________________
પિતાના આત્માના વિશુદ્ધ પરિણુમન માટે તથાવિધ કારણતા પ્રાપ્ત કરવી અનિવાર્ય છે.
જેઓ આત્મતત્વને સ્વીકારનારા નથી, તેમજ જેઓને પિતાના આત્માના પરિણમન સાથે કાંઈ જ લેવા દેવા નથી. અને તેથી તેના હેતુઓને વિચારવા તૈયાર નથી. તેમજ પોતાના સુખ દુ:ખના સંબંધો પણ જેણે પરાધીન જાણ્યા છે, એવા મૂઢ આત્માઓને કેઈ સાચે વિવેક પ્રાપ્ત કરાવે મૂશ્કેલ છે. છતાં પણ આ જગતમાં મૂઢ, વિવેકી, અને ઉત્તમ આત્માઓ નિરંતર હેય જ છે, માટે ઉત્તમ આત્માઓ પાસેથી, વિવેકી આત્માઓએ વિવેકને પ્રાપ્ત કરીને પોતે પણ ઉત્તમ આત્મભાવ પ્રાપ્ત કરે જોઈએ, પ્રત્યેક આત્માનું નિશ્ચયનય–દષ્ટિએ, જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્ર, તપ, વીર્ય અને ઉપયેગાદિ સ્વભાવવાળું સ્વરૂપ છે, જ્યારે, વ્યવહાર–નય દૃષ્ટિએ પ્રત્યેક સંસારી આત્માઓ પિતાના કર્મના કર્તા પોતે જ છે, અને પોતે જ પોતાના કરેલા કર્મના ભોકતા છે, અને પોતે જ પોતાના કર્મોને નાશ કરનારા છે. આથી વિવેકી આત્માઓને, સહેજે, સમ જાઈ જાય તેમ છે. કે પોતે જે કર્મ બાંધવાનું કામ કરી રહેલ છે, અને તે બાંધેલા કર્મના ઉદયને, ભેગવી રહેલ છે, તેમાં વિવેક કરીને કમને તોડવાનું, નાશ કરવાનું, કાર્ય કરવું તેજ શ્રેયસ્કર છે. - આમાથી આમાઓ છુ કારણ સિવાય આત્મ
યાણ કરી શકતા નથી. માટે પ્રત્યેક આત્માથી એ,