________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
મમમમમ
કર્યો હતે.
નવાંગી ટીકાકારઆચાર્યશ્રી વિજય અભયદેવસૂરીશ્વરજી મહારાજ
--મુનિ નિત્યાનંદવિજય ધારા નામની પ્રસિદ્ધ નગરીમાં મહીધર નામના સુરિજી મહારાજ, પહેલાં તો તેઓ ચયવાસી હતા. શેઠ વસતા હતા. તેમને ધનદેવી નામની સુશીલા તેમની નિશ્રામાં ૮૪ શ્રી જિનમંદિરે હતાં. સિદ્ધાંતને પત્ની હતી. તેમની કુલીએ સંવત ૧૦૭૨ ના શુભ
અભ્યાસ કરતાં સંસારનું સ્વરૂપ યથાર્થ રૂપમાં દિવસે એક પુત્રરત્નનો જન્મ થશે. તેનું નામ સમજાયું એટલે તેમણે ચૈત્યવાસનો ત્યાગ કર્યો અને અભયકુમાર રાખવામાં આવ્યું.
ભગવાનના શાસનના સુવિદિત માર્ગનો સ્વીકાર અભયકુમાર બાલ્યવયથી જ ચતુર અને બુદ્ધિશાળી હતા.
બને આચાર્યને જુદા વિહારની અનુજ્ઞા આપતાં
આચાર્યશ્રી વર્ધમાનસૂરિજી મહારાજે જણાવેલું કે સુરીશ્વરજી મહારાજ વિહાર “પાટણમાં ચૈત્યવાસી આચાર્યો સુવિહિત સાધુઓને કરતા કરતા એક વખતે ધારા નગરીમાં પધાર્યા.
રહેવા દેતા નથી અને તેમને હેરાન કરે છે, માટે મહીધર શ્રેષ્ટિ નાના બાલુડા અભયકુમારને સાથે સુવિહિત સાધુઓની આ તકલીફનું તમારે બુદ્ધિ લઈને ગુરુમહારાજ પાસે ગયા. ગુરુમહારાજે સંસા- અને શક્તિથી નિવારણ કરવાનું છે, કારણ કે આ રની અસારતા જણાવનારો ધર્મોપદેશ આપ્યો. કાળમાં એ કાર્ય કરવાને તમે જ સમર્થ છો.” ધર્મોપદેશ સાંભળી બાળકને પૂર્વભવના સંસ્કારના
તાનાર કિરમાય કા પતાની યોગે વૈરાગ્ય ઉત્પન્ન થયો અને માતાપિતાને પોતાની
બુદ્ધિ અને શક્તિ દ્વારા સાધુઓ માટે ક્ષે નિર્વિન ભાવના જણાવી. બાળકની દીક્ષા લેવાની તીવ્ર
બનાવ્યું. તેમના શિષ્ય તે આ પણ શ્રી અભયદેવઉત્કંઠા જાણી માતપિતા હર્ષ પામ્યા અને બાહ્ય
મૂરિજી મહારાજ મહાસમર્થ આચાર્ય હતા. તેમણે વયમાં જ દીક્ષા અપાવી.
નવ અંગેની ટીકાઓ રચી, જ્યારે શ્રી બુદ્ધિસાગરશ્રી જિનેશ્વરસૂરીશ્વરજી મહારાજે અભયકુમારને સૂરિજી મહારાજે આઠ હજાર લેક પ્રમાણ નવું દીક્ષા આપી શ્રી અભયદેવ મુનિ નામ રાખી પોતાના વ્યાકરણ બનાવ્યું જે “બુદ્ધિસાગર વ્યાકરણ” શિષ્ય બનાવ્યા.
નામથી પ્રસિદ્ધ થયું. દીક્ષા લીધા બાદ ગુલમહારાજ પાસે ગ્રહણશિક્ષા શ્રી અભયદેવસૂરિજી મહારાજ વગેરે સાધુઓ અને આસેવન શિક્ષા પામી સુંદર રીતે શાસ્ત્રાભ્યાસ પ્રપદ્ર નગરે પધાર્યા હતા, તે અરસામાં દેશમાં કરવા લાગ્યા. બુદ્ધિની તીવ્રતાને યોગે થોડા જ દુકાળનો ઉપદ્રવ શરૂ થયેલો અને તેથી દેશની દુર્દશા વખતમાં ઘણું ઘણું જ્ઞાન સંપાદન કરી લીધું. થવા પામેલી. આથી સાધુઓ વગેરેમાં પઠન-પાઠન આચાર્યપદની યોગ્યતા જોઈ માત્ર સોળ વરસની ઘટવા લાગ્યું, ભણેલું ભૂલાવા લાગ્યું, સિદ્ધાંતની ઉંમરના શ્રી અભયદેવમુનિને ગુમહારાજે આચાર્ય. વૃત્તિઓ-ટીકાનો ઉછેદ થવા લાગ્યો. તેમાંથી જે પદથી વિભૂષિત બનાવ્યા. ત્યારથી શ્રી અભયદેવસૂરિજી કાંઈ સૂત્રે બચી જવા પામ્યાં તેમાં પ્રેક્ષાનિપુણ મહારાજના નામથી પ્રસિદ્ધ થયા.
મુનિઓને પણ તે સૂત્રોના શબ્દાર્થ દુર્બોધ થઈ પડ્યા. શ્રી અભયદેવસૂરિ મહારાજના દાદાગુરુ અને શાસ્ત્રો અંગે આવી પરિસ્થિતિ થઈ હતી તેવા શ્રી જિનેશ્વરસૂરિજી મહારાજના ગુરુ શ્રી વર્ધમાન- વખતે એક રાત્રીએ શાસનદેવી આચાર્યશ્રી અભય
For Private And Personal Use Only