Prachin Tirth Kumbhariyaji

Author(s): Anandji Kalyanji Pedhi
Publisher: Anandji Kalyanji Pedhi

Page 9

તેમાં “આરાસણ-અરિષ્ટનેમિચેત્ય” એવો સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ કરેલો વાંચી શકાય છે.
| મંદિરના પાછલા ભાગના ગોખલામાં સમળીવિહાર”ના પટનો નીચેનો અર્ધ ભાગ ચોંટાડેલો છે.
આ પટમાં લંકાના રાજા બેઠેલા છે. તેમના ખોળામાં રાજકુમારી છે. ભેટમું ધરીને ઉભેલા ગૃહસ્થો, પાદુકા અને અશ્વ વગેરેની આકૃતિ આરસમાં કોતરેલી છે.
| બાકીનો ઉપરનો અડધો પટ અહીં દેરીઓ પાસે જ્યાં દેરીઓના પબાસન વગેરે કાઢી નાંખેલા છે ત્યાં દિવાલ પાસે મૂકેલા છે, તેમાં સમુદ્ર, નર્મદા નદી, ઝાડી, સમળી, પારધી, જૈનાચાર્ય અને વહાણની સુંદર આકૃતિ આલેખી છે.
આ બંને ભાગને સાંધીને એકજ સ્થળે ચોંટાડવાથી લેખ શિલ્પકૃતિ જળવાઈ રહી છે. આબુ ઉપરનાં મંદિરમાંના પટ જેવો જ આ પટછે, તેની ઉપર સંવત ૧૩૩૮ નો લેખ છે.
આ દેવાલયની જગતીમાં-ભિટ્ટમાં ચારે બાજુએ ફરતી ગજસર છે. તેમજ નર-નારી જોડલાની નરસર છે. તદુપરાંત દેવ, યક્ષ, યક્ષિણીનાં મોટાં પૂતળાં ફરતે બેસાડેલાં છે, કેટલેક સ્થળે જોડલાંની આકૃતિઓ પણ કોરેલી નજરે પડે છે.
મંદિરમાં ઘૂમટના અમલસારની નીચે ચારે બાજુએ મોઢાં મૂકેલાં છે. મંદિરમાંની દેવકુલિકાઓના અગ્રભાગના છેડા ઉપર આવેલાં સ્તંભો, તેમજ દેવગૃહની પરસાળમાંના સ્તંભો આબુ ઉપર આવેલા દેલવાડાના વિમલસહી મંદિરના જેવા જ છે.
રંગમંડપની બીજી બાજુ ઉપરના દરવાજામાં તેમજ છેડેના બે સ્તંભોની વચ્ચેની કમાનો ઉપર મકરનાં મુખો મૂકવામાં આવ્યાં છે. એ તોરણ ઉપરના પથ્થરની નીચેની બાજુને સ્પર્શે છે.
II
તેણી
Wી રીત
23 : -
AS
-
.
,
૬
છતનું કલાત્મક દૃશ્ય
11,
હC.
ET-1
/ YYYY