Book Title: Aagam 44 Nandisutra Choorni
Author(s): Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Deepratnasagar
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006207/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [44] zrI nandIsUtrasya cUrNi: namo namo nimmaladasaNassa pUjya zrIAnaMda-kSamA lalita-suzIla-sudharmasAgara gurUyo namaH / "nandIsUtra" cUrNi: [mUlaM evaM cUrNi:] Adya saMpAdaka: - pUjya AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgara sUrIzvarajI ma. sA. 1| (kiJcit vaiziSThyaM samarpitena saha) puna: saMkalanakartA- muni dIparatnasAgara (M.Com., M.Ed., Ph.D., zrutamaharSi) / ' 01/02/2017, budhavAra, 2073 mahA zukla 'jain_e_library's Net Publications | muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [45], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 9 / gAthA ||-|| ........... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAstra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka BESANMARWASAMAKASANKRISAMANARASINANKARSONG2MARACRAINS gAthA zrI nandIsUtrasya cUrNi: kaLakaLa08 kAhalkAuTakama II-II . prakAzikA-yuhArIvAstavyazreSTijhavaracaMdapannAjIvitIrNakiMcitsAhAyyena zrIRSabhadevajI kezarImalajI zvetAMbara saMsthA, ratalAma / mudrayitA-jainabandhumudraNAlayAdhipaH zrIjuhAramala mizrIlAla pAlarecA indaura vIra saM. 2454 vikrama saM. 1984 krAiSTa sana 1928 paNyaM 1-12-0 mA dIpa anukrama | nandI-sUtrasya mUla "TAiTala peja" ___ ~2 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mUlAGkA: 59+90 mUlAMka: 001 - 163 | nandI - sUtraM viSaya: - vIrastuti - saMghastuti - jinavaMdanA, gaNadharavaMdanA - sthavirAvalI pRSThAMka: of 06 08 11 11 mUlAMka nandI cUlikA - sUtrasya viSayAnukrama viSaya: - zrotA, parSadA - jJAnasya bhedA: - avadhijJAna varNanaM - manaH paryavajJAna varNanaM - kevalajJAna-varNanaM pRSThAMka: mUlAMka: 15 ~3~ 15 819 20 22 dIpa- anukramA: 163 viSayaH - matizruta jJAna varNanaM - aGgapraviSThasUtra varNanaM muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUtra [44], cUlikAsUtra- [01] "nandIsUtrasya cUrNi : anujJAnandI pariziSThaM 1 yoganandI- pariziSThaM 2 pRSThAMkaH 28 52 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ " nandIsUtra - cUrNi: " isa prakAzana kI vikAsa-gAthA] yaha prata sabase pahale "nandIsUtrasya cUrNi " ke nAmase sana 1928 (vikrama saMvata 1984) meM ruSabhadevajI kezaramalajI zvetAmbara saMsthA dvArA prakAzita huI, isa ke saMpAdaka mahodaya the pUjyapAda AgamoddhAraka AcAryadeva zrI AnaMdasAgarasUrIzvarajI (sAgarAnaMdasUrijI mahArAja sAheba | - hamArA ye prayAsa kyoM? Agama kI sevA karane ke hameM to bahota avasara mile, 45 Agama saTIka bhI hamane 30 bhAgome 12500 se jyAdA pRSThomeM prakAzita karavAe hai, kintu logo kI pUjya zrI sAgarAnaMdasUrIzvarajI ke prati zraddhA tathA prata svarupa prAcIna prathA kA Adara dekhakara hamane una sabhI prato ko skena karavAI, usake bAda eka speziyala phorameTa banavAyA, jisake bIcame pUjyazrI saMpAdita prata jyoM kI tyoM rakha dI, Upara zIrSasthAname Agama kA nAma, phira mUlasUtra - gAthA Adi ke naMbara likha die, tAki par3hanevAle ko pratyeka peja para kaunasA sUtra/gAthA Adi cala rahe hai usakA saralatAse jJAna ho zake, bAyIM tarapha Agama kA krama aura isI prata kA sUtrakrama diyA hai, usake sAtha vahA~ 'dIpa anukrama' bhI diyA hai, jisase hamAre prAkRta, saMskRta, hiMdI gujarAtI, iMgliza Adi sabhI Agama prakAzanomeM praveza kara zake | hamAre anukrama to pratyeka prakAzanomeM eka sAmAna aura kramazaH Age baDhate hue hI hai, isIlie sirpha krama naMbara die hai, magara prata meM gAthA aura sUtroM ke naMbara alaga-alaga hone se hamane jahAM sUtra hai vahA~ kauMsa [-] die hai aura jahAM gAthA hai vahA~ || || aisI do lAina khIMcI hai| isa AgamacUrNi ke prakAzanomeM bhI hamane uparokta prakAzanavAlI paddhatti hI svIkAra karane kA vicAra kiyA thA paraMtu cUrNi aura vRtti kI saMkalana paddhatti eka samAna nahI hai, cUrNime mukhyatayA sUtroM yA gAthAo ke apUrNa aMza de kara hI sUtro yA gAthAo ko sUcita kara ke pUrI cUrNi taiyAra huI hai, kaI niryuktiyAM aura bhASya dikhAI nahI dete, koi koi niryukti yA bhASya ke zabdo ke ullekha hai, unakI cUrNi bhI hai para usa niryukti yA bhASya spaSTarUpa se alaga dikhAI nahi dete / isIlie hameM yahA~ sampAdana paddhatti badalanI par3I hai| hamane yahA~ uddezaka Adi ke sUtro yA gAthAo kA krama, [1-14, 15-24] isa taraha sAthame diyA hai, niryukti ke krama bhI isI taraha sAthame diye hai aura bArthI tarafa upara Agama-krama aura nIce isa cUrNi ke sUtrakrama aura dIpa-anukrama die hai, jisase Apa hamAre Agama prakAzanoMme praveza kara zakate hai / kA yahIM sarala abhI to ye jain_e_library.org kA 'iMTaraneTa pablikezana' hai, kyoMki vizvabharameM aneka logo taka pahu~cane Adhunika rAstA hai, Age jAkara IsI ko mudraNa karavAne kI hamArI manISA hai| ~4~ * sastA aura ..muni dIparatnasAgara. Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM -/gAthA ||-|| .............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka gAthA II-II mudrayiSyamANAHmudritapUrvagranthAH / pratipAditaH, tathA ca zrImato hribhdrsre| dazabaikAlikacUrNiH | pUrvagatakaticitsUtrArthadhArakatA yA zrImaaindrastutayaH uttarAdhyayanacUrNiH giramayadevazAribhiH paMcAzakavRttau gaditA 0-8-0 prakaraNasamuccayaH 1-4-0 AcArAMgacUrNiH sAvitathaiva, evaM ca teSAM pUrvagatakAlAsaanuyogadvArANAM cUrNiH vRcizvara-0-0 sUtrakRtAMgacUrNiH akALabhAvitayA zrIvIrahAyanaH paMcapaMcAjyotiSkaraNDakavRttiH 3-8prAptisthAna zadadhikavarSasahasralakSaNa eva sattAsamayo paMcAzakAyaSTazAkhImUlaM 4-0-0 zrI RSabhadevajI kezarImalajI, yogyaH,ekAdazazatAbdyAM mAcino jinabhadrA pratyAkhyAnAdi peDhI ratalAma. dhyAnazatakAdividhAyibhyo'nye eveti zrI dharmasAgaraiH svayameva satraiva paTTAvalyA mudyamANAH zrIharibhadrasarisamayaprakAzaH khyAtaM taba dRSTacaraM kaizcittadAyarya, nandIAvazyakacUrNiH zrImatA haribhadrasUriNA pUrvagatavyA- cUrNikAlastu lekhakAdilikhita iti na vandAruvRttiH | khyAne pUrvagatAnAM prAyo vyavacchinnatvama-vizvAsAhe, nasa granthamadhye anya kRllikhitA [bhihita, parikAdInAM ca samala ucchedaH iti ne bAdhaH iti zApayatyAnandasAmara dIpa anukrama ~5~ Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................................mUlaM H / gAthA ||1|| ........ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata zrI sUtrAMka zrInandIsUtrasya cUrNiH nandIcUrNI vIrastutiH [-] gAthA ||1|| OM namo vItarAgAya / savvasutakhaMdhatAdINaM maMgalAdhikAre paMditti vattavvA NavaNe gaMdI, maMdati vA aNANata naMdI, naMdI pamodo hariso kaMdappo ityarthaH, tassa ya catuvidho zikkheyo, gayAo NAmaThavaNAo, davaNaMdI jANago aNuvautto, ahavA ANaga mAviyasarIravatiritto bArasavihatUgyasaMghAto imo-bhamA mukuMda mahala karaMtha jhahIra huDuka kaMsAlA | kAhala tiliyA vaMso paNavo saMkho ya dabArasamo // 1 // bhAvaNadI, NadisadovauttabhAvo, ahatA ima-paMcavihaNANaparUvarga gaMditti ajjhayaNaM, taM ca sutaMseNa savvasutambhaMtara bhUtaM, taM ca samvasutAraMbhesu vigdhovasamaNatyamAdIya maMgaI pabujjati, tassa ca maMgalaThThANAvasarapattassa gurorvA viNeyassa asthamuyagorabuppA|| yatyaM aviccheyasaMtANAgayasuyappavArisaNatthaM imaM gherAvaliya kahetA tato se atthaM kathayaMti, samve sutatthA ya jato titthakarappabhavA ato Tra bhattIe paNNAvagasAvagapADhagaciMtagA ya paDhamatAe namokAraM karettA bhaNaMti-'jayati' gAthA (*1 gAthA 2 patre) sAtidiyAdivisayakasAyapa rIsahovasaggA va ghAtikammamaTThappagAraM vA parappavAdiNo va jetesu vA jayatitti bhaNNati, jagati-khettabhAvo saMmi je jIve tesi jAo joNIo saccittacittasItasaMbuDAdiyAo caturAsIilakkhavihANA vA viviipakArohiM jANamANo viyANao, ahaMSA hiM kammehiM| jAe joNIe uvavajjai taM jahA jANatitti visiTTho jANago viyANago, ahavA jagaggahaNNAto dhamAdhammAgAsapoggalagAhaNaM, jIvatti savva R-555OMOMOM SS dIpa anukrama bhagavat tirthakara (sAmAnya) stuti:, vIra paramAtmAnAm stuti: ~6 Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ..............................mUlaM H / gAthA ||1|| ........ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata RECE sUtrAMka [-] gAthA ||1|| jIvaggahaNa, joNitti jIvaajIvuSpattiTThANaM, jahA ya ja uppajjati vigacchati dhurva vA taM tattha savvaM jANatitti viyANago, anena vacanena | nandAcUNIlAkevalaNANasamatyo to sabvabhAve sambahA jANavittikhyApitaM bhavati / 'guru' ti jagati savvasaNNilogo tassa bhagavAneva teNa gurU, vIrastutiH // 2 // kathaM , ukayate, gRNAti zAstrArthamiti guruH prItItyarthaH, tiriyamaNuyadevAsurapIrasAe dhammamakkhAi, jo vA je pucchara taM savyaM katha-12 yati teNa gurureva, anena vacanena paropakArivaM pradarzitaM bhavati, jagA-sattA tANa ANaMdakArI jagANado, kathaM ?, ucyate, samvesi sasANaM|8| avAcAyaNovadesakaraNattA, jato bhaNitaM-'sava sattA Na hatabvA NappariyAveyadhyA parighettambA Na anjAveyavya'ti, visesato saNNI dhammakathaNattAo ANaMdakArI, tato nisesato bhavasAti, anena vacanena hitopadezakatvaM darzitaM bhavati, jagA-satsA se aNNehiM paribhavijamANe rakkhaiti jagaNAtho, kaha 1, sakyate, moSavaNakAyehi kavakAritANumatehiM rakyato jagaNAho bhavati, anena vacanena saJvapANIrNa saNAhatA daMsitA / 'jagabaMdhu' tti jagA-sattA tesiM baMdhU, kaI , sakyate, jo appaNI parasma vA AvatIpaviNa pariphacayati so baMdhU, bhagavaM ca muThuvi parIsahovasaggAdisu vijamANoSi satteSu baMdhuttaM aparicayaMto Na visaMdhezati ato agabaMdhU, anena vacanena savvasattesu sabaMdhutA | dasitA bhavati / 'pitAmahA~ ti, jo piu piyA so pitAmaho, so ya bhagavaM ceva savvasattANaM pitAmaho, kathaM ?, ucyate, sambasattANa ahiMsAdilakkhaNo dhammo pitA raksaNatAto, mo ya dhammo bhagavatA pIto ato bhagavaM dhammapitA, evaM ca savvasattANa bhagavaM pitAmaho bhavati, anena bacanena dhamma paDuruca AdipurisattaM (darzita) bhavati, etIe gAhAe pacchaddhassa pADhaMtaraM imaM 'jiNavasabho salaliyavasabhIvakamagatI // 2 // mahAcIro' jiNa eva vasabho jiNavasamotti saMjamabhArutvahaNo, kamato subhAvasaMcAreNa kriyA salalita bhaNNati, vAmadAhiNANaM vA purima| pakkimacalaNANaM je kamuksevakaraNaM sa vikamo bhaNNati, dupadassa puNa egacalaNukkhebo ceva vikamI, sesa va kaMThayaM / / ki-'jayai su ACARBAAXARKAR: CRECRECR55 dIpa anukrama Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...................mUlaM / gAthA ||2-7|| ...... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka gAthA ||2-7|| tANa' (12-15) gAhA, rAgayosAvimarI jiNato jiteMsu vA jibvainti, sanvasutANati sutaNANatthANaM bhagavaMtato pabhavotti pasatI,#I zrI nandIcUNauM aNidvaSayaNaparihArAto pazcimovi apacchimo bhavati, ahavA pacchANupuSdhIe aparimame vIro usabho pacchimA. avisihasamNijIvaLogammA saSastutiH vA, ahavA sammAridvimAdisaMjutto saMjatalogassa gurU, mahaM AyA jassa so mahappA, so ya akammavIriyasAmatyato mahAtmA, kevalAvivisi-] ThuladdhisAmasthato pA mahAtmA, kiMca 'bhaI sanca' gAthA (3-23) bhAvato bhAvitA bhadraM taM bhagavato bhavautti, logo-advavidhobi loga-| |Nikkhevo bhaNitavyo, sesaM kaMThyaM / imaM saMghassa ratharUvaga 'bhaI sIla' gAthA (6-43) raho sAmannato paMcamahabvayamaito ositeti tassadvArasasIlaMgasahassusitA jata-II pahAtA vArasaviNe tavo iMdiyaNoiMdiyo ya Niyamo, pate assA, sajjhAyasaho maMdighoso, sesa kaMThyaM / saMghassava ima-cakavarga 'saMjama' | gAhA (15-43 ) visudhabhASacakassa sattarasavidho saMjamo tuMrga, tassa bArasavidho tayo mavA aragA, pAriyallaMti-jo bAhirapuTThassa bAhira bhUmI sA so saMmattaM kataM, jamhA aNNAI caragAiehiM jetu Na sakati tamhA eyaM jayati appaDicakaM ca eyaM, Namo erisassa cakasseti / ima | saMghassava NagararUvagaM 'guNabhavaNagahaNa' gAthA (*4-42) vaMmi purisasaMghaNayare ime guNA piMDavisuddhisamitiguttidavyAdiabhiggahamA | sAdipaDhimA goyare ya emAdi uttaraguNA, dami saMghaNagare bhavaNA kayA, bhavaNatti gharA, tehiM gahaNatti NiraMtaraM saMThiyA ghaNA, taM ca saMghapurisaXNagaraM aMgANagAdivicittamayarayaNabhariyaM sayovasamiyAdisammattamajhyaratthAbAyo micchattAdikatavaravajiyattaNao visuddhAo, mUlaguNa-IN caritaM ca se pAgAro, soya akhaMDotti adhirAdhito NicAra ityarthaH, sesa kaMTha | imaMpi saMghasseva palamarUvarga 'kammaraya gAthA (*744) Tra kamma eva rayo kammarayo athavA je puvvaM badhaM taM karma bannamANaM rayo taM sadhyapi jalohamiva kalpyate'thavA pusvayamdha kammaM maddhaM vajjhamANaM ca RESCHESTRACRORSCORRCAR dIpa anukrama [2-7]] bhagavat vardhamAnasvAmIna: stutiH, bhagavat mahAvIrasya atizaya AzritA stuti, vividha rUpeNa saMghastuti:, ~8 Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ..................mUlaM 1 / gAthA ||8-17|| ........... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: sUtrAMka - gAthA ||8-17|| 13 jalAho tato viniggato saMghapayumo, tassa NAlo suta eva rayaNaM sustarayaNaM taM se NAlo kato, paMcammahavvayA jamA, viratti baDhA, te kaNiyatti Baa zrI nandAcUNAdA bAhirA pattA kayA, guNA-mUlucaraguNA jassa aNegavidhA tehiM guNehiM abbhahitassatti adhikayogayuktasya guNakesarAlassa-mUlAdiguNakesarAyu-16 maghastutiH tasya ityarthaH / 'sAvaya' gAthA (*8-44) parighuvatti parikariyassa, jiNasUrassa dhammakANakkhANato jeNa prabodhitaM aNegasamaNasahassA | 4 ya se ambhitarapattA katA, parisassa saMghapaumassa bhadraM bhavatu / imaM saMghassa caMdarUvarga 'tavasaMjama gAthA (19-45) saMghacaMvassa miyo NAma 2 ho tavasaMjamA tehiM laMbio, akiriyatti-NatthiyavAdI te rAhumuhaM tehiM adharisoti Na sako ghermu NiccaMti-savvakAlaM saMkAdivisuddhaM sammatta , | se joNDA, sesa kaMThyaM / saMghassa sUrarUvagatimaM 'paratitthiya' gAhA (*10-45) hariharahiraNNasakkolgacaragatAvasAdayo 'paratitthiya / | gAthA (710-45) siM NANateyaparbha sutAdiNANappabhA.paNAseti, tavateyakaraNAto ya avivAdittimati lesatti rassIvo mutAINANujjo 18 | yasaMpuNNassa ya imaMmi jae saMghasUrassa bhaI bhavatu, mesa kaMThya / imaM saMghasamuharUvarga 'bhadaM citi' gAthA (*11-45) jalavaTThiyaMtarA jaramaNaM sA velA sA ya merAvi bhaNNati, evaM saMghasamuhassa ghitivelA tAe parivuDotti vedvito, vAyaNAsajjhAyajogakaraNaM magaro parapracAdopasa-2 gAdibhinna kSubhyate, ruMdo-mahaMto, sesa phaMThacaM / ima saMghassa merurUvarga, tassa ya pavvayassa ime avayavA-peDhaM mehalA sthito silA mehalAsudU kUDo mehalAe vaNaM guhA guhAmu ya migiMdA suvaNNAdidhAyayo NANAdivividhaditosahipajjalito NijjharA ya salilajuttA kuharA ya se mayUrAdipAkkha18 utsAhitA aguvaghAtivijullatovasobhito ya so ya kappAdirukkhuvasabhito ya, aMtaraMtaresu ya beruliyAdirayaNasebhito, etesiM padArNa kA // 4 // | paDirUveNa imAhiM chahiM gAhAdi uvasaMthAge 'sammaIsaNa' gAthA (*12-45) 'Niyama' gAthA (13-45) 'jIvadayA' gAthA (*14-45) // 'saMvara' gAthA (*15-46) 'viNaya gAthA (016-46)'NANavara' gAthA (71746 ) saMghapabvayassa sammaisaNaM ceva vAraM, taM ca | dIpa anukrama [8-17] Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ..................mUlaM 1 / gAthA ||8-17|| ........... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: saMghastutiH ka gAthA ||8-17|| hai saMkAdisallarahiyattaNayo vaDhaMti ciravaTTiye, kaI ?, visunjhamANataNayo atIva avagAdaMti vuttaM bhavati,evaM peda, dhammo duviho mUluttaraguNesu, nandIcUNI| so ya duvidho'vi varoti-padhANo,tatyuttaraguNadhammo rayaNA vehi maMDitA je mUlaguNA te cAmakirari-taM suvaNNa, tammayI mehalA tayA juyassa mahelA-1 gissa, 'Niyamoti iMdipasu aNegavidhI so ya niyamo silAyalo, tehi ceva ussito asubhajyavasANavirahitattaNao kammavisujjhamANataNato vA ujjalasuttatthANusaraNado ya ujjalaM-dittimaM ciMtijada teNa dilaM, taM ceva kUDaMti-cittakUDa tassa gaMdei jeNa vaNayarajoisabhavaNavemANiyA va teNa 4 gaMdaNaM, varNati-vaNasaMDa, taM vallivitANANegosahisatehi ya gahaNaM pattayapallavapuSphaphalocatehiM maNahArittaNato maNaharaM, gaMdhato surabhigaMdha, 6 sIlavaNasaMDevi jamhA sadaiva gadati pramodati ramaMtItyarthaH vivihaladdhivisamato ya maNaharaM sIlavaNaM visuddhabhAvattaNatA ya sugaMdhaM, jahA davvavaNasaMI gaMdhiNa uddhamAyati vyApta tahA mIlagaMdheNa saMghassa gaMdhudumAyassa kiyA, jaM palvayAsaNaM silAruksvagahaNaM taM kaMdarati bhAvo, jIvesu 4 dayAkaraNasuMdaraM jaM tassa kaMdaraM, tatva ya uppAballe ya daritotti jIvadayAkaraNapittotti vuttaM bhavati, ko ya so?, muNigaNo maiMdo parappavAdi sAsaNasaMghamayANa iMdo, kathaM ?, siyavAdaotti mabhAvataNato he utti-pakhavaMti kAraNaM vA te sayaggaso sutte bhavati, te ya hevavo dhAtU, te ya pagati parUvaNaguhAe, sA ya parUvaNaguhA NANAdisyaNAdihiM dittA khelosahimAditosadhIhi vA pittA, sa hi gumasma saMghassa, saMvarotti | paJcakkhANaM taM ceva jala-salilaM, kiMci pavvayayAto UsaritaM ujjharaM, idhAvi khaovasamapabhAvAto khayovasabhiyaM ujjharaM, tAto palaMbitA khayo* vasamiyasaMvaradagadhArA teNa virAyae sobhayatitti | sAvagajaNA paurotti-bahuH pracuraH seo ya gIyaguNIe paravatitti raDatI te ceva morA NADagAdIhi yaNaccaMti, je pavvayassa aha samapadesa rukkhA turga ca taM kuharaM, evaM saMghapavvayassa hANamaMDavAdI kuharrati, viNayakaraNatAto viNavaNato muNI so ya viNayakaraNaleNa phurayaMta ceva phuritaM vijjutaMti-cakAsiyaM taM ca ojjalaMti nimmalaM teNa ujjalaMteNa saMghasiharaM jAliyAmiva lakvijA, dIpa anukrama [8-17] // 5 // ~10 Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 1 / gAthA ||18-25|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAka zrI gAthA // 18 25|| hAsaMghasiharaM pAvayaNippurisA pahabvA, tatya va vividhakuluppaNNasAhavo kapparukkhakhArAsavAdilaviphalehi ya phaLabharA ddhihetur3hiyA | tAyakara pUNAlA sAdhavo kusumitA guNA batti bahulyA, mavimutAdiNANA bareti-pahANA tacceva NANAvekaliyAviravaNAdiva kaMtA, kaMtA iti katijuttA. kaMtAdi-11 jAligaNadharA NAmAvalI juttattaNayA ceva savisaraNa jIvAdipayasthasarUvAvalaMbhato dippaMti, NANasa malo NANAvaraNaM samvigamato ya vigatamalaM culAmaNiriva siMharAbArA " cUlA, soya NANAtisaya'tthasarUvAvalaMbhaguNohajuyA jagappahANapurisA cUlA iti, evaM saMghapavyayassa peDhAdicUlapaNjavasANakApiyassa vadAmi / lAviNayappaNavotti chaNhavigAhANaM, ettha ya par3hati-evaM caramatitvagarassa saMghassa tappaNAme kate imA avasarApaNNA AvalI bhaNNAta, kA sA tividhA-titthagara0 gaNadhara0 thavirAvalI, tatya titthagara0 saNatvaM imaM bhaSaNati4 'vaMde usameM' 'vimala' gAthAya (18.19 / 47) kaMThyaM, gharamanitthagarassa imA gaNadharAvalI, 'paDhamettha iMdabhUtI, bIe puNa hoti aggi-| & bhUtitti / tatite ya vAubhUtI, tato vitace sudhammeM ya (20-48) maMDiya moriyaputce akaMpite caiva ayalabhAtA ya / metajje ya pahAse gaNaharA hoti vIrassa (021-48) etthaM gaNadharAvalIto sudhammAtA verAvalI paThabattA, jato bhaNNati 'mudhamma aggivesANaM| silogo (23-48) samaNassa paM. mahAvIrassa kAmavagottasla sudhamme aMtevAsI aggivesAyaNasagole, sudhammazsa avAsI jaMbunAme kAsavagotteNa, jaMbUNAmassa aMtevAsI pabhave karucAyaNasagotte, pabhavasva aMtevAsI sajjabhave vaccha sagoce, jasamaI gAthA (24-49) segja bhavassa aMtavAsI jamabhare tuMgiyAyaNavagyAvaccasagote, jasabhaissa aMtevAsI ime do therA-bhadayAhU vAINatisagotte saMbhUivijae ya mADharasa-4 lagAta, saMbhUtivijayassa aMtavAsI thUlabhado gotamasagote 'elAvacca' gAthA (25-49) thUlamahassa aMtavAsI ime do therA-mahAgirI PelAvaracasagote suhanthI ya bAsihagotte, suhasthirasa suTTitamuppaDibaddhAdayo AvalIle jahA dasAsute tadA mANiyadhyA, iha tehi ahigAro Natthi / / SEE dIpa anukrama [18-25] 964 2%25 tirthakarANAM evaM gaNadharANAM nAmoccAraNaM, sudharmAsvAmI Adi sthavirAvali-varNanaM ~11 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM H / gAthA ||26-31|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sutrAka gAthA ||26 - SXC 8 mahAgirissa AvalIe adhigAro, mahAgirissa aMtavAsI bahulo balirasaho ya do jamalabhAtaro kAsabasagotA, tattha balissaho pAvayaNI sthavirAnAdANA jAto, tassa thutikaraNe bhaNiyaM 'bahulassa sarivvayaM vaMde sarivavyaMti sarisavayo, kyo juyalaMmi kAlaM padukaca jA jA sarIraparivaTTiavalyA // 7 // sA sA papatto bhaNNati, 'hAriyagAthA' (kai26-49) balisahassa aMtavAsI sAtI hArivasagote, mAisma aMtavAsI sAmagje hAriyagotte ahavA sAmajassa ovAsI saMDillo kositasagAte 'ajjajIyadharo'tti ajaMti Arya AgaM vA jIyaMti suttaM gharaMti suttatthassa ahivaI varaNAvAIti ukosa, pAThaMtara yA 'jIvadharaM ti AryatvAt jIvaM navaraM rakSatItyarthaH, aNNe puNa bhaNati-saMDilassa aMtavAsI jIvadharo aNagAro, mo tha &aa ajjasagocA'tti saMddhihassa sIso, 'tisamuda' gAthA / 127-49) puJcadakSiNAparA tato samudA uttara to veyaDDo, etyaMtare khAtakittI, sesaM kaMdhyaM, tassa sIso imo-'bhaNagaM' gAhA (128-50) kAliyaputhvamuttatthaM bharNatIti bhaNaka:, caraNakaraNakiyAM karotIti kArakaH, suttatthe ya maNasA jamAyato jjharaphA, parappavAdijayeNa pavayaNappabhAvako gANadaMbhaNacaraNaguNANa ca. pabhAvago AdhAro ya, sesa kaMTaca, tassa sIso imo 'NANaMmi daM.' gAhA 129-50) kaMThyA, tassa sIso 'vaDatu' gAthA (*30-50) yatti pRddhiyato, ko va so? 'vAyagavaMso' vAyati | sissANaM kAliyapuSvamuttati kAyagA-AcAryA ityarthaH, gurusaNNidhe vA sIsabhAveNa vAita sutaM jehiM te vAyagA, soti purisapuvyaparaMpareNa | | Thito baMso bhaNNati, so ceva jamovAjaNato saMjamAvajaNato va jasavaMso bhaNNati, so ta aNAgatavaso ityarthaH, kassa so pariso baso?, bhaNNati, ajjaNAgahatthIrNa, kerisANaMti pucchA ?, bhaNNati-jIvAdipayatyapucchAsu vAkaraNe sahappAhude vA pahANANaM, evaM caraNakaraNe, kAlakaraNasu vA samvabhaMgavikappaNAsu, tapparUvaNAya tahA kammapagaDiparUvaNAe pahANANaM purisANaM paTTao vAyagavaMso, tassA / / sIso 'jaccajaNa' gAthA ( 731-51) jaccajaNagANaM jahA kittimavudAsatthaM sarIkhaNeNa vaNito tahA sarasapakAmuhiyasaNNimo yA dIpa anukrama [26-33] / atra dve prakSepe gAthe vartate. te gAthe matsaMpAdita "AgamasuttANi" mUlaM evaM saTIkaM dvayo: api pustake mudrite | ~12 Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM H / gAthA ||32-38|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAka gAthA ||32 38|| zrI 18/ kucchitao vaLao kuvalayo so ya kaNhakAyo, kuvalayaM vA NIluppalaM, kuvalayaM vA rataNaviseso, revativAyagotti, sesaM kaThyaM, tassa sIso 4 sthavirANAnandAcUNAlA 'ayalapura' gAthA (*32-51) baMbhahIvagasAhINa AyariyANa samIve NikkhaMto sIhabAyako uttamavAyakattaNaM ca saMkALasutasaMbhavaM, selAmAvalI // 8 // kaMThaM / tasma sIso 'jesiM imo' gAthA (#33-51) kathaM puNa tesiM aNuyogo ?, ucyate, bArasasaMvakacharIe mahaMte dubhikkhakAle bhattaTThA aNNato ThitANaM gahaNaguNaNANuppehA'bhAvato sute vipaNaDe puNo mubhikkhakAle jAte madhurAe maIte sAdhusamudae khaMdilAyariyappamuhasaMgheNa jo jaM saMbharaitti evaM saMghaDitaM kAlitamuta, jamhA ya evaM madhurAya kayaM tamhA mAhurA bAyaNA bhaNNati, sA ya khaMdilAyariyasaMmayatti kAuM tassatiyo aNuyogo bhaNNai, seMsa kaMTyaM, aNNe bhaNati-jahA sutaM Na NahU~, tami dubhikkhakAle je aNNe pahANA aNubogadharA te viNavA, ege| | khadilAyarie saMthare, teNa madhurAe aNuyogo puNa sAdhUrNa pavattiyoti sA mahurAvAyaNA bhaNNati, tato 'hima' gAthA (*34-51) himavaMta pavvateNa mahasaNaM tuma jassa so himavaMtamahato, iyarathA NAstha aNNo tattulloti, ema mutivAto, uttarato vA himavaMteNaM semadisAsu ta samudreNa vANivArito jaso himavatanivAraNo jaso himavaMtoni, atA himavaMte mahatavikamo, kathaM 1, uccate, sAmatyato mahaMtevi kulagaNasaMghapayoyaNe | taraitti, parappavAdijayeNa vA visasaladdhisaMpaNNattaNatA vA mahato vikamo, athavA parIsahobasagge tabavisase vA dhitie te parakamato aNata-13 | gamapajjavattaNayo aNataM vA sutaM mahata, himavaMtaNAma vaMde, saMsa kaMThaya, kiMca-'kAliya' gAthA (435-52) himavaMto ceva himavaMtakhamAsa-18 hAmaNo, tassa mIso NAgajjuNAyArito, tassa imA guNakittaNA 'miumaddava' gAthA (*36-52) aNupuJcI-sAmAdiyAdisutaggahaNANa kAla-18 // 8 Tato ya pUrimapariyAyattaNeNa purimANupunvito ya vAyagattarNa patto, oghasutaM vA ussaggA tacca Ayasa, sesaM kaThyaM / ebassa sIso bhUyadino Ayaribho sassimA guNakittaNA tiNi gAthA 'varakaNaya' gAhA (#37-52) gambhatti pomakesarA, mesa kaMThya, 'aDabharaha' gAhA (138-12 45464645%EX dIpa anukrama [34-40]] ~13 Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka H gAthA ||39 44|| dIpa anukrama [41-46] zrI mandIpUrvI // 9 // "nandI"- cUlikAsUtra -1 ( cUrNi :) mUlaM H / gAthA ||39-44|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUra (NV), mUnikAsUra [1] 'nandInasya cUrNi -------- 52) bahuvidha sajhAyoti aMgapaviTTo cArasavidho anaMgapaviddho ya kAliyaokArito aNegavidho so yappahANIti suguNitarANeNa jissaM kottikAuM, sesaM kaMThyaM, 'bhUtahiyata' gAthA ( *39-52 ) bhUyahitaMti ahiMsA parAjayaMti dhArayadhvaM ahiMsAbhAve pagamatA atIva adhyama - tAe ahiMsAbhAvapariNayA ityarthaH, sesaM kaMThyaM, bhUyadinnassa sIso lobhicco, tassa imA thutI sumuNiya' gAhA (*40-53) suru muNibaM, kiM taM 1, bhaNNati-jattiNeNa Nicco, paramANU ajIvattaNeNa muttatteNa yatti jo duSpadesA diehiM vaNNAdipajjavedi ya aNicco, suTuThu ya muNitaM sutatvaM dhareti, NiccakAlaMpi svabhAve Thio sambhAvo somaNo vA bhAvo sambhAvo saMghejjamANo vA bhAvo sambhAvo taM obhAsapa tacca tathAtvena ityarthaH taM ca lobhijaNAmaM AyariyaM ca sekaMDa, vasta lobhijjassa sIso dusagaNI, tassa imA zrutI atthamahagAthA ( #41-53 ) sA va atthassa khANI, kiMvisiddhassa ?, mahatyassa mahatyo ya aNegapajjAyametabhiNNo, athavA bhAsagarUvo atyo vibhAgoSi, samapajjavavittIkaro ya mahattho, erisassa atyarasa khANI dUsagaNitti saMbamati subho samaNo sumsamaNo tassa mussamaNassa, baksvAti atyahaNaM taMmi atthakahaNe, sotArANa kahei bANI nivvANI, ahabA vaktrANaMti-aNuyogaparUvaNaM kathaNaM-akkhevamAditAhi kAhiM dhammakahaNaM, tastha buhANa ( kUUilA ) vi AgatANaM tassa vANI NivvANIM jaNeti, kimaMga puNa ghammarasavaNaTumAgatANaM ?, athavA pAse savati kaNNA te suhaM jaNeiti susvaNA, evaM suikAratI (NA) bATo bhaNNaMti, athavA sussaSaNA sucavA] ityarthaH, sesaM kaMThyaM imAvi dussagaNiNa caiva calaNathutI 'sukumAla' gAhA ( *42-54 ) patrayaNaM-duvAsaMgaM gaNipiDagaM asthi so pAvayaNI, guravotti kArDaca bahuvayaNaM bhaNiyaM, sase kaMThyaM, esa NamokAro AyariyajugappANapurisArNa, bisesaggahaNato, imo puNa sAmaNNato sudavisidvANa kajjati 'je aNNe' gAthA (*43-54) kaMThyA, evaM ca NANaparUtraNajjhayaNaM arihasta devajaza, No aNariirasa dijai, jato bhaNitA meM selapaNa' gAthA sAmAnyena zrutadharamaharSINAM namaskAram jJAnaprarUpaNA saMbaMdhe ziSyANAM yogyAyogya vibhAga- darzanArthe 14 dRSTAntA: ~ 14~ sthavirAvalI // 9 // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM [1] / gAthA ||44-47|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sutrAka [1] gAthA // 44 (44.54) patya ariho imo kuDesu appasatyavammasArityA bhAvitesu avammasArityA, tathA isamesajalUgajAigasArityA arihA, gobherI-181 nandIcUNA AmIrIsuta pasatyobaNanovaNItA arahA, sesA aNarihA, imasa ya NANaparUvaNajhayaNassa parUvaNe parisA jANagAvi tividhA jANiyanyAdi | tattha ANitA guNadosavisesaNNU aNabhigmahitA ya kusmuimatesu / sA khalu jANiga parisA guNatanillA aguNavajjA // 1 // imA ajANiyA-pagatImuddhamajANiya miychaavysiihikukkurgbhuutaa| rayaNamiva asaMThavitA suhasaNNappA guNasamiddhA // 2 // imA dubbiyaDDA|'kiMcimmattagAhI pallavammAhI ya turiyagAhI ya / dupiyaDDiyA tu esA bhaNiyA tivihA bhave parisA // 3 // etya jANitA ajANitA | ya arihA // evaM kayamaMgalokyAre therAvalikame ya daMsie arihasu ta dasitesu dUsagaNisIso devavAyago sAdhu jaNahiyaDAe iNamAha NANa paMcavidhaM' ityAdi (1.65) asya vyAkhyA-NAti NNANaM avodhamittaM bhAvasAhaNo,athavA Najai aNeNa ihaNANaM khaovasama-IG khAitabhAveNa, jIvAtipayatyA Nati iti nANaM, karaNasahiNo, athavA Najjati etamiti NANa, NANamavi jIvotti ahikaraNasAdhaNo, paMca pati hI saMsthA, vidhiriti bhedo,paNNa-paNNavitaM prarUpitamityanAntara,atyato tisthakare hi.sattao gaNadharedi,athavA paNNA buddhI padhANapaNNeNa avAttaM 181 &aa paNataM, satavihiNAladdhamityarthaH, athavA pahANapaNNato avAna paNNataM. tithagarasamIvato gaNaharesbiddhati buttaM bhavati. athavA paNNA buddhITa tIe prAptaM paNNataM, nitthagaragaNadharAyariyehiM kadhijata buddhIe paNNattamiti, naMdittaNeNa adhikayaM NANa saMbajjhai, je punvamuvaNNasyA paMca-12 18 nANabheyA teSAM pratipadamabhyupagame jahAsado, asthAbhimuho nivato bodhaH2 sa evaM svArthikapratyayopAdAnAdabhiInayodhika, athavA ato tada-15 II bhiNiyAe teNa vA'bhiNiyujjhae saMmi vA''bhiNiyodhika, sa eva cAbhiNiyAdhikopayogato'manyatvAdAbhiniyodhika, tathA taM saNeti // 10 // teNa vA suNeti tamhA va muNeti tamhi vA suNetIti muta, Atmaiva vA zrutopayogapariNAmAnanyatvAt zRNotIti avarNa, avadhIyata ityavadhiH | aSEKASIAS 47|| dIpa anukrama [46-53] parSadAyA: varNanaM kriyate jJAnasya paMca bhedAnAM varNanaM kriyate ~15 Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI'- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM R] / gAthA ||47..|| ....... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAka [2] gAthA ||47..|| teNa vA'vadhIyate tammi vA'vadhIyate avadhANa vA avadhiH maryAdetyarthaH sIe paropanibaMdhaNAto dabbAdayo avadhIyate ityavadhI:, pari savvato- jJAnabhedAH nandAcUNAbhASeNa gamaNaM pajjavaNaM paznaco maSNasi maNaso vA pajjavora, esa eva pANaM maNapajjavaNANaM, tathA pajjayaNaM pajjayo maNasi maNaso vA pajjayaH mana:paryAya: sa eva jANaM maNapajjavaNANaM,, tathA Ayo pAvaNaM lAbho ityanaryAntaraM, sabao Ayo pajjAo maNani maNaso vA pajjAyoda maNapajjAyo sa eva jANaM maNapajjavaNANaM, maNasi maNaso vA pajavA tesu vA NANaM maNopajjavaNANaM, tathA maNasi maNaso vA paujavA panjAyA * vA vesiM temu vA NANa maNapavajavaNANaM-gamaNaparAvattIgo logo bhedAdayo bahupagavattA / maNapajjavami. NANe niruttavaNNatyameveti // 1 // tadhA kevaLamega suddha sakalamasAhAraNamaNataM ca ityarthaH, NANasaho ya sambatthAbhiNibobhakAdINa samANAdhikaraNo dahalvo, taMjahA-AbhinivAdhika pataM gANaM AbhiNiyodhikaNANa, evaM sambesu vattavyaM, pucchA ya-kimema matiNANAdiyo kramo?, etya uttaraM bhaNNati-esa makAraNo uvaNNAso, ime ya te kAraNA-tulasAmittaNato sabakAlAvicchedaThitittaNato iMdiyANidiyANimittattaNayo tulasaovasamakAraNataNato sabvabvAdivisayasAmaNNa-18 taNato parokkhasAmaNNataNato ya, tajbhAve ya sesaNANasaMbhavato, ato AdIe mahasuttAI kayAI, tesuvi ya matipuvvayaM sutaMti puvvaM matiNANaM kayaM, tasya va piTThato sutaMti, athavA iMdiyANiMdiyaNimittaceNa avisiTevi sati sutevi parovadesacANamittabhedAto arihaMtavayaNakAraNataNato ya sutassa matiaNataraM sutaMti, matisutasamANakAlattaNato micchadasaNapariggahattaNato tanvivajayasAdhammattaNato sAmisAImattaNato sammattAikAlegalAbhattaNavo yaM manisutANataraM avadhitti bhaNito, tato chaumatthasAmisAmannattaNato ya poggalavisayasamabhAvattaNato ya avadhisamaNataraM maNapajjavaNANati, savvaNANuttamattaNato saruvAvasuddhattaNato ya virayasAmisAmaNNataNato ya tavaMta kevala bhaNitaM // ||11 savvaM etaM samAsato duvidha-paccakkhaM ca parokkhaM cetyAdi (sU. 2-71) iha appavattavvattaNato putraM parucakkhaM paNNavijjai, yaha dIpa anukrama REACT [54] ~16 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM 3-8] / gAthA ||47...|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: pratyakSa prata sUtrAMka [3-8] gAthA // 47..|| SHREE 18 jIvo akkho, kathaM !, ucyate, 'azU vyAptA' viti NANappaNatAe atthe asaitti, ityevaM jIvo akkho, NANapabhAveNa bodheti bhaNitaM nandIcUNau~ / bhavati, athavA 'asa bhojane iccetassa vA sabve asaitti akkho, pAleti muMkte vetyarthaH, akkhaM pati vaTTaitti paccakvaM, aNidiyanti // 12 // bucaM bhavati, casahAto ya so avadhimAdibhedo vaTTalvo, akkhAto paresu jaM jANaM upajai taM parokkhaM, na cedaM, casaddAto iMdiyamaNoNimitvaM daTTabbamiti / / 'se ki taM paccakvaM? (3-75) pucchA, setti saH paccakkhaNANabheyA 'kinta' vi pAripaNhe, katibhedaMti vuttaM bhavati, taM ca | kiMsarUvaM?, Ayario taMjahetyevamAdi, iMdiyANaM sabbAvappaesehi svAvaraNakkhatovasamAto jA laddhI taM tAvidiyapakacakkhaM, taM paMcavidha, (4-76) para Aha-gaNu davividhApatthiyapadesamettaragahaNato sesappadesesu puNa upalakhiyovasamA NirasthabhAvA bhavaMti, Ayariya | Aha-Na evaM, padIvaviddhatasAmasthato, jathA catusAlabhavaNegadesajAlito padIyo savvaM bhavaNamujjoveti tathA dasvirdiyamittapadesavisayapaDibodhito savvAtappadesopayogapariccheyayo khaovasamasApaLayA ya bhavAti Na doso, bhAvidio ya vAvArapaccakkhattaNato, etaM paracakkha, paramasthato puNa ciMtamANa evaM paroksa, kamhA , jamhA parA-davyirdiyA, bhAvidiyassa ya tadakSiNataNato, 'NoiMdiyapaccakvaM' ti (sU 5-76) iMdiyAiri, taM tithiI, ebamAdI avahinti majjAyA, sA ya rUvidavve, sumbhirUvAta vayaNAto, tesu NArNa odhiNANaM bhavapaccaiyaMti (6-76) (7-06) maNite, NaNu AMdhI bayovasamite bhAve NaragAdibhavo so udaie bhAve kathaM bhavaparucaito bhaNNati !, | uccayate, sovi khayovasamito ceba, kintu so ceva vayovasamito garagadevabhavesu avassaM bhavaitti, diluto pakkhINa AgAsagamaNaM va, evaM IM bhavapaccaito bhaNNati, (su.8-76) khatovasamito puNa NaratiriyANaM, tesu NAvassaM upajjaitti, khayovasamabhAve keI, khayovasamasarUvaM ca sute | peva bhaNiyaM, 'ko hetu' ti idi so ya khayoksamo guNamaMtareNa jahA gagaNama(bha)cchAdite adhApavittitto chideNaM diNakarakiraNavva viNissita dIpa anukrama [55-60] // 12 // avadhijJAnasya varNanaM kriyate ~17~ Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM -16] / gAthA ||48-15|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: nandIcUNAdAdabvamujjIvanika prata sUtrAMka [8-16]] gAthA // 48 55|| zrI dabvamujjovaMti tathA avadhiAvaraNakhayovasame ta avadhiLabhI adhApavittito viSNAto, 'guNapaDiyA' ityAdi, uttaruttaracaraNaguNavimuma- avadhijJAnaM mANavekkhAto avadhiNANadasaNAvaraNANa khayovasamo bhavati, takkhayovasameNa avadhi upajA, 'aNugAmiyaMti aNugamaNasIlo aNugAmito PM // 13 // tadAvaraNakhayovasamAtappadesavisuddhagamaNatAto loyaNaM yA, anagataMti jalA jalaMtaM pabvataMtaM pavvatA, avisiho aMtasado, evaM orAliyasa-Tra rIraM ThitaM gataMti egaI, taM ca AtappadesaphaDDegAvahi egadisovalaMbhAto va aMtagatamohiNANaM bhaNNati, athavA sanvAtappadesavimuddesu orA-12 liyasarIragateNaM egadisipAsaNaM gataMti aMtagarta bhaNNasi, ahavA phujha paramattho bhaNNati-gadisAvadhiubaladakhettAto so avadhipuriso aMta-18 Tragatoti jamhA tamhA aMtagata bhaNNati, majhagataM puNa orAliyasarIramajjhaphagavimuddhIto savvadesavisuddhIto vA sambadisovaLabhattaNato majjA gatoti bhaNNati, athavA uvaladikhettassa vA avadhipurimo majhagatotti, 'uka' ci dIvitA 'cuDali'tti taNApiMDI agge pajjalitA AlAtaM vidArayaM jalataM maNi vA jaliMti 'joi ' ti malagAdiTThiyaM agANi jalata' padIyoti dIvatotti puratotti-aggavo 'paNollaNaM'-13 vi Nuda preraNe hatyagahiyassa DaMDagaThitassa vA paraMpareNa nudannityarthaH, 'maggatoci piTuto 'aNukaTTaNaMti halagahitassa saMDagagAhiyassa vA aNu pacchA vA kaTTaNaMti, pAsatotti dAhiNe vA vAme vA pAse dosu vA sayaM jamalAhitaM 'parikaDDiyaM ti hatthadaMDagaThitaM vA paripAsao Thitassa kaTTaNaM 6 sIso pucchati 'aMtagatassa ya' iphacAdi, Ayariya Aha-purato, irucAdi, savvatAtti-savvAsuvi disividisAsu samaMtA iti sabvAtappadese-18/ suvA visuddhaphaDDugesu, bA, ahavA savvatotti salvAsu disividisAsu savvAtappadesaphaDDugesu ta, sa iti Nideso avadhipurisassa, maMtA iti / NAtA, ahavA samaM bavvAdayo tullA attA iti prAptA ityarthaH, gacchaMtamaNugacchati, aNANugAmitaM sNklaapddibddhhiypdiibo-181||13|| va tassa va khettAvekkhakhayovasamalAbheNa agANugAmitaM, paraMtaMti samaMtayo agaNIpAseNaM tassa va joissA savyadisibidisAsu dIpa anukrama [60-80]] ~18~ Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM -16] / gAthA ||48-55|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [8-16] gAthA // 48 55|| samatA parigholaNati-puNo2 ito2 parisakarNa / vaddhataM vuDDhI taM puvvAvasthAto ubaruvari vaddhamANati, taM ca usmaNNaM caraNaguNavisuddhamavekvattaNato avadhijJAnaM nandIcUNoM &ApasasthAvasANavANAta adi pasatyalissAmaNugatA bhavaMti, pasasthadanyasAhi aNuraMjiyaM citra pasatyayasANaM bhaNNA, pasavajhavasANAto ya caraNAto va caraNAtavisuddhIto ya caraNapakacataladdhIrNa vaDDI bhavati, imAo ya jahaNNamudhosavimajjhamohidisaNagAhAo jahA |peDhiyAe, hANitti hassamANaM puvAbatthAto adho'dho hassamANaM, taM ca vaDDamANavipakvato maNitavva, appasatthalessovaraMjita cittaM aNegA& subhatyaciMtaNaparaM cinna sakililu bhaNNati, uppaNohiNANassa puNo pAtotti parivAvI bhAva ityarthaH, taM ca sattAvisasovalaMbhaNa bhaNNati, te ya| ime-asaMkhayaMgulabhAgAdIyA, duSpamiti jAva Navatti aMgulapUhuttaM bhaNNAti, do hatthA kucchI, paDivAtiNo Ava ukoso logamenae bA, apa-10 DivAditti sovi khettavisesovalaMbhAno ceva gajjai, ato bhaNNati-alogassa egamavitti, avipadatyo saMbhAvaNe, kimuta dupadesAdivaLaMbhe | & ityarthaH, vitthareNa khayobamamavisemato asaMkhejjavihamohiNANaM, ohimAdigatipaujavasANaM vA cauddasa vidhavittharo, te paduruca imaM caunviha samAsato bhaNNaci, 'davvAdi' davAo odhiNANI jahaNNaNa teyAbhAsaMtare aNate davye uvalabhA, nakosato sabvarUvidavvAI, jANaiciNANa, taM ca visesamgAhargataM jANaM, sAgAramityarthaH, daseitti basaNaM, taM ca jaM sAmaNNaNaggAharga taM dasaNaM, aNAgAramityarthaH, khetta kAlato va sucasiddhaM, bhAvato odhiNANI jahaNNeNa aNaMte bhAve uvalabhai, ukosatoSi aNaMte, jahaNNapadAto usosapadaM aNaMtaguNaM, ukosapa-12 devi je bhASA te savvabhAvArNa arNatabhAge baTTati, odhI bhava(56-98) gAhA-dabvataH bahuvikappA paramANumAdiyavisesato, khettatoci aMgula-18 la asaMkhyabhAgavikApAdiyA, kAlatoci AvaliyaasaMkhejabhAgAditA, bhAvatovi vnnnnpaajvaadiyaa| maNapajjavaNANamidANi, tassa sarUvaM // 14 // viNitamAdIpa, dayANi sAmI visesijjai pukhyamuttehi dIpa anukrama [60-80]] ~19 Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM [17-18] / gAthA ||56-58|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [17-18] gAthA ||5658|| "kiM maNussa' (17-99) ityAdi, samucchimamagussA, gambhavatiyamaNusmANa va vantapittAdisu saMbhavaMti, kammabhUmagA paMcasu bharahesuna nandIcUrNI paMcama eravaNsu paMcasu mahAvidehesu ya, hemavadAdimu mihaNA ne akammabhUmagA, tiNi joyaNasatA lavaNajaLamogAhittA cullahimavaMtasiharipAda-15 // 15 // padihitA egorugAdikachappaNNaaMtaradIvigA, ki pajjattANaM apajjattANaMti-pagjacINAma sattI, sAmavato ya puggalavovacayA uppajai, tAo laya chappajjattIo,tA AhAra0sarIra0iMdiya0 ANapANa0bhAsAkSmaNapajjatI cati,tatva egendiyANaM cauro,vigalidiyANaM paMca,asaMNINa saMvavahAkarato paMca ceva, saNNINaM ca cha, tattha AhArapajasI NAma khacharasapariNAmasatti, AhArapajattIe sattadhAtutayA pariNAmasattI sarIrapamjattI, paMcaNhamiMdiyANa joggA poggalA viciNisu aNAbhoganivattitavIriyakaraNa sambhAvApAyaNasaccA iMdiyapamjatI,(ussAsa) poggalajogANApANUNa, bhAsA joga mahaNaNisiraNasacI bhAsApajjatI, maNajaogge poggale ghettaga maNakSAe pariNAmaNaNisiraNasacI maNapajasi, etAo pajjasIo pajjattIOMNAmakamodaeNaM nivyattijaMti, tA jesi asthi te pajjatnayA, apajjattayaNAmakammodaeNaM aNihitA tA jesiM te apajjattayA, appamattasaMjamA lAjiNakaripatA parihAravimuddhiyA adhAdiyA paDimApaDivaNNagA ya, ete satatopayogoSauttattaNato appamattA, gamavAsiNo puNa pamattA, kaNhui aNuvayogasaMbhavatAto,athavA gapachavAsI NimAtA ya pamattAvi apamattAvi bhavaMti,pariNAmavasato,ivipattasseti AmosadhimAviaNNayapatipattasma maNapajjavaNANaM upagjada, athavA oSiNANiNo maNapajjavaNANaM tappajati, aNNe Niyama bhaNati, ajamatI-ujjumatI, sAmaNNaggAhiNitti | bhaNita hoti, esa maNopajjayabisesotti, ussaNaM visesei-visuddha ubalamati, NAtIva badubisesavisiddha atvaM uvalambhaitti bhaNita hoti, ghaTona paNa ciMtiuci jANai, vipulA matI vipulamatI, bahuvisasammAhiNitti bhaNitaM bhavati, maNopajAyavisesaM jANati, viTThato jadhA'Na ghaDo 31 // 15 // ciMtito, taM ca desakAlAdiaNegapajjAyavisesavisiddha jANati, ahavA rijuviulamatINaM imaM damyAdIhi bisesasarUvaM bhaNNati-saNNiNA maNatteNaM dIpa anukrama [81-84] atha mana:paryavajJAnasya varNanaM kriyate ~20 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM [17-18] / gAthA ||56-58|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: nandIcUrNI prata sUtrAMka [17-18] gAthA ||5658|| SHAREKACC% mANite maNokhaMdhe aNaMte aNaMtapadesie davaTThatAe taggae ya baNNAdie bhAve maNapajjavaNANeNaM pacakvaM pekkhamANo jANaitti mANitaM, maNiyatvaM kSullakapuNa paJcaktraMNA pekkhAi, jeNa maNaNaM muttamamuttaM vA, so ya chatamattho taM aNumANato pepasAitti,ato pAsaNatA bhaNiyA,ahavA chaumatthassa egavidhakhayo-lA pratarAdi basamalaMbhe vividhovayogasaMbhavA bhavati, jAhatthe va rijubipulamatINaM va ovayogo, ayo visesasAmaNNatthesu ubajato bhaNNati pAsaitti bhaNitaM Na doso, vipulamatI puNa davaTThayAte vaNNAdirahi ya adhigataraM jANatItyarthaH uparimahaDillAI khuTTAgapatarAIti imassa bhAvaNatthaM imaM paNNavijjai-tiriyalogassa uTTAho aTThArasajoSaNamatiyassa bahumajme ettha asaMkhagjaaMgulamAgamecA logAgAsappayarA alogeNa saMvadiyA hai| sabbakhuGgayarA khuTTAgapayarAti bhaNitA, te ya saJcatA rajjupamANA, tesiM je ya bahumajjhe do khuzAgappayarA, tesipi bahumajhe jaMbuddI | rayaNappathapuDhavibahusamabhUmibhAga maMdaramsa bahumajjhadese etva aTThappadeso ruyago, jato disividisivibhAgo pavato, etaM tiriyalogamanaM, tAto | tiriyalogamajjhAto rajuppamANakhuTTAgapatarohitovari tiriyaM asaMkheyaMgulabhAgabuDDI ubarihatto'vi aMgulasaMkheyabhAgAroho ceva, evaM viriyamuvariM ca aMgulasaMkheyabhAgabuDIe nAva logabuDDI NetabvA jAva uTTalogamajasaM, lao puNo veNeva kameNaM saMvaTTo kAyavyo jAva uvari logaMto rajju| pamANo, tato ya uDalImamAjhAyo uvari heTThA va kameNa khuDDAgappatarA bhANitavA jAva rajjUpamANA khuDAgappatarati, tiriyalogamajjArajjUppamANabuDAgappatareditobi helA aMgulAsaMkhyeyabhAgabuDDI tiriyaM adhA'vagAheNavi aMgulassa asaMkhabhAgo ceva, evaM adhologo vaDeyavyo jAba adhologato sattarajjuo, sattarajjupayarehiMto ubaruvari kameNa khuDDAgappatarA bhANiyabbA jAba tiriyalogamArajjuppamANA khuddaagppcrtti| evaM khuDAgaparUvaNe kate imaM bhaNNati-uvarimatti ya logamajjhato adho jAva Nava joyaNasate jAva imIga rayaNappabhAe puDhabIe uvarimakhuDAgapataratti bhaNNati, tadadho adholege jAva adholoiyagAmavattiNo te dedimakhuDDAgappataratti bhaNNati, rijumatI adho tAva pAsatItyarthaH, athavA RECEBOESREERS dIpa anukrama [81-84] ~21 Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM [17-18] / gAthA ||56-58|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [17-18] gAthA ||56 58|| nandIcUNauM 4 bAlaapologassa uvarimakhuSgappatarA tiriyalaoNgassa hiTThimA khuTTAgapatarAte jAva pazyatItyarthaH, aNNa bhaNati-navarimAta adhologobari ThitA je ta manaH paryavaM uvarimA, ke ya te 1, rucate, samvatiriyaloyavattiNo tiriyalogassa vA ahoNavasayavattiNo tANa ceva je hiTimA te jAba pazyatItyarthaH, imaM No ghaDai, aholAiyagAmamaNapajjavaNANasaMbhavavAhalattaNato, uktaM ca-dahAdholAkikAna prAmAna , tiryagalokavivartinaH / manogatAMstvasau bhAvAna, betti : | tArtinAmapi // 1 // aDDAtijaMgulaggahaNaM ussedhaaMgulamANeNa 4, kaha Najai ?, uccAyate, 'ussedhapamANato miNasu deI' ti vayaNAto aMgu-18 lAdiyA ya viSpamANA te savve dehaniSphaNNA iti, NANavisayattaNato ya, do. sA. rijumatikhecovalaMbhaSpamANAto vipulamatI ambhAhiya-18 tarAgaM uvalabhaitti, egadisipi amAhayasaMbhavo bhavaitti samaMtato jamhA amahiyaMti tamhA vipulatarAgaM bhaNNati, athavA jadhA javeDora ghaDAto jalAdhArataNato ammahi ato so puNa niyamA ghaDAgAsakheteNa vipulayaro bhavati, evaM vipulamatI ammahitatarAgamaNola dvijIvanabvAdhAra khetaM jANati, taM ca NiyamA vipulayaraM ityarthaH, ahavA AyAmavikkhaMbheNaM ambhahiyatarAgaM bAhaleNa vipulayaraM khetaM ubalabhata | ityarthaH, ahavA doSi padA egaTThA, viziSTavivivisesadesago tarasaroti yathA suka sukatara iti, kiM ca jahA pagAsagadavyavisesato khetaSisuddhiviseso lakvijaha tathA maNapajjavaNANAvaraNavisesAto rijumaNapajjaviNANasamIvAto vipulakakhamaNapajavaNANI visuddhataragaM jANati, maNapajjavagANAvaraNakhayobasamamattalaMbhattaNato vA vitimiratarAgaMti bhaNNati, ahavA pubvabaddhamaNapajjavaNANAvaraNakhayovasamalaMbhamuttamalaMbhattaNato visuddhati bhamitaM, tassevAvaraNassa paJjharamANasamAvataNato puvabaddhassa tu aNukyattaNato vitimiratarAgaMti bhaNati, ahavA do'vi ete egadvitA pdaa| 7 maNaSajavaNANassa, sesaM kaMThaya / / idAANa kevalaNANaM bhaNNani-maNapajjavaNANANataraM suttakamudidvattaNato visuddhilAbhuttaramayo ya kevalaM bhaNati m||17|| 'se kiM taM kevale' syAdi sUtra, (19-117) kevalaNANaabhedekhi bhedo bhavasiddhAvatyAdiehi aNegadhA imo kamjada, maNussabhavaThi dIpa anukrama [81-84] | atra kevalajJAnasya varNanaM Arabhyate ~22~ Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .....................mUlaM [19-23] / gAthA ||59-60|| ..... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: nandAcUNa // 18 // prata sUtrAMka [19-23] gAthA ||5960|| tassa jaM kevalaNANaM taM bhavatya kevalaNANa, pasado usmaNNe, bheda osaNe, sambakammavimuko siddho tassa jaNANaM taM sikhakevaLa0, (jogo-maNA-18| siddhabhedA: divAvArajuo jogI vajogo sAvaThito tassa jaNANaM taM ayogibhavattha kevalaNANaM, paDhamasamayo kevalaNANuppasisamayo gheva, apa Dhamo vitiyAdisamayo jAba sajogi tassa caramasamayetyarthaH, ahavA esevastho samayavikappeNa aNNahA daMsegjada, sajogikAlacaramasamae | carimotti panichamo, tato paraM ayogI bhaviSyatItyarthaH, parimo Na bhavati, carimassa Adisamayato Arambha omatyagaM gejhaM / tatva siddha kevala-18 NANaM duvidha-aNaMtara jAva paDhamasamayo vAya acaramo bhaNNati, patesu jaMNANaM taM acaramasamayabhavatyakevalaNANaM, sesa kaMThya / 'se kiMtaM siddha kevalaNANe' tyAdi sUtra ( 20.113) tatva siddhakevalaNANaM duvidha-aNaMtara paraMpara, tasya aNaMtaraM ko samayaMtaraM patto, siddhattaprathamasamaya ityarthaH, te paMcavasavidhA tisthasiddhAiyA. tityasiddhA iti je nitye siddhA te titthamiddhA, titvaM cAuravaNNo samaNasaMgho paDhamAdigaNadharo vA, maNitaM ca Arise-titvaM bhaMte ! vivaM arahAdi titthaM', goyamA ! arahA tAva vitthaMkare, tithaM puNa cAubaNNo samaNasaMgho" saMmi tirathakAlabA bhAve uppaNNe tato vA titthakALabhAvAtole siddhA te tityasiddhA, atisthaM cAtuvaNNasaMghassa abhAvo tityakAlabhAvassa bA abhAvo saMmi atitya| kAlabhAva atisthakAlabhAvato vAje siddhA te asithasiddhA, taM ca atirthakare titthe vA aNuppaNNe jahA marudevisAmiNIppamityo, risabhAdayo | titthakarA te jamhA nityagaraNAmakammuzyabhAye ThitA titthagaramAvAvo siddhA samhA te titthagarAsiddhA, atitvakarA-sAmaNNakevaliNo te goyamAdi saMmi atitvakarabhAye ThitA atisthakarabhAvato kA siddhA asisthakarasiddhA, svayameva buddhA svayaMbuddhA, sayamapaNA, je vA jAisaraNAdikAraNaM paduSa yuddhA, sphuTataramucyate vAzaprayayamataraNa ye pratibuddhAste svayaMbuddhA, te ya duvidhA-titthagara nitthagaravatirittA ya, iha vaharicehi adhikAro, kiM ca rAsvayaMbuddhassa bArasavihovi uvadhI bhavati pukhyAdhItaM se sutaM bhavati vaNavA, jati se Nasthi to liMga NitamA gurusaNNidhe va pavijai, etyeva // 1 dIpa AAS anukrama [85-92] atra siddhAnAM bhedA: varNayante ~23~ Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [19-23] gAthA ||59 60|| dIpa anukrama [85-92] zrI nandIcUrNI // 19 // "nandI' cUlikAsUtra -1 ( cUrNi :) ..mUlaM [19-23] / gAthA || 59-60|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUtra (NV), mUnikAsUra [1] nandItvasya cUrNi -------- ******... bidara, atha punyAdhItasutasaMbhavo asthi to se liMgaM devayA payacchai, gurusaNNidhe vA paDivaJjara, jai ya egavidhArapavicaraNa jogo icchA vA sAtA eko caiva viharai, aNNA gacche viharatItyarthaH evaMbhi bhAve ThitA siddhA etAto vA bhAvAto siddhA / paceyabuddhA patteyaM vAhyaM vRSabhAdikAraNamabhisamIkSya buddhA pratyekabuddhA, vahiH pratyayaM pratibudvAnAM ca patteyaM niyamA vihAro janhA tanhA yate patteyabuddhA, jadhA karakaMDumAdato, kiMca 'pateyabuddhAnAM jaNeNa duvidhA ukoseNaM Navavidho ubadhI niyamA pAuraNavajjo bhavati kiM canpatteyabuddhAnaM pumbAdhItaM sutaM NiyamA bhavati, jahaNaNaM ekArasaMgA ukkoseNaM bhiNNadasapubbA, liMgaM ca se devayA payacchati, liMgayajjito vA bhavati, jato ya bhaNita- 'ruppaM patteyabuddhA' iti, ebhi bhAve etAto vA siddhA patteyabuddhasiddhAH / buddhabodhitA je taMbuddhehi titthagarAdipahiM bodhitA patteyabuddhehiM vA kavilAdihiM buddhabohitA, ahavA buddhayo. ehiM bohitA buddhabodhitA, evaM sudhammAdiehiM jaMbuNAmAdgayo bhavati, ahavA buddha iti pratibuddhA tehiM pratibodhitA buddhabodhitA prabhavAdibhirAcAryaiH, etabbhAve ThitA etAto vA siddhA buddhabodhitasiddhA, davaliMga prati rajoharaNamuhapotcipaDiggadhAraNaM saliMga, eyAM dabaliMge ditA saliMgasiddhAH, tAvasaparivvAyagAdi kasAyamAdi dadhvaliMgaThitA siddhA aNNaDiMgasiddhA, evaM gihiliMgevi kesAdialaMkaraNa die duvvaliMge ThivA siddhA giddiliMgasiddhA, ityIliMgaMti itthIe DiMgaM, itthIe ubalakkhaNaMvi vRttaM bhavati, taM tividhaM vedo sarIra tI jevatthaM vA, ida sarIraNivvatIe adhikAro, Na vedaNeSatthedi, tattha vede kAraNaM jamhA vINavedo jameNaM aMtomuhattAto uzoNa desUNapumbakoDito, NeSatthassa va aNiyata saNato, tamhA Na tehi adhikArI, sarIrakAraNanibbatI puNa niyamA ceva udayato NAmamudayAo ya bhavati, taMmi sarIraNivyattiliMge ThitA siddhA tAto vA siddhA itthiliMgasiddhA evaM purisaNapuMsagaliMgavi bhANiyambA, ekasiddhati ekami samate eko caiva siddho, agatidvatti ekami samae agege siddhA dugAdi jAva aTTamati, bhaNitaM ca-battIsA aDayAlA, saTThI bAvacarI ya ~24~ siddhabhedAH // 19 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM [19-23] / gAthA ||59-60|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: KHE prata sUtrAMka [19-23 gAthA ||5960|| ThA yoddhavyA / culasItI chaNNautI durahita achuttarasaya ca // 1 / / cau. gaNu ete paNNarasa bhedA vibhedaThitA aNNoSNaNiravekkhA Na bhavaMti, kAsiddhabhadAH nandAcUNA paMcadasa bhedati paNNatA ?, AcArya Aha-jaNu tisthpurisvibhaaguppnnnnaannuppnnnn| kAlabhedayorvA do bhedA paropparaviruddhA, egANegAdi ekakAla-II sahacaritAsahacarittattaNa o bhiNNA, sayaMbuddhAdayovi NANAvaraNakhayovasamavisesA ya paDiyodhabisesattaNao, thIti visihA, evaM titthAditApaNa aNNaNa lakkhaNasahAvaThitANaM paMcadasa bhedA paNNatA, kiM ca jahA matiNANatatyAdiyANa carimapajjavasANANaM aSNoNNANubekventANa bhedo | ipi jai tathA to ko doso ?, kiMca- NANANayAbhiSpAyattaNatto suttassa va aNegagamapajjAyattaNato abhidhANabhedattaNato ya paMcadasa-1& bhedakaraNati Na doso| idANiM taM ceva siddhakevalaNANa samayabhedato aNegadhA visesijjai-paDhamasamayasiddhassa jo vitiyasamao tami | | siddho so paro tassaviya aNNo evaM paroparasiddhakevalaNANaM bhANiyanvaM, vacca apaDhamasamaya ityAdi, nAsya prathamaH samayo vidyata ityaprathamaH, dvitIyasamayasiddha ityarthaH, sa ca paraMparasiddhavisesaNassa prathamataH sa parato vitiyAdisamayA mANitambA / taM savvaMpi caDhAnvihaM dabbAdi, . | sabbadavyA, dayvatti dhammAdhammAgAsAdayo,tehiMto jIvavavvA arNataguNA,dehitoSi puggaladavvA aNataguNA,ete savve sarUvato jANati, bhAvAvi | duvihA-jIvAjIvA, khettapi logAlogabhedabhiNNamaNatarUvaM jo jANA, kAlaMpi samayAvaliyAdigaM tIyamaNAgataM savvaddhA sarUvayo sabvaM jANati, bhAvAvi duvihA-jIvabhAvA ajIvabhAvA ya, tattha jIvabhAvA phamudayasatattapariNAmitalakkhaNA gatikasAyAdiyA kamudayalakkhaNAza // 20 // aNegavidhA, uvasamakhayakhayovasamajIvasatattalakkhaNA aNegavihA, pariNAmiyA va jIvabhabvAbhabvattAdiyA, vesu amuttadavyesu dhammAdhammAgAsA gatiThitiavagAdhalakkhaNA agalahugA va aNaMtA, puggaladamvA ya suhumavAyaravissasApariNatA abhidhaNumAditA aNegavidhA, paramANuduaNugAdINavi'NAipajjavA emAditA aNaMtA, ete dabvAdiyA savve sabar3hA samvattha sabakA uvautto sAgArANAgAralakSaNoda THEST RECE dIpa anukrama [85-92] ~25 Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM [19-23] / gAthA ||59-60|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka nandIcUI // 21 // [19-23] gAthA ||59 60|| gANadaMsaNehi jANati pAsai ya, itya kevalaNANadasaNovayogahi vahuyA samayasabhA AyavRddhIe pakApitA imaM bhatikeI bhaNaMti jugarva jANai pAsaiya kevalI NiyamA / aNNe eMgatariya ikachati sutovadesaNaM // 1 // aNNa Na ceva vImuM desaNamicchati darzanopajiNavAradassa | ciya kevalaNANaM taM ciya se dasaNaM veti // 2 // tattha je te bhagati jagavaM jANai pAsai ya te imaM uvavAti uvadisati somavA uvadisati-yoga vAdaH 'ja kevalAi sAdI apajjavasitAI dovi bhnnitaaii| tA beMti kei jugavaM jANai pAsai ma savvaSNU / / 3 / / idharA''INihaNacA micchAvaraNakkhaoti va jiNassa / iyaretarAvaraNatA athavA jikAraNAvaraNa // 4 // tadha va asamvaNNuttaM asavvadarimattaNappasaMgo ya / egaMtarovayoge 4 jiNassa dosA gahuvidhItA // 5 // evaM bahudhA bhaNita AgamavAdI sattaraM imaM Ai-bhaNNati bhiNNamuhattovayogakAlevi to tiNANi-da ssa | micchA chAvaDIsAgarovamAI khayovasamA // 6 // adhA chaumatthasma matisutAvadhiNANesu aMsamuhutto kAlovayogasaMbhavo uvaye gANu-101 vayogeNa ya ( chA ) baTThI sAgarA se ThitikAlo diTTho tathA jati jiNassa NANadasaNAsAdiapajjavasANA ubayogANu-18 cayogeNa bhavati to ko doso 1, jati eyaM te NANumayaM to imaM te kathaM aNumataM bhavissati ?, 'atha Navi evaM to suNa jaheva svINatarAio arahA / saMte'vi aMtarAyakvayaMmi paMcappagArammi ||7 // satataM Na dei labhai va muMjai upamuMjaI va sabvaNNU / kami dei labhai va muMjavikA va tatheca ihayapi // 8 // tassa lamaMtassa va uva jatassa va jiNasa esa guNo / khINatarAiyayatte jaM se vigyaM Na saMbhavati // 9 // ubauttarasemeva ya NAmi va saNaMmi va jiNassa / vINAvaraNaguNo'yaM jaM kAsaNaM muNai pAsai vA / / 10 // puNo para Ai-pAsaMto'pi Na hai jANati jANava na pAsatI jati jiNiyo / evaM na kayAivi so samvaSNU sambadarisI y|| 11 // atrotsaraM AcArya Ada'jugavamajANatobihu / / catuhivi NANehiM jaha va catuNANI / maNNai tathaiva arahA sambaNNU savvadarisI ya // 12 // para evAha-'tula ubhayAvaraNaklayami puSvayara dIpa anukrama [85-92] atra kevalajJAnadarzanopayoga vAda: varNayate ~26 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM [19-23] / gAthA ||59-60|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [01] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [19-23] gAthA ||5960|| mumbhavo kassa? | duSihuvayogAbhAve, jiSNassa jugavaMti codeti // 13 // uttaraM AcAryAha-bhaNNai na esa Niyamo jugabuppaNNesu kevalajJAna nandAcUNAlA jugavameveha / hoya uvayoge, estha va suNa tAva vidvataM // 14|| jaha jugabuppattIevi sute sammattamatisutAdI] | Natthi jugavAvayogI sambesu ldrshnop||22|| I Rtheva kevaliNo // 15 / / kiMca-bhaNiyapiya paNNattIpaNNavaNAdIsu jaha jiNo samayaM / jaM jANavINa pAsai aNurayaNappabhAdINi // 16 // yoga vAdaH rAje bhaNaMti kevalaNANadasaNANa egataM te imaM devajati bhaNati-jaha kira khINAbaraNe dasaNaNANANa saMbhavo Na jiNe / ubhayAvaraNAtIne taha kevalada saNasAvi // 17 // esa te hetujatti tahA atyarNa Na saMsahaiti uttare heujatI Na ceva bhaNNati, desaNNANovarame kevalanANassa saMbhavo bhnniyo| dasarasaNavigame taha kevaLadasaNaM hotu // 18|| AcA0saMsahada tahA uttara deujuttIe ceva bhaNaMti-'dekhaNANovarame jaha kevalaNANasaMbhavo IC bhaannto| dasaraMsaNavigame taha kevaladesarNa hoi / / 19 // aha desanANadasaNavigame taba kevala mayaM nANaM / na mayaM kevaLadasaNamicchAmettaM 1 Su tadeva // 20 // kiMca-bhaNNai jahiNANI jANati mAsati ya bhAsita sutte| na ya nAma odhidasaNaNANagattaM taha imaMpi // 21 // evaM 13AparAbhipAe paDisiddha pagaMtaroSayogatA sitA, tahavirma bhaNNati-jaha pAsa taha pAsa pAsA so jeNeha sarNa taM se / jANai jeNaM arahA tiM se NANatti ghettavyaM // 22 // kiMca--siddhAdhikAre egaMtarovayogadaMmigA imA pAhuDA gAhA-NANami dasaNaMmi ya eco egayarayaMmi eva uttA / sikhassa kevalissA jugavaM do nathi uvayogA // 23 // kiMca--bhagavaIe upayogo egataro paNuvIsaime sate siNAyassa | bhaNito vigaDayozciya chaTaluise bisese // 24 // kiMza kissa va NANumatAbhaNaM ziNasma jati honA povi uvyogaa| pUNaM Na hAvi jugarva &jato NisiddhA sute bahuso // 25 // atha savvadaca' gAthA (159-134) 'kevalaNANa' gAthA ( 60-139) etAo jahA peTiyAe, sesaM kaMpa / idANi kamAgataM bahubattanvaM parokkhaM bhaNati-se kiMta, ( 24-140) aksA CAMERRORRECAS dIpa anukrama [85-92] E AN ~27~ Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM 24-25] / gAthA ||60...|| .......... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [24-25] gAthA ||5960|| viyamaNA parA tesu jaM jANaM taM parokkhaM matizrute parokSamAtmanaH, paranimittatvAt anumAnaSat , NaNu sute iMdiyapaccakkhaM bhaNita, nandAcUNAkA ucyate, sakacamiNa, evaM jeviyamaNehiM bahiliMga eva samubajAyada samegateNeSa iMdiyANaM attaNo ya parokkhaM, aNumANattaNao, // 23 // dhUmAto amgiNANaM ba, je puNa sakkhA iMdiyamaNonimittaM taM tesiM ceva paccakkhaM aliMgattaNato, attaNo attadhamAditva, acaNo tu sataM egaveNeva parokkheM, iMdiyANapi taM saMvahArato paracakvaM, Na paramasthato, kamhA ?, jamhA dAvAdiyA ayaNA iti, taM duvidha-matiNANaM | | sutaNANaM ca, i6 matisutaNANamuvaNNAsakrame kAraNaM pubbutta davaM, matisutANa ya abhayasAmiNirUvaNatyaM imaM sutta jattha matiNANe tyAdi jasthati -purise jattha vA iMdiyakhayovasame matiNANaM tasyeva sutaNANaM, athavA. jatthAbhiNibodhiyaM sarUvaM tatveva sutaMpi NiyamA, aNNoNANugatA bhavaMtete, Aha-matisuyANaM aNNoNNANugatattaNato sAmikAlakAraNakhayovasamatusattaNato ya egataM pAvati No dugaparikappaNaMti, atrocyate, matisutANaM aNNoNNANugavANavi AyariyA bhedamAha diTuMtasAmasthato, jahA AgAsapaTTitANaM dhammAdhammANaM aNNoNNANugavANaM lakkhaNabhedA bhedo diho tahA matisutANavi samakAlAviabhedevi medo bhaNNai 'abhiNibujjhatI' tyAdi, evaM lakSaNAbhidhANabhedA bhedo| lesi, athavA ime matisutavisasA 'bhatibbarSa mutaM, Na matI sutapubbiyA' iti, jato sutassa matireva puSya-kAraNa, kadhI, uccatta, matIe | sutaM pAvijjati, Na matimatareNa prApayituM zakyate, gahitaM ca matite pAvijai, parivattayato No paNassaitti, jato matimeva mutaM pavaNNo bhavati, NaNu sutaMpi soTha matI bhavati, ucyate, davyamutaM, na bhaavthutaadityrthH| ahavA matimutANa bhedakato viseso, matiNANaM aTThAvIsaibheda-18 | bhiNNaM, mutaNANaM puNa aMgANagAivIsaibhedabhiNNaM ahavA matisutANa idiyovalAdvivibhAgato bhedo imo-soiMdiyovaladdhI' gAthA pUrvavadayA-| 4 // 23 // |khyethaa| ahavA matisutamevaM bhaNati-'puddhidiDe' gAthA, etAte gAthAe attho-matisutavisaso ya jahA visesAbassage tadA bhANiyaSyo, aNNa dIpa anukrama [85-92] | atha mati(Abhinibodhika)jJAnasya varNanaM Arabhyate ~28~ Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [24-25] gAthA ||59 60|| dIpa anukrama [85-92] zrI nandIcUNa // 24 // "nandI"- cUlikAsUtra- 1 (cUrNi:) .. mUlaM [24-25] / gAthA || 60...|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUtra- [ 44 ] cUlikAsUtra- [ 01] "nandIsUtrasya cUrNi : | vanyasamaM matigANaM sucasamaM ca sutaNANaM bhargati, taM ca Na ghaDati, jamhA vAgasuMba diteNa bhaieNa so vA sutassa pariNAmo sejjai, tamhA taM Na jujjate ityarthaH, aha puNeo matisutabhedo aktarANugataM sutaM, anakkharaM matiNANamiti, athavA''tmapratyAyakaM matiNANaM svaparapratyAyakaM sutaNANaM, ahvA matisutANa AvaraNabhedo diTTho, takkhaovasamavisesAto caiva matisutANa bhedo bhavati, bhaNido matisutaviseso, ivANi javA matisutaNANANa kajjakAraNabhedehiM bhedo dio tathA mattIe sutasta ta sammamicchavile sadalaNapariggahAto bhedo iti // ato su bhaNNa 'avisesitA matI' tyAdi ( 25-143 ) sAmiNo avisasitA matI imaM vaktavyA AbhiniyodhiketyAdi, casadeo samuccate, visesitA |matItyAdi, yadA puNa imeNa sAmiNA visesiyA matI bhavati tadA imaM vaktavyA sammaddissi matItyAdi sUtraniddhaM, 'avisesitaM suta' mityAdi etaMpi ubaji evaM caiva vattadhvaM athavA jAva bisesaNeNa avisesitA matI tAva matI caiva vaktavvA, saccaiva matI NANasaddavisesaNato | inaM mattavvA 'AbhiNivodhike' tyAdi sUtrasiddha NANANANasavisesaNaM kahUM ?, bhaNNati, sammattamindrasAmiguNantavo, sammadissi matItyAdi sUtrasiddhaM sutevi evaM caiva vattavvaM, para Aha-tulakkhayovasamattaNayA ghaDAivatthUNa ya sammaparicchedattaNato saddAdivisesANa ya samuvalaMbhAto kahUM micchAdiTTissa matisutA aNNApati bhaNitA ?, ucyate, sadasayavisesaNyAto bhavahetujahicchitovaraMbhAto micchaddissi aNNANaM caiva pubvaM bhaNAmi / 'se kiM taM AbhiNivodhiketyAdi sutaM ( 26-144 ) vastha 'sutaNisitaM' ti sutaMti-sutaM taM ca sAmAiyAdibiMdusArapakjavasANaM, etaM duvvasutaM gatiM taM aNusaraNato jaM matiNANamuppajjai taM sutaNissAe utpaSNaMti vA NissitaM taM sutabhissitaM bhaNNati, taM ca umadehA ~29~ matizrutayorbhedaH // 24 // Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [26-37] gAthA // 61 80|| dIpa anukrama [93 128] zrI nandI cUrNI // 25 // "nandI"- cUlikAsUtra- 1 (cUrNi:) .. mUlaM [26-37] / gAthA ||61-80|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [ 44 ], cUlikAsUtra - [01] "nandIsUtrasya cUrNi : cAyadhAraNAThitaM catubheyaM, 'assutaNisitaM va' tijaM puNa davyabhAvasutaNiravektraM AbhiNiyodhikamupajjataM assutabhAvato samuppaNNaMti asutaNissitaM bhaSNati taM ca utpattiyAdibuddhi caukaM imaM 'putra'0 (362-144 ) gAhA bharaha0 ( 063-144) madhu0 (65-165 ) gAhA, uppaiyA gatA / iyANi veNaiyA 'bharaNi0' (66-159) 'nimitte' (* 67-159) gAhA 'sItA' (* 68-159) gAhA 'viNayasamutthA0' gAhA, imA kammaiyA 'upayoga 0' ( * 69-169) gAhA 'heraNi0' ( *70-164 ) gAhA, kammaitA gayA / imA pariNAmiyA 'aNu' (* 71-165 ) gAhA 'abhae'0 (72-165) gAthA 'khamaNa' (* 73- 165) 'calaNa' gAhA (*74165 ) gAhA, etAo sabbAo jadhA NamokAre ( abhippA ) tathA dA iyANi sutanissitaM ummAiyaM savittharaM bhaNNati, 'se kiM taM0' (27-168) iha sAmaNNassa rUvAdiasesa visarivekkhassa aNi avaprahaNamavagrahaH tarasevastthassa vicAraNaviseseNehaNamIhA, tassa visesaNavisiddhassa abasAto'vAyaH, tavvisesAvagama ityarthaH, sanviseyAva gamassa dharaNaM avirucutI dhAraNA ityarthaH tattha 'se kiM taM u0 (28-169) uggaho duvidho-atthoggo vaMjaNauggaho ya, ettha baMjaNomgahassa pacchANuputi (atthoggaddAiyA) atthoggahAto vA pubvaM vaMjaNumAho bhavaitti vaMjaNeoggaDameva putraM bhaNAmi, 'se kiM taM vaMja0 (29-169) vaMjaNANaM athmmaa| vaMjaNovaggo vaMjaNoggaho, etthaM vaMjaNagahaNeNa sahAdipariNatA dabyA ghettavyA, ettha vaMjaNoggahaNeNa dabiMdiyaM ghettanvaM, eteti doNhavi samAsANaM imo astho-jeNa karaNabhUteNa atthA jijjeti taM vaMjaNaM, jahA padIveNa ghaDo, evaM sadAipariNatehiM davvehiM uvakaraNeMdiyapacehiM viddhiM saMbadverdi saMpatehiM jamdA asthA jijjaisi tamhA te davtrA vaMjaNaM, vaMjaNAvaggaho suttasiddho caubviho, 'se kiM taM atthoggahe' ~30~ azrutani) zritamAmi nivodhikaM | / / 25 / / Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM R6-37] / gAthA ||61-80|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [01] "nandIsUtrasya cUrNi: avahehA prata sUtrAMka [26-37] gAthA // 61 nandIcUNoM // 26 // SABER 80|| |(30-173) ityAdi sUtra, asthassa uggaho asthoggaho, mo ta vaMjaNAvaggahAto caramasamayANataraM ekasamaya, avi sabidiyaSisayagiNahato 181 asthuvAho bhavati, cakviMdivasa maNaso va paNAbhAve padama ceva avisihamatyaggahaNakAle yo egasamayaM so atthoggahI bhANeyambo, dina pAyasamboni so vibhAgaNa chaviho daMsirajA, Na puNa tassoggahassa kAle sadAdivisesavuddhI asthi, NoiMdiotti maNo, so (duviho) davvamaNo II dhAraNA bhAvamaNo ya, tastha maNapajjAttaNAyaka mudayAto joge maNodabve ghettuM maNajogapariNAmitA davA davbamaNo bhaNNai, jIvo puNa maNapariNAmakakriyAvaNNe bhAvamaNo, esa ubhayarUvo maNavvAlaMbaNo jIvassa NANavvAbAro bhAvamaNo bhaNNati, tassa jo uvakaraNamiMdiyaduvAraniralekkho ghaDAiavasarUvaciMtaNo bodho uppajjA so vA NoiMdiyasthovaragaho bhavati // tassa (31-174) ghosAtti-udattAdiyA saravisemA ghosA bhaNNati, vaMjaNaMti abhilAvakharA, tesi ima egaDhiyA ceva ogeNhaNatA ityAdi. ete jAhasAmaNNato paMcaSiNiyamA egahiyA, uggahArSabhAge puNa kAjamANe umgahavibhAgasaNa bhiNNatthA bhavati, so ya uggaho tiviho-visasAvaragaho sAmaNNatvAvaggaho visesasAmaNNatyA| vamgaho ya, egaTTitANa imo bhiNNattho, vaMjaNoggahassa paDhamasamayapaviTThANa poggalANa gahaNatA ogiNDatA bhaNNati, AeletikAuM, vitiyAdisamayAdisu jAva baMjaNoggaho tAva uvadhAraNatA bhaNNaha, pagasAmagasAmaNNatvAvaggahakAlo vekSaNatA bhaNNai, visesasAmaNNatthAvaragahakAlo | avakSaNatA bhaNNai, pasarattaravisesasAmaNNatvAvagahesu jAca mehayA dhAvai nAva meghA bhaNNA, jattha jaNAvaggaho Natthi tastha savaNAdiyA kAtiSiNa egahitA bhaNNanti, Aha--NaNa bhiNNasthattAo egaTritatti viruddha, ucyate, Na viruddha, jato vikappesu jaggahasseva sarUvaM dasijA, 18 // 26 // lAidANa upAhasamaNataraM hA, (32-175 ) sAbavihA musiddhA, ime sarasegahitA, tevi dAsAmaNNato egahitA cava, asthAMcakarapaNato puNa bhiSaNasthA meNa vidhiNA, AbhoaNatA incAdi. mahasamayANaMtara sambhUyavisesatyAbhimuhamAlAyaNa dIpa anukrama [93 128 ~31 Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .......................mUlaM R6-37] / gAthA ||61-80|| ..... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [26-37] gAthA ||61 zrI nandIcUNIM // 27 // 80|| AloyaNA bhaNNati, tameva dhammANugatAracaNNayavairegavasasamAloyaNA maggaNA bhaNNai, tassevatvasta baharegadhammaparicAto aNNa- avagrahAyeyadhammasamALogaNaM ca gavasaNA bhaNNati, tameva dhammANugatAsthala puNo puNo mamAloyaNateNa ciMtA bhaNNai, tameva vatthu NikacANikacAipahi5 kArthAH dabamAvehi vimarisatA vImaMsA bhaNNai, evaM bahudhA asthamAlogataM, sasma ukkosato aMtamuhucakAlaM savyA IdA bhavai, hANataraM avAo, (33-176 ) so chaviho suttasiddho, tasmegaDitA ime paMca, ne avAyasAmaNNataNato NiyamA egahitA ceba, AmadANAbhiSNataNato puNa |miNatyA imeNa vidhiNA AovajA, teci puNataM jANaNaM aMtamuhattAto parato divasAdikAlavibhAgasu, saMbharaMto ya dhAraNA bhaNNai (34-12 176 ) ThavaNatti ThAvaNA, so apAyadhAriyaM atyaM punbAvaramAloita hiyami ThAkyaMtassa ThavaNA iti bhaNNai pUrNaghaTasthApanAvat , patikRtti seSi ta avadhAriyattho hitayami prabhedena pAhAitamANo paiTThA bhaNNA, jale upalapakSepapratiSThAvata, koTThatti jathA kohage sAlimAdi bIyA || pakvittA aviNaThThA dhAriti tathA avAtAdhAriyamatyaM gurUvadisuttamatvaM vA aviNaTuM dhAraNA kohagasamAnikAuM kor3hota vattambo, icce-15 tasyAdisUtra, iti upapradarzane, etasmatti jaM atikataM aTThAvIsatibheda, te ya ke ahAvIsati bhedA?, varuyate, cauviho vaMjaNAvaggado chabihodA atyAvamAho chabdhidhA IhA chavidho avAyage chavidhA dhAraNA. pate mabve aTThAvIsa, eyarasa aTThAvIsAividasma majhAto jo vaMjaNAbhimgaho / caubviho tassa dilutadugeNa parUvaNA, 'se jahA NAmeM' ( 36-177) ityAdi, satti paDibodhakassa Nidese, jahA pAmayatti jahA NAma saMbhavataH, AtmAbhiprAyakRtAdityarthaH, 1x // 27 // savaNNupaNIcamatthaM tavaNumAri suttaM vA appabuddhiviNNANataNayo aNavagacchamANo sIso pucchAcoyaNAto codako, ahavA tameva suttamatthaM dIpa anukrama [93 128 HOR% ~32 Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .....................mUlaM R6-37] / gAthA ||61-80|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [26-37] gAthA ||61 zrI 80|| vA ghaDamANaM vibhiNNamANo nahosacodagato codao bhaNNAti, pavayaNamaviruddhaM Nihosa suttatthaM paNNaveso paNNavago, viruddhadurutsukaM vA mAtavAya nandAcUNA || asthato aviruddhaM dariseto paNNavei jo so vA paNNavago bhaNNati, yathAvat saMsayaktItyarthaH, codako saMsayamAvaNNo paNNavarga pugcha - egasamayAdipaviTThA' ityAdi, kaMThacaM, evaM poSakaM pucchAmippAraNa vadaMtaM paNNavagAha-No egasamayapabiTThA ityAdi, jo esa parisiddhI / DAso tA esa sadAiphuDaviNNANajaNagaNati ko gahaNamAgacchati, iharA poggalA gahaNamAgacchatyevetyarthaH, evaM egAdisamayapaviTThapoggalapaICI Disiddhamu imA aNuNNA asaMkhejjasamayapaviThThA poggalA gahaNamAgacchati, imassa aNuyogattho aNuyogiNA'vaseyo, tattha aNuvoge 12 imo-jahA pavAsI se gihamanto adbhANaM paMcAheNa sattAheNa vA vItIvatittA sagiha pavitti, evaM asaMkhajehiM samayehiM AgatA paviTThA hA kaSNapellesu poggalA gevhaiti, evaM aNuyogo bhavati, imo aNuyogattho-par3hamasamayAdArambhaM biviyAisamaya pavisamANesu asaMkhajaima || & samae paviTThA te gaNamAgacchati, te ya sahAdiviNNANajaNagattikAuM, ato tesi gahaNamuvadiI, so ya asaMkhajjaime samayo kiMpamANe | asaMkhejjae bhaNNati ?, ucyate, jahaNeNaM AvaliyAasaMkhejjamAgamattesu samatesu gatesutti, ukosaNaM saMkhejjAsu ApaliyAsu ANApANa-12 kAlaparajanta vA, ubhayadhAvi aviruddhaM, gato paDibodhakadito, astha AvAgasIsagati-pAgaTThANassa vA avA ApAgaTTANassa AsaNNa saMgatA pariperataM, ahavA ApAgassuttariyAe jaM ThANaM taM ApAgasIsaya bhaNNAta, aNavehi prathamasamayAdArabhya pratisamayaM aNatA pravizatItyato anaMtA, Ahe taM vaMjaNaM pUriyaM bhavaitti, patthaM baMjaNaggahaNaNa sahAipuggaladavvAdi dabiMdiyaM vA ubhayasaMbaMdho vA ghettava vidhAvi Na virodho, // 28 // vajaNa pUriyati kathaM, ucyate, jadA puggaladacyA baMjaNaM tayA pUriyati pabhUtA te poggalambA jAtA apramANamAgatA sa vinevapaDibAdhasamatthA jAtatya, jayA puNa vakidiyaM jaNa tayA riyavi ko?, ucyate, jAhe vehi poggalehi dagviviyaM Apharma bharita bAvisaM tayA dIpa anukrama [93 128 ~33~ Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [26-37] gAthA // 61 80|| dIpa anukrama [93 128] zrI nandIcUNa // 29 // "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .. mUlaM [26-37] / gAthA ||61-80|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra - [44], cUlikAsUtra - [01] "nandIsUtrasya cUrNi : pUriyaMti bhaNjai, jayA u ubhayasaMbaMdho vaMjaNaM tathA pUriyaMti kathaM 1, ucyate, davviMdiyassa puggalA aMgIbhAvabhAgatA puggaLA va bidie anupakkA, esa ubhayabhAve, emi ubhayamAve poggalehiM iMdiyaM pUriyaM pUritaM iMdieNa visayapaDibodhakapamANA poggalA gahiyA, evaM ubhayasAmatyato viSNANabhAvo bhavatItyarthaH, hunti kareinti vaMjaNe pUrite taM atthaM geNhaiti uttaM bhavai, esa ekasamayito atyAvaggaho, taM puNa kiMpatAraM 1, ucyate, No cevaNaM jANati keva esa saddAdI, takkAle sAmaNNamaNiddesaM sAivi, se Na sAittijANaitti vRttaM bhavadda, kiM ca sarukhanAmajAtiguNakiriyAvimuhaM tamavi nAkhyeyaM gRhNAtItyarthaH, ettha paDivodakAlAto puvvaM ' vaMjaNoggahassa' parUvaNati kayA, baMjapyoggahassa parato huti karetitti, taMmi paribodhakAle egasamaio atthAvaggahI saMbhavai, tato se kameNa IhAvAyadhAraNAtoti, ittha paDibodhagamagaditehiM vaMjaNoggahassa bhiNNakAlatA phuI daMsitA, para Ai-sAdhu caiva paDivodhamalagaditehiM vaMjaNatthAvagAhANa bhedo daMsito, jAgarato puNa sAiatthe paDuppaNNe Na vaMjaNoggaDo lakkhijjai jato puvvameva sAiatyaviNNANamuppajJjate, bhaNitaM ca sutte ' se jahA NAmae ke purise' ityAdi, athavA imassa suttassa imo saMbaMdho, para Ai-sarUtranAmajAtidravyaguNakiyAvikalpavimukhaM anAkhyeyaM gRhNAti taM virudhyate, kutaH ?, yataH sUtre'bhihitaM ' se jadhA NAmae' ityAdi sUtra, vA ito saMbaMdho-suptapratibodhakamalagaditehiM vaMjaNatthAvaggahANa bhede dakSi iha puNa sutte mahagadiveNa vA vaMjagatthAvaggahANa bhedo daMsijjai 'se jahA NAmae' ityAdi suttuccAraNasavaNANaMtarameva para Ai-pattha sutte vaMjaNatthavaggahANa ukkhijjaMti, jato avvantaM sadaM suNeitti bhaNitaM samette'vadhArite paDhamako avAya eva lakkhijjati, AyariyaANa tumaM suttAbhivArtha jANasi, NaNu avvattasahasavaNA te atyAvaggaNaM kasaM jato avvatamaNidesaM sAmaNNaM vikapparahiyaMti bhaNNai, tassa ya pukhaM vaMjaNAvaragaNaM bhavitavyaM, jato etamgAhiNo sotAdiiMdiyarasa atthovamAho vaMjaNAvaggahamaMtareNa Na bhavaici niyameNa so, so ya ~34~ pratibodhakamallakadRSTAntau // 29 // Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM R6-37] / gAthA ||61-80|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [01] "nandIsUtrasya cUrNi: OM zrI prata sUtrAMka [26-37] gAthA // 61 80|| sakALamuhumattaNavo uppaLasatapattachenjaviTThateNa Na lakkhijjahAti, coraka Aha-jAti evaM to sutte bhANitaM se taNa sareti laggadite taM kI, saccate, avanahehAnandAcUNAca teNaM sareti gahipati vaktA-sUtrakAro'bhivate, itikaraNagiresA, se sambabisesavimuI zabdamAtramuktaM bhavati, No Sa Na jANati TA paay||30|| zake vesa saddetti, Na tu zabdo'yamityarthaH, kamhA , ucyate, ekasamayato atyAvaggahassa, kiMca-paNNavaMto va paNNavago saMvavahArAbhiprAyato teNa sadeti laggaditetti pUte Na poso, javi vA zabdo'yamiti buddhI bhAvato avAto ceva bhave tatva, kathaM', ukayate, No jato asthAvagyAhamette kAle sAiti bisesaNANamayi, avAtamitisabhito sado'yamiti buddhI havegjA, to phuTabavAno'yaM eva havejjA, No ya takALe avAto icchimjA, javo atyapariccheto asaMvekjamamayakAlito bhavati, aNNe puNa AvAritA evaM sutaM visesasthAvaragahe bhati, anvataM sA suNenjatti esa visesatyAvaragaho, teNa sare ugahi tetti etaM muttasaM sAmaNNassAtyAvamAhassa daMsataM, kathaM 1, ucyate, javoTU bhaNNai-jo cevaNe jANai keva esa sareti, saMkhasaMgaNAdikaravaLAviko'sti, esovi aviruddho muttatyo, tato atyAvaha samayANataraM paDhamasamayAdisu II puNa pavisai, Ihatti keha. saMsarva maNNaMti taM Na bhavati, saMsaryasassa aNNANabhAvalaNato, mANANasoya hAti, thAi-ko puNa saMsayehANa vikheso ?, ucyate, yaha jaM thANupurisAviatthesu paviTTha citaM tadatya paricodateNa pavhiyaM sutAva cevo saMsavo bhaNNati, vaM pa aNNANa, je puNa hetUpavattibhASaNehiM sambhUyamatthassa visevadhammAbhimuhAloyati sambhAvassa avagamavimudaM asamohamaviphaLamatthaparicchena cittaM taM hA bhaNNati, aNutti vAhAto pacchAbhAve asaMkhenjasamA pariNAmato hovayoga aviccheyalaNato aMcamucakAlaM hA iti, tato visihamadaNANakhayovaSamabhAvattaNato tamuhRttakAlaM Ihati, tato vibhiDamANANakhayovasamabhAvataNato vamuca| kAlambhaMtara eva jANavi amue esa sado saMkhasaMgAriNatti, duravabodhattaNato puNa attharasa avisihamANANakhayogasamakSaNato kA hovayoge dIpa anukrama [93 128 ~35 Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM R6-37] / gAthA ||61-80|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [26-37] gAthA ||61 +CM RECE 80|| 4 | aMtomutte kutte aNavagatatyo puNevi aNNaM tamuhattaM Ihate, evaM Ihokyoga 'viccheyasaMtANato bahucavi aMtamuhune dinA, pa dobo, tato avAhehAmandIcUNAkAhANataraM vAto. soya sahAiatthapabuSpaNNasa je paradhammA tesu bimuhassa sadhamme ya avadhArayato Na esa saMgajo NimadhuraMgabhIrattaNato saMkhasado'yamiti, evamavagatattho asaMkhemjasamaito ukosato egaMtAmuhuttite yo avabodho yo esa asthaparicchedo so avAo bhavati, tato dhAraNA avAtANataraM dhAraNa parisa iti, sA ya dhAraNA jahaNNato asaMkhejjasamate avicutIe tamasthaM dharaMti, jayosato aMtamuhuco, aNukyogato puNa | samatvaM vismRtaM puNovi saMbhare iti dhAraNA, evaM sA saMkhegjavAsAuyANa muhattadivasAdikAlasakhApa simje kAlaM havegja, asaMkhejadAsAvyANaM puNa asaMkheja kALa havegja, evaM cAkhidievi rUvaM mANitabvaM vaMjaNAvaggavAja, ghANarasaphArsiviNmuvi jahA boiMdite tathA savvaM bhANitamba, saMveyejatti, ete mahAdi iMdiyatye paduSpapaNe diyaM svaM khaM iMdiyatvaM AakhayovasamaNurUvaM mubhamabhaM vA vedejati, ete sAI cakkhuIdiyavajja sesididi pattamiviyatvaM prAyaso ihamaNihU~ vA svaM AtmAnamanugataM vedanaM bevate na sarIreNa anupalabha vA vezya-13 | tItya:, phAsiMdipatthaM puNa svaM anugataM sarIrAnugataM ca dudhAvi phuDaM vedejjaiti saMvedeznati, avo bhaNitaM paraM maNaso suviNami sadAtivisatesuavagAhAvayo yanyA, diyavAvArAbhAve maNo mANasite i6 sutteNa NiyasaNa maNe, se jacA NAmae ityAdi mu kamyaM, suvimi diI anvataM sumarA, praniyodhaprathamasamaye suviNamavi saMbharato atyAvaragaho, tasya prathamAvasthAyAM vyajanAvamA, paravo'jya haadishbdH| pUrvavat, jamAto maNiviyatyavAvArevi maNaso yujyate paMjaNAvagaho, upayogasa asaMkhasamayacaNao, vayogadvAe ya pratisamayamaNorambapAhaNao maNodavyANaM vaMjaNavavaresatto samaya va asaMkhegjaime manaso niyamAthai grahaNaM bhave, tasya ca prathamasamayapraviyoSakAkho'thovamahA tasya pUrvamasaMkyeyasamayarata vyajanAvamahA zeSamIhAdi pUrvavat , sIso puruchA-naggahAdINa uvakamo, egavaraabhAve vA ki sarAvivarathupari dIpa anukrama [93 128 ~364 Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ...............mUlaM R6-37] / gAthA ||61-80|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [01] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [26-37]] gAthA ||61 80|| accheto va bhavati', AcAryAha-AmaM na bhavati, ata eva ca kame niyamaH, jamhA No aNahiga Dara, tamhA puvaM uggaho, jamhA aNIhitaMdra nandIcUdANo'vagacchai IhANataraM tamhA avAto, jamhA ya aNAvAyaM Na dhArijai vatthu avAyANataraM tamhA dhAraNA, jamhA ya esa kramaNiyamo tamhAmimAtaH // 32 // PI savye AbhiNiyodhiyaNANavagamA NiyamA eva bhavaMti, ata eva kAraNA savve avagahAdayo mahaNANabhedA bhavatItyarthaH taM ca matiNANaM samAsato caubihetyAdi (37184) sunaM, taM ca matiNANaM khayovanamarUvato egavidhapi hotaM tabhetattaNavo se NANabhedA bambAdiyA se bhavaMti, dabbato vattavbo, gadi vayaNAlaMkAre, desIvayaNato vANaM, athavA apAdAnate paMcamI vibhaki, tatthapAyANabhAvAto vamvato gaM, evaM AbhiNibodhitaNANI labhati 'AdeseNa' ityAdi, ihAdeso nAma prakAro'sau ta sAmaNNato visesato ya, tatya davva0 jAtisAmaNNAveseNaM savvabvANi dhammatyikAyAdiyANi jANati, visesadabvevi, jadhA dhammatyikAyo dhammatyikAyadese dhammatthikAyassa padesetyAdike ya jANati, bhAve ya jANati jadhA muhumapariNatA avi satatthA uppaNNavaNNAdiyA, Na passaitti sambe sAma-16 NNavisesA, vasavihe dhammAdie, cakkhudasaNeNa rUvasahAito kesi pAsaitti kttavvaM, ahavA''deso sutra, teNAdesato sabvavve jANati ityAdi, codaka Aha-jati surva kathaM matiNANaMti', ucyate, sutovaladdharayesu aNusarato tabbhAvaNabuddhisAmathao sutovayoganikhakyAvi matipaccavA-1 ciNa suvAveseviNa (su) jjai, to khepi sAmaNNavisesAdesato, tacca sAmaNNato khettamAgAsa, ceva savvagatamamuttaM avagAhalakkhaNaM savvaM jANaMti, visesovi loguhatiriyAivisese khetta jANati, Na jANai ya, kevi kSetra na pazyatyeva, kAmeSi Adekho sAmaNNabisesato, tasyakA lAbhAmaNNato isa bhaNNai, Na ya parisaNavo, Neva yA sutamaNusutaM vA kalAsamUha, saca savvANi vA kaleici kaLaNaM vA karitamevaMvidhaM savvakAlelA jApati, visesAdese samayAvaliyAdi osappiNimAdi vA visesakAlo, ke ya jANati na jANati devi, kAlaM na pazyatyeva, bhAve iti bhavana dIpa anukrama [93 128 ~37 Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [26-37] gAthA // 61 80|| dIpa anukrama [93 128] zrI nandIcUrNAM // 33 // "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .. mUlaM [26-37] / gAthA ||61-80|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra - [44], cUlikAsUtra - [01] "nandIsUtrasya cUrNi : bhUviva bhAvaH evaM savvabhAve, bhAve jAtimittasAmaNNato jANati, visesAdesato jIvAjIvabhAve, tattha NANakasAbAdiyA jIve, ajIve vaSNapaJjavAdie aNegA bIsasayajogapariNatA, ettha vinnANavisayatthA je te jANati pAsati, sese Na yANai, sambabhASe Na pAvaiti mattiNANassa asadhyaNNeyavisayattaNao, 'uggaha Iha' gAthA (375-184) 'atthANaM' gAthA (76-184) 'uggaha eka' (77-184) | gAthA 'puDaM suNAI' gAthA (#78-184) 'mAsA' (79-184) gAthA IhA gAthA (*80-184) etAo gAyAvo ahA peDhiyAe tajha maNiyavvA iti setaM matiNANaMti, esa AdIe jA pucchA tassa sambaddA saruve vaNita imaM erisaMti daMsagaM NigamaNavAkyaM se taM matiNANaMti, athavA sIso pucchati jo esa vaNitasarUveNa Thito NANAvaseso so kiM vattayo, AcAryAha-'se' iti Nise saMti- pubvapaNchAmarisaNe taM etat maviNANaMti svanAmAkhyamityarthaH, ahavA seci asya vyaMjane lope kRte evaM matiNANaMti bhaNati, etAvat matijJAnamityarthaH // iyANi savvacaraNakaraNakriyAdhAraM jahudihaM kamApaNNaM sunaNANaM bhaNNai 'se kiM taM sutAmityAdi, ( 38-187 ) taM ca sutAvaraNasvayovasamakSaNato egavirdhapi taM akkharAdibhAve pacca aMgavAdirAti| coisavidaM bhaNNa, tattha aksaraM tiSidhaM, taM0 NANakkharaM abhilAvakkharaM vaNNakakharaM ca tattha NANakkharaMkhara saMcaraNena kSaratItyakSaraM na pracyavate anupayoge'pItyarthaH, abhilAvaNa to taM ca gANaM se savo cetanetyarthaH, Aha evaM savvamapi sesaM to NANamaksaraM, kamhA sutaM akkharamiti bhaNNa ?, ucyate, rUDivisesato, abhilAvaNA akkharaM bhaNito, paMkajavat evaM tAva abhilAvahetuttaNato sutaviNNANassa akkharayA bhaNiyA, iyANiM vaNNakkharaM vaNijjai-aNaNAbhidhitA asthA iti vAtthassa vA vAcyaM citre varNakavat ahavA dravye guNAvizeSavarNakavat vaye'bhipyate tena varNAkSaraM ettha sutaM se kiM taM akkharaM' ( 39-187 ) ettha sutaM, tanAkSaraM trividhaM saNakSetyAdi akkharasahaM guNato atha zrutajJAnasya varNanaM Arabhyate ~38~ matiH zrutaM ca // 33 // Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [38-43] gAthA // 81 // dIpa anukrama [129 136 ] zrI nandI cUrNI // 34 // "nandI"- cUlikAsUtra -1 ( cUrNi :) .. mUlaM [38-43] / gAthA ||81|| ------.. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra (NV), bhUmikAsUra [1] 'nandItUnasya cUrNi -------- bhAsato vA akkharasutaM, tatthakkharalaMbhe abhilAve yA davvasutaM khayovasamaddhI bhAvasutaM taccAkSaraM trividhaM saNNakSarAdi, tattha saNNakkharaM akkharAgAraviseso, so ya brahmAdinivividhANo aNegavidha AgAro, tesu AgAre janhA akAre akArassaNNA eva bhavati, evaM sesesuvi, tamhA te saNakkharA bhaNitA, jahA vahaM dhanAgAraM dabbe bagArasaNNA uppatItyarthaH, vyaktikaraNaM baMjaNaM, vyabhyate anenArtha iti vA vyajanaM yathA pradIpena ghaTa:, vyaMjanaM ca tadakkharaM ca vyajanAkSaraM, sacedda sarvameva bhASyamArga akArAdi ikAraMtamarthAbhiyayaMjakatvAt se sitameva akSaraM arthAbhivyaMjakaM bhavati jahA paTa ityAdi, chaddhaksaraMti akkharaladdhI jassatthi tassa iMdiyamaNobhavaviSNANato iha jo akkharakhAbho uppajjai taM dvikkharaM taM ca paMcavidhaM soteMdiyAdi, jadhA soiMdiyaLadvito sadaM sotuM saMkha iti aksara dutalAbho bhavati, evaM sa dviaksara bhANiyabvaM, i6 saNNAvaMjanakkhare doSi davyasutaM saMgaditaM, sucaviNNANakAraNattAto, chaddhakkhare tu bhAvasutaM khadvIpa viSNANamayatkSaNato, bhavaNA vA / iyANi aNakkharasutaM aksara sahasavaNato kAraNato vA aNakkharasutaM bhavati, taM ca aNegavihaM imaM- 'UsasitaM' gAhA ( *81-187) pUrvavat kaMThyA / / iyANi sagNimasaNNissa sutaM, 'se kiM taM saNNItaM ityAdi ( 40-189 ) tatra saMjJA'syAstIti saMjJI, so ya saNNI tividho kADhitovadeseNa ityAdi codaka Ahajai saNNAsaMbaMdhayo saNNIto, savve jIvA saNNI jato egiMdiyANavi dasa AhArAdisaNyAto paDhijjati, AcAryAha-radda ohasaNNA thobacaNato NAdhikriyate, jahA jo karisAvaNeNa ghaNavaM bhavaiti, sesAhArAsaNNAMditoSi bhUyiSThatarASi NAdhikriyate, aNittaNato, jadda bAiMDasaMThite Na muttattaNato ruvayaM bhaNNai, ete adhikata saNNANa aNuvaNayaditA, imo uvaNayadihaMtA, jadhA yaduSaNo dhaNavaM pasatyaNivyantiyadehamucittaNato va svayaM bhaNNati, tatheha mahatI subhA ya saMjJAdhikriyate sA ya saMjJA manovijJAnaM tatsaMbaMdhArapaNNItyarthaH uktaH prasaMgaH, ~39~ zrutajJAnaM // 34 // Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [38-43] gAthA // 81 // dIpa anukrama [129 136 ] zrI nandIcUNa / / 35 / / "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ------.. .mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUra (NV), mUnikAsUra [1] 'nandInasya cUrNi -------- prakRvamucyate-kAliyobadeseNaMti, ihApi padalovo daTThavvo, tassuccaraNA dIhakALitovara seNaMti vattavvaM dIhamAyataM kAritoti bisesaNaM, kassa ?, uSadevastra, jahA jiNabhavaNamuduttakALito dIhakALito vA pUyAmaMDavo kayo, vahA dIhakALitoyadaseti bhaNitambo, uvadekSaNamuvadeso, uvasati vA paNNavaNatti vA parUvaNati vA egaThThA, dIdakAlito deso teNa dAikA jitovaraseNaM jassa saNNA bhavati so | AdipadalopAto kALitovatedveNaM saNNItyarthaH athavA kAliyaM AyArAdisutaM tadukteseNaM saNNI bhavati, soya asariso jo atItakAle suvarIdevi idaM taditi kRtamaNubhUtaM vA sumatei, vaTTamANe ya iMdiyoIdieNa ya aNNayaraM sahAiatyamuvaladdhaM aNNayavairegadhammehiM ihavetiIdA tasseva paradharmmaparigo sadhammaNugamabhAvadhAraNe va avohotti, avAto visesadhammaNNesaNaM magANaM jahA madhuragaMbhIrakSaNato esa saMkhasadda iti, zrImaMsamupayogabhavA NiccamaNicca ityAdi, gavesaNA jo aNAgate ya ciMtayati, kaI vA taM tattha kAyavyamiti, aNNoSNAlaMyaNAnugataM citaM ciMtA, AtaparahatyA ya hitAhiyavimariso vImaMsA, athavA kimetati iMdA, NicchayAvadhArito atyo abodho, abhisaiyatthassa maNovayaNakApahi jogo maggaNA, abhilasiyatatthe caiva apaDuccamANo gavasaNA, agadhA saMkappakaraNaM ciMtA, dvaMdvamarthe tu vImaMsA, jahA cimaNikacaM hitamaddivaM dUraM kRzaM thoyaM bahu iccAdi, athavA saMkappato ceva tirvidho-AmarisaNA vImaMsA ahavA apohoca avAdo sesA IddA egaDiyA, jeNeva aNNayara vikalpeNa maNeodabbamaNugataM cittaM vA vasati esa kAlitovadeseNaM saSNici, so ya aNaMte maNojoge khaMdhe ghetuM maNeti esa dvisaMpaNNo maNaviSNaNAvaraNakhayova samaddetuttaNato va jadA cakkhumato padIvAdiSpagAseNa kuDA rUvovalI bhavai tahA maNastrayoSasamaladdhimato maNodavyapagAseNa maNochaTThedi iMdirA kuDamatthamuvala bhatItyarthaH kAkhitovadesasaNNI, vivakkhe asaNNI, jadda veda bhavisuddhacaknumato maMdamaMdappAsA rubovaladdhI asuddhA, evaM saMmucchimapaMcidiyassa visaSNassa ucko khakhayobasamevi appamANA, davvaggaNa ~ 40~ saMzyasaMzidhuvaM / / 35 / / Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||81|| dIpa anukrama [129 136 ] zrI nandI cUrNI // 36 // chana "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .. mUlaM [ 38-43] / gAthA ||81 || muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUtra- [ 44 ], cUlikAsUtra [01] "nandIsUtrasya cUrNi : sAmatyapariNAmattaNo ya asaNNiNo avisudvamappA ya atyopalabdhItyaryaH, tato'vimuddhA caturaMdiyANaM tato teiMdiyANa tato'visuddhA beiMdriyANaM muttuvatI, jassa iMdiyA sa tathA, tesu a bagA ( rasA) disu pavattato vigAdiyANavi, AdesaMtarato maNodambammahaNaM asuddhamappattaNato ya bhaNiyaM, so ya maNo tersi caiva amaNo dadRbvo, asuddhattaNato azIlavat adhanavadvA, tayA beIdiehitovi samIvAto avyattattaraM viSNANaM jadhA mattamucchiyavibhAvitas ya tathA egeMdiyANa sabbahA maNAbhAvo viSNANaM savvajahaNaM kADhitodesakhaNNiNo, ete samucchimAdayo samve asaNNINo bhavatItyarthaH, idANiM hetvadeseNaMti-hetuH kAraNaM nimittamityanarthAntaraM, uvadeseNaMti pUrvavat hetuttato saNNI bhavaiti, jeNa detuovadeseNaM saNNI bhavati, jassatti jIvassa NaM vA alaMkAre dekhIvayaNato vA, AtmasvarUpapradarzane bacanopanyAse vA, avyaktena vijJAnena abhisaMdhAya pUrva tataH vijJAnasyaiva karaNazaktiH karaNaM kriyA zakti:-sAmarthya athavA karaNe zaktiH karaNazakti: athavA karaNa eva zakti: karaNa| zaktiH tacca abhisaMdhAkaraNaM saMcitya saMcitya ihesu visayatacvatthusu AhArAdisu pravartate, aNiTTisu tu NiyattaMte, evaM sadeddaparipATaNadevo pavati, te ya pAyeM paTTaNakAlamatI yA'NAgatakA lAvalaMbi no bhavati, ussaNNameyaM, kecittu sItA'NAgatakALAvalaMbiNovi vaM bhavati, suSi Agato suDumo saMtANacodako avismaraNahetU davbo, evaM tesi vikalaiMdiyANa saMmucchimapabaMdiyANaM hetuvAyasaNNA bhaNitA, te paDucca asaNNI je NiciTThA ihANi visayaviNiyadRvAvArA mattamucchiyavisopamuttAdisAritthaveyaNaTTiyA puDhavAdi eniMdiyA ityarthaH, iyANaM diTTivAtovadeseNaMti, dRSTidezenaM vadanaM vAdaH upadezanamupadezaH ityanena dRSTivAdopadezena saMzItyabhidhIyate, so ya sammadiTTiNI tassa sammadiTTiNo saNissa jaM sutaM teNa saNNisuvakhayovasamabhAveNa juttattaNato diTTivAtasaNNI lambhati, ahavA divAyasaNitti miccha tasya suyAvaraNassa ya vayovasameNaM kateNa saSNisutassa chaMbho bhavati, evaM so divAyasaNNI lambhai, tassa sutaM diviAtANNavaM ityarthaH, ~41~ saMzyasi zrutaM // 36 // Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||8|| // 37 // lAtaM khayovasamitabhAvatthaM sammadiTTi paDucca micchadiTThi asaNNI bhaNito, so taM micchattassudayato asaNI bhavati, tassa sutvaM ca suyabhaNNA- saMzyasajiIDINAvaraNakhayovasameNaM lambhati, evaM vihivAyaasaNNItyarthaH, tassa sutaM dir3hivAtaasaNNisutaM, evaM didvivAte saNNiasaNNisu mutakhayovasama-10 zruta | bhAvasutaM khattavvaM iti / para Ai-khayovasamabhAvaThito saNitaNato lakkhijjai, khAigabhAvaThito kevalaM kiNNa saNiti', ucyate, atIvabhA vasaraNataNato ya paduSpaNNamAkANa pabujmaNato aNAgatabhAvaciMtaNato ya saNitti, jiNe aNusaraNa patthi, jiNasA sambadA samvathA samvattha kA sanvabhAva jANatItyarthaH, tamhA kevalI posaNINAasaNNI bhavati, punarapyAha para-iha micchadihiNovi kevi hitAhiyaNANavA vArasaNNAsa-11 | juvA dasiMti, kiM te asaNNiNo mANiyA, ucyate, tassa jA saNNA sA jato kutsitA, jahiha kutsitaM vayaNamavayaNaM kutsitasIlamasIla | vA, tathA tassa saNNI kutsitavaNato asaMjJaiva davA, aNNaM ca tassa micchattapariggahato NANamaNNANameva dahabba, bhANitaM ca sadasadavisesaNA0 gAthA kaMThyA, evaMpi te asaNNI, Aha-egidiyANaM ohasaNNA tadappattAto te asaNNI ceva, tedito diyA jAva samucchimapaMceMdI patosa hai dUratarasaNNApa hetuvAyasaNNI bhaNito, kAlitovadesaM puNa paDucca teci asaNI, viSNANAvisidvattaNato, diSTivAtovadesa puNa pahacca kAlito-18 badesAvi asaNNI, avisiTTattaNato ceva, ato Najai dihivAyasaNI sabuttamo, sutte ya uvariDhavito, juttametaM, kAliyahetusaNNANaM puNa | ukkamakaraNaM, kamhA ?, ucyate, savvatya suce saNiggaNa je kataM taM kADitobadesasaNNissa, ata: savvaM tatsaMvyavahArakhyApanArtha AdI kAli& gagahaNaM kRtamityarthaH, kiMca-saNNiasaNNINaM samanaskA'manakA iti kamAvarzito bhavati, avikaleMdriyA amanaskA iti, alpamanodravyauddanasAmarthya iti, viyate punaH manasteSA, yasmAduktaM "kRmikITapa gAyAH, samanaskA jaMgamAbhitabhedAH / amanaskA: paMcavidhAH pRthivIkAyAdayo // 37 // jIvA // 1 // iti, bhaNitaM saNNiasaNNisutaM / iyANiM sammamicchAsutaM, tattha sammasutaM 'se kitaM sammamute' tyAdi (41-192) je iti -CA dIpa anukrama [129 sa RRC 136] * G ~42 Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [38-43] gAthA // 81 // dIpa anukrama [129 136 ] zrI nandIcUrNI / / 38 / / "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .. mUlaM [38-43] / gAthA ||81|| ------.. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra (NV), bhUmikAsUra [1] 'nandItUnasya cUrNi -------- aNissa gahaNaM, maMdi pakacakkhabhAve, vaMdanA NamaMsaNA pUyaNAdi arahaMtIti arahaMtA, ariNo vA haMtA arihaMtA, vo guNasaMpadA visesaNaM, bhagavaMtehiM dhammajasa atthalacchIpayattavibhava pate appayatthA bhagasaNNA jersi asthi te bhagavaMto, kevalaNANadaMsaNA uppajjaMti, te va jugavaM samuppaNe sambamaNAgataddhA paDuppaNNasarUvA NirAvaraNA sabvaguNapaNjava visesa sAmaNNavisesabhAve jugavaM pavace NANadaMsaNadharA, tehiM NANadaMsaNehiM tIyadvArA sambavvaguNabhAve ANati, tathA pappaNNe aNAgate va jAyati, kAlato davvabhAve ya paDuppaNNakALe jANatItyarthaH, hizabdo sarvavacaneSu kAraNArthI bahuvacanapratipAdakaH, 'telloka' ti viSNa hogA tellokaM te ya uddha'bhastirvak, atra tannivAsiggahaNaM, bhavanavAsino adhologaNivAsI SaNayarajovitiritaca mathussA tiriyalokanivAsI UrdhvaM sarvavaimAnikA evaM prAyovRttyA adholoiyamgAmasaMbhavAdvA, vahirtati kahitaM prekSirta nirIkSiyaM dRSTamityanarthAntaraM trailokyena mahilA manorathadRSTiraSTA athavA gozIrSacaMdanAdicarcitA, trailokyasya manoIivA mahitA, athavA mahimAkaraNena mahiyA, sA ca mahimA mahAjanasamUhena gItanRtyanATakAnekaprekSaNakaraNavidhAne aNaliyamaNavaNjasambhUtatthavisAvayAvayaNehiM dhutI pUiyA, athavA anyAnyavi vayaprasiddhA hote ekArthavacanAH pravati, visarA tisahapavAdisate abhUtastharUne vajjeUNa imaM ahatyaM duvAsaMgaM paNItaM jaM pajjavaNayavviyAto bhUtatyeNa vA juttaM prakariseNa pIyaM praNIyaM, dubAlasaMga ityAdi kaMThyaM, ihamaMgagataM AvArAdi ajaMgagataM AvassagAdi, evaM savvaM dabbatiNayamateNa sAmiNA asaMbaddhaM paMcatthikAyA iva nicca sammasutaM bhaNNati, athavA etaM caiva dubALasaMgAdi saMbaddhaM bhaNiyaM sammasutaM, kaI taM caiva sammasurya micchataM vAI, ucyate, sammadisti samma surya micchAstra bhicchasurta, imaM caiva sutaparimANato niyamijjai, coharasapubbI taratra sAmA iyAdi biMdusArapajjaba sANaM sambaMdhi jibamA sammaM sutaM tato ummatthagaparihANIe jAya abhiSNadasaputhbI patANani sAmAdiyAdi sarvvaM sammasurta sammamuttattaNato caiva bhavati, micchNubhAvasajato abhinavasaputre Na pAvaDa, dito jadhA abhavyA bhAvANubhAva ~ 43~ samya gmidhyAzrute // 38 // Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||81|| ate bolaNato Na sigmatItyarthaH teNa paraMti abhinavasapuSvahito heDA omatthagaparivANIe Ava sAmAiyaM tAva savve supaThANA sAmisammaguNataNatosamyanandIcUrNI sammasutaM bhavati,te va sUtaDANA sAmimicchattaguNavaNato micchamutaM bhvti|| | gmithyAvANi micnasuta-se kiM taM micchasutaM' ityAdi (42-184) aNNaNitahi aNNANaM-abodho veNa ito aNugatetyarthaH, micchAviSTitehi micchati anRtaM divitti darisarNa micchAdihiNo aNugatahiti bhaNitaM, sa ityAtmanirdezaH, OMvo'bhiprAyaH, tathA bAtatyeNa vA atyasta jo bodho sa buddhiH, avamahamati uttaratra dAvidhikappA, samve matI, ahavA NANAvaraNavayovasamabhAvo khubI, so peva nato maNovazvaNusArato pavattA tato matI maNNA, evaM AsmAbhiprAya: buddhiH matitti patthutaM, vividhakalpanAvikalpitaM racitaM, takaca mAradhAdi jAva pacAri ya bedA saMgovaMgA, sabve te logasiddhA, logato va tesi sarUvaM ANitamba, etesi savva bhicchasutaM bhaNitamba, evaMsi sammamicchasuvAvikappe caturo vikappA bhANiyanyA imeNa vidhiNA-sammasutaM va sammasutaM,micchaviDiyo ceva micchasutaM,micchasutaM sammavidviNo sammasutaM, sammasuyaM micchAdita &AdviNo micchasuyaM vaiccavAI taM sammadidvissa sammataparimmahitAI sammasutaM,pattha sute paDhamataiyavikappA, tAisi sammamicchamutAI, athavAda micchatAIceva, sesa kaMThyaM / micchadihissaccAdisune vijayacautthAdivikappA dadRbbA, tasya padamavikappe sammasutaM sammattaguNeNa samma pariNAmayato sammasutaM ceva bhavati, viviyavikappe jahA saMbasaMjuyaM khIraM pittajarodayato Na sammaM bhavati tathA micchatsukyato sammasuto micchA'bhiNivesato micchasutaM bhavati, vitiyavikappe tiSphalAdimANipi uvauttaM savakArikakArattaNato samma bhavati, tathA micchabhAvovalaMbhAto sammasute raDhatarabhAvuppAyakaraNato taM se khammasutaM bhavati, carimavikappe micchataM taM va micchAbhiNivesena micchasurya va bhavati, tassa mA micchadiddhiko ta gheva micchasutaM sammaputaM bhavati, kamhA evaM maNa, ucyate, pariNAmavisesato,jamhA te micchaviDiyo tehiM va dIpa anukrama [129 / 136] ~44 Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||81|| 18 pugyAvaravikohi micchatabhaNitehiM codiyA bhaNiyA samANA iti saMtaH, codaNANataraM AtmakalAvasthAyAH saMta ityarthaH, puvaM jaM sAsaNaM I nandIcUla parivaNNo taM me sapakkhe tami jAtadiTThI taM varmeti paricayati chavittibuttaM bhavati, jamhA evaM tamhA taM pumvamicchasuvaM sammasuta meM bhavati / // 40 // para Ai-tattAvagamasambhAvasamANasammattasutANaM ko padiSiseso jeNa bhaNNati sammatsutapariggahivAI sammasutaM, ucyate, jahA gANa-IN 4 dasaNANaM avabodhasAmaNNabhedA tathA sammasutANapi bhavissati, kathaM , ucyate, jahA bisesANaM avabodhiavAtakaraNe gANaM avagahAo cetra da saNaM tahA ima, tatte vA jA rUtI taM sammAcaM, taratheva je rucika sutaM, evaM micchattaparimAhe'vi vattabvaM / / idANi sAdisapajjavamANoPIse kiM taM sAdIya' (43-195) ityAvi, iha pajjAyaThito vo ichattiNito tassa mateNaM dubALasarmapi sAdipajjavasANaMti kaMThyaM, jhaa| 6 NaragAdibhavamavekkhato jIvo, dazvaThito puNa abocchittipato taM tassa mayeNaM duvAlasaMgapi aNAdiapaJjavasANaM ca, trikAlAvasthAyAM jahA paMca-| thikA yaba, emeva'tthA bavvAdicaurka paDucca ciMtijA, tattha dabvatto sammasutaM etami purise sAdi, jaM paDhamatAe paDhA, sapajjavasANaM| devalogagamaNato gelaNNato vA gaTTho pamAdeNaM vA kevalaNANuppattito vA micchAdasaNagamaNato vA sapajjavasANaM, bahavA egapurisasseyA PI sAdipajjavasANataNato, davyato ceva bahave purise padurUca aNAdiapajjavasANaM, annnnonnnntthitimnnaaiviccheyttnnte| maNuyattaNa va jahA khettato bharaheravatesu titthagaradhamme saMghAdiyANa ThappAyavoccheyattaNato sAvipajjavasANaM, mahAvidehesu avicchedattappo, kAlato osappiNie visu usa-11 ppiNie dosu so jaMtaM jAosaripaNiNoussappiNi taiyaM mahAvidehakAbapalibhArga pahuca visuvi kALesu avaTTitattaNato aNAdiapajavasANaM / ivANi bhAvatA, je iti aNipissa Nidese jahA iti kA pumvande aparaNhe vA diyA vA rAyo vA pusvi jiNahiM paNNatA bhAvA pacchA 15 // 10 // ee gotamAdibhiH AdhavigjaMvi-AkhyAnte sAmagNavo vA paNNavigjaMti bhedAbhedehi tasiM bhedappabhedANi sarUvamanANaM parUvaNA,sirjati cavamA dIpa anukrama [129 136] ~450 Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||8|| bha // 41 // zrI. meneNaM, jahA go tadhA gavaya iti, gidasaNaM he udiTThatehi, uvadasaNA uvaNatovasaMdhAroha, savvaNayahiM vA, athavA egahitA, ete iti paNNava-M nandIcUNANijjANa Niheso, tahA iti paNNavarga paNNavaNije vA paducca sAdi sapajjavasANaM bhavati, taphaca paNNavarga paducca upayogato sarabisesato | sAdhAdi | payacayaM AsaNIvasesato va sAvipAjavasANa, paNNavaNijje paDucca gavito ThANato dupadesAvibhedato vadhegapademAdimagavagADhato egasama-18 bAdiavvatthANAto vaNNAipajjave va Amajja sAdisapajjavasANa, pAThAntaraM vA 'te tadA paDuraca' tayA iti kAlaM, anAthaparyavasitaM bhAvata: bhutajJAna kSAyAvazamike bhoSa nityaM vartate svAmittasaMbaMdha iti, ahavA sAdipajjavasANaM sapaDipakvaM padasu bhaMgacauko, paramabhaMge saMmasa-1 hitasutabhAvo ciMteyaco, aNegavidhaM vA khayovasamabhAvaM paDuruca davyAdiuvayoga vA paduruca paDhamabhaMgo, bizyo muNNo, ahavA abhabhvANa | aNAgataddhasaMbaMdheNa sutabhASA bhaNitanyo, carimataiyabhaMgemu avisidvasutabhAvo abhavyabhabve paduraca joeyavvA, abhavasiddhiyassa iccAdi |* sutasiddhaM, iha carimavaliyabhaMgesu aNAdisutabhAvo diDA suvAdhikArato, iharA sAtibhAvo dahabbo, matisuvANa aNNuNNANugatattaNate', so ya | aNAdibhAvo jahaNNo ajahaNNamaNukoso vA havenA, ukAso ga bhavati, kamhA , jamhA ukosaNANabhASo kevaliyo bhavati, tassa va sune imaM pamANaM paDhijjai_ 'savvAgAsapadesa' ityAdi sUtra, savvamiti aparisesaM, savvagaM avi kiMdhevaM bhavati?, sarva AkAsaM, savvAgAsayassa padesA savvAgAsa-12 | padesA jaM parimANaMti buca bhavati, evaM sabvAgAsapedesiyaggaM arNaveNa rasiNA aNNaNa guNitaM, tAhe je gasipamANaM labmati taM svvpjj-||41|| kA vANa aggaM bhavati, pajjAtANa ta evokassAgAsapadasamma jAvato agurulahuyAdI pajjavA ee paNNAe savve sapiDitA, torsa saMpiDiyANaM |DI dA aggaM etApamANaM akkharaM labhati, avakharaMti duvihaM jANaM, akArAdi vvasutakkharaM, tatya NANamaksarati avisesato saba jANamaksara, dIpa 1.54 anukrama [129 136] ~46 Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [01] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||8|| jamhA taM jIvAto uppaNNaM aNaNNabhAvattaNato No kharaitti, iha puNa sambapajAyatulattagato kevalaNANa ghesavvaM, tamhA kevala savvadavyapagjAya-18 kevalanandIcUNIM|viNNasisamatthaM bhavati, tathA kevalaM ye pabattaiti tasmavi parimANaM imeNa va vikSiNA bhANiyAba, savvAgAsapadesamga ityAdi pUrvavat , te [TI // 42 // ya sambapajAyA samAsato tIsa imeNa ceva bihiNA-guru 2 lahu 2 gate ghaDaro paMca vaNNA do gaMdhA paMca rasA aTTa phAsA aNityatvasaMThANasaMThitA cha saMThANA, ete savvavye saMbhavaMti, amuttadavvesu agurulA ceva eko pajjAyo saMbhavavi, pattha ya ekeke meve arNatA bhedA saMbhavati, kiMca-18 muttadavyesu jayavilasato aNegavarA aduvAsa thUlapajjAyA bhati, kathaM, ucyate, te ca battIsaM savvaguruladupajjApahi vihUNA, yato | bhaNite 'Nicchayayo samvagurU savvalaDhuM vANa viujate davyaM / vavahArato ra jumjati bAyarakhaMdhesu NaNNesu // 1 // gicchayamateNa samvahA lahUM guruM vA Nasthi davvaM, jadi haveja to tassa paDamANasaNa viroho keNai havejjA, savvalahussa vA utpamANassa, jao ya niccapaDaNaM uppaDaNaM yANa vijjate, sambahA lahuM guru vA Na, tamhA sabbahA guruM lahuM vA davya Nasthi, vavahAraNatAdeseNa puNa do'pi asthi, jahA samvaguru koDisilA kA varja vA, samdhalaDhuMva dhUmacalUgapattAdI, evaM vavahAraNatAdesato vAyarapariNAmapariNatesu khaMdhasu gurubhASo bahubhAvo ya bhavati, NANesu tiNamu humapariNAmesutti, ke puNa suhamapariNAmitA davA ke vA bAyarapariNayA, ucyate, pariNAmato AraddhaM eguttaravaTTitesu ThANesumuhumapariNatA vayA layabhati, etesiM ca agurulahupAjavA bhavaMti, bAyaro puNa paramANuto Arambha jAva asaMkhejjaparesio kaMdho bhavati parato vaayrprinnaam| OM khaMdho labmati, so ya jahaNoSi aNatapadesio NiyamA bhavati, vAto eguttaravaDitA aNataThANAvAdiyA bAyarA baMdhA te orAlaviuThavA- || // 42 // lahArato ya vagaNAMsu bhavaMti, NiyamA ya te gurulahuparajayA bhavaMti, sIso pucchati-je rUvigurulA davyA agugalahuyA tetike thovA lahayA ?, ucyate, thovANi laddaSvANi, tehiM to rUbI agurulahu babvA aNataguNA bhavaMti, ucyate thUrANaM aNatapadesitANaM khaMdhANaM sahANe arNatAoIDI dIpa anukrama [129 136] ~47 Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [38-43] gAthA zrI nandIcUrNI // 43 // ||81|| ECASEXRXAXAREE vaggaNAo, suTumANapi arNatAo vagaNAto, thUravaggaNavAhito upari bhAsAdivaggaNaThANesu ekake aNaMtAo vaggaNAto, hehAtoSi dhUravaggaNahANeNaM ekA vaggaNA, evaM jAva dasapadesitANaM saMkheAjapadesitANaM saMkhejjAo vaggaNAo asaMkhaapadesitANa asaMkhajjAo vagga-15 jAAbaga- agurUlaghurANAto, eteNaM kAraNeNaM gurulahudabvehito rUvI agurulAhudalyANi aNataguNANi bhavaMti, AdesatareNa yA bAdaraThANesudha muhamapariNAmo pAyAH aviruddhotti bhANiyavyo, uktaMca 'gurulahudabahino agurulahupajjayA arNataguNA / obhayapaDisehiyA puNa arNatakappA bahuvikappA // 1 // gurulaTThapajjAyajutA je davA tesiM ceva pnyjaayaa| tehito rUviagurulahuya davANa je agurulahupajAyA // 2 // te a thoraNaMtaguNataNato aNataguNA eva bhavatItyarthaH, ubhayapaDisehiyA NAma aguruyalahuA, puNa visesaNe, ki visesati !, ucyate, arUvidavvAdhArA | ityarthaH, ahavA ubhayapaDisehitA NAma bAyaramuhumabhAvavajjitA je dayA, arUviNa ityarthaH, tesu aNaMtakappA pAma ekekA arNataprakArA, kathaM?, ucyate, AgAsatyikAe desapaesaparikappaNAe, evaM dhammAdimuSi, bahuvikappatti teli arNatakApAya ekeko aNataprakAro, kathaM puNI, | ucyate, jamhA ekeke AgAsapadese arNatA aguruyalahuyapajjAyA bhavati tamhA bahuvikappatti, te ya sambaNNuvayaNayo saddheyA iti, | rUviarUvidavANa ya pajAyaappapahuyaM ima bhaSNati-rUvidavvANaM je gurulahupajAyA te paNNAchedaNa piMDivA etehiMto ekarasa va amutta| dambassa je agurulahupajAyA te aNataguNA bhavaMtItvaryaH, patthaM sAMso bhaNavi--phevatihiM puNa bhAgehiM muttadavyANaM viviyapagjAehito amuttadavyANa agulahuparajAyA aNataguNA bhavaMti?, ucyate, nAstyatra parimANaM, bahudhAvi aNaMtapaNaM guNijjamANo amutsadavyapajArasu NAstha // 43 parimANaM, evaM gate parimANArthe imaM bhaSaNati-'keNa Thavejja Niroho agurulahupajjayANa usmune / acaMtamasajAgo jahitaM puNanaM vivakkhassa laa||1||" jato amuttadaSvANa bahudhAvi arNavaeNa gaNijjamANA pajAyA Na bhavaMti to keneti-kenAnyena prakAreNa bhaviSyati', bhave NirAho dIpa anukrama RS SARAM [129 136] ~48~ Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||81|| dIpa anukrama [129 136] zrI nandIcUrNAM // 44 // "nandI"- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .. mUlaM [ 38-43] / gAthA ||81 || muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUtra- [ 44 ] cUlikAsUtra- [ 01] "nandIsUtrasya cUrNi : NAma parimANapariccheda ityarthaH, kiM muttadavyANaM agurulahujjAyaparimANaM bhavissati 1, nityucyate--'accatama saMjogo' accataM atIva apuja mANo jamdA saMjogo jahitaMti-yatra, puNa visesaNe, kiM visesa- rUvibve tadityanena amuttadavyapakkho tassa vivakkho muttadavyapagAro tesu parajAyathAvasaNato amuttadavvesu pajjAyANa atIva bahuyattaNato, ato muttadavhato amuttadadhvapajjAyANa parimANakaraNasaMjogo egaMte jeva yujjate, Na ghaDatetyarthaH, 'evaM tu ahiM agurulahujjapachi saMjutaM / doti amuttaM dabvaM arUvikAyANa uNa ca ||1||ti, caunhaM dhammAdhammAgAsajIvANaMti, etesiM catuNhavi niyamA patteyaM anaMtA aguruharUpajjAyA bhavaMti kathaM?, ucyate, jahA etesiM ekeko padeso arNatehiM aguruhupajjApachi saMjutto tamhA dhammAdhammegajIvastra ya asaMkhejjapadesattaNato asaMkhejjamaNatA patteyaM bhavati, AgAsapadesaparimANattaNato puNa tesi asthi parimANaM tahAvi saMvavahArato anaMtA uktA ityarthaH evaM tAva vakkheyamanaMtamuktaM // athedAnIM tatkevalajJAnaM yathA'naMtaM tathedamucyate 'uvaladdhI' gAhA, sacce ruvidavvANa ya jAvaiyAM guruhupajjAyA te sadhbe aruvidadhvANa ya je agurulahujjAyA ete savve jugavaM jANati pAsai ya, jato evamaNataM kevaLaNANamakvAyaMti saprasaMgamabhihitaM / idANi akkhakArAdidavya sutamakkharaMti, jadi avisesato NANamava kharaM sutaM yayaM tadAvirudivasato jar3A paMkayaM sahA sarakkharaM vaMjaNakkharaM vaNNakkharaM vA bhaNNati, tattha sarakasaraM saraMti-gacchaMti saraMti vA ityato sarakkharaM, akArAdi, baMjaNassa vA phuDamabhidhAyaM kharAta, Na vA sarakasvaramaMtareNa attho saMbharejjati sarakkharaM, kakArAdi baMjaNakkharA, vyajyate 'nenArtha iti pradIpena ghaTAdivat vyabjanAkSaraM, tehiM caiva saravaMjaNakkharaM, vaNNakakharaM kiM?, jadA astho vaNijati abhippate vA tadA te vaNNakkharaM bhaNNati, ida ekarasa akArAdikArAnta sarakkharasaparapajjAyA bhedA ime, akArassa pajjAyA jadhA dahihasvaplutAstrayaH, tathA dIhI udAttAnudAttasvaritabhedaH, evaM hasvaplutAvapi, punarapyekeko sA'nunAsiko niranunAsikaJca ityevaM aSTAdazabhedaH, evaM sesakkhararANavi jahAsaMbhavaM bhedA ~ 49~ paryAyAH akSarabhedAbha // 44 // Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [01] "nandIsUtrasya cUrNi: Cit prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||8|| &bhANiyabbA, ahavA saravisasato ekekamaksarassa arNatA pajjAyA, ettha ya akArajAtI sAmaNNato sapajjayA aTTArasa, sesA parapajjAyA, &AsAyAdinandIcUNauM | athavA akArAdi vaMjaNA kevalA aNNasahitA vA jaM abhilAve labhate te tassa sapajjAtA, sesA tassa parapajjAyA, te ya savvevi aNatA, // 45 // jato sute bhaNitaM 'aNatA gamA aNatA pajjAyA' mANita 'paNNavaNijjA' gAthA, akkharalaMbheNa gAthA, aNabhilappANa abhilappA aNatabhAgo, sipi arNatabhAgo sutaNibaddho iti, ahavA akArAdiakkharANa pajjayA sacadavvapajjAyarAsippamANamettA bhavati, kaI ?, Pucyate, je abhilAvato saMjuttAsajuttehiM aksarehiM udattANudAcehi ya sarahiM jAvaie abhilAve abhilappe ya labhati te sabbe satamappapajjA chAiyA, sesA save parapajjAyA, AkAsaM monu sayapajjaehito parapajjAyA anaMtaguNA, AgAsassa sapajjaehito parapajjAyA ya, NaNu viruddha diucyate, sabbakkharANa ghaDAdivatthuNo vA duhayA pajjayA ciMtijjati, saMbaddhA asaMbaddhA ya, akArassa akArapajjayA akArasahAvattaNato asthi-| teNa saMbaddhA, ghaTAgArAvasthAyAM ghaTaparyAyavatU , te ceva NasthitteNa asaMbaddhA, Nasthittassa abhAvattaNao, jahA ghaTAkArAvasthAyAM mRtparyAyavat, | akAre ikArAdiparyAyA Natthi, te asaMbaddhA, akAraNa chinnabhAvattaNato, jahA mRdayasthAyAM piMDAkAraparyAyavat, te ceva NatthittaNa saMbaddhAmA 4 asthittabhAvattaNato ghaTAdyavasthAyaryA ghaTaparyAyavata , evaM aksareNa chinnabhAvattaNato paresu ghaDesu ghaDa iva pajjAyA viciMtANijjA, ghaTAdisu ya M akArapajjAyA, iccevaM ekekamakkharaM sabbapajjAyamarya, evaM sarvatrakAH sarvaparyAyAH, ato bhaNNati savvAgAsapadesaNaM aNaMtaguNitaM pajjavarmA akkharaM Nipphajjai, evaM NANakkharaM akArAdiakkharaM yaakkharaM ca tiNNivi aNatAbhihitA, etya jANakkharaM jIvassa saMsAratvassa | | kayAi Na bhavati, jato bhaNitaM 'savvajIvANaM pi yathe' ityAdi sutrta, samvajIvaggahaNe'vi sati, avipadaM saMbhAvaNe, kiM saMbhAvayai, irma dIpa anukrama BASEEXRAUnaH [129 136] ~50~ Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 38-43] / gAthA ||81|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [38-43] gAthA ||8|| zrI siddhe motuM, casahato ya bhavatthakevalI mottuM, NakAro vAkyAlakAre, aksara-gANaM tassa aNaMtabhAgo nikacugdhADiyato, so kevalassa Na saMbha-3sAdyA nandAcUNAvati, kevalassa avibhAgasaMpattaNato ya, odhIevi saMbhavati, aNatabhAgassa abhAvattaNato, avadherasaMkhayaprakRtisaMbhavAdityarthaH, maNapajja-dU // 46 // vaNANe'vi rijuvipuladubbhedasaMbhavato aNatabhAge Na bhavati, kiMca-avadhimaNapajjavaNANaNiccudhADaabhAvattaNato idha aNadhikAro, parikA suddhe matisuttetti, akkharassa aNatabhAgo NicyugyADiyao, adhikatasutassa vA akkharassa aNatabhAgo NipugdhAliyato, jattha sutaM tattha | maviNANaM ghetavvaM, Niccavi sambakAlaM, campAditotti gAvarinai, so ya arNatabhAgo puDhavAdiegeMdivANayi paMcaNha NicumbADo, athavA | sambajahaNNA arNatabhAgo NikagdhAbo puDhavikAie, caitanyamAtramAtmana: akosasthINazisahiSaNANasaNAvaraNodatevi jo Avarejajati, kA jai puNa sovi Avaregjejja teNa jIvo ajIvayaM pAve, 'suThuvi mehasamudae hoti pabhA caMdasUrANaM' jamhA so NAvarijjai tamhA jIvo | jIvat Na paricayai, so ya kamhA NAvarijai ?, ucyate, davasamAvasarUvattaNato, iha dihato jahA 'suddhavi mehacchAdie Name caMdasUrappabhA | mehapaDalaM bhettuM vve omAsaha tathA aNatehiM NANasaNAvaraNakammapogbAlehiM ekake bhAtappedese AveDhiyaparivediyo te kammAvaraNapaDale bhettU-* NANataNatabhAgo pavvaraha, tato ase avvattaM NANamakkharaM savvajahaNaM bhavati, vato puDhavikArahito AukAiyANa aNatabhAgeNavi muThThayara NANamakkharaM, evaM kameNaM tejyAuvaNassatibeIdiyateIviyacaridiyaasaNipaMceMdivANavi muThThayaraM bhavatItyarthaH / bhaNitaM sAdisapamja-18 hai| vasitaM aNAdi apajjavasitaMca, pattheca prasaGgato akkharapaDalaM bhaNita, etthaM bahukttavyaM, aksarapaDalaM samAsato'bhihita, vistharato se atyaM jiNacoisapubviyA khei| ivANi gamitAgamite--(44-202) gamabahulattaNato gamitaM tassa lakSaNa-AvimajmavasANe vA kiMci | MAHEHENSI55 BAKKAKAKAR dIpa anukrama [129 // 46 // 136] ~514 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM 44] / gAthA ||81...|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [44] gAthA ||81..|| nandIcUrNI zAdi // 47 // visesajuttaM surta dugAvisataggaso paDhijjamANaM gamitaM bhaNNati, taM ca evaMvihaM utsaNaM dihivAe, aNNoNNasagabhidhANaThitaM jaM padijjai ta gamikAga|agamitaM, taM ca prAyaso AyAgIdakAliyasutaM, uktaM gamitAgamitaM // : | mika idANaM aMgANagapaviTTha( 45.209) ca gamisAgamita ceva samAsato aMgANaMgapabihu~ bhaNNati, kahaM', ucyate, savyasutassa tambhA-IGI aMgapravivagatattaNato, ahavA arahaMsamaggovadihANusAre ThitaM jaM taM samAsato duvihaM ityAdi sutaM, pAdayugaM jaMghorugAtaduvagaM pado ya bAhU tA / gIkA vA siraMca puriso pArasaaMgo sutavisiho / / 1 / / iccatassa sutapurisassa jaM sutaM aMgabhAgaThitaM taM aMgapavi? bhaNNai. je puNa etasseva sutapuri-13 &Asassa bArege ThitaM taM aMgavAhiratibhaNNati, ahavA gaNadharakayamaMgagataM jaM kata therehiM bAhiraM taM ca NiyataM aMgapavilu aNiyayasuta| bAhiraM bhANitaM / ||1||se kitaM aMgavAhiraM ityAdi, kaMThayaM / AvassagavairittaM dubiha-kAliya ukAliyaM ca, tattha kAliyaM jaM vinnraaviinn| paDhame (carame) porisIsu paDijjai, jaM puNa kAlavelavaje paDhijjai ta ukkAliyaM, tattha ukkAliyaM aNegavidha-dasaveyAliyAdi, kappamakappaM 8 &ca jattha sute vaNijAti kapiyAkampiya kappaM sute vaNitaM taM kappasataM, aNegavihacaraNakappaNokappayaM taM kappasutaM, taM duvihaM culaM ma taM vA, cuslaMti lahutaraM avittharatthaM appagaMthaM vA cullakappasutaM, mahatthe mahAganthaM vA mahAkappasutaM, eseva paNNavaNatyo savistharo, aNNe ya savistharatthA astha bhaNitA sA mahApaNNavaNANekjA, majAdito paMcavidho pamAto tesu ceva AbhogapuyiyA uvaratI appamAto, ete jattha suvittharA MI daMsejjai tamagbhavaNaM pabhAvappamAda, sUracaritaM ettha vidyate jattha sA sUrapaNNatI, purisotti saMkU purisasarIraMbA, tato purisAto giraphaNNA pori- // 47 // kA sI, evaM sabbassa batdhuNo yadA svapramANA chAyA bhavati porisI havai, etthaM porisipamANaM uttarAyayaNassa ante dakSiNAyaNassa vA AdI ekka| diNaM bhavani,ato paraM adRekkasaTThibhAgA aMgulasya dakSiNAvayaNe baddhati uttarAyayaNe va hassaMti,parva maMDaLe maMDale aNNaSNA porisI jattha ajjhayaNe dIpa anukrama [137]] | atha aMga-anaMga praviSTa sUtrANAM varNanaM Arabhyate ~524 Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM 44] / gAthA ||81...|| ............. muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIstrasya cUrNi: utkAlika dasejjai tamAmayaNaM porisimaMDalaM, candasUrassa dAhiNuttaresu maMDalesu jahA maMDalAu maMDalapaveso tathA vaNijjai jattha ajhayaNe tamajjhayaNaM maMDalappa- nandIcUrNI cUNAdAso, vijjatti-NANaM, paraNa-cArita, vividho visiTTo vA nicchaco-sambhAvI svarUpamityarthaH pharka vA Nicchato taM jatthAyaNe vaNijjai // 48 // | tamajAyaNaM vijjAcaraNaviNidhyayo, sabAlabuDAulo gaccho gaNo so jassa asthi so gaNI, vijAti NANaM, taM ca joisANAmittagarta NArDa pasarathe18 su ime kagje kareMti, taMjahA-pabbAvaNA sAmAiyArovaNaM uvaTThAvaNA sutauddesasamuddesAguNAto gaNIye vA dissAguNNA, khettesu ya NiggamApavedaso, emAdiyA kanjA jesu tihikaraNanakkhattamuhuttajogesu ya je jatya karaNejjA te jatthajjhayaNe vaNijjati tamAyaNaM gaNibijjA, thiramajjhavasANaM mANaM, vibhayaNaM vibhatti, sabhevamANaM jattha vaNijjai ajjhayaNe tamajhAyaNaM jhANavibhattI, maraNa-pANaccAto vibhayaNaM vibhattI pasatyamapasatthA Ni sabhedANi maraNANi jattha vaNijjati ajhayaNe tamajjhayaNaM maraNavibhattI, Atati AtmA tassa visodhi taveNa caraNaguNehi ya AloyaNAhai vihANeNa ya jahA bhavati tahA jattha ajjhayaNe vaNijjai tamAyaNaM AtavisodhI, sarAgo vIyarAgo ya etAsi jattha sarUvakahaNA visesato vIyaga gassa tamajhavaNaM vIcarAyasutaM, bAdhAto NitvAdhAto vA bhattasaMleho kasAyAdibhAvasaleho ya jo jadhA kAyanyo tathA vaNijjatI jatva ajhayaNe tamajmavaNaM saileraNAsutaM, vidharaNaM vidhAge tassa kappo vidhittaM buttaM bhavati so jiNakappe therakappe vA, jiNakappe paDima ahAlaMdaM parihAriyA ya daduvvA, ritersi vittharA vidhi jatya ajjhavaNe tamajhayaNa vidhArakappo, caraNa-cAritaM tassa vidhI caraNavidhI, sabhedo caraNavidhI sajjhai jatya ajhaya-| Ne tamakjhayaNa caraNavidhI, Aturo-gilANotaM kiriyAtItaM NAtuM gItatthA paccakSAyati diNe2 davvahAsaM kareMtA aMte ya sabbahA teNa tA bhatte vegmaM jaNetA bhatte NittaNhassa bhavacarimapaccakkhANaM kAreMti, evaM jatya'jjhayaNe savittharaM vaNijjai tamajhayaNaM AurapaccakkhANaM, dherakappeNa vA viharecA ate thirakaSpitA puNa vitthareNa saMllIDhA tahAvijadhAjuttaM salehA karettA NivyAghAtaM sabbadhA ceva bhavacarimaM paccakkhaMti, evaM savittharaM K // 48 // -53 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka zrI [44] gAthA ||81..|| dIpa anukrama [137] nandIma // 49 // "nandI"- cUlikAsUtra - 1 ( cUrNi:) mUlaM [44] / gAthA ||... || muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUra (NV), mUnikAsUra [1] 'nandInasya cUrNi ------- asthamAyaNe vaNNivjate, te a do ajhayaNA, tatthekkaM suttasyehi saMkhityaraM khuti, vitiyaM sutthehiM vicchiNNaya mahatvati / aMgassa cUlitA adhA AyArassa paMca cUlAto, diTTivAtasma vA cUliyAgatti, vivakvAvasAto aAyaNAdisamUho vaggo, jadhA antagadANe, aNuttarobavAiyadasANaM tini baggA, tesiM cUlA baggacUDA, viyAho-bhagavatI tIe cUlA biyAhacUlA, puvvabhaNito abhaNito ya samAmato ( vittharao) ya cUlApa atyo bhaNNatItyarthaH, aruNo NAma devo tassamagraNicaddhe ajhayaNe jAva taM ajjhayaNaM uvaDate samANe aNagAre pariyaTTeti tAva se aruNadeve samayaNivittaNato calitAsaNo jeNeva se samaNe teNeva Agacchati ubavUhati, tAhe tAhe samaNassa purato aMtaThito kalaMjalI AvaDate suNemANe 2 ciTThA se samatte ya bhaNati subhAsitaM 2 vareha varaMti, ihalokaNipivyAse samaNe paDibhaNati Na me vareNa aTThotti, tAdhe sa padAddiNaM karettA NamaMsettA ya paDigacchati, evaM garuleo varuNo besamaNo sakko deviMde belaMdhare yatti, udvANasuyaMti ajjhayaNaM siMgaNAiyakajje jassa the gAmassa vA jaba rAyadhANIpa vA egakulassa vA samaNe Asuruti baTTe upautte taM udvANasuratti aAyaNaM pariyaTTai ekkaM do tinni vA bAre sAdhe se gAme vA jAva rAyANI vA ulaM vA uTTheti ubvasaittivRttaM bhavati, se caiva samaNe tassa gAmassa vA jAva rAyadhANIe vA tuTThe samANe pasaNNe pasaNNalese sudAsaNatthe ubavatte samudvANaM taM pariyaTTai ekkaM do tiSNi vA vAraM tAhe me gAme vA jAba rAyaddANI vA AvAseti, samuvadvANasuryati vattabbe bagA ramevAta samudvANasuyattibhaNitaM, appaNNA pubvayammi kayasaMkalpassa AbAseti NAgapariyANiyati aJjhayaNaM, NAgatti jAgakumAro vastra sama ayaNaM, taM jayA samaNe uvause pariyaTTeti tathA akaya saMkalpassavi te nAgakumArA tatthatthA caiva pariyAyaMti baMdaMti NarmasaMti bhattibahumANaM vA kareMti siMgaNAiyakajjesu ya varayA bhavatItyarthaH, niriyAvaliyAsa AvaliyAdevIo jA jeNa tayoviseseNa vavaNNA, AvalipaviTTetare ya NIrayA taggAmiNo ya NaratiriyA ya saMgatA vaNijjaMti, sodhammasANakappesu je kappavimANA te kappava DeMsayA taM baNNitA tesu ya devIo jA jeNa tavovisese ~54~ kAlikaM // 49 // Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [44] gAthA / / 81.. / / dIpa anukrama [137] zrI nandI cUrNI // 50 // "nandI"- cUlikAsUtra - 1 ( cUrNi:) mUlaM [44] / gAthA ||... || muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [ 44 ], cUlikAsUtra- [ 01] "nandIsUtrasya cUrNi : ------- ubvaNNA tAvaNNitA tAo ya kappabaDeMsayA bhaNitA, saMjamabhAvavigasito puSkiko saMjamabhAvacuto avapuSphito, agArabhAvaM parivitA pa vvAbhAveNa vigasitA pacchA sIyai jo tassa idda bhave parabhave ya vilaMbaNA daMsija jatthatA puSkriyA, esa viseso pupphacUlAe daMsijjai / aMdhagavaNo je kuThe te aMdhagasaddaTobATo bandiNo bhaNiyA, te maMthariyagatI sijjhaNA ya jattha bhaNitA ve vadisAto, dasatti avasthA anmayA vA, bhagavato usamasta caurAsI isamaNasAissIvo hosthA, paiNNagAyaNAvi sadhye kATiyaulkAriyA caurAsIisahassA, kathaM?, jato te caDharAsIisamaNasahassA arihaMtamA udidve jaM sutamaNusatA kiMci hiMti te savye paNNA, ahavA sutamaNussaraMto appaNo vathaNakosalleNa jaM dhammadesaNAdisu bhAsato vaM sayaM paddaNNagaM, jandA arthatagama pajjagaM sutaM dihaM taM ca vayaNaM niyamA aNNayaragamANupAtI bhavati, tadA taM paNNagaM, evaM caurAsI paiNNagasahassA bhavatItyarthaH eteNeva vihiNA majjhimatitthagarANaM saMkhejjA paiNNagasahasmA, samaNassavi bhagavato jamchA corasasamaNasAhassI to ukkositA samaNasaMpayA tumhA coha sapajhayaNasahasmA bhavaMti, adavA 'jattiyA sissA' ityAdisUtraM, idda suce aparimANA paNagA, paiNNagasAmiaparimANattaNato, kiMca-iha sutte patteyabuddhappaNIyapaNNagaM bhaNiyadhvaM kanhAI, jamdA patiSNayaparimANeNa caiva patteyabuddhaparimANaM kareitti bhaNitaM, patteyamuddhA betiyA cevatti, codaka Aha--NaNu pettayabuddhA sissabhAvo ya virujjhae, AcAryyAha-vitvagarapaNIyasAsaNa paDivaNNasaNato, tassIso bhavatItyarthaH bhaNitaM kAliyasutaM, aMgavAdiraM ca / idANi aMgapaviddhaM (se kiM taM aMgapavi (45-209) ityAdi (se kiM taM AyAre 45 - 209 ) sUtra, AvaraNaM AyAro goyaro bhikkhAgahaNavidANaM viNao nANAio vividho bAvaNNavidhANo vA beNaiyA sIsA tesiM jahA AsevaNasikyA bhAsA saccA asaccamosA ya eyaM savyaM AyAre abhAsA mokhA saccAmosA ya, caraNaM 'yayasaMjama' gAdhA karaNaM 'piMDarasa jA visodhI' gAhA, jattaci ya saMjamajattA tassa sAiNatthaM AhAro mattaci AcAra Adi aMga- sUtrANAM varNanaM kriyate ~55 ~ kAlika // 50 // Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM 45-56] / gAthA ||81...|| ........... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: aMgapraviSTaM prata sUtrAMka [45-56] gAthA ||81..|| nandIghUrNI // 5 // mAtrA, kuto ghettavyo' vartanaM vRttiH, evaM savvaM AdhAre ampapijjAsa AlyAyate, suttamatvassa ya padANaM vAtaNAo parittA, arNatA Na bhavaMti, A- diaMtovalaMbhattaNato, ahavA ussappiNikAla vA paDucca tItANAgatasavvaddhaM vA paducca arNatA, ugvakkamAviNAmAdiNikkhevakaraNaM ca aNu-17 yogahArA te AvAre saMkhemjA, tesiM paNNavagavayaNako gocarattaNato, veDo chaMdajAtI, paDiyattiosi dabvAdiSayatyambhuvagamo, paTimAbhiggahavisesAya pahivattIvo te samAsato suttapaDicadA saMkhajjA, tivihA jeNa mikkhevamAdiNijjunI teNa saMkhejA, Nava babhacerA piMDesaNA sejja iriyA bhA| sajAya batyesaNA pAdekhaNA lAgahapaDimA satta sattikkayA bhAvaNA vimuktI, evaM te paMcAsI havejjA, paNavIsaM azmayaNA, paMcAsItiuddesaNakAlA, kathaM ?, ucyate, aMgasla suvarkhadhassa ajhayaNassa aresagarama pate catarovi ekko basaNakAlo, evaM satthapariNAe satta uddemaNakAlA logavijayassa cha sItosaNejassa cauro sammattassa cAro logasArassa cha dhussa paMca mahApariNAe satta vimohamAyaNassa aTTha uvadhANasuttassa cataro, pibesaNAe ekArasa, sekjAe tiNNi, bhAsajAyAe do, pAvesaNAe vo ugAhapaDimAe do, sattikayANaM satta, bhAvaNAe eko, vimocIe eko ete sabve paMcAsIti, covaka Aha-jati yo sutakhaMdhA paNuvIsaajjhayaNANa advArasasahassA padamANaM bhavati, jato bhANa Navataceramayito aGkArasapadamahastito veo' tti etaM virujjhati, AcArya Aha-NaNu etthavi mANitaM 'sapaMcacUlo aTThArasapavasaharisato vedo' ci, iha suttAlAvagaparehi sahito bahubahutaroyapatayetyarthaH, ahavA do sutakhaMdhA paNuvIsaM aAyaNA ya ete AyArAsAditassa AdhArassa pamANaM bhANitaM, aTThArasapadasahassA puNa paDhamamuyakkhaMghasva Navaramaiyassa pamANa, vicitsatyapadAya suttA, gurUbadesA korsa asthI bhaNitavyo, baksararayaNAe saM- * khajjA akkharA, abhidhANAbhidheyabasato gamA bhavaMti, te aNaMtA imeNa vihiNA-sutaM me AsateNaM bhagavatA, sutaM meA tadAsu me AusaMtehi sutaM me bAsuyaM me bhAta, sutaM mayA AvadA suyamadA ahiM sukha mayA A evamAvigamehiM bhaNNamANaM aNatagama, akkharapAjapadi atyapajjapadi ya dIpa anukrama [138 // 51 // 149] 4560 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ..mUlaM 45-56] / gAthA ||81...|| ....... (44) prata sUtrAMka [45-56] gAthA ||81..|| BAmaNataM, parittA tasA aNaMtA Na bhavaMti, arNavA bAvarA vaNaphAsahitA, sAsatatti paMcatthikAiyAiyA kahAti kitimA payogAto bImasApariNA-181 aMgapraviSTa nandAdimato yA jahA bammA ambharukkhAdI, jahA ete samve AyAre sutteNa NibaddhA NijjuttisaMgahIhatUdAharaNAviNhi ya nikAiyA,kiMca-ete aNNe ya jipApaNacA-jiNappaNIyA bhAvA ApavijaMti jAva uvadaMsekjaMti, etesiM padANaM pUrvavad vyAkhyA, evavidhamAyAraM dhijjiuM se purise evaM jathA A-12 kI yAraNivaddhA parUvitA ya tathA savvabhAvANaM NAtA bhavati, vividhati aNegadhA jANamANo viNNAtA bhavati, aNNavAvAdurohito vA visidadvatare va visiTThayaraM vA jANamANo viSNAtA bhavati, sesa NigamaNale sutta kaMThya, setaM AyAro // 'se ki taM suyagaDe' tyAdisUtra (47-212) hai sUijjaitti jaghA gaTThA sUI taMtuNA sUijjA, uvalabhyatetyarthaH, atha sUti paDaM tei tathA sUyagaDo jIvAipadatyA sUjhavi, bUha kiccati pratibyUha te-11 ina pravimyUhena tena parapavAdI jippaDapasiNaM kArDa sasamayassa sambhAve Thavijai, cahesayaparimANAo uddesaNakAlA jANejjA, sesa kaMThyaM, seta sUya-18 gaDe | 'se kiM taM ThANe tyAdisutaM (48-228) ThAvijavitti svarUpataH sthAcyante, prajJApyante ityarthaH, chinnataI TaMka phUlani jadhA vedagrasnovari Nava siddhAyataNAdiyA kUr3A, himavatAviyA meLA, sihareNa siharI, jadhAvedaDo, jaM kUDaM uvari aMbakhujjayaM taM panbhAraM, jaMvA pavvayassa lava|ribhAge harithakuMbhAgitI kuDaI jiggataM taM panbhAraM, gaMgAiyA kuMDA timisAdiyA guhA ruppamuvaNNarayaNAdiyA AgarA puMDarIyAdIyA vadhA, gaMgArmi mAviyAo NadIo, sesaM kaLya, se taM ThANaM / 'se kiM te samavAya' ityAdi (49--229) samavAe Nikkhevo dhanIvyaho, dabve sacittAdidakA bvasamavAyo, bhAvasamavAto imaM ceva aMga, ahavA jattha vA pasatyA udayAI bahU bhAvA saMNivAdiyajogA vA bhAvasamavAto, bhAvasamavAe vA imaM| // 52 // lANivattaM jIvA samAsAsijjati samaM asijjati samaMti Na visama jadhAvasthitaM anUnAtirikta ityarthaH AdhIyate budhyate jJAnena gRhyatetyarthaH, ahakA | samAsatti ida mano'bhihita sabvapadatyANa samAsato visarisoci, sesa kaThyaM, uktaM samavAyaM / 'se kiM taM viyAdhe' tyAdI (50-229) dIpa anukrama [138 149] -~-57 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [89-46] gAthA / / 81.. / / dIpa anukrama [138 159] zrI sandIpUrvI // 53 // "nandI"- cUlikAsUtra - 1 ( cUrNi:) ...mUlaM [45-56] / gAthA || 81... || muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUtra (NV), mUnikAsUra [1] nandItvasya cUrNi viyAhitti vyAkhyA iha jIvAdayo vyAkhyAyaMte, iha sataM caiva aAyaNasanaM, goyamAdihiM puDhe apuTThe vA jo pahaMcavAgaraNaM, sesaM kaMTa se taM viyAhi // ' se kiM taM NAtAdhammakahe ' tyAdi sUtraM (51-230) eguNavIsa jAtajjhayaNA, jAtatti AharaNA, vidvaMtiyo vA jajjai te jAvA, ete paDhamasuyakhaMce, ahiMsAdilakkhaNassa dhammassa kahA dhammakaDA, dhammiyAo kA kahAo dhammakaddAo, akvANagati vRttaM bhavati, ete bitiyasutakhaMdhe, dasa dhammakahANaM vaggA, vaggoti samUho, tavvisesaNavisiThThA dasa ajjhayaNA vete dabbA, egUNavIsaM jAtA dasa ya dhammakahAto, tattha pNAtesu AdiyA dasa jAtA ceva, Netesu akkhAiyAdisaMbhavo, sesA jaba jAtA, tesu ekke jAte cattAlIsaM akkhAdiyAo bhavaMti, tatyaci ekekAe akkhAiyAe paMca paMca ubakvAiyasayAI bhavati, tesuvi ekkAe uvakkhAiyAe paMca paMca akvAyaDabakyAiyasayAI bhavaMti, evaM ete jaba koDIo, tAo dhammakahAsuM sAvetavvattikAuM ekUNavIsAra pratANaM daNh ya dhammakathANaM viseso kajjara, vasa pAtA dakSaNava dhammakathAo, dasahiM paropparA suddhA, evaM visese kate sesA Nava jAtA te NAyA catAlIsAe guNitA, jAtA tiSNi sayA sahA akkhAitANaM ete akkhAiyA paMcasahiMtA sobhitA, tattha sesaM cattAraM sate, taM ubakvAiyapaMcasatehiM guNitaM jAtA ubakhAiyANaM sattarisahassA, te ihi aklAitoyaksAiyasatehiM guNitA, evaM jAyA adbhudvAto akvAiyakoDIo, padaggeNaMti uvasaggapadaM nivAtapadaM NAmitapadaM akkhApadaM missapadaM ca ete pade adhikinaca paMca lakkhA chAvattari ca sahassA padaggeNaM bhavati, athavA sucAlAvayapadazgeNaM saMkhajjAI padasahassAI bhavaMti ahavA chohattarAdhi ta sahassa paMcalakkhAvi saMkhejjapada sahassehiM Na virujAMti, sesa kaMThyaM, 'setaM NAtAdhammakahAo // 'se kiM taM uvAsagadasAo' ityAdi sutaM (52-231) 'uvAsaya'tti sAvatA tesiM aNubvayaguNa sIlavatovadesaNA dasasu ajjhayaNesu akkhAtijjati uvAsagadasA bhaNitA, tAsu ya padggaM ekArasa lakkhA bAvaNNaM ca sahassA padggeNaM, suttAlAbhayapadehiM saMkhajjANi vA padasahassAI pada ~58~ jJAtAcaMgapraviSTaM // 53 // Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM 45-56] / gAthA ||81...|| .......... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [45-56] gAthA ||81..|| lAmoNaM, seMsa kaMThapa, 'seta uvAsamadamAo' || 'se kitaM aMtagaDadasAoM' ityAdi sutaM (53-232) 'aMtakaDadasati kanmaNo saMsArassa3/upAsakAnandIcUrNI & gandAcUNAlAvA aMto kaDo jehite yatisthagarAdI, paDhamavaggo dasajjhayaNati tassaMkhato aMtakaDadasati, mAhavA vasati avasthA, tersi jA avatvA sApa-16 cagAna // 54 // piNamjatitti ato aMtakaDadasA, sarIrA dhujhaNe vA dasahaM aMtakagetti aMtakaDavasA, NavaraM aMtakarakiriyAotti asya vyAkhyA-aMtakaDANaM 4 kiriyA aMtakaDakiriyA, bahUrNa vA aMto kaDe kiriyAotti bhaNitA, kiriyatti kriyA kazAvalyA ityarthaH, ahanA kiriyatti karmakSapaNakriyA &saselesAdiavasthAe, ahavA kiriyatti suhamakiriyaM sANaM, ahavA ghAttikammesu aMtakaDesu kiriyatti kammabaMdho, so ya iriyAvahitotti bhaNitaM bhavati, Apavijai, vaggotti samUho, so ya aMtakaDANaM ajjhayaNAcaM vA, savve akSayaNA jugave udissaMti, tAsu suttapadaggA tevIsa | lakkhA cauro ya sahassA padaggeNe, saMkhegjANi vA padasahassANi sutAlAvagA a padaggeNaM, sesaM kaMThaNaM, se taM aNtkdddsaa'| 'se kiM taM aNusarovavAiyadasA' ityAdi suttaM (54-233) Nathi jassuttaraM so aNuttaro, uvavajjaNamuvavAto utpattItyarthaH, aNuttaro uvavAo jassa so aNuttarovavAito tasi, bahuvayaNAo aNuttarovavAiyatti vagge bagge dasajjhayaNatti ato aNuttarovavAiyadasA bhaNitA, saMsAre suhabhAvaM paDurUca | | aNuttaraM, ahavA gaticauka paDucca aNuttaraM, ahavA devagatIe ceva aNuttaraM, aNuttaradevesu jesi vacAvo tesiM NagarAviyA kahijjaMti, iha vaggo ci samUho, so ca ajjhayaNANaM, bagge bagge dasa abhyayaNA ityarthaH, tersi padasaMkhA chAyAlIsaM lakkhA aha ya sahassA, saMkhejjANi vA padasahakA sANi, sesa kaMThayaM se taM aNuvavAiyadusA' (aNuttarovavAiyavasA) // 'se kiM taM paNhAvAgaraNAI' ityAdi sUtra (55-234) pAhoti lApucchA, pativayaNa vAgaraNaM pratyuttaramityarthaH, tamhi pAhAvAgaraNe aMge paMcAsaSadArAvikA vyAkhyeyA parappavAdiNo ya aMguDavAhUppAsaNAdiyANaM // 54 // ca pasiNANaM advaittaraM sata, kiMca-je vigjamatA vivAe javijjamANA apurichattA ceva subhAsubhaM kahayaMvi tArisANaM apasiNANaM aThuttaraM sayaM dIpa anukrama [138 REETTENSE 149] ~59~ Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [89-46] gAthA / / 81.. / / dIpa anukrama [138 159] zrI nandIcUNa // 55 // "nandI"- cUlikAsUtra - 1 ( cUrNi:) ...mUlaM [45-56] / gAthA || 81... || muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUtra (NV), mUnikAsUra [1] nandItvasya cUrNi aMguDAipasiNagAvaM caiva kareMti taM tArimANaM pasiNApakSiNavANaM aduttaraM sayaM, ahavA aNaMtararA je kahitA te pakSiNA paraMpare pakSiNApAsaNA' taM puNa vijjAkahitassa paraMpare bhavati, aNNe ya vividhAtisayA kahejjati kiM vA jAgA subaNNA aNNe ya bhavaNavAsiNo te vijjamaMtAgarisitA AgatA sAdhuNA saha saMvadati jalpaM kareti pAThAntaraM vA divyA saMghAyA saMvayaMti ta dumukyA saMbhavaMvi, varadAdhAvagatAdi vA kurbati, dasamassaMgassa padama doNaDavilakkhA solasa ya sahassA, padaggeNaM saMkhejjANi yA padmahassANi, lesaM kaMThyaM, 'se taM paNhAvAgaraNaM // 'se kiM taM vivAgataM' ityAdi (56-234) vividho pAkaH vipacanaM vipAkaH karmaNAM subhamasubho ami vA sute vipAko kahijjai taM vipAkasutaM, vipAkasuttassa sutapada egA padakoDI culasItI ca lakkhA battIsaM ca sahassA padayoNaM, saMkhejjANi vA padasahassAI padamgeNaM, sesa kaMThyaM, 'se kiM taM divAti ti ( 57-235) dRSTidarzanaM vadanaM vAdaH dInAM vAda dRSTivAdaH tatra vA dRSTInAM pAto dRSTipAtaH, sabhedabhiNNAto samvaNatadidvIto tattha vayaMti pataMti vatti ato diTTizrAto, so ya paMcabhedo parikammAdi, tattha parikaMmati jogakaraNaM, jadhA gaNitassa solasa parikammA taggahitasuvattho selagaNitassa jogo bhavAte, evaM gahidaparikammattatya sesasutAididvivAdasutassa jogo bhavati, taM ca parikrammaM siddhaseNitaparikammAdithUlabhedayo sattavidhaM uttarabhedayo tesItividhaM mAtuapadAdI, taM ca savvaM mUluttaramevaM suttatthao vocchiSNaM jadhAgatasaMpadAtaM vA vacca kiM ca eto sattaNDaM parikrammANaM je AdimA parikaMmA sasamayikA svasiddhAntaprajJApanA evetyarthaH, AjIviyA pAsaMDatyA gosAlayavattitA, to siddhantamateNa cutAcutaseoNitA satta parikammA paNNavijJjati / iyANi pari kamme NayaciMtA-gamo duviho-saMgahito asaMgahio ya, saMgahito saMga paviThTho, asaMgahito vavaddAraM, tanhA saMgaho vabahAro rijusuto sadAzyA ya eko, evaM cauro gayA, etehiM cha sasamaikAi parikammAI ciMtititti, ato bhaNitaM 'paDakaNaiyANaM' ti, te caiva jIvakAe ~60~ anutaro0 pAtikAdIni / / 55 / / Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM [7] / gAthA ||82-84|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [57] gAthA ||82 zA zrI.. terAsitA bhaNitA, kamhA 1, ucyate, jamhA te savvaM jagaM cyAtmakaM icchati, jassa jIvo ajIo jIvAjIvA, loe aloe loyAloyA,araSTivAdaH nandIcUNauM / disate asaMte santAsaMto, evamAdinayabitAe cintenti, sivihaM NayamicchaMti, jahA-danvaThito pajjavaThito ubhayaThito ya, ato maNitaM | 5 'satta terAsiyAI ti satta parikammA terAsiyA pAkhaMDatyA vividhAe NayaciMtAe ciMtayaMtItyarthaH 'suttAI'ti ujjusutAiyAI bAvIsa muttAI, 5 sambadavvANa savvapajjavANa savvaNayANa savvabhaMgavikappaNovadaMsagANi, savvassa Nayagatassa ya'tyassa sUryagatti sUyaNato suttA bhaNitA & jadhAbhidhANatthAto, te ya idANi muttatthato bocchiSNA, jahAgatasaMpradAyato boddhavyA, te ceva bAbIsaM suttAvi bhagavato aDhAsIti suttA bhavaMti imeNa vidhiNA-yAdhIsa suttA vicchinnachevaNayAbhippAyayA, kahaM chedachedaNato chedaNatovi bhaNNati', ucyate, jo tato sutaM chi dra deNa icchada javA 'dhammo maMgalamuki' ti silogo, esa silogo suttatvato patteyabhedeNa Thito, No vitiyAisiloge aveksaitti yuttaM 4 hai bhavati, chiNNo chedo jassa sa bhavati chiNNachedaH, pratyekaM kappitapayavetyarthaH / ete evaM bAbIsaM sasamayasuttaparivADIe suttAdi, tA ete ceva | kA bAvIsa achiNNachedavaNatA'bhippAyato bAjIviyasuttaparivADIe ThiyA acchiNNachedaNato. jaghA eseca dumapuphiyApaDhamasilogo atyato |DI viniyAisiloge adhikkhamANo bitie ya paDhama, acchiNNacchedaNayAbhippAyato bhavati, evaMpi bAvIsaM suttA akkhararayaNaThitAvi atthayo aNNoNNamavekkhamANA achiNNacheyattaNayaThiyatti bhaNNati, NayaciMtAe bAvIsaM ceva suttA 'terAsiteNaM vikaNaiyAi'nti trikanayAbhiprAyatA ciMtyaMtetyarthaH, tathA sasamAvi NayaciMtAe bAvIsa ceva suttA caukSaNaiyA, evaM cauro bAvIsAto aTThAsII muttA bhavani, se taM suttAI J56 // se kiM taM puvvagataM?, kamhA pukhvagataMti !, ucyate, jamhA nitthakaro tityapavattaNakAle gaNaharA savvasutAdhArattaNato punvaM punvagatasuttatyaM bhAsai tamhA puThavaMti bhaNitA, gaNatharA suttarayaNaM karentA AyArAirayaNaM kareMti ThaveMti ya, aNNAyariyamateNaM puNa puzvagatamuttattho puthvaM dIpa anukrama [150 ACROSSESSION 154] ~61 Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [57] gAthA // 82 84|| dIpa anukrama [150 154] zrI sandIpUrNa // 57 // "nandI"- cUlikAsUtra -1 ( cUrNi :) *******. .mUlaM [17] / gAthA ||82-84|| muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUra (NV), bhUmikAsUra [01] nandInasya cUrNi -------- arahatA bhAsiyA gaNaharehivi puvvagataM caiva pubvaM raiyaM pacchA AyArAi, evamutto codaka Aha-gaNu puvvAvaraviruddhaM, kamhA ?, AvAraNijjuttIe bhaNitaM - 'savvesiM AcAro0' gADA, AcAryAha-satyamuktaM, kiMtu ThAvaNA, imaM puNa akkhararayaNaM padducca bhaNitaM, putrSaM puvvA katA ityarthaH, te ya uppAyapubvAdaya corasa puvvA paNNattA, paDhamaM uppAyapurvati tattha savvadavvANaM pajjavANa ya uppAyabhAvamaMgIkArDa paNNavaNA kayA, tassa padaparimANaM ekA padakoDI, vitiyaM amgeNIyaM, tatthavi savvadavvANa pajjavANa ya sabvajIvavisesANa ta aggaM parimANaM NautipadasahassA, taiyaM vIriyapavAya, tatthavi ajIvANa jIvANa ya sakAmetarANa vIriyaM pravadatIti vIriyappavvAdaM tassavi cattAri padasahassA, catthaM Natthi atvippavAyaM, jaM loge jadhA asthi Natthi vA ahavA sitavAyAbhippAdado tadevAsti nAstItyevaM pravAda iti asthiNasthippavAdaM bhaNitaM, taMpi padaparimANato sadvi padasahasvANi, paMcamaM NANappavAdati, tammi maiNANAipaMcakasya saprabhedaM prarUpaNA jamhA katA tamhA NANappavAda, saMbhi padaparimANaM egA padakoDI egapaNA, chaTTu saccappavAda, saccaM saMjamo taM saccaivayaNaM vA taM sacce jattha sabhedaM sapavikkhaM ca vaNabajai taM saccappavAyeM, tassa padaparimANaM egA padakoDI chappadadhiyA, sattamaM AyappavAtaM, Ayatti AtmA so'NegadhA jattha NatadarisaNehiM vaNijjai taM AyappavAda, tassavi padaparimANaM chavvIsa padakoDIo, aTTamaM kammappavAdaM NANAvaraNAiyaM aduvihaM kammaM pagatiThitiaNubhAgapparesAdiehiM bhedehiM aNNehiM uttaruttarabhedehiM jattha vaNijjai taM kammappavAI, tarasravi padaparimANaM egA padakoDI asItiM ca padasahasvANi bhavaMti NavamaM pacakkhANaM, taMmi savvapacakkhANasahavaM vaNijjaitti aTo paccakkhANappavAda, tassa padaparimANaM caurAsIti padasahassANi bhavaMti, dasamaM vijjaNuppavAtaM, tattha va aNege vigjAisayA vaNNitA, tassa padaparimANaM egA padakoDI dasa ya padasahasvANi, egAdasamaM avazaMti, vaMsaM NAma niSkalaMNa vaMzamavaMzaM saphaletyarthaH savve NANataba saMjamajogA saphalA vaNijjati appasatthA ya pamAdAdiyA ~62~ kturgi // 57 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [57] gAthA // 82 84|| dIpa anukrama [150 154] zrI nandIcU / / 58 / / "nandI"- cUlikAsUtra - 1 ( cUrNi:) .mUlaM 157] / gAthA ||82-84|| *******. muni dIparatnasAgareNa saMkalitAH AgamasUtra (NV), bhUmikAsUra [1] 'nandItvasya cUrNi -------- sadhye asubhaphalA vaNNitA ato avenaM, tassaMdhi padaparimANaM ekavIsa padakoDI, pArasamaM pANADaM, tattha Ayu pramANaM savihANaM savvaM satipadaM aNe ya prANA varNitA, tastra padaparimANaM egA padakoDI chappaNNaM ca padasaya sahassA, terasamaM kiriyAvisAlaM, tastha kAyakiriyAdaovi sAsati sabhevA saMjamakiriyAo va baMdhakiriyAvidhANA, tassavi padaparimANaM Nava koDIo codasamaM chogabiMdusAraM taM ca imasi choe suyaloe vA biMdusAraM bhaNitaM, tassa padaparimANaM addhaterasa padakoDIo // ivANi aNuyogoci anuyoga ityetat anurUpo yoga anuyoga ityevaM sarva eva sUtrArthI vAcyaH, idda janmabhedaparyAyazikSAdi yoga:, vivakSito'nuyogo vAcyaH, sa ca dvividho mUlaparamANuyogo gaMDikAviziSTazca tattha sUTapaDhamANuyogeti, iha mUlabhAvastu tIrthaMkaraH, tassa prathamaM pUrvabhavAdi athavA mUlassa paDhamA mavAnuyogo ettha tityagarassa avIvamavabhASA vaTTamANavayajammAdiyA bhAvA kaddejjati, ahavA je mUlassa paDhamA bhAvA te mULapaDhamANuyogo, etya titvakarassa je bhAvA prasUtAste pariyAyapurisaptAha bhANiyavvA, 'gaMDiyANuyogo' ci-ikkhumA diparvakaMDikAvat ekAdhikArattaNato gaMDiyANuyogo bhaNNavi, se ca kulakarAdiyAto vimalavAhaNAdikulakarANaM puSvamavvajammaNAmappamANa0 gAhA, evamAdi je kiMci kulakarassa vatavyaM taM savvaM kulakaragaNDiyAe bhaNitaM, evaM vitthagarAdiDiyAsuvi, 'cittaMtaraMgAMDiya' tti, cittA iti anekArthAH aMtare iti usabhaajiyaMtare yA diTThA, gaMDikA iti saMyaM, ato cirAMvare gaMDikA diTThA, to tAsaM parUvaNA puvvAvaripaiimA niSTThiA AdivajasAdINaM usamasta paopae NarabatINaM / sagarasuyANa subuddhI iNamo saMkhaM parikameha // 1 // coisa lakkhA siddhA i vaINeko ya hoti sambaddhe / evekeke ThANe purisajugA hota'saMkhejjA || 2 || punaravi coTasa TaksA siddhA bhivadINa doSmi khabbaTTe / jugaThANe ~63~ pUrvagatazrutaM / / 58 / / Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM [17] / gAthA ||82-84|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [57] gAthA PORRORDER ||82 citrAntara| vi asaMkhA purisajugA hoti gAyabvA / / 3 / / jAva ya lakkhA coisa siddhA paNNAsa hoti svvtttthe| paNNAsaTANevi ya purisajugA hotis gaNDikA nandIcUNA saMkhejjA // 4 // eguttarA dulakkhA sabaDhANe va jAva pnnnnaasaa| ekekkuttaraThANe parisajumA hoti'saMkhejjA // 5 // viparIyaM sambA // 5 // corasalakkhA ya nimbulo ego| sava ya parivADI paNNAsA jAba siddhIe // 6 // teNa paraM lakkhAdivo do ThANA ya samaga bructi| * sivagatisamvadvehiM Namo tAsi vidhI hoi||7||do lakkhA siddhIe do lakkhA jaravadINa sabaDhe / evaM silapathapata paMca Ava makkhA | asaMkhejA // 8 // sivagasisambadvedivisaMtaragaDitA tato ctro| egA egucariyA egAdi vividhattarA tajhyA // 9 // taviegAdi tiotara tigamAdi ottarA patye yA paDhamAe siddheko doSNi ya samvaTThasiddha mi||10||vco tiNi NaritA siddhA cattArihoMti sbddhe| isa jAva asaMkhemA sivagatisambaTTa siddhahi // 11 // vAra viuttarAe siddheko - viNi hoti sabaDhe / evaM paMca ya satta va jAva | asaMkheja do timi // 12 // ega caDa saca dasagaM nAva asaMkhegja hoMti do tiNNi | sivagatisamvahiM tiuttr| etya yajvA // 1 // sAhe tiyagAvidhiuttarAe aUNatIsaM tu tibaga ThAva / paDhame uNAthi khevo sesasu ime bhave khevA ||14||'dug paNa navagaM terasa sattarasa dubIsa baraMca adveSa / pArasa corasa atha aLUvIsa chabbIsa paNuvIsA // 15 // ekArasa tevIsA sIyAlA savari savahattarI vaya / / iga duga sattAsItI pagattarimeva baavdd'ii||16|| avatsari caThavIsA vAyAlasayaM vahepabbIsA | ee rAsIkvevA vimarzatA mahAka-11 mso||17|| sivagatisabvahiMdodo ThANa vismuttraanneyaa| jAvUNatIsaThANe laNatIsa puNavIsAe // 18 // visamuttarA ya paDhame evamasamAvisamusarA nneyaa| savvahaSi vika aNNAe AdimaM ThANaM // 15 // auNattIsaM bArA ThAve Nasthi paDhama pakkhevo / sese sagavIsAekA // 59 // savvatya dugAvisakhiyo // 20 // siSatipaTamArIe vitiyAe vaha ya hoti sabaDhe / isa pagaMtariyAI sikyatisambaThApAI // 21 // E dIpa anukrama [150 154] ~64 Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) .................mUlaM [7] / gAthA ||82-84|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka [17] gAthA ||82 zA 15 evamasaMkhejjAo citrItaragaMDiyAo NeyatvA / jAba jiyasanta rAyA ajiyajiNapiyA samuppaNNo // 32 // evaM gAhAhi cittaragaMDiyA citrAntaranandAcUSA sammattA / imA etAsiM ThavaNA - gaNDikA // 6 // etiyA lakkhA siddhA-241414 14|14|14|14 14 14 14| evaM jAva asaMkhejjA pusisajugA siddhA 1 ettiyA savvadRgayA- ||2|3 4 5 6 7 8 9 10] esA paDhamA, atme paraM siddhA lakkhA [8] IPI siddhA ettiyA lakakhA-1/2 | 3 | 4 5 6 7 8 9 savaDhe lakkhA jAva asaMkhejjA purisajugA | savvaTThami gayA ettiyA lakkhA 14 14 | 14 | 14 14 | 14 14 14 | 14 | siddhA, esA bIyA, ao paraM ettialakkhA siddhA savvadvevi eciyA evaM jAva asaMkhejjA aavliyaa| AvaliyA egAdi eguttaraM dovi gacchati | 2 | 3 4 5 6 7 8 | 9 | daragamaNAo paMcAsIime ThANe ciTThati, 81 |2/3 4 5 6 7 8 9 esA tajhyA gaMDiyA, ataH paraM catasro hai| gaDiyA ekottarA pradazyate / / dIpa anukrama [150 RECRUGCSCRECASSES // 6011 154] ~654 Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) prata sUtrAMka [57] gAthA // 82 84|| dIpa anukrama [150 154] zrI nandI cUrNo // 61 // emAi eguttarA paDhamA yA egAdi siddha egAdi sivagati biuttariyA sabbaDe lakkhA. evaM jAva asaMkhejjA. 1 2 "nandI"- cUlikAsUtra- 1 (cUrNi:) . mUlaM [ 57 ] / gAthA ||82-84|| 3 5 7 4 11 13 5 8 10 12 14 5 1 9 3 7 11 15 13 17 24 72 dvA9 1 19 42 27 103 29 34 42 51 37 43 55 40 76 106 31 31 38 46 35 47 57 54 42 99 30 116 tiuttarA tajhyA cicaMtaramaMDiyA. 3 ~66~ 7 13 19 25 31 4 10 15 22 28 34 8 15 25 11 12 20 9 15 17 | 29 14 50. 13 28 26 73 evaM gAhAnusAreNa NAyavvaM jAva akhaMjjA / cUlatti siharaM diTTivAte jaM parikammasutapuvvapuvvANuoge ya bhaNitaM taccUlAsu bhaNitaM, sAya cUlAo AdislapuvvANa cauNDaM, phUlavattha bhaNitAto caiva samduvari ThavitA paDhijjati ya, ato te sutapanyayacUlA iva cUchA, sesi jahakameNa saMkhA, catu vArasa aDDa dasaya bhavati cUDA cauNDa puDavANaM / ee va cUlavatthU sabbuvariM kila paDhijjati // 1 // saMkhejjA vazyU, maNuSIsutaya do satA, saMkhejjA cUlavatthutti caDatIsaM (85-246) anaMtA bhASAtte bhavanaM bhUtirvA bhAvaH, te ya jIvAjIvAtmakA aNatA prati citrAntaragaNDikA // 61 // Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ................mUlaM [7] / gAthA ||82-84|| ............ muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka zrI nandAcUNA [57] // 6 // gAthA ||82 kAbaddhA, aNatA abhAvani abhavana abhAvaH abhUnirvA, jamhA jIvA ajIvateNa abhAva: ajIvo ya jIvatteNa, ghano pacateNa palo ya ghaDhatteNa,13/ mAvAcA: emAdi arNatA abhAvA pratibaddhA, ahavA je ahA jAvaiyA bhAvA tesiM paripakyato tAbaDyA ceva arNatA abhAvA bhavaMti, 'aNaMtA heu' tida paMcadasAvayavavavaNe sapakkhadhammasapA khattaabhilasitasajhasAdhakaM vayaNaM hetU bhavati, ahavA sambajuttijuttaM badaNaM hetU bhaNNati, ahavA sabve jiNavayaNapahA hetU pratipAdakattaNato, NihosahetukyaNaM vA, muttassa ya arthatagamattaNato, evaM aNaMtA ahetU, bhANitapaDipakkho, te ya aNavA cevAhetU , aNaMtA kAraNati kajjasAhayaM kAraNati, te ya payogavIsasAto aNavA bhANiyabvA, je ca jassa asAdhakaM taM tassa akAraNaM, jahA cakAdaMDAdayo padassa, evaM arNatA akAraNA, aMNatA jIvA ityAdi kaMzyaM, 'icceyaM duvAlasaMgaM gaNipiDaga tIte kAle arNatA | jIvA ANAya virAdhettA ityAdi, (58-247 ) dukAlasaMga gaNipiDagaM tivihaM paNNa-suttato atyavo tadubhayo, paseva ANA tivihA | suttANA atthANA tadubhavANA ya, egadvitA tahavi abhihANato viseso kAjai, yathA AjJApyate ebhiH tadA AmA bhavati, taMtubhiH paTaM byaya, | devadattavat AjJApyate yayA hitopadezaH tadA AzA iti / idANi etesiM virAhaNA ciMtijai, je suttato duvAlasaMgaM gaNipiDarga taM atthato | bhaNitaM amiANivesaNa aNNahA paNNaveto tAe asthANAe sutaM virAhitA tIte kAle'NatA jIvA saMsAraM bhamiyapugdhA godAmAhilavata, ahavA |aM atthato je duvAlasaMga gaNipiDagaM suttato abhiniveseNa aNNahA paThittA tAe suttANAe atdhaM virAhettA'tIte kALe'NatA jIvA saMsAra bhamiyapuvvA jahA jamAlI, ahavA ANati paMcavihAyArArAdhaNasIlatA guruNo hitopadesavadaNa ANAe aNNahA AvarataNa gaNipiDagaM virA-181 |dhitaM bhavati, evaM tIe kAle arNatA jIvA saMsAra bhamiyapuvA, eso akkharasamo astho, imo ya'Nakkharasamo-ANAe virAdhecA iti, jahAda chAyAe bhuMjicA gato, No chAyAe karaNabhUyAe bhujettA, kiMtu chAyAyAM bhuktvA gatotti, evaM AzAyAM virAdhanaM karavA, sA ya ANA imA RESEASESSASSES* dIpa anukrama [150 154] atha dvAdazAMgInAM ArAdhanA-virAdhanAyA: phalam varNayate ~67 Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama (44) "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ..................mUlaM 58] / gAthA ||85|| ....... muni dIparatnasAgareNa saMkalitA: AgamasUtra- [44], cUlikAsUtra- [1] "nandIsUtrasya cUrNi: prata sUtrAMka 158 gAthA // 63 // ||85|| EiSIRESices icceiyaM duvAlasaMga gaNipiDagaM ANAe virohatA' sesaM pUrvavat , pahuppaNNaaNAgatesu evaM ceva vattavyaM, gavaraM paDuppaNNe kAle parittA jIvAdvAdazAMgAti, arNatA asaMkhejjA ya na bhavatitti, maNuyANa saMkhejjataNato, ArAhaNasucesu evaM gheva battavyaM, Na kathAtI NAsI avIvakAle nAstitva-ArAdhanA bhAvapratiSedhakaM sUtra, 'bhuvi ca' ityAdi trikAle astitvasAdharka sUtraM, trikAlabhASaNatA ceva acaLatA, ThikacA dhuvA mervAdivat, dhuvasaNavo virAdhanA | peva jIvAdiNavapadatthesu niyukta niyataM jadhA lokavacanaM paMcAstikAyeSviva, NivattaNato va sAsarya zazvad bhavatIti samayAvalikAmuhUrtadinAdi-te phalaM cava jAvANivapadatyAna pvAkA, sAsayattaNato peva vAyaNAdisu akkhayaM, nAsti payo atayaM gaMgAsiMdhupavAhiSvapi pATIyAdihavavat , akkhayataNato gheca adhyayaM 13 nAsya vyayo avyayaM, mAnuSosarA bAhiyasamudravat , avyayattaNato ceva svapramANe avahitaM jaibUdvIpAdivat , akkhayattaNato va sayvahA ciMtima-16 | mANaM NikacaM AkAzavat , avinAzItyarthaH, havA ete bhuvAdiyA egaTTiyA, codaka Ahaince hubAlasaMga dhuvAdipadaparUvitaM kimANAkAgezI, AcAryAha-jamhA jiNA NaNNahAvAdiNo tamhA sesi vayaNaM savaM ANAte ceva gejjJa, kahiMvi vidvatAvi gejha, iha duvAlasaMgarasa dhuvAdi-18 parUvitatvasma sAdhako imo dihato se jadhA NAmaeityAdi, phaThyaM, tacca duvAlasaMga sutaM canvihaM vanvAdiyANa Ava suyaNANakevaLate paDuca | bhaNitaM-davyato NaM suyaNANI suvaNANaNAvauttA suttaviNNacIe savvadavvAdi jANati, pAsaitti virodho?, ucyate, jamhA adihANavi mekamA-12 4 diyANa pAsaNayAe AgArayA liiha jo vA'di lekkhai, paNNavaNAe ya bhaNitA suyaNANapAsaNataci Na viroho, Arato puNa je sutaNANI te savvadavvANa pAsaNatAsu bhaiyA, sA ya bhayaNA mativisesato jANiyabvA, evaM khettakALabhAvesuvi. mANitavvA, sutaNANadasaNathaM bhaNNati PI'akkhara' gAhA (086-249) (51-249) imA coisavihamutabhAvaparUvaNA katA, evaM AvArAdi gaNadharapaNIyaM tassa patteyabuddhasAsi tassa vA tadhAkAlANubhAvato baLabuddhimedhAvihANi jANikaga je ya suyabhAvA AyariNahiM NijjUDhA tesu gahaNavihI dasijjA--'Agama' gAhA dIpa anukrama [155 157] ~68 Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Agama "nandI- cUlikAsUtra-1 (cUrNi:) ..mUlaM 19] / gAthA ||86-90|| ... (44) prata sUtrAMka 5-087-249) imete vaha buddhiguNA 'susvasai0' gAthA (*88-249) viNeyarasa atyasavaNe imA vihI 'mayaM huMkAra' gAma049-249) dvAdazAMgAnandAcUNAlA guruNo aNuyogakaraNe imA vihI suttastho khalu' gAhA (190-249) 'jaM nu bhaNiyamUrNa vA atiritaM bAvi ahava vivarIyaM / taM sammazuyoga-lAnA // 6 // dharA kahesa kAu samakkhaMti // 1 // gireNagAmettamahAsahA jivA, pasUyatI saMkha jagaTThitAkulA / kamavitA bImata ciMtitakyArA phulaMbaI virAdhanA phalaM 18 tamidhANabamukhya // 1 // sakarAjato paMcasu varSazateSu naMdyadhyayanapUrNI samAptA iti // pranyAnaM // 1500 // [59] gAthA ||86 kalama " iti zrInandyadhyayanacUrNiH smaaptaa| // 6 // dIpa anukrama [158 163] munizrI dIparatnasAgareNa puna: saMpAditA (AgamasUtra 44) "nandIsUtra-cUrNi:" parisamAptA: ~69~ Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ namo namo nimmaladasaNassa pUjya AnaMda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara gurUbhyo namaH 44 pUjya AgamodhdhAraka AcArya zrI sAgarAnaMdasUrIzvareNa saMzodhita: saMpAditazca / "nandI cUlikAsUtra" [cUrNi:] (kiMcit vaiziSThyaM samarpitena saha) muni dIparatnasAgareNa puna: saMkalita: "nandIsUtra" cUrNi: nAmeNa prismaaptaaH| Remember it's a Net Publications of 'jain_e_library's ~70~