________________
સામાન્યથી વર્ણન કર્યું છે. વિશેષથી; આગળના શ્લોકો દ્વારા વર્ણવેલા અર્થનું અનુસંધાન કરી એના તાર્યને સમજી લેવું જોઈએ. પાપાનુબંધી પુણ્યબંધનું પ્રયોજક માત્ર અવેધસંવેદ્યપદ જ નથી. બીજી પણ સામગ્રી એની પ્રયોજક છે... ઈત્યાદિ અન્યત્ર અનુસંધેય છે.
।।૨૨-૨૭ણા
અવેદ્યસંવેદ્યપદની વિદ્યમાનતામાં સ્કૂલબોધ હોય છેતેનું કારણ જ પ્રકારાંતરે જણાવાય છે
प्रवृत्तिरपि योगस्य, वैराग्यान्मोहगर्भतः । प्रसूतेऽपायजननीमुत्तरां मोहवासनाम् ॥२२ - २८ ।।
‘‘અવેદ્યસંવેદ્યપદમાં યોગની પ્રવૃત્તિ પણ મોહગર્ભિત વૈરાગ્યથી ઉત્તરોત્તર અપાયને ઉત્પન્ન કરનારી મોહવાસના(સંસ્કાર)ને ઉત્પન્ન કરે છે.’-આ પ્રમાણે અઠ્ઠાવીસમા શ્લોકનો અર્થ છે. એનો આશય સમજી શકાય છે કે અવેદ્યસંવેદ્યપદની વિદ્યમાનતામાં ગ્રંથિનો ભેદ થયેલો ન હોવાથી વૈરાગ્ય મોહગર્ભિત હોય છે. એ વૈરાગ્યના કારણે થતી યોગની પ્રવૃત્તિ પણ; જો સદ્ગુરુદેવશ્રીનું પારતંત્ર્ય ન હોય તો અપાય(નરકાદિ ગમન)ને ઉત્પન્ન કરનારી ઉત્તરોત્તર મોહવાસનાને ઉત્પન્ન કરે છે.
કારણ કે સદ્ગુરુદેવશ્રીનું પારતંત્ર્ય ન હોય તો મોહમૂલક અનુષ્ઠાન મોહના સંસ્કારનું અવંધ્ય (ચોક્કસ જ ફળને ઉત્પન્ન કરનાર) કારણ છે. આથી અહીં અવેઘસંવેદ્યપદમાં
૪૫
