________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
, ,
[ ચંદ્ર
૧૪૬
શ્રી જૈન ધર્મ પ્રકાશ - “ભક્તિ નહિં તે તો ભાડાયત; જે સેવાફલ જાગે. ” -શ્રી દેવચંદ્રજી.
ઘસંજ્ઞા-સામાન્ય, પ્રાકૃત જનપ્રવાહને અનુસરવારૂપ ગાડરીઆ પ્રવાડ જેવી વૃત્તિ અત્ર ન હોય, ગતાનુગતિકપણું ન હોય, આંધળાની પાછળ આંધળો દેશો જાય એવું અંધશ્રદ્ધાળુપણું ન હોય, પરંતુ સાચી તત્ત્વ સમજણપૂર્વકની ભક્તિ હોય. “નિર્મળ તરુચિ થઈ રે, કરજે જિનપતિ ભક્તિ, ” શ્રી દેવચંદ્રજી
લોકસંજ્ઞા–લેકને રીઝવવા માટે, લોકના રંજન-આરાધન અર્થે ક્રિયા કરવી તે લોકસંજ્ઞા છે. તેવી લોકસંજ્ઞા-લોકેષણ આ શુદ્ધ ભક્તિ આદિમાં ઘટે નહિં, કારણ કે લકેપણારૂપ લેકપંક્તિ અને લોકોત્તર એવું આત્મકથા એ બેને કદી મળતી પણ આવે નહિં. જે આત્માથે ઈનો હોય તો માનાઈ છોડો જોઈએ, ને માનાર્થ જોઈતો હોય તો આત્માર્થ છોડવો જોઈએ. એક સ્થાનમાં જેમ બે તલવાર સમાય નહિં, “ભસવું ને લેટ ફાકે ” એ બને ક્રિયા જેમ સાથે બને નહિ, તેમ આત્માર્થ ને માનાર્થનો કદી મેળ ખાય નહિં. અને પરમાર્થ વિચારીએ તો આત્માર્થ પાસે લોકેષણાનું મૂલ્ય બે બદામનું પણ નથી. તેમજ લેક પણ દુરારાધ્ય છે–રીઝવવો મુશ્કેલ છે, જે એક વાર પ્રશંસાને કુલ વરે છે તે જ નિન્દાના ચાબખા મારે છે. માટે પ્રભુને રીઝવવા હોય, શુદ્ધ ભક્તિ કરવી હિય, તો લેકને રીઝવવાનો પ્રયાસ છોડી દેવો જોઈએ, લોકોત્તર દેવને લૌકિક ભાવથી ભજવાને ત્યાગ કરવો જોઈએ. આમ રામજીને ભકત યોગી પુરુષ લેકસંજ્ઞાનો સંપર્શ પણ કરતો નથી. જન મન રંજન ધર્મનું, મૂલ ન એક બદામ.” શ્રી ચિદાનંદજી
મહિલનાથ તુજ રીઝ, જન રીઝે ન હુએરી, લેક લોકોત્તર વાત, રીઝ છે દેય જુઈરી,
તાત ચક્ર ધુર પૂજ્ય, ચિંતા એહ હુઇરી.' શ્રી યશોવિજયજી બાદ આચરણ લોક ઉપચારથી, શાસ્ત્ર અભ્યાસ પણ કાંઈ કીધો: શુદ્ધ શ્રદ્ધા ન વળી આત્મ અવલંબ વિષ્ણુ, તેવો કાર્ય તિ કો ન [ીધો.'
શ્રી દેવચંછ “લોકસંજ્ઞાથી લોકાયે જવાતું નથી.” જગતને રૂડું દેખાડવા અનંત વાર પ્રયત્ન કર્યો, તેથી રૂડું થયું નથી, કેમકે પરિમાણ અને પરિશ્રમના હેતુઓ હજુ પ્રત્યક્ષ રાા છે. ગ્રીક વાવ બે આત્માનું રૂડું થાય છે. વ્યતીત કરવામાં જશે, તો અનંત લાવનું સાટું વળી રહેશે; એમ હું લઘુત્વભાવે સમાયો છઉં.” શ્રીમદ્ રાજચંદ્રજી.
( ચાલુ ) * "लोकाराधनहेतोर्या मलिनेनान्तरात्मना । । । क्रियते सक्रिया सात्र लोकपक्तिरुदाहता ॥” ।
- શ્રી હરિભદ્રાચાર્યજીક ગબિંદુ.
For Private And Personal Use Only