Katharatnakosh ane tena kartta Devbhadrasuri

Author(s): Punyavijay
Publisher: Punyavijayji

Page 5

१८८]
જ્ઞાનાંજલિ પ. કથાનકેશના પ્રણેતા આચાર્ય શ્રી દેવભદ્રસૂરિ–પ્રરતુત ગ્રંથના પ્રણેતા આચાર્ય શ્રી દેવભદ્રસૂરિ છે. તેઓશ્રી વિક્રમની બારમી શતાબ્દીના માન્ય આચાર્ય છે. ખરતરગચ્છીય પટ્ટાવલિમાં તેમના વિષે માત્ર એટલે જ ઉલ્લેખ મળે છે કે, “તેમણે વિ. સં. ૧૧૬૭માં શ્રીમાન જિનવલ્લભગણિને અને વિ. સં. ૧૧૬૯માં વાચનાચાર્ય શ્રી જયદેવસૂરિશિષ્ય શ્રી જિનદત્તને આચાર્યપદારૂઢ કર્યા હતા.” આથી વિશેષ એમના વિષે બીજે કશો જ ઉલ્લેખ એ પટ્ટાવલીઓમાં દેખાતો નથી. એટલે આચાર્ય શ્રી દેવભદ્રસૂરિ વિષેની ખાસ હકીકત આપણે એમની પોતાની કૃતિઓ આદિ ઉપરથી જ તારવવાની રહે છે.
___ आयार्य श्री हेवमासरिना विषयमा भनी भभूमि, भवत, जाति, भाता-पिता, दीक्षाસંવત, આચાર્યપદસંવત આદિને લગતી કશી નોંધ હજુ સુધી ક્યાંય જોવામાં આવી નથી. તેમ છતાં તેમણે પોતે રચેલા મહાવીરચરિત્ર (જે વિ. સં. ૧૧૩૯માં આચાર્યપદારૂઢ થવા પહેલાં ગુણચંદ્રનામા१२यामा २-युछे), थाल्नश वि. स. ११५८मा २यायेसो छ ) मने पावनायरित्र (जे. વિ. સં. ૧૧૬૮માં રચેલું છે) ની પ્રશસ્તિઓમાંથી તેમના વિષેની કેટલીક મહત્ત્વની માહિતી આપણને મળી રહે છે; એટલે સૌ પહેલાં આપણે ઉપરોક્ત ત્રણેય ગ્રન્થની પ્રશસ્તિઓના ઉપયોગી અંશને જોઈ લઈએ
" अइसयगुणरयणनिही मिच्छत्ततमंधलोयदिणनाहो । दूरुच्छारियवइरो वइरसामी समुप्पन्नो ॥ ४७ ॥ साहाइ तस्स चंदे कुलम्मि निप्पडिमपसमकुलभवणं । आसि सिरिवद्धमाणो मुणिनाहो संजमनिहि व्व ॥ ४८ ॥ मुणिवइणो तस्स हरदृहाससियजसपसाहियासस्स । आसि दुवे वरसीसा जयपयडा सूर-ससिणो व्व ॥ ५० ।। भवजलहिवीइसंभंतभवियसंताणतारणसमत्थो । बोहित्थो व्व महत्थो सिरिसूरिजिणेसरो पढमो ॥ ५१ ॥ अन्नो य पून्निमायंदसंदरो बुद्धिसागरो सूरी।। निम्मवियपवरवागरण-छंदसत्थो पसत्थमई ॥ ५३ ।। एगंतवायविलसिरपरवाइकुरंगभंगसीहाणं । तेसि सीसो जिणचंदसूरिनामो समुपन्नो ।। ५४ ॥ संवेगरंगसाला न केवलं कधविरयणा जेणं । भव्वजणविम्हयकरी विहिया संजमपवित्ती वि ॥ ५५ ॥ ससमय-परसमयन्नू विसुद्धसिद्धतदेसणाकुसलो । सयलमहिवलयवित्तो अन्नोऽभयदेवसूरि त्ति ॥ ५६ ॥ जेणालंकारधरा सलक्खणा वरपया पसन्ना य । नव्वंगवित्तिरयणेण भारई कामिणि व्व कया ॥५७ ।। तेसिं अस्थि विणेओ समत्थसत्थत्थबोहकुसलमई । सूरि पसन्नचंदो चंदो इव जणमणाणंदो ॥ ५८ ॥