Book Title: Vandittu valu Pratikramana ane Chattari Mangalam
Author(s): Santbal
Publisher: Mahavir Sahitya Prakashan Mandir Ahmedabad
View full book text
________________
एकेन्द्रियस्थावरजङ्गमा नाम् यस्मिन् वधः स्याद्धि कृते च कार्ये । विवेकहीनो न भवामि तत्र दोषोऽद्य जातस्तमिमं दलामि ॥ ५ ॥
જ્યાં સૂક્ષ્મ જંતુ અધિકાં હણાયે તે દોષનું કાર્ય ખરું ગણાયે; વિવેક ને સંયમ આજ શીખી
તે દોષને હું ન કરું હવેથી. ૫ અને સૂક્ષ્મ પ્રાણીમાં પણ જેવાં કે એકેન્દ્રિય જીવો જે માત્ર દેહધારી, સ્થાવર અને ત્રસરૂપે જગતમાં વ્યાપ્ત છે તેનો પણ જે કાર્ય કરવાથી આત્યંતિક વધ થઈ જતો હોય તો તેવા કામમાં ત્યાં વિવેકહીન હવેથી નહિ થાઉં અર્થાત કે દરેક કાર્યમાં વિવેક રાખીશ. પરંતુ આજે તેવી ક્રિયામાં સૂક્ષ્મ જીવો સુધીની પણ અજાણતાં જે વિરાધના થઈ ગઈ હોય તે દોષનું દલન કરું છું.
कुटुम्बभूयाण जणाण हिंसा कायेण कज्जेण मणेण वाया । मए कडा अन्नकडा वि मज्झम् तं दुक्कडं वाऽज्ज करेमि मिच्छा ॥ ६ ॥ कुटुम्बिरूपान् हि जनान् निपीड्य कायेन हिंसा मनसा च वाचा । मया कृताऽन्यः प्रकृताऽपि मह्यम्
तदुष्कृतं वाऽद्य करोमि मिथ्या ॥ ६ ॥ અરે ! પડોશી (કુટુંબી)જની લાગણીને હા ! કર્મ વાણી મનથી દુભાવી; તે સૂક્ષ્મ હિંસા પણ દોષપુંજ
દુષ્કર્મ તે આજ બધું પ્રજાનું. ૬ કુટુંબરૂપે રહેલા જનોની હિંસા (પ્રાણવ્યપરોપણ રૂ૫) કાયાથી જે કર્મથી, વાચાથી કે મનથી મારા વડે કરાઈ હોય અથવા બીજાથી મારે માટે થઈ ગઈ હોય કિંવા કોઈની લાગણી દુભાઈ હોય તો તે દુષ્કૃત-પાપને આજ પ્રાયશ્ચિત્ત દ્વારા મિથ્યા કરું છું.
(
