________________ કરવાપૂર્વકનાં શ્રાવકનાં વ્રત. સ્ત્રીએ સ્વપુરુષમાં જ સંતોષ માનવો. પૂલ શરીર મોટું શરીર, દશ્ય શરીર, ચક્ષુથી ગોચર શરીર. | સ્વપર કલ્યાણકારી : પોતાનું અને પારકાનું કલ્યાણ કરનારી સ્નાત્રાભિષેક: દેવોએ પ્રભુજીને જન્મ સમયે મેરુપર્વત ઉપર | વસ્તુ. જેમ નવરાવ્યા, તેના અનુકરણરૂપે સ્નાત્ર મહોત્સવ કરવો તે. | સ્વપરોપકાર: પોતાનો અને બીજાનો ઉપકાર, સ્નિગ્ધ સ્પર્શ ચીકણો, સ્નેહાળ સ્પર્શ. સ્વભાવદશા : ક્રોધાદિ કષાયો અને વિષયવાસનાનો ક્ષય નેહરાગ: કોઈપણ વ્યક્તિ (અથવા વસ્ત) પ્રત્યેના સ્નેહમાત્રથી | કરવાપૂર્વક આત્મગુણોની ઉપાદેયતા તરફની જે દૃષ્ટિ તે, જે રોગ થાય છે. પરભાવદશાના ત્યાગપૂર્વકની જે દૃષ્ટિ. સ્નેહાંધ વ્યક્તિ પ્રત્યેના સ્નેહમાં અંધ બનેલ માનવી. | સ્વયંસંબુદ્ધ : જે મહાત્માઓ પોતાની મેળે જ સ્વયં પ્રતિબોધ સ્પર્ધક : સરખેસરખા રસાવિભાગ જેમાં હોય તેવા પામી, વૈરાગી બની, સંસાર ત્યાગ કરે તે. કર્મપમાણુઓનો સમુદાય તે વર્ગણા, એકોત્તેર વૃદ્ધિના ક્રમે થયેલી| સ્વરૂપસૂચક : વસ્તુના સ્વરૂપમાત્રને બતાવનારું જે વિશેષણ વર્ગણાઓનો જે સમુદાય તે સ્પર્ધક. હોય પરંતુ ઇતરનો વ્યવચ્છેદ ન કરતું હોય તે. સ્પર્ધાઃ હરીફાઈ, પરસ્પર અધિક ચઢિયાતાપણું. સ્વર્ગલોક દેવલોક-દેવોને રહેવાનું સ્થાન. સ્પૃહા ઝંખના, વાસના, ઈચ્છા, અભિલાષા, આસક્તિ. | સ્વલિંગસિદ્ધ : પંચમહાવ્રતધારી એવા સાધુપણાના લિંગમાં જે સ્મરણ : ભૂતકાળમાં બનેલી અથવા અનુભવેલી વસ્તુ યાદ | જીવો કેવલજ્ઞાન પામી મોક્ષે જાય તે. આવવી તે. સ્વસ્તિક સાથિયો, મંગળ, કલ્યાણ, કલ્યાણનું પ્રતીક, સ્મૃતિભ્રંશઃ યાદશક્તિ ન હોવી, સ્મરણશક્તિનો અભાવ. | સ્વસ્ત્રી પોતાની પત્ની, નાતજાતના વ્યવહારોના બંધનપૂર્વક ઋત્યનુપસ્થાન: ધારેલો સમય ભૂલી જવો, સામાયિક અથવા પ્રાપ્ત કરેલી પોતાની પત્ની. પૌષધવ્રત ક્યારે લીધું છે અને ક્યારે થાય છે તેનો સમય ભૂલી | સ્વસ્યાવરણ : પોતપોતાનું આવરણ, જેમ કે જ્ઞાનનું આવરણ જવો, નવમા અને અગ્યારમા વ્રતના અતિચાર. કરનાર કર્મ તે જ્ઞાનાવરણીય, દર્શનનું આવરણ કરનાર કર્મ તે સ્યાદવાદ : અપેક્ષાપૂર્વક બોલવું, જગતના સર્વ ભાવો | દર્શનાવરણીય ઇત્યાદિ. અપેક્ષાપૂર્વક જ છે તેથી જેમ છે તેમ સમજવા-સમજાવવા. | સ્વાધ્યાયઃ આત્માનું જેમાં અધ્યયન હોય તે, આત્માનું ચિંતનસ્વચ્છંદતા: મોહને લીધે વિવેક વિના, હિતાહિતની દૃષ્ટિવિના | મનન જેમાં હોય તેવું આધ્યાત્મિક જ્ઞાન ભણવું. મરજી મુજબ વર્તવું. સ્વાધ્યાયરસિકઃ અધ્યાત્મજ્ઞાનના જ રસવાળો આત્મા. સ્વતંત્રતા: પરવશતા ન હોવી, પરાધીનતાનો અભાવ. સ્વસ્વાવાર્યગુણ : પોતપોતાના વડે આવરણ કરવાલાયક ગુણ સ્વદારાસંતોષ નાત-જાતના સાંસારિક-સામાજિક વ્યવહારોથી, જેમ કે જ્ઞાનાવરણીય કર્મ વડે આવાઈગુણ જ્ઞાન. પ્રાપ્ત થયેલી પોતાની સ્ત્રીમાં જ સંતોષ માનવો. એવી જ રીતે | . હ. હતપ્રાયઃ લગભગ હણાયેલું, ઘણો જ માર જેને મારેલો છે તે, | હીરબલઃ ઓછા બળવાળું, જેનું બળ ન્યૂન થયું છે તે. મરવાની નજીક પહોંચેલું. હીનબુદ્ધિઃ ઓછી બુદ્ધિવાળું, જેની બુદ્ધિ ન્યૂન છે તે. હરિયાળીઃ લીલી લીલી ઊગેલી ગાઢ વનસ્પતિ. હનશક્તિક: ઓછી શક્તિ છે જેમાં તે. હર્ષનાદ: અતિશય હર્ષ થવાથી કરાતી ઘોષણા. હુડકસંસ્થાન: છઠું સંસ્થાન, જેમાં બધાં જ અંગો પ્રમાણ વિનાનાં હાર્દસમ સ્ક્રયતુલ્ય, શરીરમાં જેમ મુખ્ય દ્ધાય છે તેમવિવતિ | હોય છે તે. કાર્યમાં જે મુખ્ય હોય તે. હૃદયગત ભાવઃ હૈયામાં રહેલા ભાવ, પેટમાં રહેલી વાત. હિંસાનુબંધી: હિંસના જ વિચારો, હિંસાત્મક વિચારોનો ગાઢ હેતુ: સાધ્યને સાધનારી નિર્દોષ પ્રબળ યુક્તિ. અનુબંધ. હેતુવાદોપદેશિકી માત્ર વર્તમાન કાળનો જ વિચાર કરવાવાળી હિતકારી : આત્માના કલ્યાણને કરનાર, સમાજ આદિના | જે સંજ્ઞા-અલ્પવિચારક શક્તિ. કલ્યાણ કરનાર. હેય: ત્યજવા લાયક, છોડી દેવા યોગ્ય. હિતાવહ: આત્માના કલ્યાણને આપનાર.
