________________
97... જો જે કમાણ 13
લાગી કે ક્યાં ગૃહસ્થઅવસ્થામાં મારા ભાઈની ગુલાબના ગોટા જેવી કાયા અને ક્યાં
આજે તપના કારણે સળ પડેલી અને કાળા કોલસા જેવી કાયા ! અરે ચાલતા હાડકાં નમો નમો ખંધક મદ ખડખડે છે. એ અતીતની સૃષ્ટિમાં વિચાર કરતી ભાવાવેશમાં આવી જતાં ધ્રુસકે-ધ્રુસકે
રડવા લાગી. મુનિ પર દૃષ્ટિ અને રુદન જોઈને પાસે બેઠેલા રાજાએ વિચાર્યું કે આ જિતશત્રુ રાજા અને ધારિણીનો પુત્ર સંન્યાસી તેણીનો કોઈ પહેલાનો યાર પુરુષ હશે, હવે તેનાથી દેહસુખ નહિ મળે, તેથી ખંધકકુમાર પૂર્વભવમાં કોઠિંબડાને છોલીને રાણી રડતી હશે. * રાજી થયો હતો કે, કેવી સરસ છાલ
| તપથી કસાયેલા શરીરને કારણે રાજા પોતાના સાળા હોવાં છતાં મુનિને ઓળખી ઉતારી છે. આ રીતે છાલ ઉતારવાનું કર્મ
ન શક્યા અને જલ્લાદોને કહી દીધું કે, “જાઓ તે મુનિની જીવતાંને જીવતાં ચામડી બંધાઈ ગયું. ત્યારબાદ તેની આલોચના ન
ઉખાડીને લઈને આવો.” જલ્લાદોએ મુનિને કહ્યું કે, “અમારા રાજાની આજ્ઞા છે કે લીધી. ક્રમે કરીને રાજકુમાર થયા પછી
તમારા શરીરની ચામડી ઉતારવાની છે.” મુનિ તેમના પર ક્રોધ ન કરતાં આત્મ-સ્વરૂપનો ધર્મઘોષ મુનિની દેશના સાંભળી રાજ્ય
વિચાર કરવા લાગ્યા કે દેહ અને કર્મથી આત્મા જૂદો છે. ચામડી તો શરીરની ઉતરશે, વિભવ છોડી ચારિત્ર લીધું. રાજકુમારમાંથી
એમાં મારા કર્મો ખપશે. તેથી કર્મ ખપાવવાનો આવો અપૂર્વ અવસર ફરી ક્યારે આવશે? ખંધક મુનિ બન્યા. ચારિત્ર લીધા પછી છઠ્ઠ,
એમ મનમાં વિચારીને જલ્લાદોને કહ્યું કે, “અરે ભાઈ ! તપશ્ચર્યા કરવાથી મારું શરીર અઠ્ઠમ વગેરે કઠોર તપશ્ચર્યા કરી શરીર દુબળુ
ખરબચડું થઈ ગયું છે, તેથી તમને તકલીફ ન થાય, તે રીતે હું ઊભો રહું. મુનિની કેવી પાતળુ બનાવી દીધુ.
ઉત્તમ વિચારણા ? પોતાની તકલીફનો વિચાર ન કરતાં જલ્લાદોની તકલીફનો વિચાર | એક દિવસ વિહાર કરતાં કરતાં કરવા લાગ્યા. પાઠકગણ ! હવે તમે જ વિચારો કે, જેની ચામડી ઉઝરડે, તેને તકલીક ખંધક મુનિ સાંસારિક બેન-બનેવીના વધારે થાય કે જે ઉઝરડે, તેને વધારે થાય ? સમતાભાવમાં ઓત-પ્રોત થયેલા મુનિને ગામમાં આવ્યા. રાજમહેલના ઝરૂખામાં રાજા કે જલ્લાદો ઉપર જરાય દ્વેષ ન કર્યો. ચાર શરણા લઈને કાયાને વોસિરાવી બેઠેલી બેનની નજર રસ્તા ઉપર ચાલતાં શુકલધ્યાન પર મુનિ ચડી ગયા. ચડ-ચડ ચામડી ઊતરતી ગઈ. મુનિ શુકલધ્યાનથી મુનિ પર પડતાંની સાથે તે વિચાર કરવા | આગળ વધી કેવળજ્ઞાન પામી મોક્ષમાં પહોંચી ગયા. બાજુમાં રહેલી મુહપત્તી લોહીથી
Jain Education International
www.ainerary.org