________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
6 ક્ષમાશ્રમણ ' ધર્મદાસગણિકૃત
વએસમાલા (ઉપદેશમાલા): રેખાદર્શન
(ગતાંકથી ચાલુ)
અનુવાદા
ઉવએસમાલાના આધુનિક ગુજરાતીમાં ટેટલાક અનુવાદ પ્રસિદ્ધ થયા છે. દા. ત. મૂળ એના રામવિજયગણિ કૃત ટીકાના આધારે મૂળને અનુવાદ તેમજ એ ગણિકૃત ટીકાનું ભાષાંતર જૈનધર્મ પ્રસારક સભા તરફથી સને ૧૯૧૦ માં તેમજ માસ્તર ઉમેદચંદ રાયચંદ તરફથી પણ સતે ૧૯૨૭ માં પ્રકાશિત કરાયું છે. એની અનુક્રમણિકામાં ૩૨૩ વિષયોના ઉલ્લેખ છે. એમાં ૧૭૦ કથાઓના નિર્દેશ આવી જાય છે. શરૂઆતમાં પીઠિકા’ તરીકે સિદ્ધ નૃપની કથા અપાઇ છે. તે ગણતાં ૭૧ કથા થાય છે.
એલ.પી. ટિસટારીએ (L. P. Tessitori) ઉવએસમાલા સંપાદિત કરી છે એટલું જ નહિ પણ એને અનુવાદ પણ કર્યા છે અને એ છપાયો છે. વએસમાલાકથાએ કથાનુ સૂચનમાત્ર છે. એ ઉપરથી વિવરણકારાએ કથાઓ યાજી છે. દા. ત. પૂલિન્દ્રની કથા અન્ય વિષુધાએ કેવળ કથાએ।
આપી છે.
જેમકે (૧) શાલિભદ્રના શિષ્ય જિનભદ્રમુનિએ વિ. સં. ૧૨૦૪ માં પાયમાં રચેલે ઉએસમાલા
કપાસમાસ.
(૨-૩) અજ્ઞાતક ક ઉપદેશસાલાકયા. આ પૈકી એક તેા સંસ્કૃતમાં છે જ, બીજી પણ તેમજ હશે.
(૪) કેસરવિમલગણિના શિષ્ય ક જરવિમલે રચેલી ઉપદેશમાલાકથા. આમ જે વિવિધ કથાઓ રચાઈ છે તેના મુખ્ય વિષયો અને કથાઓની ઉત્તરાત્તર સંખ્યા
૧ આ પૈકી ૬૫ કથા તો ર૩ ગાથા સુધીમાં આવી જાય છે.
૨ આ કથા “ ભક્તિ તે આનું નામ ”ના નામથી મે’ લખી છે અને એ અહીંના સુરતના “હિંદુ મિલન મંદિર” ( વર્ષ ૮, એક ૫)માં છપાવાની છે.
લે પ્રો, હીરાલાલ ૨. કાપડિયા એમ. એ.
અને તેના વિકાસ સ’શાધન માટેની સામગ્રી પૂરી પાડે છે.
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
યન્ત્ર અને શકુનાવલી
જિ. ર. કેા. (પ્રથમ વિભાગ, પૃ. ૫૧)માં ઉપદેશમાલા યંત્ર અને ઉપદેશમાલા શકુનાવલીની નોંધ છે, વિશ્વપ્રભા કિવા નિશુદ્ધિ દીપિકાના દસમા પરિશિષ્ટમાં કાષ્ટક સહિત શકુનાવલી અપાઇ છે.
જમન અને અંગ્રેજીમાં નોંધ-પ્રેા. મારિસ વિન્નતિસે જે નિમ્નલિખિત જ`ન પુસ્તક ભાગમાં રચ્યું છે. તેમાં વઅસમાલા વિષે જર્મનમાં સંક્ષિપ્ત નોંધ છે ઃ
Ges-chichte der Indischen Litte
ratur,
મિસિસ એસ. કેતકરે અને મિસ એચ, કાહી (Kohn) મળીને આ પુસ્તકને અંગ્રેજીમાં અનુવાદ કર્યો છે અને એ બે ભાગમાં “ કલકત્તા વિદ્યાપી ” તરફથી પ્રસિદ્ધ થયા છે. બીજો ભાગ ઈ. સ. ૧૯૩૩માં છપાયો છે. એના પૃ. ૫૬ ૦-૫૬૧માં
ઉત્રએસમાલાના અગ્રેજીમાં પરિચય અપાયા છે,
ચન્દ્રનબાલાના વિનય-૧૩મી ગાથામાં કહ્યું છે કે ભગવતી રાજપુત્રી આર્યા ( ચન્દનબાલા ) હજારાથી પરિવૃત હવા છતાં અભિમાન કરતી નથી ક્રમક તે તેના કારણને નિશ્ચે જાણે છે. એક દિવસન દીક્ષિત દભગ ( ભિક્ષુક )ની સન્મુખ આર્ય ચા આર્યાં ઊંડી અને આસન ગ્રહણ કરવા ઇચ્છા ન કરી એ સર્વ આર્યામાનેા-સાધ્વીઓના વિનય છે વિશેષતાઓ ઉવએસમાલાની કેટલીક વિશિ
( અનુસંધાન પેજ ૨૭ )
૧ આનું નામ “A History of Indian Literature” છે.
શું જુએ ગાથા ૧૪
(૯૨ ) ||
For Private And Personal Use Only
