________________ હલ જીતી લીલા કી લીલા' ' ' લ છે. ઉંદ છેડા Licence to post Without Pre-Payment No. MR/TECH/WPP-36/SOUTH/2016, at Mumbai-400 001. Regd. With Registrar of Newspapers for India No. MAHBIL/2013/50453 Published on 16th of every month & Posted at Patrika Channel sorting office Mumbai-400 001 On 16th of every month 0 Regd. No. MCS/147/2016-18 PAGE No. 52 PRABUDHH JEEVAN JANUARY 2016 ઉ ઉ ઈદ જીરા ઉદર રદ ક દ ક હ ક દ કર છે કઈ રી દીકરી તો ઈશ્વરને પ્રાર્થના કરવી, પરંતુ મદદ ન કરવી ધર્મનો પ્રયોગો. અને એને વાજબી ઠરાવવા માટે તર્ક લગાવવા એ ખોટું છે.' 1 રશ્મિન ચંદુલાલ સંઘવી - આ નિર્ણય મારા આધ્યાત્મિક વિકાસ માટે મને બહુ કામ લાગ્યો. શારદાની સરળ, ગરીબ | (ગતાંકથી આગળ) આંખો હજી યાદ આવે. લોકોના ઘરકામ કરે અને બીજું એક કુટુંબ : બધાનાં નામ ભૂલી ગયો કામ ચલાવે. દીકરો ધ્યાન ન રાખે. દીકરાની વહુ છું; પરંતુ મારી યાત્રામાં બહુ મહત્ત્વની વાત છે. ઝઘડા કરે. પછી તો બાંગ્લાદેશી ઝૂંપડપટ્ટીમાં એ લોકો મૂળ લીંબડીના, ગુજરાતી. મારા ગામના શારદાને અને એના દીકરાને બે અલગ અલગ એટલે મને વધારે આકર્ષણ, પતિ, પત્ની, મોટો ઘર કરાવી આપ્યાં. હાર્બર લાઈનની રેલવે ઉપર દીકરો. એની પત્ની અને એનાં બાળકો. ત્રણ પેઢી અને પાસેથી લોકોની બહુ અવરજવર. ઘરકામ એક ઝૂંપડામાં સાથે રહે, બહુ શરૂઆતમાં દિવસો કરવાની તાકાત ન રહી પાછી શારદા શાકભાજીનો ૧૯૯૨ની જ વાત. મેં સુભાષનગરમાં દવાની મદદ ટોપલો લઈ છૂટક ધંધો કરતી. શરૂ કરેલી. આ કુટુંબની મોટી સ્ત્રીનું નામ ભૂલી એક વખત દીકરો એનું ઝૂંપડું વેચીને રાજસ્થાન ગયો છું. એટલે અહીં એને શારદા કહું છું. જતો રહ્યો. થોડાં વર્ષ પછી શારદા પણ ઝૂંપડું સ્વભાવમાં નરમ, સરળ અને ગમાર. એક રવિવારે 1 વેચીને જતી રહી. પ્રભુ એનું કલ્યાણ કરે. સવારે કહે-“મારા વરને કે.ઈ.એમ, હૉસ્પિટલમાં દાખલ કર્યો છે. ડૉક્ટરે દવા લખી આપી છે. ઈશ્વર સર્વશક્તિમાન છે તો આ સંસારના હૉસ્પિટલના સ્ટોરમાં દવા નથી. કહે છે બહારથી દુઃખો શા માટે લઈ નથી લેતા? લઈ આવો. મને અપાવો.’ તપાસ કરી, રૂા. આ બધા પ્રસંગોએ મારો નિર્ધાર દઢ કર્યો, ૨,૦૦૦ની દવા થાય. એ વખતે આટલી રકમ તો મુંબઈમાં રહેવું એ મધ્યમવર્ગ માટે પણ અઘરું મારી પાસે હતી નહિ. વધારે તપાસ કરી. પુરુષ છે. ઝુંપડાવાસીઓ માટે તો નરક બરાબર છે. દારૂડિયો હતો. આગળ પણ હોસ્પિટલમાં જઈ દરેક વ્યક્તિ પોતાના ગામમાં પોતે રોજીરોટી રળી આવેલો. ડૉક્ટરે દારૂ પીવાની મનાઈ કરેલી. છતાં શકે એવી વ્યવસ્થા થવી જ જોઈએ. સો માણસોને દારૂ પીવે છે. મુંબઈમાં આર્થિક રીતે સ્વતંત્ર થવા હું મદદ કદાચ ને એ વખતે મારી પાસે રકમ ન હતી. મેં સંકોચાતા રી પાસે કેમ ન હતી. એ સંકોચાતા નહિ કરી શકું; પણ ગામડાંઓમાં જરૂર થઈ શકશે. મારા પિતાશ્રી શ્રી ચંદુભાઈને વાત કરી. એમણે એ વખતે હું નહોતો સમજ્યો. પણ આજે ખ્યાલ તરત કહ્યું, ‘ભલે, હું દવાના પૈસા આપીશ.' એ આવે છે. ફક્ત આર્થિક સમસ્યાઓના નિકાલથી સમાચાર લઈને હું શારદા પાસે ગયો. બુધવાર લોકો સુખી નથી થઈ જવાના. જ્યાં સુધી માનવ સવારનો દિવસ હતો. પિતાશ્રીને વાત કરવામાં- ધર્મ નહિ સમજાય ત્યાં સુધી સમસ્યાઓ રહેવાની સંકોચાતાં સંકોચાતાં મેં બે દિવસ કાઢી નાખેલા. જ. માનવ ધર્મ સમજાયા પછી પણ સમસ્યાઓ બુધવારે તો ત્યાં રોક્કળ ચાલતી હતી. ભાઈ ગુજરી તો આવે ખરી. પણ એમાં શાંત રહેતાં, રમતા રાખતાં ગયેલા, શારદા હંમેશ માટે વિધવા થઈ ગઈ. આવડી જાય.. વચ્ચેના બે દિવસોમાં મેં બહુ વિચાર કરેલો. | બહુ મોટી ગેરસમજ ‘છે જ દારૂડિયો. મારે શા માટે મદદ કરવી * અમુક ગેરસમજ માણસને રોકી | To, જોઈએ!?’ ‘એક કુટુંબમાં જ હું રૂા. 2000 વાપરી રાખે છેનાખું તો આખા સુભાષનગરમાં કોને કેટલા ઈશ્વરને સમજવાથી દૂર અને આપું ?' ‘મેં નક્કી કરેલા બજેટથી ખર્ચ વધી જાય ઈશ્વરને પામવાથી દૂર. છે-તો હવે ખર્ચ ન જ કરાય.’ વગેરે વગેરે. બુધવારે જ્યારે સમાજમાં દુ :ખો જુવે છે મેં નક્કી કર્યું, ‘હું કોઈ માટે કોઈ જજમેન્ટ નહિ ત્યારે માણસ ઈશ્વરને જવાબદાર આપું. એ વ્યક્તિ શું કરે છે તે જોવાની જવાબદારી ઠેરવે છે. મારી નથી. મારાથી થાય તો મદદ કરવી, ન થાય ઈશ્વરે શા માટે એવી વ્યવસ્થા કરી પંથે પંથે પાથેય કે જેમાં નિર્દોષ માણસો દુ :ખી થાય? બીજી ગેરમસજ છે : ઈશ્વર સર્વશક્તિમાન છે તો આ સંસારના દુઃખો શા માટે લઈ લેતા નથી? અહીં આટલું અંધેર ચાલે છે ને ઈશ્વર શું કરે છે? આવી બધી સમજને કારણે હું 35 વર્ષની ઉંમર સુધી ઈશ્વરમાં નહોતો માનતો. આજે માનું છું અને ઈશ્વરને પ્રેમ કરું છું. 1. આવી ગેરસમજોને એક બાજુ રાખો. જે બને છે એને માટે કોણ ગુનેગાર છે એ શોધવાનો પ્રયત્ન પણ એક બાજુએ રાખો. 2. તમે કોઈને દુ:ખી ન કરો. 3. તમે કોઈને સુખી કરવા તમારા પ્રયત્નો કરો. જુઓ સંસાર સમજાઈ જશે. ઈશ્વર મળી જશે. 0 આ ગહન સવાલોના જવાબ પુસ્તકોમાં ન શોધો. બીજાનાં અનુભવો/દુ :ખો/ભાષણોમાં ન ગોતો. પોતાના અનુભવોથી જે રામજાશે, અનુભૂતિ થશે, તે સમજ બીજે ક્યાંયથી નહિ આવે. છે બીજાને સુખી કરવાના પ્રયત્નો આ સંસારમાં સૌથી સરળ ચાવી છે- ઈશ્વર સુધી પહોંચવાની. જૂના સમયમાં ઋષિઓ જંગલમાં જઈ, તપ કરી ઈશ્વરને પામતા. એ જ્ઞાનયોગ હતો. મને તો ગૃહસ્થો માટે કર્મયોગથી શરૂઆત કરવું બહુ સારું લાગે છે. ગૃહસ્થો સંન્યાસ નથી લેવાના. જરૂર પણ નથી. આ સંસાર એવી રીતે જીવી લઈએ કે ઈશ્વર સાથે વાતો કરતાં કરતાં આનંદથી જીવીએ. અને-આનંદથી મરીએ. - જે વ્યક્તિ બીજાની વેદનાને પોતાની વેદનાની જેમ અનુભવે છે તે અદ્વેત સમજવાના માર્ગ પર છે. મોબાઈલ : 9820104491, Postal Authority Please Note: If Undelivered Return To Sender At 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi, Mumbai-400004. Printed & Published by Pushpaben Chandrakant Parikh on behalf of Shri Mumbal Jain Yuvak Sangh and Printed at Fakhri Printing Works, 312/A, Byculla Service Industrial Estate, Dadaji Konddev Cross Rd, Byculla, Mumbai-400 027. And Published at 385, SVP Rd., Mumbai-400004. Temporary Add.: 33, Mohamadi Minar, 14th Khetwadi. Mumbai-400004. Tel.: 23820296. Editor: Dhanwant T. Shah.
