________________
: ૩૭૪ : શકા અને સમાધાન;
શ॰ જો દરેક ધર્મી એના મૂળ સિદ્ધાન્તા એક જ છે, તે પછી દરેક ધર્મોના હૃદયમાં માનવ માનવ પ્રત્યે પ્રેમ કેમ ન હોય ?
સ॰ દરેક ધર્મના સિદ્ધાન્ત એક જ છે, એમ નથી. કારણ કે, કેાઈ પશુથી થતા યજ્ઞમાં, તે કઈ પશુઓની કુરબાનીમાં, તે કેાઈ માંસ, મદિરા, મૈથુન આદિ પાંચ ‘મ’ કારના સેવનથી ધમ માને છે. આ વિષયનુ’ જ્ઞાન હોય તે બધા ધર્મના એક જ (સદ્ધાન્ત છે' એમ કહે નહિ
શ॰ ધર્મ કરતાં અત્યારે ભેદભાવ, અહુ ભાવ દરેક માનવમાં વિશેષ જોવામાં આવે છે તેનુ શું કારણ ?
સ॰ જેનામાં ઉપરાત સસ્કારી છે તેનામાં ધનું ખરૂ સ્વરૂપ ઉતર્યુ” નથી. જેનામાં ધર્માંનુ સ્વરૂપ જેમ-જેમ વિશેષરૂપે ઉતરતું જાય, તેમ-તેમ ઉપરના દુગુણા એછા થતા જાય છે. પ્રશ્નકાર-રામનારાયણ જોષી-જામનગર.
શ॰ મનુષ્ય માનતા કરી શકે કે નહિ ? માનતા શું વસ્તુ છે ? મનતાથી જે કા થાય છે, તે દેવના સહકારથી થાય છે કે પ્રારબ્ધમાં હોય તેમ થાય છે ?
સ॰ જિનેશ્વરદેવનું શાસ્ત્ર માનતા માનવાના નિષેધ કરે છે, અને ત્યાં સુધી કે શ્રી જિનેશ્વર ભગવાનની પણ માનતા માનવી નહિં, માનતા એટલે દૈવીશક્તિ ઉપરની આસ્થા, કાઇ વખત તેવા નિમિત્તથી પેાતાના શુભકર્મના ઉદય થવાના હૈાય તે તેમાં તેના અધિષ્ઠાયકદેવ નિમિત્ત બને છે.
શ' મનુષ્ય ગમે તે એક કવચ ધારણ કરે તેની ઉપર ખીજું કવચ ધારણ કરી શકે કે નહિ ?
સ॰ એક કવચ ધારણ કર્યુ હોય તેના ઉપર ખીજું કવચ ધારણ કરી શકાય નહિ. કારણ કે, એ બગડે બાવી’ થઇ જાય, અર્થાત્
માજી બગડે છે.
શ'. મનુષ્યને પુરુષાર્થ કરવાનું મન કયારે થાય છે? પ્રારબ્ધ પ્રેરણા આપે ત્યારે ને ? પ્રારબ્ધની પ્રેરણા એ જ પુરુષા ને ?
સ॰ જો શુભ પુરુષાથ હોય તેા શુભકંમના ઉદયથી અને અશુભ પુરુષાર્થ હોય તે અશુભ કર્મોના ઉદયથી કેઇ વખત પ્રારબ્ધની પ્રેરણાથી ઉત્પન્ન થએલે પુરુષા પણ હાય છે, અને કેાઇ વખત આત્મબળથી પ્રારબ્ધ વિના પણ પુરુષાર્થ થાય છે.
શ॰ કાઇ પણ દેવ પ્રારબ્ધ ફેરવી શકવા સમર્થ છે કે કેમ ?
સ॰ નિકાચિત કના ઉદય હાય તે તેને કાઇ પણ ફેરવી શકતું નથી.
શ॰ આ ભવની ભક્તિ આ ફળે કે આવતે ભવે ?
ભવ જ
સ॰ ઉગ્ર ભાવનાથી કરેલ ભક્તિ આ ભવમાં પણ ફળ આપી શકે છે. [પ્રશ્નકારઃ શાહ માહનલાલ લલ્લુભાઇ : i]
શ.... કલ્યાણુ માસિકના ફેબ્રુઆરી ૧૯૫૩ ના અંકમાં પૂ. પંન્યાસજી પ્રવીણવિજયજી ગણિવરે લખેલ ‘શું ઇશ્વર જગતના કર્તા છે ?? એ લેખ વાંચવાથી જગતકર્તા ઇશ્વર છે. એવું માનનારાના મનમાં નીચે જણાવેલી પરિસ્થિતિ ઉભી થાય છે.
