, अचू) 1 ७. व (अ) 1 ८. अतः अष्टादशस्थानपर्यन्तं अगस्त्यचूर्णां स्थानानां क्रमभेदो विद्यते--आयंके से वधाए होति, संकप्पे से वधाए होति, सोवक्के से freवासे । freeक्केसे परियाए १० । बंधे गिहवासे ११ | मोक्खे परियाए १२ । सावज्जे गिहवासे १३ । बणवज्जे परियाए १४ । बहुसाधारणा गिहीणं काम-भोगा १५ । पत्तेयं पुण्णपावं १६ । मणिच्चे मणुयाण जीविते कुसगजल बिंदुचंचले १७ । बहुं च खलु पावं कम्म पगडं, पावाणं च खलु भो ! कडाणं कम्माणं पुवि दुच्चिण्णाणं दुप्परककंताणं वेदयित्ता मोक्खो, नस्थि अवेइत्ता, तवसा वा झोसइत्ता, अट्ठारसमं पदं भवति १८ ।। ६. बघा ( अ ) । रु ३ Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ८४ दसवेलियं १०. संकप्पे से वहाय होइ। ११. सोवक्केसे गिहवासे । निरुवक्केसे परियाए। १२. बंधे गिहवासे । मोक्खे परियाए। १३. सावज्जे गिहवासे । अणवज्जे परिथाए। १४. बहुसाहारणा गिहीणं कामभोगा । १५. पत्तेयं पुण्णपावं । १६. अणिच्चे 'खलु भो" ! मणु याण जीविए कुसग्गजलबिदुचंचले। १७. बहुं च खलु पावं कम्म पगडं । १८. 'पावाणं च खलु भो ! कडाणं कम्मागं' पुवि दुच्चिण्णाणं दुप्पडिकंताणं' वेयइत्ता मोक्खो, नत्थि अवेयइत्ता, तवसा वा झोसइत्ता अट्ठारसमं पयं भवइ॥ भवाय इत्थ सिलोगो १. जया य चयई धम्म अणज्जो भोगकारणा । से तत्थ मुच्छिए बाले आयइं नावबुज्झइ ।। २. जया' ओहाविओ होइ इंदो वा पडिओ छमं । सव्वधम्म परिब्भट्ठो स पच्छा परितप्पइ ।। ३. जया य वंदिमो होइ पच्छा होइ अवंदिमो । देवया व त्या ठाणा स पच्छा परितप्पइ ।। ४. जया य पूइमो होइ पच्छा होइ अपूइमो । राया व रज्जपब्भट्ठो स पच्छा परितप्पइ ।। ५. जया य माणिमो होइ पच्छा होइ अमाणिमो । सेट्टि व्व कब्बडे छूढो स पच्छा परितप्पइ ।। ६. जया य थेरओ होइ समइक्कतजोव्वणो । मच्छो व्व गलं. गिलित्ता स पच्छा परितप्पइ.॥ १. X (अचू, जिचू)। (जिचू)। २. खलु भो (ख, घ)। ५. जधती (अचू); जहइ (जिचू)। ३. पावाणं च कडाणं कम्माणं (सूत्र० चू० ६ जदाय (अचू) । पृ० ५२)। ७. वा (अचू)। ४. दुप्परक्कंताणं (अचू, हाटी); दुप्परि० . ८. x (अचू) । Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ५ रइवक्का (पढमा चूलिया) ७. जया' य कुकुडंबस्स कुतत्तोहि विहम्मइ । हत्थी व बधणे बद्धो स पच्छा परितप्पइ ।। ८. पुत्तदारपरिकिण्णो' मोहसंताणसंतओ । ___पंकोसन्नो जहा नागो स पच्छा परितप्पइ ।। ६. 'अज्ज आह" गणो हुँतो भावियप्पा वहुस्सुओ। __ जइ हं रमंतो परियाए सामण्णे जिणदेसिए । १०. देवलोगसमाणो उ परियाओ महेसिणं । रयाणं अरयाणं तु' महानिरयसारिसो' ॥ ११. अमरोवमं जाणिय सोक्खभुत्तमं रयाण परियाए तहारयाणं । निरओवमं जाणिय दुक्ख पुत्तमं रमेज्ज तम्हा परियाय पंडिए । १२. धम्माउ भट्ठ सिरिओ ववेयं जण्णगि विज्झायमिवप्यतेयं । __ हीलंति णं दुविहियं कुसीला" दाढुद्धियं" घोरविसं व नाग ।। १३. इहेवधम्मो" अयसो अकित्ती दुन्नामधेज्ज" च पिहुज्जणम्मि । ___ चुयस्स धम्माउ अहम्मसेविणो संभिन्न वित्तस्स य' हेटुओ गई ।। १४. भुंजित्तु भोगाइ पसज्झ चेयसा तहाविहं कटु असंजमं बहु । गई च गच्छे अणभिज्झियं" दुहं बोही य से नो सुलभा पुणो पुणो॥ १५. इमस्स ता नेर इयस्स जंतूणो दहोवणीयस्स किलेसवत्तिणो । पलिओवमं झिज्जइ सागरोवमं किमंग पुण मज्झ इमं मणोदुहं ? १६. न मे चिरं दुक्खमिणं भविस्सई असासया भोगपिवास जंतुणो । न चे सरीरेण इमेणवेस्सई अविस्सई" जीवियपज्जवेण मे ॥ १. असौ श्लोकः पूर्णिद्वये नास्ति व्याख्यातः ६ अवेयं (क, ग, घ, हाटी)। हारिभद्रीयटीकायां व्याख्यातोस्ति । मुनिपुण्य- १०. विज्झायमिव+ अप्पतेयं = विज्झायमिवप्पविजयजीसम्पादिते अगस्त्यचूणिसंस्करणे इति तेयं ! सूचितमस्ति मुद्रित हारिभद्रीयटीकायामसौ ११. कुसील (अबू, जिचू) । व्याख्यातोस्ति, किन्तु तत्प्राचीनादर्शषु नासौ १२ दाढुड्ढियं (क, जिचू, हाटी) । व्याख्यातो दृश्यते । १३. इहेव+अधम्मो=इहेवधम्मो । २. परिक्किण्णो (अचू)। १४. गोत्तं (अचू, जिचू)। ३. अज्जत्तेहं (जिचूपा)। १५. उ (क, घ)। ४. य (ख)। १६ अणिहिझियं (क, ख, ग, घ)। ५. च (क, ख, ग, घ, हाटी)। १७. वित्तीणो (अचू)। ६. नरय° (जिचू, हाटी); °सालिसो (अचू)। १८. मे (अचू)। ७. "मुत्तिमं (अचू)। १६. वियस्सती (अचू)। ८. परियाए (अचू)। Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ देसवेवालियं १७. जस्सेवमप्पा उ हवेज्ज निच्छिो ' चएज्ज' देहं न उ' धम्मसासण । तं तारिसं 'नो पयलेंति" इंदिया उवेतवाया व सुदंसणं गिरि ।। १८. इच्चेव संपस्सिय बुद्धिमं नरो आयं उवायं विविहं वियाणिया । काएण वाया अदु माणसेणं तिगुत्तिगुत्तो जिणक्यणमहिट्ठिज्जासि ॥ --त्ति बेमि ॥ १. निच्छओ (ख)। २. जहेज्ज (अचू)। ३. य (अचू, जिचू)। ४. ण प्पचलेंति (अचू) । ५. उविति° (क); उर्वति' (ग)। ६. महिए (अचू, जिचू)। Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ विवित्तचरिया बिइया चूलिया १. चूलियं तु पवक्खामि सुयं केवलिभासियं । ___ सुणित्तु सपुन्नाणं' धम्मे उप्पज्जए' मई ।। २. अणुसोय पढ़िए बहजणम्मि पडिसोयलद्धलक्खेणं पडिसोयमेव अप्पा दायव्वो होउकामेणं ।। ३. अणसोयसुहोलोगो पडिसोओ आसवो' सुविहियाणं । ___अणसोओ संसारो पडिसोओ तस्स उत्तारो' ।। ४. तम्हा" आधारपरक्कमेण संवरसमाहिबहुलेणं । चरिया गुणा य नियमा य होंति साहूण दट्ठन्वा ।। ५. अणिएयवासो' समुयाणचरिया अण्णायउंछं पइरिक्कया य । अप्पोवही कलहविवज्जणा य” विहारचरिया इसिणं पसत्था ।। ६. आइण्णओमाणविवज्जणा य ओसन्नदिट्ठाहडभत्तपाणे' संसदकप्पेण चरेज्ज भिक्खू तज्जायसंस? जई जएज्जा ।। ७. अमज्जमसासि अमच्छरीया 'अभिक्खणं निविगइं गओ य" । अभिक्खणं काउस्सग्गकारी सज्झायजोगे पयओ हवेज्जा । ८. न पडिण्णवेज्जा सयणासणाई 'सेज्जं निसेज्जं तह भत्तपाणं । गामे कुले वा नगरे व देसे ममत्तभावं" न कहिं चि" कुज्जा ।। १. सपुज्जाणं (घ); सुपुन्नाणं (हाटी)। ८. हड भत्तपाणं (अचू); हरं भत्तपाणं २. उप्पज्जती (अचू)। (अचूपा)। ३. आसमो (अचू , हाटीपा)। 8. निविगती गता य (घ, अचू); अभिक्खणि४. निप्फेडो (अचू); निग्घाडो (जिचू)। व्वीतियजोगया य (अचूपा); खणं णिब्धि५. एवं (अचू, जिचू)! तिया (य) जोगो (जिचूपा)। ६. अणिययवासो (अचूपा, अव०, जिचूपा); १०. ममत्तिभावं (अचू)। अणिएयवासो (अचूपा)। ११. पि (ख)। ७. उ (जिचू)! ८७ Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 दसवेआलियं 6. गिहिणो वेयावडियं न कुज्जा अभिवायणं वंदण पूयणं च / असंकिलिट्ठहिं समं वसेज्जा मुणी चरित्तस्स जओ न हाणी / / 10. न या लभेजा निउणं सहायं गुणाहियं वा गुणओ समं वा / एक्को वि पावाइं विव जयंतो विहरेज्ज' कामेसु असज्जमाणो / 11. संवच्छरं चावि परं पमाणं बीयं च वासं न तहि वसेज्जा / सुत्तस्स मम्गेण चरेज्ज भिक्खू सुत्तस्स अत्थो जह आणवेइ / 12. जो पुव्वरत्तावररत्तकाले संपिक्खई अप्पगमप्पएण / कि मे कडं? किं च मे किच्चसेसं? किं सक्कणिज्ज न समायरामि ? / / 13. कि मे परोपासइ? किव अप्पा? किंवा 'खलियं न विवजयामि ? / इच्चेव सम्म अणुपासमाणो" अणागयं नो पडिबंध कुज्जा / / 14. जत्येव 'पासे कइ दुप्पउत्तं काएण वाया अदु माणसेणं / तत्थेव धीरो पडिसाहरेज्जा आइन्नओ खिप्पमिव'" क्खलीणं / / 15. जस्सेरिसा जोग जिइंदिपस्स धिइमओ सप्पुरिसस्स निच्चं / तमाहु लोए पडिबुद्धजीवी सो जीवइ संजमजीविएणं / / 16. अप्पा" खलु सययं रक्खियव्वो सविदिएहिं सुसमाहिएहि / अरक्खिओ जाइपह" उवेइ सुरक्खिओ सव्वदुहाण मुच्चइ / / -त्ति बेमि // ग्रन्थ परिमाण अनुष्टुप् श्लोक 664 2017 1. वा (क, ख, ग, घ, हाटी) / 2. चरेज्ज (अचू)। 3. वितियं (अचू)। 4. रत्तअवरत्त (अचु, जिचू) / 5. सारक्खती (अचू, जिचू)। 6. व (अचू)। 7. पस्सति (अचू, जिचू)। 8. च (क, ग, घ, जिचू)। 6. चाहं (क)। 10. खलितो (अचू); खलितं ण (अचूपा)। 11. °पस्समाणो (अचू)। 12. पस्से कइ दुप्पणीयं (अचू); दुप्पणीयं (जिचू)। 13. आतिथ्णो खित्त° (अचू); आइण्णो खित्त° (जिचू); आतिण्णो खिप्प (अचूपा, जिचूपा)। 14. अप्पा हु (क, ख, ग, घ)। 15. जाति-वधं (ई) (अचू, जिबू); जाति-पधं (ह) (अचूपा, जिचूपा)।