________________
in
ન
પ્રબુદ્ધ જીવન
નવેમ્બર, ૨૦૧૬ પુસ્તકનું નામ સાહિત્ય ઝરણું
પણ એ આક્રોશ સહૃદયતાની સીમા ઓળંગતો (ભિન્ન ભિન્ન સમયે લખાયેલા લેખોનો સમુચ્ચય)
XXX
નથી.’ – રોહિત શાહ. લેખક: ઉપાધ્યાય શ્રી ભુવનચંદ્રજી મહારાજ પુસ્તકનું નામ: લહેરાતી દીવાલો
x x x ‘ચિન્મય’ લેખક: કવિ પ્રભુ પહાડપુરી
પુસ્તકનું નામ: મૌન સંકલન : ડૉ. રમજાન હસણિયા
પ્રકાશક : રોહિત એસ. પટેલ, પ્રમુખશ્રી ઉચ્ચ લેખક: ‘પ્રભુ' પહાડપુરી પ્રકાશન : શ્રી પાર્શ્વચંદ્રસૂરિ સાહિત્ય પ્રકાશન
માધ્યમિક શિક્ષક સંઘ, જે.એસ. મહેતા હાઈસ્કૂલ, પ્રકાશક : ડૉ. હસમુખ પટેલ સમિતિ તા. ધનસૂરા. જિલ્લો: અરવલ્લી.
(પરમ મલ્ટી સ્પેશ્યાલિટી હૉસ્પિટલ) નાની ખાખર, જિ. કચ્છ, ગુજરાત પિન-૩૭૦૪૩૫. મો. : ૯૪૨૬૩૬૨૨૮૨.
૫-૬, જયશક્તિ સોસાયટી, રેવામણિ હૉલ, સંપર્ક : દિનેશભાઈ લખમશી દેઢિયા
મૂલ્ય-રૂા. ૧૫૦-, પાના-૨૮+૧૬૦, જનતાનગર રોડ, ઘાટલોડિયા, અમદાવાદમો. : ૦૯૪૨૨૦૧૦૯૦૮. આવૃત્તિ-પ્રથમ, જાન્યુ. ૨૦૧૬.
૩૮૦૦૬૧. ફોન : (૦૭૯) ૨૭૪૬૭૦૭૦. મૂલ્ય-રૂ.૧૧૦/- પાના-૩૩૮.
પ્રાપ્તિસ્થાન : ગુર્જર એજન્સી, રતનપોળ નાકા પ્રાપ્તિસ્થાનઃ ગુર્જર એજન્સી, રતનપોળ નાકા આવૃત્તિ-પ્રથમ, ફેબ્ર. ઈ.સ. : ૨૦૧૮, સંવત-૨૦૭૨. સામે, ગાંધી માર્ગ, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૧, સામે, ગાંધી માર્ગ, અમદાવાદ-૩૮૦૦૦૧. આ ગ્રંથ ઉપાધ્યાય ભુવનચંદ્રજી મહારાજના ફોન : ૦૭૯-૨૨૨૧૪૯૬૦.
ફોન : ૦૭૯-૨૨૨૧૪૯૬૦. જુદા જુદા સમયે જુદાં કવિ પ્રભુ પહાડપુરીના આગળના ત્રણ કાવ્ય
મૂલ્ય-રૂા.૮૦/-.પાનાસાહિત્ય ઝરણું જુદાં નિમિત્તે લખેલા
સંગ્રહોની રચનાઓ મોન ૧૮૫૪, આવૃત્તિ
લહેરાતી લેખોનો સંગ્રહ છે.
નતિ દ્વારા એક વિશિષ્ટ કવિ
પ્રથમ, જાન્યુ. ૨૦૧૬. Aવાલો જેમાંથી પૂજ્યશ્રીની પ્રતિભાને વિવેચકો અને
મોન'ના કાવ્યોમાં દૃષ્ટિ, ચિંતન, ભાવકોએ સારો
કવિએ ભીતરના ઠરેલ સંશોધકવૃત્તિ, અધ્યાત્મઆવકાર આપેલો. આ
મૌનની અવહેલના કરી ભાવના વગેરેનું ચોથા કાવ્યસંગ્રહની
છે. મોન સત્યની આસ્વાદન મળે છે. આ ગ્રંથમાં પ્રથમ વિભાગમાં
મોટા ભાગની રચનાઓ પરિભાષા કહેવાય છે. મૌનને વખોડી તેને ઉપા. ભુવનચંદ્રજી મ.સા. વિશે, એમના ગ્રંથો વિશે
માતબર, વિલક્ષણ અને આત્મશ્લાધી, દંભી, સ્વકેન્દ્રી, અકુદરતી, અને તેઓશ્રીની મુલાકાત અંગેના લેખો તથા
સ્ફોટક બની છે. આ રચનાઓમાં સામાજિક પરંપરા પલાયનવાદી તેમ જ સ્વાર્થી, અખિલાઈ અને પુસ્તકોના વિહંગાવનલોકનો મળે છે. બીજા અને કાવ્ય પરંપરાથી ઉફરું ચાલતા કવિના વિદ્રોહી નૈસર્ગિકતાનું વિરોધી કહ્યું છે. આમ મૌન આવી
અને નખશીખ સંવેદનશીલ વ્યક્તિત્વના દર્શન થાય વેધક દલીલો સાથે રજૂ થવું અઘરું છે. કવિએ મીઠા મળે છે. ચરિત્ર વિભાગમાં જેટલા ચરિત્રોનું છે. વસ્તુને આગવી રીતે જોવાના દૃષ્ટિકોણને લઈને મૌન થકી દંભ આચરતા અને કહેવાતા મૌનીઓ આલેખન કર્યું છે જેમાં ઘણું વૈવિધ્ય જોવા મળે છે. ઘણી રચનાઓ તાજગી અને નાવીન્ય પ્રગટાવે છે સામે
ઘણી રચનાઓ તાજગી અને નાવીન્ય પ્રગટાવે છે. સામે વિદ્રોહ વ્યક્ત કર્યો છે. મૌન અનુભૂતિનું સત્ય પીંછીના એક લસરેક થોડા વાક્યોમાં વ્યક્તિત્વની અને પરંપરાથી સાવ વિમુખ નર્યા માનવ-કવિને છુપાવે છે. સાવ લાઘવથી અમુક મૌન પરની મુદ્રા તેઓ ઉપસાવે છે. વિશ્લેષણ વિભાગમાં પ્રકટ કરે છે.
ઊર્મીઓ અન્ય ભાષામાં રૂપાંતરિત કરવામાં આવે હસ્તપ્રત સાહિત્યના સંશોધન અને સંપાદનના
કવિના લઘુ કાવ્યો મોટા ભાગે દીર્ઘકાવ્યોના તો ગુજરાતી ભાષા પરત્વેનાં માન આદર વધી અગિયાર લેખોમાં અર્ધમાગધી ભાષા, પ્રાચીન પડછાયા જેવા છે. પ્રકૃતિનાં રમ્ય અનુબંધ, રાષ્ટ્રધર્મ જાય એટલી હદે માતબર કહેવત સમી ઉક્તિઓ કચ્છી બોલી અને કચ્છના વિદ્વાનો વિશે કરેલું
અને સામાજિક પરંપરાઓ પરત્વેની નફરત અહીં રજૂ થઈ છે. “મૌન ઉજ્જડ ગામનો એરંડો પ્રધાન, સંશોધન ધ્યાન ખેંચે છે. ‘વાગુવ્યાપાર' વિભાગમાં પણ છે. પરંતુ લઘુકાવ્યોમાં સધાતા લાઘવને કારણે સગીર વયના સઘળા લાભ લેવા મૌન ચૂપ છે, ‘વિજ્ઞાન અને ધર્મ વચ્ચેના મિલન બિંદુઓ' લેખ કૃતિઓ સાવયવ સૌષ્ઠવગુણને કારણે કલાત્મક અને મૌન કપટી છે.’ લેખકના અનેકવિધ મૌન પરના ચર્ચાસ્પદ વિષય પરનો અભ્યાસપર્ણ લેખ છે. હૃદયંગમ બની છે, કવિની અછંદાસ રચનાઓમાં વિચારો-માન્યતા આગવા નવાં, સાવ નોખાં અને પસ્તકોની ટૂંકી સમીક્ષામાં વિષયોનું વૈવિધ્ય છે. ગુહ્ય કાવ્યત્વ આપણને નવા ખ્યાલો સાથે અનેરો મલિક છે. કેડીને ઠેકીને સાવ નોખું ચાલવું એ અને પત્રચર્ચામાં ઊંડી ગવેષણાનો પરિચય મળે રોમાંચ પૂરો પાડે છે. કવિના લઘુકાવ્યો ભીતરના દુષ્કર કર્મ ‘પહાડપુરીએ પાર પાડ્યું છે.
અર્થને વિશાળ ફલક પર આંજી નાખે એવી રીતે ઢળતી ઉંમરે, ભાંગતી લથડતી તબિયતે પોતાને પ્રસ્તુત ગ્રંથમાં પૂજ્યશ્રીના લલિત નિબંધ પ્રકાશિત થયો છે.
જે કહેવું છે તે “મૌન'ના વજન નીચે દાબીને પ્રકારના લેખોમાં તેમની કાવ્યાત્મક ભાષાશૈલીનો
| ‘પ્રભુ પહાડપુરી' આગવા મિજાજના કવિ છે. રાખવાને બદલે ખુલ્લું ખુલ્લાં, બિનધાસ્ત થઈ સીધે વિનિયોગ થયેલો પ્રતીત થાય છે. પારદર્શી ચિંતન, પહાડમાંથી સહજ રીતે વહી આવતા ઝરણાંની જેમ સીધો સરળ પ્રવાહી ગદ્યમાં તેમણે પોતાનો યથેચ્છી સક્ષસંશોધન દ્રષ્ટિ અને શાસન પ્રત્યેની કતશતા પહાડપુરીના હૃદયમાંથી કાવ્યરૂપીઝરણાં વહી આવે વ્યાપાર વ્યક્ત કર્યો છે. તથા પરમાર્થ પ્રાપ્તિની ઝંખના અહીં ઝળુંભ્યા કરે છે. એમની સંવેદનાઓમાં આક્રોશ પણ હોય છે,
XXX
