________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
શકાય છે એમાં જરાએ શંકા નથી. આપણે એકાગ્રતા કેમ કેળવી શકતા નથી? એ પ્રશ્નને જવાને શું છે તે આપણે વિચારીએ.
ધનુર્ધારી બિંદુ અને બાણની અણી એક રૂપે જુએ છે ત્યારે જ તે પિતાને વેધ સાધી શકે છે. એ બિંદુ સિવાય બીજી વસ્તુનો અંશ પણ તેની નજરમાં રહી જાય તે બાણ વધ લઈ શકે નહી, પાને માટે જ વસ્તુ સભ્ય છે. દવામાં પણ એવી જ એકાગ્રતા માની શકાની કેય ને ધ્યાને સ્થિર થઈ જાય છે. એમ માની માધના કરવા માટે જાસુને અનુક્રમે પાને અયાસ વધારવા જોઇએ.
પ્રથમ જગ્યાની વિશુદ્ધિ કરી. ધરમને શેને એકાદ ઓરડે પસંદ કરે છે જેમાં બીd છે વેશી ન શકે. આસપા ને શાંત રાય, બનારને શ૬ માં પણ અંદર ન આવે એવી જગ્યા મેળવ્યા પછી ત્યાં બેસવાની જ! એ કરી સ્થિર માસન કરી રહી છું. પહેલાં તે મેથી અને રિચર નામની પોતાને જ્ઞાન : શકે એવી રીતે સ્તુતિ તે1 બેલવો. તે વારે વાર બોલવાથી અને મન સાથે તે વિદ્યાર થવાથી તેમાં લાફિrtal -ગ ૧૪ છે. એમ જ પIના ઈષ્ટદેવ માટે ભાવના વધુ ને વધુ રિયરતા ધારણ કરે, એ કાગળ લો પાક | કાર માં ધૂ મદદગાર થઈ શકશે. એક ઘડીયાળ કે બીજી કોઈ વસ્તુ એવી રીતે સામે રાખે છે કે તેમાં બધા ભાગે આપણે પૂરી રીતે જોઈ લઈ . ગ શાક ટસ નઈ તા બાદ આ માંગી આ ન કરીએ ત્યારે પ્રથમ તો તે વરતુ ઝાંખી જણાશે. ધીમે ધીમે એ ટેવ વારંવાર જો! ફરી અાંખ મીંચી જોવાનો પ્રયત્ન કરવાથી તે વરતુ બરાબર જોઈ શકાશે, એમ તુનિરીક્ષણ જે બરાબર સિદ્ધ થઈ જાય તે પછી પ્રભુની મતિ કે સિકચક્ર યંત્ર વારંવાર જેવા પ્રયત્ન કરે. એક વખત ધ્યાન થિર થવા માંડે છે પછી એકાગ્રતા વધતી જ જવાની. અને પાંખ મીરી લેશે તે પણ સિદ્ધચક્રન યુગ બરાબર તેના અંશ-ભાગ સાથે નજર સામેથી ખસવાનું નથી. એ ટેવ કેળવા માટે મનને નિયમિત પ્રયત્ન કરવો જોઈએ, તેમાં પણ અમુક ટાઇમે જ નિત્ય મનની સ્થિરતા કરતા મનને એ ટેવ પડી જશે. જેની રીતે અમુક વખત અમુક વસ્તુ ખાવા કે વાપરવાની ટેવ પના તે વખનાર તેની કુગુ થઈ જ "ા છે અને તેના માટે આતુર ની જ 141 , કે જે કામના છે, પણ તેના માટે મસાલાની ખાસ આવશ્યકતા છે. II અને ધા રણ જે વેગના પાયારૂપે થાય તેને આ પ્રાથમિક પાઠ છે.
એ પાઠ વારંવાર ગોખવાથી જેમ વિદ્યાથી કઈ ૫ ગાથા કે દાળ પૂરો યાદ રાખી શકે છે તેમ એકાયતા પણ પાતા મળે સધાતી જશે આમા સાથે મનને અને શરીરને પણ એ ટેવ પડી જશે, જેથી વિશુદ્ધ સામાયિકાદિ ક્રિયા કરવામાં ખરો રસ પડી જશે. કોઈ સામાયિકને ગણત્રી કરી અમુક સંખ્યા પૂરી કરવા પર પડે છે તે તો કેવળ વેઠ ઉતારવા જેવું કાર્ય થઈ પડે છે. તેથી ઇષ્ટ લાભ થ મુકેલ છે. મારે ચિત્તની રિયરતા અર્થાત્ એકાગ્રતા સાધ માટે પ્રયાશીલ થવું જેથી ધ્યાનમાં સ્થિરતા આtી શકતી નથી વિગેરે ફરિયાદ કરવાનું કારણું નહીં રહે.
For Private And Personal Use Only