________________
શRછાંકા અને સમાધાન
[સમાધાનકાર:-પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજયલબ્ધિસૂરીશ્વરજી મહારાજ]
[ પ્રશ્નકાર-વિપ્ર રમેશચંદ્ર ગંગારામ જોષી. જામનગર, ]. શં, જેમ તમારા ધર્મમાં ૨૪ તીર્થ [પ્રશ્નકારા-હેમચંદ ન્યાલચંદ વોરા] કર છે. તેમ અમારા ધર્મમાં પણ ઘણું દેવ શ૦ દરેક પ્રાણીમાં ઈશ્વરતત્વ છે, તે છે. તેમાં મનુષ્ય ગમે તે એક જ દેવને પછી માનવજાતિમાં આટલા ધમ ને રાગશરણે જાય, ત્યારબાદ ત્યારપછી તેનાથી શ્રેષ કેમ ? કે અન્યદેવનું સ્તોત્ર, કવચ, પૂજા, વંદન સ૮ દરેક આત્માની સત્તામાં કેવલજ્ઞાન વિગેરે થઈ શકે ? ઉપરની વસ્તુ જે મનુષ્ય અને કેવલદશન રહેલું છે એમ કહેવાય, કરે તે તેના શરણે ગયેલાં દેવના કાર્યમાં
મા પરંતુ ઈશ્વરતત્વ રહેલું છે એમ બોલી કે પિતાની સાધનામાં વાંધો આવ્યે ગણી શકાય ? લખી શકાય નહિ. કારણ કે, તીથકર થનારા અન્ય દેવને નમી શકાય કે કેમ? ઉપરની આત્માઓ અસંખ્યાતા કાળમાં સંખ્યાતા વસ્તુ ન કરતાં પિતાનાં જ નકકી કરેલા દેવની હોય છે, અને તેઓમાં ઈશ્વરતત્વ સત્તામાં હતું સાધના કરી કાર્ય સાધ્ય કરવું ?
એમ કહેવાય, પરંતુ દરેક આત્મામાં ઈશ્વરસદેવનું શુદ્ધ સ્વરૂપે ઓળખીને જે તત્ત્વ છે એમ ન કહેવાય. પ્રાણીમાત્રમાં સુદેવ તરીકે દેવને માની રહ્યો છે, તેનું બીજા કર્મોની વિભિન્નતા હેવાથી જુદી-જુદી હાલતે દે માં સુદેવપણું ન હોવાથી અન્યની પૂજા, સંભવે છે એમ મનુષ્યમાં પણ સંભવે છે. સેવાભક્તિ કરવાનું દિલ જ ન થાય. કારણ કે
શંમુખ્ય કક્ષા મંત્રની ઉપાસના રાગદ્વેષ રહિતને જ એ ઉપાસક છે, તે એને
- આત્મહિતકારી છે? તેની કિયા શું ? અને રાગદ્વેષીની ઉપાસના શેભે જ નહિ. અને
કેમ ? કયારે જાપ કરાય ? બધા જ દેવે રાગદ્વેષ રહિત છે, એમ કહીને શકાય નહિ. કારણ કે તે તે દેવની મૂર્તિઓ સ૮ શ્રી નવકારમંત્રની ઉપાસના કરવાથી તે તે ધર્મના ધર્મશાસ્ત્રો નિહાળવાથી, વાંચ. કલ્યાણ છે, અને તે મંત્રની વિધિ ત્રિકાલ વાથી કે સરાગી છે અને કેણુ વિરાગી જિનપૂજા, બ્રહ્મચર્ય, એકાગ્ર થઈ મૌનપણે છે, તે સમજી શકાય છે.
જાપ, તે નિષ્કામવૃત્તિઓ કરે જોઈએ. બ્રાહ્મ અષભદેવ તમારા-તીર્થકર હવા મુહુ પસંદ કરવું વધારે સારું છે. બાકી છતાં ય અમારા “નારાયણ કવચમાં તેમનું
2 તે જેનું ચિત્ત જે કાળે એકાગ્ર રહે તે કાળ નામ કયા હેતુથી આપવામાં આવ્યું છે ?
તે તેને માટે અનુકૂળ છે. સમોટા પુરુષને આખી દુનિયા માને શ૦ જૈનધર્મના મૂળ સિદ્ધાન્ત શું ? તે તે મહાપુરુષનું નામ તમારા “નારાયણ–
સત્ર સ્વાદુવાદ. પક્ષપાતને અભાવ, કેઈને કવચમાં હોય તેમાં આશ્ચર્ય પામવા જેવું પણ પીડા ન થાય એવું વતન વિગેરે વિગેરે શું છે.?
જૈન ધર્મના મૂળ સિદ્ધાન્ત છે.
