________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
ગીતકાર સમયસુન્દરત શાતિનાથસ્તોત્ર
(૧૧)
સમયસુદરે દીક્ષા લીધી ત્યારબાદ તેમને ગણિ, ' , નેપગપુ સરિણ વાચનાચાર્ય અને ઉપાધ્યાય એમ ઉત્તરોત્તર : પદવી રિ નgવાં માધેય : તો મળી હતી, પણ જેમ એમના જન્મસમય અને
આ ત્રિસુતાને નાહિં કિનારે દીક્ષાવર્ષ વિશે સ્પષ્ટ ઉલ્લેખ મળતો નથી તેમ આ
વપકુમીનને વૈચમ્ II ૨ –ાનિz૦ પદવી પ્રદાન વિષે એમની કઈ કૃતિમાં ઉલ્લેખ અદ્યાપિ, મળ્યા નથી. બાકી એ વાત ચોક્કસ છે કે એઓ, વિસરપચોશિષ સન્મવું વિ. સં. ૧૬૪૧માં તો “મણિ' પદથી અને વિ. ' વિશ્વસેના વિશ્વમૂY સં. ૧૬૭૨ માં “ઉપાધ્યાય' પદથી વિભૂષિત હતા., ' સોહચતાનાણીવિતને ઉને એઓ વિ. સં. ૧૬૪૯ માં “વાચનાચાર્ય' બન્યા. समयसुन्दरसदानन्दरूपम् ।।३॥-शान्तिक હોવાનું મનાય છે. . મે. દ. દેશાઈના કથન. આ સ્તોત્રને કેઈએ ગુજરાતીમાં અનુવાદ થી મુજબ એઓ વિ.સં. ૧૬૪૮ માં ઉપાધ્યાય બન્યા હતા. હોય અને એ પ્રકાશિત થયો હોય એમ જાણવામાં
સમયસનરે સંત, પાય, ગુજરાત, રાજસ્થાની, નથી. એથી હું આ સ્તંત્રનો નીચે મુજબ 'અનુવાદ હિન્દી અને સિધીમાં કેટલીક કૃતિઓ સ્વતંત્ર સ્વરૂપે કરું છું - રચી છે એટલું જ નહિ, પણ અન્યતૃક જૈન શાક્તિ અને સુખને આપનારા, નાયક, વલતેમજ અન કેટલીક કૃતિઓની સંસ્કૃતમાં ટીકાઓ
જ્ઞાનના ગૃહરૂપ, કમરૂપ મળના કાદવ(ના પ્રક્ષાલનને) પણ રચી છે. આમ એમને કૃતિકલાપ વિશાળ અને વિષે મેઘની માળા સમાન, ચાલીસ ધનુષ્ય પ્રમાણે વિવિધ પ્રકારનો છે એટલે એની ખાસ કરીને ભાષા, શરીરવાળા, સુવર્ણના કમળાનાં સમૂહેને વિષે સંચર વિષય અને રચનાસમય એ ત્રણેની અપેક્ષાએ ભિન્ન નારા. સમ્પતિઓના ભાગ્યને કરનારા, અત્રિના પુત્રનું ભિન્ન વર્ગીકરણ કરવાપૂર્વક એમની તમામ કૃતિઓના એટલે કે ચન્દ્રના વાહનથી અર્થાત્ મૃમથી અંક્તિ, કંઈ નહિ તો મિતાક્ષરી પરિચય અપાવે ઘટે. એ , જિનોમાં ઉત્તમ, પાપરૂપ કુંભીનસ (સર્પને નાશ
ન કરવામાં) ગડ (જેવા), વિકટ સંકટરૂપ સમુદ્ર(નું શતક અને એની પજ્ઞ વૃત્તિ) પ્રસિદ્ધ થવી ઘટે.
પાન કરવામાં) અસત્ય. વિશ્વસેનના પુત્ર, વિશ્વના - સમયસુન્દર વિષે આથી વિશેષ પરિચય અહીં નૃપતિ એટલે કે ચક્રવર્તી, સૌમ્યના સન્તાનરૂપ વેલને ન આપતાં એમણે જે ત્રણ પદ્યનું સંસ્કૃતમાં વિસ્તાર (કરવામા) મેઘ (સમાન), સમય એટલે કે શાતિનાથસ્તોત્ર રચ્યું છે તે હું હવે રજૂ કરું છું - સિદ્ધાન્ત સુન્દર અને શુભ આનન્દરૂપ એવા “જ્ઞાન્તિનાથં શનિનસુલાય
શાન્તિનાથને હું ભજું છું. . . नायकं केवलज्ञानगेहम् ।
આ ઉપર્યુક્ત લઘુ તેત્રમાં શાન્તિનાથની અન્ય कर्ममलपङ्ककादम्बिनीसन्निभं
તીર્થકો સાથે સમાનતા ધરાવનારી જે કેટલીક
આ બાબતે રજૂ કરાઈ છે તેમાં તીર્થંકર સુવર્ણના નસાધનુર્માનમ્ H II-શારિત
– કળશ ઉપર ચરણ મૂકી સંચરે છે એ બાબત હું ૧ આ નામ મે ચાન્યું છે. આ નાનકડી કુતિ સમય- અહીં મધું છું. શાતિનાથને અન્ય તીર્થકરોથી સુન્દરકૃતિ કુસુમાંજલિ (પૃ. ૧૦૩-૧૦૪)માં છપાયેલી છે.
• ભિન્ન ર્શાવનારી વિગતો નીચે મુજબ છે - - અહીં એને શ્રી શાન્તિનાથગીતમ્” તરીકે ઉલ્લેખ છે. . . ૨ ઉપર્યુક્ત મુદ્રિત પુસ્તકોમાં “કામ” પાઠ છે તે ૧ આ અનુવાદ કરતી વેળા ત્રણે પધના અંતમાંની કેવી રીતે સમુચિત ગણાય ?
જ્ઞાતિનાથં મને' પંક્તિ હું જતી કરું છું..
For Private And Personal Use Only
