________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અમદાવાદના સેટ જ્યોર્જ ચર્ચના ત્રણ અપ્રગટ અભિલેખો
ડૉ. થોમસ પરમાર અને ડૉ. રમિ ઓઝા
અમદાવાદના કેન્ટોન્મેન્ટ વિસ્તારના શ્રી હનુમાનજી મંદિરની નજીક સેંટ યોજનું ગર્ચ આવેલું છે. અમદાવાદના આ વિસ્તારના ખ્રિસ્તી લોકોની જરૂરિયાતને અનુલક્ષીને આ વિસ્તારમાં આ ચર્ચ ઈ.સ. ૧૮૮૧માં બાંધવામાં આવ્યું હતું. આ દેવળ આજે પણ તેના મૂળ સ્વરૂપે ઊભું છે. અમદાવાદમાં બ્રિટિશકાલ દરમ્યાન બંધાયેલા સ્થાપત્યમાં આ ચર્ચ નોંધપાત્ર સ્થાપત્યકીય સ્મારક છે.' આ ચર્ચમાં કુલ ૧૧ અભિલેખો આપેલા છે. આ બધા જ અભિલેખો અંગ્રેજી ભાષા અને રોમન લિપિમાં લખાયા છે. આમાંના ચાર અભિલેખો પથ્થર પર કોતરેલા છે, જયારે બાકીના પિત્તળની તકતી પર કોતરેલા છે. આમાનાં નવ અભિલેખો સ્મૃતિલેખો પ્રકારના
છે, બાકીના બે અનુક્રમે ચર્ચનાં ખાતમુહૂર્ત અને પ્રતિષ્ઠાવિધિ અંગેના છે. આમાંના આઠ લેખો પ્રસિદ્ધ થઈ ચૂક્યા Iછે જ્યારે બાકીના ત્રણ લેખોનો અભ્યાસ અહીં પ્રસ્તુત છે.
૧. દેવળના ઓલ્ટારની પાછળની લાકડાની સુશભિત દીવાલ પર, સેક્રોમેન્ટની બરાબર પાછળ પિત્તળની લંબચોરસ તકતી 48 cm x 3 cm, પ્રમાણે છે : In memory of
સેકસ્ટસ લોવર્ડ ફિલિપોટ્સ ૨૭ મી ઑગસ્ટ, Sextus. Loward. Philipotts. 9.5 | ૧૮૮૩ના રોજ મૃત્યુ પામ્યા હતા તેની સ્મૃતિમાં આ Juwce. of. Ahmedabad તકતી લગાવવામાં આવી છે. આમ પ્રથમ બે પંક્તિના Died. 17th August, 1883. અક્ષરોનું કદ ૨cm નું છે અને છેલ્લી બે પંક્તિના અક્ષરો
1cm. ના છે. ૨. દેવળના ઓલ્ટારની જમણી બાજુની દીવાલ પર પિત્તળની તકતી 91.5 cm. x 51 cm. માપની Iછે અને લખાણવાળો ભાગ 68 cm x 38 cm. છે, તકતી ઉપરથી કમાન આકારની છે. તેની બંને બાજુએ શિરાવટી અને કુંભી સાથેના બે સ્તંભ છે. આ બંને સ્તંભની ઉપર કમાનાકાર બોર્ડર કરેલી છે. તકતીની નીચે પણ ત્રિદલ પાંખડીની પંક્તિ વડે સુશોભન કરેલું છે. લેખમાં કુલ ૨૦ પંક્તિઓ છે. ૨૦ મી પંક્તિમાં લેખ તૈયાર કરનાર કંપનીનું નામ દર્શાવેલું છે. લેખનો પાઠ નીચે પ્રમાણે છે :
In Memory of The n.a. Officers & men Of The 1 SG BATTERY R.F.A WHO DIED WHILE THE BATTERY
WAS STATIONED AT AHMEDABAD INo. 73586.
W. Fenkins. DIED 7-4-1901 9754 Br W. Keynes , 18-4-1901 76586 SGT W. Porter ,
4-8-1901 6396 H> Costiff
9-6-1901 841. CPL K.W. Forwell ,
17-11-1901 6543 P.M.C. Brath
14-12-1901 10247 J. Bickwell
30-12-1901
Dr.
Br.
Br
પથિક • સપ્ટેમ્બર-૧૯૯૭ - ૨૨E
For Private and Personal Use Only