Naldavdanti Prabandh

Author(s): Ramanlal C Shah
Publisher: Gurjar Granthratna Karyalay

Page 102

ટિપ્પણ
લીધું. પછી એણે કૂબરને યુવરાજપદે સ્થાપ્યા. નળે ઘણાં બધાં વર્ષાં રાજ્યસુખ ભાગવ્યું. ત્યાર પછી એક દિવસ નિષદેવે આવીને નળને સંયમ લેવા જણાવ્યું. નળે દીક્ષા લીધી. તે તપજપ કરવા લાગ્યા. પરંતુ એક દિવસ તે વ્રતમાં શિથિલ થવા લાગ્યા. નિષદેવે દેવલાકમાંથી ફરીથી આવીને નળને વ્રતમાં સ્થિર કર્યાં. ત્યાર પછી નળે અનશન કરી દેહ છેાચો અને દેવલાકમાં તે કુબેર નામના દેવ થયા.
૭૭
હિવ-હવે; સરૂપ સ્વરૂપ; હરષ-હ; વિસેષ-વિશેષ; થુણુ–સ્તુતિ કરે; અંગીકરઉ–અંગીકાર કરે; ઇન્દ્ર સવર્ણ –ઇન્દ્રના વર્ષોં જેવા તેજસ્વી; ખમિજ્યાક્ષમા કરજો; સાદર-સહેાદર; પરઇ-જેમ; સીમ-મર્યાદા; સુમરિયાદ કરા; સુધરમઇસૌધર્મ દેવલાકમાં; મૂંગા-મગ; જાણિ જાણે; ધૃતધી; છાયઉ–છાંયડા; આસ-આશા; નિરાસ–નિરાશ; યેાવરાજ્યપર-યુવરાજનું પદ; નરરત્નાંરી– નરરત્નાની; અપગારી– અપકારી; ખેલણ-જુગાર; કુઠાર-કુહાડી; સમહેાવ–સમહેાત્સવ; વાસઇ-સુવાસિત કરે; વિવિદ્વ–વિવિધ; પરભાવના-પ્રભાવના, પ્રભાવની વૃદ્ધિ; પૂર-પૂરું, પૂર્ણ કરે; નૃસિરી-નૃપશ્રી, રાજ્યશ્રી; લગ્ન-લાગ્યા; સમગ્ગ સમગ્ર; સંપયા–સંપદા, સ ́પત્તિ; રિત-ઋતુ; દતાવલ-હાથી; વિરસ-વર્ષ; સરીર-શરીર; સાજઉ–સાજું; રાજરષી– રાજ;િ સિથિલ શિથિલ; દીષ દીક્ષા; રિજુભાવ-ઋજુભાવ; વવદપણું-વશ થવાપણું; અણુસણુ-અનશન; પ ્-પ્રભુ, સ્વામી; દહિમાળી; ક્રમદારુ-કર્મ રૂપી વન; પામેસ્યઇ-પામશે; પારુ-પાર.
ઢાલ ૧૬
( કડી ૩૪૭ થી ૩૫૩ )
રાસની આ અંતિમ ઢાલમાં કવિ રચનાસાલ અને રચનાસ્થળને નિર્દેશ કરે છે, પેાતાની ગુરુપરંપરા ગણાવે છે અને રાસની ફલશ્રુપિરૂપે શીલને મહિમા દર્શાવે છે.
ઇષ્ણુ વિધિ આ પ્રમાણે; સાલહસઇ પઇસટ્ટા-૧૬૬૫; વરિષ-વષે; પવિર-ઉત્તમ; સસધર વારઇ-સામવારે; મૃગસર-મૃગશીર્ષ નક્ષત્રે; સિધિ-સિદ્ધિ યોગ: નિરમલ–નિર્મલ; આચારિજ-આચાર્યાં; ભૂરિ–પુષ્કળ; સયં-સ્વયં, પોતાના; હથિહાથે; ઉક્વઝાય ઉપાધ્યાય; સીસઇ-શિષ્યના (પાઠાંતર : સાસઇ-શાસનના ); મેહતિમિર-માહરૂપી અંધકાર; ભવિયણ–ભવ્યજન; સાચઉ સાચો; સીલધરમ-શીલધર્મ; હીરઉ–હીરા; જાચઉ–જાચા, યાચા; સિવયેાગ-શિવયેાગ, મેાક્ષ; પરભવ-પરભવમાં,