________________
२४
સેનાધિપતિના અભાવે જ આ જાતિને ધર્મસ્ટ્રાસ થયો છે. યાને આ જાતિને વ્યવહારિક તથા ધાર્મિક ક્રિયા કરાવનાર ગુરૂ-ઉપદેશકન્યા સાધુના અભાવથી જ અન્ય ધમીએને આશરો લેવો પડ્યો છે.
બીજા નંબરના કારણમાં આ જાતિમાં કન્યાવિક્રયને અતિશય ત્રાસ છે. ચાર, છ કે આઠ વરસની બાળ વિધવાઓ સિવાય ભાગ્યેજ કેઈ ઘર ખાલી હશે. આ જાતિમાં કન્યાઓને કંઈક અભાવ હોવાથી રૂ ૨૦૦-૫૦૦ કે ૧૦૦૦ સુધી કન્યાવિક્ય થાય છે. આ પ્રથાથી આ જાતિને ક્ષય થઈ રહેલે છે.
આ જાતિમાં વરસ બે વરસનાં બાલક-બાલિકાઓનાં પણ લગ્ન થાય છે, અને ભાગ્યેગે આ બાલક મરણું પામે છે તે વરસ બે વરસની બાલિકાને પણ વૈધવ્ય પાલન કરવું પડે છે. આવા રિવાજેથી આ જાતિને હૃાસ ઝડપપૂર્વક થઈ રહ્યો છે.
યદિ જે કઈ પુનર્લગ્ન કરે તે તેને જાતિથી બહિષ્કૃત કરવામાં આવે છે. બહિષ્કૃત થએલાં ઘરોની સંખ્યા વધારે પ્રમાણમાં નહીં હોવાથી હવે તે લેકે અન્ય ધમીઓની સાથે સમ્બધ કરવા લાગ્યા છે.
ઉપર્યુક્ત રીતે આ જાતિને હ્રાસ થઈ રહ્યો છે, છતાં હજી આ જાતિ પૂર્વદેશમાં લાખેની સંખ્યામાં રહેલી છે.
