Sukta Ratna Manjusha Part 07 Gyansara Adhyatmasara Adhyatma Upnishadadi

Author(s): Bhavyasundarvijay
Publisher: Shramanopasak Parivar

Page 72

અધ્યાત્મસાર સૂક્ત- રત્ન - મંજૂષા
ઇષ્ટ (શબ્દાદિ)ના (નહીં મળેલાના) સંયોગ કે (મળેલાના) અવિયોગનું પ્રણિધાન, નિયાણાનું ચિંતન એ ચાર પ્રકારનું આર્તધ્યાન પાપરૂપ છે. १६/७ क्रन्दनं रुदनं प्रोच्चैः, शोचनं परिदेवनं ।
ताडनं लुञ्चनं चेति, लिङ्गान्यस्य विदुर्बुधाः ॥१३॥
આક્રંદ, જોરથી રડવું, શોક, પીડા, છાતી-માથું કૂટવા, વાળ ખેંચવા - આ બધાને પંડિતો આર્તધ્યાનના લિંગ કહે છે. १६/८ मोघं निन्दनं निजं कृत्यं, प्रशंसन् परसम्पदः ।
विस्मितः प्रार्थयन्नैताः, प्रसक्तश्चैतदर्जने ॥१४॥
પોતાના કાર્યની ફોગટ નિંદા કરતો, બીજાની સંપત્તિની પ્રશંસા કરતો, તેનાથી વિસ્મિત થઈને તેની માંગણી કરતો, તેને મેળવવામાં પ્રવૃત્ત થયેલો.... १६/९ प्रमत्तश्चेन्द्रियार्थेषु, गृद्धो धर्मपराङ्मुखः ।
जिनोक्तमपुरस्कुर्वन्, आर्तध्याने प्रवर्तते ॥१५॥
ઇન્દ્રિયોના વિષયોમાં રાગ-દ્વેષરૂપ પ્રમાદવાળો, તેમાં અત્યંત આસક્તિવાળો હોવાથી ધર્મથી વિમુખ, પ્રભુવચનને નહીં અનુસરતો.. આર્તધ્યાનમાં વર્તે છે.
– રૌદ્રધ્યાન – १६/११ निर्दयं वधबन्धादि-चिन्तनं निबिडक्रुधा ।
पिशुनासभ्यमिथ्यावाक्-प्रणिधानं च मायया ॥१६॥