________________
સ્તંભનપુરને લેખો ન. ૪૫૦ ] ( ૩૨૫ )
અવલોકન. થઈ ગએલા વિમલશાહ અને વરતુપાલ જેવા મહાન સમર્થ શ્રાવકેની સાથે તેમની તુલના કરે છે. તેમણે, ૧ ગંધારમાં, ૧ ચંબાવતી (ખંભાત) માં, ૧ નેજામાં અને ૨ બાદોડે એમ એકંદર પાંચ જિનમંદિરે બંધાવ્યાં હતાં. સેના, ચાંદી, રત્ન, પ્રવાલા અને પિત્તલ આદિ અનેક ધાતુઓની સંખ્યાબંધ તેમણે પ્રતિમાઓ બનાવરાવી હતી. તેવી જ રીતે પાષાણની પણ અગણિત પ્રતિમાઓ ભરાવી હતી. ઘણા મંદિરેકને જીર્ણોદ્ધાર કરાવ્યું હતું. આબૂ , ગેડી અને રાણકપુર વિગેરે તીર્થોની યાત્રાર્થે તેમણે સંઘ કાઢયા હતા. અકબર બાદશાહના દરબારમાં પણ તેમનું બહુ માન હતું અને બાદશાહે તેમનું દાણ માફ કર્યું હતું. પિતુંગાલના (ફિરંગિઓના) અધિકારિઓ પણ તેમને ખૂબ સત્કાર કરતા હતા. તેમણે અનેકવાર અમારિ પળાવી હતી. કેડે માછલિઓ અને ગાય, ભેંસ, બકરાં, પંખી વિગેરે પ્રાણિઓને જીવિતદાન અપાવ્યું હતું. તેમના કથનથી સરકારી અધિકારિઓ અનેક ગામને વિશ્ર્વસ કરતા અટકી જતા હતા. અનેક બંદિવાનોને તેમણે કેદખાનાઓમાંથી છોડાવ્યા હતા. બાદશાહ તરફથી તેમને આવું માન આપવામાં આવ્યું હતું કે ફાંસિએ લટકાવેલે મનુષ્ય પણ જે તેમની દૃષ્ટિએ પડી જાય તે તેની ફાંસી માફ થઈ શકતી હતી. ઇષભદાસ કવિ કહે છે કે રાજીઆના ગુણોને કહેતાં પાર આવે તેમ નથી.
“અનેક ગુણ રાજી કેરા, કહેતાં ન પામું પારરે.”
તેના આવા અનેક ગુણોમાંથી એક પ્રસંગને ખાસ ઉલ્લેખ કરતાં એ ખંભાતી કવિ કહે છે કે –
એક વખતે ચેઉલ (ચીઉલ) ના એક ખોજગીને બીજા કેટલાક માણસ સાથે કેદ કરીને ફીરંગી લેકે ગવામાં લઈ આવ્યા. તે
જગીએ ઘણું ઘણું પ્રયત્નો કર્યા પરંતુ તેને કઈ પણ રીતે છોડવામાં ન આવ્યા. એટલામાં, એ ફિરંગીઓને અધિકારી જેનું નામ વિજરેલ હતું તેની પાસે પરીખ રાજીઓ જઈ ચઢ અને તેની નજરમાં તે ખજગી આવતાં, તેણે વિજરેજલને તે બધાને છેડી
૭૩૫
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
