Book Title: Saman Sutra
Author(s): Purushottam Jain, Ravindra Jain
Publisher: Purshottam Jain, Ravindra Jain

View full book text
Previous | Next

Page 15
________________ ਸਮਣ ਸੂਤਰ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਤਦ ਤੱਕ ਵਸਤੂ ਸਵਰੂਪ ਦੇ ਸਹੀ ਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਹੋ ਸਕਦੇ। ਅਨੇਕਾਂਤ ਵਸਤੂ ਜਾਂ ਪਦਾਰਥ ਦੀ ਸੁਤੰਤਰ ਸੱਤਾ ਦੀ ਘੋਸ਼ਨਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਵਿਚਾਰ ਜਗਤ ਵਿਚ ਅਹਿੰਸਾ ਦਾ ਸਹੀ ਰੂਪ ਅਨੇਕਾਂਤ ਹੈ। ਜੋ ਅਹਿੰਸਕ ਹੋਵੇਗਾ ਉਹ ਅਨੇਕਾਂਤੀ ਹੋਵੇਗਾ ਅਤੇ ਜੋ ਅਨੇਕਾਂਤੀ ਹੋਵੇਗਾ ਉਹ ਅਹਿੰਸਕ ਹੋਵੇਗਾ। ਅੱਜ ਜੈਨ ਧਰਮ ਦਾ ਜੋ ਸਵਰੂਪ ਹੈ, ਉਹ ਭਗਵਾਨ ਮਹਾਵੀਰ ਦੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦਾ ਸਿੱਟਾ ਹੈ। ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਧਰਮ ਰਾਜ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮਹਾਵੀਰ, ਦਰਸ਼ਨ ਤੇ ਧਰਮ ਵਿਚ ਇਕਸੁਰਤਾ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਸਨ। ਗਿਆਨ, ਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਆਚਰਣ ਦਾ ਸੁਮੇ ਲ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਨੂੰ ਦੁੱਖਾਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਗਿਆਨ ਰਹਿਤ ਕਰਮ ਅਤੇ ਕਰਮਹੀਣ ਗਿਆਨ ਦੋਹੇ ਹੀ ਬੇਅਰਥ ਹਨ। ਗਿਆਤ ਸੱਚ ਦਾ ਆਚਰਣ ਅਤੇ ਆਚਰਣ ਯੋਗ ਸੱਚ ਦਾ ਗਿਆਨ ਦੋਹੇ ਇਕੱਠੇ ਹੀ ਸਾਰਥਕ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਵਸਤੂ ਸੁਭਾਵ ਧਰਮ : , ਜੈਨ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਦੇਣ ਹੈ ਕਿ ਵਸਤੂ ਦਾ ਸੁਭਾਵ ਹੀ ਧਰਮ ਹੈ। ਸ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਦਾ ਹਰ ਪਦਾਰਥ ਆਪਣੇ ਸੁਭਾਵ ਅਨੁਸਾਰ ਚੱਲਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣਾ, ਸਥਿਤੀ (ਉਮਰ) ਅਤੇ ਵਿਨਾਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਦਾਰਥ ਆਪਣਾ ਸੁਭਾਵ ਨਹੀਂ ਛੱਡਦਾ ਚਾਹੇ ਉਹ ਜੜ ਹੋਵੇ ਜਾਂ ਚੇਤੰਨ। ਸੱਤਾ ਦੇ ਪੱਖੋਂ ਉਹ ਹਮੇ ਸ਼ਾ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਪਰਿਆਏ ਪੱਖੋਂ ਉਹ ਲਗਾਤਾਰ ਬਦਲਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤਿੰਨ ਸਿੱਧਾਂਤਾਂ ਤੇ ਸਾਰਾ ਜੈਨ ਭਵਨ ਖੜ੍ਹਾ ਹੈ। ਇਸੇ | 10

Loading...

Page Navigation
1 ... 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 ... 203