________________
કરીએ...’ આનંદ ધેડા પરથી નીચે ઉતર્યો, એક વૃક્ષની નીચે સાદાસ અને અશ્વોને સાચવતા ઉભા રહ્યો. અને આનંદ આજુબાજુ તપાસ કરવા નિકળ્યેા. પા-અડધા કલાકમાં આનંદ આવી પહેાંચ્યા.’
મિત્ર, બધી તૈયારી થઇ ગઇ છે. અહીંથી થેડેક દૂર એક ખેડૂતની ઝુપડી છે...ત્યાં આપણે જવાનું છે.' અને અશ્વો પર એસી · પાંચ-દસ મિનિટમાં જ ત્યાં પહોંચી ગયા. ખેડૂતે બંને ... મિત્રાનુ સ્વાગત કર્યુ. સાદાસને જોઇ તેને ખૂબ જ આનંદ થયા.
કુમાર, રસોઈ તૈયાર છે; આપ પધારા... તેના માટે માટીના ભાજનમાં ભાજન પીરસવામાં આવ્યું.
ભાઇ, આ શાક શાનુ છે ? ' સાદાસે ખેડૂ. તને પૂછ્યું.
‘કુમાર, આ શાક જમીનક તુ છે...' ક ંદમૂળ ? 'મારાથી નહિ ખવાય...' અને તેણે ભાજન દૂર મૂક્કી દીધું. ખેડૂત તે મૌન રહ્યો; કારણ કે આન ંદે જ તેને તે બનાવવાનું કહ્યું હતું.
સેહ્વાસ, અહીં જંગલમાં તે કંદમૂળ સિવાય શું મળે ? કયાં રાજ ખાવાનું છે? આ તે જ્યારે બીજી કંઇ ન મળે તેા...'
“પણુ કંમૂળ ક્રમ જ ખવાય ? હું ચલાવી લઇશ...'
મને તારા આ આગ્રહ પસંદ નથી. તારે ન ખાવું ડાય તે હું પણ નહિ ખાઉં.'
આનં; તું મને શા માટે આગ્રહ કરે છે?’ એ માટે કે તું કોઈ પણ પૌષ્ટિક ભોજન
કરતા નથી...જ્યાં કાઈ શક્તિપાષક ભાજન સામે આવે છે, તું એને ‘અભક્ષ્ય' કહીને લેતેા નથી... તેથી જો તારૂ શરીર- પણ કયાઁ શક્તિશાળી દેખાય છે?'
‘તું જાણે છે કે માતાજીને આ પસંદ નથી ? ’ પણ અહીં કાં માતાજી જોવા આવવાનાં છે ? મહેલમાં તને ખાવાના હું આગ્રહ કયાં *રૂં છું...?' આન ંદનું દિલ દુભાતુ જોઇ સાદાસ
કલ્યાણુ : જાન્યુઆરી, ૧૯૬૪ : ૧૯૩૯
વિચારમાં પડી ગયા, તેને આનંદ પર ખૂબ સ્નેહ હતા.
તું મને વારવાર આગ્રહ ન કરીશુ....તારા સ્નેહના કારણે આજે એક વાર હું ખાઈ લઉં છું...” આનદ ખુશી થઈ ગયા. સાદાસે કંદમૂળનું ભાજન કર્યું. આનદે ખૂબ ખવરાવ્યું. સાદાસે જીંદગીમાં કયારેય કં દમૂળના સ્વાદ ચાખ્યા ન હતા... આજે તેને કંદમૂળના ભોજનમાં સ્વાદ લાગ્યા, પરંતુ તેના હૃદયમાં તે ભારે ગડમથલ મચી ગઈ હતી. ‘જો માતાજીને ખબર પડી જશે તે ?’ આ વિચાર તેને અકળાવવા લાગ્યા, આનંદ, જો માતાજીને ખબર પડી.....
તું ચિંતા ન કર. આપણે બે અને ત્રીજો ખેડૂત, ત્રણ સિવાય કાઇને ગંધ સરખી નહિ આવે.' આનન્દે ખાતરી આપી.
સંગને રંગ લાગ્યા વિના રહે? આનંદ માત્ર કંદમૂળ ખાઇને પાત્તાની સ્વાદવૃત્તિને સંતોષનારા ન હતા, તે તે માંસભક્ષણ પણ કરતા હતા, તેની ઈચ્છા સાદાસને માંસભક્ષણ કરતા કરી દેવાની હતી. રાજપુત્ર જો પોતાના સાગરીત બની જાય તો પછી મહેલિા ઉડાવવામાં મજા આવે.
સરળ અને સ્નેહી સાદાસ આનંદના ક્દામાં ક્રૂસાઈ ગયા. શરૂઆતમાં તે તે સિંહિકાથી ખૂબ ડરતા, પરંતુ જ્યાં એને કંદમૂળ ખાવાને રસ લાગી ગયા, તે છૂપી રીતે આનંદની સાથે પેટ ભરીભરીને ખાવા લાગ્યા, તેની બુદ્ધિમાં પરિવર્તન આવવા લાગ્યું, તેને સ્વભાવ પણ ફરવા લાગ્યા,
હવે તેને પરમાત્મપૂજામાંથી આનંદ ઉડી ગયા,
ધ્યાનમાં ચિત્ત અસ્થિર બનવા લાગ્યું, સિંક્રિકામાતાની ક્લ્યાણકારી વાર્તામાં તેની રુચિ ઓછી થવા લાગી.
સિંહિકાએ પણ સાદાસમાં પરિવતન આવેલુ જોયું. તેણે સાદાસને આડા-અવળા પ્રશ્ના પૂછીને એના હૃદયને માપવા પ્રયત્ન કર્યાં પરંતુ કપટી આનંદના સહવાસમાં સાદાસની સરળતા રાઈ ગઈ હતી. તેણે સિંહિકાને સાચી વાત ન કરી. બીજા ખીજા કારણેા બતાવી સિંહિકાને જવાબ અ
