________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
અંક ૯-૧૦ ]
પારિભાષિક શબ્દનો સાથે કેરા
(૧૦૦)
દિગબરીય સાહિત્યમાં કર્મસિદ્ધાંતને લગતા કમ સિદ્દાનને અંગેના પારિભાષિક શબ્દના કેટલાક ગ્રંથ પ્રકાશિત થયા છે. તેમાં આચાર્ય સાથે કેશને વધારે ઉપગી અને મહત્ત્વપૂર્ણ પુષ્પદંત અને ભૂતબલિએ રચેલ છખંડાગમ અને બનાવવો હોય તો આ કેશમાં કન સિદ્ધાંત સંબંધી ગુણધરાચાર્યે રચેલ કસાયપાહુડ અગ્રસ્થાન ભોગવે કૃતિઓની તેમ જ એના પ્રણેતાએ ની–મૂળ સર્જકછે. અખંડાગમના પહેલા પાંચ ખંડ ઉપર ધવલા ની, વિચારકારની અને વિશિષ્ટ અનુવાદની (ધવલ) નામની ટીકા છે. એ મૂળ સહિત તેમ જ સામાન્ય રૂપરેખા અપાવી ઘટે [ અને એનું નામ હિંદી અનુવાદપૂર્વક સેળ ભાગમાં છપાવાઈ છે. એના “કમ સિદ્ધાન્તને કેશ” ( A Dictionary of બધા ભાગે મારી સામે નથી ઇ. સ. ૧૯૫૫ માં the Doctrine of Karman) ૬ખ ય] આવી બારમે અને તેરમે એમ બે ભાગ છપાય છે. તેમાં પદ્ધતિ મ હોપાધ્યાય પ્રો. કે. વી. અત્યંકરે અનુક્રમે પૃ. ૨૪ ૨૬ અને મૃ. ૧૮ ૨૬ માં પારિ- જેલ અને “ગાયકવાડ પૌવત્ય ધમાળા”માં ભાષિક શબ્દોની સૂચી છે, એવી રીતે ઈ. સ. ૧૫૭ પ્રકાશિત A Dictionary of Sanskrit Graમાં ચૌદમે અને પંદરમો એમ બે ભાગ છપાયા mmarમાં લેવાય છે. એમાં વિવિધ ચકરામાંના છે. ચૌદમા ભાગમાં પૃ. ૩૧-૩૫ માં પરિભાષિક પારિભાષિક શબ્દ સમજુતી સહિત અપાયા છે શોની સૂચી છે, જ્યારે પંદરમામાં એવી સૂચી એટલું જ નકેિ પણ અન્યાન્ય ચાફાન અને નથી. ઈસ. ૧૯૫૮માં સોળમો ભાગ છપાયો છે. એના પ્રણેતાઓ વિષે પણ માહિતી અપાઈ છે. એનાં પૂ. ૭-૧૦માં પારિભાષિક રાની' મૂવી છે. આ ચિ પવી જ વાર સંપૂર્ણ અને એવું ભાગ્યે કસાયપાહુડના જયધવલ ( જળધવલા ).
જ બને અને એથી તે ઉપયુ D Gમાં સાથે આ ભાગ છપાયા છે. એના ઈ. સ. ૧૯૫૬ વૈયાકરણ મહાપ:ધ્યાય વિનયવિજયમણિ અને એમણે માં પ્રસિદ્ધ કરાયેલા ચેથા ભાગ (પૃ. ૧૨-૧૪)માં ૩૪૦૦૦ કેક જેવડા રચેલા હૈમપ્રકાશને અંગે ણિત દસૂચી છે. ઈ. સ. ૧૯૫૮ માં
અતિ સંક્ષિપ્ત નોંધ છે. આથી કસિદ્ધાન્તને છપાયેલાં સાતમ ભાગમાં પૃ. ૪૭૪ ૭૭ આવી શબ્દસૂચી છે, ત્યારે પૂ. ૬૮૫–૪૮૬ મા જયધવ
અંગેના કાશ રચનારે પૂરા સાવધ રહેવું પડશે. લાન્તર્ગત વિરીષ શખદમુચી છે. અન્ય ભાગે મારી
જેથી કોઈ મહત્વની બાબત રહી જવા ન પામે. સામે નથી.
મેં સૂચવેલ સાર્થકાશ તૈયાર કરાવવા અને તે મહાધવલના આ ભાગ પ્રકાશિત થયા છે.
પ્રકાશિત કરવા જે કઈ મહાનુભાવ કે સંસ્થા તૈયાર એમાંના એક ભાગમાં પારિભાષિક શબ્દસચી નથી થશે તો જેક્શન અને સાહિત્યની પ્રજ:સ્ના કર્યાનું એમ જાણવા મળે છે,
પુષ્ય તે હાંસલ કરશે એમ ઈ એ ભાવિ કાર્ય શેમ્પસારના કમકંડ( કમ કાંડ માંના
કરનારને હું આજથી જ ધન્યવાદ આપુ છું. કર્મવિષયક શબ્દોની સૂચી એની કેદી આવૃત્તિમાં ૧. મલયરિરિરિ વગેરે વૈચાકર તેમ જ એમના હોય તે તે ઉપગમાં લઈ શકાય.
શબ્દાનુશાસન ઇત્યાદિ વિષે નામનિદે પણ નથી.
For Private And Personal Use Only