Book Title: Jain_Satyaprakash 1954 07
Author(s): Jaindharm Satyaprakash Samiti - Ahmedabad
Publisher: Jaindharm Satyaprakash Samiti Ahmedabad
View full book text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક: ૧૦ ] જીરાવલા પાર્શ્વનાથ તીર્થ સ્થાપનાને સમય [ ૧૯ પ્રભસૂરિએ જણાવેલ છે—એ ઉલ્લેખ મેં ઉક્ત ગ્રંથ (પૃ. ૯૮ માં દર્શાવેલ છે. સુપ્રસિદ્ધ મુનિસુંદરસૂરિએ વિક્રમની પંદરમી સદીના અંતમાં લવધિ-મંડન શ્રી પાર્શ્વનાથસ્તોત્રમાં (પદ્ય ૯માં) એ ચૈત્યની પ્રતિષ્ઠાને સંવત ૧૧૮૦ જણાવેલ છે–
" एकादशस्वब्दशतेष्वशीत्याऽधिके ११८० वतीतेष्वथ विक्रमार्कात् ।
प्रतिष्टितं चैत्यमिदं यदीदं, प्रभुः स जीयात् फलवर्धिपार्श्वः ।। –જેનસ્તોત્ર સંગ્રહ ભા. ૨ [ જિનસ્તોત્રરત્નકેશસ્તોત્રરત્ન ૧૩ ય. વિ. ગ્રંથમાળા ગ્રં. ૯, પૃ. ૮૪ થી ૮૭ !
–એ જ સ્તોત્રના પાંચમા પદ્યમાં સુચવ્યું છે કે ફલવધિ–(ફલેધી-પાર્શ્વનાથની એ પ્રાચીન પ્રતિમા ભૂમિની અંદર એક દેવકુલિકામાં રહેલી હતી, ત્યાં પોતાની ગાય દૂધ કરતી હતી, તે જોઈને ચમત્કાર પામનાર ધાંધલ શ્રાવકે દેવના આદેશથી ફણાની પંક્તિથી મનહર પ્રતિમાને જાણીને પ્રકટ કરી હતી—
" भूम्यन्तर्गतवर्यदेवकुलिकासंस्था स्रवन्ती पयो,
दृष्ट्वा स्वां सुरभि चमत्कृतमना ज्ञात्वा सुरादेशतः । श्राद्धो यत्प्रतिमां फणालिरुचिरां प्राचीकटद् धांधलः,
स श्रीमान् फणल)वर्धि--भूषणमणिः पार्श्वप्रभुः पातु माम् ॥" -આ જ ધંધલ (પ્રા. ધંધલ) શ્રાવકે ફલવર્ધાિ–પાપ્રભુ-પ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા કરનાર ધર્મષસૂરિજી (શ્રી શીલભદ્રસૂરિજીના શિષ્ય ) પાસે ગૃહિ-ધર્મ (શ્રાવક-ધર્મ) સ્વીકાર્યો હતો; તે સમયનું સં. ૧૧૮૬ માગશર પાંચમ સોમવારનું તેના પરિગ્રહ-પ્રમાણને સુચવતું પ્રાકૃત પદ્યમય પુસ્તક પાટણના સંઘ-ભંડારમાં તાડપત્ર ઉપર લખેલું મળે છે. તેના આદિ-અંત ભાગે અમે પાટણ ગ્રંથ ભંડાર-સૂચી (ગી. એ. સિ. ભા. ૧, પૃ. ૩૯૨)માં દર્શાવ્યા છે. ત્યાં અંતની ૮૩-૮૪ ગાથાઓ આ પ્રમાણે છે –
" सिरिसीलभद्दमुणिवइ-विणेय-सिरिधम्मघोससूरीण । पयमूलंमि पवन्नो, धंधलसड्ढेण गिहिधम्मो ॥ ८३ ॥
एक्कारससु सएसुं, छासीई समहिएसु वरिसाणं । मगसिर-पंचमि-सोमे, लिहियमिणं परिगह-पमाणं ।। ८४ ॥
परिगह-परिमाणं समत्तं ॥ संवत् ११८६ मार्गसिर वदि ५ सोमे लिखितमिति ॥" પાવાગઢથી વડોદરામાં પ્રકટ થયેલા જીરાવેલા પાર્શ્વનાથ ' પુસ્તકના પૃ. ૯૩માં અમે એનું સૂચન કર્યું છે, તે પછી પૃ. ૯૪માં આવી રીતે જણાવ્યું છે–
ફલવર્ધિ-પાર્શ્વનાથ અને જીરાવલી–પાશ્વનાથનો પ્રાદુર્ભાવ તથા પ્રતિકા–પ્રસંગનો સમય વિ. સં. ૧૧૮૧-૯૧ વાસ્તવિક હોય તો તે કલ્પ-પ્રબંધમાં મુખ્ય કાર્ય કર્તા તરીકે સૂચવાયેલ શ્રીમાન શ્રાવક આ જ હોવું જોઈએ.”
શ્રી. નાહટાજીએ સં. ૧૧૦૦ સુચક જે બે ઉલ્લેખ દર્શાવ્યા છે, તે મારા દર્શાવેલા પહેલા બે સંસ્કૃત ઉલ્લેખના લગભગ સમકાલીન છે, તેમાં પણ પ્રતિષ્ઠા કરનારે આચાર્ય
For Private And Personal Use Only
