Jain Dharm Prakash 1975 Pustak 091 Ank 05

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 9

જૈનના પર્વો અને તેને ટુંકો ઈતિહાસ
(ગયા અ કનું ચાલુ) ૫ માગશર સુદ ૧૧ મૌન એકાદશી ને આ પર્વને મૌન એકાદશી તરીકે ઓળખે છે. જેનો એ દિવસે મોટે ભાગે મૌન પાળે છે. તપશ્ચર્યા વિ. કરે છે વ્યાખ્યાનમાં પણ પણ સુત્રત શેઠ વિ ની કથાઓ કહેવામાં આવે છે. એના સ્તવનો વિ. પણ જોવામાં આવે છે. જેનોમાં પણ એ પર્વ કૃષ્ણ ભગવાને મોટા પર્વ તરીકે ગણાવ્યું ગાંધીજી પણ સોમવારે મૌન વ્રત પાળતા હતા મૌન વ્રત પાળવાથી ઘણા ફાયદાઓ થાય છે વૈશ્નવ લેતો આ દિવસને કૃષ્ણ ભગવાનના પાટોત્સવ તરીકે પણ માને છે.
૬ ફાગણ સુદ ૧૪ આ પર્વને પણ જેને મોટા પર્વ તરીકે માને છે. કારતક સુદ ૧૫ થી ફાગણ ૧૩ સુધી ભાજી પાલે વિ. ની છૂટ આપવામાં આવી છે. પરંતુ ખરી રીતે ત્યાર પછી ભાજી પાલામાં વિ. ખાવાની મનાઈ છે તેમ છતાં અષાડ સુદ ૧૪ સુધી કેટલાક તે વાપરે છે પરંતુ ત્યારબાદ કારતક સુદ ૧૪ સુધી એ વસ્તુઓ વાપરવાની મારી મનાઈ છે. જેનોનો ત્રણ ચાતુર્માસ અને અરૂાઈ વિ. કહેવામાં આવી છે પરંતુ કોઈ જૈનો તેના છ વિભાગ અને છ અઠ્ઠાઈ એ વિ. માને તેઓની ફાગણ સુદ ૧૪ ને પહેલા અથવા બીજા ચાતુર્માસ તરીકે ઓળખે છે. ૌત્ર મહિને ચિત્ર સુદ ૬-૭ થી ચીત્ર સુદ ૧૫ સુધી આંબેલની ઓળીઓ ઉજવાય છે, એ બાબતમાં મારો આયંબીલ પર્વ વિશે લેખ જેવો જૈનેતર પણ મૈત્ર સુદ ૧ થી ૧૦ સુધી એ મહિનામાં નવરાત્રીના તહેવાર ઉજવે છે અને અંબા માતાના દર્શને
જાય છે.
ૌત્ર સુદ ૧૩ મહાવીર ભગવાનને જન્મ દિવસ એ દિવસે મહાવીર જયંતિ ઠેરઠેર ઉજવાય છે. વધેડા નીકળે છે મમ્હાવીર સ્વામીને થઈ ગયાને ૨૫૦૦ વર્ષ થવાના તે અંગે ચાર વર્ષ બાદ એમની જુબલીએ હવે પછી ઉજવવામાં આવનાર છે.
ચૈત્ર સુદ ૧૫ ચૈત્રી પુનમ આદિધર ભગવાનના પ્રથમ ગણધર પુંડરીક સ્વામિ વિ મોક્ષે ગયા તે નિમિત્તે પાલીતાણા અને ઠેર ઠેર મેળાઓ ભરાય છે અને લાડુગઢીયા વિ. નું ભાથું અપાય છે. | દોશાખ સુદ ૩ એને અક્ષય ત્રીજ (અક્ષય તૃતીયા) પણ કહેવામાં આવે છે. એ દિવસે વરસીતપ વાળાઓને ઠેર ઠેર પારણાઓ કરાવવાની પ્રથા છે. દર વર્ષે વરસીતપવાળાઓની સંખ્યા વધતી જાય છે. માસ કરીને પંચખાણુમાં વરસીતપ કરવામાં મોટુ પુણ્ય માનેલું છે. લહાણીઓ વિ. પણ વહેચાય છે. એ તપમાં એક દિવસ ઉપવાસ અને એક દિવસ એકાસણા બેસણા વિ. કરવાની પ્રથા છે.
-()