Navkar Mantranu Padakshar Swarup

Author(s): Ramanlal C Shah
Publisher: Z_Jintattva_Granth_1_002039.pdf and Jintattva_Granth_2_002040.pdf

Page 11

૩૩૪
જિનતત્ત્વ
વળી, જો તે સ્વર અનુસ્વારયુક્ત હોય તો પણ તેને ગુરુ ગણી શકાય છે અને તેની બે માત્રા ગણાય છે. નવકારમંત્રમાં પિંગળશાસ્ત્રની દૃષ્ટિએ નીચે પ્રમાણે હૃસ્વ અને દીર્ઘ સ્વરની – લઘુ અને ગુરુ સ્વરની ગણના કરવામાં આવે છે :
(૧) નો રિહંતાઈ – આ પ્રથમ પદમાં ન, મ, ર, એ ત્રણમાં હ્રસ્વ સ્વર છે અને મો, દં, તા, ને એ ચારમાં દીર્ઘ સ્વર છે.
(૨) નનો સિદ્ધાનું – આ બીજા ૫દમાં 7માં સ્વ સ્વર છે અને નો, લિ, દ્રા, ગં એ ચારમાં દીર્ઘ સ્વર છે.
(૩) નો માલિi . આ ત્રીજા પદમાં , ૨, રિ, એ ત્રણમાં હ્રસ્વ સ્વર છે અને મો, મ, ય, એ ચારમાં દીર્ઘ સ્વર છે.
(૪) નો વન્સયા - આ ચોથા પદમાં ૨, ૩ એ બેમાં હ્રસ્વ સ્વર છે અને મો, વ, જ્ઞા, વા, એ પાંચમાં દીર્ઘ સ્વર છે.
(૫) નમો નો સવ્વસાહૂi – આ પાંચમાં પદમાં ન, વ્ય એ બેમાં હ્રસ્વ સ્વર છે, અને , તો, , સ, શ, દૂ, એ સાતમાં દીર્ઘ સ્વર છે.
(૯) gો ધંવનમુક્કારો – આ છઠ્ઠા પદમાં ૨ અને એ બેમાં હ્રસ્વ સ્વર છે અને , સી, , ૬, ૭, તે એ છમાં દીર્ઘ સ્વર છે.
(૭) સવ્વપાવપૂWITHળો – આ સાતમા પદમાં બે, ઘ, સ એ ત્રણમાં હ્રસ્વ સ્વર છે અને ર (પહેલો અક્ષર), ૧, ૨, , એ પાંચમાં દીર્ધ સ્વર છે.
(૮) મંત્તાનં ર સવૅલિ – એ આઠમા પદમાં જ અને ઘ એ બેમાં હ્રસ્વ સ્વર છે અને મું, ના, , સ, , જિ એ છમાં દિર્ઘ સ્વર છે.
(૯) પર હ૬ સંપત્ત – એ નવમા પદમાં , ૪, ૨, ૩, ૩, એ છમાં હૃસ્વ સ્વર અને , મું, « એ ત્રણમાં દીર્ઘ સ્વર છે.
આમ નવકારમંત્રનાં નવ પદમાં ૩ + ૧ +૩+ ૨ + ૨ + ૨ ૩ + ૨ + ૯ = ૨૪ હ્રસ્વ સ્વર અને ૪+૪+૪+૫ + + + ૫ + ૯ + ૩ = ૪૪ દીર્ઘ સ્વર છે.
ચોવીસ હ્રસ્વ સ્વર ચોવીસ તીર્થંકરનાં પ્રતીકરૂપ બની રહે છે અને જ. દિર્ઘ સ્વર ચોવીસ તીર્થકર તથા વીસ વિહરમાન જિનેશ્વર એમ મળીને ૪૪ અરિહંત પરમાત્માના પ્રતીકરૂપ બની રહે છે.
નવકારમંત્રના અધ્યયનસ્વરૂપ પ્રથમ પાંચ પદના પાંત્રીસ અક્ષર છે. તેમાં પ્રથમ પદ નમો અરિહંતાઈ ના સાત અક્ષર છે. તેવી જ રીતે ત્રીજા અને ચોથા