________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
કડવાં ફળ છે રે... ધના
લેખક : શ્રી દુર્લભદાસ ત્રિભોવનદાસ ધની સજઝાયમાં પૂ. ઉદયરત્નજી આ પશુને ક્રોધથી એહિક હિતને નુકશાન થાય છે એટલું કોધના કટુ પરિણામોનું ભાન કરાવી આપ સુષુપ્ત જ નહિ પણ આધ્યાત્મિક પ્રગતિ માં જ બર ફરકે દિલને જમાડે છે. સમજે .. સમજે ...“કડવાં ફળ લાગે છે. પૂ. ઉદયરત્નજી આપણને જણાવે છે કેછે રે... ફોધના...” ફોધના ફળ મીઠાં નથી, કડવાં “ફોધે કોડ પૂરવતારું, સંજમ ફળ જાય, છે. કદાચ સ્વાર્થ દષ્ટિએ હિત લાગતું હશે તો તે ક્રોધ સહિત તપ જે કરે, તે તો લેખે નવી થાય.” ક્ષણિક છે, અને તે વિનાશ જ છે. એ તો છે
તપસ્યા ઘણી કરી હોય, અપૂર્વ પુણ્ય ઉપાર્જન
આ . અમનનો માર્ગ !
કર્યું હોય પણ ક્રોધથી એ સર્વ પર પાણી ફરી વળે આ કંદ કેઈ લહેરીલાલાએ ઉપજાવી કાઢેલ છે ! તપસ્વી સૌમ્ય જ હોય. તપમાં તામસી પ્રકૃત્તિ વાત નથી. એ તો છે જ્ઞાનીઓના વચન ! અનુભવની હાય જ કેમ ? અને...જે કાર્ય ક્રોધથી કર્યું હોય વાણી “જ્ઞાની એમ બેલે? આ છે જ્ઞાની. તેમાં શું ભલીવાર વળે? આપણે કોઈવાર એકાસણું એના વચને...
કે ઉપવાસ કર્યો હોય અને સમયસર સગવડ ન થઈ દોષના પરિણામ ક તો છે જ પણ એ છે હોય તો બરડી ઊઠીએ કે-“હજુ સુધી પાણી કેમ હળાહળ વિષ સમાન...કડવી વસ્તુ ખાધી અને ગરમ નથી કર્યું? શું અમને તરસ નહિ લાગી
Pવા પી લીધા એટલે અસર ન થાય, એવાં હોય ?” અરે મન ! આ તપશ્ચર્યા કરવાને ઉદ્દેશ છે? ક્રોધની બાબતમાં નથી. એ તે અસર કરે જ. પૂ. ઉદયરત્નજી એટલા માટે જ તો આ પશુને અને...એટલા માટે જ પૂ. ઉદયરત્નજી કહે છે કે- દૃષ્ટાંત આપી કહે છે કેરીસત રસ જાણીએ જી...હળાહળતાલે...” “સાધુ ઘણે તપી હતો, ધો મન વૈરાગ્ય.
ફોધી મનુષ્યને જોયો છે? આપણે ફોધ કર્યો શિષ્યના ક્રોધથકી થયે, ચંડકોશી નાગ.” હોય ત્યારે આપણી શી સ્થિતિ થાય છે? ત્યારે નથી. અને...પૂ ઉદયરત્નજી ભગવંત શ્રી મહાવીરરહેતું સ્થિતિનું ભાન કે નથી આવતો પરિણામ સ્વામીના જીવન સાથે સંકળાયેલ ચંડકૌશિક સપના
ખ્યાલ ! ક્રોધથી પોતાનું અહિત થાય છે એ ખ્યાલ પૂર્વ જીવનની ઝાંખી કરાવે છે. એ સમયે આપને કેમ નહિ આવતો હોય ? આ પણે એ હતા મુનિરાજ ! વળી તપસ્વી ! પણ... એવા સમાચારો પણ સાંભળીએ છીએ કે ક્રોધથી એકદા કંઈક કારણસર શિષ્ય પર ગુસ્સે થયા અને મનુષ્ય બીજ પર રોષ પોતાની જાત ઉપર જ શિષ્યને માર માર્યો પણ દૈવવશાત્ તેઓ થાંભલા ઉતારે છે!
સાથે અથડાયા અને કાળધર્મ પામ્યા. ફોધને લીધે મનુષ્યને કયાંય અજંપે જ વળતો ફોધનું પરિણામ તેમને આ પોનિમાં ખેંચી ગયું. નથી. સર્વદા તે ચિંતામાં જ રહે છે. આવા મનુષ્ય- રે ક્રોધ! તારો પ્રભાવ! ને વિચાર પણ આવે છે. ક્રોધને લીધે માનસિક ક્રોધ અગ્નિ સમાન જ છે. એક સુભાષિતકારે અસર થાય છે એટલું જ નહિ પણ શારીરિક અસર સાચું કહ્યું છે કે:- ન તો ધેન સમે ઘ ા ઉદયરત્નજી એટલી જ થાય છે. આવા મનુષ્યને ભોજન ભાવતું પણ શું કહે છે? નથી. કોઈ કાર્ય માં એકાગ્રતા આવતી નથી. શરીર , “ આગ કે જે ઘરથકી, તે પહેલું ઘર બાળે, ગરમ રહે છે અને આંખે તે થઈ જાય છે લાલઘુમ ! જળને જગ જ નહિ મળે, તે પાસેનું પાળે ?
For Private And Personal Use Only
