________________
ઝિલેકને એ સ્વામિ હતા. છતાં તે અસુરને દેવાધિદેવે માર્યાં એટલે કે, આધ્યાત્મિક દૃષ્ટિએ શ્વેતાં રાક્ષક્ષી વૃત્તિ ઉપર સત્યનો છેવટે વિજય જ થાય છે, પછી સત્યનો ભક્ત ભલેને પ્રહલાદ જેવા આખા રાક્ષસી રાજયમાં માત્ર એક બાળક જ હોય. સત્યપક્ષે લઘુમતી નડતી જ નથી. સામાજિક દૃષ્ટિએ આ વાત સ્પષ્ટ જ છે કે હિરણ્યકશિપુ જેવા સત્ર તાકાત ને પળવારમાં એની કલ્પના પણ ન આવે એ રીતે રેળાઈ ગઈ તે ખીચારા આ જગતના હિસ્ર તાકાત પર મુસ્તાક રહેનારા ક્ષુદ્ર જીવડા શા વિસાતમાં છે ? પોતાના જ ધરના થાંભલામાંથી નીકળી નખથી સાંજતે વખતે દેવ, દાનવ, પશુ અને માનવથી જુદું જ એવુ નૃસિંહ રૂપ ધરી પોતાના જ ખેાળામાં આ રીતે વધ કરશે એની એને સ્વપ્ન પણ શી ખબર હેાય ?
પશુબળ પર ઘમંડી બનેલા સામ્રાજ્યવાદીએ તાજા યુગમાં જ કાંય રોળાઈ ગયા અને હિંદમૈયાનો લાલ, એ ડોસા, મૂઠ્ઠીભર હાડકાં લઈને અડીખમ એમ તે એમ ઊભા છે. કહેવુ જ પડશે નૈતિક બળ જ જીતે છે, આધ્યાત્મિક ખળ જ જીતે છે. બાકી બધાં મળેા થોડા વખત ગમે તેવાં લટકાં ચટકાં લગાવી દે છેવટે તેા એ હારે છે, હારે જ છે. (વિ. વા. ૧૬-૫-૧૯૪૭)
નારદ જયતી અને ધૂમ'
જયંતી
ભાગવત પુરાણના છઠ્ઠા સ્કંધના આઠમા અધ્યાયમાં બતાવેલા ચોવીસ અવતારામાં પંદરનું નામ નારનું આવે છે અને સાળમાં નામ કૂતુ આવે છે. X
જેનામાં સામાન્ય મનુષ્યતત્ત્વ કરતાં ઊંચું તત્ત્વ તેનો ભગવાનના અવતારામાં સમાવેશ જણાય છે. અને આ ગણનામાં ભૂંડ, માછલું કે કાચબાને પણ સહાનુભૂતિપૂર્વક સમાવ્યાં છે એ લાક્ષણિક વિશેષતા છે. નારદ પાત્ર સામાન્ય લોકમાન્યતામાં ઊતરતું છે. જે બન્ને પક્ષને જુદી જુદી રીતે ચઢાવીને લડાવી મારે અને પછી કજિયાની મજા લૂટે તે નારદ. અમારી દષ્ટિએ નારદ એ અનોખુ પાત્ર છે.
× ગેાપાલદાસ જીવાભાઈ પટેલે જે ચાવીસ અવતારે તે પ્રમાણ્યા છે. તેમાં બારમે નંબર ક્રૂ'નો આવે છે અને નારનું નામ જ નથી. [શ્રીમદ્ ભાગવતનો ગુજરાતી અનુવાદ સં. ગેા. જી. પટેલ]
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org
