________________
(૧૬) તો તે જ વખતે તે કોરીઓ લેવાની હઠ લીધી; તેથી વધમાનશાહે તેને તેજ વખતે કાંટો ચડાવી પિતાની વખારમાંથી લાખ કોરી તોળી આપી. કારભારીને આ કર્તવ્યથી વર્ધમાનશાહને ગુસ્સો ચડે; તેથી પ્રભાતમાં રાયસીશાહસાથે મળીને તેમણે ઠરાવ કર્યો કે, જે રાજ્યમાં પ્રજા પર આવે જુલમ હોય, ત્યાં આપણે રહેવું લાયક નથી; માટે આપણે આજે જ અહીંથી ઉપડીને કચ્છમાં જવું. તે સમયે રાયસીશાહે પણ તે વાત કબુલ કરી, અને જ્યારે વર્ધમાનશાહે તેમાંથી નિકળી કછતફ પ્રયાણ કર્યું, ત્યારે રાયસીશાહે ખૂટામણ લેઈ કહ્યું કે, મારે તો દેરીનું કામ અધુરું હોવાથી મારાથી આવી શકાશે નહીં. પછી વર્ધમાનશાહે એકલાએ ત્યાંથી પ્રયાણ કર્યું, અને તેમની સાથે ઓશવાળ જ્ઞાતિના સાડાસાત હજાર માણસોએ પણ કચ્છ તરફ પ્રયાણ કે; અને તે સધળા માણસોનું ખોરાકી વિગેરેનું સઘળું ખર્ચ શેઠ વર્ધમાનશાહને માથે હતું. પ્રયાણું કરી અનુક્રમે વર્ધમાનશાહ જામનગરથી બાર ગાઉપર આવેલા ધ્રોળ મુકામે પહોંચ્યા ત્યારે જામસાહેબને તે બાબતની ખબર પડી. તેજ વખતે જામસાહેબે તેમને પાછા લાવવા માટે પોતાનાં માણસોને મિકલ્યા; પણ વર્ધમાનશાહ પાછા આવ્યા નહી. ત્યારે જામસાહેબે તે તહાં ગયા, અને આવી રીતે એકાએક પ્રયાણ કરવાનું કારણ તેમણે વર્ધમાનશાહને પૂછ્યું; ત્યારે વર્ધમાનશાહે પણ જે હકીકત બની હતી, તે નિવેદન કરી. ત્યારે જામસાહેબે આશ્ચર્યસહિત કહ્યું કે, મેં તો ફક્ત નેવું હજાર કોરી ચીઠ્ઠી લખી છે. પછી તે લુવાણા કારભારી પર જામસાહેબને ઘણોજ ગુસ્સો ચડ્યો, તેથી તેઓ એકદમ જામનગરમાં આવ્યા. ત્યાં કલ્યાણજીના મંદિર હેઠે તે કારભારી જામસાહેબને મળે. જામસાહેબે પણ એકદમ ગુસ્સામાં જ ત્યાં તેને બી. યાથી પિતાને હાથે મારી નાંખે છે. તે લુવાણા કારભારીનો પારીઓ હાલ પણ (જામનગરમાં ) કલ્યાણજીનાં મંદિરમાં મોજુદ છે. જે વખારમાં વર્ધમાનશાહે તેને નવલાખ કોરીઓ તોળી આપી હતી, તે વખારનું જામનગરમાં માંડવીપાસે રહેલું મકાન હાલ પણ નવલખાના નામથી ઓળખાય છે. જામનગરમાં તેમનું ચણાવેલું અત્યંત મનોહર જિનમંદિર હાલ પણ તે સમયની તેભી જાહોજલાલી દષ્ટિગોચર કરે છે. તેમનું રહેવાનું મકાન લગભગ ત્રણ વર્ષનું પ્રાચીન છતાં પણ હાલ અહીં જામનગરમાં જીર્ણ અવસ્થામાં હયાત છે; તેમણે અનેક ધર્મક તથા લોકપકૃતિના કાર્યો કરેલાં છે.
આ વર્ધમાનશાહના ગંજાવર જિનમંદિરમાં જતાં રંગમંડપના દરવા
Aho ! Shrutgyanam
